Có phải bạn đang tìm kiếm chủ đề về => Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn phải ko? Nếu đúng tương tự thì mời bạn xem nó ngay tại đây. Xem thêm các câu hỏi là gì? khác tại đây => Là gì?
TAM ĐỘC VÀ PHÁP ĐỐI TRỊ
MAHA THONGKHAM MEDHIVONGS
Giải về Tham Lam
Lobha: Tham, là gì?
Tham là muốn được của người khác về cho mình bằng cách phi pháp như trộm cắp, cướp bóc, sang đoạt, gian lận, cưỡng bách v.v … Nếu tất cả chúng ta muốn hiểu rõ THAM là gì, thì tất cả chúng ta nên tìm biết trong bước đầu của lòng tham là gì. Bước đầu của lòng tham là RATIUA. Tôi tin chắc rằng mỗi người của tất cả chúng ta hiểu tiếng Tham ko giống nhau. Có vị hiểu rằng : muốn giàu có phú quí là Tham, vì lẽ đông người ta nghĩ vậy, nên chi lúc chư Đại đức thuyết pháp dạy người dứt bỏ lòng tham, người thường ko thích nghe và có người phản đối rằng : Chư Đại-đức dạy người lười biếng ko lo làm ăn, đó là nguyên do làm cho quê nhà ngày càng đi tới chổ thoái hóa và diệt vong. Quan niệm về lòng tham tương tự là sai trái đáng tiếc. Theo Phật dạy sự khởi đầu của lòng tham là ưa, thích. Sự ưa, thích nầy ko làm hại cho bản thân người ưa thích và người ở gần bên. Vì người ưa thích làm lụng để lấy tiền, chớ ko làm gì tới kẻ khác để lấy tiền làm giàu cho bản thân mình. Tương tự chưa gọi là Tham được. Nếu đem lòng tham ví với những trạng thái của trái xoài chín và nếu phân tích trạng thái của trái xoài chín, thì người ta thấy có 7 quá trình :
1. Hườm hườm
2. Vừa chín
3. Chín đều
4. Chín mùi.
5. Chín thâm kim
6. Chín úng
7. Chín rục có dòi.
Người ăn xoài hoàn toàn có thể ăn bốn thứ xoài từ hườm hườm cho tới xoài chín mùi thì thật là vô hại, bằng ăn ba thứ sau sẽ có hại cho sức khỏe thể chất. Lòng tham cũng có tuần tự tiến triển như chín mùi của trái xoài. Có thứ lòng tham cũng ko hại, nhưng ta ko biết ngăn đón nó, thì nó lại mang tới sự tai hại cho ta. Như tôi đã nói khởi đầu của của lòng tham là sự ưa thích, nếu ta ko biết ngăn nó, nó sẽ đi lần tới thèm khát và thèm khát tội vạ, rồi tới tham. Chư đại-đức thường dạy ko nên tham lam và nên ngăn ngừa chứng tham lam. Ý chư Đại đức dạy rằng nên trông coi tâm ta, đừng để nó đi quá cái mức ưa thích tới nơi tham lam thái quá, rồi gây ra tội vạ. Vì trong lúc tâm người đi tới quá trình tham thì nó lại tìm mưu nầy kế kia để thỏa mãn nhu cầu, bất luận là phải làm một điều gì, dầu có trái với pháp lý chăng nữa cũng vẫn cứ làm. Đây tôi xin phân ra từng tiến trình của lòng tham và xin tuần tự lý giải :
1. RATI: Ưa.
2. ICCHĀ: Ưa Thích.
3. MAHICCHĀ: Ham.
4. PÀPICCHÀ: Thèm khát tội vạ.
5. LOBHA: Tham.
6. ABHIJĀ: Tham lam.
7. ABHIJĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá.
1. – RATI : ưa. Lúc mình trông thấy một vật gì hay nghe một tiếng gì thỏa mãn nhu cầu, thì mình thấy ưa vật đấy hay tiếng đấy. Sự ưa đấy Phạn ngữ gọi là RATI. Rati nầy có ở trong lòng của mọi người, từ giàu có tới nghèo túng. Nhưng sự ưa đấy ko gọi là tham, ko gọi là ác. 2. – ICCHĀ : thích. Thích tức là muốn được vật gì nhưng nhưng mình đã ưa, mình cầu cho được mình mong mỏi. Lòng mong cầu nầy ko có gì ác bằng cướp đoạt trẹo với lẽ đạo, hay luật đời, vì lúc tâm còn trong vòng tốt đẹp, như muốn học giỏi thao tác nhiều để được tiền, siêng năng làm cho ra tiền bằng cách chánh mạng và chánh nghiệp. Hạng ICCHÀ nầy ko gọi là tham được. Vì nếu ko thành công xuất sắc thì đó chẳng qua là sự hiểu nhầm thôi, chưa gây ra tội vạ. 3. – MAHICCHĀ : Thèm khát. Thời đoạn này là tiến trình khởi đầu đi vào tội vạ, nếu ta ko dùng trí tuệ kềm hãm hay trừ nó ngay lúc phát sanh. Nhưng đây cũng chưa hẳn là đi tới nơi phá giới hay là phi pháp. Nó chỉ làm giảm mất phẩm hạnh thanh cao của mình thôi, vì lúc người ta thèm khát, thường làm những chuyện chướng mắt, ko lịch sự và trang nhã. Ta hoàn toàn có thể thấy người thèm khát đấy trong nhiều trường hợp như trong bữa ăn, lúc người thèm khát thấy món ăn nào ngon và hợp mồm mình, thì ko còn nghĩ tới người quanh mình, ăn lấy ăn để, tương tự làm giảm mất trị giá của mình. Chúng ta còn thường thấy nơi sum sê sắm đồ bằng ” Bông ” hay là lúc gặp tuồng hát hay, kẻ tới sau nhưng nhưng chen lấn vào trước, ko nghĩ tới người đã đứng đợi từ trước. Hạng người thèm khát nầy chỉ biết thủ lợi cho mình thôi, ko nghĩ tới người nào hết, nhưng họ cũng ko làm hại người nào. Đây là sơ khởi của lòng tham, nếu người đấy ko biết giữ mình hay thay thế tu sửa mình, thì họ sẽ đi tới chỗ tham ko còn là bao xa. Người nhưng nhưng có lòng thèm khát nầy, ví như người thổi khủng hoảng bong bóng, lúc họ thổi khủng hoảng bong bóng càng lúc càng lớn, thì cái khủng hoảng bong bóng lại từ từ che toàn thể những sự vật trước mặt họ : họ chỉ thấy cái khủng hoảng bong bóng đấy thôi. Người thèm khát cũng vậy, cứ để tâm theo đà đấy nhưng nhưng đi mãi mãi, thì lại đi tới tham. Nếu có người hỏi : ” Vậy người muốn làm giàu và ham nhiều, hai người nầy có giống nhau ko ? ” Ko giống nhau được. Vì người muốn làm giàu chỉ lo siêng năng thao tác có lợi nhiều cho giàu, ko gian lận để làm giàu, thì cái giàu đấy ko hề gọi là ham nhiều được. Còn ham nhiều có tức là có gian lận. Làm giàu do nơi cần mẫn và chánh nghiệp đấy do nơi RATI ( ưa ) chớ ko phải do nơi thèm khát. Còn thèm khát là sự làm lòng người bôn chôn nóng tính muốn được của về cho mình, mặc dầu là ko vi phạm sai pháp, nhưng ko trọn vẹn trong sáng, vì bộc bạch ra bên ngoài cho người trông thấy : đó là tuyến đường mở màn đi sâu vào tội vạ là lòng tham. Ví dụ như hai người đi bộ cùng đi tới một nơi chỉ định là từ Hồ Chí Minh đi Vũng Tàu. Một người thì đi ko quay quồng vội vã vội vã, đi vừa phải với sức mình. Còn một người thì đi vội vã vội vã cho mau, vậy nhưng nhưng vẫn còn thấy chậm, rồi chạy lúp xúp, nhưng cũng chẳng thỏa mãn nhu cầu, cố chạy cho mau để tới chỗ. Cách đi của người nầy ko đem lại hiệu quả tốt đẹp nhưng nhưng trái lại làm cho mệt và nhiều lúc phải bệnh, vì sự làm quá sức. Người nầy cũng như người ham nhiều, còn người kia là người muốn làm giàu, khác với nhau cũng như RATI ( thích ) và MAHICCHÀ ko giống nhau vậy. 4. – PĀPICCHĀ : thèm khát tội vạ, hay thèm khát một cách sâu xa ti tiện. Ko biết tội vạ và trái với lao lý. Một lúc tâm người đi tới chỗ thèm khát sâu xa ti tiện thì ko còn nghĩ tới sự khen chê khinh bỉ của thế nhơn. Người có tâm đấy chỉ biết tuân theo khát vọng của mình thôi, ko còn bối rối gì hết. Mặc dầu chuyện làm đấy so với pháp lý là vô tội, nhưng ko khỏi mồm đời phê phán và người đời khinh bỉ, ví dụ tiêu biểu như chuyện làm của nhiều người nịnh hót bề trên để được chở che thao tác ít nhưng nhưng hưởng lợi nhiều. Chúng ta đừng nghĩ rằng : việc làm quấy, ý tưởng thông minh xấu nhưng nhưng ta giấu che ko người nào biết : tổng thể những sự tâm lý và sự hành vi nhưng nhưng mình cho là thật kín, cũng có ngày lộ ra, vì đó là việc làm hay là sự tâm lý cũng có tác động tác động tới đời ta, ko sớm thì muộn đều lộ liễu cho người thấy. Tâm tất cả chúng ta xấu xa ti tiện hằng tìm kiếm những điều xấu xa tội vạ. Tâm tất cả chúng ta hoàn toàn có thể ví như con lằng xanh. Con lằng xanh thích những cái gì nhưng nhưng người đời nhờm gớm. Tâm ta cũng có thiên hướng thích những điều nhờm gớm tương tự, nên bực tri thức nhận thấy rõ nó, như ta thấy rõ con lằng xanh. 5. – LOBHA : tham, là thèm khát mãnh liệt trong lòng mình và muốn chiếm của kẻ khác, hoặc cưỡng bách để đem về cho mình hay trộm cắp v.v… Tóm lại là dùng phương tiện đi lại nào cũng được miễn đem vật mình đã thích về cho mình. Hạng người thèm khát nầy ko màng tội vạ so với pháp lý và cũng ko sợ quả của luân hồi. Lòng tham ko đo lường và thống kê, hoặc tưởng tượng ra thế nầy thế nọ được. Muốn dễ nhận thức, tôi xin ví dụ như thế nầy : Có người muốn được một trăm nghìn đồng để làm một công nghiệp gì. Người cố rất là làm lụng khó khăn vất vả để có đủ số tiền cần dùng vào việc đấy. Người nầy ko gọi là tham nhưng nhưng gọi là ưa-thích. Còn một người khác chỉ cần một nghìn đồng thôi, nhưng nhưng lại đi lường gạt hay làm một chuyện gì bất chánh để có số tiền thì người đấy gọi là người tham. Vậy thèm khát một cách phi pháp, bất chánh, mặc dầu một xu nhỏ cũng gọi là tham. Tham là một Ác-pháp, một phiền não, là xuất xứ làm cho tâm ta nhơ đục, tội vạ ; và cũng vì nó nhưng nhưng luân hồi. Lòng tham tới tiến trình nầy là hiện thân của tội ác. 6. – ABHIJHĀ : tham lam, tham quá sức ; lòng tham quá sức nầy hoàn toàn có thể khiến người ta làm tội ác được. 7. – ABHIJHÀVISAMALOBHA : Tham lam thái quá, tức là lòng tham đã đi tới tột độ, ko còn chỗ nào cao hơn. Lòng tham nầy làm cho lòng người mờ tối, ko còn nhận thấy phải trái, dám giết mổ mổ người cướp của miễn đoạt cho được mới nghe. Lòng tham của con người tới mức độ nầy, thì ko còn giải pháp nào chặn lại được. Trên đây bảy quá trình của lòng tham đã được lý giải riêng rẽ, dưới đây xin thuyết minh những điểm khác lạ giữa những tiến trình :
1.- LOBHA: Tham. Người tham của hạng nầy là người muốn được của người khác bằng mọi cách, nhưng ngoại trừ cướp và giết mổ mổ người. Lòng tham nầy lại còn phân biệt được của quyến thuộc cha mẹ, và người có ơn; tức là dầu tham nhưng ko lấy của những hạng kể trên.
.u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid #1ABC9C!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:active, .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c .ctaText { font-weight:bold; color:#16A085; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c .postTitle { color:#1ABC9C; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem thêm: Pan Trong Thẻ Atm Là Gì – Phân Biệt Số Thẻ Atm Và Số Tài Khoản Ngân Hàng
2.- ABHIJHĀ: Tham lam. Lòng tham lam nầy sanh lên ko còn phân biệt là của người nào, và trên phương diện nào hoặc là cướp bóc v.v… nhưng còn chưa dám lấy của cha mẹ.
3.- ABHIJHĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá. Lòng tham nầy ko còn nghĩ tới là của người nào cả, mặc dầu của đấy là của cha mẹ cũng chẳng từ, miễn sao về cho mình là được.
* Đức Phật dạy tất cả chúng ta nên học cho biết rõ nguyên do sanh lên lòng tham, cốt để tất cả chúng ta thấy rõ hình dáng và nơi phát sanh để dễ cho tất cả chúng ta dập tắt được, hay tất cả chúng ta ngăn ngừa ko cho nó sanh lên. Đức Thế Tôn biết tất cả chúng ta có nền tảng tu hành ko giống nhau, nên Ngài ko dạy chúng sanh nào cũng phải xuống tóc. Ngài có dạy cả hai giải pháp là cho hai hạng người. Hạng căn nguyên cao dầy thì xuống tóc bỏ cả tài, tình, danh, lợi, hầu giải thoát khỏi biển luân hồi. Còn mạng căn nguyên thấp kém thì lo tu tại gia. Đức Phật dạy cho người tu tại gia nên tu theo những pháp là : 1. – Siêng năng lo thao tác cho có tiền tài. Việc làm ko phải buộc phải là làm nghề này nghề nọ, nhưng phải là nghề chân chánh. 2. – Biết giữ lấy của mình đã có và xài ko phung phí.
3.- Có bạn lành (xin xem 38 Pháp An lành).
4.- Đối với vợ con phải thành thật tức là ko ngoại tình. Đối với con một lòng thương yêu và coi ngó săn sóc (xin xem 38 Pháp An lành).
5. – Xa những người lười biếng, giải đãi hay bỏ phế việc làm làm ăn. 6. – Ko nên để tới đỗi thiếu thốn đi vay nợ. Phải có Tam qui và Ngũ giới. Đây là sơ lược của người tại gia cư sĩ phải thực hành thực tiễn theo. Theo giải thuật trên đây thì tất cả chúng ta thấy rằng Đức Phật ko cấm người tại gia cư sĩ làm giàu, nhưng Ngài cấm người tại gia cư sĩ làm giàu trên xương máu kẻ khác, như đầu tư mạnh, chợ đen v.v … Nếu đồ đệ Phật ko lo làm ăn, toàn là nghèo nàn hết, thì Phật giáo ko hề vĩnh cửu được, trái lại nếu giàu có thì dễ bố thí giúp sức chư Tăng. Nếu tổng thể phật tử đều phong phú thì chúng sanh bớt khổ, vì tổng thể đồ đệ Phật đều học rành hai tiếng Bố Thí, Từ Bi. Đức Phật biết rõ đã là chúng sanh lòng còn phiền não, thì ko sao chạy khỏi sự ưa thích, vì đó là một phiền não nằm sâu trong tâm chúng sanh, Phật gọi là thụy miên phiền não. Vì vậy nên Ngài dạy cho tất cả chúng ta biết rõ phiền não đấy và dạy cách chặn lại. Ngài hiểu rằng lòng tham là tai hại ko nhỏ, nên Ngài dạy giải pháp ngăn ngừa.
QUẢ CỦA LÒNG THAM LAM
Người tham thì bạn hữu xa lánh, tới nơi nào cũng ko người nào thích làm bạn, ko người nào muốn giúp sức, làm ăn thường bị thất bại vì thiếu tin tưởng hay bè bạn ko người nào chỉ cho chỗ lợi hại. Người đời ko người nào là ko ghét người THAM. Con người đã gọi là tham lam thì chắc như đinh bị nhiều người thù ghét, nếu hoàn toàn có thể người khác cũng dám sát hại để trả thù vì cướp bóc hay lường gạt hoặc cưỡng bách người ta. Hạng người nầy sau lúc chết chắc như đinh bị sanh vào Địa ngục hay Ngạ quỷ, hoặc súc sanh.
PHÁP ĐỐI TRỊ VỚI THAM
Trong đoạn trước tất cả chúng ta đã thấy lòng tham lam phát sanh lên tuần tự theo bảy trật tự tiến độ. Dưới đây là pháp đối trị để ngăn ngừa và diệt trừ. 1. – RATI : Ưa. Pháp đối trị của ưa là SANTOSA : Tri-túc. Lúc thấy trong tâm mình muốn một vật gì nhưng nhưng ta đã có, mặc dầu ta ko cố ý cướp đoạt của đấy, nhưng ta nên biết rằng đây là bước tiền phong để đi tới tham. Vậy ta phải biết tri-túc, tức là tự mình toại nguyện với những gì nhưng nhưng mình đã có, đừng thèm khát. Đây là pháp ngăn ko cho ” ưa ” đi thêm một bước nữa. 2. – ICCHÀ : Thích. Pháp đối trị của thích là HIRI : Hổ-thẹn, tội vạ. Vì sao hổ thẹn, tội vạ lại trị được cái thích ? Đức Phật thường dạy : con người luân hồi tỉ như người còn đang đi lạc trong rừng đầy nguy hại và khổ sở ; nhưng nhưng sự ưa thích là nhân làm cho con người phải luân hồi khổ. Người nào thấy mình còn ưa thích món nầy vật nọ, nhưng nhưng thấy thẹn với lòng mình bởi còn ham trầm luân trong biển khổ mới là Môn sinh của đấng vô thượng và trọn vẹn tỉnh ngộ, ráng noi theo gương giải thoát của Ngài, dứt hết mọi ham mê theo trầm luân. Người đấy dứt bỏ được sự ưa thích bằng sự hổ thẹn tội vạ. 3. – MAHICCHÀ : Thèm khát. Pháp đối trị của thèm khát là CÀGA : dứt bỏ, ý nói dứt bỏ sự tham muốn bằng cách bố thí. Thí ” dứt bỏ ” có hai ý nghĩa ko giống nhau là : a. – Lúc người có trí tuệ nhìn lại tâm mình, thấy mình thèm khát một vật chi, liền tâm lý tới vô thường khổ não và vô ngã. Người có trí tuệ hằng nghĩ rằng : người càng có của nhiều, càng ham mê và muốn được thêm mãi, vì lòng ham của con người ko có biên giới, mặc dầu hiện giờ được món đấy ko phạm vào điều cấm của Phật, ko trẹo với pháp lý với chánh quyền, nhưng của đó là một nhân làm cho lòng mình nặng lo. Lúc càng có của nhiều càng sợ mất hay sợ tai hại càng nhiều cho của đó, ví như ta có một cái nhà ta lo cho một cái nhà này thôi, nếu có hai cái thì lo hai cái, tức nhiên phải nặng hơn nhiều. Đức Phật ví tất cả chúng ta còn sanh trong luân hồi ko khác nào người đi trên chiếc xuồng nhỏ và trong đêm u tối giữa bể khơi thay vì lo lèo lái lái vào bờ cho mau trái lại còn lo vớt những đồ vật bỏ lên thuyền mình cho nhiều. Người đi trên chiếc xuồng đấy là bản thân ta ; còn biển đó là biển luân hồi ; đêm hôm chính là Vô-minh ; còn những của nhưng nhưng ta vớt như tài, tình, danh, lợi, là đồ của chư thánh nhơn đã vứt bỏ vì thấy đáng ghê sợ. Lúc người đã tỉnh ngộ về Ngũ trần thì ko dám thèm khát gia tài chi nữa, mới dứt bỏ được phiền não. b. – ” Dứt bỏ ” có ý nói là trong lúc ta đã có nhiều tài sản, thấy rằng ta chết ko đem vật gì theo ta được, có chăng chỉ tội và phước, ta liền đem của tiền mình có ra bố thí cho người nghèo, hoặc giúp vào việc từ thiện, hay trợ giúp người tu. Người dứt bỏ như vầy là người đánh ngay vào lòng thèm khát và lòng thèm khát chắc như đinh sẽ bị vượt mặt. 4. – PĀPICCHĀ : Thèm khát tới độ mù quáng. Sự thèm khát này đi tới chỗ gọi là Ác pháp, vì lúc sự thèm khát đi tới nơi đây tức nhiên con người dám trộm cắp, hay lường gạt. Vì vậy nên đức Phật dạy pháp trừ ngay Ác pháp này là Chánh-mạng, tức là nuôi mạng chân chánh, ko hại người, đem quyền lợi cho mình. Pháp thứ 5, 6 và 7 là tham, tham lam, và tham lam thái quá, chỉ có sự Bố thí mới dứt trừ nó được.
PHƯƠNG PHÁP TRỪ THAM
Muốn trừ tham Đức Phật dạy Bố thí. Bố thí có tức là đem của mình đã có cho kẻ khác, như cho người nghèo túng, hay giúp vào việc phước thiện, hay tạo điều kiện cho người bị tai nạn đáng tiếc như lụt bão, hay hỏa thiến. Bố thí có một ý nghĩa tổng quát là : Hỗ trợ kẻ khác với tấm lòng từ bi và ko nghĩ tới sự trả ơn của người thọ lãnh của Bố thí đấy. Sự đem ra cho, là pháp đối trị của tham. Vì tham muốn thâu vào, còn Bố thí lại phát ra. Tham lam là lòng muốn thêm mãi mãi ko biết tới những độ nào cho đủ. Vì tham lam nên lòng người hay biến hóa, lo ngại mất của, dám sang đoạt tài sản của bạn lành hay của quyến thuộc cha mẹ. Sở dĩ con người tham lam, vì con người từ lúc sanh ra cho tới lớn lên chỉ học lấy một tiếng Thâu thôi, ko học tiếng Xuất, thế cho nên lòng tham đấy đã quen rồi, thật khó nhưng nhưng bỏ được. Đức Thế Tôn biết rõ lòng chúng sanh là vậy, nên người tu Phật tiếng học tiền phong là Bố thí hay xuất của mình ra cho, tuỳ tiện theo của mình đã có. Nếu có nhiều, cho nhiều, có ít cho ít. Ban sơ ko hề đem ra cho người nào được, nên Đức Phật dạy về phước và sự an vui ở thiên đường, chúng sanh có bố thí có phước sanh được về thiên đường an vui như thế nầy thế nọ. Sau Ngài lại dạy lòng từ bi, thương hại chúng sanh, đem của ra cho tổng thể người nào ví dụ tiêu biểu, ko còn có giai cấp biên giới, tức là Bố thí ko phải chọn chư Tăng hay người tu nhưng nhưng tổng thể những người cần ta giúp sức. Sự Bố thí nầy là chiêu thức trừ được tham lam.
Phật dạy phải DẠY TÂM mình. Ý nói rằng: Ta nên suy nghĩ để tìm thấy cái hại của sự tham lam và đặc ân của sự ko tham lam. Những pháp làm cho tâm ta xa được sự tham lam là Tri túc, Tự túc, Bố thí. Đức Phật dạy chúng ta nên quán tưởng cho thấy các bậc vua chúa giàu có tột độ, nhưng lúc chết ko đem gì theo được. Tài sản nhưng nhưng ta đã có chỉ cho ta vui sống trong kiếp nầy thôi; nếu nói tới vị lai thì của nầy là của thừa, ko dùng vào đâu được nếu ta ko biết phương pháp mang theo, thì chẳng ích chi cho đời ta cả. Chỉ có cách Bố thí mới đem về của vị lai được.
Tóm lại giải pháp duy nhất của sự diệt tham lam là Bố thí. Vì vậy nên trong 30 pháp Ba-la-mật của chư Phật, Bố thí là hạnh tiền phong, nhưng nhưng chư Bồ tát thường hành. Vậy tất cả chúng ta là đồ đệ Phật muốn giải thoát, nên cố hành theo hạnh nầy trước nhất.
[toggle title=”Thông tin thêm” state=”close”]
Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn
Giải về Tham lam - thpttranhungdao.edu.vn -
TAM ĐỘC VÀ PHÁP ĐỐI TRỊ
MAHA THONGKHAM MEDHIVONGS
Giải về Tham Lam
Lobha: Tham, là gì?
Tham là muốn được của người khác về cho mình bằng cách phi pháp như trộm cắp, cướp bóc, sang đoạt, gian lận, cưỡng bách v.v … Nếu tất cả chúng ta muốn hiểu rõ THAM là gì, thì tất cả chúng ta nên tìm biết trong bước đầu của lòng tham là gì. Bước đầu của lòng tham là RATIUA. Tôi tin chắc rằng mỗi người của tất cả chúng ta hiểu tiếng Tham ko giống nhau. Có vị hiểu rằng : muốn giàu có phú quí là Tham, vì lẽ đông người ta nghĩ vậy, nên chi lúc chư Đại đức thuyết pháp dạy người dứt bỏ lòng tham, người thường ko thích nghe và có người phản đối rằng : Chư Đại-đức dạy người lười biếng ko lo làm ăn, đó là nguyên do làm cho quê nhà ngày càng đi tới chổ thoái hóa và diệt vong. Quan niệm về lòng tham tương tự là sai trái đáng tiếc. Theo Phật dạy sự khởi đầu của lòng tham là ưa, thích. Sự ưa, thích nầy ko làm hại cho bản thân người ưa thích và người ở gần bên. Vì người ưa thích làm lụng để lấy tiền, chớ ko làm gì tới kẻ khác để lấy tiền làm giàu cho bản thân mình. Tương tự chưa gọi là Tham được. Nếu đem lòng tham ví với những trạng thái của trái xoài chín và nếu phân tích trạng thái của trái xoài chín, thì người ta thấy có 7 quá trình :
1. Hườm hườm
2. Vừa chín
3. Chín đều
4. Chín mùi.
5. Chín thâm kim
6. Chín úng
7. Chín rục có dòi.
Người ăn xoài hoàn toàn có thể ăn bốn thứ xoài từ hườm hườm cho tới xoài chín mùi thì thật là vô hại, bằng ăn ba thứ sau sẽ có hại cho sức khỏe thể chất. Lòng tham cũng có tuần tự tiến triển như chín mùi của trái xoài. Có thứ lòng tham cũng ko hại, nhưng ta ko biết ngăn đón nó, thì nó lại mang tới sự tai hại cho ta. Như tôi đã nói khởi đầu của của lòng tham là sự ưa thích, nếu ta ko biết ngăn nó, nó sẽ đi lần tới thèm khát và thèm khát tội vạ, rồi tới tham. Chư đại-đức thường dạy ko nên tham lam và nên ngăn ngừa chứng tham lam. Ý chư Đại đức dạy rằng nên trông coi tâm ta, đừng để nó đi quá cái mức ưa thích tới nơi tham lam thái quá, rồi gây ra tội vạ. Vì trong lúc tâm người đi tới quá trình tham thì nó lại tìm mưu nầy kế kia để thỏa mãn nhu cầu, bất luận là phải làm một điều gì, dầu có trái với pháp lý chăng nữa cũng vẫn cứ làm. Đây tôi xin phân ra từng tiến trình của lòng tham và xin tuần tự lý giải :
1. RATI: Ưa.
2. ICCHĀ: Ưa Thích.
3. MAHICCHĀ: Ham.
4. PÀPICCHÀ: Thèm khát tội vạ.
5. LOBHA: Tham.
6. ABHIJĀ: Tham lam.
7. ABHIJĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá.
1. – RATI : ưa. Lúc mình trông thấy một vật gì hay nghe một tiếng gì thỏa mãn nhu cầu, thì mình thấy ưa vật đấy hay tiếng đấy. Sự ưa đấy Phạn ngữ gọi là RATI. Rati nầy có ở trong lòng của mọi người, từ giàu có tới nghèo túng. Nhưng sự ưa đấy ko gọi là tham, ko gọi là ác. 2. – ICCHĀ : thích. Thích tức là muốn được vật gì nhưng nhưng mình đã ưa, mình cầu cho được mình mong mỏi. Lòng mong cầu nầy ko có gì ác bằng cướp đoạt trẹo với lẽ đạo, hay luật đời, vì lúc tâm còn trong vòng tốt đẹp, như muốn học giỏi thao tác nhiều để được tiền, siêng năng làm cho ra tiền bằng cách chánh mạng và chánh nghiệp. Hạng ICCHÀ nầy ko gọi là tham được. Vì nếu ko thành công xuất sắc thì đó chẳng qua là sự hiểu nhầm thôi, chưa gây ra tội vạ. 3. – MAHICCHĀ : Thèm khát. Thời đoạn này là tiến trình khởi đầu đi vào tội vạ, nếu ta ko dùng trí tuệ kềm hãm hay trừ nó ngay lúc phát sanh. Nhưng đây cũng chưa hẳn là đi tới nơi phá giới hay là phi pháp. Nó chỉ làm giảm mất phẩm hạnh thanh cao của mình thôi, vì lúc người ta thèm khát, thường làm những chuyện chướng mắt, ko lịch sự và trang nhã. Ta hoàn toàn có thể thấy người thèm khát đấy trong nhiều trường hợp như trong bữa ăn, lúc người thèm khát thấy món ăn nào ngon và hợp mồm mình, thì ko còn nghĩ tới người quanh mình, ăn lấy ăn để, tương tự làm giảm mất trị giá của mình. Chúng ta còn thường thấy nơi sum sê sắm đồ bằng ” Bông ” hay là lúc gặp tuồng hát hay, kẻ tới sau nhưng nhưng chen lấn vào trước, ko nghĩ tới người đã đứng đợi từ trước. Hạng người thèm khát nầy chỉ biết thủ lợi cho mình thôi, ko nghĩ tới người nào hết, nhưng họ cũng ko làm hại người nào. Đây là sơ khởi của lòng tham, nếu người đấy ko biết giữ mình hay thay thế tu sửa mình, thì họ sẽ đi tới chỗ tham ko còn là bao xa. Người nhưng nhưng có lòng thèm khát nầy, ví như người thổi khủng hoảng bong bóng, lúc họ thổi khủng hoảng bong bóng càng lúc càng lớn, thì cái khủng hoảng bong bóng lại từ từ che toàn thể những sự vật trước mặt họ : họ chỉ thấy cái khủng hoảng bong bóng đấy thôi. Người thèm khát cũng vậy, cứ để tâm theo đà đấy nhưng nhưng đi mãi mãi, thì lại đi tới tham. Nếu có người hỏi : ” Vậy người muốn làm giàu và ham nhiều, hai người nầy có giống nhau ko ? ” Ko giống nhau được. Vì người muốn làm giàu chỉ lo siêng năng thao tác có lợi nhiều cho giàu, ko gian lận để làm giàu, thì cái giàu đấy ko hề gọi là ham nhiều được. Còn ham nhiều có tức là có gian lận. Làm giàu do nơi cần mẫn và chánh nghiệp đấy do nơi RATI ( ưa ) chớ ko phải do nơi thèm khát. Còn thèm khát là sự làm lòng người bôn chôn nóng tính muốn được của về cho mình, mặc dầu là ko vi phạm sai pháp, nhưng ko trọn vẹn trong sáng, vì bộc bạch ra bên ngoài cho người trông thấy : đó là tuyến đường mở màn đi sâu vào tội vạ là lòng tham. Ví dụ như hai người đi bộ cùng đi tới một nơi chỉ định là từ Hồ Chí Minh đi Vũng Tàu. Một người thì đi ko quay quồng vội vã vội vã, đi vừa phải với sức mình. Còn một người thì đi vội vã vội vã cho mau, vậy nhưng nhưng vẫn còn thấy chậm, rồi chạy lúp xúp, nhưng cũng chẳng thỏa mãn nhu cầu, cố chạy cho mau để tới chỗ. Cách đi của người nầy ko đem lại hiệu quả tốt đẹp nhưng nhưng trái lại làm cho mệt và nhiều lúc phải bệnh, vì sự làm quá sức. Người nầy cũng như người ham nhiều, còn người kia là người muốn làm giàu, khác với nhau cũng như RATI ( thích ) và MAHICCHÀ ko giống nhau vậy. 4. – PĀPICCHĀ : thèm khát tội vạ, hay thèm khát một cách sâu xa ti tiện. Ko biết tội vạ và trái với lao lý. Một lúc tâm người đi tới chỗ thèm khát sâu xa ti tiện thì ko còn nghĩ tới sự khen chê khinh bỉ của thế nhơn. Người có tâm đấy chỉ biết tuân theo khát vọng của mình thôi, ko còn bối rối gì hết. Mặc dầu chuyện làm đấy so với pháp lý là vô tội, nhưng ko khỏi mồm đời phê phán và người đời khinh bỉ, ví dụ tiêu biểu như chuyện làm của nhiều người nịnh hót bề trên để được chở che thao tác ít nhưng nhưng hưởng lợi nhiều. Chúng ta đừng nghĩ rằng : việc làm quấy, ý tưởng thông minh xấu nhưng nhưng ta giấu che ko người nào biết : tổng thể những sự tâm lý và sự hành vi nhưng nhưng mình cho là thật kín, cũng có ngày lộ ra, vì đó là việc làm hay là sự tâm lý cũng có tác động tác động tới đời ta, ko sớm thì muộn đều lộ liễu cho người thấy. Tâm tất cả chúng ta xấu xa ti tiện hằng tìm kiếm những điều xấu xa tội vạ. Tâm tất cả chúng ta hoàn toàn có thể ví như con lằng xanh. Con lằng xanh thích những cái gì nhưng nhưng người đời nhờm gớm. Tâm ta cũng có thiên hướng thích những điều nhờm gớm tương tự, nên bực tri thức nhận thấy rõ nó, như ta thấy rõ con lằng xanh. 5. – LOBHA : tham, là thèm khát mãnh liệt trong lòng mình và muốn chiếm của kẻ khác, hoặc cưỡng bách để đem về cho mình hay trộm cắp v.v… Tóm lại là dùng phương tiện đi lại nào cũng được miễn đem vật mình đã thích về cho mình. Hạng người thèm khát nầy ko màng tội vạ so với pháp lý và cũng ko sợ quả của luân hồi. Lòng tham ko đo lường và thống kê, hoặc tưởng tượng ra thế nầy thế nọ được. Muốn dễ nhận thức, tôi xin ví dụ như thế nầy : Có người muốn được một trăm nghìn đồng để làm một công nghiệp gì. Người cố rất là làm lụng khó khăn vất vả để có đủ số tiền cần dùng vào việc đấy. Người nầy ko gọi là tham nhưng nhưng gọi là ưa-thích. Còn một người khác chỉ cần một nghìn đồng thôi, nhưng nhưng lại đi lường gạt hay làm một chuyện gì bất chánh để có số tiền thì người đấy gọi là người tham. Vậy thèm khát một cách phi pháp, bất chánh, mặc dầu một xu nhỏ cũng gọi là tham. Tham là một Ác-pháp, một phiền não, là xuất xứ làm cho tâm ta nhơ đục, tội vạ ; và cũng vì nó nhưng nhưng luân hồi. Lòng tham tới tiến trình nầy là hiện thân của tội ác. 6. – ABHIJHĀ : tham lam, tham quá sức ; lòng tham quá sức nầy hoàn toàn có thể khiến người ta làm tội ác được. 7. – ABHIJHÀVISAMALOBHA : Tham lam thái quá, tức là lòng tham đã đi tới tột độ, ko còn chỗ nào cao hơn. Lòng tham nầy làm cho lòng người mờ tối, ko còn nhận thấy phải trái, dám giết mổ mổ người cướp của miễn đoạt cho được mới nghe. Lòng tham của con người tới mức độ nầy, thì ko còn giải pháp nào chặn lại được. Trên đây bảy quá trình của lòng tham đã được lý giải riêng rẽ, dưới đây xin thuyết minh những điểm khác lạ giữa những tiến trình :
1.- LOBHA: Tham. Người tham của hạng nầy là người muốn được của người khác bằng mọi cách, nhưng ngoại trừ cướp và giết mổ mổ người. Lòng tham nầy lại còn phân biệt được của quyến thuộc cha mẹ, và người có ơn; tức là dầu tham nhưng ko lấy của những hạng kể trên.
2.- ABHIJHĀ: Tham lam. Lòng tham lam nầy sanh lên ko còn phân biệt là của người nào, và trên phương diện nào hoặc là cướp bóc v.v… nhưng còn chưa dám lấy của cha mẹ.
3.- ABHIJHĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá. Lòng tham nầy ko còn nghĩ tới là của người nào cả, mặc dầu của đấy là của cha mẹ cũng chẳng từ, miễn sao về cho mình là được.
* Đức Phật dạy tất cả chúng ta nên học cho biết rõ nguyên do sanh lên lòng tham, cốt để tất cả chúng ta thấy rõ hình dáng và nơi phát sanh để dễ cho tất cả chúng ta dập tắt được, hay tất cả chúng ta ngăn ngừa ko cho nó sanh lên. Đức Thế Tôn biết tất cả chúng ta có nền tảng tu hành ko giống nhau, nên Ngài ko dạy chúng sanh nào cũng phải xuống tóc. Ngài có dạy cả hai giải pháp là cho hai hạng người. Hạng căn nguyên cao dầy thì xuống tóc bỏ cả tài, tình, danh, lợi, hầu giải thoát khỏi biển luân hồi. Còn mạng căn nguyên thấp kém thì lo tu tại gia. Đức Phật dạy cho người tu tại gia nên tu theo những pháp là : 1. – Siêng năng lo thao tác cho có tiền tài. Việc làm ko phải buộc phải là làm nghề này nghề nọ, nhưng phải là nghề chân chánh. 2. – Biết giữ lấy của mình đã có và xài ko phung phí.
3.- Có bạn lành (xin xem 38 Pháp An lành).
4.- Đối với vợ con phải thành thật tức là ko ngoại tình. Đối với con một lòng thương yêu và coi ngó săn sóc (xin xem 38 Pháp An lành).
5. – Xa những người lười biếng, giải đãi hay bỏ phế việc làm làm ăn. 6. – Ko nên để tới đỗi thiếu thốn đi vay nợ. Phải có Tam qui và Ngũ giới. Đây là sơ lược của người tại gia cư sĩ phải thực hành thực tiễn theo. Theo giải thuật trên đây thì tất cả chúng ta thấy rằng Đức Phật ko cấm người tại gia cư sĩ làm giàu, nhưng Ngài cấm người tại gia cư sĩ làm giàu trên xương máu kẻ khác, như đầu tư mạnh, chợ đen v.v … Nếu đồ đệ Phật ko lo làm ăn, toàn là nghèo nàn hết, thì Phật giáo ko hề vĩnh cửu được, trái lại nếu giàu có thì dễ bố thí giúp sức chư Tăng. Nếu tổng thể phật tử đều phong phú thì chúng sanh bớt khổ, vì tổng thể đồ đệ Phật đều học rành hai tiếng Bố Thí, Từ Bi. Đức Phật biết rõ đã là chúng sanh lòng còn phiền não, thì ko sao chạy khỏi sự ưa thích, vì đó là một phiền não nằm sâu trong tâm chúng sanh, Phật gọi là thụy miên phiền não. Vì vậy nên Ngài dạy cho tất cả chúng ta biết rõ phiền não đấy và dạy cách chặn lại. Ngài hiểu rằng lòng tham là tai hại ko nhỏ, nên Ngài dạy giải pháp ngăn ngừa.
QUẢ CỦA LÒNG THAM LAM
Người tham thì bạn hữu xa lánh, tới nơi nào cũng ko người nào thích làm bạn, ko người nào muốn giúp sức, làm ăn thường bị thất bại vì thiếu tin tưởng hay bè bạn ko người nào chỉ cho chỗ lợi hại. Người đời ko người nào là ko ghét người THAM. Con người đã gọi là tham lam thì chắc như đinh bị nhiều người thù ghét, nếu hoàn toàn có thể người khác cũng dám sát hại để trả thù vì cướp bóc hay lường gạt hoặc cưỡng bách người ta. Hạng người nầy sau lúc chết chắc như đinh bị sanh vào Địa ngục hay Ngạ quỷ, hoặc súc sanh.
PHÁP ĐỐI TRỊ VỚI THAM
Trong đoạn trước tất cả chúng ta đã thấy lòng tham lam phát sanh lên tuần tự theo bảy trật tự tiến độ. Dưới đây là pháp đối trị để ngăn ngừa và diệt trừ. 1. – RATI : Ưa. Pháp đối trị của ưa là SANTOSA : Tri-túc. Lúc thấy trong tâm mình muốn một vật gì nhưng nhưng ta đã có, mặc dầu ta ko cố ý cướp đoạt của đấy, nhưng ta nên biết rằng đây là bước tiền phong để đi tới tham. Vậy ta phải biết tri-túc, tức là tự mình toại nguyện với những gì nhưng nhưng mình đã có, đừng thèm khát. Đây là pháp ngăn ko cho ” ưa ” đi thêm một bước nữa. 2. – ICCHÀ : Thích. Pháp đối trị của thích là HIRI : Hổ-thẹn, tội vạ. Vì sao hổ thẹn, tội vạ lại trị được cái thích ? Đức Phật thường dạy : con người luân hồi tỉ như người còn đang đi lạc trong rừng đầy nguy hại và khổ sở ; nhưng nhưng sự ưa thích là nhân làm cho con người phải luân hồi khổ. Người nào thấy mình còn ưa thích món nầy vật nọ, nhưng nhưng thấy thẹn với lòng mình bởi còn ham trầm luân trong biển khổ mới là Môn sinh của đấng vô thượng và trọn vẹn tỉnh ngộ, ráng noi theo gương giải thoát của Ngài, dứt hết mọi ham mê theo trầm luân. Người đấy dứt bỏ được sự ưa thích bằng sự hổ thẹn tội vạ. 3. – MAHICCHÀ : Thèm khát. Pháp đối trị của thèm khát là CÀGA : dứt bỏ, ý nói dứt bỏ sự tham muốn bằng cách bố thí. Thí ” dứt bỏ ” có hai ý nghĩa ko giống nhau là : a. – Lúc người có trí tuệ nhìn lại tâm mình, thấy mình thèm khát một vật chi, liền tâm lý tới vô thường khổ não và vô ngã. Người có trí tuệ hằng nghĩ rằng : người càng có của nhiều, càng ham mê và muốn được thêm mãi, vì lòng ham của con người ko có biên giới, mặc dầu hiện giờ được món đấy ko phạm vào điều cấm của Phật, ko trẹo với pháp lý với chánh quyền, nhưng của đó là một nhân làm cho lòng mình nặng lo. Lúc càng có của nhiều càng sợ mất hay sợ tai hại càng nhiều cho của đó, ví như ta có một cái nhà ta lo cho một cái nhà này thôi, nếu có hai cái thì lo hai cái, tức nhiên phải nặng hơn nhiều. Đức Phật ví tất cả chúng ta còn sanh trong luân hồi ko khác nào người đi trên chiếc xuồng nhỏ và trong đêm u tối giữa bể khơi thay vì lo lèo lái lái vào bờ cho mau trái lại còn lo vớt những đồ vật bỏ lên thuyền mình cho nhiều. Người đi trên chiếc xuồng đấy là bản thân ta ; còn biển đó là biển luân hồi ; đêm hôm chính là Vô-minh ; còn những của nhưng nhưng ta vớt như tài, tình, danh, lợi, là đồ của chư thánh nhơn đã vứt bỏ vì thấy đáng ghê sợ. Lúc người đã tỉnh ngộ về Ngũ trần thì ko dám thèm khát gia tài chi nữa, mới dứt bỏ được phiền não. b. – ” Dứt bỏ ” có ý nói là trong lúc ta đã có nhiều tài sản, thấy rằng ta chết ko đem vật gì theo ta được, có chăng chỉ tội và phước, ta liền đem của tiền mình có ra bố thí cho người nghèo, hoặc giúp vào việc từ thiện, hay trợ giúp người tu. Người dứt bỏ như vầy là người đánh ngay vào lòng thèm khát và lòng thèm khát chắc như đinh sẽ bị vượt mặt. 4. – PĀPICCHĀ : Thèm khát tới độ mù quáng. Sự thèm khát này đi tới chỗ gọi là Ác pháp, vì lúc sự thèm khát đi tới nơi đây tức nhiên con người dám trộm cắp, hay lường gạt. Vì vậy nên đức Phật dạy pháp trừ ngay Ác pháp này là Chánh-mạng, tức là nuôi mạng chân chánh, ko hại người, đem quyền lợi cho mình. Pháp thứ 5, 6 và 7 là tham, tham lam, và tham lam thái quá, chỉ có sự Bố thí mới dứt trừ nó được.
PHƯƠNG PHÁP TRỪ THAM
Muốn trừ tham Đức Phật dạy Bố thí. Bố thí có tức là đem của mình đã có cho kẻ khác, như cho người nghèo túng, hay giúp vào việc phước thiện, hay tạo điều kiện cho người bị tai nạn đáng tiếc như lụt bão, hay hỏa thiến. Bố thí có một ý nghĩa tổng quát là : Hỗ trợ kẻ khác với tấm lòng từ bi và ko nghĩ tới sự trả ơn của người thọ lãnh của Bố thí đấy. Sự đem ra cho, là pháp đối trị của tham. Vì tham muốn thâu vào, còn Bố thí lại phát ra. Tham lam là lòng muốn thêm mãi mãi ko biết tới những độ nào cho đủ. Vì tham lam nên lòng người hay biến hóa, lo ngại mất của, dám sang đoạt tài sản của bạn lành hay của quyến thuộc cha mẹ. Sở dĩ con người tham lam, vì con người từ lúc sanh ra cho tới lớn lên chỉ học lấy một tiếng Thâu thôi, ko học tiếng Xuất, thế cho nên lòng tham đấy đã quen rồi, thật khó nhưng nhưng bỏ được. Đức Thế Tôn biết rõ lòng chúng sanh là vậy, nên người tu Phật tiếng học tiền phong là Bố thí hay xuất của mình ra cho, tuỳ tiện theo của mình đã có. Nếu có nhiều, cho nhiều, có ít cho ít. Ban sơ ko hề đem ra cho người nào được, nên Đức Phật dạy về phước và sự an vui ở thiên đường, chúng sanh có bố thí có phước sanh được về thiên đường an vui như thế nầy thế nọ. Sau Ngài lại dạy lòng từ bi, thương hại chúng sanh, đem của ra cho tổng thể người nào ví dụ tiêu biểu, ko còn có giai cấp biên giới, tức là Bố thí ko phải chọn chư Tăng hay người tu nhưng nhưng tổng thể những người cần ta giúp sức. Sự Bố thí nầy là chiêu thức trừ được tham lam.
Phật dạy phải DẠY TÂM mình. Ý nói rằng: Ta nên suy nghĩ để tìm thấy cái hại của sự tham lam và đặc ân của sự ko tham lam. Những pháp làm cho tâm ta xa được sự tham lam là Tri túc, Tự túc, Bố thí. Đức Phật dạy chúng ta nên quán tưởng cho thấy các bậc vua chúa giàu có tột độ, nhưng lúc chết ko đem gì theo được. Tài sản nhưng nhưng ta đã có chỉ cho ta vui sống trong kiếp nầy thôi; nếu nói tới vị lai thì của nầy là của thừa, ko dùng vào đâu được nếu ta ko biết phương pháp mang theo, thì chẳng ích chi cho đời ta cả. Chỉ có cách Bố thí mới đem về của vị lai được.
Tóm lại giải pháp duy nhất của sự diệt tham lam là Bố thí. Vì vậy nên trong 30 pháp Ba-la-mật của chư Phật, Bố thí là hạnh tiền phong, nhưng nhưng chư Bồ tát thường hành. Vậy tất cả chúng ta là đồ đệ Phật muốn giải thoát, nên cố hành theo hạnh nầy trước nhất.
[rule_{ruleNumber}]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_3_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
Có phải bạn đang tìm kiếm chủ đề về => Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn phải ko? Nếu đúng tương tự thì mời bạn xem nó ngay tại đây. Xem thêm các câu hỏi là gì? khác tại đây => Là gì?
TAM ĐỘC VÀ PHÁP ĐỐI TRỊMAHA THONGKHAM MEDHIVONGS
Giải về Tham Lam
Lobha: Tham, là gì?
Tham là muốn được của người khác về cho mình bằng cách phi pháp như trộm cắp, cướp bóc, sang đoạt, gian lận, cưỡng bách v.v … Nếu tất cả chúng ta muốn hiểu rõ THAM là gì, thì tất cả chúng ta nên tìm biết trong bước đầu của lòng tham là gì. Bước đầu của lòng tham là RATIUA. Tôi tin chắc rằng mỗi người của tất cả chúng ta hiểu tiếng Tham ko giống nhau. Có vị hiểu rằng : muốn giàu có phú quí là Tham, vì lẽ đông người ta nghĩ vậy, nên chi lúc chư Đại đức thuyết pháp dạy người dứt bỏ lòng tham, người thường ko thích nghe và có người phản đối rằng : Chư Đại-đức dạy người lười biếng ko lo làm ăn, đó là nguyên do làm cho quê nhà ngày càng đi tới chổ thoái hóa và diệt vong. Quan niệm về lòng tham tương tự là sai trái đáng tiếc. Theo Phật dạy sự khởi đầu của lòng tham là ưa, thích. Sự ưa, thích nầy ko làm hại cho bản thân người ưa thích và người ở gần bên. Vì người ưa thích làm lụng để lấy tiền, chớ ko làm gì tới kẻ khác để lấy tiền làm giàu cho bản thân mình. Tương tự chưa gọi là Tham được. Nếu đem lòng tham ví với những trạng thái của trái xoài chín và nếu phân tích trạng thái của trái xoài chín, thì người ta thấy có 7 quá trình :
1. Hườm hườm2. Vừa chín3. Chín đều4. Chín mùi.5. Chín thâm kim6. Chín úng7. Chín rục có dòi.
Người ăn xoài hoàn toàn có thể ăn bốn thứ xoài từ hườm hườm cho tới xoài chín mùi thì thật là vô hại, bằng ăn ba thứ sau sẽ có hại cho sức khỏe thể chất. Lòng tham cũng có tuần tự tiến triển như chín mùi của trái xoài. Có thứ lòng tham cũng ko hại, nhưng ta ko biết ngăn đón nó, thì nó lại mang tới sự tai hại cho ta. Như tôi đã nói khởi đầu của của lòng tham là sự ưa thích, nếu ta ko biết ngăn nó, nó sẽ đi lần tới thèm khát và thèm khát tội vạ, rồi tới tham. Chư đại-đức thường dạy ko nên tham lam và nên ngăn ngừa chứng tham lam. Ý chư Đại đức dạy rằng nên trông coi tâm ta, đừng để nó đi quá cái mức ưa thích tới nơi tham lam thái quá, rồi gây ra tội vạ. Vì trong lúc tâm người đi tới quá trình tham thì nó lại tìm mưu nầy kế kia để thỏa mãn nhu cầu, bất luận là phải làm một điều gì, dầu có trái với pháp lý chăng nữa cũng vẫn cứ làm. Đây tôi xin phân ra từng tiến trình của lòng tham và xin tuần tự lý giải :
1. RATI: Ưa.2. ICCHĀ: Ưa Thích.3. MAHICCHĀ: Ham.4. PÀPICCHÀ: Thèm khát tội vạ.5. LOBHA: Tham.6. ABHIJĀ: Tham lam.7. ABHIJĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá.
1. – RATI : ưa. Lúc mình trông thấy một vật gì hay nghe một tiếng gì thỏa mãn nhu cầu, thì mình thấy ưa vật đấy hay tiếng đấy. Sự ưa đấy Phạn ngữ gọi là RATI. Rati nầy có ở trong lòng của mọi người, từ giàu có tới nghèo túng. Nhưng sự ưa đấy ko gọi là tham, ko gọi là ác. 2. – ICCHĀ : thích. Thích tức là muốn được vật gì nhưng nhưng mình đã ưa, mình cầu cho được mình mong mỏi. Lòng mong cầu nầy ko có gì ác bằng cướp đoạt trẹo với lẽ đạo, hay luật đời, vì lúc tâm còn trong vòng tốt đẹp, như muốn học giỏi thao tác nhiều để được tiền, siêng năng làm cho ra tiền bằng cách chánh mạng và chánh nghiệp. Hạng ICCHÀ nầy ko gọi là tham được. Vì nếu ko thành công xuất sắc thì đó chẳng qua là sự hiểu nhầm thôi, chưa gây ra tội vạ. 3. – MAHICCHĀ : Thèm khát. Thời đoạn này là tiến trình khởi đầu đi vào tội vạ, nếu ta ko dùng trí tuệ kềm hãm hay trừ nó ngay lúc phát sanh. Nhưng đây cũng chưa hẳn là đi tới nơi phá giới hay là phi pháp. Nó chỉ làm giảm mất phẩm hạnh thanh cao của mình thôi, vì lúc người ta thèm khát, thường làm những chuyện chướng mắt, ko lịch sự và trang nhã. Ta hoàn toàn có thể thấy người thèm khát đấy trong nhiều trường hợp như trong bữa ăn, lúc người thèm khát thấy món ăn nào ngon và hợp mồm mình, thì ko còn nghĩ tới người quanh mình, ăn lấy ăn để, tương tự làm giảm mất trị giá của mình. Chúng ta còn thường thấy nơi sum sê sắm đồ bằng ” Bông ” hay là lúc gặp tuồng hát hay, kẻ tới sau nhưng nhưng chen lấn vào trước, ko nghĩ tới người đã đứng đợi từ trước. Hạng người thèm khát nầy chỉ biết thủ lợi cho mình thôi, ko nghĩ tới người nào hết, nhưng họ cũng ko làm hại người nào. Đây là sơ khởi của lòng tham, nếu người đấy ko biết giữ mình hay thay thế tu sửa mình, thì họ sẽ đi tới chỗ tham ko còn là bao xa. Người nhưng nhưng có lòng thèm khát nầy, ví như người thổi khủng hoảng bong bóng, lúc họ thổi khủng hoảng bong bóng càng lúc càng lớn, thì cái khủng hoảng bong bóng lại từ từ che toàn thể những sự vật trước mặt họ : họ chỉ thấy cái khủng hoảng bong bóng đấy thôi. Người thèm khát cũng vậy, cứ để tâm theo đà đấy nhưng nhưng đi mãi mãi, thì lại đi tới tham. Nếu có người hỏi : ” Vậy người muốn làm giàu và ham nhiều, hai người nầy có giống nhau ko ? ” Ko giống nhau được. Vì người muốn làm giàu chỉ lo siêng năng thao tác có lợi nhiều cho giàu, ko gian lận để làm giàu, thì cái giàu đấy ko hề gọi là ham nhiều được. Còn ham nhiều có tức là có gian lận. Làm giàu do nơi cần mẫn và chánh nghiệp đấy do nơi RATI ( ưa ) chớ ko phải do nơi thèm khát. Còn thèm khát là sự làm lòng người bôn chôn nóng tính muốn được của về cho mình, mặc dầu là ko vi phạm sai pháp, nhưng ko trọn vẹn trong sáng, vì bộc bạch ra bên ngoài cho người trông thấy : đó là tuyến đường mở màn đi sâu vào tội vạ là lòng tham. Ví dụ như hai người đi bộ cùng đi tới một nơi chỉ định là từ Hồ Chí Minh đi Vũng Tàu. Một người thì đi ko quay quồng vội vã vội vã, đi vừa phải với sức mình. Còn một người thì đi vội vã vội vã cho mau, vậy nhưng nhưng vẫn còn thấy chậm, rồi chạy lúp xúp, nhưng cũng chẳng thỏa mãn nhu cầu, cố chạy cho mau để tới chỗ. Cách đi của người nầy ko đem lại hiệu quả tốt đẹp nhưng nhưng trái lại làm cho mệt và nhiều lúc phải bệnh, vì sự làm quá sức. Người nầy cũng như người ham nhiều, còn người kia là người muốn làm giàu, khác với nhau cũng như RATI ( thích ) và MAHICCHÀ ko giống nhau vậy. 4. – PĀPICCHĀ : thèm khát tội vạ, hay thèm khát một cách sâu xa ti tiện. Ko biết tội vạ và trái với lao lý. Một lúc tâm người đi tới chỗ thèm khát sâu xa ti tiện thì ko còn nghĩ tới sự khen chê khinh bỉ của thế nhơn. Người có tâm đấy chỉ biết tuân theo khát vọng của mình thôi, ko còn bối rối gì hết. Mặc dầu chuyện làm đấy so với pháp lý là vô tội, nhưng ko khỏi mồm đời phê phán và người đời khinh bỉ, ví dụ tiêu biểu như chuyện làm của nhiều người nịnh hót bề trên để được chở che thao tác ít nhưng nhưng hưởng lợi nhiều. Chúng ta đừng nghĩ rằng : việc làm quấy, ý tưởng thông minh xấu nhưng nhưng ta giấu che ko người nào biết : tổng thể những sự tâm lý và sự hành vi nhưng nhưng mình cho là thật kín, cũng có ngày lộ ra, vì đó là việc làm hay là sự tâm lý cũng có tác động tác động tới đời ta, ko sớm thì muộn đều lộ liễu cho người thấy. Tâm tất cả chúng ta xấu xa ti tiện hằng tìm kiếm những điều xấu xa tội vạ. Tâm tất cả chúng ta hoàn toàn có thể ví như con lằng xanh. Con lằng xanh thích những cái gì nhưng nhưng người đời nhờm gớm. Tâm ta cũng có thiên hướng thích những điều nhờm gớm tương tự, nên bực tri thức nhận thấy rõ nó, như ta thấy rõ con lằng xanh. 5. – LOBHA : tham, là thèm khát mãnh liệt trong lòng mình và muốn chiếm của kẻ khác, hoặc cưỡng bách để đem về cho mình hay trộm cắp v.v… Tóm lại là dùng phương tiện đi lại nào cũng được miễn đem vật mình đã thích về cho mình. Hạng người thèm khát nầy ko màng tội vạ so với pháp lý và cũng ko sợ quả của luân hồi. Lòng tham ko đo lường và thống kê, hoặc tưởng tượng ra thế nầy thế nọ được. Muốn dễ nhận thức, tôi xin ví dụ như thế nầy : Có người muốn được một trăm nghìn đồng để làm một công nghiệp gì. Người cố rất là làm lụng khó khăn vất vả để có đủ số tiền cần dùng vào việc đấy. Người nầy ko gọi là tham nhưng nhưng gọi là ưa-thích. Còn một người khác chỉ cần một nghìn đồng thôi, nhưng nhưng lại đi lường gạt hay làm một chuyện gì bất chánh để có số tiền thì người đấy gọi là người tham. Vậy thèm khát một cách phi pháp, bất chánh, mặc dầu một xu nhỏ cũng gọi là tham. Tham là một Ác-pháp, một phiền não, là xuất xứ làm cho tâm ta nhơ đục, tội vạ ; và cũng vì nó nhưng nhưng luân hồi. Lòng tham tới tiến trình nầy là hiện thân của tội ác. 6. – ABHIJHĀ : tham lam, tham quá sức ; lòng tham quá sức nầy hoàn toàn có thể khiến người ta làm tội ác được. 7. – ABHIJHÀVISAMALOBHA : Tham lam thái quá, tức là lòng tham đã đi tới tột độ, ko còn chỗ nào cao hơn. Lòng tham nầy làm cho lòng người mờ tối, ko còn nhận thấy phải trái, dám giết mổ mổ người cướp của miễn đoạt cho được mới nghe. Lòng tham của con người tới mức độ nầy, thì ko còn giải pháp nào chặn lại được. Trên đây bảy quá trình của lòng tham đã được lý giải riêng rẽ, dưới đây xin thuyết minh những điểm khác lạ giữa những tiến trình :
1.- LOBHA: Tham. Người tham của hạng nầy là người muốn được của người khác bằng mọi cách, nhưng ngoại trừ cướp và giết mổ mổ người. Lòng tham nầy lại còn phân biệt được của quyến thuộc cha mẹ, và người có ơn; tức là dầu tham nhưng ko lấy của những hạng kể trên.
.u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid #1ABC9C!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:active, .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c .ctaText { font-weight:bold; color:#16A085; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c .postTitle { color:#1ABC9C; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem thêm: Pan Trong Thẻ Atm Là Gì – Phân Biệt Số Thẻ Atm Và Số Tài Khoản Ngân Hàng2.- ABHIJHĀ: Tham lam. Lòng tham lam nầy sanh lên ko còn phân biệt là của người nào, và trên phương diện nào hoặc là cướp bóc v.v… nhưng còn chưa dám lấy của cha mẹ.
3.- ABHIJHĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá. Lòng tham nầy ko còn nghĩ tới là của người nào cả, mặc dầu của đấy là của cha mẹ cũng chẳng từ, miễn sao về cho mình là được.
* Đức Phật dạy tất cả chúng ta nên học cho biết rõ nguyên do sanh lên lòng tham, cốt để tất cả chúng ta thấy rõ hình dáng và nơi phát sanh để dễ cho tất cả chúng ta dập tắt được, hay tất cả chúng ta ngăn ngừa ko cho nó sanh lên. Đức Thế Tôn biết tất cả chúng ta có nền tảng tu hành ko giống nhau, nên Ngài ko dạy chúng sanh nào cũng phải xuống tóc. Ngài có dạy cả hai giải pháp là cho hai hạng người. Hạng căn nguyên cao dầy thì xuống tóc bỏ cả tài, tình, danh, lợi, hầu giải thoát khỏi biển luân hồi. Còn mạng căn nguyên thấp kém thì lo tu tại gia. Đức Phật dạy cho người tu tại gia nên tu theo những pháp là : 1. – Siêng năng lo thao tác cho có tiền tài. Việc làm ko phải buộc phải là làm nghề này nghề nọ, nhưng phải là nghề chân chánh. 2. – Biết giữ lấy của mình đã có và xài ko phung phí.
3.- Có bạn lành (xin xem 38 Pháp An lành).
4.- Đối với vợ con phải thành thật tức là ko ngoại tình. Đối với con một lòng thương yêu và coi ngó săn sóc (xin xem 38 Pháp An lành).
5. – Xa những người lười biếng, giải đãi hay bỏ phế việc làm làm ăn. 6. – Ko nên để tới đỗi thiếu thốn đi vay nợ. Phải có Tam qui và Ngũ giới. Đây là sơ lược của người tại gia cư sĩ phải thực hành thực tiễn theo. Theo giải thuật trên đây thì tất cả chúng ta thấy rằng Đức Phật ko cấm người tại gia cư sĩ làm giàu, nhưng Ngài cấm người tại gia cư sĩ làm giàu trên xương máu kẻ khác, như đầu tư mạnh, chợ đen v.v … Nếu đồ đệ Phật ko lo làm ăn, toàn là nghèo nàn hết, thì Phật giáo ko hề vĩnh cửu được, trái lại nếu giàu có thì dễ bố thí giúp sức chư Tăng. Nếu tổng thể phật tử đều phong phú thì chúng sanh bớt khổ, vì tổng thể đồ đệ Phật đều học rành hai tiếng Bố Thí, Từ Bi. Đức Phật biết rõ đã là chúng sanh lòng còn phiền não, thì ko sao chạy khỏi sự ưa thích, vì đó là một phiền não nằm sâu trong tâm chúng sanh, Phật gọi là thụy miên phiền não. Vì vậy nên Ngài dạy cho tất cả chúng ta biết rõ phiền não đấy và dạy cách chặn lại. Ngài hiểu rằng lòng tham là tai hại ko nhỏ, nên Ngài dạy giải pháp ngăn ngừa.
QUẢ CỦA LÒNG THAM LAM
Người tham thì bạn hữu xa lánh, tới nơi nào cũng ko người nào thích làm bạn, ko người nào muốn giúp sức, làm ăn thường bị thất bại vì thiếu tin tưởng hay bè bạn ko người nào chỉ cho chỗ lợi hại. Người đời ko người nào là ko ghét người THAM. Con người đã gọi là tham lam thì chắc như đinh bị nhiều người thù ghét, nếu hoàn toàn có thể người khác cũng dám sát hại để trả thù vì cướp bóc hay lường gạt hoặc cưỡng bách người ta. Hạng người nầy sau lúc chết chắc như đinh bị sanh vào Địa ngục hay Ngạ quỷ, hoặc súc sanh.
PHÁP ĐỐI TRỊ VỚI THAM
Trong đoạn trước tất cả chúng ta đã thấy lòng tham lam phát sanh lên tuần tự theo bảy trật tự tiến độ. Dưới đây là pháp đối trị để ngăn ngừa và diệt trừ. 1. – RATI : Ưa. Pháp đối trị của ưa là SANTOSA : Tri-túc. Lúc thấy trong tâm mình muốn một vật gì nhưng nhưng ta đã có, mặc dầu ta ko cố ý cướp đoạt của đấy, nhưng ta nên biết rằng đây là bước tiền phong để đi tới tham. Vậy ta phải biết tri-túc, tức là tự mình toại nguyện với những gì nhưng nhưng mình đã có, đừng thèm khát. Đây là pháp ngăn ko cho ” ưa ” đi thêm một bước nữa. 2. – ICCHÀ : Thích. Pháp đối trị của thích là HIRI : Hổ-thẹn, tội vạ. Vì sao hổ thẹn, tội vạ lại trị được cái thích ? Đức Phật thường dạy : con người luân hồi tỉ như người còn đang đi lạc trong rừng đầy nguy hại và khổ sở ; nhưng nhưng sự ưa thích là nhân làm cho con người phải luân hồi khổ. Người nào thấy mình còn ưa thích món nầy vật nọ, nhưng nhưng thấy thẹn với lòng mình bởi còn ham trầm luân trong biển khổ mới là Môn sinh của đấng vô thượng và trọn vẹn tỉnh ngộ, ráng noi theo gương giải thoát của Ngài, dứt hết mọi ham mê theo trầm luân. Người đấy dứt bỏ được sự ưa thích bằng sự hổ thẹn tội vạ. 3. – MAHICCHÀ : Thèm khát. Pháp đối trị của thèm khát là CÀGA : dứt bỏ, ý nói dứt bỏ sự tham muốn bằng cách bố thí. Thí ” dứt bỏ ” có hai ý nghĩa ko giống nhau là : a. – Lúc người có trí tuệ nhìn lại tâm mình, thấy mình thèm khát một vật chi, liền tâm lý tới vô thường khổ não và vô ngã. Người có trí tuệ hằng nghĩ rằng : người càng có của nhiều, càng ham mê và muốn được thêm mãi, vì lòng ham của con người ko có biên giới, mặc dầu hiện giờ được món đấy ko phạm vào điều cấm của Phật, ko trẹo với pháp lý với chánh quyền, nhưng của đó là một nhân làm cho lòng mình nặng lo. Lúc càng có của nhiều càng sợ mất hay sợ tai hại càng nhiều cho của đó, ví như ta có một cái nhà ta lo cho một cái nhà này thôi, nếu có hai cái thì lo hai cái, tức nhiên phải nặng hơn nhiều. Đức Phật ví tất cả chúng ta còn sanh trong luân hồi ko khác nào người đi trên chiếc xuồng nhỏ và trong đêm u tối giữa bể khơi thay vì lo lèo lái lái vào bờ cho mau trái lại còn lo vớt những đồ vật bỏ lên thuyền mình cho nhiều. Người đi trên chiếc xuồng đấy là bản thân ta ; còn biển đó là biển luân hồi ; đêm hôm chính là Vô-minh ; còn những của nhưng nhưng ta vớt như tài, tình, danh, lợi, là đồ của chư thánh nhơn đã vứt bỏ vì thấy đáng ghê sợ. Lúc người đã tỉnh ngộ về Ngũ trần thì ko dám thèm khát gia tài chi nữa, mới dứt bỏ được phiền não. b. – ” Dứt bỏ ” có ý nói là trong lúc ta đã có nhiều tài sản, thấy rằng ta chết ko đem vật gì theo ta được, có chăng chỉ tội và phước, ta liền đem của tiền mình có ra bố thí cho người nghèo, hoặc giúp vào việc từ thiện, hay trợ giúp người tu. Người dứt bỏ như vầy là người đánh ngay vào lòng thèm khát và lòng thèm khát chắc như đinh sẽ bị vượt mặt. 4. – PĀPICCHĀ : Thèm khát tới độ mù quáng. Sự thèm khát này đi tới chỗ gọi là Ác pháp, vì lúc sự thèm khát đi tới nơi đây tức nhiên con người dám trộm cắp, hay lường gạt. Vì vậy nên đức Phật dạy pháp trừ ngay Ác pháp này là Chánh-mạng, tức là nuôi mạng chân chánh, ko hại người, đem quyền lợi cho mình. Pháp thứ 5, 6 và 7 là tham, tham lam, và tham lam thái quá, chỉ có sự Bố thí mới dứt trừ nó được.
PHƯƠNG PHÁP TRỪ THAM
Muốn trừ tham Đức Phật dạy Bố thí. Bố thí có tức là đem của mình đã có cho kẻ khác, như cho người nghèo túng, hay giúp vào việc phước thiện, hay tạo điều kiện cho người bị tai nạn đáng tiếc như lụt bão, hay hỏa thiến. Bố thí có một ý nghĩa tổng quát là : Hỗ trợ kẻ khác với tấm lòng từ bi và ko nghĩ tới sự trả ơn của người thọ lãnh của Bố thí đấy. Sự đem ra cho, là pháp đối trị của tham. Vì tham muốn thâu vào, còn Bố thí lại phát ra. Tham lam là lòng muốn thêm mãi mãi ko biết tới những độ nào cho đủ. Vì tham lam nên lòng người hay biến hóa, lo ngại mất của, dám sang đoạt tài sản của bạn lành hay của quyến thuộc cha mẹ. Sở dĩ con người tham lam, vì con người từ lúc sanh ra cho tới lớn lên chỉ học lấy một tiếng Thâu thôi, ko học tiếng Xuất, thế cho nên lòng tham đấy đã quen rồi, thật khó nhưng nhưng bỏ được. Đức Thế Tôn biết rõ lòng chúng sanh là vậy, nên người tu Phật tiếng học tiền phong là Bố thí hay xuất của mình ra cho, tuỳ tiện theo của mình đã có. Nếu có nhiều, cho nhiều, có ít cho ít. Ban sơ ko hề đem ra cho người nào được, nên Đức Phật dạy về phước và sự an vui ở thiên đường, chúng sanh có bố thí có phước sanh được về thiên đường an vui như thế nầy thế nọ. Sau Ngài lại dạy lòng từ bi, thương hại chúng sanh, đem của ra cho tổng thể người nào ví dụ tiêu biểu, ko còn có giai cấp biên giới, tức là Bố thí ko phải chọn chư Tăng hay người tu nhưng nhưng tổng thể những người cần ta giúp sức. Sự Bố thí nầy là chiêu thức trừ được tham lam.
Phật dạy phải DẠY TÂM mình. Ý nói rằng: Ta nên suy nghĩ để tìm thấy cái hại của sự tham lam và đặc ân của sự ko tham lam. Những pháp làm cho tâm ta xa được sự tham lam là Tri túc, Tự túc, Bố thí. Đức Phật dạy chúng ta nên quán tưởng cho thấy các bậc vua chúa giàu có tột độ, nhưng lúc chết ko đem gì theo được. Tài sản nhưng nhưng ta đã có chỉ cho ta vui sống trong kiếp nầy thôi; nếu nói tới vị lai thì của nầy là của thừa, ko dùng vào đâu được nếu ta ko biết phương pháp mang theo, thì chẳng ích chi cho đời ta cả. Chỉ có cách Bố thí mới đem về của vị lai được.
Tóm lại giải pháp duy nhất của sự diệt tham lam là Bố thí. Vì vậy nên trong 30 pháp Ba-la-mật của chư Phật, Bố thí là hạnh tiền phong, nhưng nhưng chư Bồ tát thường hành. Vậy tất cả chúng ta là đồ đệ Phật muốn giải thoát, nên cố hành theo hạnh nầy trước nhất.
[toggle title=”Thông tin thêm” state=”close”]
Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn
Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn –
TAM ĐỘC VÀ PHÁP ĐỐI TRỊMAHA THONGKHAM MEDHIVONGS
Giải về Tham Lam
Lobha: Tham, là gì?
Tham là muốn được của người khác về cho mình bằng cách phi pháp như trộm cắp, cướp bóc, sang đoạt, gian lận, cưỡng bách v.v … Nếu tất cả chúng ta muốn hiểu rõ THAM là gì, thì tất cả chúng ta nên tìm biết trong bước đầu của lòng tham là gì. Bước đầu của lòng tham là RATIUA. Tôi tin chắc rằng mỗi người của tất cả chúng ta hiểu tiếng Tham ko giống nhau. Có vị hiểu rằng : muốn giàu có phú quí là Tham, vì lẽ đông người ta nghĩ vậy, nên chi lúc chư Đại đức thuyết pháp dạy người dứt bỏ lòng tham, người thường ko thích nghe và có người phản đối rằng : Chư Đại-đức dạy người lười biếng ko lo làm ăn, đó là nguyên do làm cho quê nhà ngày càng đi tới chổ thoái hóa và diệt vong. Quan niệm về lòng tham tương tự là sai trái đáng tiếc. Theo Phật dạy sự khởi đầu của lòng tham là ưa, thích. Sự ưa, thích nầy ko làm hại cho bản thân người ưa thích và người ở gần bên. Vì người ưa thích làm lụng để lấy tiền, chớ ko làm gì tới kẻ khác để lấy tiền làm giàu cho bản thân mình. Tương tự chưa gọi là Tham được. Nếu đem lòng tham ví với những trạng thái của trái xoài chín và nếu phân tích trạng thái của trái xoài chín, thì người ta thấy có 7 quá trình :
1. Hườm hườm2. Vừa chín3. Chín đều4. Chín mùi.5. Chín thâm kim6. Chín úng7. Chín rục có dòi.
Người ăn xoài hoàn toàn có thể ăn bốn thứ xoài từ hườm hườm cho tới xoài chín mùi thì thật là vô hại, bằng ăn ba thứ sau sẽ có hại cho sức khỏe thể chất. Lòng tham cũng có tuần tự tiến triển như chín mùi của trái xoài. Có thứ lòng tham cũng ko hại, nhưng ta ko biết ngăn đón nó, thì nó lại mang tới sự tai hại cho ta. Như tôi đã nói khởi đầu của của lòng tham là sự ưa thích, nếu ta ko biết ngăn nó, nó sẽ đi lần tới thèm khát và thèm khát tội vạ, rồi tới tham. Chư đại-đức thường dạy ko nên tham lam và nên ngăn ngừa chứng tham lam. Ý chư Đại đức dạy rằng nên trông coi tâm ta, đừng để nó đi quá cái mức ưa thích tới nơi tham lam thái quá, rồi gây ra tội vạ. Vì trong lúc tâm người đi tới quá trình tham thì nó lại tìm mưu nầy kế kia để thỏa mãn nhu cầu, bất luận là phải làm một điều gì, dầu có trái với pháp lý chăng nữa cũng vẫn cứ làm. Đây tôi xin phân ra từng tiến trình của lòng tham và xin tuần tự lý giải :
1. RATI: Ưa.2. ICCHĀ: Ưa Thích.3. MAHICCHĀ: Ham.4. PÀPICCHÀ: Thèm khát tội vạ.5. LOBHA: Tham.6. ABHIJĀ: Tham lam.7. ABHIJĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá.
1. – RATI : ưa. Lúc mình trông thấy một vật gì hay nghe một tiếng gì thỏa mãn nhu cầu, thì mình thấy ưa vật đấy hay tiếng đấy. Sự ưa đấy Phạn ngữ gọi là RATI. Rati nầy có ở trong lòng của mọi người, từ giàu có tới nghèo túng. Nhưng sự ưa đấy ko gọi là tham, ko gọi là ác. 2. – ICCHĀ : thích. Thích tức là muốn được vật gì nhưng nhưng mình đã ưa, mình cầu cho được mình mong mỏi. Lòng mong cầu nầy ko có gì ác bằng cướp đoạt trẹo với lẽ đạo, hay luật đời, vì lúc tâm còn trong vòng tốt đẹp, như muốn học giỏi thao tác nhiều để được tiền, siêng năng làm cho ra tiền bằng cách chánh mạng và chánh nghiệp. Hạng ICCHÀ nầy ko gọi là tham được. Vì nếu ko thành công xuất sắc thì đó chẳng qua là sự hiểu nhầm thôi, chưa gây ra tội vạ. 3. – MAHICCHĀ : Thèm khát. Thời đoạn này là tiến trình khởi đầu đi vào tội vạ, nếu ta ko dùng trí tuệ kềm hãm hay trừ nó ngay lúc phát sanh. Nhưng đây cũng chưa hẳn là đi tới nơi phá giới hay là phi pháp. Nó chỉ làm giảm mất phẩm hạnh thanh cao của mình thôi, vì lúc người ta thèm khát, thường làm những chuyện chướng mắt, ko lịch sự và trang nhã. Ta hoàn toàn có thể thấy người thèm khát đấy trong nhiều trường hợp như trong bữa ăn, lúc người thèm khát thấy món ăn nào ngon và hợp mồm mình, thì ko còn nghĩ tới người quanh mình, ăn lấy ăn để, tương tự làm giảm mất trị giá của mình. Chúng ta còn thường thấy nơi sum sê sắm đồ bằng ” Bông ” hay là lúc gặp tuồng hát hay, kẻ tới sau nhưng nhưng chen lấn vào trước, ko nghĩ tới người đã đứng đợi từ trước. Hạng người thèm khát nầy chỉ biết thủ lợi cho mình thôi, ko nghĩ tới người nào hết, nhưng họ cũng ko làm hại người nào. Đây là sơ khởi của lòng tham, nếu người đấy ko biết giữ mình hay thay thế tu sửa mình, thì họ sẽ đi tới chỗ tham ko còn là bao xa. Người nhưng nhưng có lòng thèm khát nầy, ví như người thổi khủng hoảng bong bóng, lúc họ thổi khủng hoảng bong bóng càng lúc càng lớn, thì cái khủng hoảng bong bóng lại từ từ che toàn thể những sự vật trước mặt họ : họ chỉ thấy cái khủng hoảng bong bóng đấy thôi. Người thèm khát cũng vậy, cứ để tâm theo đà đấy nhưng nhưng đi mãi mãi, thì lại đi tới tham. Nếu có người hỏi : ” Vậy người muốn làm giàu và ham nhiều, hai người nầy có giống nhau ko ? ” Ko giống nhau được. Vì người muốn làm giàu chỉ lo siêng năng thao tác có lợi nhiều cho giàu, ko gian lận để làm giàu, thì cái giàu đấy ko hề gọi là ham nhiều được. Còn ham nhiều có tức là có gian lận. Làm giàu do nơi cần mẫn và chánh nghiệp đấy do nơi RATI ( ưa ) chớ ko phải do nơi thèm khát. Còn thèm khát là sự làm lòng người bôn chôn nóng tính muốn được của về cho mình, mặc dầu là ko vi phạm sai pháp, nhưng ko trọn vẹn trong sáng, vì bộc bạch ra bên ngoài cho người trông thấy : đó là tuyến đường mở màn đi sâu vào tội vạ là lòng tham. Ví dụ như hai người đi bộ cùng đi tới một nơi chỉ định là từ Hồ Chí Minh đi Vũng Tàu. Một người thì đi ko quay quồng vội vã vội vã, đi vừa phải với sức mình. Còn một người thì đi vội vã vội vã cho mau, vậy nhưng nhưng vẫn còn thấy chậm, rồi chạy lúp xúp, nhưng cũng chẳng thỏa mãn nhu cầu, cố chạy cho mau để tới chỗ. Cách đi của người nầy ko đem lại hiệu quả tốt đẹp nhưng nhưng trái lại làm cho mệt và nhiều lúc phải bệnh, vì sự làm quá sức. Người nầy cũng như người ham nhiều, còn người kia là người muốn làm giàu, khác với nhau cũng như RATI ( thích ) và MAHICCHÀ ko giống nhau vậy. 4. – PĀPICCHĀ : thèm khát tội vạ, hay thèm khát một cách sâu xa ti tiện. Ko biết tội vạ và trái với lao lý. Một lúc tâm người đi tới chỗ thèm khát sâu xa ti tiện thì ko còn nghĩ tới sự khen chê khinh bỉ của thế nhơn. Người có tâm đấy chỉ biết tuân theo khát vọng của mình thôi, ko còn bối rối gì hết. Mặc dầu chuyện làm đấy so với pháp lý là vô tội, nhưng ko khỏi mồm đời phê phán và người đời khinh bỉ, ví dụ tiêu biểu như chuyện làm của nhiều người nịnh hót bề trên để được chở che thao tác ít nhưng nhưng hưởng lợi nhiều. Chúng ta đừng nghĩ rằng : việc làm quấy, ý tưởng thông minh xấu nhưng nhưng ta giấu che ko người nào biết : tổng thể những sự tâm lý và sự hành vi nhưng nhưng mình cho là thật kín, cũng có ngày lộ ra, vì đó là việc làm hay là sự tâm lý cũng có tác động tác động tới đời ta, ko sớm thì muộn đều lộ liễu cho người thấy. Tâm tất cả chúng ta xấu xa ti tiện hằng tìm kiếm những điều xấu xa tội vạ. Tâm tất cả chúng ta hoàn toàn có thể ví như con lằng xanh. Con lằng xanh thích những cái gì nhưng nhưng người đời nhờm gớm. Tâm ta cũng có thiên hướng thích những điều nhờm gớm tương tự, nên bực tri thức nhận thấy rõ nó, như ta thấy rõ con lằng xanh. 5. – LOBHA : tham, là thèm khát mãnh liệt trong lòng mình và muốn chiếm của kẻ khác, hoặc cưỡng bách để đem về cho mình hay trộm cắp v.v… Tóm lại là dùng phương tiện đi lại nào cũng được miễn đem vật mình đã thích về cho mình. Hạng người thèm khát nầy ko màng tội vạ so với pháp lý và cũng ko sợ quả của luân hồi. Lòng tham ko đo lường và thống kê, hoặc tưởng tượng ra thế nầy thế nọ được. Muốn dễ nhận thức, tôi xin ví dụ như thế nầy : Có người muốn được một trăm nghìn đồng để làm một công nghiệp gì. Người cố rất là làm lụng khó khăn vất vả để có đủ số tiền cần dùng vào việc đấy. Người nầy ko gọi là tham nhưng nhưng gọi là ưa-thích. Còn một người khác chỉ cần một nghìn đồng thôi, nhưng nhưng lại đi lường gạt hay làm một chuyện gì bất chánh để có số tiền thì người đấy gọi là người tham. Vậy thèm khát một cách phi pháp, bất chánh, mặc dầu một xu nhỏ cũng gọi là tham. Tham là một Ác-pháp, một phiền não, là xuất xứ làm cho tâm ta nhơ đục, tội vạ ; và cũng vì nó nhưng nhưng luân hồi. Lòng tham tới tiến trình nầy là hiện thân của tội ác. 6. – ABHIJHĀ : tham lam, tham quá sức ; lòng tham quá sức nầy hoàn toàn có thể khiến người ta làm tội ác được. 7. – ABHIJHÀVISAMALOBHA : Tham lam thái quá, tức là lòng tham đã đi tới tột độ, ko còn chỗ nào cao hơn. Lòng tham nầy làm cho lòng người mờ tối, ko còn nhận thấy phải trái, dám giết mổ mổ người cướp của miễn đoạt cho được mới nghe. Lòng tham của con người tới mức độ nầy, thì ko còn giải pháp nào chặn lại được. Trên đây bảy quá trình của lòng tham đã được lý giải riêng rẽ, dưới đây xin thuyết minh những điểm khác lạ giữa những tiến trình :
1.- LOBHA: Tham. Người tham của hạng nầy là người muốn được của người khác bằng mọi cách, nhưng ngoại trừ cướp và giết mổ mổ người. Lòng tham nầy lại còn phân biệt được của quyến thuộc cha mẹ, và người có ơn; tức là dầu tham nhưng ko lấy của những hạng kể trên.
2.- ABHIJHĀ: Tham lam. Lòng tham lam nầy sanh lên ko còn phân biệt là của người nào, và trên phương diện nào hoặc là cướp bóc v.v… nhưng còn chưa dám lấy của cha mẹ.
3.- ABHIJHĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá. Lòng tham nầy ko còn nghĩ tới là của người nào cả, mặc dầu của đấy là của cha mẹ cũng chẳng từ, miễn sao về cho mình là được.
* Đức Phật dạy tất cả chúng ta nên học cho biết rõ nguyên do sanh lên lòng tham, cốt để tất cả chúng ta thấy rõ hình dáng và nơi phát sanh để dễ cho tất cả chúng ta dập tắt được, hay tất cả chúng ta ngăn ngừa ko cho nó sanh lên. Đức Thế Tôn biết tất cả chúng ta có nền tảng tu hành ko giống nhau, nên Ngài ko dạy chúng sanh nào cũng phải xuống tóc. Ngài có dạy cả hai giải pháp là cho hai hạng người. Hạng căn nguyên cao dầy thì xuống tóc bỏ cả tài, tình, danh, lợi, hầu giải thoát khỏi biển luân hồi. Còn mạng căn nguyên thấp kém thì lo tu tại gia. Đức Phật dạy cho người tu tại gia nên tu theo những pháp là : 1. – Siêng năng lo thao tác cho có tiền tài. Việc làm ko phải buộc phải là làm nghề này nghề nọ, nhưng phải là nghề chân chánh. 2. – Biết giữ lấy của mình đã có và xài ko phung phí.
3.- Có bạn lành (xin xem 38 Pháp An lành).
4.- Đối với vợ con phải thành thật tức là ko ngoại tình. Đối với con một lòng thương yêu và coi ngó săn sóc (xin xem 38 Pháp An lành).
5. – Xa những người lười biếng, giải đãi hay bỏ phế việc làm làm ăn. 6. – Ko nên để tới đỗi thiếu thốn đi vay nợ. Phải có Tam qui và Ngũ giới. Đây là sơ lược của người tại gia cư sĩ phải thực hành thực tiễn theo. Theo giải thuật trên đây thì tất cả chúng ta thấy rằng Đức Phật ko cấm người tại gia cư sĩ làm giàu, nhưng Ngài cấm người tại gia cư sĩ làm giàu trên xương máu kẻ khác, như đầu tư mạnh, chợ đen v.v … Nếu đồ đệ Phật ko lo làm ăn, toàn là nghèo nàn hết, thì Phật giáo ko hề vĩnh cửu được, trái lại nếu giàu có thì dễ bố thí giúp sức chư Tăng. Nếu tổng thể phật tử đều phong phú thì chúng sanh bớt khổ, vì tổng thể đồ đệ Phật đều học rành hai tiếng Bố Thí, Từ Bi. Đức Phật biết rõ đã là chúng sanh lòng còn phiền não, thì ko sao chạy khỏi sự ưa thích, vì đó là một phiền não nằm sâu trong tâm chúng sanh, Phật gọi là thụy miên phiền não. Vì vậy nên Ngài dạy cho tất cả chúng ta biết rõ phiền não đấy và dạy cách chặn lại. Ngài hiểu rằng lòng tham là tai hại ko nhỏ, nên Ngài dạy giải pháp ngăn ngừa.
QUẢ CỦA LÒNG THAM LAM
Người tham thì bạn hữu xa lánh, tới nơi nào cũng ko người nào thích làm bạn, ko người nào muốn giúp sức, làm ăn thường bị thất bại vì thiếu tin tưởng hay bè bạn ko người nào chỉ cho chỗ lợi hại. Người đời ko người nào là ko ghét người THAM. Con người đã gọi là tham lam thì chắc như đinh bị nhiều người thù ghét, nếu hoàn toàn có thể người khác cũng dám sát hại để trả thù vì cướp bóc hay lường gạt hoặc cưỡng bách người ta. Hạng người nầy sau lúc chết chắc như đinh bị sanh vào Địa ngục hay Ngạ quỷ, hoặc súc sanh.
PHÁP ĐỐI TRỊ VỚI THAM
Trong đoạn trước tất cả chúng ta đã thấy lòng tham lam phát sanh lên tuần tự theo bảy trật tự tiến độ. Dưới đây là pháp đối trị để ngăn ngừa và diệt trừ. 1. – RATI : Ưa. Pháp đối trị của ưa là SANTOSA : Tri-túc. Lúc thấy trong tâm mình muốn một vật gì nhưng nhưng ta đã có, mặc dầu ta ko cố ý cướp đoạt của đấy, nhưng ta nên biết rằng đây là bước tiền phong để đi tới tham. Vậy ta phải biết tri-túc, tức là tự mình toại nguyện với những gì nhưng nhưng mình đã có, đừng thèm khát. Đây là pháp ngăn ko cho ” ưa ” đi thêm một bước nữa. 2. – ICCHÀ : Thích. Pháp đối trị của thích là HIRI : Hổ-thẹn, tội vạ. Vì sao hổ thẹn, tội vạ lại trị được cái thích ? Đức Phật thường dạy : con người luân hồi tỉ như người còn đang đi lạc trong rừng đầy nguy hại và khổ sở ; nhưng nhưng sự ưa thích là nhân làm cho con người phải luân hồi khổ. Người nào thấy mình còn ưa thích món nầy vật nọ, nhưng nhưng thấy thẹn với lòng mình bởi còn ham trầm luân trong biển khổ mới là Môn sinh của đấng vô thượng và trọn vẹn tỉnh ngộ, ráng noi theo gương giải thoát của Ngài, dứt hết mọi ham mê theo trầm luân. Người đấy dứt bỏ được sự ưa thích bằng sự hổ thẹn tội vạ. 3. – MAHICCHÀ : Thèm khát. Pháp đối trị của thèm khát là CÀGA : dứt bỏ, ý nói dứt bỏ sự tham muốn bằng cách bố thí. Thí ” dứt bỏ ” có hai ý nghĩa ko giống nhau là : a. – Lúc người có trí tuệ nhìn lại tâm mình, thấy mình thèm khát một vật chi, liền tâm lý tới vô thường khổ não và vô ngã. Người có trí tuệ hằng nghĩ rằng : người càng có của nhiều, càng ham mê và muốn được thêm mãi, vì lòng ham của con người ko có biên giới, mặc dầu hiện giờ được món đấy ko phạm vào điều cấm của Phật, ko trẹo với pháp lý với chánh quyền, nhưng của đó là một nhân làm cho lòng mình nặng lo. Lúc càng có của nhiều càng sợ mất hay sợ tai hại càng nhiều cho của đó, ví như ta có một cái nhà ta lo cho một cái nhà này thôi, nếu có hai cái thì lo hai cái, tức nhiên phải nặng hơn nhiều. Đức Phật ví tất cả chúng ta còn sanh trong luân hồi ko khác nào người đi trên chiếc xuồng nhỏ và trong đêm u tối giữa bể khơi thay vì lo lèo lái lái vào bờ cho mau trái lại còn lo vớt những đồ vật bỏ lên thuyền mình cho nhiều. Người đi trên chiếc xuồng đấy là bản thân ta ; còn biển đó là biển luân hồi ; đêm hôm chính là Vô-minh ; còn những của nhưng nhưng ta vớt như tài, tình, danh, lợi, là đồ của chư thánh nhơn đã vứt bỏ vì thấy đáng ghê sợ. Lúc người đã tỉnh ngộ về Ngũ trần thì ko dám thèm khát gia tài chi nữa, mới dứt bỏ được phiền não. b. – ” Dứt bỏ ” có ý nói là trong lúc ta đã có nhiều tài sản, thấy rằng ta chết ko đem vật gì theo ta được, có chăng chỉ tội và phước, ta liền đem của tiền mình có ra bố thí cho người nghèo, hoặc giúp vào việc từ thiện, hay trợ giúp người tu. Người dứt bỏ như vầy là người đánh ngay vào lòng thèm khát và lòng thèm khát chắc như đinh sẽ bị vượt mặt. 4. – PĀPICCHĀ : Thèm khát tới độ mù quáng. Sự thèm khát này đi tới chỗ gọi là Ác pháp, vì lúc sự thèm khát đi tới nơi đây tức nhiên con người dám trộm cắp, hay lường gạt. Vì vậy nên đức Phật dạy pháp trừ ngay Ác pháp này là Chánh-mạng, tức là nuôi mạng chân chánh, ko hại người, đem quyền lợi cho mình. Pháp thứ 5, 6 và 7 là tham, tham lam, và tham lam thái quá, chỉ có sự Bố thí mới dứt trừ nó được.
PHƯƠNG PHÁP TRỪ THAM
Muốn trừ tham Đức Phật dạy Bố thí. Bố thí có tức là đem của mình đã có cho kẻ khác, như cho người nghèo túng, hay giúp vào việc phước thiện, hay tạo điều kiện cho người bị tai nạn đáng tiếc như lụt bão, hay hỏa thiến. Bố thí có một ý nghĩa tổng quát là : Hỗ trợ kẻ khác với tấm lòng từ bi và ko nghĩ tới sự trả ơn của người thọ lãnh của Bố thí đấy. Sự đem ra cho, là pháp đối trị của tham. Vì tham muốn thâu vào, còn Bố thí lại phát ra. Tham lam là lòng muốn thêm mãi mãi ko biết tới những độ nào cho đủ. Vì tham lam nên lòng người hay biến hóa, lo ngại mất của, dám sang đoạt tài sản của bạn lành hay của quyến thuộc cha mẹ. Sở dĩ con người tham lam, vì con người từ lúc sanh ra cho tới lớn lên chỉ học lấy một tiếng Thâu thôi, ko học tiếng Xuất, thế cho nên lòng tham đấy đã quen rồi, thật khó nhưng nhưng bỏ được. Đức Thế Tôn biết rõ lòng chúng sanh là vậy, nên người tu Phật tiếng học tiền phong là Bố thí hay xuất của mình ra cho, tuỳ tiện theo của mình đã có. Nếu có nhiều, cho nhiều, có ít cho ít. Ban sơ ko hề đem ra cho người nào được, nên Đức Phật dạy về phước và sự an vui ở thiên đường, chúng sanh có bố thí có phước sanh được về thiên đường an vui như thế nầy thế nọ. Sau Ngài lại dạy lòng từ bi, thương hại chúng sanh, đem của ra cho tổng thể người nào ví dụ tiêu biểu, ko còn có giai cấp biên giới, tức là Bố thí ko phải chọn chư Tăng hay người tu nhưng nhưng tổng thể những người cần ta giúp sức. Sự Bố thí nầy là chiêu thức trừ được tham lam.
Phật dạy phải DẠY TÂM mình. Ý nói rằng: Ta nên suy nghĩ để tìm thấy cái hại của sự tham lam và đặc ân của sự ko tham lam. Những pháp làm cho tâm ta xa được sự tham lam là Tri túc, Tự túc, Bố thí. Đức Phật dạy chúng ta nên quán tưởng cho thấy các bậc vua chúa giàu có tột độ, nhưng lúc chết ko đem gì theo được. Tài sản nhưng nhưng ta đã có chỉ cho ta vui sống trong kiếp nầy thôi; nếu nói tới vị lai thì của nầy là của thừa, ko dùng vào đâu được nếu ta ko biết phương pháp mang theo, thì chẳng ích chi cho đời ta cả. Chỉ có cách Bố thí mới đem về của vị lai được.
Tóm lại giải pháp duy nhất của sự diệt tham lam là Bố thí. Vì vậy nên trong 30 pháp Ba-la-mật của chư Phật, Bố thí là hạnh tiền phong, nhưng nhưng chư Bồ tát thường hành. Vậy tất cả chúng ta là đồ đệ Phật muốn giải thoát, nên cố hành theo hạnh nầy trước nhất.
[rule_{ruleNumber}]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_3_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_1_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_2_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_2_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_3_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_1_plain]
[/toggle]
Nguồn:thpttranhungdao.edu.vn
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_2_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_2_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_3_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
Có phải bạn đang tìm kiếm chủ đề về => Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn phải ko? Nếu đúng tương tự thì mời bạn xem nó ngay tại đây. Xem thêm các câu hỏi là gì? khác tại đây => Là gì?
TAM ĐỘC VÀ PHÁP ĐỐI TRỊMAHA THONGKHAM MEDHIVONGS
Giải về Tham Lam
Lobha: Tham, là gì?
Tham là muốn được của người khác về cho mình bằng cách phi pháp như trộm cắp, cướp bóc, sang đoạt, gian lận, cưỡng bách v.v … Nếu tất cả chúng ta muốn hiểu rõ THAM là gì, thì tất cả chúng ta nên tìm biết trong bước đầu của lòng tham là gì. Bước đầu của lòng tham là RATIUA. Tôi tin chắc rằng mỗi người của tất cả chúng ta hiểu tiếng Tham ko giống nhau. Có vị hiểu rằng : muốn giàu có phú quí là Tham, vì lẽ đông người ta nghĩ vậy, nên chi lúc chư Đại đức thuyết pháp dạy người dứt bỏ lòng tham, người thường ko thích nghe và có người phản đối rằng : Chư Đại-đức dạy người lười biếng ko lo làm ăn, đó là nguyên do làm cho quê nhà ngày càng đi tới chổ thoái hóa và diệt vong. Quan niệm về lòng tham tương tự là sai trái đáng tiếc. Theo Phật dạy sự khởi đầu của lòng tham là ưa, thích. Sự ưa, thích nầy ko làm hại cho bản thân người ưa thích và người ở gần bên. Vì người ưa thích làm lụng để lấy tiền, chớ ko làm gì tới kẻ khác để lấy tiền làm giàu cho bản thân mình. Tương tự chưa gọi là Tham được. Nếu đem lòng tham ví với những trạng thái của trái xoài chín và nếu phân tích trạng thái của trái xoài chín, thì người ta thấy có 7 quá trình :
1. Hườm hườm2. Vừa chín3. Chín đều4. Chín mùi.5. Chín thâm kim6. Chín úng7. Chín rục có dòi.
Người ăn xoài hoàn toàn có thể ăn bốn thứ xoài từ hườm hườm cho tới xoài chín mùi thì thật là vô hại, bằng ăn ba thứ sau sẽ có hại cho sức khỏe thể chất. Lòng tham cũng có tuần tự tiến triển như chín mùi của trái xoài. Có thứ lòng tham cũng ko hại, nhưng ta ko biết ngăn đón nó, thì nó lại mang tới sự tai hại cho ta. Như tôi đã nói khởi đầu của của lòng tham là sự ưa thích, nếu ta ko biết ngăn nó, nó sẽ đi lần tới thèm khát và thèm khát tội vạ, rồi tới tham. Chư đại-đức thường dạy ko nên tham lam và nên ngăn ngừa chứng tham lam. Ý chư Đại đức dạy rằng nên trông coi tâm ta, đừng để nó đi quá cái mức ưa thích tới nơi tham lam thái quá, rồi gây ra tội vạ. Vì trong lúc tâm người đi tới quá trình tham thì nó lại tìm mưu nầy kế kia để thỏa mãn nhu cầu, bất luận là phải làm một điều gì, dầu có trái với pháp lý chăng nữa cũng vẫn cứ làm. Đây tôi xin phân ra từng tiến trình của lòng tham và xin tuần tự lý giải :
1. RATI: Ưa.2. ICCHĀ: Ưa Thích.3. MAHICCHĀ: Ham.4. PÀPICCHÀ: Thèm khát tội vạ.5. LOBHA: Tham.6. ABHIJĀ: Tham lam.7. ABHIJĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá.
1. – RATI : ưa. Lúc mình trông thấy một vật gì hay nghe một tiếng gì thỏa mãn nhu cầu, thì mình thấy ưa vật đấy hay tiếng đấy. Sự ưa đấy Phạn ngữ gọi là RATI. Rati nầy có ở trong lòng của mọi người, từ giàu có tới nghèo túng. Nhưng sự ưa đấy ko gọi là tham, ko gọi là ác. 2. – ICCHĀ : thích. Thích tức là muốn được vật gì nhưng nhưng mình đã ưa, mình cầu cho được mình mong mỏi. Lòng mong cầu nầy ko có gì ác bằng cướp đoạt trẹo với lẽ đạo, hay luật đời, vì lúc tâm còn trong vòng tốt đẹp, như muốn học giỏi thao tác nhiều để được tiền, siêng năng làm cho ra tiền bằng cách chánh mạng và chánh nghiệp. Hạng ICCHÀ nầy ko gọi là tham được. Vì nếu ko thành công xuất sắc thì đó chẳng qua là sự hiểu nhầm thôi, chưa gây ra tội vạ. 3. – MAHICCHĀ : Thèm khát. Thời đoạn này là tiến trình khởi đầu đi vào tội vạ, nếu ta ko dùng trí tuệ kềm hãm hay trừ nó ngay lúc phát sanh. Nhưng đây cũng chưa hẳn là đi tới nơi phá giới hay là phi pháp. Nó chỉ làm giảm mất phẩm hạnh thanh cao của mình thôi, vì lúc người ta thèm khát, thường làm những chuyện chướng mắt, ko lịch sự và trang nhã. Ta hoàn toàn có thể thấy người thèm khát đấy trong nhiều trường hợp như trong bữa ăn, lúc người thèm khát thấy món ăn nào ngon và hợp mồm mình, thì ko còn nghĩ tới người quanh mình, ăn lấy ăn để, tương tự làm giảm mất trị giá của mình. Chúng ta còn thường thấy nơi sum sê sắm đồ bằng ” Bông ” hay là lúc gặp tuồng hát hay, kẻ tới sau nhưng nhưng chen lấn vào trước, ko nghĩ tới người đã đứng đợi từ trước. Hạng người thèm khát nầy chỉ biết thủ lợi cho mình thôi, ko nghĩ tới người nào hết, nhưng họ cũng ko làm hại người nào. Đây là sơ khởi của lòng tham, nếu người đấy ko biết giữ mình hay thay thế tu sửa mình, thì họ sẽ đi tới chỗ tham ko còn là bao xa. Người nhưng nhưng có lòng thèm khát nầy, ví như người thổi khủng hoảng bong bóng, lúc họ thổi khủng hoảng bong bóng càng lúc càng lớn, thì cái khủng hoảng bong bóng lại từ từ che toàn thể những sự vật trước mặt họ : họ chỉ thấy cái khủng hoảng bong bóng đấy thôi. Người thèm khát cũng vậy, cứ để tâm theo đà đấy nhưng nhưng đi mãi mãi, thì lại đi tới tham. Nếu có người hỏi : ” Vậy người muốn làm giàu và ham nhiều, hai người nầy có giống nhau ko ? ” Ko giống nhau được. Vì người muốn làm giàu chỉ lo siêng năng thao tác có lợi nhiều cho giàu, ko gian lận để làm giàu, thì cái giàu đấy ko hề gọi là ham nhiều được. Còn ham nhiều có tức là có gian lận. Làm giàu do nơi cần mẫn và chánh nghiệp đấy do nơi RATI ( ưa ) chớ ko phải do nơi thèm khát. Còn thèm khát là sự làm lòng người bôn chôn nóng tính muốn được của về cho mình, mặc dầu là ko vi phạm sai pháp, nhưng ko trọn vẹn trong sáng, vì bộc bạch ra bên ngoài cho người trông thấy : đó là tuyến đường mở màn đi sâu vào tội vạ là lòng tham. Ví dụ như hai người đi bộ cùng đi tới một nơi chỉ định là từ Hồ Chí Minh đi Vũng Tàu. Một người thì đi ko quay quồng vội vã vội vã, đi vừa phải với sức mình. Còn một người thì đi vội vã vội vã cho mau, vậy nhưng nhưng vẫn còn thấy chậm, rồi chạy lúp xúp, nhưng cũng chẳng thỏa mãn nhu cầu, cố chạy cho mau để tới chỗ. Cách đi của người nầy ko đem lại hiệu quả tốt đẹp nhưng nhưng trái lại làm cho mệt và nhiều lúc phải bệnh, vì sự làm quá sức. Người nầy cũng như người ham nhiều, còn người kia là người muốn làm giàu, khác với nhau cũng như RATI ( thích ) và MAHICCHÀ ko giống nhau vậy. 4. – PĀPICCHĀ : thèm khát tội vạ, hay thèm khát một cách sâu xa ti tiện. Ko biết tội vạ và trái với lao lý. Một lúc tâm người đi tới chỗ thèm khát sâu xa ti tiện thì ko còn nghĩ tới sự khen chê khinh bỉ của thế nhơn. Người có tâm đấy chỉ biết tuân theo khát vọng của mình thôi, ko còn bối rối gì hết. Mặc dầu chuyện làm đấy so với pháp lý là vô tội, nhưng ko khỏi mồm đời phê phán và người đời khinh bỉ, ví dụ tiêu biểu như chuyện làm của nhiều người nịnh hót bề trên để được chở che thao tác ít nhưng nhưng hưởng lợi nhiều. Chúng ta đừng nghĩ rằng : việc làm quấy, ý tưởng thông minh xấu nhưng nhưng ta giấu che ko người nào biết : tổng thể những sự tâm lý và sự hành vi nhưng nhưng mình cho là thật kín, cũng có ngày lộ ra, vì đó là việc làm hay là sự tâm lý cũng có tác động tác động tới đời ta, ko sớm thì muộn đều lộ liễu cho người thấy. Tâm tất cả chúng ta xấu xa ti tiện hằng tìm kiếm những điều xấu xa tội vạ. Tâm tất cả chúng ta hoàn toàn có thể ví như con lằng xanh. Con lằng xanh thích những cái gì nhưng nhưng người đời nhờm gớm. Tâm ta cũng có thiên hướng thích những điều nhờm gớm tương tự, nên bực tri thức nhận thấy rõ nó, như ta thấy rõ con lằng xanh. 5. – LOBHA : tham, là thèm khát mãnh liệt trong lòng mình và muốn chiếm của kẻ khác, hoặc cưỡng bách để đem về cho mình hay trộm cắp v.v… Tóm lại là dùng phương tiện đi lại nào cũng được miễn đem vật mình đã thích về cho mình. Hạng người thèm khát nầy ko màng tội vạ so với pháp lý và cũng ko sợ quả của luân hồi. Lòng tham ko đo lường và thống kê, hoặc tưởng tượng ra thế nầy thế nọ được. Muốn dễ nhận thức, tôi xin ví dụ như thế nầy : Có người muốn được một trăm nghìn đồng để làm một công nghiệp gì. Người cố rất là làm lụng khó khăn vất vả để có đủ số tiền cần dùng vào việc đấy. Người nầy ko gọi là tham nhưng nhưng gọi là ưa-thích. Còn một người khác chỉ cần một nghìn đồng thôi, nhưng nhưng lại đi lường gạt hay làm một chuyện gì bất chánh để có số tiền thì người đấy gọi là người tham. Vậy thèm khát một cách phi pháp, bất chánh, mặc dầu một xu nhỏ cũng gọi là tham. Tham là một Ác-pháp, một phiền não, là xuất xứ làm cho tâm ta nhơ đục, tội vạ ; và cũng vì nó nhưng nhưng luân hồi. Lòng tham tới tiến trình nầy là hiện thân của tội ác. 6. – ABHIJHĀ : tham lam, tham quá sức ; lòng tham quá sức nầy hoàn toàn có thể khiến người ta làm tội ác được. 7. – ABHIJHÀVISAMALOBHA : Tham lam thái quá, tức là lòng tham đã đi tới tột độ, ko còn chỗ nào cao hơn. Lòng tham nầy làm cho lòng người mờ tối, ko còn nhận thấy phải trái, dám giết mổ mổ người cướp của miễn đoạt cho được mới nghe. Lòng tham của con người tới mức độ nầy, thì ko còn giải pháp nào chặn lại được. Trên đây bảy quá trình của lòng tham đã được lý giải riêng rẽ, dưới đây xin thuyết minh những điểm khác lạ giữa những tiến trình :
1.- LOBHA: Tham. Người tham của hạng nầy là người muốn được của người khác bằng mọi cách, nhưng ngoại trừ cướp và giết mổ mổ người. Lòng tham nầy lại còn phân biệt được của quyến thuộc cha mẹ, và người có ơn; tức là dầu tham nhưng ko lấy của những hạng kể trên.
.u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid #1ABC9C!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:active, .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c .ctaText { font-weight:bold; color:#16A085; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c .postTitle { color:#1ABC9C; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem thêm: Pan Trong Thẻ Atm Là Gì – Phân Biệt Số Thẻ Atm Và Số Tài Khoản Ngân Hàng2.- ABHIJHĀ: Tham lam. Lòng tham lam nầy sanh lên ko còn phân biệt là của người nào, và trên phương diện nào hoặc là cướp bóc v.v… nhưng còn chưa dám lấy của cha mẹ.
3.- ABHIJHĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá. Lòng tham nầy ko còn nghĩ tới là của người nào cả, mặc dầu của đấy là của cha mẹ cũng chẳng từ, miễn sao về cho mình là được.
* Đức Phật dạy tất cả chúng ta nên học cho biết rõ nguyên do sanh lên lòng tham, cốt để tất cả chúng ta thấy rõ hình dáng và nơi phát sanh để dễ cho tất cả chúng ta dập tắt được, hay tất cả chúng ta ngăn ngừa ko cho nó sanh lên. Đức Thế Tôn biết tất cả chúng ta có nền tảng tu hành ko giống nhau, nên Ngài ko dạy chúng sanh nào cũng phải xuống tóc. Ngài có dạy cả hai giải pháp là cho hai hạng người. Hạng căn nguyên cao dầy thì xuống tóc bỏ cả tài, tình, danh, lợi, hầu giải thoát khỏi biển luân hồi. Còn mạng căn nguyên thấp kém thì lo tu tại gia. Đức Phật dạy cho người tu tại gia nên tu theo những pháp là : 1. – Siêng năng lo thao tác cho có tiền tài. Việc làm ko phải buộc phải là làm nghề này nghề nọ, nhưng phải là nghề chân chánh. 2. – Biết giữ lấy của mình đã có và xài ko phung phí.
3.- Có bạn lành (xin xem 38 Pháp An lành).
4.- Đối với vợ con phải thành thật tức là ko ngoại tình. Đối với con một lòng thương yêu và coi ngó săn sóc (xin xem 38 Pháp An lành).
5. – Xa những người lười biếng, giải đãi hay bỏ phế việc làm làm ăn. 6. – Ko nên để tới đỗi thiếu thốn đi vay nợ. Phải có Tam qui và Ngũ giới. Đây là sơ lược của người tại gia cư sĩ phải thực hành thực tiễn theo. Theo giải thuật trên đây thì tất cả chúng ta thấy rằng Đức Phật ko cấm người tại gia cư sĩ làm giàu, nhưng Ngài cấm người tại gia cư sĩ làm giàu trên xương máu kẻ khác, như đầu tư mạnh, chợ đen v.v … Nếu đồ đệ Phật ko lo làm ăn, toàn là nghèo nàn hết, thì Phật giáo ko hề vĩnh cửu được, trái lại nếu giàu có thì dễ bố thí giúp sức chư Tăng. Nếu tổng thể phật tử đều phong phú thì chúng sanh bớt khổ, vì tổng thể đồ đệ Phật đều học rành hai tiếng Bố Thí, Từ Bi. Đức Phật biết rõ đã là chúng sanh lòng còn phiền não, thì ko sao chạy khỏi sự ưa thích, vì đó là một phiền não nằm sâu trong tâm chúng sanh, Phật gọi là thụy miên phiền não. Vì vậy nên Ngài dạy cho tất cả chúng ta biết rõ phiền não đấy và dạy cách chặn lại. Ngài hiểu rằng lòng tham là tai hại ko nhỏ, nên Ngài dạy giải pháp ngăn ngừa.
QUẢ CỦA LÒNG THAM LAM
Người tham thì bạn hữu xa lánh, tới nơi nào cũng ko người nào thích làm bạn, ko người nào muốn giúp sức, làm ăn thường bị thất bại vì thiếu tin tưởng hay bè bạn ko người nào chỉ cho chỗ lợi hại. Người đời ko người nào là ko ghét người THAM. Con người đã gọi là tham lam thì chắc như đinh bị nhiều người thù ghét, nếu hoàn toàn có thể người khác cũng dám sát hại để trả thù vì cướp bóc hay lường gạt hoặc cưỡng bách người ta. Hạng người nầy sau lúc chết chắc như đinh bị sanh vào Địa ngục hay Ngạ quỷ, hoặc súc sanh.
PHÁP ĐỐI TRỊ VỚI THAM
Trong đoạn trước tất cả chúng ta đã thấy lòng tham lam phát sanh lên tuần tự theo bảy trật tự tiến độ. Dưới đây là pháp đối trị để ngăn ngừa và diệt trừ. 1. – RATI : Ưa. Pháp đối trị của ưa là SANTOSA : Tri-túc. Lúc thấy trong tâm mình muốn một vật gì nhưng nhưng ta đã có, mặc dầu ta ko cố ý cướp đoạt của đấy, nhưng ta nên biết rằng đây là bước tiền phong để đi tới tham. Vậy ta phải biết tri-túc, tức là tự mình toại nguyện với những gì nhưng nhưng mình đã có, đừng thèm khát. Đây là pháp ngăn ko cho ” ưa ” đi thêm một bước nữa. 2. – ICCHÀ : Thích. Pháp đối trị của thích là HIRI : Hổ-thẹn, tội vạ. Vì sao hổ thẹn, tội vạ lại trị được cái thích ? Đức Phật thường dạy : con người luân hồi tỉ như người còn đang đi lạc trong rừng đầy nguy hại và khổ sở ; nhưng nhưng sự ưa thích là nhân làm cho con người phải luân hồi khổ. Người nào thấy mình còn ưa thích món nầy vật nọ, nhưng nhưng thấy thẹn với lòng mình bởi còn ham trầm luân trong biển khổ mới là Môn sinh của đấng vô thượng và trọn vẹn tỉnh ngộ, ráng noi theo gương giải thoát của Ngài, dứt hết mọi ham mê theo trầm luân. Người đấy dứt bỏ được sự ưa thích bằng sự hổ thẹn tội vạ. 3. – MAHICCHÀ : Thèm khát. Pháp đối trị của thèm khát là CÀGA : dứt bỏ, ý nói dứt bỏ sự tham muốn bằng cách bố thí. Thí ” dứt bỏ ” có hai ý nghĩa ko giống nhau là : a. – Lúc người có trí tuệ nhìn lại tâm mình, thấy mình thèm khát một vật chi, liền tâm lý tới vô thường khổ não và vô ngã. Người có trí tuệ hằng nghĩ rằng : người càng có của nhiều, càng ham mê và muốn được thêm mãi, vì lòng ham của con người ko có biên giới, mặc dầu hiện giờ được món đấy ko phạm vào điều cấm của Phật, ko trẹo với pháp lý với chánh quyền, nhưng của đó là một nhân làm cho lòng mình nặng lo. Lúc càng có của nhiều càng sợ mất hay sợ tai hại càng nhiều cho của đó, ví như ta có một cái nhà ta lo cho một cái nhà này thôi, nếu có hai cái thì lo hai cái, tức nhiên phải nặng hơn nhiều. Đức Phật ví tất cả chúng ta còn sanh trong luân hồi ko khác nào người đi trên chiếc xuồng nhỏ và trong đêm u tối giữa bể khơi thay vì lo lèo lái lái vào bờ cho mau trái lại còn lo vớt những đồ vật bỏ lên thuyền mình cho nhiều. Người đi trên chiếc xuồng đấy là bản thân ta ; còn biển đó là biển luân hồi ; đêm hôm chính là Vô-minh ; còn những của nhưng nhưng ta vớt như tài, tình, danh, lợi, là đồ của chư thánh nhơn đã vứt bỏ vì thấy đáng ghê sợ. Lúc người đã tỉnh ngộ về Ngũ trần thì ko dám thèm khát gia tài chi nữa, mới dứt bỏ được phiền não. b. – ” Dứt bỏ ” có ý nói là trong lúc ta đã có nhiều tài sản, thấy rằng ta chết ko đem vật gì theo ta được, có chăng chỉ tội và phước, ta liền đem của tiền mình có ra bố thí cho người nghèo, hoặc giúp vào việc từ thiện, hay trợ giúp người tu. Người dứt bỏ như vầy là người đánh ngay vào lòng thèm khát và lòng thèm khát chắc như đinh sẽ bị vượt mặt. 4. – PĀPICCHĀ : Thèm khát tới độ mù quáng. Sự thèm khát này đi tới chỗ gọi là Ác pháp, vì lúc sự thèm khát đi tới nơi đây tức nhiên con người dám trộm cắp, hay lường gạt. Vì vậy nên đức Phật dạy pháp trừ ngay Ác pháp này là Chánh-mạng, tức là nuôi mạng chân chánh, ko hại người, đem quyền lợi cho mình. Pháp thứ 5, 6 và 7 là tham, tham lam, và tham lam thái quá, chỉ có sự Bố thí mới dứt trừ nó được.
PHƯƠNG PHÁP TRỪ THAM
Muốn trừ tham Đức Phật dạy Bố thí. Bố thí có tức là đem của mình đã có cho kẻ khác, như cho người nghèo túng, hay giúp vào việc phước thiện, hay tạo điều kiện cho người bị tai nạn đáng tiếc như lụt bão, hay hỏa thiến. Bố thí có một ý nghĩa tổng quát là : Hỗ trợ kẻ khác với tấm lòng từ bi và ko nghĩ tới sự trả ơn của người thọ lãnh của Bố thí đấy. Sự đem ra cho, là pháp đối trị của tham. Vì tham muốn thâu vào, còn Bố thí lại phát ra. Tham lam là lòng muốn thêm mãi mãi ko biết tới những độ nào cho đủ. Vì tham lam nên lòng người hay biến hóa, lo ngại mất của, dám sang đoạt tài sản của bạn lành hay của quyến thuộc cha mẹ. Sở dĩ con người tham lam, vì con người từ lúc sanh ra cho tới lớn lên chỉ học lấy một tiếng Thâu thôi, ko học tiếng Xuất, thế cho nên lòng tham đấy đã quen rồi, thật khó nhưng nhưng bỏ được. Đức Thế Tôn biết rõ lòng chúng sanh là vậy, nên người tu Phật tiếng học tiền phong là Bố thí hay xuất của mình ra cho, tuỳ tiện theo của mình đã có. Nếu có nhiều, cho nhiều, có ít cho ít. Ban sơ ko hề đem ra cho người nào được, nên Đức Phật dạy về phước và sự an vui ở thiên đường, chúng sanh có bố thí có phước sanh được về thiên đường an vui như thế nầy thế nọ. Sau Ngài lại dạy lòng từ bi, thương hại chúng sanh, đem của ra cho tổng thể người nào ví dụ tiêu biểu, ko còn có giai cấp biên giới, tức là Bố thí ko phải chọn chư Tăng hay người tu nhưng nhưng tổng thể những người cần ta giúp sức. Sự Bố thí nầy là chiêu thức trừ được tham lam.
Phật dạy phải DẠY TÂM mình. Ý nói rằng: Ta nên suy nghĩ để tìm thấy cái hại của sự tham lam và đặc ân của sự ko tham lam. Những pháp làm cho tâm ta xa được sự tham lam là Tri túc, Tự túc, Bố thí. Đức Phật dạy chúng ta nên quán tưởng cho thấy các bậc vua chúa giàu có tột độ, nhưng lúc chết ko đem gì theo được. Tài sản nhưng nhưng ta đã có chỉ cho ta vui sống trong kiếp nầy thôi; nếu nói tới vị lai thì của nầy là của thừa, ko dùng vào đâu được nếu ta ko biết phương pháp mang theo, thì chẳng ích chi cho đời ta cả. Chỉ có cách Bố thí mới đem về của vị lai được.
Tóm lại giải pháp duy nhất của sự diệt tham lam là Bố thí. Vì vậy nên trong 30 pháp Ba-la-mật của chư Phật, Bố thí là hạnh tiền phong, nhưng nhưng chư Bồ tát thường hành. Vậy tất cả chúng ta là đồ đệ Phật muốn giải thoát, nên cố hành theo hạnh nầy trước nhất.
[toggle title=”Thông tin thêm” state=”close”]
Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn
Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn –
TAM ĐỘC VÀ PHÁP ĐỐI TRỊMAHA THONGKHAM MEDHIVONGS
Giải về Tham Lam
Lobha: Tham, là gì?
Tham là muốn được của người khác về cho mình bằng cách phi pháp như trộm cắp, cướp bóc, sang đoạt, gian lận, cưỡng bách v.v … Nếu tất cả chúng ta muốn hiểu rõ THAM là gì, thì tất cả chúng ta nên tìm biết trong bước đầu của lòng tham là gì. Bước đầu của lòng tham là RATIUA. Tôi tin chắc rằng mỗi người của tất cả chúng ta hiểu tiếng Tham ko giống nhau. Có vị hiểu rằng : muốn giàu có phú quí là Tham, vì lẽ đông người ta nghĩ vậy, nên chi lúc chư Đại đức thuyết pháp dạy người dứt bỏ lòng tham, người thường ko thích nghe và có người phản đối rằng : Chư Đại-đức dạy người lười biếng ko lo làm ăn, đó là nguyên do làm cho quê nhà ngày càng đi tới chổ thoái hóa và diệt vong. Quan niệm về lòng tham tương tự là sai trái đáng tiếc. Theo Phật dạy sự khởi đầu của lòng tham là ưa, thích. Sự ưa, thích nầy ko làm hại cho bản thân người ưa thích và người ở gần bên. Vì người ưa thích làm lụng để lấy tiền, chớ ko làm gì tới kẻ khác để lấy tiền làm giàu cho bản thân mình. Tương tự chưa gọi là Tham được. Nếu đem lòng tham ví với những trạng thái của trái xoài chín và nếu phân tích trạng thái của trái xoài chín, thì người ta thấy có 7 quá trình :
1. Hườm hườm2. Vừa chín3. Chín đều4. Chín mùi.5. Chín thâm kim6. Chín úng7. Chín rục có dòi.
Người ăn xoài hoàn toàn có thể ăn bốn thứ xoài từ hườm hườm cho tới xoài chín mùi thì thật là vô hại, bằng ăn ba thứ sau sẽ có hại cho sức khỏe thể chất. Lòng tham cũng có tuần tự tiến triển như chín mùi của trái xoài. Có thứ lòng tham cũng ko hại, nhưng ta ko biết ngăn đón nó, thì nó lại mang tới sự tai hại cho ta. Như tôi đã nói khởi đầu của của lòng tham là sự ưa thích, nếu ta ko biết ngăn nó, nó sẽ đi lần tới thèm khát và thèm khát tội vạ, rồi tới tham. Chư đại-đức thường dạy ko nên tham lam và nên ngăn ngừa chứng tham lam. Ý chư Đại đức dạy rằng nên trông coi tâm ta, đừng để nó đi quá cái mức ưa thích tới nơi tham lam thái quá, rồi gây ra tội vạ. Vì trong lúc tâm người đi tới quá trình tham thì nó lại tìm mưu nầy kế kia để thỏa mãn nhu cầu, bất luận là phải làm một điều gì, dầu có trái với pháp lý chăng nữa cũng vẫn cứ làm. Đây tôi xin phân ra từng tiến trình của lòng tham và xin tuần tự lý giải :
1. RATI: Ưa.2. ICCHĀ: Ưa Thích.3. MAHICCHĀ: Ham.4. PÀPICCHÀ: Thèm khát tội vạ.5. LOBHA: Tham.6. ABHIJĀ: Tham lam.7. ABHIJĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá.
1. – RATI : ưa. Lúc mình trông thấy một vật gì hay nghe một tiếng gì thỏa mãn nhu cầu, thì mình thấy ưa vật đấy hay tiếng đấy. Sự ưa đấy Phạn ngữ gọi là RATI. Rati nầy có ở trong lòng của mọi người, từ giàu có tới nghèo túng. Nhưng sự ưa đấy ko gọi là tham, ko gọi là ác. 2. – ICCHĀ : thích. Thích tức là muốn được vật gì nhưng nhưng mình đã ưa, mình cầu cho được mình mong mỏi. Lòng mong cầu nầy ko có gì ác bằng cướp đoạt trẹo với lẽ đạo, hay luật đời, vì lúc tâm còn trong vòng tốt đẹp, như muốn học giỏi thao tác nhiều để được tiền, siêng năng làm cho ra tiền bằng cách chánh mạng và chánh nghiệp. Hạng ICCHÀ nầy ko gọi là tham được. Vì nếu ko thành công xuất sắc thì đó chẳng qua là sự hiểu nhầm thôi, chưa gây ra tội vạ. 3. – MAHICCHĀ : Thèm khát. Thời đoạn này là tiến trình khởi đầu đi vào tội vạ, nếu ta ko dùng trí tuệ kềm hãm hay trừ nó ngay lúc phát sanh. Nhưng đây cũng chưa hẳn là đi tới nơi phá giới hay là phi pháp. Nó chỉ làm giảm mất phẩm hạnh thanh cao của mình thôi, vì lúc người ta thèm khát, thường làm những chuyện chướng mắt, ko lịch sự và trang nhã. Ta hoàn toàn có thể thấy người thèm khát đấy trong nhiều trường hợp như trong bữa ăn, lúc người thèm khát thấy món ăn nào ngon và hợp mồm mình, thì ko còn nghĩ tới người quanh mình, ăn lấy ăn để, tương tự làm giảm mất trị giá của mình. Chúng ta còn thường thấy nơi sum sê sắm đồ bằng ” Bông ” hay là lúc gặp tuồng hát hay, kẻ tới sau nhưng nhưng chen lấn vào trước, ko nghĩ tới người đã đứng đợi từ trước. Hạng người thèm khát nầy chỉ biết thủ lợi cho mình thôi, ko nghĩ tới người nào hết, nhưng họ cũng ko làm hại người nào. Đây là sơ khởi của lòng tham, nếu người đấy ko biết giữ mình hay thay thế tu sửa mình, thì họ sẽ đi tới chỗ tham ko còn là bao xa. Người nhưng nhưng có lòng thèm khát nầy, ví như người thổi khủng hoảng bong bóng, lúc họ thổi khủng hoảng bong bóng càng lúc càng lớn, thì cái khủng hoảng bong bóng lại từ từ che toàn thể những sự vật trước mặt họ : họ chỉ thấy cái khủng hoảng bong bóng đấy thôi. Người thèm khát cũng vậy, cứ để tâm theo đà đấy nhưng nhưng đi mãi mãi, thì lại đi tới tham. Nếu có người hỏi : ” Vậy người muốn làm giàu và ham nhiều, hai người nầy có giống nhau ko ? ” Ko giống nhau được. Vì người muốn làm giàu chỉ lo siêng năng thao tác có lợi nhiều cho giàu, ko gian lận để làm giàu, thì cái giàu đấy ko hề gọi là ham nhiều được. Còn ham nhiều có tức là có gian lận. Làm giàu do nơi cần mẫn và chánh nghiệp đấy do nơi RATI ( ưa ) chớ ko phải do nơi thèm khát. Còn thèm khát là sự làm lòng người bôn chôn nóng tính muốn được của về cho mình, mặc dầu là ko vi phạm sai pháp, nhưng ko trọn vẹn trong sáng, vì bộc bạch ra bên ngoài cho người trông thấy : đó là tuyến đường mở màn đi sâu vào tội vạ là lòng tham. Ví dụ như hai người đi bộ cùng đi tới một nơi chỉ định là từ Hồ Chí Minh đi Vũng Tàu. Một người thì đi ko quay quồng vội vã vội vã, đi vừa phải với sức mình. Còn một người thì đi vội vã vội vã cho mau, vậy nhưng nhưng vẫn còn thấy chậm, rồi chạy lúp xúp, nhưng cũng chẳng thỏa mãn nhu cầu, cố chạy cho mau để tới chỗ. Cách đi của người nầy ko đem lại hiệu quả tốt đẹp nhưng nhưng trái lại làm cho mệt và nhiều lúc phải bệnh, vì sự làm quá sức. Người nầy cũng như người ham nhiều, còn người kia là người muốn làm giàu, khác với nhau cũng như RATI ( thích ) và MAHICCHÀ ko giống nhau vậy. 4. – PĀPICCHĀ : thèm khát tội vạ, hay thèm khát một cách sâu xa ti tiện. Ko biết tội vạ và trái với lao lý. Một lúc tâm người đi tới chỗ thèm khát sâu xa ti tiện thì ko còn nghĩ tới sự khen chê khinh bỉ của thế nhơn. Người có tâm đấy chỉ biết tuân theo khát vọng của mình thôi, ko còn bối rối gì hết. Mặc dầu chuyện làm đấy so với pháp lý là vô tội, nhưng ko khỏi mồm đời phê phán và người đời khinh bỉ, ví dụ tiêu biểu như chuyện làm của nhiều người nịnh hót bề trên để được chở che thao tác ít nhưng nhưng hưởng lợi nhiều. Chúng ta đừng nghĩ rằng : việc làm quấy, ý tưởng thông minh xấu nhưng nhưng ta giấu che ko người nào biết : tổng thể những sự tâm lý và sự hành vi nhưng nhưng mình cho là thật kín, cũng có ngày lộ ra, vì đó là việc làm hay là sự tâm lý cũng có tác động tác động tới đời ta, ko sớm thì muộn đều lộ liễu cho người thấy. Tâm tất cả chúng ta xấu xa ti tiện hằng tìm kiếm những điều xấu xa tội vạ. Tâm tất cả chúng ta hoàn toàn có thể ví như con lằng xanh. Con lằng xanh thích những cái gì nhưng nhưng người đời nhờm gớm. Tâm ta cũng có thiên hướng thích những điều nhờm gớm tương tự, nên bực tri thức nhận thấy rõ nó, như ta thấy rõ con lằng xanh. 5. – LOBHA : tham, là thèm khát mãnh liệt trong lòng mình và muốn chiếm của kẻ khác, hoặc cưỡng bách để đem về cho mình hay trộm cắp v.v… Tóm lại là dùng phương tiện đi lại nào cũng được miễn đem vật mình đã thích về cho mình. Hạng người thèm khát nầy ko màng tội vạ so với pháp lý và cũng ko sợ quả của luân hồi. Lòng tham ko đo lường và thống kê, hoặc tưởng tượng ra thế nầy thế nọ được. Muốn dễ nhận thức, tôi xin ví dụ như thế nầy : Có người muốn được một trăm nghìn đồng để làm một công nghiệp gì. Người cố rất là làm lụng khó khăn vất vả để có đủ số tiền cần dùng vào việc đấy. Người nầy ko gọi là tham nhưng nhưng gọi là ưa-thích. Còn một người khác chỉ cần một nghìn đồng thôi, nhưng nhưng lại đi lường gạt hay làm một chuyện gì bất chánh để có số tiền thì người đấy gọi là người tham. Vậy thèm khát một cách phi pháp, bất chánh, mặc dầu một xu nhỏ cũng gọi là tham. Tham là một Ác-pháp, một phiền não, là xuất xứ làm cho tâm ta nhơ đục, tội vạ ; và cũng vì nó nhưng nhưng luân hồi. Lòng tham tới tiến trình nầy là hiện thân của tội ác. 6. – ABHIJHĀ : tham lam, tham quá sức ; lòng tham quá sức nầy hoàn toàn có thể khiến người ta làm tội ác được. 7. – ABHIJHÀVISAMALOBHA : Tham lam thái quá, tức là lòng tham đã đi tới tột độ, ko còn chỗ nào cao hơn. Lòng tham nầy làm cho lòng người mờ tối, ko còn nhận thấy phải trái, dám giết mổ mổ người cướp của miễn đoạt cho được mới nghe. Lòng tham của con người tới mức độ nầy, thì ko còn giải pháp nào chặn lại được. Trên đây bảy quá trình của lòng tham đã được lý giải riêng rẽ, dưới đây xin thuyết minh những điểm khác lạ giữa những tiến trình :
1.- LOBHA: Tham. Người tham của hạng nầy là người muốn được của người khác bằng mọi cách, nhưng ngoại trừ cướp và giết mổ mổ người. Lòng tham nầy lại còn phân biệt được của quyến thuộc cha mẹ, và người có ơn; tức là dầu tham nhưng ko lấy của những hạng kể trên.
2.- ABHIJHĀ: Tham lam. Lòng tham lam nầy sanh lên ko còn phân biệt là của người nào, và trên phương diện nào hoặc là cướp bóc v.v… nhưng còn chưa dám lấy của cha mẹ.
3.- ABHIJHĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá. Lòng tham nầy ko còn nghĩ tới là của người nào cả, mặc dầu của đấy là của cha mẹ cũng chẳng từ, miễn sao về cho mình là được.
* Đức Phật dạy tất cả chúng ta nên học cho biết rõ nguyên do sanh lên lòng tham, cốt để tất cả chúng ta thấy rõ hình dáng và nơi phát sanh để dễ cho tất cả chúng ta dập tắt được, hay tất cả chúng ta ngăn ngừa ko cho nó sanh lên. Đức Thế Tôn biết tất cả chúng ta có nền tảng tu hành ko giống nhau, nên Ngài ko dạy chúng sanh nào cũng phải xuống tóc. Ngài có dạy cả hai giải pháp là cho hai hạng người. Hạng căn nguyên cao dầy thì xuống tóc bỏ cả tài, tình, danh, lợi, hầu giải thoát khỏi biển luân hồi. Còn mạng căn nguyên thấp kém thì lo tu tại gia. Đức Phật dạy cho người tu tại gia nên tu theo những pháp là : 1. – Siêng năng lo thao tác cho có tiền tài. Việc làm ko phải buộc phải là làm nghề này nghề nọ, nhưng phải là nghề chân chánh. 2. – Biết giữ lấy của mình đã có và xài ko phung phí.
3.- Có bạn lành (xin xem 38 Pháp An lành).
4.- Đối với vợ con phải thành thật tức là ko ngoại tình. Đối với con một lòng thương yêu và coi ngó săn sóc (xin xem 38 Pháp An lành).
5. – Xa những người lười biếng, giải đãi hay bỏ phế việc làm làm ăn. 6. – Ko nên để tới đỗi thiếu thốn đi vay nợ. Phải có Tam qui và Ngũ giới. Đây là sơ lược của người tại gia cư sĩ phải thực hành thực tiễn theo. Theo giải thuật trên đây thì tất cả chúng ta thấy rằng Đức Phật ko cấm người tại gia cư sĩ làm giàu, nhưng Ngài cấm người tại gia cư sĩ làm giàu trên xương máu kẻ khác, như đầu tư mạnh, chợ đen v.v … Nếu đồ đệ Phật ko lo làm ăn, toàn là nghèo nàn hết, thì Phật giáo ko hề vĩnh cửu được, trái lại nếu giàu có thì dễ bố thí giúp sức chư Tăng. Nếu tổng thể phật tử đều phong phú thì chúng sanh bớt khổ, vì tổng thể đồ đệ Phật đều học rành hai tiếng Bố Thí, Từ Bi. Đức Phật biết rõ đã là chúng sanh lòng còn phiền não, thì ko sao chạy khỏi sự ưa thích, vì đó là một phiền não nằm sâu trong tâm chúng sanh, Phật gọi là thụy miên phiền não. Vì vậy nên Ngài dạy cho tất cả chúng ta biết rõ phiền não đấy và dạy cách chặn lại. Ngài hiểu rằng lòng tham là tai hại ko nhỏ, nên Ngài dạy giải pháp ngăn ngừa.
QUẢ CỦA LÒNG THAM LAM
Người tham thì bạn hữu xa lánh, tới nơi nào cũng ko người nào thích làm bạn, ko người nào muốn giúp sức, làm ăn thường bị thất bại vì thiếu tin tưởng hay bè bạn ko người nào chỉ cho chỗ lợi hại. Người đời ko người nào là ko ghét người THAM. Con người đã gọi là tham lam thì chắc như đinh bị nhiều người thù ghét, nếu hoàn toàn có thể người khác cũng dám sát hại để trả thù vì cướp bóc hay lường gạt hoặc cưỡng bách người ta. Hạng người nầy sau lúc chết chắc như đinh bị sanh vào Địa ngục hay Ngạ quỷ, hoặc súc sanh.
PHÁP ĐỐI TRỊ VỚI THAM
Trong đoạn trước tất cả chúng ta đã thấy lòng tham lam phát sanh lên tuần tự theo bảy trật tự tiến độ. Dưới đây là pháp đối trị để ngăn ngừa và diệt trừ. 1. – RATI : Ưa. Pháp đối trị của ưa là SANTOSA : Tri-túc. Lúc thấy trong tâm mình muốn một vật gì nhưng nhưng ta đã có, mặc dầu ta ko cố ý cướp đoạt của đấy, nhưng ta nên biết rằng đây là bước tiền phong để đi tới tham. Vậy ta phải biết tri-túc, tức là tự mình toại nguyện với những gì nhưng nhưng mình đã có, đừng thèm khát. Đây là pháp ngăn ko cho ” ưa ” đi thêm một bước nữa. 2. – ICCHÀ : Thích. Pháp đối trị của thích là HIRI : Hổ-thẹn, tội vạ. Vì sao hổ thẹn, tội vạ lại trị được cái thích ? Đức Phật thường dạy : con người luân hồi tỉ như người còn đang đi lạc trong rừng đầy nguy hại và khổ sở ; nhưng nhưng sự ưa thích là nhân làm cho con người phải luân hồi khổ. Người nào thấy mình còn ưa thích món nầy vật nọ, nhưng nhưng thấy thẹn với lòng mình bởi còn ham trầm luân trong biển khổ mới là Môn sinh của đấng vô thượng và trọn vẹn tỉnh ngộ, ráng noi theo gương giải thoát của Ngài, dứt hết mọi ham mê theo trầm luân. Người đấy dứt bỏ được sự ưa thích bằng sự hổ thẹn tội vạ. 3. – MAHICCHÀ : Thèm khát. Pháp đối trị của thèm khát là CÀGA : dứt bỏ, ý nói dứt bỏ sự tham muốn bằng cách bố thí. Thí ” dứt bỏ ” có hai ý nghĩa ko giống nhau là : a. – Lúc người có trí tuệ nhìn lại tâm mình, thấy mình thèm khát một vật chi, liền tâm lý tới vô thường khổ não và vô ngã. Người có trí tuệ hằng nghĩ rằng : người càng có của nhiều, càng ham mê và muốn được thêm mãi, vì lòng ham của con người ko có biên giới, mặc dầu hiện giờ được món đấy ko phạm vào điều cấm của Phật, ko trẹo với pháp lý với chánh quyền, nhưng của đó là một nhân làm cho lòng mình nặng lo. Lúc càng có của nhiều càng sợ mất hay sợ tai hại càng nhiều cho của đó, ví như ta có một cái nhà ta lo cho một cái nhà này thôi, nếu có hai cái thì lo hai cái, tức nhiên phải nặng hơn nhiều. Đức Phật ví tất cả chúng ta còn sanh trong luân hồi ko khác nào người đi trên chiếc xuồng nhỏ và trong đêm u tối giữa bể khơi thay vì lo lèo lái lái vào bờ cho mau trái lại còn lo vớt những đồ vật bỏ lên thuyền mình cho nhiều. Người đi trên chiếc xuồng đấy là bản thân ta ; còn biển đó là biển luân hồi ; đêm hôm chính là Vô-minh ; còn những của nhưng nhưng ta vớt như tài, tình, danh, lợi, là đồ của chư thánh nhơn đã vứt bỏ vì thấy đáng ghê sợ. Lúc người đã tỉnh ngộ về Ngũ trần thì ko dám thèm khát gia tài chi nữa, mới dứt bỏ được phiền não. b. – ” Dứt bỏ ” có ý nói là trong lúc ta đã có nhiều tài sản, thấy rằng ta chết ko đem vật gì theo ta được, có chăng chỉ tội và phước, ta liền đem của tiền mình có ra bố thí cho người nghèo, hoặc giúp vào việc từ thiện, hay trợ giúp người tu. Người dứt bỏ như vầy là người đánh ngay vào lòng thèm khát và lòng thèm khát chắc như đinh sẽ bị vượt mặt. 4. – PĀPICCHĀ : Thèm khát tới độ mù quáng. Sự thèm khát này đi tới chỗ gọi là Ác pháp, vì lúc sự thèm khát đi tới nơi đây tức nhiên con người dám trộm cắp, hay lường gạt. Vì vậy nên đức Phật dạy pháp trừ ngay Ác pháp này là Chánh-mạng, tức là nuôi mạng chân chánh, ko hại người, đem quyền lợi cho mình. Pháp thứ 5, 6 và 7 là tham, tham lam, và tham lam thái quá, chỉ có sự Bố thí mới dứt trừ nó được.
PHƯƠNG PHÁP TRỪ THAM
Muốn trừ tham Đức Phật dạy Bố thí. Bố thí có tức là đem của mình đã có cho kẻ khác, như cho người nghèo túng, hay giúp vào việc phước thiện, hay tạo điều kiện cho người bị tai nạn đáng tiếc như lụt bão, hay hỏa thiến. Bố thí có một ý nghĩa tổng quát là : Hỗ trợ kẻ khác với tấm lòng từ bi và ko nghĩ tới sự trả ơn của người thọ lãnh của Bố thí đấy. Sự đem ra cho, là pháp đối trị của tham. Vì tham muốn thâu vào, còn Bố thí lại phát ra. Tham lam là lòng muốn thêm mãi mãi ko biết tới những độ nào cho đủ. Vì tham lam nên lòng người hay biến hóa, lo ngại mất của, dám sang đoạt tài sản của bạn lành hay của quyến thuộc cha mẹ. Sở dĩ con người tham lam, vì con người từ lúc sanh ra cho tới lớn lên chỉ học lấy một tiếng Thâu thôi, ko học tiếng Xuất, thế cho nên lòng tham đấy đã quen rồi, thật khó nhưng nhưng bỏ được. Đức Thế Tôn biết rõ lòng chúng sanh là vậy, nên người tu Phật tiếng học tiền phong là Bố thí hay xuất của mình ra cho, tuỳ tiện theo của mình đã có. Nếu có nhiều, cho nhiều, có ít cho ít. Ban sơ ko hề đem ra cho người nào được, nên Đức Phật dạy về phước và sự an vui ở thiên đường, chúng sanh có bố thí có phước sanh được về thiên đường an vui như thế nầy thế nọ. Sau Ngài lại dạy lòng từ bi, thương hại chúng sanh, đem của ra cho tổng thể người nào ví dụ tiêu biểu, ko còn có giai cấp biên giới, tức là Bố thí ko phải chọn chư Tăng hay người tu nhưng nhưng tổng thể những người cần ta giúp sức. Sự Bố thí nầy là chiêu thức trừ được tham lam.
Phật dạy phải DẠY TÂM mình. Ý nói rằng: Ta nên suy nghĩ để tìm thấy cái hại của sự tham lam và đặc ân của sự ko tham lam. Những pháp làm cho tâm ta xa được sự tham lam là Tri túc, Tự túc, Bố thí. Đức Phật dạy chúng ta nên quán tưởng cho thấy các bậc vua chúa giàu có tột độ, nhưng lúc chết ko đem gì theo được. Tài sản nhưng nhưng ta đã có chỉ cho ta vui sống trong kiếp nầy thôi; nếu nói tới vị lai thì của nầy là của thừa, ko dùng vào đâu được nếu ta ko biết phương pháp mang theo, thì chẳng ích chi cho đời ta cả. Chỉ có cách Bố thí mới đem về của vị lai được.
Tóm lại giải pháp duy nhất của sự diệt tham lam là Bố thí. Vì vậy nên trong 30 pháp Ba-la-mật của chư Phật, Bố thí là hạnh tiền phong, nhưng nhưng chư Bồ tát thường hành. Vậy tất cả chúng ta là đồ đệ Phật muốn giải thoát, nên cố hành theo hạnh nầy trước nhất.
[rule_{ruleNumber}]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_3_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_1_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_2_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_2_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_3_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_1_plain]
[/toggle]
Nguồn:thpttranhungdao.edu.vn
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[/toggle]
Nguồn:thpttranhungdao.edu.vn
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[toggle title=”xem thêm thông tin chi tiết về Giải về Tham lam – Luật Hoàng Phi” state=”close”]
Giải về Tham lam – Luật Hoàng Phi
Hình Ảnh về: Giải về Tham lam – Luật Hoàng Phi
Video về: Giải về Tham lam – Luật Hoàng Phi
Wiki về Giải về Tham lam – Luật Hoàng Phi
Giải về Tham lam – Luật Hoàng Phi -
Có phải bạn đang tìm kiếm chủ đề về => Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn phải ko? Nếu đúng tương tự thì mời bạn xem nó ngay tại đây. Xem thêm các câu hỏi là gì? khác tại đây => Là gì?
TAM ĐỘC VÀ PHÁP ĐỐI TRỊ
MAHA THONGKHAM MEDHIVONGS
Giải về Tham Lam
Lobha: Tham, là gì?
Tham là muốn được của người khác về cho mình bằng cách phi pháp như trộm cắp, cướp bóc, sang đoạt, gian lận, cưỡng bách v.v … Nếu tất cả chúng ta muốn hiểu rõ THAM là gì, thì tất cả chúng ta nên tìm biết trong bước đầu của lòng tham là gì. Bước đầu của lòng tham là RATIUA. Tôi tin chắc rằng mỗi người của tất cả chúng ta hiểu tiếng Tham ko giống nhau. Có vị hiểu rằng : muốn giàu có phú quí là Tham, vì lẽ đông người ta nghĩ vậy, nên chi lúc chư Đại đức thuyết pháp dạy người dứt bỏ lòng tham, người thường ko thích nghe và có người phản đối rằng : Chư Đại-đức dạy người lười biếng ko lo làm ăn, đó là nguyên do làm cho quê nhà ngày càng đi tới chổ thoái hóa và diệt vong. Quan niệm về lòng tham tương tự là sai trái đáng tiếc. Theo Phật dạy sự khởi đầu của lòng tham là ưa, thích. Sự ưa, thích nầy ko làm hại cho bản thân người ưa thích và người ở gần bên. Vì người ưa thích làm lụng để lấy tiền, chớ ko làm gì tới kẻ khác để lấy tiền làm giàu cho bản thân mình. Tương tự chưa gọi là Tham được. Nếu đem lòng tham ví với những trạng thái của trái xoài chín và nếu phân tích trạng thái của trái xoài chín, thì người ta thấy có 7 quá trình :
1. Hườm hườm
2. Vừa chín
3. Chín đều
4. Chín mùi.
5. Chín thâm kim
6. Chín úng
7. Chín rục có dòi.
Người ăn xoài hoàn toàn có thể ăn bốn thứ xoài từ hườm hườm cho tới xoài chín mùi thì thật là vô hại, bằng ăn ba thứ sau sẽ có hại cho sức khỏe thể chất. Lòng tham cũng có tuần tự tiến triển như chín mùi của trái xoài. Có thứ lòng tham cũng ko hại, nhưng ta ko biết ngăn đón nó, thì nó lại mang tới sự tai hại cho ta. Như tôi đã nói khởi đầu của của lòng tham là sự ưa thích, nếu ta ko biết ngăn nó, nó sẽ đi lần tới thèm khát và thèm khát tội vạ, rồi tới tham. Chư đại-đức thường dạy ko nên tham lam và nên ngăn ngừa chứng tham lam. Ý chư Đại đức dạy rằng nên trông coi tâm ta, đừng để nó đi quá cái mức ưa thích tới nơi tham lam thái quá, rồi gây ra tội vạ. Vì trong lúc tâm người đi tới quá trình tham thì nó lại tìm mưu nầy kế kia để thỏa mãn nhu cầu, bất luận là phải làm một điều gì, dầu có trái với pháp lý chăng nữa cũng vẫn cứ làm. Đây tôi xin phân ra từng tiến trình của lòng tham và xin tuần tự lý giải :
1. RATI: Ưa.
2. ICCHĀ: Ưa Thích.
3. MAHICCHĀ: Ham.
4. PÀPICCHÀ: Thèm khát tội vạ.
5. LOBHA: Tham.
6. ABHIJĀ: Tham lam.
7. ABHIJĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá.
1. – RATI : ưa. Lúc mình trông thấy một vật gì hay nghe một tiếng gì thỏa mãn nhu cầu, thì mình thấy ưa vật đấy hay tiếng đấy. Sự ưa đấy Phạn ngữ gọi là RATI. Rati nầy có ở trong lòng của mọi người, từ giàu có tới nghèo túng. Nhưng sự ưa đấy ko gọi là tham, ko gọi là ác. 2. – ICCHĀ : thích. Thích tức là muốn được vật gì nhưng nhưng mình đã ưa, mình cầu cho được mình mong mỏi. Lòng mong cầu nầy ko có gì ác bằng cướp đoạt trẹo với lẽ đạo, hay luật đời, vì lúc tâm còn trong vòng tốt đẹp, như muốn học giỏi thao tác nhiều để được tiền, siêng năng làm cho ra tiền bằng cách chánh mạng và chánh nghiệp. Hạng ICCHÀ nầy ko gọi là tham được. Vì nếu ko thành công xuất sắc thì đó chẳng qua là sự hiểu nhầm thôi, chưa gây ra tội vạ. 3. – MAHICCHĀ : Thèm khát. Thời đoạn này là tiến trình khởi đầu đi vào tội vạ, nếu ta ko dùng trí tuệ kềm hãm hay trừ nó ngay lúc phát sanh. Nhưng đây cũng chưa hẳn là đi tới nơi phá giới hay là phi pháp. Nó chỉ làm giảm mất phẩm hạnh thanh cao của mình thôi, vì lúc người ta thèm khát, thường làm những chuyện chướng mắt, ko lịch sự và trang nhã. Ta hoàn toàn có thể thấy người thèm khát đấy trong nhiều trường hợp như trong bữa ăn, lúc người thèm khát thấy món ăn nào ngon và hợp mồm mình, thì ko còn nghĩ tới người quanh mình, ăn lấy ăn để, tương tự làm giảm mất trị giá của mình. Chúng ta còn thường thấy nơi sum sê sắm đồ bằng ” Bông ” hay là lúc gặp tuồng hát hay, kẻ tới sau nhưng nhưng chen lấn vào trước, ko nghĩ tới người đã đứng đợi từ trước. Hạng người thèm khát nầy chỉ biết thủ lợi cho mình thôi, ko nghĩ tới người nào hết, nhưng họ cũng ko làm hại người nào. Đây là sơ khởi của lòng tham, nếu người đấy ko biết giữ mình hay thay thế tu sửa mình, thì họ sẽ đi tới chỗ tham ko còn là bao xa. Người nhưng nhưng có lòng thèm khát nầy, ví như người thổi khủng hoảng bong bóng, lúc họ thổi khủng hoảng bong bóng càng lúc càng lớn, thì cái khủng hoảng bong bóng lại từ từ che toàn thể những sự vật trước mặt họ : họ chỉ thấy cái khủng hoảng bong bóng đấy thôi. Người thèm khát cũng vậy, cứ để tâm theo đà đấy nhưng nhưng đi mãi mãi, thì lại đi tới tham. Nếu có người hỏi : ” Vậy người muốn làm giàu và ham nhiều, hai người nầy có giống nhau ko ? ” Ko giống nhau được. Vì người muốn làm giàu chỉ lo siêng năng thao tác có lợi nhiều cho giàu, ko gian lận để làm giàu, thì cái giàu đấy ko hề gọi là ham nhiều được. Còn ham nhiều có tức là có gian lận. Làm giàu do nơi cần mẫn và chánh nghiệp đấy do nơi RATI ( ưa ) chớ ko phải do nơi thèm khát. Còn thèm khát là sự làm lòng người bôn chôn nóng tính muốn được của về cho mình, mặc dầu là ko vi phạm sai pháp, nhưng ko trọn vẹn trong sáng, vì bộc bạch ra bên ngoài cho người trông thấy : đó là tuyến đường mở màn đi sâu vào tội vạ là lòng tham. Ví dụ như hai người đi bộ cùng đi tới một nơi chỉ định là từ Hồ Chí Minh đi Vũng Tàu. Một người thì đi ko quay quồng vội vã vội vã, đi vừa phải với sức mình. Còn một người thì đi vội vã vội vã cho mau, vậy nhưng nhưng vẫn còn thấy chậm, rồi chạy lúp xúp, nhưng cũng chẳng thỏa mãn nhu cầu, cố chạy cho mau để tới chỗ. Cách đi của người nầy ko đem lại hiệu quả tốt đẹp nhưng nhưng trái lại làm cho mệt và nhiều lúc phải bệnh, vì sự làm quá sức. Người nầy cũng như người ham nhiều, còn người kia là người muốn làm giàu, khác với nhau cũng như RATI ( thích ) và MAHICCHÀ ko giống nhau vậy. 4. – PĀPICCHĀ : thèm khát tội vạ, hay thèm khát một cách sâu xa ti tiện. Ko biết tội vạ và trái với lao lý. Một lúc tâm người đi tới chỗ thèm khát sâu xa ti tiện thì ko còn nghĩ tới sự khen chê khinh bỉ của thế nhơn. Người có tâm đấy chỉ biết tuân theo khát vọng của mình thôi, ko còn bối rối gì hết. Mặc dầu chuyện làm đấy so với pháp lý là vô tội, nhưng ko khỏi mồm đời phê phán và người đời khinh bỉ, ví dụ tiêu biểu như chuyện làm của nhiều người nịnh hót bề trên để được chở che thao tác ít nhưng nhưng hưởng lợi nhiều. Chúng ta đừng nghĩ rằng : việc làm quấy, ý tưởng thông minh xấu nhưng nhưng ta giấu che ko người nào biết : tổng thể những sự tâm lý và sự hành vi nhưng nhưng mình cho là thật kín, cũng có ngày lộ ra, vì đó là việc làm hay là sự tâm lý cũng có tác động tác động tới đời ta, ko sớm thì muộn đều lộ liễu cho người thấy. Tâm tất cả chúng ta xấu xa ti tiện hằng tìm kiếm những điều xấu xa tội vạ. Tâm tất cả chúng ta hoàn toàn có thể ví như con lằng xanh. Con lằng xanh thích những cái gì nhưng nhưng người đời nhờm gớm. Tâm ta cũng có thiên hướng thích những điều nhờm gớm tương tự, nên bực tri thức nhận thấy rõ nó, như ta thấy rõ con lằng xanh. 5. – LOBHA : tham, là thèm khát mãnh liệt trong lòng mình và muốn chiếm của kẻ khác, hoặc cưỡng bách để đem về cho mình hay trộm cắp v.v… Tóm lại là dùng phương tiện đi lại nào cũng được miễn đem vật mình đã thích về cho mình. Hạng người thèm khát nầy ko màng tội vạ so với pháp lý và cũng ko sợ quả của luân hồi. Lòng tham ko đo lường và thống kê, hoặc tưởng tượng ra thế nầy thế nọ được. Muốn dễ nhận thức, tôi xin ví dụ như thế nầy : Có người muốn được một trăm nghìn đồng để làm một công nghiệp gì. Người cố rất là làm lụng khó khăn vất vả để có đủ số tiền cần dùng vào việc đấy. Người nầy ko gọi là tham nhưng nhưng gọi là ưa-thích. Còn một người khác chỉ cần một nghìn đồng thôi, nhưng nhưng lại đi lường gạt hay làm một chuyện gì bất chánh để có số tiền thì người đấy gọi là người tham. Vậy thèm khát một cách phi pháp, bất chánh, mặc dầu một xu nhỏ cũng gọi là tham. Tham là một Ác-pháp, một phiền não, là xuất xứ làm cho tâm ta nhơ đục, tội vạ ; và cũng vì nó nhưng nhưng luân hồi. Lòng tham tới tiến trình nầy là hiện thân của tội ác. 6. – ABHIJHĀ : tham lam, tham quá sức ; lòng tham quá sức nầy hoàn toàn có thể khiến người ta làm tội ác được. 7. – ABHIJHÀVISAMALOBHA : Tham lam thái quá, tức là lòng tham đã đi tới tột độ, ko còn chỗ nào cao hơn. Lòng tham nầy làm cho lòng người mờ tối, ko còn nhận thấy phải trái, dám giết mổ mổ người cướp của miễn đoạt cho được mới nghe. Lòng tham của con người tới mức độ nầy, thì ko còn giải pháp nào chặn lại được. Trên đây bảy quá trình của lòng tham đã được lý giải riêng rẽ, dưới đây xin thuyết minh những điểm khác lạ giữa những tiến trình :
1.- LOBHA: Tham. Người tham của hạng nầy là người muốn được của người khác bằng mọi cách, nhưng ngoại trừ cướp và giết mổ mổ người. Lòng tham nầy lại còn phân biệt được của quyến thuộc cha mẹ, và người có ơn; tức là dầu tham nhưng ko lấy của những hạng kể trên.
.u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid #1ABC9C!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:active, .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c .ctaText { font-weight:bold; color:#16A085; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c .postTitle { color:#1ABC9C; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem thêm: Pan Trong Thẻ Atm Là Gì - Phân Biệt Số Thẻ Atm Và Số Tài Khoản Ngân Hàng
2.- ABHIJHĀ: Tham lam. Lòng tham lam nầy sanh lên ko còn phân biệt là của người nào, và trên phương diện nào hoặc là cướp bóc v.v… nhưng còn chưa dám lấy của cha mẹ.
3.- ABHIJHĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá. Lòng tham nầy ko còn nghĩ tới là của người nào cả, mặc dầu của đấy là của cha mẹ cũng chẳng từ, miễn sao về cho mình là được.
* Đức Phật dạy tất cả chúng ta nên học cho biết rõ nguyên do sanh lên lòng tham, cốt để tất cả chúng ta thấy rõ hình dáng và nơi phát sanh để dễ cho tất cả chúng ta dập tắt được, hay tất cả chúng ta ngăn ngừa ko cho nó sanh lên. Đức Thế Tôn biết tất cả chúng ta có nền tảng tu hành ko giống nhau, nên Ngài ko dạy chúng sanh nào cũng phải xuống tóc. Ngài có dạy cả hai giải pháp là cho hai hạng người. Hạng căn nguyên cao dầy thì xuống tóc bỏ cả tài, tình, danh, lợi, hầu giải thoát khỏi biển luân hồi. Còn mạng căn nguyên thấp kém thì lo tu tại gia. Đức Phật dạy cho người tu tại gia nên tu theo những pháp là : 1. – Siêng năng lo thao tác cho có tiền tài. Việc làm ko phải buộc phải là làm nghề này nghề nọ, nhưng phải là nghề chân chánh. 2. – Biết giữ lấy của mình đã có và xài ko phung phí.
3.- Có bạn lành (xin xem 38 Pháp An lành).
4.- Đối với vợ con phải thành thật tức là ko ngoại tình. Đối với con một lòng thương yêu và coi ngó săn sóc (xin xem 38 Pháp An lành).
5. – Xa những người lười biếng, giải đãi hay bỏ phế việc làm làm ăn. 6. – Ko nên để tới đỗi thiếu thốn đi vay nợ. Phải có Tam qui và Ngũ giới. Đây là sơ lược của người tại gia cư sĩ phải thực hành thực tiễn theo. Theo giải thuật trên đây thì tất cả chúng ta thấy rằng Đức Phật ko cấm người tại gia cư sĩ làm giàu, nhưng Ngài cấm người tại gia cư sĩ làm giàu trên xương máu kẻ khác, như đầu tư mạnh, chợ đen v.v … Nếu đồ đệ Phật ko lo làm ăn, toàn là nghèo nàn hết, thì Phật giáo ko hề vĩnh cửu được, trái lại nếu giàu có thì dễ bố thí giúp sức chư Tăng. Nếu tổng thể phật tử đều phong phú thì chúng sanh bớt khổ, vì tổng thể đồ đệ Phật đều học rành hai tiếng Bố Thí, Từ Bi. Đức Phật biết rõ đã là chúng sanh lòng còn phiền não, thì ko sao chạy khỏi sự ưa thích, vì đó là một phiền não nằm sâu trong tâm chúng sanh, Phật gọi là thụy miên phiền não. Vì vậy nên Ngài dạy cho tất cả chúng ta biết rõ phiền não đấy và dạy cách chặn lại. Ngài hiểu rằng lòng tham là tai hại ko nhỏ, nên Ngài dạy giải pháp ngăn ngừa.
QUẢ CỦA LÒNG THAM LAM
Người tham thì bạn hữu xa lánh, tới nơi nào cũng ko người nào thích làm bạn, ko người nào muốn giúp sức, làm ăn thường bị thất bại vì thiếu tin tưởng hay bè bạn ko người nào chỉ cho chỗ lợi hại. Người đời ko người nào là ko ghét người THAM. Con người đã gọi là tham lam thì chắc như đinh bị nhiều người thù ghét, nếu hoàn toàn có thể người khác cũng dám sát hại để trả thù vì cướp bóc hay lường gạt hoặc cưỡng bách người ta. Hạng người nầy sau lúc chết chắc như đinh bị sanh vào Địa ngục hay Ngạ quỷ, hoặc súc sanh.
PHÁP ĐỐI TRỊ VỚI THAM
Trong đoạn trước tất cả chúng ta đã thấy lòng tham lam phát sanh lên tuần tự theo bảy trật tự tiến độ. Dưới đây là pháp đối trị để ngăn ngừa và diệt trừ. 1. – RATI : Ưa. Pháp đối trị của ưa là SANTOSA : Tri-túc. Lúc thấy trong tâm mình muốn một vật gì nhưng nhưng ta đã có, mặc dầu ta ko cố ý cướp đoạt của đấy, nhưng ta nên biết rằng đây là bước tiền phong để đi tới tham. Vậy ta phải biết tri-túc, tức là tự mình toại nguyện với những gì nhưng nhưng mình đã có, đừng thèm khát. Đây là pháp ngăn ko cho ” ưa ” đi thêm một bước nữa. 2. – ICCHÀ : Thích. Pháp đối trị của thích là HIRI : Hổ-thẹn, tội vạ. Vì sao hổ thẹn, tội vạ lại trị được cái thích ? Đức Phật thường dạy : con người luân hồi tỉ như người còn đang đi lạc trong rừng đầy nguy hại và khổ sở ; nhưng nhưng sự ưa thích là nhân làm cho con người phải luân hồi khổ. Người nào thấy mình còn ưa thích món nầy vật nọ, nhưng nhưng thấy thẹn với lòng mình bởi còn ham trầm luân trong biển khổ mới là Môn sinh của đấng vô thượng và trọn vẹn tỉnh ngộ, ráng noi theo gương giải thoát của Ngài, dứt hết mọi ham mê theo trầm luân. Người đấy dứt bỏ được sự ưa thích bằng sự hổ thẹn tội vạ. 3. – MAHICCHÀ : Thèm khát. Pháp đối trị của thèm khát là CÀGA : dứt bỏ, ý nói dứt bỏ sự tham muốn bằng cách bố thí. Thí ” dứt bỏ ” có hai ý nghĩa ko giống nhau là : a. – Lúc người có trí tuệ nhìn lại tâm mình, thấy mình thèm khát một vật chi, liền tâm lý tới vô thường khổ não và vô ngã. Người có trí tuệ hằng nghĩ rằng : người càng có của nhiều, càng ham mê và muốn được thêm mãi, vì lòng ham của con người ko có biên giới, mặc dầu hiện giờ được món đấy ko phạm vào điều cấm của Phật, ko trẹo với pháp lý với chánh quyền, nhưng của đó là một nhân làm cho lòng mình nặng lo. Lúc càng có của nhiều càng sợ mất hay sợ tai hại càng nhiều cho của đó, ví như ta có một cái nhà ta lo cho một cái nhà này thôi, nếu có hai cái thì lo hai cái, tức nhiên phải nặng hơn nhiều. Đức Phật ví tất cả chúng ta còn sanh trong luân hồi ko khác nào người đi trên chiếc xuồng nhỏ và trong đêm u tối giữa bể khơi thay vì lo lèo lái lái vào bờ cho mau trái lại còn lo vớt những đồ vật bỏ lên thuyền mình cho nhiều. Người đi trên chiếc xuồng đấy là bản thân ta ; còn biển đó là biển luân hồi ; đêm hôm chính là Vô-minh ; còn những của nhưng nhưng ta vớt như tài, tình, danh, lợi, là đồ của chư thánh nhơn đã vứt bỏ vì thấy đáng ghê sợ. Lúc người đã tỉnh ngộ về Ngũ trần thì ko dám thèm khát gia tài chi nữa, mới dứt bỏ được phiền não. b. – ” Dứt bỏ ” có ý nói là trong lúc ta đã có nhiều tài sản, thấy rằng ta chết ko đem vật gì theo ta được, có chăng chỉ tội và phước, ta liền đem của tiền mình có ra bố thí cho người nghèo, hoặc giúp vào việc từ thiện, hay trợ giúp người tu. Người dứt bỏ như vầy là người đánh ngay vào lòng thèm khát và lòng thèm khát chắc như đinh sẽ bị vượt mặt. 4. – PĀPICCHĀ : Thèm khát tới độ mù quáng. Sự thèm khát này đi tới chỗ gọi là Ác pháp, vì lúc sự thèm khát đi tới nơi đây tức nhiên con người dám trộm cắp, hay lường gạt. Vì vậy nên đức Phật dạy pháp trừ ngay Ác pháp này là Chánh-mạng, tức là nuôi mạng chân chánh, ko hại người, đem quyền lợi cho mình. Pháp thứ 5, 6 và 7 là tham, tham lam, và tham lam thái quá, chỉ có sự Bố thí mới dứt trừ nó được.
PHƯƠNG PHÁP TRỪ THAM
Muốn trừ tham Đức Phật dạy Bố thí. Bố thí có tức là đem của mình đã có cho kẻ khác, như cho người nghèo túng, hay giúp vào việc phước thiện, hay tạo điều kiện cho người bị tai nạn đáng tiếc như lụt bão, hay hỏa thiến. Bố thí có một ý nghĩa tổng quát là : Hỗ trợ kẻ khác với tấm lòng từ bi và ko nghĩ tới sự trả ơn của người thọ lãnh của Bố thí đấy. Sự đem ra cho, là pháp đối trị của tham. Vì tham muốn thâu vào, còn Bố thí lại phát ra. Tham lam là lòng muốn thêm mãi mãi ko biết tới những độ nào cho đủ. Vì tham lam nên lòng người hay biến hóa, lo ngại mất của, dám sang đoạt tài sản của bạn lành hay của quyến thuộc cha mẹ. Sở dĩ con người tham lam, vì con người từ lúc sanh ra cho tới lớn lên chỉ học lấy một tiếng Thâu thôi, ko học tiếng Xuất, thế cho nên lòng tham đấy đã quen rồi, thật khó nhưng nhưng bỏ được. Đức Thế Tôn biết rõ lòng chúng sanh là vậy, nên người tu Phật tiếng học tiền phong là Bố thí hay xuất của mình ra cho, tuỳ tiện theo của mình đã có. Nếu có nhiều, cho nhiều, có ít cho ít. Ban sơ ko hề đem ra cho người nào được, nên Đức Phật dạy về phước và sự an vui ở thiên đường, chúng sanh có bố thí có phước sanh được về thiên đường an vui như thế nầy thế nọ. Sau Ngài lại dạy lòng từ bi, thương hại chúng sanh, đem của ra cho tổng thể người nào ví dụ tiêu biểu, ko còn có giai cấp biên giới, tức là Bố thí ko phải chọn chư Tăng hay người tu nhưng nhưng tổng thể những người cần ta giúp sức. Sự Bố thí nầy là chiêu thức trừ được tham lam.
Phật dạy phải DẠY TÂM mình. Ý nói rằng: Ta nên suy nghĩ để tìm thấy cái hại của sự tham lam và đặc ân của sự ko tham lam. Những pháp làm cho tâm ta xa được sự tham lam là Tri túc, Tự túc, Bố thí. Đức Phật dạy chúng ta nên quán tưởng cho thấy các bậc vua chúa giàu có tột độ, nhưng lúc chết ko đem gì theo được. Tài sản nhưng nhưng ta đã có chỉ cho ta vui sống trong kiếp nầy thôi; nếu nói tới vị lai thì của nầy là của thừa, ko dùng vào đâu được nếu ta ko biết phương pháp mang theo, thì chẳng ích chi cho đời ta cả. Chỉ có cách Bố thí mới đem về của vị lai được.
Tóm lại giải pháp duy nhất của sự diệt tham lam là Bố thí. Vì vậy nên trong 30 pháp Ba-la-mật của chư Phật, Bố thí là hạnh tiền phong, nhưng nhưng chư Bồ tát thường hành. Vậy tất cả chúng ta là đồ đệ Phật muốn giải thoát, nên cố hành theo hạnh nầy trước nhất.
[toggle title=”Thông tin thêm” state=”close”]
Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn
Giải về Tham lam - thpttranhungdao.edu.vn -
TAM ĐỘC VÀ PHÁP ĐỐI TRỊ
MAHA THONGKHAM MEDHIVONGS
Giải về Tham Lam
Lobha: Tham, là gì?
Tham là muốn được của người khác về cho mình bằng cách phi pháp như trộm cắp, cướp bóc, sang đoạt, gian lận, cưỡng bách v.v … Nếu tất cả chúng ta muốn hiểu rõ THAM là gì, thì tất cả chúng ta nên tìm biết trong bước đầu của lòng tham là gì. Bước đầu của lòng tham là RATIUA. Tôi tin chắc rằng mỗi người của tất cả chúng ta hiểu tiếng Tham ko giống nhau. Có vị hiểu rằng : muốn giàu có phú quí là Tham, vì lẽ đông người ta nghĩ vậy, nên chi lúc chư Đại đức thuyết pháp dạy người dứt bỏ lòng tham, người thường ko thích nghe và có người phản đối rằng : Chư Đại-đức dạy người lười biếng ko lo làm ăn, đó là nguyên do làm cho quê nhà ngày càng đi tới chổ thoái hóa và diệt vong. Quan niệm về lòng tham tương tự là sai trái đáng tiếc. Theo Phật dạy sự khởi đầu của lòng tham là ưa, thích. Sự ưa, thích nầy ko làm hại cho bản thân người ưa thích và người ở gần bên. Vì người ưa thích làm lụng để lấy tiền, chớ ko làm gì tới kẻ khác để lấy tiền làm giàu cho bản thân mình. Tương tự chưa gọi là Tham được. Nếu đem lòng tham ví với những trạng thái của trái xoài chín và nếu phân tích trạng thái của trái xoài chín, thì người ta thấy có 7 quá trình :
1. Hườm hườm
2. Vừa chín
3. Chín đều
4. Chín mùi.
5. Chín thâm kim
6. Chín úng
7. Chín rục có dòi.
Người ăn xoài hoàn toàn có thể ăn bốn thứ xoài từ hườm hườm cho tới xoài chín mùi thì thật là vô hại, bằng ăn ba thứ sau sẽ có hại cho sức khỏe thể chất. Lòng tham cũng có tuần tự tiến triển như chín mùi của trái xoài. Có thứ lòng tham cũng ko hại, nhưng ta ko biết ngăn đón nó, thì nó lại mang tới sự tai hại cho ta. Như tôi đã nói khởi đầu của của lòng tham là sự ưa thích, nếu ta ko biết ngăn nó, nó sẽ đi lần tới thèm khát và thèm khát tội vạ, rồi tới tham. Chư đại-đức thường dạy ko nên tham lam và nên ngăn ngừa chứng tham lam. Ý chư Đại đức dạy rằng nên trông coi tâm ta, đừng để nó đi quá cái mức ưa thích tới nơi tham lam thái quá, rồi gây ra tội vạ. Vì trong lúc tâm người đi tới quá trình tham thì nó lại tìm mưu nầy kế kia để thỏa mãn nhu cầu, bất luận là phải làm một điều gì, dầu có trái với pháp lý chăng nữa cũng vẫn cứ làm. Đây tôi xin phân ra từng tiến trình của lòng tham và xin tuần tự lý giải :
1. RATI: Ưa.
2. ICCHĀ: Ưa Thích.
3. MAHICCHĀ: Ham.
4. PÀPICCHÀ: Thèm khát tội vạ.
5. LOBHA: Tham.
6. ABHIJĀ: Tham lam.
7. ABHIJĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá.
1. – RATI : ưa. Lúc mình trông thấy một vật gì hay nghe một tiếng gì thỏa mãn nhu cầu, thì mình thấy ưa vật đấy hay tiếng đấy. Sự ưa đấy Phạn ngữ gọi là RATI. Rati nầy có ở trong lòng của mọi người, từ giàu có tới nghèo túng. Nhưng sự ưa đấy ko gọi là tham, ko gọi là ác. 2. – ICCHĀ : thích. Thích tức là muốn được vật gì nhưng nhưng mình đã ưa, mình cầu cho được mình mong mỏi. Lòng mong cầu nầy ko có gì ác bằng cướp đoạt trẹo với lẽ đạo, hay luật đời, vì lúc tâm còn trong vòng tốt đẹp, như muốn học giỏi thao tác nhiều để được tiền, siêng năng làm cho ra tiền bằng cách chánh mạng và chánh nghiệp. Hạng ICCHÀ nầy ko gọi là tham được. Vì nếu ko thành công xuất sắc thì đó chẳng qua là sự hiểu nhầm thôi, chưa gây ra tội vạ. 3. – MAHICCHĀ : Thèm khát. Thời đoạn này là tiến trình khởi đầu đi vào tội vạ, nếu ta ko dùng trí tuệ kềm hãm hay trừ nó ngay lúc phát sanh. Nhưng đây cũng chưa hẳn là đi tới nơi phá giới hay là phi pháp. Nó chỉ làm giảm mất phẩm hạnh thanh cao của mình thôi, vì lúc người ta thèm khát, thường làm những chuyện chướng mắt, ko lịch sự và trang nhã. Ta hoàn toàn có thể thấy người thèm khát đấy trong nhiều trường hợp như trong bữa ăn, lúc người thèm khát thấy món ăn nào ngon và hợp mồm mình, thì ko còn nghĩ tới người quanh mình, ăn lấy ăn để, tương tự làm giảm mất trị giá của mình. Chúng ta còn thường thấy nơi sum sê sắm đồ bằng ” Bông ” hay là lúc gặp tuồng hát hay, kẻ tới sau nhưng nhưng chen lấn vào trước, ko nghĩ tới người đã đứng đợi từ trước. Hạng người thèm khát nầy chỉ biết thủ lợi cho mình thôi, ko nghĩ tới người nào hết, nhưng họ cũng ko làm hại người nào. Đây là sơ khởi của lòng tham, nếu người đấy ko biết giữ mình hay thay thế tu sửa mình, thì họ sẽ đi tới chỗ tham ko còn là bao xa. Người nhưng nhưng có lòng thèm khát nầy, ví như người thổi khủng hoảng bong bóng, lúc họ thổi khủng hoảng bong bóng càng lúc càng lớn, thì cái khủng hoảng bong bóng lại từ từ che toàn thể những sự vật trước mặt họ : họ chỉ thấy cái khủng hoảng bong bóng đấy thôi. Người thèm khát cũng vậy, cứ để tâm theo đà đấy nhưng nhưng đi mãi mãi, thì lại đi tới tham. Nếu có người hỏi : ” Vậy người muốn làm giàu và ham nhiều, hai người nầy có giống nhau ko ? ” Ko giống nhau được. Vì người muốn làm giàu chỉ lo siêng năng thao tác có lợi nhiều cho giàu, ko gian lận để làm giàu, thì cái giàu đấy ko hề gọi là ham nhiều được. Còn ham nhiều có tức là có gian lận. Làm giàu do nơi cần mẫn và chánh nghiệp đấy do nơi RATI ( ưa ) chớ ko phải do nơi thèm khát. Còn thèm khát là sự làm lòng người bôn chôn nóng tính muốn được của về cho mình, mặc dầu là ko vi phạm sai pháp, nhưng ko trọn vẹn trong sáng, vì bộc bạch ra bên ngoài cho người trông thấy : đó là tuyến đường mở màn đi sâu vào tội vạ là lòng tham. Ví dụ như hai người đi bộ cùng đi tới một nơi chỉ định là từ Hồ Chí Minh đi Vũng Tàu. Một người thì đi ko quay quồng vội vã vội vã, đi vừa phải với sức mình. Còn một người thì đi vội vã vội vã cho mau, vậy nhưng nhưng vẫn còn thấy chậm, rồi chạy lúp xúp, nhưng cũng chẳng thỏa mãn nhu cầu, cố chạy cho mau để tới chỗ. Cách đi của người nầy ko đem lại hiệu quả tốt đẹp nhưng nhưng trái lại làm cho mệt và nhiều lúc phải bệnh, vì sự làm quá sức. Người nầy cũng như người ham nhiều, còn người kia là người muốn làm giàu, khác với nhau cũng như RATI ( thích ) và MAHICCHÀ ko giống nhau vậy. 4. – PĀPICCHĀ : thèm khát tội vạ, hay thèm khát một cách sâu xa ti tiện. Ko biết tội vạ và trái với lao lý. Một lúc tâm người đi tới chỗ thèm khát sâu xa ti tiện thì ko còn nghĩ tới sự khen chê khinh bỉ của thế nhơn. Người có tâm đấy chỉ biết tuân theo khát vọng của mình thôi, ko còn bối rối gì hết. Mặc dầu chuyện làm đấy so với pháp lý là vô tội, nhưng ko khỏi mồm đời phê phán và người đời khinh bỉ, ví dụ tiêu biểu như chuyện làm của nhiều người nịnh hót bề trên để được chở che thao tác ít nhưng nhưng hưởng lợi nhiều. Chúng ta đừng nghĩ rằng : việc làm quấy, ý tưởng thông minh xấu nhưng nhưng ta giấu che ko người nào biết : tổng thể những sự tâm lý và sự hành vi nhưng nhưng mình cho là thật kín, cũng có ngày lộ ra, vì đó là việc làm hay là sự tâm lý cũng có tác động tác động tới đời ta, ko sớm thì muộn đều lộ liễu cho người thấy. Tâm tất cả chúng ta xấu xa ti tiện hằng tìm kiếm những điều xấu xa tội vạ. Tâm tất cả chúng ta hoàn toàn có thể ví như con lằng xanh. Con lằng xanh thích những cái gì nhưng nhưng người đời nhờm gớm. Tâm ta cũng có thiên hướng thích những điều nhờm gớm tương tự, nên bực tri thức nhận thấy rõ nó, như ta thấy rõ con lằng xanh. 5. – LOBHA : tham, là thèm khát mãnh liệt trong lòng mình và muốn chiếm của kẻ khác, hoặc cưỡng bách để đem về cho mình hay trộm cắp v.v… Tóm lại là dùng phương tiện đi lại nào cũng được miễn đem vật mình đã thích về cho mình. Hạng người thèm khát nầy ko màng tội vạ so với pháp lý và cũng ko sợ quả của luân hồi. Lòng tham ko đo lường và thống kê, hoặc tưởng tượng ra thế nầy thế nọ được. Muốn dễ nhận thức, tôi xin ví dụ như thế nầy : Có người muốn được một trăm nghìn đồng để làm một công nghiệp gì. Người cố rất là làm lụng khó khăn vất vả để có đủ số tiền cần dùng vào việc đấy. Người nầy ko gọi là tham nhưng nhưng gọi là ưa-thích. Còn một người khác chỉ cần một nghìn đồng thôi, nhưng nhưng lại đi lường gạt hay làm một chuyện gì bất chánh để có số tiền thì người đấy gọi là người tham. Vậy thèm khát một cách phi pháp, bất chánh, mặc dầu một xu nhỏ cũng gọi là tham. Tham là một Ác-pháp, một phiền não, là xuất xứ làm cho tâm ta nhơ đục, tội vạ ; và cũng vì nó nhưng nhưng luân hồi. Lòng tham tới tiến trình nầy là hiện thân của tội ác. 6. – ABHIJHĀ : tham lam, tham quá sức ; lòng tham quá sức nầy hoàn toàn có thể khiến người ta làm tội ác được. 7. – ABHIJHÀVISAMALOBHA : Tham lam thái quá, tức là lòng tham đã đi tới tột độ, ko còn chỗ nào cao hơn. Lòng tham nầy làm cho lòng người mờ tối, ko còn nhận thấy phải trái, dám giết mổ mổ người cướp của miễn đoạt cho được mới nghe. Lòng tham của con người tới mức độ nầy, thì ko còn giải pháp nào chặn lại được. Trên đây bảy quá trình của lòng tham đã được lý giải riêng rẽ, dưới đây xin thuyết minh những điểm khác lạ giữa những tiến trình :
1.- LOBHA: Tham. Người tham của hạng nầy là người muốn được của người khác bằng mọi cách, nhưng ngoại trừ cướp và giết mổ mổ người. Lòng tham nầy lại còn phân biệt được của quyến thuộc cha mẹ, và người có ơn; tức là dầu tham nhưng ko lấy của những hạng kể trên.
2.- ABHIJHĀ: Tham lam. Lòng tham lam nầy sanh lên ko còn phân biệt là của người nào, và trên phương diện nào hoặc là cướp bóc v.v… nhưng còn chưa dám lấy của cha mẹ.
3.- ABHIJHĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá. Lòng tham nầy ko còn nghĩ tới là của người nào cả, mặc dầu của đấy là của cha mẹ cũng chẳng từ, miễn sao về cho mình là được.
* Đức Phật dạy tất cả chúng ta nên học cho biết rõ nguyên do sanh lên lòng tham, cốt để tất cả chúng ta thấy rõ hình dáng và nơi phát sanh để dễ cho tất cả chúng ta dập tắt được, hay tất cả chúng ta ngăn ngừa ko cho nó sanh lên. Đức Thế Tôn biết tất cả chúng ta có nền tảng tu hành ko giống nhau, nên Ngài ko dạy chúng sanh nào cũng phải xuống tóc. Ngài có dạy cả hai giải pháp là cho hai hạng người. Hạng căn nguyên cao dầy thì xuống tóc bỏ cả tài, tình, danh, lợi, hầu giải thoát khỏi biển luân hồi. Còn mạng căn nguyên thấp kém thì lo tu tại gia. Đức Phật dạy cho người tu tại gia nên tu theo những pháp là : 1. – Siêng năng lo thao tác cho có tiền tài. Việc làm ko phải buộc phải là làm nghề này nghề nọ, nhưng phải là nghề chân chánh. 2. – Biết giữ lấy của mình đã có và xài ko phung phí.
3.- Có bạn lành (xin xem 38 Pháp An lành).
4.- Đối với vợ con phải thành thật tức là ko ngoại tình. Đối với con một lòng thương yêu và coi ngó săn sóc (xin xem 38 Pháp An lành).
5. – Xa những người lười biếng, giải đãi hay bỏ phế việc làm làm ăn. 6. – Ko nên để tới đỗi thiếu thốn đi vay nợ. Phải có Tam qui và Ngũ giới. Đây là sơ lược của người tại gia cư sĩ phải thực hành thực tiễn theo. Theo giải thuật trên đây thì tất cả chúng ta thấy rằng Đức Phật ko cấm người tại gia cư sĩ làm giàu, nhưng Ngài cấm người tại gia cư sĩ làm giàu trên xương máu kẻ khác, như đầu tư mạnh, chợ đen v.v … Nếu đồ đệ Phật ko lo làm ăn, toàn là nghèo nàn hết, thì Phật giáo ko hề vĩnh cửu được, trái lại nếu giàu có thì dễ bố thí giúp sức chư Tăng. Nếu tổng thể phật tử đều phong phú thì chúng sanh bớt khổ, vì tổng thể đồ đệ Phật đều học rành hai tiếng Bố Thí, Từ Bi. Đức Phật biết rõ đã là chúng sanh lòng còn phiền não, thì ko sao chạy khỏi sự ưa thích, vì đó là một phiền não nằm sâu trong tâm chúng sanh, Phật gọi là thụy miên phiền não. Vì vậy nên Ngài dạy cho tất cả chúng ta biết rõ phiền não đấy và dạy cách chặn lại. Ngài hiểu rằng lòng tham là tai hại ko nhỏ, nên Ngài dạy giải pháp ngăn ngừa.
QUẢ CỦA LÒNG THAM LAM
Người tham thì bạn hữu xa lánh, tới nơi nào cũng ko người nào thích làm bạn, ko người nào muốn giúp sức, làm ăn thường bị thất bại vì thiếu tin tưởng hay bè bạn ko người nào chỉ cho chỗ lợi hại. Người đời ko người nào là ko ghét người THAM. Con người đã gọi là tham lam thì chắc như đinh bị nhiều người thù ghét, nếu hoàn toàn có thể người khác cũng dám sát hại để trả thù vì cướp bóc hay lường gạt hoặc cưỡng bách người ta. Hạng người nầy sau lúc chết chắc như đinh bị sanh vào Địa ngục hay Ngạ quỷ, hoặc súc sanh.
PHÁP ĐỐI TRỊ VỚI THAM
Trong đoạn trước tất cả chúng ta đã thấy lòng tham lam phát sanh lên tuần tự theo bảy trật tự tiến độ. Dưới đây là pháp đối trị để ngăn ngừa và diệt trừ. 1. – RATI : Ưa. Pháp đối trị của ưa là SANTOSA : Tri-túc. Lúc thấy trong tâm mình muốn một vật gì nhưng nhưng ta đã có, mặc dầu ta ko cố ý cướp đoạt của đấy, nhưng ta nên biết rằng đây là bước tiền phong để đi tới tham. Vậy ta phải biết tri-túc, tức là tự mình toại nguyện với những gì nhưng nhưng mình đã có, đừng thèm khát. Đây là pháp ngăn ko cho ” ưa ” đi thêm một bước nữa. 2. – ICCHÀ : Thích. Pháp đối trị của thích là HIRI : Hổ-thẹn, tội vạ. Vì sao hổ thẹn, tội vạ lại trị được cái thích ? Đức Phật thường dạy : con người luân hồi tỉ như người còn đang đi lạc trong rừng đầy nguy hại và khổ sở ; nhưng nhưng sự ưa thích là nhân làm cho con người phải luân hồi khổ. Người nào thấy mình còn ưa thích món nầy vật nọ, nhưng nhưng thấy thẹn với lòng mình bởi còn ham trầm luân trong biển khổ mới là Môn sinh của đấng vô thượng và trọn vẹn tỉnh ngộ, ráng noi theo gương giải thoát của Ngài, dứt hết mọi ham mê theo trầm luân. Người đấy dứt bỏ được sự ưa thích bằng sự hổ thẹn tội vạ. 3. – MAHICCHÀ : Thèm khát. Pháp đối trị của thèm khát là CÀGA : dứt bỏ, ý nói dứt bỏ sự tham muốn bằng cách bố thí. Thí ” dứt bỏ ” có hai ý nghĩa ko giống nhau là : a. – Lúc người có trí tuệ nhìn lại tâm mình, thấy mình thèm khát một vật chi, liền tâm lý tới vô thường khổ não và vô ngã. Người có trí tuệ hằng nghĩ rằng : người càng có của nhiều, càng ham mê và muốn được thêm mãi, vì lòng ham của con người ko có biên giới, mặc dầu hiện giờ được món đấy ko phạm vào điều cấm của Phật, ko trẹo với pháp lý với chánh quyền, nhưng của đó là một nhân làm cho lòng mình nặng lo. Lúc càng có của nhiều càng sợ mất hay sợ tai hại càng nhiều cho của đó, ví như ta có một cái nhà ta lo cho một cái nhà này thôi, nếu có hai cái thì lo hai cái, tức nhiên phải nặng hơn nhiều. Đức Phật ví tất cả chúng ta còn sanh trong luân hồi ko khác nào người đi trên chiếc xuồng nhỏ và trong đêm u tối giữa bể khơi thay vì lo lèo lái lái vào bờ cho mau trái lại còn lo vớt những đồ vật bỏ lên thuyền mình cho nhiều. Người đi trên chiếc xuồng đấy là bản thân ta ; còn biển đó là biển luân hồi ; đêm hôm chính là Vô-minh ; còn những của nhưng nhưng ta vớt như tài, tình, danh, lợi, là đồ của chư thánh nhơn đã vứt bỏ vì thấy đáng ghê sợ. Lúc người đã tỉnh ngộ về Ngũ trần thì ko dám thèm khát gia tài chi nữa, mới dứt bỏ được phiền não. b. – ” Dứt bỏ ” có ý nói là trong lúc ta đã có nhiều tài sản, thấy rằng ta chết ko đem vật gì theo ta được, có chăng chỉ tội và phước, ta liền đem của tiền mình có ra bố thí cho người nghèo, hoặc giúp vào việc từ thiện, hay trợ giúp người tu. Người dứt bỏ như vầy là người đánh ngay vào lòng thèm khát và lòng thèm khát chắc như đinh sẽ bị vượt mặt. 4. – PĀPICCHĀ : Thèm khát tới độ mù quáng. Sự thèm khát này đi tới chỗ gọi là Ác pháp, vì lúc sự thèm khát đi tới nơi đây tức nhiên con người dám trộm cắp, hay lường gạt. Vì vậy nên đức Phật dạy pháp trừ ngay Ác pháp này là Chánh-mạng, tức là nuôi mạng chân chánh, ko hại người, đem quyền lợi cho mình. Pháp thứ 5, 6 và 7 là tham, tham lam, và tham lam thái quá, chỉ có sự Bố thí mới dứt trừ nó được.
PHƯƠNG PHÁP TRỪ THAM
Muốn trừ tham Đức Phật dạy Bố thí. Bố thí có tức là đem của mình đã có cho kẻ khác, như cho người nghèo túng, hay giúp vào việc phước thiện, hay tạo điều kiện cho người bị tai nạn đáng tiếc như lụt bão, hay hỏa thiến. Bố thí có một ý nghĩa tổng quát là : Hỗ trợ kẻ khác với tấm lòng từ bi và ko nghĩ tới sự trả ơn của người thọ lãnh của Bố thí đấy. Sự đem ra cho, là pháp đối trị của tham. Vì tham muốn thâu vào, còn Bố thí lại phát ra. Tham lam là lòng muốn thêm mãi mãi ko biết tới những độ nào cho đủ. Vì tham lam nên lòng người hay biến hóa, lo ngại mất của, dám sang đoạt tài sản của bạn lành hay của quyến thuộc cha mẹ. Sở dĩ con người tham lam, vì con người từ lúc sanh ra cho tới lớn lên chỉ học lấy một tiếng Thâu thôi, ko học tiếng Xuất, thế cho nên lòng tham đấy đã quen rồi, thật khó nhưng nhưng bỏ được. Đức Thế Tôn biết rõ lòng chúng sanh là vậy, nên người tu Phật tiếng học tiền phong là Bố thí hay xuất của mình ra cho, tuỳ tiện theo của mình đã có. Nếu có nhiều, cho nhiều, có ít cho ít. Ban sơ ko hề đem ra cho người nào được, nên Đức Phật dạy về phước và sự an vui ở thiên đường, chúng sanh có bố thí có phước sanh được về thiên đường an vui như thế nầy thế nọ. Sau Ngài lại dạy lòng từ bi, thương hại chúng sanh, đem của ra cho tổng thể người nào ví dụ tiêu biểu, ko còn có giai cấp biên giới, tức là Bố thí ko phải chọn chư Tăng hay người tu nhưng nhưng tổng thể những người cần ta giúp sức. Sự Bố thí nầy là chiêu thức trừ được tham lam.
Phật dạy phải DẠY TÂM mình. Ý nói rằng: Ta nên suy nghĩ để tìm thấy cái hại của sự tham lam và đặc ân của sự ko tham lam. Những pháp làm cho tâm ta xa được sự tham lam là Tri túc, Tự túc, Bố thí. Đức Phật dạy chúng ta nên quán tưởng cho thấy các bậc vua chúa giàu có tột độ, nhưng lúc chết ko đem gì theo được. Tài sản nhưng nhưng ta đã có chỉ cho ta vui sống trong kiếp nầy thôi; nếu nói tới vị lai thì của nầy là của thừa, ko dùng vào đâu được nếu ta ko biết phương pháp mang theo, thì chẳng ích chi cho đời ta cả. Chỉ có cách Bố thí mới đem về của vị lai được.
Tóm lại giải pháp duy nhất của sự diệt tham lam là Bố thí. Vì vậy nên trong 30 pháp Ba-la-mật của chư Phật, Bố thí là hạnh tiền phong, nhưng nhưng chư Bồ tát thường hành. Vậy tất cả chúng ta là đồ đệ Phật muốn giải thoát, nên cố hành theo hạnh nầy trước nhất.
[rule_{ruleNumber}]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_3_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
Có phải bạn đang tìm kiếm chủ đề về => Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn phải ko? Nếu đúng tương tự thì mời bạn xem nó ngay tại đây. Xem thêm các câu hỏi là gì? khác tại đây => Là gì?
TAM ĐỘC VÀ PHÁP ĐỐI TRỊMAHA THONGKHAM MEDHIVONGS
Giải về Tham Lam
Lobha: Tham, là gì?
Tham là muốn được của người khác về cho mình bằng cách phi pháp như trộm cắp, cướp bóc, sang đoạt, gian lận, cưỡng bách v.v … Nếu tất cả chúng ta muốn hiểu rõ THAM là gì, thì tất cả chúng ta nên tìm biết trong bước đầu của lòng tham là gì. Bước đầu của lòng tham là RATIUA. Tôi tin chắc rằng mỗi người của tất cả chúng ta hiểu tiếng Tham ko giống nhau. Có vị hiểu rằng : muốn giàu có phú quí là Tham, vì lẽ đông người ta nghĩ vậy, nên chi lúc chư Đại đức thuyết pháp dạy người dứt bỏ lòng tham, người thường ko thích nghe và có người phản đối rằng : Chư Đại-đức dạy người lười biếng ko lo làm ăn, đó là nguyên do làm cho quê nhà ngày càng đi tới chổ thoái hóa và diệt vong. Quan niệm về lòng tham tương tự là sai trái đáng tiếc. Theo Phật dạy sự khởi đầu của lòng tham là ưa, thích. Sự ưa, thích nầy ko làm hại cho bản thân người ưa thích và người ở gần bên. Vì người ưa thích làm lụng để lấy tiền, chớ ko làm gì tới kẻ khác để lấy tiền làm giàu cho bản thân mình. Tương tự chưa gọi là Tham được. Nếu đem lòng tham ví với những trạng thái của trái xoài chín và nếu phân tích trạng thái của trái xoài chín, thì người ta thấy có 7 quá trình :
1. Hườm hườm2. Vừa chín3. Chín đều4. Chín mùi.5. Chín thâm kim6. Chín úng7. Chín rục có dòi.
Người ăn xoài hoàn toàn có thể ăn bốn thứ xoài từ hườm hườm cho tới xoài chín mùi thì thật là vô hại, bằng ăn ba thứ sau sẽ có hại cho sức khỏe thể chất. Lòng tham cũng có tuần tự tiến triển như chín mùi của trái xoài. Có thứ lòng tham cũng ko hại, nhưng ta ko biết ngăn đón nó, thì nó lại mang tới sự tai hại cho ta. Như tôi đã nói khởi đầu của của lòng tham là sự ưa thích, nếu ta ko biết ngăn nó, nó sẽ đi lần tới thèm khát và thèm khát tội vạ, rồi tới tham. Chư đại-đức thường dạy ko nên tham lam và nên ngăn ngừa chứng tham lam. Ý chư Đại đức dạy rằng nên trông coi tâm ta, đừng để nó đi quá cái mức ưa thích tới nơi tham lam thái quá, rồi gây ra tội vạ. Vì trong lúc tâm người đi tới quá trình tham thì nó lại tìm mưu nầy kế kia để thỏa mãn nhu cầu, bất luận là phải làm một điều gì, dầu có trái với pháp lý chăng nữa cũng vẫn cứ làm. Đây tôi xin phân ra từng tiến trình của lòng tham và xin tuần tự lý giải :
1. RATI: Ưa.2. ICCHĀ: Ưa Thích.3. MAHICCHĀ: Ham.4. PÀPICCHÀ: Thèm khát tội vạ.5. LOBHA: Tham.6. ABHIJĀ: Tham lam.7. ABHIJĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá.
1. – RATI : ưa. Lúc mình trông thấy một vật gì hay nghe một tiếng gì thỏa mãn nhu cầu, thì mình thấy ưa vật đấy hay tiếng đấy. Sự ưa đấy Phạn ngữ gọi là RATI. Rati nầy có ở trong lòng của mọi người, từ giàu có tới nghèo túng. Nhưng sự ưa đấy ko gọi là tham, ko gọi là ác. 2. – ICCHĀ : thích. Thích tức là muốn được vật gì nhưng nhưng mình đã ưa, mình cầu cho được mình mong mỏi. Lòng mong cầu nầy ko có gì ác bằng cướp đoạt trẹo với lẽ đạo, hay luật đời, vì lúc tâm còn trong vòng tốt đẹp, như muốn học giỏi thao tác nhiều để được tiền, siêng năng làm cho ra tiền bằng cách chánh mạng và chánh nghiệp. Hạng ICCHÀ nầy ko gọi là tham được. Vì nếu ko thành công xuất sắc thì đó chẳng qua là sự hiểu nhầm thôi, chưa gây ra tội vạ. 3. – MAHICCHĀ : Thèm khát. Thời đoạn này là tiến trình khởi đầu đi vào tội vạ, nếu ta ko dùng trí tuệ kềm hãm hay trừ nó ngay lúc phát sanh. Nhưng đây cũng chưa hẳn là đi tới nơi phá giới hay là phi pháp. Nó chỉ làm giảm mất phẩm hạnh thanh cao của mình thôi, vì lúc người ta thèm khát, thường làm những chuyện chướng mắt, ko lịch sự và trang nhã. Ta hoàn toàn có thể thấy người thèm khát đấy trong nhiều trường hợp như trong bữa ăn, lúc người thèm khát thấy món ăn nào ngon và hợp mồm mình, thì ko còn nghĩ tới người quanh mình, ăn lấy ăn để, tương tự làm giảm mất trị giá của mình. Chúng ta còn thường thấy nơi sum sê sắm đồ bằng ” Bông ” hay là lúc gặp tuồng hát hay, kẻ tới sau nhưng nhưng chen lấn vào trước, ko nghĩ tới người đã đứng đợi từ trước. Hạng người thèm khát nầy chỉ biết thủ lợi cho mình thôi, ko nghĩ tới người nào hết, nhưng họ cũng ko làm hại người nào. Đây là sơ khởi của lòng tham, nếu người đấy ko biết giữ mình hay thay thế tu sửa mình, thì họ sẽ đi tới chỗ tham ko còn là bao xa. Người nhưng nhưng có lòng thèm khát nầy, ví như người thổi khủng hoảng bong bóng, lúc họ thổi khủng hoảng bong bóng càng lúc càng lớn, thì cái khủng hoảng bong bóng lại từ từ che toàn thể những sự vật trước mặt họ : họ chỉ thấy cái khủng hoảng bong bóng đấy thôi. Người thèm khát cũng vậy, cứ để tâm theo đà đấy nhưng nhưng đi mãi mãi, thì lại đi tới tham. Nếu có người hỏi : ” Vậy người muốn làm giàu và ham nhiều, hai người nầy có giống nhau ko ? ” Ko giống nhau được. Vì người muốn làm giàu chỉ lo siêng năng thao tác có lợi nhiều cho giàu, ko gian lận để làm giàu, thì cái giàu đấy ko hề gọi là ham nhiều được. Còn ham nhiều có tức là có gian lận. Làm giàu do nơi cần mẫn và chánh nghiệp đấy do nơi RATI ( ưa ) chớ ko phải do nơi thèm khát. Còn thèm khát là sự làm lòng người bôn chôn nóng tính muốn được của về cho mình, mặc dầu là ko vi phạm sai pháp, nhưng ko trọn vẹn trong sáng, vì bộc bạch ra bên ngoài cho người trông thấy : đó là tuyến đường mở màn đi sâu vào tội vạ là lòng tham. Ví dụ như hai người đi bộ cùng đi tới một nơi chỉ định là từ Hồ Chí Minh đi Vũng Tàu. Một người thì đi ko quay quồng vội vã vội vã, đi vừa phải với sức mình. Còn một người thì đi vội vã vội vã cho mau, vậy nhưng nhưng vẫn còn thấy chậm, rồi chạy lúp xúp, nhưng cũng chẳng thỏa mãn nhu cầu, cố chạy cho mau để tới chỗ. Cách đi của người nầy ko đem lại hiệu quả tốt đẹp nhưng nhưng trái lại làm cho mệt và nhiều lúc phải bệnh, vì sự làm quá sức. Người nầy cũng như người ham nhiều, còn người kia là người muốn làm giàu, khác với nhau cũng như RATI ( thích ) và MAHICCHÀ ko giống nhau vậy. 4. – PĀPICCHĀ : thèm khát tội vạ, hay thèm khát một cách sâu xa ti tiện. Ko biết tội vạ và trái với lao lý. Một lúc tâm người đi tới chỗ thèm khát sâu xa ti tiện thì ko còn nghĩ tới sự khen chê khinh bỉ của thế nhơn. Người có tâm đấy chỉ biết tuân theo khát vọng của mình thôi, ko còn bối rối gì hết. Mặc dầu chuyện làm đấy so với pháp lý là vô tội, nhưng ko khỏi mồm đời phê phán và người đời khinh bỉ, ví dụ tiêu biểu như chuyện làm của nhiều người nịnh hót bề trên để được chở che thao tác ít nhưng nhưng hưởng lợi nhiều. Chúng ta đừng nghĩ rằng : việc làm quấy, ý tưởng thông minh xấu nhưng nhưng ta giấu che ko người nào biết : tổng thể những sự tâm lý và sự hành vi nhưng nhưng mình cho là thật kín, cũng có ngày lộ ra, vì đó là việc làm hay là sự tâm lý cũng có tác động tác động tới đời ta, ko sớm thì muộn đều lộ liễu cho người thấy. Tâm tất cả chúng ta xấu xa ti tiện hằng tìm kiếm những điều xấu xa tội vạ. Tâm tất cả chúng ta hoàn toàn có thể ví như con lằng xanh. Con lằng xanh thích những cái gì nhưng nhưng người đời nhờm gớm. Tâm ta cũng có thiên hướng thích những điều nhờm gớm tương tự, nên bực tri thức nhận thấy rõ nó, như ta thấy rõ con lằng xanh. 5. – LOBHA : tham, là thèm khát mãnh liệt trong lòng mình và muốn chiếm của kẻ khác, hoặc cưỡng bách để đem về cho mình hay trộm cắp v.v… Tóm lại là dùng phương tiện đi lại nào cũng được miễn đem vật mình đã thích về cho mình. Hạng người thèm khát nầy ko màng tội vạ so với pháp lý và cũng ko sợ quả của luân hồi. Lòng tham ko đo lường và thống kê, hoặc tưởng tượng ra thế nầy thế nọ được. Muốn dễ nhận thức, tôi xin ví dụ như thế nầy : Có người muốn được một trăm nghìn đồng để làm một công nghiệp gì. Người cố rất là làm lụng khó khăn vất vả để có đủ số tiền cần dùng vào việc đấy. Người nầy ko gọi là tham nhưng nhưng gọi là ưa-thích. Còn một người khác chỉ cần một nghìn đồng thôi, nhưng nhưng lại đi lường gạt hay làm một chuyện gì bất chánh để có số tiền thì người đấy gọi là người tham. Vậy thèm khát một cách phi pháp, bất chánh, mặc dầu một xu nhỏ cũng gọi là tham. Tham là một Ác-pháp, một phiền não, là xuất xứ làm cho tâm ta nhơ đục, tội vạ ; và cũng vì nó nhưng nhưng luân hồi. Lòng tham tới tiến trình nầy là hiện thân của tội ác. 6. – ABHIJHĀ : tham lam, tham quá sức ; lòng tham quá sức nầy hoàn toàn có thể khiến người ta làm tội ác được. 7. – ABHIJHÀVISAMALOBHA : Tham lam thái quá, tức là lòng tham đã đi tới tột độ, ko còn chỗ nào cao hơn. Lòng tham nầy làm cho lòng người mờ tối, ko còn nhận thấy phải trái, dám giết mổ mổ người cướp của miễn đoạt cho được mới nghe. Lòng tham của con người tới mức độ nầy, thì ko còn giải pháp nào chặn lại được. Trên đây bảy quá trình của lòng tham đã được lý giải riêng rẽ, dưới đây xin thuyết minh những điểm khác lạ giữa những tiến trình :
1.- LOBHA: Tham. Người tham của hạng nầy là người muốn được của người khác bằng mọi cách, nhưng ngoại trừ cướp và giết mổ mổ người. Lòng tham nầy lại còn phân biệt được của quyến thuộc cha mẹ, và người có ơn; tức là dầu tham nhưng ko lấy của những hạng kể trên.
.u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid #1ABC9C!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:active, .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c .ctaText { font-weight:bold; color:#16A085; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c .postTitle { color:#1ABC9C; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem thêm: Pan Trong Thẻ Atm Là Gì - Phân Biệt Số Thẻ Atm Và Số Tài Khoản Ngân Hàng2.- ABHIJHĀ: Tham lam. Lòng tham lam nầy sanh lên ko còn phân biệt là của người nào, và trên phương diện nào hoặc là cướp bóc v.v… nhưng còn chưa dám lấy của cha mẹ.
3.- ABHIJHĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá. Lòng tham nầy ko còn nghĩ tới là của người nào cả, mặc dầu của đấy là của cha mẹ cũng chẳng từ, miễn sao về cho mình là được.
* Đức Phật dạy tất cả chúng ta nên học cho biết rõ nguyên do sanh lên lòng tham, cốt để tất cả chúng ta thấy rõ hình dáng và nơi phát sanh để dễ cho tất cả chúng ta dập tắt được, hay tất cả chúng ta ngăn ngừa ko cho nó sanh lên. Đức Thế Tôn biết tất cả chúng ta có nền tảng tu hành ko giống nhau, nên Ngài ko dạy chúng sanh nào cũng phải xuống tóc. Ngài có dạy cả hai giải pháp là cho hai hạng người. Hạng căn nguyên cao dầy thì xuống tóc bỏ cả tài, tình, danh, lợi, hầu giải thoát khỏi biển luân hồi. Còn mạng căn nguyên thấp kém thì lo tu tại gia. Đức Phật dạy cho người tu tại gia nên tu theo những pháp là : 1. – Siêng năng lo thao tác cho có tiền tài. Việc làm ko phải buộc phải là làm nghề này nghề nọ, nhưng phải là nghề chân chánh. 2. – Biết giữ lấy của mình đã có và xài ko phung phí.
3.- Có bạn lành (xin xem 38 Pháp An lành).
4.- Đối với vợ con phải thành thật tức là ko ngoại tình. Đối với con một lòng thương yêu và coi ngó săn sóc (xin xem 38 Pháp An lành).
5. – Xa những người lười biếng, giải đãi hay bỏ phế việc làm làm ăn. 6. – Ko nên để tới đỗi thiếu thốn đi vay nợ. Phải có Tam qui và Ngũ giới. Đây là sơ lược của người tại gia cư sĩ phải thực hành thực tiễn theo. Theo giải thuật trên đây thì tất cả chúng ta thấy rằng Đức Phật ko cấm người tại gia cư sĩ làm giàu, nhưng Ngài cấm người tại gia cư sĩ làm giàu trên xương máu kẻ khác, như đầu tư mạnh, chợ đen v.v … Nếu đồ đệ Phật ko lo làm ăn, toàn là nghèo nàn hết, thì Phật giáo ko hề vĩnh cửu được, trái lại nếu giàu có thì dễ bố thí giúp sức chư Tăng. Nếu tổng thể phật tử đều phong phú thì chúng sanh bớt khổ, vì tổng thể đồ đệ Phật đều học rành hai tiếng Bố Thí, Từ Bi. Đức Phật biết rõ đã là chúng sanh lòng còn phiền não, thì ko sao chạy khỏi sự ưa thích, vì đó là một phiền não nằm sâu trong tâm chúng sanh, Phật gọi là thụy miên phiền não. Vì vậy nên Ngài dạy cho tất cả chúng ta biết rõ phiền não đấy và dạy cách chặn lại. Ngài hiểu rằng lòng tham là tai hại ko nhỏ, nên Ngài dạy giải pháp ngăn ngừa.
QUẢ CỦA LÒNG THAM LAM
Người tham thì bạn hữu xa lánh, tới nơi nào cũng ko người nào thích làm bạn, ko người nào muốn giúp sức, làm ăn thường bị thất bại vì thiếu tin tưởng hay bè bạn ko người nào chỉ cho chỗ lợi hại. Người đời ko người nào là ko ghét người THAM. Con người đã gọi là tham lam thì chắc như đinh bị nhiều người thù ghét, nếu hoàn toàn có thể người khác cũng dám sát hại để trả thù vì cướp bóc hay lường gạt hoặc cưỡng bách người ta. Hạng người nầy sau lúc chết chắc như đinh bị sanh vào Địa ngục hay Ngạ quỷ, hoặc súc sanh.
PHÁP ĐỐI TRỊ VỚI THAM
Trong đoạn trước tất cả chúng ta đã thấy lòng tham lam phát sanh lên tuần tự theo bảy trật tự tiến độ. Dưới đây là pháp đối trị để ngăn ngừa và diệt trừ. 1. – RATI : Ưa. Pháp đối trị của ưa là SANTOSA : Tri-túc. Lúc thấy trong tâm mình muốn một vật gì nhưng nhưng ta đã có, mặc dầu ta ko cố ý cướp đoạt của đấy, nhưng ta nên biết rằng đây là bước tiền phong để đi tới tham. Vậy ta phải biết tri-túc, tức là tự mình toại nguyện với những gì nhưng nhưng mình đã có, đừng thèm khát. Đây là pháp ngăn ko cho ” ưa ” đi thêm một bước nữa. 2. – ICCHÀ : Thích. Pháp đối trị của thích là HIRI : Hổ-thẹn, tội vạ. Vì sao hổ thẹn, tội vạ lại trị được cái thích ? Đức Phật thường dạy : con người luân hồi tỉ như người còn đang đi lạc trong rừng đầy nguy hại và khổ sở ; nhưng nhưng sự ưa thích là nhân làm cho con người phải luân hồi khổ. Người nào thấy mình còn ưa thích món nầy vật nọ, nhưng nhưng thấy thẹn với lòng mình bởi còn ham trầm luân trong biển khổ mới là Môn sinh của đấng vô thượng và trọn vẹn tỉnh ngộ, ráng noi theo gương giải thoát của Ngài, dứt hết mọi ham mê theo trầm luân. Người đấy dứt bỏ được sự ưa thích bằng sự hổ thẹn tội vạ. 3. – MAHICCHÀ : Thèm khát. Pháp đối trị của thèm khát là CÀGA : dứt bỏ, ý nói dứt bỏ sự tham muốn bằng cách bố thí. Thí ” dứt bỏ ” có hai ý nghĩa ko giống nhau là : a. – Lúc người có trí tuệ nhìn lại tâm mình, thấy mình thèm khát một vật chi, liền tâm lý tới vô thường khổ não và vô ngã. Người có trí tuệ hằng nghĩ rằng : người càng có của nhiều, càng ham mê và muốn được thêm mãi, vì lòng ham của con người ko có biên giới, mặc dầu hiện giờ được món đấy ko phạm vào điều cấm của Phật, ko trẹo với pháp lý với chánh quyền, nhưng của đó là một nhân làm cho lòng mình nặng lo. Lúc càng có của nhiều càng sợ mất hay sợ tai hại càng nhiều cho của đó, ví như ta có một cái nhà ta lo cho một cái nhà này thôi, nếu có hai cái thì lo hai cái, tức nhiên phải nặng hơn nhiều. Đức Phật ví tất cả chúng ta còn sanh trong luân hồi ko khác nào người đi trên chiếc xuồng nhỏ và trong đêm u tối giữa bể khơi thay vì lo lèo lái lái vào bờ cho mau trái lại còn lo vớt những đồ vật bỏ lên thuyền mình cho nhiều. Người đi trên chiếc xuồng đấy là bản thân ta ; còn biển đó là biển luân hồi ; đêm hôm chính là Vô-minh ; còn những của nhưng nhưng ta vớt như tài, tình, danh, lợi, là đồ của chư thánh nhơn đã vứt bỏ vì thấy đáng ghê sợ. Lúc người đã tỉnh ngộ về Ngũ trần thì ko dám thèm khát gia tài chi nữa, mới dứt bỏ được phiền não. b. – ” Dứt bỏ ” có ý nói là trong lúc ta đã có nhiều tài sản, thấy rằng ta chết ko đem vật gì theo ta được, có chăng chỉ tội và phước, ta liền đem của tiền mình có ra bố thí cho người nghèo, hoặc giúp vào việc từ thiện, hay trợ giúp người tu. Người dứt bỏ như vầy là người đánh ngay vào lòng thèm khát và lòng thèm khát chắc như đinh sẽ bị vượt mặt. 4. – PĀPICCHĀ : Thèm khát tới độ mù quáng. Sự thèm khát này đi tới chỗ gọi là Ác pháp, vì lúc sự thèm khát đi tới nơi đây tức nhiên con người dám trộm cắp, hay lường gạt. Vì vậy nên đức Phật dạy pháp trừ ngay Ác pháp này là Chánh-mạng, tức là nuôi mạng chân chánh, ko hại người, đem quyền lợi cho mình. Pháp thứ 5, 6 và 7 là tham, tham lam, và tham lam thái quá, chỉ có sự Bố thí mới dứt trừ nó được.
PHƯƠNG PHÁP TRỪ THAM
Muốn trừ tham Đức Phật dạy Bố thí. Bố thí có tức là đem của mình đã có cho kẻ khác, như cho người nghèo túng, hay giúp vào việc phước thiện, hay tạo điều kiện cho người bị tai nạn đáng tiếc như lụt bão, hay hỏa thiến. Bố thí có một ý nghĩa tổng quát là : Hỗ trợ kẻ khác với tấm lòng từ bi và ko nghĩ tới sự trả ơn của người thọ lãnh của Bố thí đấy. Sự đem ra cho, là pháp đối trị của tham. Vì tham muốn thâu vào, còn Bố thí lại phát ra. Tham lam là lòng muốn thêm mãi mãi ko biết tới những độ nào cho đủ. Vì tham lam nên lòng người hay biến hóa, lo ngại mất của, dám sang đoạt tài sản của bạn lành hay của quyến thuộc cha mẹ. Sở dĩ con người tham lam, vì con người từ lúc sanh ra cho tới lớn lên chỉ học lấy một tiếng Thâu thôi, ko học tiếng Xuất, thế cho nên lòng tham đấy đã quen rồi, thật khó nhưng nhưng bỏ được. Đức Thế Tôn biết rõ lòng chúng sanh là vậy, nên người tu Phật tiếng học tiền phong là Bố thí hay xuất của mình ra cho, tuỳ tiện theo của mình đã có. Nếu có nhiều, cho nhiều, có ít cho ít. Ban sơ ko hề đem ra cho người nào được, nên Đức Phật dạy về phước và sự an vui ở thiên đường, chúng sanh có bố thí có phước sanh được về thiên đường an vui như thế nầy thế nọ. Sau Ngài lại dạy lòng từ bi, thương hại chúng sanh, đem của ra cho tổng thể người nào ví dụ tiêu biểu, ko còn có giai cấp biên giới, tức là Bố thí ko phải chọn chư Tăng hay người tu nhưng nhưng tổng thể những người cần ta giúp sức. Sự Bố thí nầy là chiêu thức trừ được tham lam.
Phật dạy phải DẠY TÂM mình. Ý nói rằng: Ta nên suy nghĩ để tìm thấy cái hại của sự tham lam và đặc ân của sự ko tham lam. Những pháp làm cho tâm ta xa được sự tham lam là Tri túc, Tự túc, Bố thí. Đức Phật dạy chúng ta nên quán tưởng cho thấy các bậc vua chúa giàu có tột độ, nhưng lúc chết ko đem gì theo được. Tài sản nhưng nhưng ta đã có chỉ cho ta vui sống trong kiếp nầy thôi; nếu nói tới vị lai thì của nầy là của thừa, ko dùng vào đâu được nếu ta ko biết phương pháp mang theo, thì chẳng ích chi cho đời ta cả. Chỉ có cách Bố thí mới đem về của vị lai được.
Tóm lại giải pháp duy nhất của sự diệt tham lam là Bố thí. Vì vậy nên trong 30 pháp Ba-la-mật của chư Phật, Bố thí là hạnh tiền phong, nhưng nhưng chư Bồ tát thường hành. Vậy tất cả chúng ta là đồ đệ Phật muốn giải thoát, nên cố hành theo hạnh nầy trước nhất.
[toggle title=”Thông tin thêm” state=”close”]
Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn
Giải về Tham lam - thpttranhungdao.edu.vn -
TAM ĐỘC VÀ PHÁP ĐỐI TRỊMAHA THONGKHAM MEDHIVONGS
Giải về Tham Lam
Lobha: Tham, là gì?
Tham là muốn được của người khác về cho mình bằng cách phi pháp như trộm cắp, cướp bóc, sang đoạt, gian lận, cưỡng bách v.v … Nếu tất cả chúng ta muốn hiểu rõ THAM là gì, thì tất cả chúng ta nên tìm biết trong bước đầu của lòng tham là gì. Bước đầu của lòng tham là RATIUA. Tôi tin chắc rằng mỗi người của tất cả chúng ta hiểu tiếng Tham ko giống nhau. Có vị hiểu rằng : muốn giàu có phú quí là Tham, vì lẽ đông người ta nghĩ vậy, nên chi lúc chư Đại đức thuyết pháp dạy người dứt bỏ lòng tham, người thường ko thích nghe và có người phản đối rằng : Chư Đại-đức dạy người lười biếng ko lo làm ăn, đó là nguyên do làm cho quê nhà ngày càng đi tới chổ thoái hóa và diệt vong. Quan niệm về lòng tham tương tự là sai trái đáng tiếc. Theo Phật dạy sự khởi đầu của lòng tham là ưa, thích. Sự ưa, thích nầy ko làm hại cho bản thân người ưa thích và người ở gần bên. Vì người ưa thích làm lụng để lấy tiền, chớ ko làm gì tới kẻ khác để lấy tiền làm giàu cho bản thân mình. Tương tự chưa gọi là Tham được. Nếu đem lòng tham ví với những trạng thái của trái xoài chín và nếu phân tích trạng thái của trái xoài chín, thì người ta thấy có 7 quá trình :
1. Hườm hườm2. Vừa chín3. Chín đều4. Chín mùi.5. Chín thâm kim6. Chín úng7. Chín rục có dòi.
Người ăn xoài hoàn toàn có thể ăn bốn thứ xoài từ hườm hườm cho tới xoài chín mùi thì thật là vô hại, bằng ăn ba thứ sau sẽ có hại cho sức khỏe thể chất. Lòng tham cũng có tuần tự tiến triển như chín mùi của trái xoài. Có thứ lòng tham cũng ko hại, nhưng ta ko biết ngăn đón nó, thì nó lại mang tới sự tai hại cho ta. Như tôi đã nói khởi đầu của của lòng tham là sự ưa thích, nếu ta ko biết ngăn nó, nó sẽ đi lần tới thèm khát và thèm khát tội vạ, rồi tới tham. Chư đại-đức thường dạy ko nên tham lam và nên ngăn ngừa chứng tham lam. Ý chư Đại đức dạy rằng nên trông coi tâm ta, đừng để nó đi quá cái mức ưa thích tới nơi tham lam thái quá, rồi gây ra tội vạ. Vì trong lúc tâm người đi tới quá trình tham thì nó lại tìm mưu nầy kế kia để thỏa mãn nhu cầu, bất luận là phải làm một điều gì, dầu có trái với pháp lý chăng nữa cũng vẫn cứ làm. Đây tôi xin phân ra từng tiến trình của lòng tham và xin tuần tự lý giải :
1. RATI: Ưa.2. ICCHĀ: Ưa Thích.3. MAHICCHĀ: Ham.4. PÀPICCHÀ: Thèm khát tội vạ.5. LOBHA: Tham.6. ABHIJĀ: Tham lam.7. ABHIJĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá.
1. – RATI : ưa. Lúc mình trông thấy một vật gì hay nghe một tiếng gì thỏa mãn nhu cầu, thì mình thấy ưa vật đấy hay tiếng đấy. Sự ưa đấy Phạn ngữ gọi là RATI. Rati nầy có ở trong lòng của mọi người, từ giàu có tới nghèo túng. Nhưng sự ưa đấy ko gọi là tham, ko gọi là ác. 2. – ICCHĀ : thích. Thích tức là muốn được vật gì nhưng nhưng mình đã ưa, mình cầu cho được mình mong mỏi. Lòng mong cầu nầy ko có gì ác bằng cướp đoạt trẹo với lẽ đạo, hay luật đời, vì lúc tâm còn trong vòng tốt đẹp, như muốn học giỏi thao tác nhiều để được tiền, siêng năng làm cho ra tiền bằng cách chánh mạng và chánh nghiệp. Hạng ICCHÀ nầy ko gọi là tham được. Vì nếu ko thành công xuất sắc thì đó chẳng qua là sự hiểu nhầm thôi, chưa gây ra tội vạ. 3. – MAHICCHĀ : Thèm khát. Thời đoạn này là tiến trình khởi đầu đi vào tội vạ, nếu ta ko dùng trí tuệ kềm hãm hay trừ nó ngay lúc phát sanh. Nhưng đây cũng chưa hẳn là đi tới nơi phá giới hay là phi pháp. Nó chỉ làm giảm mất phẩm hạnh thanh cao của mình thôi, vì lúc người ta thèm khát, thường làm những chuyện chướng mắt, ko lịch sự và trang nhã. Ta hoàn toàn có thể thấy người thèm khát đấy trong nhiều trường hợp như trong bữa ăn, lúc người thèm khát thấy món ăn nào ngon và hợp mồm mình, thì ko còn nghĩ tới người quanh mình, ăn lấy ăn để, tương tự làm giảm mất trị giá của mình. Chúng ta còn thường thấy nơi sum sê sắm đồ bằng ” Bông ” hay là lúc gặp tuồng hát hay, kẻ tới sau nhưng nhưng chen lấn vào trước, ko nghĩ tới người đã đứng đợi từ trước. Hạng người thèm khát nầy chỉ biết thủ lợi cho mình thôi, ko nghĩ tới người nào hết, nhưng họ cũng ko làm hại người nào. Đây là sơ khởi của lòng tham, nếu người đấy ko biết giữ mình hay thay thế tu sửa mình, thì họ sẽ đi tới chỗ tham ko còn là bao xa. Người nhưng nhưng có lòng thèm khát nầy, ví như người thổi khủng hoảng bong bóng, lúc họ thổi khủng hoảng bong bóng càng lúc càng lớn, thì cái khủng hoảng bong bóng lại từ từ che toàn thể những sự vật trước mặt họ : họ chỉ thấy cái khủng hoảng bong bóng đấy thôi. Người thèm khát cũng vậy, cứ để tâm theo đà đấy nhưng nhưng đi mãi mãi, thì lại đi tới tham. Nếu có người hỏi : ” Vậy người muốn làm giàu và ham nhiều, hai người nầy có giống nhau ko ? ” Ko giống nhau được. Vì người muốn làm giàu chỉ lo siêng năng thao tác có lợi nhiều cho giàu, ko gian lận để làm giàu, thì cái giàu đấy ko hề gọi là ham nhiều được. Còn ham nhiều có tức là có gian lận. Làm giàu do nơi cần mẫn và chánh nghiệp đấy do nơi RATI ( ưa ) chớ ko phải do nơi thèm khát. Còn thèm khát là sự làm lòng người bôn chôn nóng tính muốn được của về cho mình, mặc dầu là ko vi phạm sai pháp, nhưng ko trọn vẹn trong sáng, vì bộc bạch ra bên ngoài cho người trông thấy : đó là tuyến đường mở màn đi sâu vào tội vạ là lòng tham. Ví dụ như hai người đi bộ cùng đi tới một nơi chỉ định là từ Hồ Chí Minh đi Vũng Tàu. Một người thì đi ko quay quồng vội vã vội vã, đi vừa phải với sức mình. Còn một người thì đi vội vã vội vã cho mau, vậy nhưng nhưng vẫn còn thấy chậm, rồi chạy lúp xúp, nhưng cũng chẳng thỏa mãn nhu cầu, cố chạy cho mau để tới chỗ. Cách đi của người nầy ko đem lại hiệu quả tốt đẹp nhưng nhưng trái lại làm cho mệt và nhiều lúc phải bệnh, vì sự làm quá sức. Người nầy cũng như người ham nhiều, còn người kia là người muốn làm giàu, khác với nhau cũng như RATI ( thích ) và MAHICCHÀ ko giống nhau vậy. 4. – PĀPICCHĀ : thèm khát tội vạ, hay thèm khát một cách sâu xa ti tiện. Ko biết tội vạ và trái với lao lý. Một lúc tâm người đi tới chỗ thèm khát sâu xa ti tiện thì ko còn nghĩ tới sự khen chê khinh bỉ của thế nhơn. Người có tâm đấy chỉ biết tuân theo khát vọng của mình thôi, ko còn bối rối gì hết. Mặc dầu chuyện làm đấy so với pháp lý là vô tội, nhưng ko khỏi mồm đời phê phán và người đời khinh bỉ, ví dụ tiêu biểu như chuyện làm của nhiều người nịnh hót bề trên để được chở che thao tác ít nhưng nhưng hưởng lợi nhiều. Chúng ta đừng nghĩ rằng : việc làm quấy, ý tưởng thông minh xấu nhưng nhưng ta giấu che ko người nào biết : tổng thể những sự tâm lý và sự hành vi nhưng nhưng mình cho là thật kín, cũng có ngày lộ ra, vì đó là việc làm hay là sự tâm lý cũng có tác động tác động tới đời ta, ko sớm thì muộn đều lộ liễu cho người thấy. Tâm tất cả chúng ta xấu xa ti tiện hằng tìm kiếm những điều xấu xa tội vạ. Tâm tất cả chúng ta hoàn toàn có thể ví như con lằng xanh. Con lằng xanh thích những cái gì nhưng nhưng người đời nhờm gớm. Tâm ta cũng có thiên hướng thích những điều nhờm gớm tương tự, nên bực tri thức nhận thấy rõ nó, như ta thấy rõ con lằng xanh. 5. – LOBHA : tham, là thèm khát mãnh liệt trong lòng mình và muốn chiếm của kẻ khác, hoặc cưỡng bách để đem về cho mình hay trộm cắp v.v… Tóm lại là dùng phương tiện đi lại nào cũng được miễn đem vật mình đã thích về cho mình. Hạng người thèm khát nầy ko màng tội vạ so với pháp lý và cũng ko sợ quả của luân hồi. Lòng tham ko đo lường và thống kê, hoặc tưởng tượng ra thế nầy thế nọ được. Muốn dễ nhận thức, tôi xin ví dụ như thế nầy : Có người muốn được một trăm nghìn đồng để làm một công nghiệp gì. Người cố rất là làm lụng khó khăn vất vả để có đủ số tiền cần dùng vào việc đấy. Người nầy ko gọi là tham nhưng nhưng gọi là ưa-thích. Còn một người khác chỉ cần một nghìn đồng thôi, nhưng nhưng lại đi lường gạt hay làm một chuyện gì bất chánh để có số tiền thì người đấy gọi là người tham. Vậy thèm khát một cách phi pháp, bất chánh, mặc dầu một xu nhỏ cũng gọi là tham. Tham là một Ác-pháp, một phiền não, là xuất xứ làm cho tâm ta nhơ đục, tội vạ ; và cũng vì nó nhưng nhưng luân hồi. Lòng tham tới tiến trình nầy là hiện thân của tội ác. 6. – ABHIJHĀ : tham lam, tham quá sức ; lòng tham quá sức nầy hoàn toàn có thể khiến người ta làm tội ác được. 7. – ABHIJHÀVISAMALOBHA : Tham lam thái quá, tức là lòng tham đã đi tới tột độ, ko còn chỗ nào cao hơn. Lòng tham nầy làm cho lòng người mờ tối, ko còn nhận thấy phải trái, dám giết mổ mổ người cướp của miễn đoạt cho được mới nghe. Lòng tham của con người tới mức độ nầy, thì ko còn giải pháp nào chặn lại được. Trên đây bảy quá trình của lòng tham đã được lý giải riêng rẽ, dưới đây xin thuyết minh những điểm khác lạ giữa những tiến trình :
1.- LOBHA: Tham. Người tham của hạng nầy là người muốn được của người khác bằng mọi cách, nhưng ngoại trừ cướp và giết mổ mổ người. Lòng tham nầy lại còn phân biệt được của quyến thuộc cha mẹ, và người có ơn; tức là dầu tham nhưng ko lấy của những hạng kể trên.
2.- ABHIJHĀ: Tham lam. Lòng tham lam nầy sanh lên ko còn phân biệt là của người nào, và trên phương diện nào hoặc là cướp bóc v.v… nhưng còn chưa dám lấy của cha mẹ.
3.- ABHIJHĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá. Lòng tham nầy ko còn nghĩ tới là của người nào cả, mặc dầu của đấy là của cha mẹ cũng chẳng từ, miễn sao về cho mình là được.
* Đức Phật dạy tất cả chúng ta nên học cho biết rõ nguyên do sanh lên lòng tham, cốt để tất cả chúng ta thấy rõ hình dáng và nơi phát sanh để dễ cho tất cả chúng ta dập tắt được, hay tất cả chúng ta ngăn ngừa ko cho nó sanh lên. Đức Thế Tôn biết tất cả chúng ta có nền tảng tu hành ko giống nhau, nên Ngài ko dạy chúng sanh nào cũng phải xuống tóc. Ngài có dạy cả hai giải pháp là cho hai hạng người. Hạng căn nguyên cao dầy thì xuống tóc bỏ cả tài, tình, danh, lợi, hầu giải thoát khỏi biển luân hồi. Còn mạng căn nguyên thấp kém thì lo tu tại gia. Đức Phật dạy cho người tu tại gia nên tu theo những pháp là : 1. – Siêng năng lo thao tác cho có tiền tài. Việc làm ko phải buộc phải là làm nghề này nghề nọ, nhưng phải là nghề chân chánh. 2. – Biết giữ lấy của mình đã có và xài ko phung phí.
3.- Có bạn lành (xin xem 38 Pháp An lành).
4.- Đối với vợ con phải thành thật tức là ko ngoại tình. Đối với con một lòng thương yêu và coi ngó săn sóc (xin xem 38 Pháp An lành).
5. – Xa những người lười biếng, giải đãi hay bỏ phế việc làm làm ăn. 6. – Ko nên để tới đỗi thiếu thốn đi vay nợ. Phải có Tam qui và Ngũ giới. Đây là sơ lược của người tại gia cư sĩ phải thực hành thực tiễn theo. Theo giải thuật trên đây thì tất cả chúng ta thấy rằng Đức Phật ko cấm người tại gia cư sĩ làm giàu, nhưng Ngài cấm người tại gia cư sĩ làm giàu trên xương máu kẻ khác, như đầu tư mạnh, chợ đen v.v … Nếu đồ đệ Phật ko lo làm ăn, toàn là nghèo nàn hết, thì Phật giáo ko hề vĩnh cửu được, trái lại nếu giàu có thì dễ bố thí giúp sức chư Tăng. Nếu tổng thể phật tử đều phong phú thì chúng sanh bớt khổ, vì tổng thể đồ đệ Phật đều học rành hai tiếng Bố Thí, Từ Bi. Đức Phật biết rõ đã là chúng sanh lòng còn phiền não, thì ko sao chạy khỏi sự ưa thích, vì đó là một phiền não nằm sâu trong tâm chúng sanh, Phật gọi là thụy miên phiền não. Vì vậy nên Ngài dạy cho tất cả chúng ta biết rõ phiền não đấy và dạy cách chặn lại. Ngài hiểu rằng lòng tham là tai hại ko nhỏ, nên Ngài dạy giải pháp ngăn ngừa.
QUẢ CỦA LÒNG THAM LAM
Người tham thì bạn hữu xa lánh, tới nơi nào cũng ko người nào thích làm bạn, ko người nào muốn giúp sức, làm ăn thường bị thất bại vì thiếu tin tưởng hay bè bạn ko người nào chỉ cho chỗ lợi hại. Người đời ko người nào là ko ghét người THAM. Con người đã gọi là tham lam thì chắc như đinh bị nhiều người thù ghét, nếu hoàn toàn có thể người khác cũng dám sát hại để trả thù vì cướp bóc hay lường gạt hoặc cưỡng bách người ta. Hạng người nầy sau lúc chết chắc như đinh bị sanh vào Địa ngục hay Ngạ quỷ, hoặc súc sanh.
PHÁP ĐỐI TRỊ VỚI THAM
Trong đoạn trước tất cả chúng ta đã thấy lòng tham lam phát sanh lên tuần tự theo bảy trật tự tiến độ. Dưới đây là pháp đối trị để ngăn ngừa và diệt trừ. 1. – RATI : Ưa. Pháp đối trị của ưa là SANTOSA : Tri-túc. Lúc thấy trong tâm mình muốn một vật gì nhưng nhưng ta đã có, mặc dầu ta ko cố ý cướp đoạt của đấy, nhưng ta nên biết rằng đây là bước tiền phong để đi tới tham. Vậy ta phải biết tri-túc, tức là tự mình toại nguyện với những gì nhưng nhưng mình đã có, đừng thèm khát. Đây là pháp ngăn ko cho ” ưa ” đi thêm một bước nữa. 2. – ICCHÀ : Thích. Pháp đối trị của thích là HIRI : Hổ-thẹn, tội vạ. Vì sao hổ thẹn, tội vạ lại trị được cái thích ? Đức Phật thường dạy : con người luân hồi tỉ như người còn đang đi lạc trong rừng đầy nguy hại và khổ sở ; nhưng nhưng sự ưa thích là nhân làm cho con người phải luân hồi khổ. Người nào thấy mình còn ưa thích món nầy vật nọ, nhưng nhưng thấy thẹn với lòng mình bởi còn ham trầm luân trong biển khổ mới là Môn sinh của đấng vô thượng và trọn vẹn tỉnh ngộ, ráng noi theo gương giải thoát của Ngài, dứt hết mọi ham mê theo trầm luân. Người đấy dứt bỏ được sự ưa thích bằng sự hổ thẹn tội vạ. 3. – MAHICCHÀ : Thèm khát. Pháp đối trị của thèm khát là CÀGA : dứt bỏ, ý nói dứt bỏ sự tham muốn bằng cách bố thí. Thí ” dứt bỏ ” có hai ý nghĩa ko giống nhau là : a. – Lúc người có trí tuệ nhìn lại tâm mình, thấy mình thèm khát một vật chi, liền tâm lý tới vô thường khổ não và vô ngã. Người có trí tuệ hằng nghĩ rằng : người càng có của nhiều, càng ham mê và muốn được thêm mãi, vì lòng ham của con người ko có biên giới, mặc dầu hiện giờ được món đấy ko phạm vào điều cấm của Phật, ko trẹo với pháp lý với chánh quyền, nhưng của đó là một nhân làm cho lòng mình nặng lo. Lúc càng có của nhiều càng sợ mất hay sợ tai hại càng nhiều cho của đó, ví như ta có một cái nhà ta lo cho một cái nhà này thôi, nếu có hai cái thì lo hai cái, tức nhiên phải nặng hơn nhiều. Đức Phật ví tất cả chúng ta còn sanh trong luân hồi ko khác nào người đi trên chiếc xuồng nhỏ và trong đêm u tối giữa bể khơi thay vì lo lèo lái lái vào bờ cho mau trái lại còn lo vớt những đồ vật bỏ lên thuyền mình cho nhiều. Người đi trên chiếc xuồng đấy là bản thân ta ; còn biển đó là biển luân hồi ; đêm hôm chính là Vô-minh ; còn những của nhưng nhưng ta vớt như tài, tình, danh, lợi, là đồ của chư thánh nhơn đã vứt bỏ vì thấy đáng ghê sợ. Lúc người đã tỉnh ngộ về Ngũ trần thì ko dám thèm khát gia tài chi nữa, mới dứt bỏ được phiền não. b. – ” Dứt bỏ ” có ý nói là trong lúc ta đã có nhiều tài sản, thấy rằng ta chết ko đem vật gì theo ta được, có chăng chỉ tội và phước, ta liền đem của tiền mình có ra bố thí cho người nghèo, hoặc giúp vào việc từ thiện, hay trợ giúp người tu. Người dứt bỏ như vầy là người đánh ngay vào lòng thèm khát và lòng thèm khát chắc như đinh sẽ bị vượt mặt. 4. – PĀPICCHĀ : Thèm khát tới độ mù quáng. Sự thèm khát này đi tới chỗ gọi là Ác pháp, vì lúc sự thèm khát đi tới nơi đây tức nhiên con người dám trộm cắp, hay lường gạt. Vì vậy nên đức Phật dạy pháp trừ ngay Ác pháp này là Chánh-mạng, tức là nuôi mạng chân chánh, ko hại người, đem quyền lợi cho mình. Pháp thứ 5, 6 và 7 là tham, tham lam, và tham lam thái quá, chỉ có sự Bố thí mới dứt trừ nó được.
PHƯƠNG PHÁP TRỪ THAM
Muốn trừ tham Đức Phật dạy Bố thí. Bố thí có tức là đem của mình đã có cho kẻ khác, như cho người nghèo túng, hay giúp vào việc phước thiện, hay tạo điều kiện cho người bị tai nạn đáng tiếc như lụt bão, hay hỏa thiến. Bố thí có một ý nghĩa tổng quát là : Hỗ trợ kẻ khác với tấm lòng từ bi và ko nghĩ tới sự trả ơn của người thọ lãnh của Bố thí đấy. Sự đem ra cho, là pháp đối trị của tham. Vì tham muốn thâu vào, còn Bố thí lại phát ra. Tham lam là lòng muốn thêm mãi mãi ko biết tới những độ nào cho đủ. Vì tham lam nên lòng người hay biến hóa, lo ngại mất của, dám sang đoạt tài sản của bạn lành hay của quyến thuộc cha mẹ. Sở dĩ con người tham lam, vì con người từ lúc sanh ra cho tới lớn lên chỉ học lấy một tiếng Thâu thôi, ko học tiếng Xuất, thế cho nên lòng tham đấy đã quen rồi, thật khó nhưng nhưng bỏ được. Đức Thế Tôn biết rõ lòng chúng sanh là vậy, nên người tu Phật tiếng học tiền phong là Bố thí hay xuất của mình ra cho, tuỳ tiện theo của mình đã có. Nếu có nhiều, cho nhiều, có ít cho ít. Ban sơ ko hề đem ra cho người nào được, nên Đức Phật dạy về phước và sự an vui ở thiên đường, chúng sanh có bố thí có phước sanh được về thiên đường an vui như thế nầy thế nọ. Sau Ngài lại dạy lòng từ bi, thương hại chúng sanh, đem của ra cho tổng thể người nào ví dụ tiêu biểu, ko còn có giai cấp biên giới, tức là Bố thí ko phải chọn chư Tăng hay người tu nhưng nhưng tổng thể những người cần ta giúp sức. Sự Bố thí nầy là chiêu thức trừ được tham lam.
Phật dạy phải DẠY TÂM mình. Ý nói rằng: Ta nên suy nghĩ để tìm thấy cái hại của sự tham lam và đặc ân của sự ko tham lam. Những pháp làm cho tâm ta xa được sự tham lam là Tri túc, Tự túc, Bố thí. Đức Phật dạy chúng ta nên quán tưởng cho thấy các bậc vua chúa giàu có tột độ, nhưng lúc chết ko đem gì theo được. Tài sản nhưng nhưng ta đã có chỉ cho ta vui sống trong kiếp nầy thôi; nếu nói tới vị lai thì của nầy là của thừa, ko dùng vào đâu được nếu ta ko biết phương pháp mang theo, thì chẳng ích chi cho đời ta cả. Chỉ có cách Bố thí mới đem về của vị lai được.
Tóm lại giải pháp duy nhất của sự diệt tham lam là Bố thí. Vì vậy nên trong 30 pháp Ba-la-mật của chư Phật, Bố thí là hạnh tiền phong, nhưng nhưng chư Bồ tát thường hành. Vậy tất cả chúng ta là đồ đệ Phật muốn giải thoát, nên cố hành theo hạnh nầy trước nhất.
[rule_{ruleNumber}]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_3_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_1_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_2_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_2_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_3_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_1_plain]
[/toggle]
Nguồn:thpttranhungdao.edu.vn
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_2_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_2_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_3_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
Có phải bạn đang tìm kiếm chủ đề về => Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn phải ko? Nếu đúng tương tự thì mời bạn xem nó ngay tại đây. Xem thêm các câu hỏi là gì? khác tại đây => Là gì?
TAM ĐỘC VÀ PHÁP ĐỐI TRỊMAHA THONGKHAM MEDHIVONGS
Giải về Tham Lam
Lobha: Tham, là gì?
Tham là muốn được của người khác về cho mình bằng cách phi pháp như trộm cắp, cướp bóc, sang đoạt, gian lận, cưỡng bách v.v … Nếu tất cả chúng ta muốn hiểu rõ THAM là gì, thì tất cả chúng ta nên tìm biết trong bước đầu của lòng tham là gì. Bước đầu của lòng tham là RATIUA. Tôi tin chắc rằng mỗi người của tất cả chúng ta hiểu tiếng Tham ko giống nhau. Có vị hiểu rằng : muốn giàu có phú quí là Tham, vì lẽ đông người ta nghĩ vậy, nên chi lúc chư Đại đức thuyết pháp dạy người dứt bỏ lòng tham, người thường ko thích nghe và có người phản đối rằng : Chư Đại-đức dạy người lười biếng ko lo làm ăn, đó là nguyên do làm cho quê nhà ngày càng đi tới chổ thoái hóa và diệt vong. Quan niệm về lòng tham tương tự là sai trái đáng tiếc. Theo Phật dạy sự khởi đầu của lòng tham là ưa, thích. Sự ưa, thích nầy ko làm hại cho bản thân người ưa thích và người ở gần bên. Vì người ưa thích làm lụng để lấy tiền, chớ ko làm gì tới kẻ khác để lấy tiền làm giàu cho bản thân mình. Tương tự chưa gọi là Tham được. Nếu đem lòng tham ví với những trạng thái của trái xoài chín và nếu phân tích trạng thái của trái xoài chín, thì người ta thấy có 7 quá trình :
1. Hườm hườm2. Vừa chín3. Chín đều4. Chín mùi.5. Chín thâm kim6. Chín úng7. Chín rục có dòi.
Người ăn xoài hoàn toàn có thể ăn bốn thứ xoài từ hườm hườm cho tới xoài chín mùi thì thật là vô hại, bằng ăn ba thứ sau sẽ có hại cho sức khỏe thể chất. Lòng tham cũng có tuần tự tiến triển như chín mùi của trái xoài. Có thứ lòng tham cũng ko hại, nhưng ta ko biết ngăn đón nó, thì nó lại mang tới sự tai hại cho ta. Như tôi đã nói khởi đầu của của lòng tham là sự ưa thích, nếu ta ko biết ngăn nó, nó sẽ đi lần tới thèm khát và thèm khát tội vạ, rồi tới tham. Chư đại-đức thường dạy ko nên tham lam và nên ngăn ngừa chứng tham lam. Ý chư Đại đức dạy rằng nên trông coi tâm ta, đừng để nó đi quá cái mức ưa thích tới nơi tham lam thái quá, rồi gây ra tội vạ. Vì trong lúc tâm người đi tới quá trình tham thì nó lại tìm mưu nầy kế kia để thỏa mãn nhu cầu, bất luận là phải làm một điều gì, dầu có trái với pháp lý chăng nữa cũng vẫn cứ làm. Đây tôi xin phân ra từng tiến trình của lòng tham và xin tuần tự lý giải :
1. RATI: Ưa.2. ICCHĀ: Ưa Thích.3. MAHICCHĀ: Ham.4. PÀPICCHÀ: Thèm khát tội vạ.5. LOBHA: Tham.6. ABHIJĀ: Tham lam.7. ABHIJĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá.
1. – RATI : ưa. Lúc mình trông thấy một vật gì hay nghe một tiếng gì thỏa mãn nhu cầu, thì mình thấy ưa vật đấy hay tiếng đấy. Sự ưa đấy Phạn ngữ gọi là RATI. Rati nầy có ở trong lòng của mọi người, từ giàu có tới nghèo túng. Nhưng sự ưa đấy ko gọi là tham, ko gọi là ác. 2. – ICCHĀ : thích. Thích tức là muốn được vật gì nhưng nhưng mình đã ưa, mình cầu cho được mình mong mỏi. Lòng mong cầu nầy ko có gì ác bằng cướp đoạt trẹo với lẽ đạo, hay luật đời, vì lúc tâm còn trong vòng tốt đẹp, như muốn học giỏi thao tác nhiều để được tiền, siêng năng làm cho ra tiền bằng cách chánh mạng và chánh nghiệp. Hạng ICCHÀ nầy ko gọi là tham được. Vì nếu ko thành công xuất sắc thì đó chẳng qua là sự hiểu nhầm thôi, chưa gây ra tội vạ. 3. – MAHICCHĀ : Thèm khát. Thời đoạn này là tiến trình khởi đầu đi vào tội vạ, nếu ta ko dùng trí tuệ kềm hãm hay trừ nó ngay lúc phát sanh. Nhưng đây cũng chưa hẳn là đi tới nơi phá giới hay là phi pháp. Nó chỉ làm giảm mất phẩm hạnh thanh cao của mình thôi, vì lúc người ta thèm khát, thường làm những chuyện chướng mắt, ko lịch sự và trang nhã. Ta hoàn toàn có thể thấy người thèm khát đấy trong nhiều trường hợp như trong bữa ăn, lúc người thèm khát thấy món ăn nào ngon và hợp mồm mình, thì ko còn nghĩ tới người quanh mình, ăn lấy ăn để, tương tự làm giảm mất trị giá của mình. Chúng ta còn thường thấy nơi sum sê sắm đồ bằng ” Bông ” hay là lúc gặp tuồng hát hay, kẻ tới sau nhưng nhưng chen lấn vào trước, ko nghĩ tới người đã đứng đợi từ trước. Hạng người thèm khát nầy chỉ biết thủ lợi cho mình thôi, ko nghĩ tới người nào hết, nhưng họ cũng ko làm hại người nào. Đây là sơ khởi của lòng tham, nếu người đấy ko biết giữ mình hay thay thế tu sửa mình, thì họ sẽ đi tới chỗ tham ko còn là bao xa. Người nhưng nhưng có lòng thèm khát nầy, ví như người thổi khủng hoảng bong bóng, lúc họ thổi khủng hoảng bong bóng càng lúc càng lớn, thì cái khủng hoảng bong bóng lại từ từ che toàn thể những sự vật trước mặt họ : họ chỉ thấy cái khủng hoảng bong bóng đấy thôi. Người thèm khát cũng vậy, cứ để tâm theo đà đấy nhưng nhưng đi mãi mãi, thì lại đi tới tham. Nếu có người hỏi : ” Vậy người muốn làm giàu và ham nhiều, hai người nầy có giống nhau ko ? ” Ko giống nhau được. Vì người muốn làm giàu chỉ lo siêng năng thao tác có lợi nhiều cho giàu, ko gian lận để làm giàu, thì cái giàu đấy ko hề gọi là ham nhiều được. Còn ham nhiều có tức là có gian lận. Làm giàu do nơi cần mẫn và chánh nghiệp đấy do nơi RATI ( ưa ) chớ ko phải do nơi thèm khát. Còn thèm khát là sự làm lòng người bôn chôn nóng tính muốn được của về cho mình, mặc dầu là ko vi phạm sai pháp, nhưng ko trọn vẹn trong sáng, vì bộc bạch ra bên ngoài cho người trông thấy : đó là tuyến đường mở màn đi sâu vào tội vạ là lòng tham. Ví dụ như hai người đi bộ cùng đi tới một nơi chỉ định là từ Hồ Chí Minh đi Vũng Tàu. Một người thì đi ko quay quồng vội vã vội vã, đi vừa phải với sức mình. Còn một người thì đi vội vã vội vã cho mau, vậy nhưng nhưng vẫn còn thấy chậm, rồi chạy lúp xúp, nhưng cũng chẳng thỏa mãn nhu cầu, cố chạy cho mau để tới chỗ. Cách đi của người nầy ko đem lại hiệu quả tốt đẹp nhưng nhưng trái lại làm cho mệt và nhiều lúc phải bệnh, vì sự làm quá sức. Người nầy cũng như người ham nhiều, còn người kia là người muốn làm giàu, khác với nhau cũng như RATI ( thích ) và MAHICCHÀ ko giống nhau vậy. 4. – PĀPICCHĀ : thèm khát tội vạ, hay thèm khát một cách sâu xa ti tiện. Ko biết tội vạ và trái với lao lý. Một lúc tâm người đi tới chỗ thèm khát sâu xa ti tiện thì ko còn nghĩ tới sự khen chê khinh bỉ của thế nhơn. Người có tâm đấy chỉ biết tuân theo khát vọng của mình thôi, ko còn bối rối gì hết. Mặc dầu chuyện làm đấy so với pháp lý là vô tội, nhưng ko khỏi mồm đời phê phán và người đời khinh bỉ, ví dụ tiêu biểu như chuyện làm của nhiều người nịnh hót bề trên để được chở che thao tác ít nhưng nhưng hưởng lợi nhiều. Chúng ta đừng nghĩ rằng : việc làm quấy, ý tưởng thông minh xấu nhưng nhưng ta giấu che ko người nào biết : tổng thể những sự tâm lý và sự hành vi nhưng nhưng mình cho là thật kín, cũng có ngày lộ ra, vì đó là việc làm hay là sự tâm lý cũng có tác động tác động tới đời ta, ko sớm thì muộn đều lộ liễu cho người thấy. Tâm tất cả chúng ta xấu xa ti tiện hằng tìm kiếm những điều xấu xa tội vạ. Tâm tất cả chúng ta hoàn toàn có thể ví như con lằng xanh. Con lằng xanh thích những cái gì nhưng nhưng người đời nhờm gớm. Tâm ta cũng có thiên hướng thích những điều nhờm gớm tương tự, nên bực tri thức nhận thấy rõ nó, như ta thấy rõ con lằng xanh. 5. – LOBHA : tham, là thèm khát mãnh liệt trong lòng mình và muốn chiếm của kẻ khác, hoặc cưỡng bách để đem về cho mình hay trộm cắp v.v… Tóm lại là dùng phương tiện đi lại nào cũng được miễn đem vật mình đã thích về cho mình. Hạng người thèm khát nầy ko màng tội vạ so với pháp lý và cũng ko sợ quả của luân hồi. Lòng tham ko đo lường và thống kê, hoặc tưởng tượng ra thế nầy thế nọ được. Muốn dễ nhận thức, tôi xin ví dụ như thế nầy : Có người muốn được một trăm nghìn đồng để làm một công nghiệp gì. Người cố rất là làm lụng khó khăn vất vả để có đủ số tiền cần dùng vào việc đấy. Người nầy ko gọi là tham nhưng nhưng gọi là ưa-thích. Còn một người khác chỉ cần một nghìn đồng thôi, nhưng nhưng lại đi lường gạt hay làm một chuyện gì bất chánh để có số tiền thì người đấy gọi là người tham. Vậy thèm khát một cách phi pháp, bất chánh, mặc dầu một xu nhỏ cũng gọi là tham. Tham là một Ác-pháp, một phiền não, là xuất xứ làm cho tâm ta nhơ đục, tội vạ ; và cũng vì nó nhưng nhưng luân hồi. Lòng tham tới tiến trình nầy là hiện thân của tội ác. 6. – ABHIJHĀ : tham lam, tham quá sức ; lòng tham quá sức nầy hoàn toàn có thể khiến người ta làm tội ác được. 7. – ABHIJHÀVISAMALOBHA : Tham lam thái quá, tức là lòng tham đã đi tới tột độ, ko còn chỗ nào cao hơn. Lòng tham nầy làm cho lòng người mờ tối, ko còn nhận thấy phải trái, dám giết mổ mổ người cướp của miễn đoạt cho được mới nghe. Lòng tham của con người tới mức độ nầy, thì ko còn giải pháp nào chặn lại được. Trên đây bảy quá trình của lòng tham đã được lý giải riêng rẽ, dưới đây xin thuyết minh những điểm khác lạ giữa những tiến trình :
1.- LOBHA: Tham. Người tham của hạng nầy là người muốn được của người khác bằng mọi cách, nhưng ngoại trừ cướp và giết mổ mổ người. Lòng tham nầy lại còn phân biệt được của quyến thuộc cha mẹ, và người có ơn; tức là dầu tham nhưng ko lấy của những hạng kể trên.
.u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid #1ABC9C!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:active, .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c .ctaText { font-weight:bold; color:#16A085; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c .postTitle { color:#1ABC9C; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem thêm: Pan Trong Thẻ Atm Là Gì - Phân Biệt Số Thẻ Atm Và Số Tài Khoản Ngân Hàng2.- ABHIJHĀ: Tham lam. Lòng tham lam nầy sanh lên ko còn phân biệt là của người nào, và trên phương diện nào hoặc là cướp bóc v.v… nhưng còn chưa dám lấy của cha mẹ.
3.- ABHIJHĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá. Lòng tham nầy ko còn nghĩ tới là của người nào cả, mặc dầu của đấy là của cha mẹ cũng chẳng từ, miễn sao về cho mình là được.
* Đức Phật dạy tất cả chúng ta nên học cho biết rõ nguyên do sanh lên lòng tham, cốt để tất cả chúng ta thấy rõ hình dáng và nơi phát sanh để dễ cho tất cả chúng ta dập tắt được, hay tất cả chúng ta ngăn ngừa ko cho nó sanh lên. Đức Thế Tôn biết tất cả chúng ta có nền tảng tu hành ko giống nhau, nên Ngài ko dạy chúng sanh nào cũng phải xuống tóc. Ngài có dạy cả hai giải pháp là cho hai hạng người. Hạng căn nguyên cao dầy thì xuống tóc bỏ cả tài, tình, danh, lợi, hầu giải thoát khỏi biển luân hồi. Còn mạng căn nguyên thấp kém thì lo tu tại gia. Đức Phật dạy cho người tu tại gia nên tu theo những pháp là : 1. – Siêng năng lo thao tác cho có tiền tài. Việc làm ko phải buộc phải là làm nghề này nghề nọ, nhưng phải là nghề chân chánh. 2. – Biết giữ lấy của mình đã có và xài ko phung phí.
3.- Có bạn lành (xin xem 38 Pháp An lành).
4.- Đối với vợ con phải thành thật tức là ko ngoại tình. Đối với con một lòng thương yêu và coi ngó săn sóc (xin xem 38 Pháp An lành).
5. – Xa những người lười biếng, giải đãi hay bỏ phế việc làm làm ăn. 6. – Ko nên để tới đỗi thiếu thốn đi vay nợ. Phải có Tam qui và Ngũ giới. Đây là sơ lược của người tại gia cư sĩ phải thực hành thực tiễn theo. Theo giải thuật trên đây thì tất cả chúng ta thấy rằng Đức Phật ko cấm người tại gia cư sĩ làm giàu, nhưng Ngài cấm người tại gia cư sĩ làm giàu trên xương máu kẻ khác, như đầu tư mạnh, chợ đen v.v … Nếu đồ đệ Phật ko lo làm ăn, toàn là nghèo nàn hết, thì Phật giáo ko hề vĩnh cửu được, trái lại nếu giàu có thì dễ bố thí giúp sức chư Tăng. Nếu tổng thể phật tử đều phong phú thì chúng sanh bớt khổ, vì tổng thể đồ đệ Phật đều học rành hai tiếng Bố Thí, Từ Bi. Đức Phật biết rõ đã là chúng sanh lòng còn phiền não, thì ko sao chạy khỏi sự ưa thích, vì đó là một phiền não nằm sâu trong tâm chúng sanh, Phật gọi là thụy miên phiền não. Vì vậy nên Ngài dạy cho tất cả chúng ta biết rõ phiền não đấy và dạy cách chặn lại. Ngài hiểu rằng lòng tham là tai hại ko nhỏ, nên Ngài dạy giải pháp ngăn ngừa.
QUẢ CỦA LÒNG THAM LAM
Người tham thì bạn hữu xa lánh, tới nơi nào cũng ko người nào thích làm bạn, ko người nào muốn giúp sức, làm ăn thường bị thất bại vì thiếu tin tưởng hay bè bạn ko người nào chỉ cho chỗ lợi hại. Người đời ko người nào là ko ghét người THAM. Con người đã gọi là tham lam thì chắc như đinh bị nhiều người thù ghét, nếu hoàn toàn có thể người khác cũng dám sát hại để trả thù vì cướp bóc hay lường gạt hoặc cưỡng bách người ta. Hạng người nầy sau lúc chết chắc như đinh bị sanh vào Địa ngục hay Ngạ quỷ, hoặc súc sanh.
PHÁP ĐỐI TRỊ VỚI THAM
Trong đoạn trước tất cả chúng ta đã thấy lòng tham lam phát sanh lên tuần tự theo bảy trật tự tiến độ. Dưới đây là pháp đối trị để ngăn ngừa và diệt trừ. 1. – RATI : Ưa. Pháp đối trị của ưa là SANTOSA : Tri-túc. Lúc thấy trong tâm mình muốn một vật gì nhưng nhưng ta đã có, mặc dầu ta ko cố ý cướp đoạt của đấy, nhưng ta nên biết rằng đây là bước tiền phong để đi tới tham. Vậy ta phải biết tri-túc, tức là tự mình toại nguyện với những gì nhưng nhưng mình đã có, đừng thèm khát. Đây là pháp ngăn ko cho ” ưa ” đi thêm một bước nữa. 2. – ICCHÀ : Thích. Pháp đối trị của thích là HIRI : Hổ-thẹn, tội vạ. Vì sao hổ thẹn, tội vạ lại trị được cái thích ? Đức Phật thường dạy : con người luân hồi tỉ như người còn đang đi lạc trong rừng đầy nguy hại và khổ sở ; nhưng nhưng sự ưa thích là nhân làm cho con người phải luân hồi khổ. Người nào thấy mình còn ưa thích món nầy vật nọ, nhưng nhưng thấy thẹn với lòng mình bởi còn ham trầm luân trong biển khổ mới là Môn sinh của đấng vô thượng và trọn vẹn tỉnh ngộ, ráng noi theo gương giải thoát của Ngài, dứt hết mọi ham mê theo trầm luân. Người đấy dứt bỏ được sự ưa thích bằng sự hổ thẹn tội vạ. 3. – MAHICCHÀ : Thèm khát. Pháp đối trị của thèm khát là CÀGA : dứt bỏ, ý nói dứt bỏ sự tham muốn bằng cách bố thí. Thí ” dứt bỏ ” có hai ý nghĩa ko giống nhau là : a. – Lúc người có trí tuệ nhìn lại tâm mình, thấy mình thèm khát một vật chi, liền tâm lý tới vô thường khổ não và vô ngã. Người có trí tuệ hằng nghĩ rằng : người càng có của nhiều, càng ham mê và muốn được thêm mãi, vì lòng ham của con người ko có biên giới, mặc dầu hiện giờ được món đấy ko phạm vào điều cấm của Phật, ko trẹo với pháp lý với chánh quyền, nhưng của đó là một nhân làm cho lòng mình nặng lo. Lúc càng có của nhiều càng sợ mất hay sợ tai hại càng nhiều cho của đó, ví như ta có một cái nhà ta lo cho một cái nhà này thôi, nếu có hai cái thì lo hai cái, tức nhiên phải nặng hơn nhiều. Đức Phật ví tất cả chúng ta còn sanh trong luân hồi ko khác nào người đi trên chiếc xuồng nhỏ và trong đêm u tối giữa bể khơi thay vì lo lèo lái lái vào bờ cho mau trái lại còn lo vớt những đồ vật bỏ lên thuyền mình cho nhiều. Người đi trên chiếc xuồng đấy là bản thân ta ; còn biển đó là biển luân hồi ; đêm hôm chính là Vô-minh ; còn những của nhưng nhưng ta vớt như tài, tình, danh, lợi, là đồ của chư thánh nhơn đã vứt bỏ vì thấy đáng ghê sợ. Lúc người đã tỉnh ngộ về Ngũ trần thì ko dám thèm khát gia tài chi nữa, mới dứt bỏ được phiền não. b. – ” Dứt bỏ ” có ý nói là trong lúc ta đã có nhiều tài sản, thấy rằng ta chết ko đem vật gì theo ta được, có chăng chỉ tội và phước, ta liền đem của tiền mình có ra bố thí cho người nghèo, hoặc giúp vào việc từ thiện, hay trợ giúp người tu. Người dứt bỏ như vầy là người đánh ngay vào lòng thèm khát và lòng thèm khát chắc như đinh sẽ bị vượt mặt. 4. – PĀPICCHĀ : Thèm khát tới độ mù quáng. Sự thèm khát này đi tới chỗ gọi là Ác pháp, vì lúc sự thèm khát đi tới nơi đây tức nhiên con người dám trộm cắp, hay lường gạt. Vì vậy nên đức Phật dạy pháp trừ ngay Ác pháp này là Chánh-mạng, tức là nuôi mạng chân chánh, ko hại người, đem quyền lợi cho mình. Pháp thứ 5, 6 và 7 là tham, tham lam, và tham lam thái quá, chỉ có sự Bố thí mới dứt trừ nó được.
PHƯƠNG PHÁP TRỪ THAM
Muốn trừ tham Đức Phật dạy Bố thí. Bố thí có tức là đem của mình đã có cho kẻ khác, như cho người nghèo túng, hay giúp vào việc phước thiện, hay tạo điều kiện cho người bị tai nạn đáng tiếc như lụt bão, hay hỏa thiến. Bố thí có một ý nghĩa tổng quát là : Hỗ trợ kẻ khác với tấm lòng từ bi và ko nghĩ tới sự trả ơn của người thọ lãnh của Bố thí đấy. Sự đem ra cho, là pháp đối trị của tham. Vì tham muốn thâu vào, còn Bố thí lại phát ra. Tham lam là lòng muốn thêm mãi mãi ko biết tới những độ nào cho đủ. Vì tham lam nên lòng người hay biến hóa, lo ngại mất của, dám sang đoạt tài sản của bạn lành hay của quyến thuộc cha mẹ. Sở dĩ con người tham lam, vì con người từ lúc sanh ra cho tới lớn lên chỉ học lấy một tiếng Thâu thôi, ko học tiếng Xuất, thế cho nên lòng tham đấy đã quen rồi, thật khó nhưng nhưng bỏ được. Đức Thế Tôn biết rõ lòng chúng sanh là vậy, nên người tu Phật tiếng học tiền phong là Bố thí hay xuất của mình ra cho, tuỳ tiện theo của mình đã có. Nếu có nhiều, cho nhiều, có ít cho ít. Ban sơ ko hề đem ra cho người nào được, nên Đức Phật dạy về phước và sự an vui ở thiên đường, chúng sanh có bố thí có phước sanh được về thiên đường an vui như thế nầy thế nọ. Sau Ngài lại dạy lòng từ bi, thương hại chúng sanh, đem của ra cho tổng thể người nào ví dụ tiêu biểu, ko còn có giai cấp biên giới, tức là Bố thí ko phải chọn chư Tăng hay người tu nhưng nhưng tổng thể những người cần ta giúp sức. Sự Bố thí nầy là chiêu thức trừ được tham lam.
Phật dạy phải DẠY TÂM mình. Ý nói rằng: Ta nên suy nghĩ để tìm thấy cái hại của sự tham lam và đặc ân của sự ko tham lam. Những pháp làm cho tâm ta xa được sự tham lam là Tri túc, Tự túc, Bố thí. Đức Phật dạy chúng ta nên quán tưởng cho thấy các bậc vua chúa giàu có tột độ, nhưng lúc chết ko đem gì theo được. Tài sản nhưng nhưng ta đã có chỉ cho ta vui sống trong kiếp nầy thôi; nếu nói tới vị lai thì của nầy là của thừa, ko dùng vào đâu được nếu ta ko biết phương pháp mang theo, thì chẳng ích chi cho đời ta cả. Chỉ có cách Bố thí mới đem về của vị lai được.
Tóm lại giải pháp duy nhất của sự diệt tham lam là Bố thí. Vì vậy nên trong 30 pháp Ba-la-mật của chư Phật, Bố thí là hạnh tiền phong, nhưng nhưng chư Bồ tát thường hành. Vậy tất cả chúng ta là đồ đệ Phật muốn giải thoát, nên cố hành theo hạnh nầy trước nhất.
[toggle title=”Thông tin thêm” state=”close”]
Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn
Giải về Tham lam - thpttranhungdao.edu.vn -
TAM ĐỘC VÀ PHÁP ĐỐI TRỊMAHA THONGKHAM MEDHIVONGS
Giải về Tham Lam
Lobha: Tham, là gì?
Tham là muốn được của người khác về cho mình bằng cách phi pháp như trộm cắp, cướp bóc, sang đoạt, gian lận, cưỡng bách v.v … Nếu tất cả chúng ta muốn hiểu rõ THAM là gì, thì tất cả chúng ta nên tìm biết trong bước đầu của lòng tham là gì. Bước đầu của lòng tham là RATIUA. Tôi tin chắc rằng mỗi người của tất cả chúng ta hiểu tiếng Tham ko giống nhau. Có vị hiểu rằng : muốn giàu có phú quí là Tham, vì lẽ đông người ta nghĩ vậy, nên chi lúc chư Đại đức thuyết pháp dạy người dứt bỏ lòng tham, người thường ko thích nghe và có người phản đối rằng : Chư Đại-đức dạy người lười biếng ko lo làm ăn, đó là nguyên do làm cho quê nhà ngày càng đi tới chổ thoái hóa và diệt vong. Quan niệm về lòng tham tương tự là sai trái đáng tiếc. Theo Phật dạy sự khởi đầu của lòng tham là ưa, thích. Sự ưa, thích nầy ko làm hại cho bản thân người ưa thích và người ở gần bên. Vì người ưa thích làm lụng để lấy tiền, chớ ko làm gì tới kẻ khác để lấy tiền làm giàu cho bản thân mình. Tương tự chưa gọi là Tham được. Nếu đem lòng tham ví với những trạng thái của trái xoài chín và nếu phân tích trạng thái của trái xoài chín, thì người ta thấy có 7 quá trình :
1. Hườm hườm2. Vừa chín3. Chín đều4. Chín mùi.5. Chín thâm kim6. Chín úng7. Chín rục có dòi.
Người ăn xoài hoàn toàn có thể ăn bốn thứ xoài từ hườm hườm cho tới xoài chín mùi thì thật là vô hại, bằng ăn ba thứ sau sẽ có hại cho sức khỏe thể chất. Lòng tham cũng có tuần tự tiến triển như chín mùi của trái xoài. Có thứ lòng tham cũng ko hại, nhưng ta ko biết ngăn đón nó, thì nó lại mang tới sự tai hại cho ta. Như tôi đã nói khởi đầu của của lòng tham là sự ưa thích, nếu ta ko biết ngăn nó, nó sẽ đi lần tới thèm khát và thèm khát tội vạ, rồi tới tham. Chư đại-đức thường dạy ko nên tham lam và nên ngăn ngừa chứng tham lam. Ý chư Đại đức dạy rằng nên trông coi tâm ta, đừng để nó đi quá cái mức ưa thích tới nơi tham lam thái quá, rồi gây ra tội vạ. Vì trong lúc tâm người đi tới quá trình tham thì nó lại tìm mưu nầy kế kia để thỏa mãn nhu cầu, bất luận là phải làm một điều gì, dầu có trái với pháp lý chăng nữa cũng vẫn cứ làm. Đây tôi xin phân ra từng tiến trình của lòng tham và xin tuần tự lý giải :
1. RATI: Ưa.2. ICCHĀ: Ưa Thích.3. MAHICCHĀ: Ham.4. PÀPICCHÀ: Thèm khát tội vạ.5. LOBHA: Tham.6. ABHIJĀ: Tham lam.7. ABHIJĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá.
1. – RATI : ưa. Lúc mình trông thấy một vật gì hay nghe một tiếng gì thỏa mãn nhu cầu, thì mình thấy ưa vật đấy hay tiếng đấy. Sự ưa đấy Phạn ngữ gọi là RATI. Rati nầy có ở trong lòng của mọi người, từ giàu có tới nghèo túng. Nhưng sự ưa đấy ko gọi là tham, ko gọi là ác. 2. – ICCHĀ : thích. Thích tức là muốn được vật gì nhưng nhưng mình đã ưa, mình cầu cho được mình mong mỏi. Lòng mong cầu nầy ko có gì ác bằng cướp đoạt trẹo với lẽ đạo, hay luật đời, vì lúc tâm còn trong vòng tốt đẹp, như muốn học giỏi thao tác nhiều để được tiền, siêng năng làm cho ra tiền bằng cách chánh mạng và chánh nghiệp. Hạng ICCHÀ nầy ko gọi là tham được. Vì nếu ko thành công xuất sắc thì đó chẳng qua là sự hiểu nhầm thôi, chưa gây ra tội vạ. 3. – MAHICCHĀ : Thèm khát. Thời đoạn này là tiến trình khởi đầu đi vào tội vạ, nếu ta ko dùng trí tuệ kềm hãm hay trừ nó ngay lúc phát sanh. Nhưng đây cũng chưa hẳn là đi tới nơi phá giới hay là phi pháp. Nó chỉ làm giảm mất phẩm hạnh thanh cao của mình thôi, vì lúc người ta thèm khát, thường làm những chuyện chướng mắt, ko lịch sự và trang nhã. Ta hoàn toàn có thể thấy người thèm khát đấy trong nhiều trường hợp như trong bữa ăn, lúc người thèm khát thấy món ăn nào ngon và hợp mồm mình, thì ko còn nghĩ tới người quanh mình, ăn lấy ăn để, tương tự làm giảm mất trị giá của mình. Chúng ta còn thường thấy nơi sum sê sắm đồ bằng ” Bông ” hay là lúc gặp tuồng hát hay, kẻ tới sau nhưng nhưng chen lấn vào trước, ko nghĩ tới người đã đứng đợi từ trước. Hạng người thèm khát nầy chỉ biết thủ lợi cho mình thôi, ko nghĩ tới người nào hết, nhưng họ cũng ko làm hại người nào. Đây là sơ khởi của lòng tham, nếu người đấy ko biết giữ mình hay thay thế tu sửa mình, thì họ sẽ đi tới chỗ tham ko còn là bao xa. Người nhưng nhưng có lòng thèm khát nầy, ví như người thổi khủng hoảng bong bóng, lúc họ thổi khủng hoảng bong bóng càng lúc càng lớn, thì cái khủng hoảng bong bóng lại từ từ che toàn thể những sự vật trước mặt họ : họ chỉ thấy cái khủng hoảng bong bóng đấy thôi. Người thèm khát cũng vậy, cứ để tâm theo đà đấy nhưng nhưng đi mãi mãi, thì lại đi tới tham. Nếu có người hỏi : ” Vậy người muốn làm giàu và ham nhiều, hai người nầy có giống nhau ko ? ” Ko giống nhau được. Vì người muốn làm giàu chỉ lo siêng năng thao tác có lợi nhiều cho giàu, ko gian lận để làm giàu, thì cái giàu đấy ko hề gọi là ham nhiều được. Còn ham nhiều có tức là có gian lận. Làm giàu do nơi cần mẫn và chánh nghiệp đấy do nơi RATI ( ưa ) chớ ko phải do nơi thèm khát. Còn thèm khát là sự làm lòng người bôn chôn nóng tính muốn được của về cho mình, mặc dầu là ko vi phạm sai pháp, nhưng ko trọn vẹn trong sáng, vì bộc bạch ra bên ngoài cho người trông thấy : đó là tuyến đường mở màn đi sâu vào tội vạ là lòng tham. Ví dụ như hai người đi bộ cùng đi tới một nơi chỉ định là từ Hồ Chí Minh đi Vũng Tàu. Một người thì đi ko quay quồng vội vã vội vã, đi vừa phải với sức mình. Còn một người thì đi vội vã vội vã cho mau, vậy nhưng nhưng vẫn còn thấy chậm, rồi chạy lúp xúp, nhưng cũng chẳng thỏa mãn nhu cầu, cố chạy cho mau để tới chỗ. Cách đi của người nầy ko đem lại hiệu quả tốt đẹp nhưng nhưng trái lại làm cho mệt và nhiều lúc phải bệnh, vì sự làm quá sức. Người nầy cũng như người ham nhiều, còn người kia là người muốn làm giàu, khác với nhau cũng như RATI ( thích ) và MAHICCHÀ ko giống nhau vậy. 4. – PĀPICCHĀ : thèm khát tội vạ, hay thèm khát một cách sâu xa ti tiện. Ko biết tội vạ và trái với lao lý. Một lúc tâm người đi tới chỗ thèm khát sâu xa ti tiện thì ko còn nghĩ tới sự khen chê khinh bỉ của thế nhơn. Người có tâm đấy chỉ biết tuân theo khát vọng của mình thôi, ko còn bối rối gì hết. Mặc dầu chuyện làm đấy so với pháp lý là vô tội, nhưng ko khỏi mồm đời phê phán và người đời khinh bỉ, ví dụ tiêu biểu như chuyện làm của nhiều người nịnh hót bề trên để được chở che thao tác ít nhưng nhưng hưởng lợi nhiều. Chúng ta đừng nghĩ rằng : việc làm quấy, ý tưởng thông minh xấu nhưng nhưng ta giấu che ko người nào biết : tổng thể những sự tâm lý và sự hành vi nhưng nhưng mình cho là thật kín, cũng có ngày lộ ra, vì đó là việc làm hay là sự tâm lý cũng có tác động tác động tới đời ta, ko sớm thì muộn đều lộ liễu cho người thấy. Tâm tất cả chúng ta xấu xa ti tiện hằng tìm kiếm những điều xấu xa tội vạ. Tâm tất cả chúng ta hoàn toàn có thể ví như con lằng xanh. Con lằng xanh thích những cái gì nhưng nhưng người đời nhờm gớm. Tâm ta cũng có thiên hướng thích những điều nhờm gớm tương tự, nên bực tri thức nhận thấy rõ nó, như ta thấy rõ con lằng xanh. 5. – LOBHA : tham, là thèm khát mãnh liệt trong lòng mình và muốn chiếm của kẻ khác, hoặc cưỡng bách để đem về cho mình hay trộm cắp v.v… Tóm lại là dùng phương tiện đi lại nào cũng được miễn đem vật mình đã thích về cho mình. Hạng người thèm khát nầy ko màng tội vạ so với pháp lý và cũng ko sợ quả của luân hồi. Lòng tham ko đo lường và thống kê, hoặc tưởng tượng ra thế nầy thế nọ được. Muốn dễ nhận thức, tôi xin ví dụ như thế nầy : Có người muốn được một trăm nghìn đồng để làm một công nghiệp gì. Người cố rất là làm lụng khó khăn vất vả để có đủ số tiền cần dùng vào việc đấy. Người nầy ko gọi là tham nhưng nhưng gọi là ưa-thích. Còn một người khác chỉ cần một nghìn đồng thôi, nhưng nhưng lại đi lường gạt hay làm một chuyện gì bất chánh để có số tiền thì người đấy gọi là người tham. Vậy thèm khát một cách phi pháp, bất chánh, mặc dầu một xu nhỏ cũng gọi là tham. Tham là một Ác-pháp, một phiền não, là xuất xứ làm cho tâm ta nhơ đục, tội vạ ; và cũng vì nó nhưng nhưng luân hồi. Lòng tham tới tiến trình nầy là hiện thân của tội ác. 6. – ABHIJHĀ : tham lam, tham quá sức ; lòng tham quá sức nầy hoàn toàn có thể khiến người ta làm tội ác được. 7. – ABHIJHÀVISAMALOBHA : Tham lam thái quá, tức là lòng tham đã đi tới tột độ, ko còn chỗ nào cao hơn. Lòng tham nầy làm cho lòng người mờ tối, ko còn nhận thấy phải trái, dám giết mổ mổ người cướp của miễn đoạt cho được mới nghe. Lòng tham của con người tới mức độ nầy, thì ko còn giải pháp nào chặn lại được. Trên đây bảy quá trình của lòng tham đã được lý giải riêng rẽ, dưới đây xin thuyết minh những điểm khác lạ giữa những tiến trình :
1.- LOBHA: Tham. Người tham của hạng nầy là người muốn được của người khác bằng mọi cách, nhưng ngoại trừ cướp và giết mổ mổ người. Lòng tham nầy lại còn phân biệt được của quyến thuộc cha mẹ, và người có ơn; tức là dầu tham nhưng ko lấy của những hạng kể trên.
2.- ABHIJHĀ: Tham lam. Lòng tham lam nầy sanh lên ko còn phân biệt là của người nào, và trên phương diện nào hoặc là cướp bóc v.v… nhưng còn chưa dám lấy của cha mẹ.
3.- ABHIJHĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá. Lòng tham nầy ko còn nghĩ tới là của người nào cả, mặc dầu của đấy là của cha mẹ cũng chẳng từ, miễn sao về cho mình là được.
* Đức Phật dạy tất cả chúng ta nên học cho biết rõ nguyên do sanh lên lòng tham, cốt để tất cả chúng ta thấy rõ hình dáng và nơi phát sanh để dễ cho tất cả chúng ta dập tắt được, hay tất cả chúng ta ngăn ngừa ko cho nó sanh lên. Đức Thế Tôn biết tất cả chúng ta có nền tảng tu hành ko giống nhau, nên Ngài ko dạy chúng sanh nào cũng phải xuống tóc. Ngài có dạy cả hai giải pháp là cho hai hạng người. Hạng căn nguyên cao dầy thì xuống tóc bỏ cả tài, tình, danh, lợi, hầu giải thoát khỏi biển luân hồi. Còn mạng căn nguyên thấp kém thì lo tu tại gia. Đức Phật dạy cho người tu tại gia nên tu theo những pháp là : 1. – Siêng năng lo thao tác cho có tiền tài. Việc làm ko phải buộc phải là làm nghề này nghề nọ, nhưng phải là nghề chân chánh. 2. – Biết giữ lấy của mình đã có và xài ko phung phí.
3.- Có bạn lành (xin xem 38 Pháp An lành).
4.- Đối với vợ con phải thành thật tức là ko ngoại tình. Đối với con một lòng thương yêu và coi ngó săn sóc (xin xem 38 Pháp An lành).
5. – Xa những người lười biếng, giải đãi hay bỏ phế việc làm làm ăn. 6. – Ko nên để tới đỗi thiếu thốn đi vay nợ. Phải có Tam qui và Ngũ giới. Đây là sơ lược của người tại gia cư sĩ phải thực hành thực tiễn theo. Theo giải thuật trên đây thì tất cả chúng ta thấy rằng Đức Phật ko cấm người tại gia cư sĩ làm giàu, nhưng Ngài cấm người tại gia cư sĩ làm giàu trên xương máu kẻ khác, như đầu tư mạnh, chợ đen v.v … Nếu đồ đệ Phật ko lo làm ăn, toàn là nghèo nàn hết, thì Phật giáo ko hề vĩnh cửu được, trái lại nếu giàu có thì dễ bố thí giúp sức chư Tăng. Nếu tổng thể phật tử đều phong phú thì chúng sanh bớt khổ, vì tổng thể đồ đệ Phật đều học rành hai tiếng Bố Thí, Từ Bi. Đức Phật biết rõ đã là chúng sanh lòng còn phiền não, thì ko sao chạy khỏi sự ưa thích, vì đó là một phiền não nằm sâu trong tâm chúng sanh, Phật gọi là thụy miên phiền não. Vì vậy nên Ngài dạy cho tất cả chúng ta biết rõ phiền não đấy và dạy cách chặn lại. Ngài hiểu rằng lòng tham là tai hại ko nhỏ, nên Ngài dạy giải pháp ngăn ngừa.
QUẢ CỦA LÒNG THAM LAM
Người tham thì bạn hữu xa lánh, tới nơi nào cũng ko người nào thích làm bạn, ko người nào muốn giúp sức, làm ăn thường bị thất bại vì thiếu tin tưởng hay bè bạn ko người nào chỉ cho chỗ lợi hại. Người đời ko người nào là ko ghét người THAM. Con người đã gọi là tham lam thì chắc như đinh bị nhiều người thù ghét, nếu hoàn toàn có thể người khác cũng dám sát hại để trả thù vì cướp bóc hay lường gạt hoặc cưỡng bách người ta. Hạng người nầy sau lúc chết chắc như đinh bị sanh vào Địa ngục hay Ngạ quỷ, hoặc súc sanh.
PHÁP ĐỐI TRỊ VỚI THAM
Trong đoạn trước tất cả chúng ta đã thấy lòng tham lam phát sanh lên tuần tự theo bảy trật tự tiến độ. Dưới đây là pháp đối trị để ngăn ngừa và diệt trừ. 1. – RATI : Ưa. Pháp đối trị của ưa là SANTOSA : Tri-túc. Lúc thấy trong tâm mình muốn một vật gì nhưng nhưng ta đã có, mặc dầu ta ko cố ý cướp đoạt của đấy, nhưng ta nên biết rằng đây là bước tiền phong để đi tới tham. Vậy ta phải biết tri-túc, tức là tự mình toại nguyện với những gì nhưng nhưng mình đã có, đừng thèm khát. Đây là pháp ngăn ko cho ” ưa ” đi thêm một bước nữa. 2. – ICCHÀ : Thích. Pháp đối trị của thích là HIRI : Hổ-thẹn, tội vạ. Vì sao hổ thẹn, tội vạ lại trị được cái thích ? Đức Phật thường dạy : con người luân hồi tỉ như người còn đang đi lạc trong rừng đầy nguy hại và khổ sở ; nhưng nhưng sự ưa thích là nhân làm cho con người phải luân hồi khổ. Người nào thấy mình còn ưa thích món nầy vật nọ, nhưng nhưng thấy thẹn với lòng mình bởi còn ham trầm luân trong biển khổ mới là Môn sinh của đấng vô thượng và trọn vẹn tỉnh ngộ, ráng noi theo gương giải thoát của Ngài, dứt hết mọi ham mê theo trầm luân. Người đấy dứt bỏ được sự ưa thích bằng sự hổ thẹn tội vạ. 3. – MAHICCHÀ : Thèm khát. Pháp đối trị của thèm khát là CÀGA : dứt bỏ, ý nói dứt bỏ sự tham muốn bằng cách bố thí. Thí ” dứt bỏ ” có hai ý nghĩa ko giống nhau là : a. – Lúc người có trí tuệ nhìn lại tâm mình, thấy mình thèm khát một vật chi, liền tâm lý tới vô thường khổ não và vô ngã. Người có trí tuệ hằng nghĩ rằng : người càng có của nhiều, càng ham mê và muốn được thêm mãi, vì lòng ham của con người ko có biên giới, mặc dầu hiện giờ được món đấy ko phạm vào điều cấm của Phật, ko trẹo với pháp lý với chánh quyền, nhưng của đó là một nhân làm cho lòng mình nặng lo. Lúc càng có của nhiều càng sợ mất hay sợ tai hại càng nhiều cho của đó, ví như ta có một cái nhà ta lo cho một cái nhà này thôi, nếu có hai cái thì lo hai cái, tức nhiên phải nặng hơn nhiều. Đức Phật ví tất cả chúng ta còn sanh trong luân hồi ko khác nào người đi trên chiếc xuồng nhỏ và trong đêm u tối giữa bể khơi thay vì lo lèo lái lái vào bờ cho mau trái lại còn lo vớt những đồ vật bỏ lên thuyền mình cho nhiều. Người đi trên chiếc xuồng đấy là bản thân ta ; còn biển đó là biển luân hồi ; đêm hôm chính là Vô-minh ; còn những của nhưng nhưng ta vớt như tài, tình, danh, lợi, là đồ của chư thánh nhơn đã vứt bỏ vì thấy đáng ghê sợ. Lúc người đã tỉnh ngộ về Ngũ trần thì ko dám thèm khát gia tài chi nữa, mới dứt bỏ được phiền não. b. – ” Dứt bỏ ” có ý nói là trong lúc ta đã có nhiều tài sản, thấy rằng ta chết ko đem vật gì theo ta được, có chăng chỉ tội và phước, ta liền đem của tiền mình có ra bố thí cho người nghèo, hoặc giúp vào việc từ thiện, hay trợ giúp người tu. Người dứt bỏ như vầy là người đánh ngay vào lòng thèm khát và lòng thèm khát chắc như đinh sẽ bị vượt mặt. 4. – PĀPICCHĀ : Thèm khát tới độ mù quáng. Sự thèm khát này đi tới chỗ gọi là Ác pháp, vì lúc sự thèm khát đi tới nơi đây tức nhiên con người dám trộm cắp, hay lường gạt. Vì vậy nên đức Phật dạy pháp trừ ngay Ác pháp này là Chánh-mạng, tức là nuôi mạng chân chánh, ko hại người, đem quyền lợi cho mình. Pháp thứ 5, 6 và 7 là tham, tham lam, và tham lam thái quá, chỉ có sự Bố thí mới dứt trừ nó được.
PHƯƠNG PHÁP TRỪ THAM
Muốn trừ tham Đức Phật dạy Bố thí. Bố thí có tức là đem của mình đã có cho kẻ khác, như cho người nghèo túng, hay giúp vào việc phước thiện, hay tạo điều kiện cho người bị tai nạn đáng tiếc như lụt bão, hay hỏa thiến. Bố thí có một ý nghĩa tổng quát là : Hỗ trợ kẻ khác với tấm lòng từ bi và ko nghĩ tới sự trả ơn của người thọ lãnh của Bố thí đấy. Sự đem ra cho, là pháp đối trị của tham. Vì tham muốn thâu vào, còn Bố thí lại phát ra. Tham lam là lòng muốn thêm mãi mãi ko biết tới những độ nào cho đủ. Vì tham lam nên lòng người hay biến hóa, lo ngại mất của, dám sang đoạt tài sản của bạn lành hay của quyến thuộc cha mẹ. Sở dĩ con người tham lam, vì con người từ lúc sanh ra cho tới lớn lên chỉ học lấy một tiếng Thâu thôi, ko học tiếng Xuất, thế cho nên lòng tham đấy đã quen rồi, thật khó nhưng nhưng bỏ được. Đức Thế Tôn biết rõ lòng chúng sanh là vậy, nên người tu Phật tiếng học tiền phong là Bố thí hay xuất của mình ra cho, tuỳ tiện theo của mình đã có. Nếu có nhiều, cho nhiều, có ít cho ít. Ban sơ ko hề đem ra cho người nào được, nên Đức Phật dạy về phước và sự an vui ở thiên đường, chúng sanh có bố thí có phước sanh được về thiên đường an vui như thế nầy thế nọ. Sau Ngài lại dạy lòng từ bi, thương hại chúng sanh, đem của ra cho tổng thể người nào ví dụ tiêu biểu, ko còn có giai cấp biên giới, tức là Bố thí ko phải chọn chư Tăng hay người tu nhưng nhưng tổng thể những người cần ta giúp sức. Sự Bố thí nầy là chiêu thức trừ được tham lam.
Phật dạy phải DẠY TÂM mình. Ý nói rằng: Ta nên suy nghĩ để tìm thấy cái hại của sự tham lam và đặc ân của sự ko tham lam. Những pháp làm cho tâm ta xa được sự tham lam là Tri túc, Tự túc, Bố thí. Đức Phật dạy chúng ta nên quán tưởng cho thấy các bậc vua chúa giàu có tột độ, nhưng lúc chết ko đem gì theo được. Tài sản nhưng nhưng ta đã có chỉ cho ta vui sống trong kiếp nầy thôi; nếu nói tới vị lai thì của nầy là của thừa, ko dùng vào đâu được nếu ta ko biết phương pháp mang theo, thì chẳng ích chi cho đời ta cả. Chỉ có cách Bố thí mới đem về của vị lai được.
Tóm lại giải pháp duy nhất của sự diệt tham lam là Bố thí. Vì vậy nên trong 30 pháp Ba-la-mật của chư Phật, Bố thí là hạnh tiền phong, nhưng nhưng chư Bồ tát thường hành. Vậy tất cả chúng ta là đồ đệ Phật muốn giải thoát, nên cố hành theo hạnh nầy trước nhất.
[rule_{ruleNumber}]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_3_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_1_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_2_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_2_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_3_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_1_plain]
[/toggle]
Nguồn:thpttranhungdao.edu.vn
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[/toggle]
Nguồn:thpttranhungdao.edu.vn
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_{ruleNumber}]
[box type=”note” align=”” class=”” center”>TAM ĐỘC VÀ PHÁP ĐỐI TRỊ
MAHA THONGKHAM MEDHIVONGS
Giải về Tham Lam
Lobha: Tham, là gì?
Tham là muốn được của người khác về cho mình bằng cách phi pháp như trộm cắp, cướp bóc, sang đoạt, gian lận, cưỡng bách v.v … Nếu tất cả chúng ta muốn hiểu rõ THAM là gì, thì tất cả chúng ta nên tìm biết trong bước đầu của lòng tham là gì. Bước đầu của lòng tham là RATIUA. Tôi tin chắc rằng mỗi người của tất cả chúng ta hiểu tiếng Tham không giống nhau. Có vị hiểu rằng : muốn giàu có phú quí là Tham, vì lẽ đông người ta nghĩ vậy, nên chi lúc chư Đại đức thuyết pháp dạy người dứt bỏ lòng tham, người thường ko thích nghe và có người phản đối rằng : Chư Đại-đức dạy người lười biếng ko lo làm ăn, đó là nguyên do làm cho quê nhà ngày càng đi tới chổ thoái hóa và diệt vong. Quan niệm về lòng tham tương tự là sai trái đáng tiếc. Theo Phật dạy sự khởi đầu của lòng tham là ưa, thích. Sự ưa, thích nầy ko làm hại cho bản thân người ưa thích và người ở gần bên. Vì người ưa thích làm lụng để lấy tiền, chớ ko làm gì tới kẻ khác để lấy tiền làm giàu cho bản thân mình. Tương tự chưa gọi là Tham được. Nếu đem lòng tham ví với những trạng thái của trái xoài chín và nếu phân tích trạng thái của trái xoài chín, thì người ta thấy có 7 quá trình :
1. Hườm hườm
2. Vừa chín
3. Chín đều
4. Chín mùi.
5. Chín thâm kim
6. Chín úng
7. Chín rục có dòi.
Người ăn xoài hoàn toàn có thể ăn bốn thứ xoài từ hườm hườm cho tới xoài chín mùi thì thật là vô hại, bằng ăn ba thứ sau sẽ có hại cho sức khỏe thể chất. Lòng tham cũng có tuần tự tiến triển như chín mùi của trái xoài. Có thứ lòng tham cũng ko hại, nhưng ta ko biết ngăn đón nó, thì nó lại mang đến sự tai hại cho ta. Như tôi đã nói khởi đầu của của lòng tham là sự ưa thích, nếu ta ko biết ngăn nó, nó sẽ đi lần tới thèm muốn và thèm muốn tội vạ, rồi tới tham. Chư đại-đức thường dạy ko nên tham lam và nên ngăn ngừa chứng tham lam. Ý chư Đại đức dạy rằng nên trông coi tâm ta, đừng để nó đi quá cái mức ưa thích tới nơi tham lam thái quá, rồi gây ra tội vạ. Vì trong khi tâm người đi tới quá trình tham thì nó lại tìm mưu nầy kế kia để thỏa mãn nhu cầu, bất luận là phải làm một điều gì, dầu có trái với pháp lý chăng nữa cũng vẫn cứ làm. Đây tôi xin phân ra từng tiến trình của lòng tham và xin tuần tự lý giải :
1. RATI: Ưa.
2. ICCHĀ: Ưa Thích.
3. MAHICCHĀ: Ham.
4. PÀPICCHÀ: Thèm muốn tội vạ.
5. LOBHA: Tham.
6. ABHIJĀ: Tham lam.
7. ABHIJĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá.
1. – RATI : ưa. Lúc mình trông thấy một vật gì hay nghe một tiếng gì thỏa mãn nhu cầu, thì mình thấy ưa vật đấy hay tiếng đấy. Sự ưa đấy Phạn ngữ gọi là RATI. Rati nầy có ở trong lòng của mọi người, từ giàu có tới nghèo túng. Nhưng sự ưa đấy ko gọi là tham, ko gọi là ác. 2. – ICCHĀ : thích. Thích tức là muốn được vật gì nhưng mà mình đã ưa, mình cầu cho được mình mong mỏi. Lòng mong cầu nầy ko có gì ác bằng cướp đoạt trẹo với lẽ đạo, hay luật đời, vì lúc tâm còn trong vòng tốt đẹp, như muốn học giỏi thao tác nhiều để được tiền, siêng năng làm cho ra tiền bằng cách chánh mạng và chánh nghiệp. Hạng ICCHÀ nầy ko gọi là tham được. Vì nếu ko thành công xuất sắc thì đó chẳng qua là sự hiểu nhầm thôi, chưa gây ra tội vạ. 3. – MAHICCHĀ : Thèm muốn. Thời đoạn này là tiến trình khởi đầu đi vào tội vạ, nếu ta ko dùng trí tuệ kềm hãm hay trừ nó ngay lúc phát sanh. Nhưng đây cũng chưa hẳn là đi tới nơi phá giới hay là phi pháp. Nó chỉ làm giảm mất phẩm hạnh thanh cao của mình thôi, vì lúc người ta thèm muốn, thường làm những chuyện chướng mắt, ko lịch sự và trang nhã. Ta hoàn toàn có thể thấy người thèm muốn đấy trong nhiều trường hợp như trong bữa ăn, lúc người thèm muốn thấy món ăn nào ngon và hợp mồm mình, thì ko còn nghĩ tới người quanh mình, ăn lấy ăn để, tương tự làm giảm mất trị giá của mình. Chúng ta còn thường thấy nơi sum sê sắm đồ bằng ” Bông ” hay là lúc gặp tuồng hát hay, kẻ tới sau nhưng mà chen lấn vào trước, ko nghĩ tới người đã đứng đợi từ trước. Hạng người thèm muốn nầy chỉ biết thủ lợi cho mình thôi, ko nghĩ tới người nào hết, nhưng họ cũng ko làm hại người nào. Đây là sơ khởi của lòng tham, nếu người đấy ko biết giữ mình hay thay thế tu sửa mình, thì họ sẽ đi tới chỗ tham ko còn là bao xa. Người nhưng mà có lòng thèm muốn nầy, ví như người thổi khủng hoảng bong bóng, lúc họ thổi khủng hoảng bong bóng càng lúc càng lớn, thì cái khủng hoảng bong bóng lại từ từ che toàn thể những sự vật trước mặt họ : họ chỉ thấy cái khủng hoảng bong bóng đấy thôi. Người thèm muốn cũng vậy, cứ để tâm theo đà đấy nhưng mà đi mãi mãi, thì lại đi tới tham. Nếu có người hỏi : ” Vậy người muốn làm giàu và ham nhiều, hai người nầy có giống nhau ko ? ” Ko giống nhau được. Vì người muốn làm giàu chỉ lo siêng năng thao tác có lợi nhiều cho giàu, ko gian lận để làm giàu, thì cái giàu đấy ko hề gọi là ham nhiều được. Còn ham nhiều có tức là có gian lận. Làm giàu do nơi cần mẫn và chánh nghiệp đấy do nơi RATI ( ưa ) chớ ko phải do nơi thèm muốn. Còn thèm muốn là sự làm lòng người bôn chôn nóng tính muốn được của về cho mình, mặc dầu là ko vi phạm sai pháp, nhưng ko trọn vẹn trong sáng, vì bộc bạch ra bên ngoài cho người trông thấy : đó là tuyến đường mở màn đi sâu vào tội vạ là lòng tham. Ví dụ như hai người đi bộ cùng đi tới một nơi chỉ định là từ Hồ Chí Minh đi Vũng Tàu. Một người thì đi ko quay quồng vội vã vội vã, đi vừa phải với sức mình. Còn một người thì đi vội vã vội vã cho mau, vậy nhưng mà vẫn còn thấy chậm, rồi chạy lúp xúp, nhưng cũng chẳng thỏa mãn nhu cầu, cố chạy cho mau để tới chỗ. Cách đi của người nầy ko đem lại hiệu quả tốt đẹp nhưng mà trái lại làm cho mệt và nhiều lúc phải bệnh, vì sự làm quá sức. Người nầy cũng như người ham nhiều, còn người kia là người muốn làm giàu, khác với nhau cũng như RATI ( thích ) và MAHICCHÀ không giống nhau vậy. 4. – PĀPICCHĀ : thèm muốn tội vạ, hay thèm muốn một cách sâu xa ti tiện. Ko biết tội vạ và trái với lao lý. Một lúc tâm người đi tới chỗ thèm muốn sâu xa ti tiện thì ko còn nghĩ tới sự khen chê khinh bỉ của thế nhơn. Người có tâm đấy chỉ biết tuân theo khát vọng của mình thôi, ko còn bối rối gì hết. Mặc dầu chuyện làm đấy so với pháp lý là vô tội, nhưng ko khỏi mồm đời phê phán và người đời khinh bỉ, ví dụ tiêu biểu như chuyện làm của nhiều người nịnh hót bề trên để được chở che thao tác ít nhưng mà hưởng lợi nhiều. Chúng ta đừng nghĩ rằng : việc làm quấy, ý tưởng thông minh xấu nhưng mà ta giấu che ko người nào biết : tổng thể những sự tâm lý và sự hành vi nhưng mà mình cho là thật kín, cũng có ngày lộ ra, vì đó là việc làm hay là sự tâm lý cũng có tác động tác động tới đời ta, ko sớm thì muộn đều lộ liễu cho người thấy. Tâm tất cả chúng ta xấu xa ti tiện hằng tìm kiếm những điều xấu xa tội vạ. Tâm tất cả chúng ta hoàn toàn có thể ví như con lằng xanh. Con lằng xanh thích những cái gì nhưng mà người đời nhờm gớm. Tâm ta cũng có thiên hướng thích những điều nhờm gớm tương tự, nên bực tri thức nhận thấy rõ nó, như ta thấy rõ con lằng xanh. 5. – LOBHA : tham, là thèm muốn mãnh liệt trong lòng mình và muốn chiếm của kẻ khác, hoặc cưỡng bách để đem về cho mình hay trộm cắp v.v… Tóm lại là dùng phương tiện đi lại nào cũng được miễn đem vật mình đã thích về cho mình. Hạng người thèm muốn nầy ko màng tội vạ so với pháp lý và cũng ko sợ quả của luân hồi. Lòng tham ko đo lường và thống kê, hoặc tưởng tượng ra thế nầy thế nọ được. Muốn dễ nhận thức, tôi xin ví dụ như thế nầy : Có người muốn được một trăm nghìn đồng để làm một công nghiệp gì. Người cố rất là làm lụng khó khăn vất vả để có đủ số tiền cần dùng vào việc đấy. Người nầy ko gọi là tham nhưng mà gọi là ưa-thích. Còn một người khác chỉ cần một nghìn đồng thôi, nhưng mà lại đi lường gạt hay làm một chuyện gì bất chánh để có số tiền thì người đấy gọi là người tham. Vậy thèm muốn một cách phi pháp, bất chánh, mặc dầu một xu nhỏ cũng gọi là tham. Tham là một Ác-pháp, một phiền não, là xuất xứ làm cho tâm ta nhơ đục, tội vạ ; và cũng vì nó nhưng mà luân hồi. Lòng tham tới tiến trình nầy là hiện thân của tội ác. 6. – ABHIJHĀ : tham lam, tham quá sức ; lòng tham quá sức nầy hoàn toàn có thể khiến người ta làm tội ác được. 7. – ABHIJHÀVISAMALOBHA : Tham lam thái quá, tức là lòng tham đã đi tới tột độ, ko còn chỗ nào cao hơn. Lòng tham nầy làm cho lòng người mờ tối, ko còn nhận thấy phải trái, dám giết mổ người cướp của miễn đoạt cho được mới nghe. Lòng tham của con người tới mức độ nầy, thì ko còn giải pháp nào chặn lại được. Trên đây bảy quá trình của lòng tham đã được lý giải riêng rẽ, dưới đây xin thuyết minh những điểm khác biệt giữa những tiến trình :
1.- LOBHA: Tham. Người tham của hạng nầy là người muốn được của người khác bằng mọi cách, nhưng ngoại trừ cướp và giết mổ người. Lòng tham nầy lại còn phân biệt được của quyến thuộc cha mẹ, và người có ơn; tức là dầu tham nhưng ko lấy của những hạng kể trên.
.u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid #1ABC9C!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:active, .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c .ctaText { font-weight:bold; color:#16A085; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c .postTitle { color:#1ABC9C; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem thêm: Pan Trong Thẻ Atm Là Gì – Phân Biệt Số Thẻ Atm Và Số Tài Khoản Ngân Hàng
2.- ABHIJHĀ: Tham lam. Lòng tham lam nầy sanh lên ko còn phân biệt là của người nào, và trên phương diện nào hoặc là cướp bóc v.v… nhưng còn chưa dám lấy của cha mẹ.
3.- ABHIJHĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá. Lòng tham nầy ko còn nghĩ tới là của người nào cả, mặc dầu của đấy là của cha mẹ cũng chẳng từ, miễn sao về cho mình là được.
* Đức Phật dạy tất cả chúng ta nên học cho biết rõ nguyên do sanh lên lòng tham, cốt để tất cả chúng ta thấy rõ hình dáng và nơi phát sanh để dễ cho tất cả chúng ta dập tắt được, hay tất cả chúng ta ngăn ngừa ko cho nó sanh lên. Đức Thế Tôn biết tất cả chúng ta có nền tảng tu hành không giống nhau, nên Ngài ko dạy chúng sanh nào cũng phải xuống tóc. Ngài có dạy cả hai giải pháp là cho hai hạng người. Hạng căn nguyên cao dầy thì xuống tóc bỏ cả tài, tình, danh, lợi, hầu giải thoát khỏi biển luân hồi. Còn mạng căn nguyên thấp kém thì lo tu tại gia. Đức Phật dạy cho người tu tại gia nên tu theo những pháp là : 1. – Siêng năng lo thao tác cho có tiền tài. Việc làm ko phải buộc phải là làm nghề này nghề nọ, nhưng phải là nghề chân chánh. 2. – Biết giữ lấy của mình đã có và xài ko phung phí.
3.- Có bạn lành (xin xem 38 Pháp An lành).
4.- Đối với vợ con phải thành thật tức là ko ngoại tình. Đối với con một lòng thương yêu và coi ngó săn sóc (xin xem 38 Pháp An lành).
5. – Xa những người lười biếng, giải đãi hay bỏ phế việc làm làm ăn. 6. – Ko nên để tới đỗi thiếu thốn đi vay nợ. Phải có Tam qui và Ngũ giới. Đây là sơ lược của người tại gia cư sĩ phải thực hành thực tiễn theo. Theo giải thuật trên đây thì tất cả chúng ta thấy rằng Đức Phật ko cấm người tại gia cư sĩ làm giàu, nhưng Ngài cấm người tại gia cư sĩ làm giàu trên xương máu kẻ khác, như đầu tư mạnh, chợ đen v.v … Nếu đồ đệ Phật ko lo làm ăn, toàn là nghèo nàn hết, thì Phật giáo ko hề vĩnh cửu được, trái lại nếu giàu có thì dễ bố thí giúp sức chư Tăng. Nếu tổng thể phật tử đều phong phú thì chúng sanh bớt khổ, vì tổng thể đồ đệ Phật đều học rành hai tiếng Bố Thí, Từ Bi. Đức Phật biết rõ đã là chúng sanh lòng còn phiền não, thì ko sao chạy khỏi sự ưa thích, vì đó là một phiền não nằm sâu trong tâm chúng sanh, Phật gọi là thụy miên phiền não. Vì vậy nên Ngài dạy cho tất cả chúng ta biết rõ phiền não đấy và dạy cách chặn lại. Ngài hiểu rằng lòng tham là tai hại ko nhỏ, nên Ngài dạy giải pháp ngăn ngừa.
QUẢ CỦA LÒNG THAM LAM
Người tham thì bạn hữu xa lánh, tới nơi nào cũng ko người nào thích làm bạn, ko người nào muốn giúp sức, làm ăn thường bị thất bại vì thiếu tin tưởng hay bè bạn ko người nào chỉ cho chỗ lợi hại. Người đời ko người nào là ko ghét người THAM. Con người đã gọi là tham lam thì chắc như đinh bị nhiều người thù ghét, nếu hoàn toàn có thể người khác cũng dám sát hại để trả thù vì cướp bóc hay lường gạt hoặc cưỡng bách người ta. Hạng người nầy sau lúc chết chắc như đinh bị sanh vào Địa ngục hay Ngạ quỷ, hoặc súc sanh.
PHÁP ĐỐI TRỊ VỚI THAM
Trong đoạn trước tất cả chúng ta đã thấy lòng tham lam phát sanh lên tuần tự theo bảy thứ tự tiến độ. Dưới đây là pháp đối trị để ngăn ngừa và diệt trừ. 1. – RATI : Ưa. Pháp đối trị của ưa là SANTOSA : Tri-túc. Lúc thấy trong tâm mình muốn một vật gì nhưng mà ta đã có, mặc dầu ta ko cố ý cướp đoạt của đấy, nhưng ta nên biết rằng đây là bước tiền phong để đi tới tham. Vậy ta phải biết tri-túc, tức là tự mình toại nguyện với những gì nhưng mà mình đã có, đừng thèm khát. Đây là pháp ngăn ko cho ” ưa ” đi thêm một bước nữa. 2. – ICCHÀ : Thích. Pháp đối trị của thích là HIRI : Hổ-thẹn, tội vạ. Vì sao hổ thẹn, tội vạ lại trị được cái thích ? Đức Phật thường dạy : con người luân hồi tỉ như người còn đang đi lạc trong rừng đầy nguy hại và khổ sở ; nhưng mà sự ưa thích là nhân làm cho con người phải luân hồi khổ. Người nào thấy mình còn ưa thích món nầy vật nọ, nhưng mà thấy thẹn với lòng mình bởi còn ham trầm luân trong biển khổ mới là Môn sinh của đấng vô thượng và trọn vẹn tỉnh ngộ, ráng noi theo gương giải thoát của Ngài, dứt hết mọi ham mê theo trầm luân. Người đấy dứt bỏ được sự ưa thích bằng sự hổ thẹn tội vạ. 3. – MAHICCHÀ : Thèm muốn. Pháp đối trị của thèm muốn là CÀGA : dứt bỏ, ý nói dứt bỏ sự tham muốn bằng cách bố thí. Thí ” dứt bỏ ” có hai ý nghĩa không giống nhau là : a. – Lúc người có trí tuệ nhìn lại tâm mình, thấy mình thèm muốn một vật chi, liền tâm lý tới vô thường khổ não và vô ngã. Người có trí tuệ hằng nghĩ rằng : người càng có của nhiều, càng ham mê và muốn được thêm mãi, vì lòng ham của con người ko có biên giới, mặc dầu hiện giờ được món đấy ko phạm vào điều cấm của Phật, ko trẹo với pháp lý với chánh quyền, nhưng của đó là một nhân làm cho lòng mình nặng lo. Lúc càng có của nhiều càng sợ mất hay sợ tai hại càng nhiều cho của đó, ví như ta có một cái nhà ta lo cho một cái nhà này thôi, nếu có hai cái thì lo hai cái, tức nhiên phải nặng hơn nhiều. Đức Phật ví tất cả chúng ta còn sanh trong luân hồi ko khác nào người đi trên chiếc xuồng nhỏ và trong đêm u tối giữa bể khơi thay vì lo lèo lái lái vào bờ cho mau trái lại còn lo vớt những đồ vật bỏ lên thuyền mình cho nhiều. Người đi trên chiếc xuồng đấy là bản thân ta ; còn biển đó là biển luân hồi ; đêm hôm chính là Vô-minh ; còn những của nhưng mà ta vớt như tài, tình, danh, lợi, là đồ của chư thánh nhơn đã vứt bỏ vì thấy đáng ghê sợ. Lúc người đã tỉnh ngộ về Ngũ trần thì ko dám thèm muốn gia tài chi nữa, mới dứt bỏ được phiền não. b. – ” Dứt bỏ ” có ý nói là trong khi ta đã có nhiều tài sản, thấy rằng ta chết ko đem vật gì theo ta được, có chăng chỉ tội và phước, ta liền đem của tiền mình có ra bố thí cho người nghèo, hoặc giúp vào việc từ thiện, hay trợ giúp người tu. Người dứt bỏ như vầy là người đánh ngay vào lòng thèm muốn và lòng thèm muốn chắc như đinh sẽ bị vượt mặt. 4. – PĀPICCHĀ : Thèm muốn tới độ mù quáng. Sự thèm muốn này đi tới chỗ gọi là Ác pháp, vì lúc sự thèm muốn đi tới nơi đây tức nhiên con người dám trộm cắp, hay lường gạt. Vì vậy nên đức Phật dạy pháp trừ ngay Ác pháp này là Chánh-mạng, tức là nuôi mạng chân chánh, ko hại người, đem quyền lợi cho mình. Pháp thứ 5, 6 và 7 là tham, tham lam, và tham lam thái quá, chỉ có sự Bố thí mới dứt trừ nó được.
PHƯƠNG PHÁP TRỪ THAM
Muốn trừ tham Đức Phật dạy Bố thí. Bố thí có tức là đem của mình đã có cho kẻ khác, như cho người nghèo túng, hay giúp vào việc phước thiện, hay tạo điều kiện cho người bị tai nạn đáng tiếc như lụt bão, hay hỏa thiến. Bố thí có một ý nghĩa tổng quát là : Hỗ trợ kẻ khác với tấm lòng từ bi và ko nghĩ tới sự trả ơn của người thọ lãnh của Bố thí đấy. Sự đem ra cho, là pháp đối trị của tham. Vì tham muốn thâu vào, còn Bố thí lại phát ra. Tham lam là lòng muốn thêm mãi mãi ko biết tới những độ nào cho đủ. Vì tham lam nên lòng người hay biến hóa, lo ngại mất của, dám sang đoạt tài sản của bạn lành hay của quyến thuộc cha mẹ. Sở dĩ con người tham lam, vì con người từ lúc sanh ra cho tới lớn lên chỉ học lấy một tiếng Thâu thôi, ko học tiếng Xuất, thế cho nên lòng tham đấy đã quen rồi, thật khó nhưng mà bỏ được. Đức Thế Tôn biết rõ lòng chúng sanh là vậy, nên người tu Phật tiếng học tiền phong là Bố thí hay xuất của mình ra cho, tuỳ tiện theo của mình đã có. Nếu có nhiều, cho nhiều, có ít cho ít. Ban sơ ko hề đem ra cho người nào được, nên Đức Phật dạy về phước và sự an vui ở thiên đường, chúng sanh có bố thí có phước sanh được về thiên đường an vui như thế nầy thế nọ. Sau Ngài lại dạy lòng từ bi, thương hại chúng sanh, đem của ra cho tổng thể người nào ví dụ tiêu biểu, ko còn có giai cấp biên giới, tức là Bố thí ko phải chọn chư Tăng hay người tu nhưng mà tổng thể những người cần ta giúp sức. Sự Bố thí nầy là chiêu thức trừ được tham lam.
Phật dạy phải DẠY TÂM mình. Ý nói rằng: Ta nên suy nghĩ để tìm thấy cái hại của sự tham lam và đặc ân của sự ko tham lam. Những pháp làm cho tâm ta xa được sự tham lam là Tri túc, Tự túc, Bố thí. Đức Phật dạy chúng ta nên quán tưởng cho thấy các bậc vua chúa giàu có tột độ, nhưng lúc chết ko đem gì theo được. Tài sản nhưng mà ta đã có chỉ cho ta vui sống trong kiếp nầy thôi; nếu nói tới vị lai thì của nầy là của thừa, ko dùng vào đâu được nếu ta ko biết phương pháp mang theo, thì chẳng ích chi cho đời ta cả. Chỉ có cách Bố thí mới đem về của vị lai được.
Tóm lại giải pháp duy nhất của sự diệt tham lam là Bố thí. Vì vậy nên trong 30 pháp Ba-la-mật của chư Phật, Bố thí là hạnh tiền phong, nhưng mà chư Bồ tát thường hành. Vậy tất cả chúng ta là đồ đệ Phật muốn giải thoát, nên cố hành theo hạnh nầy trước nhất.
[toggle title=”Thông tin thêm” state=”close”]
Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn
Giải về Tham lam - thpttranhungdao.edu.vn -
TAM ĐỘC VÀ PHÁP ĐỐI TRỊ
MAHA THONGKHAM MEDHIVONGS
Giải về Tham Lam
Lobha: Tham, là gì?
Tham là muốn được của người khác về cho mình bằng cách phi pháp như trộm cắp, cướp bóc, sang đoạt, gian lận, cưỡng bách v.v … Nếu tất cả chúng ta muốn hiểu rõ THAM là gì, thì tất cả chúng ta nên tìm biết trong bước đầu của lòng tham là gì. Bước đầu của lòng tham là RATIUA. Tôi tin chắc rằng mỗi người của tất cả chúng ta hiểu tiếng Tham ko giống nhau. Có vị hiểu rằng : muốn giàu có phú quí là Tham, vì lẽ đông người ta nghĩ vậy, nên chi lúc chư Đại đức thuyết pháp dạy người dứt bỏ lòng tham, người thường ko thích nghe và có người phản đối rằng : Chư Đại-đức dạy người lười biếng ko lo làm ăn, đó là nguyên do làm cho quê nhà ngày càng đi tới chổ thoái hóa và diệt vong. Quan niệm về lòng tham tương tự là sai trái đáng tiếc. Theo Phật dạy sự khởi đầu của lòng tham là ưa, thích. Sự ưa, thích nầy ko làm hại cho bản thân người ưa thích và người ở gần bên. Vì người ưa thích làm lụng để lấy tiền, chớ ko làm gì tới kẻ khác để lấy tiền làm giàu cho bản thân mình. Tương tự chưa gọi là Tham được. Nếu đem lòng tham ví với những trạng thái của trái xoài chín và nếu phân tích trạng thái của trái xoài chín, thì người ta thấy có 7 quá trình :
1. Hườm hườm
2. Vừa chín
3. Chín đều
4. Chín mùi.
5. Chín thâm kim
6. Chín úng
7. Chín rục có dòi.
Người ăn xoài hoàn toàn có thể ăn bốn thứ xoài từ hườm hườm cho tới xoài chín mùi thì thật là vô hại, bằng ăn ba thứ sau sẽ có hại cho sức khỏe thể chất. Lòng tham cũng có tuần tự tiến triển như chín mùi của trái xoài. Có thứ lòng tham cũng ko hại, nhưng ta ko biết ngăn đón nó, thì nó lại mang tới sự tai hại cho ta. Như tôi đã nói khởi đầu của của lòng tham là sự ưa thích, nếu ta ko biết ngăn nó, nó sẽ đi lần tới thèm khát và thèm khát tội vạ, rồi tới tham. Chư đại-đức thường dạy ko nên tham lam và nên ngăn ngừa chứng tham lam. Ý chư Đại đức dạy rằng nên trông coi tâm ta, đừng để nó đi quá cái mức ưa thích tới nơi tham lam thái quá, rồi gây ra tội vạ. Vì trong lúc tâm người đi tới quá trình tham thì nó lại tìm mưu nầy kế kia để thỏa mãn nhu cầu, bất luận là phải làm một điều gì, dầu có trái với pháp lý chăng nữa cũng vẫn cứ làm. Đây tôi xin phân ra từng tiến trình của lòng tham và xin tuần tự lý giải :
1. RATI: Ưa.
2. ICCHĀ: Ưa Thích.
3. MAHICCHĀ: Ham.
4. PÀPICCHÀ: Thèm khát tội vạ.
5. LOBHA: Tham.
6. ABHIJĀ: Tham lam.
7. ABHIJĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá.
1. – RATI : ưa. Lúc mình trông thấy một vật gì hay nghe một tiếng gì thỏa mãn nhu cầu, thì mình thấy ưa vật đấy hay tiếng đấy. Sự ưa đấy Phạn ngữ gọi là RATI. Rati nầy có ở trong lòng của mọi người, từ giàu có tới nghèo túng. Nhưng sự ưa đấy ko gọi là tham, ko gọi là ác. 2. – ICCHĀ : thích. Thích tức là muốn được vật gì nhưng nhưng mình đã ưa, mình cầu cho được mình mong mỏi. Lòng mong cầu nầy ko có gì ác bằng cướp đoạt trẹo với lẽ đạo, hay luật đời, vì lúc tâm còn trong vòng tốt đẹp, như muốn học giỏi thao tác nhiều để được tiền, siêng năng làm cho ra tiền bằng cách chánh mạng và chánh nghiệp. Hạng ICCHÀ nầy ko gọi là tham được. Vì nếu ko thành công xuất sắc thì đó chẳng qua là sự hiểu nhầm thôi, chưa gây ra tội vạ. 3. – MAHICCHĀ : Thèm khát. Thời đoạn này là tiến trình khởi đầu đi vào tội vạ, nếu ta ko dùng trí tuệ kềm hãm hay trừ nó ngay lúc phát sanh. Nhưng đây cũng chưa hẳn là đi tới nơi phá giới hay là phi pháp. Nó chỉ làm giảm mất phẩm hạnh thanh cao của mình thôi, vì lúc người ta thèm khát, thường làm những chuyện chướng mắt, ko lịch sự và trang nhã. Ta hoàn toàn có thể thấy người thèm khát đấy trong nhiều trường hợp như trong bữa ăn, lúc người thèm khát thấy món ăn nào ngon và hợp mồm mình, thì ko còn nghĩ tới người quanh mình, ăn lấy ăn để, tương tự làm giảm mất trị giá của mình. Chúng ta còn thường thấy nơi sum sê sắm đồ bằng ” Bông ” hay là lúc gặp tuồng hát hay, kẻ tới sau nhưng nhưng chen lấn vào trước, ko nghĩ tới người đã đứng đợi từ trước. Hạng người thèm khát nầy chỉ biết thủ lợi cho mình thôi, ko nghĩ tới người nào hết, nhưng họ cũng ko làm hại người nào. Đây là sơ khởi của lòng tham, nếu người đấy ko biết giữ mình hay thay thế tu sửa mình, thì họ sẽ đi tới chỗ tham ko còn là bao xa. Người nhưng nhưng có lòng thèm khát nầy, ví như người thổi khủng hoảng bong bóng, lúc họ thổi khủng hoảng bong bóng càng lúc càng lớn, thì cái khủng hoảng bong bóng lại từ từ che toàn thể những sự vật trước mặt họ : họ chỉ thấy cái khủng hoảng bong bóng đấy thôi. Người thèm khát cũng vậy, cứ để tâm theo đà đấy nhưng nhưng đi mãi mãi, thì lại đi tới tham. Nếu có người hỏi : ” Vậy người muốn làm giàu và ham nhiều, hai người nầy có giống nhau ko ? ” Ko giống nhau được. Vì người muốn làm giàu chỉ lo siêng năng thao tác có lợi nhiều cho giàu, ko gian lận để làm giàu, thì cái giàu đấy ko hề gọi là ham nhiều được. Còn ham nhiều có tức là có gian lận. Làm giàu do nơi cần mẫn và chánh nghiệp đấy do nơi RATI ( ưa ) chớ ko phải do nơi thèm khát. Còn thèm khát là sự làm lòng người bôn chôn nóng tính muốn được của về cho mình, mặc dầu là ko vi phạm sai pháp, nhưng ko trọn vẹn trong sáng, vì bộc bạch ra bên ngoài cho người trông thấy : đó là tuyến đường mở màn đi sâu vào tội vạ là lòng tham. Ví dụ như hai người đi bộ cùng đi tới một nơi chỉ định là từ Hồ Chí Minh đi Vũng Tàu. Một người thì đi ko quay quồng vội vã vội vã, đi vừa phải với sức mình. Còn một người thì đi vội vã vội vã cho mau, vậy nhưng nhưng vẫn còn thấy chậm, rồi chạy lúp xúp, nhưng cũng chẳng thỏa mãn nhu cầu, cố chạy cho mau để tới chỗ. Cách đi của người nầy ko đem lại hiệu quả tốt đẹp nhưng nhưng trái lại làm cho mệt và nhiều lúc phải bệnh, vì sự làm quá sức. Người nầy cũng như người ham nhiều, còn người kia là người muốn làm giàu, khác với nhau cũng như RATI ( thích ) và MAHICCHÀ ko giống nhau vậy. 4. – PĀPICCHĀ : thèm khát tội vạ, hay thèm khát một cách sâu xa ti tiện. Ko biết tội vạ và trái với lao lý. Một lúc tâm người đi tới chỗ thèm khát sâu xa ti tiện thì ko còn nghĩ tới sự khen chê khinh bỉ của thế nhơn. Người có tâm đấy chỉ biết tuân theo khát vọng của mình thôi, ko còn bối rối gì hết. Mặc dầu chuyện làm đấy so với pháp lý là vô tội, nhưng ko khỏi mồm đời phê phán và người đời khinh bỉ, ví dụ tiêu biểu như chuyện làm của nhiều người nịnh hót bề trên để được chở che thao tác ít nhưng nhưng hưởng lợi nhiều. Chúng ta đừng nghĩ rằng : việc làm quấy, ý tưởng thông minh xấu nhưng nhưng ta giấu che ko người nào biết : tổng thể những sự tâm lý và sự hành vi nhưng nhưng mình cho là thật kín, cũng có ngày lộ ra, vì đó là việc làm hay là sự tâm lý cũng có tác động tác động tới đời ta, ko sớm thì muộn đều lộ liễu cho người thấy. Tâm tất cả chúng ta xấu xa ti tiện hằng tìm kiếm những điều xấu xa tội vạ. Tâm tất cả chúng ta hoàn toàn có thể ví như con lằng xanh. Con lằng xanh thích những cái gì nhưng nhưng người đời nhờm gớm. Tâm ta cũng có thiên hướng thích những điều nhờm gớm tương tự, nên bực tri thức nhận thấy rõ nó, như ta thấy rõ con lằng xanh. 5. – LOBHA : tham, là thèm khát mãnh liệt trong lòng mình và muốn chiếm của kẻ khác, hoặc cưỡng bách để đem về cho mình hay trộm cắp v.v… Tóm lại là dùng phương tiện đi lại nào cũng được miễn đem vật mình đã thích về cho mình. Hạng người thèm khát nầy ko màng tội vạ so với pháp lý và cũng ko sợ quả của luân hồi. Lòng tham ko đo lường và thống kê, hoặc tưởng tượng ra thế nầy thế nọ được. Muốn dễ nhận thức, tôi xin ví dụ như thế nầy : Có người muốn được một trăm nghìn đồng để làm một công nghiệp gì. Người cố rất là làm lụng khó khăn vất vả để có đủ số tiền cần dùng vào việc đấy. Người nầy ko gọi là tham nhưng nhưng gọi là ưa-thích. Còn một người khác chỉ cần một nghìn đồng thôi, nhưng nhưng lại đi lường gạt hay làm một chuyện gì bất chánh để có số tiền thì người đấy gọi là người tham. Vậy thèm khát một cách phi pháp, bất chánh, mặc dầu một xu nhỏ cũng gọi là tham. Tham là một Ác-pháp, một phiền não, là xuất xứ làm cho tâm ta nhơ đục, tội vạ ; và cũng vì nó nhưng nhưng luân hồi. Lòng tham tới tiến trình nầy là hiện thân của tội ác. 6. – ABHIJHĀ : tham lam, tham quá sức ; lòng tham quá sức nầy hoàn toàn có thể khiến người ta làm tội ác được. 7. – ABHIJHÀVISAMALOBHA : Tham lam thái quá, tức là lòng tham đã đi tới tột độ, ko còn chỗ nào cao hơn. Lòng tham nầy làm cho lòng người mờ tối, ko còn nhận thấy phải trái, dám giết mổ mổ người cướp của miễn đoạt cho được mới nghe. Lòng tham của con người tới mức độ nầy, thì ko còn giải pháp nào chặn lại được. Trên đây bảy quá trình của lòng tham đã được lý giải riêng rẽ, dưới đây xin thuyết minh những điểm khác lạ giữa những tiến trình :
1.- LOBHA: Tham. Người tham của hạng nầy là người muốn được của người khác bằng mọi cách, nhưng ngoại trừ cướp và giết mổ mổ người. Lòng tham nầy lại còn phân biệt được của quyến thuộc cha mẹ, và người có ơn; tức là dầu tham nhưng ko lấy của những hạng kể trên.
2.- ABHIJHĀ: Tham lam. Lòng tham lam nầy sanh lên ko còn phân biệt là của người nào, và trên phương diện nào hoặc là cướp bóc v.v… nhưng còn chưa dám lấy của cha mẹ.
3.- ABHIJHĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá. Lòng tham nầy ko còn nghĩ tới là của người nào cả, mặc dầu của đấy là của cha mẹ cũng chẳng từ, miễn sao về cho mình là được.
* Đức Phật dạy tất cả chúng ta nên học cho biết rõ nguyên do sanh lên lòng tham, cốt để tất cả chúng ta thấy rõ hình dáng và nơi phát sanh để dễ cho tất cả chúng ta dập tắt được, hay tất cả chúng ta ngăn ngừa ko cho nó sanh lên. Đức Thế Tôn biết tất cả chúng ta có nền tảng tu hành ko giống nhau, nên Ngài ko dạy chúng sanh nào cũng phải xuống tóc. Ngài có dạy cả hai giải pháp là cho hai hạng người. Hạng căn nguyên cao dầy thì xuống tóc bỏ cả tài, tình, danh, lợi, hầu giải thoát khỏi biển luân hồi. Còn mạng căn nguyên thấp kém thì lo tu tại gia. Đức Phật dạy cho người tu tại gia nên tu theo những pháp là : 1. – Siêng năng lo thao tác cho có tiền tài. Việc làm ko phải buộc phải là làm nghề này nghề nọ, nhưng phải là nghề chân chánh. 2. – Biết giữ lấy của mình đã có và xài ko phung phí.
3.- Có bạn lành (xin xem 38 Pháp An lành).
4.- Đối với vợ con phải thành thật tức là ko ngoại tình. Đối với con một lòng thương yêu và coi ngó săn sóc (xin xem 38 Pháp An lành).
5. – Xa những người lười biếng, giải đãi hay bỏ phế việc làm làm ăn. 6. – Ko nên để tới đỗi thiếu thốn đi vay nợ. Phải có Tam qui và Ngũ giới. Đây là sơ lược của người tại gia cư sĩ phải thực hành thực tiễn theo. Theo giải thuật trên đây thì tất cả chúng ta thấy rằng Đức Phật ko cấm người tại gia cư sĩ làm giàu, nhưng Ngài cấm người tại gia cư sĩ làm giàu trên xương máu kẻ khác, như đầu tư mạnh, chợ đen v.v … Nếu đồ đệ Phật ko lo làm ăn, toàn là nghèo nàn hết, thì Phật giáo ko hề vĩnh cửu được, trái lại nếu giàu có thì dễ bố thí giúp sức chư Tăng. Nếu tổng thể phật tử đều phong phú thì chúng sanh bớt khổ, vì tổng thể đồ đệ Phật đều học rành hai tiếng Bố Thí, Từ Bi. Đức Phật biết rõ đã là chúng sanh lòng còn phiền não, thì ko sao chạy khỏi sự ưa thích, vì đó là một phiền não nằm sâu trong tâm chúng sanh, Phật gọi là thụy miên phiền não. Vì vậy nên Ngài dạy cho tất cả chúng ta biết rõ phiền não đấy và dạy cách chặn lại. Ngài hiểu rằng lòng tham là tai hại ko nhỏ, nên Ngài dạy giải pháp ngăn ngừa.
QUẢ CỦA LÒNG THAM LAM
Người tham thì bạn hữu xa lánh, tới nơi nào cũng ko người nào thích làm bạn, ko người nào muốn giúp sức, làm ăn thường bị thất bại vì thiếu tin tưởng hay bè bạn ko người nào chỉ cho chỗ lợi hại. Người đời ko người nào là ko ghét người THAM. Con người đã gọi là tham lam thì chắc như đinh bị nhiều người thù ghét, nếu hoàn toàn có thể người khác cũng dám sát hại để trả thù vì cướp bóc hay lường gạt hoặc cưỡng bách người ta. Hạng người nầy sau lúc chết chắc như đinh bị sanh vào Địa ngục hay Ngạ quỷ, hoặc súc sanh.
PHÁP ĐỐI TRỊ VỚI THAM
Trong đoạn trước tất cả chúng ta đã thấy lòng tham lam phát sanh lên tuần tự theo bảy trật tự tiến độ. Dưới đây là pháp đối trị để ngăn ngừa và diệt trừ. 1. – RATI : Ưa. Pháp đối trị của ưa là SANTOSA : Tri-túc. Lúc thấy trong tâm mình muốn một vật gì nhưng nhưng ta đã có, mặc dầu ta ko cố ý cướp đoạt của đấy, nhưng ta nên biết rằng đây là bước tiền phong để đi tới tham. Vậy ta phải biết tri-túc, tức là tự mình toại nguyện với những gì nhưng nhưng mình đã có, đừng thèm khát. Đây là pháp ngăn ko cho ” ưa ” đi thêm một bước nữa. 2. – ICCHÀ : Thích. Pháp đối trị của thích là HIRI : Hổ-thẹn, tội vạ. Vì sao hổ thẹn, tội vạ lại trị được cái thích ? Đức Phật thường dạy : con người luân hồi tỉ như người còn đang đi lạc trong rừng đầy nguy hại và khổ sở ; nhưng nhưng sự ưa thích là nhân làm cho con người phải luân hồi khổ. Người nào thấy mình còn ưa thích món nầy vật nọ, nhưng nhưng thấy thẹn với lòng mình bởi còn ham trầm luân trong biển khổ mới là Môn sinh của đấng vô thượng và trọn vẹn tỉnh ngộ, ráng noi theo gương giải thoát của Ngài, dứt hết mọi ham mê theo trầm luân. Người đấy dứt bỏ được sự ưa thích bằng sự hổ thẹn tội vạ. 3. – MAHICCHÀ : Thèm khát. Pháp đối trị của thèm khát là CÀGA : dứt bỏ, ý nói dứt bỏ sự tham muốn bằng cách bố thí. Thí ” dứt bỏ ” có hai ý nghĩa ko giống nhau là : a. – Lúc người có trí tuệ nhìn lại tâm mình, thấy mình thèm khát một vật chi, liền tâm lý tới vô thường khổ não và vô ngã. Người có trí tuệ hằng nghĩ rằng : người càng có của nhiều, càng ham mê và muốn được thêm mãi, vì lòng ham của con người ko có biên giới, mặc dầu hiện giờ được món đấy ko phạm vào điều cấm của Phật, ko trẹo với pháp lý với chánh quyền, nhưng của đó là một nhân làm cho lòng mình nặng lo. Lúc càng có của nhiều càng sợ mất hay sợ tai hại càng nhiều cho của đó, ví như ta có một cái nhà ta lo cho một cái nhà này thôi, nếu có hai cái thì lo hai cái, tức nhiên phải nặng hơn nhiều. Đức Phật ví tất cả chúng ta còn sanh trong luân hồi ko khác nào người đi trên chiếc xuồng nhỏ và trong đêm u tối giữa bể khơi thay vì lo lèo lái lái vào bờ cho mau trái lại còn lo vớt những đồ vật bỏ lên thuyền mình cho nhiều. Người đi trên chiếc xuồng đấy là bản thân ta ; còn biển đó là biển luân hồi ; đêm hôm chính là Vô-minh ; còn những của nhưng nhưng ta vớt như tài, tình, danh, lợi, là đồ của chư thánh nhơn đã vứt bỏ vì thấy đáng ghê sợ. Lúc người đã tỉnh ngộ về Ngũ trần thì ko dám thèm khát gia tài chi nữa, mới dứt bỏ được phiền não. b. – ” Dứt bỏ ” có ý nói là trong lúc ta đã có nhiều tài sản, thấy rằng ta chết ko đem vật gì theo ta được, có chăng chỉ tội và phước, ta liền đem của tiền mình có ra bố thí cho người nghèo, hoặc giúp vào việc từ thiện, hay trợ giúp người tu. Người dứt bỏ như vầy là người đánh ngay vào lòng thèm khát và lòng thèm khát chắc như đinh sẽ bị vượt mặt. 4. – PĀPICCHĀ : Thèm khát tới độ mù quáng. Sự thèm khát này đi tới chỗ gọi là Ác pháp, vì lúc sự thèm khát đi tới nơi đây tức nhiên con người dám trộm cắp, hay lường gạt. Vì vậy nên đức Phật dạy pháp trừ ngay Ác pháp này là Chánh-mạng, tức là nuôi mạng chân chánh, ko hại người, đem quyền lợi cho mình. Pháp thứ 5, 6 và 7 là tham, tham lam, và tham lam thái quá, chỉ có sự Bố thí mới dứt trừ nó được.
PHƯƠNG PHÁP TRỪ THAM
Muốn trừ tham Đức Phật dạy Bố thí. Bố thí có tức là đem của mình đã có cho kẻ khác, như cho người nghèo túng, hay giúp vào việc phước thiện, hay tạo điều kiện cho người bị tai nạn đáng tiếc như lụt bão, hay hỏa thiến. Bố thí có một ý nghĩa tổng quát là : Hỗ trợ kẻ khác với tấm lòng từ bi và ko nghĩ tới sự trả ơn của người thọ lãnh của Bố thí đấy. Sự đem ra cho, là pháp đối trị của tham. Vì tham muốn thâu vào, còn Bố thí lại phát ra. Tham lam là lòng muốn thêm mãi mãi ko biết tới những độ nào cho đủ. Vì tham lam nên lòng người hay biến hóa, lo ngại mất của, dám sang đoạt tài sản của bạn lành hay của quyến thuộc cha mẹ. Sở dĩ con người tham lam, vì con người từ lúc sanh ra cho tới lớn lên chỉ học lấy một tiếng Thâu thôi, ko học tiếng Xuất, thế cho nên lòng tham đấy đã quen rồi, thật khó nhưng nhưng bỏ được. Đức Thế Tôn biết rõ lòng chúng sanh là vậy, nên người tu Phật tiếng học tiền phong là Bố thí hay xuất của mình ra cho, tuỳ tiện theo của mình đã có. Nếu có nhiều, cho nhiều, có ít cho ít. Ban sơ ko hề đem ra cho người nào được, nên Đức Phật dạy về phước và sự an vui ở thiên đường, chúng sanh có bố thí có phước sanh được về thiên đường an vui như thế nầy thế nọ. Sau Ngài lại dạy lòng từ bi, thương hại chúng sanh, đem của ra cho tổng thể người nào ví dụ tiêu biểu, ko còn có giai cấp biên giới, tức là Bố thí ko phải chọn chư Tăng hay người tu nhưng nhưng tổng thể những người cần ta giúp sức. Sự Bố thí nầy là chiêu thức trừ được tham lam.
Phật dạy phải DẠY TÂM mình. Ý nói rằng: Ta nên suy nghĩ để tìm thấy cái hại của sự tham lam và đặc ân của sự ko tham lam. Những pháp làm cho tâm ta xa được sự tham lam là Tri túc, Tự túc, Bố thí. Đức Phật dạy chúng ta nên quán tưởng cho thấy các bậc vua chúa giàu có tột độ, nhưng lúc chết ko đem gì theo được. Tài sản nhưng nhưng ta đã có chỉ cho ta vui sống trong kiếp nầy thôi; nếu nói tới vị lai thì của nầy là của thừa, ko dùng vào đâu được nếu ta ko biết phương pháp mang theo, thì chẳng ích chi cho đời ta cả. Chỉ có cách Bố thí mới đem về của vị lai được.
Tóm lại giải pháp duy nhất của sự diệt tham lam là Bố thí. Vì vậy nên trong 30 pháp Ba-la-mật của chư Phật, Bố thí là hạnh tiền phong, nhưng nhưng chư Bồ tát thường hành. Vậy tất cả chúng ta là đồ đệ Phật muốn giải thoát, nên cố hành theo hạnh nầy trước nhất.
[rule_{ruleNumber}]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_3_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
Có phải bạn đang tìm kiếm chủ đề về => Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn phải ko? Nếu đúng tương tự thì mời bạn xem nó ngay tại đây. Xem thêm các câu hỏi là gì? khác tại đây => Là gì?
TAM ĐỘC VÀ PHÁP ĐỐI TRỊMAHA THONGKHAM MEDHIVONGS
Giải về Tham Lam
Lobha: Tham, là gì?
Tham là muốn được của người khác về cho mình bằng cách phi pháp như trộm cắp, cướp bóc, sang đoạt, gian lận, cưỡng bách v.v … Nếu tất cả chúng ta muốn hiểu rõ THAM là gì, thì tất cả chúng ta nên tìm biết trong bước đầu của lòng tham là gì. Bước đầu của lòng tham là RATIUA. Tôi tin chắc rằng mỗi người của tất cả chúng ta hiểu tiếng Tham ko giống nhau. Có vị hiểu rằng : muốn giàu có phú quí là Tham, vì lẽ đông người ta nghĩ vậy, nên chi lúc chư Đại đức thuyết pháp dạy người dứt bỏ lòng tham, người thường ko thích nghe và có người phản đối rằng : Chư Đại-đức dạy người lười biếng ko lo làm ăn, đó là nguyên do làm cho quê nhà ngày càng đi tới chổ thoái hóa và diệt vong. Quan niệm về lòng tham tương tự là sai trái đáng tiếc. Theo Phật dạy sự khởi đầu của lòng tham là ưa, thích. Sự ưa, thích nầy ko làm hại cho bản thân người ưa thích và người ở gần bên. Vì người ưa thích làm lụng để lấy tiền, chớ ko làm gì tới kẻ khác để lấy tiền làm giàu cho bản thân mình. Tương tự chưa gọi là Tham được. Nếu đem lòng tham ví với những trạng thái của trái xoài chín và nếu phân tích trạng thái của trái xoài chín, thì người ta thấy có 7 quá trình :
1. Hườm hườm2. Vừa chín3. Chín đều4. Chín mùi.5. Chín thâm kim6. Chín úng7. Chín rục có dòi.
Người ăn xoài hoàn toàn có thể ăn bốn thứ xoài từ hườm hườm cho tới xoài chín mùi thì thật là vô hại, bằng ăn ba thứ sau sẽ có hại cho sức khỏe thể chất. Lòng tham cũng có tuần tự tiến triển như chín mùi của trái xoài. Có thứ lòng tham cũng ko hại, nhưng ta ko biết ngăn đón nó, thì nó lại mang tới sự tai hại cho ta. Như tôi đã nói khởi đầu của của lòng tham là sự ưa thích, nếu ta ko biết ngăn nó, nó sẽ đi lần tới thèm khát và thèm khát tội vạ, rồi tới tham. Chư đại-đức thường dạy ko nên tham lam và nên ngăn ngừa chứng tham lam. Ý chư Đại đức dạy rằng nên trông coi tâm ta, đừng để nó đi quá cái mức ưa thích tới nơi tham lam thái quá, rồi gây ra tội vạ. Vì trong lúc tâm người đi tới quá trình tham thì nó lại tìm mưu nầy kế kia để thỏa mãn nhu cầu, bất luận là phải làm một điều gì, dầu có trái với pháp lý chăng nữa cũng vẫn cứ làm. Đây tôi xin phân ra từng tiến trình của lòng tham và xin tuần tự lý giải :
1. RATI: Ưa.2. ICCHĀ: Ưa Thích.3. MAHICCHĀ: Ham.4. PÀPICCHÀ: Thèm khát tội vạ.5. LOBHA: Tham.6. ABHIJĀ: Tham lam.7. ABHIJĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá.
1. – RATI : ưa. Lúc mình trông thấy một vật gì hay nghe một tiếng gì thỏa mãn nhu cầu, thì mình thấy ưa vật đấy hay tiếng đấy. Sự ưa đấy Phạn ngữ gọi là RATI. Rati nầy có ở trong lòng của mọi người, từ giàu có tới nghèo túng. Nhưng sự ưa đấy ko gọi là tham, ko gọi là ác. 2. – ICCHĀ : thích. Thích tức là muốn được vật gì nhưng nhưng mình đã ưa, mình cầu cho được mình mong mỏi. Lòng mong cầu nầy ko có gì ác bằng cướp đoạt trẹo với lẽ đạo, hay luật đời, vì lúc tâm còn trong vòng tốt đẹp, như muốn học giỏi thao tác nhiều để được tiền, siêng năng làm cho ra tiền bằng cách chánh mạng và chánh nghiệp. Hạng ICCHÀ nầy ko gọi là tham được. Vì nếu ko thành công xuất sắc thì đó chẳng qua là sự hiểu nhầm thôi, chưa gây ra tội vạ. 3. – MAHICCHĀ : Thèm khát. Thời đoạn này là tiến trình khởi đầu đi vào tội vạ, nếu ta ko dùng trí tuệ kềm hãm hay trừ nó ngay lúc phát sanh. Nhưng đây cũng chưa hẳn là đi tới nơi phá giới hay là phi pháp. Nó chỉ làm giảm mất phẩm hạnh thanh cao của mình thôi, vì lúc người ta thèm khát, thường làm những chuyện chướng mắt, ko lịch sự và trang nhã. Ta hoàn toàn có thể thấy người thèm khát đấy trong nhiều trường hợp như trong bữa ăn, lúc người thèm khát thấy món ăn nào ngon và hợp mồm mình, thì ko còn nghĩ tới người quanh mình, ăn lấy ăn để, tương tự làm giảm mất trị giá của mình. Chúng ta còn thường thấy nơi sum sê sắm đồ bằng ” Bông ” hay là lúc gặp tuồng hát hay, kẻ tới sau nhưng nhưng chen lấn vào trước, ko nghĩ tới người đã đứng đợi từ trước. Hạng người thèm khát nầy chỉ biết thủ lợi cho mình thôi, ko nghĩ tới người nào hết, nhưng họ cũng ko làm hại người nào. Đây là sơ khởi của lòng tham, nếu người đấy ko biết giữ mình hay thay thế tu sửa mình, thì họ sẽ đi tới chỗ tham ko còn là bao xa. Người nhưng nhưng có lòng thèm khát nầy, ví như người thổi khủng hoảng bong bóng, lúc họ thổi khủng hoảng bong bóng càng lúc càng lớn, thì cái khủng hoảng bong bóng lại từ từ che toàn thể những sự vật trước mặt họ : họ chỉ thấy cái khủng hoảng bong bóng đấy thôi. Người thèm khát cũng vậy, cứ để tâm theo đà đấy nhưng nhưng đi mãi mãi, thì lại đi tới tham. Nếu có người hỏi : ” Vậy người muốn làm giàu và ham nhiều, hai người nầy có giống nhau ko ? ” Ko giống nhau được. Vì người muốn làm giàu chỉ lo siêng năng thao tác có lợi nhiều cho giàu, ko gian lận để làm giàu, thì cái giàu đấy ko hề gọi là ham nhiều được. Còn ham nhiều có tức là có gian lận. Làm giàu do nơi cần mẫn và chánh nghiệp đấy do nơi RATI ( ưa ) chớ ko phải do nơi thèm khát. Còn thèm khát là sự làm lòng người bôn chôn nóng tính muốn được của về cho mình, mặc dầu là ko vi phạm sai pháp, nhưng ko trọn vẹn trong sáng, vì bộc bạch ra bên ngoài cho người trông thấy : đó là tuyến đường mở màn đi sâu vào tội vạ là lòng tham. Ví dụ như hai người đi bộ cùng đi tới một nơi chỉ định là từ Hồ Chí Minh đi Vũng Tàu. Một người thì đi ko quay quồng vội vã vội vã, đi vừa phải với sức mình. Còn một người thì đi vội vã vội vã cho mau, vậy nhưng nhưng vẫn còn thấy chậm, rồi chạy lúp xúp, nhưng cũng chẳng thỏa mãn nhu cầu, cố chạy cho mau để tới chỗ. Cách đi của người nầy ko đem lại hiệu quả tốt đẹp nhưng nhưng trái lại làm cho mệt và nhiều lúc phải bệnh, vì sự làm quá sức. Người nầy cũng như người ham nhiều, còn người kia là người muốn làm giàu, khác với nhau cũng như RATI ( thích ) và MAHICCHÀ ko giống nhau vậy. 4. – PĀPICCHĀ : thèm khát tội vạ, hay thèm khát một cách sâu xa ti tiện. Ko biết tội vạ và trái với lao lý. Một lúc tâm người đi tới chỗ thèm khát sâu xa ti tiện thì ko còn nghĩ tới sự khen chê khinh bỉ của thế nhơn. Người có tâm đấy chỉ biết tuân theo khát vọng của mình thôi, ko còn bối rối gì hết. Mặc dầu chuyện làm đấy so với pháp lý là vô tội, nhưng ko khỏi mồm đời phê phán và người đời khinh bỉ, ví dụ tiêu biểu như chuyện làm của nhiều người nịnh hót bề trên để được chở che thao tác ít nhưng nhưng hưởng lợi nhiều. Chúng ta đừng nghĩ rằng : việc làm quấy, ý tưởng thông minh xấu nhưng nhưng ta giấu che ko người nào biết : tổng thể những sự tâm lý và sự hành vi nhưng nhưng mình cho là thật kín, cũng có ngày lộ ra, vì đó là việc làm hay là sự tâm lý cũng có tác động tác động tới đời ta, ko sớm thì muộn đều lộ liễu cho người thấy. Tâm tất cả chúng ta xấu xa ti tiện hằng tìm kiếm những điều xấu xa tội vạ. Tâm tất cả chúng ta hoàn toàn có thể ví như con lằng xanh. Con lằng xanh thích những cái gì nhưng nhưng người đời nhờm gớm. Tâm ta cũng có thiên hướng thích những điều nhờm gớm tương tự, nên bực tri thức nhận thấy rõ nó, như ta thấy rõ con lằng xanh. 5. – LOBHA : tham, là thèm khát mãnh liệt trong lòng mình và muốn chiếm của kẻ khác, hoặc cưỡng bách để đem về cho mình hay trộm cắp v.v… Tóm lại là dùng phương tiện đi lại nào cũng được miễn đem vật mình đã thích về cho mình. Hạng người thèm khát nầy ko màng tội vạ so với pháp lý và cũng ko sợ quả của luân hồi. Lòng tham ko đo lường và thống kê, hoặc tưởng tượng ra thế nầy thế nọ được. Muốn dễ nhận thức, tôi xin ví dụ như thế nầy : Có người muốn được một trăm nghìn đồng để làm một công nghiệp gì. Người cố rất là làm lụng khó khăn vất vả để có đủ số tiền cần dùng vào việc đấy. Người nầy ko gọi là tham nhưng nhưng gọi là ưa-thích. Còn một người khác chỉ cần một nghìn đồng thôi, nhưng nhưng lại đi lường gạt hay làm một chuyện gì bất chánh để có số tiền thì người đấy gọi là người tham. Vậy thèm khát một cách phi pháp, bất chánh, mặc dầu một xu nhỏ cũng gọi là tham. Tham là một Ác-pháp, một phiền não, là xuất xứ làm cho tâm ta nhơ đục, tội vạ ; và cũng vì nó nhưng nhưng luân hồi. Lòng tham tới tiến trình nầy là hiện thân của tội ác. 6. – ABHIJHĀ : tham lam, tham quá sức ; lòng tham quá sức nầy hoàn toàn có thể khiến người ta làm tội ác được. 7. – ABHIJHÀVISAMALOBHA : Tham lam thái quá, tức là lòng tham đã đi tới tột độ, ko còn chỗ nào cao hơn. Lòng tham nầy làm cho lòng người mờ tối, ko còn nhận thấy phải trái, dám giết mổ mổ người cướp của miễn đoạt cho được mới nghe. Lòng tham của con người tới mức độ nầy, thì ko còn giải pháp nào chặn lại được. Trên đây bảy quá trình của lòng tham đã được lý giải riêng rẽ, dưới đây xin thuyết minh những điểm khác lạ giữa những tiến trình :
1.- LOBHA: Tham. Người tham của hạng nầy là người muốn được của người khác bằng mọi cách, nhưng ngoại trừ cướp và giết mổ mổ người. Lòng tham nầy lại còn phân biệt được của quyến thuộc cha mẹ, và người có ơn; tức là dầu tham nhưng ko lấy của những hạng kể trên.
.u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid #1ABC9C!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:active, .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c .ctaText { font-weight:bold; color:#16A085; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c .postTitle { color:#1ABC9C; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem thêm: Pan Trong Thẻ Atm Là Gì – Phân Biệt Số Thẻ Atm Và Số Tài Khoản Ngân Hàng2.- ABHIJHĀ: Tham lam. Lòng tham lam nầy sanh lên ko còn phân biệt là của người nào, và trên phương diện nào hoặc là cướp bóc v.v… nhưng còn chưa dám lấy của cha mẹ.
3.- ABHIJHĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá. Lòng tham nầy ko còn nghĩ tới là của người nào cả, mặc dầu của đấy là của cha mẹ cũng chẳng từ, miễn sao về cho mình là được.
* Đức Phật dạy tất cả chúng ta nên học cho biết rõ nguyên do sanh lên lòng tham, cốt để tất cả chúng ta thấy rõ hình dáng và nơi phát sanh để dễ cho tất cả chúng ta dập tắt được, hay tất cả chúng ta ngăn ngừa ko cho nó sanh lên. Đức Thế Tôn biết tất cả chúng ta có nền tảng tu hành ko giống nhau, nên Ngài ko dạy chúng sanh nào cũng phải xuống tóc. Ngài có dạy cả hai giải pháp là cho hai hạng người. Hạng căn nguyên cao dầy thì xuống tóc bỏ cả tài, tình, danh, lợi, hầu giải thoát khỏi biển luân hồi. Còn mạng căn nguyên thấp kém thì lo tu tại gia. Đức Phật dạy cho người tu tại gia nên tu theo những pháp là : 1. – Siêng năng lo thao tác cho có tiền tài. Việc làm ko phải buộc phải là làm nghề này nghề nọ, nhưng phải là nghề chân chánh. 2. – Biết giữ lấy của mình đã có và xài ko phung phí.
3.- Có bạn lành (xin xem 38 Pháp An lành).
4.- Đối với vợ con phải thành thật tức là ko ngoại tình. Đối với con một lòng thương yêu và coi ngó săn sóc (xin xem 38 Pháp An lành).
5. – Xa những người lười biếng, giải đãi hay bỏ phế việc làm làm ăn. 6. – Ko nên để tới đỗi thiếu thốn đi vay nợ. Phải có Tam qui và Ngũ giới. Đây là sơ lược của người tại gia cư sĩ phải thực hành thực tiễn theo. Theo giải thuật trên đây thì tất cả chúng ta thấy rằng Đức Phật ko cấm người tại gia cư sĩ làm giàu, nhưng Ngài cấm người tại gia cư sĩ làm giàu trên xương máu kẻ khác, như đầu tư mạnh, chợ đen v.v … Nếu đồ đệ Phật ko lo làm ăn, toàn là nghèo nàn hết, thì Phật giáo ko hề vĩnh cửu được, trái lại nếu giàu có thì dễ bố thí giúp sức chư Tăng. Nếu tổng thể phật tử đều phong phú thì chúng sanh bớt khổ, vì tổng thể đồ đệ Phật đều học rành hai tiếng Bố Thí, Từ Bi. Đức Phật biết rõ đã là chúng sanh lòng còn phiền não, thì ko sao chạy khỏi sự ưa thích, vì đó là một phiền não nằm sâu trong tâm chúng sanh, Phật gọi là thụy miên phiền não. Vì vậy nên Ngài dạy cho tất cả chúng ta biết rõ phiền não đấy và dạy cách chặn lại. Ngài hiểu rằng lòng tham là tai hại ko nhỏ, nên Ngài dạy giải pháp ngăn ngừa.
QUẢ CỦA LÒNG THAM LAM
Người tham thì bạn hữu xa lánh, tới nơi nào cũng ko người nào thích làm bạn, ko người nào muốn giúp sức, làm ăn thường bị thất bại vì thiếu tin tưởng hay bè bạn ko người nào chỉ cho chỗ lợi hại. Người đời ko người nào là ko ghét người THAM. Con người đã gọi là tham lam thì chắc như đinh bị nhiều người thù ghét, nếu hoàn toàn có thể người khác cũng dám sát hại để trả thù vì cướp bóc hay lường gạt hoặc cưỡng bách người ta. Hạng người nầy sau lúc chết chắc như đinh bị sanh vào Địa ngục hay Ngạ quỷ, hoặc súc sanh.
PHÁP ĐỐI TRỊ VỚI THAM
Trong đoạn trước tất cả chúng ta đã thấy lòng tham lam phát sanh lên tuần tự theo bảy trật tự tiến độ. Dưới đây là pháp đối trị để ngăn ngừa và diệt trừ. 1. – RATI : Ưa. Pháp đối trị của ưa là SANTOSA : Tri-túc. Lúc thấy trong tâm mình muốn một vật gì nhưng nhưng ta đã có, mặc dầu ta ko cố ý cướp đoạt của đấy, nhưng ta nên biết rằng đây là bước tiền phong để đi tới tham. Vậy ta phải biết tri-túc, tức là tự mình toại nguyện với những gì nhưng nhưng mình đã có, đừng thèm khát. Đây là pháp ngăn ko cho ” ưa ” đi thêm một bước nữa. 2. – ICCHÀ : Thích. Pháp đối trị của thích là HIRI : Hổ-thẹn, tội vạ. Vì sao hổ thẹn, tội vạ lại trị được cái thích ? Đức Phật thường dạy : con người luân hồi tỉ như người còn đang đi lạc trong rừng đầy nguy hại và khổ sở ; nhưng nhưng sự ưa thích là nhân làm cho con người phải luân hồi khổ. Người nào thấy mình còn ưa thích món nầy vật nọ, nhưng nhưng thấy thẹn với lòng mình bởi còn ham trầm luân trong biển khổ mới là Môn sinh của đấng vô thượng và trọn vẹn tỉnh ngộ, ráng noi theo gương giải thoát của Ngài, dứt hết mọi ham mê theo trầm luân. Người đấy dứt bỏ được sự ưa thích bằng sự hổ thẹn tội vạ. 3. – MAHICCHÀ : Thèm khát. Pháp đối trị của thèm khát là CÀGA : dứt bỏ, ý nói dứt bỏ sự tham muốn bằng cách bố thí. Thí ” dứt bỏ ” có hai ý nghĩa ko giống nhau là : a. – Lúc người có trí tuệ nhìn lại tâm mình, thấy mình thèm khát một vật chi, liền tâm lý tới vô thường khổ não và vô ngã. Người có trí tuệ hằng nghĩ rằng : người càng có của nhiều, càng ham mê và muốn được thêm mãi, vì lòng ham của con người ko có biên giới, mặc dầu hiện giờ được món đấy ko phạm vào điều cấm của Phật, ko trẹo với pháp lý với chánh quyền, nhưng của đó là một nhân làm cho lòng mình nặng lo. Lúc càng có của nhiều càng sợ mất hay sợ tai hại càng nhiều cho của đó, ví như ta có một cái nhà ta lo cho một cái nhà này thôi, nếu có hai cái thì lo hai cái, tức nhiên phải nặng hơn nhiều. Đức Phật ví tất cả chúng ta còn sanh trong luân hồi ko khác nào người đi trên chiếc xuồng nhỏ và trong đêm u tối giữa bể khơi thay vì lo lèo lái lái vào bờ cho mau trái lại còn lo vớt những đồ vật bỏ lên thuyền mình cho nhiều. Người đi trên chiếc xuồng đấy là bản thân ta ; còn biển đó là biển luân hồi ; đêm hôm chính là Vô-minh ; còn những của nhưng nhưng ta vớt như tài, tình, danh, lợi, là đồ của chư thánh nhơn đã vứt bỏ vì thấy đáng ghê sợ. Lúc người đã tỉnh ngộ về Ngũ trần thì ko dám thèm khát gia tài chi nữa, mới dứt bỏ được phiền não. b. – ” Dứt bỏ ” có ý nói là trong lúc ta đã có nhiều tài sản, thấy rằng ta chết ko đem vật gì theo ta được, có chăng chỉ tội và phước, ta liền đem của tiền mình có ra bố thí cho người nghèo, hoặc giúp vào việc từ thiện, hay trợ giúp người tu. Người dứt bỏ như vầy là người đánh ngay vào lòng thèm khát và lòng thèm khát chắc như đinh sẽ bị vượt mặt. 4. – PĀPICCHĀ : Thèm khát tới độ mù quáng. Sự thèm khát này đi tới chỗ gọi là Ác pháp, vì lúc sự thèm khát đi tới nơi đây tức nhiên con người dám trộm cắp, hay lường gạt. Vì vậy nên đức Phật dạy pháp trừ ngay Ác pháp này là Chánh-mạng, tức là nuôi mạng chân chánh, ko hại người, đem quyền lợi cho mình. Pháp thứ 5, 6 và 7 là tham, tham lam, và tham lam thái quá, chỉ có sự Bố thí mới dứt trừ nó được.
PHƯƠNG PHÁP TRỪ THAM
Muốn trừ tham Đức Phật dạy Bố thí. Bố thí có tức là đem của mình đã có cho kẻ khác, như cho người nghèo túng, hay giúp vào việc phước thiện, hay tạo điều kiện cho người bị tai nạn đáng tiếc như lụt bão, hay hỏa thiến. Bố thí có một ý nghĩa tổng quát là : Hỗ trợ kẻ khác với tấm lòng từ bi và ko nghĩ tới sự trả ơn của người thọ lãnh của Bố thí đấy. Sự đem ra cho, là pháp đối trị của tham. Vì tham muốn thâu vào, còn Bố thí lại phát ra. Tham lam là lòng muốn thêm mãi mãi ko biết tới những độ nào cho đủ. Vì tham lam nên lòng người hay biến hóa, lo ngại mất của, dám sang đoạt tài sản của bạn lành hay của quyến thuộc cha mẹ. Sở dĩ con người tham lam, vì con người từ lúc sanh ra cho tới lớn lên chỉ học lấy một tiếng Thâu thôi, ko học tiếng Xuất, thế cho nên lòng tham đấy đã quen rồi, thật khó nhưng nhưng bỏ được. Đức Thế Tôn biết rõ lòng chúng sanh là vậy, nên người tu Phật tiếng học tiền phong là Bố thí hay xuất của mình ra cho, tuỳ tiện theo của mình đã có. Nếu có nhiều, cho nhiều, có ít cho ít. Ban sơ ko hề đem ra cho người nào được, nên Đức Phật dạy về phước và sự an vui ở thiên đường, chúng sanh có bố thí có phước sanh được về thiên đường an vui như thế nầy thế nọ. Sau Ngài lại dạy lòng từ bi, thương hại chúng sanh, đem của ra cho tổng thể người nào ví dụ tiêu biểu, ko còn có giai cấp biên giới, tức là Bố thí ko phải chọn chư Tăng hay người tu nhưng nhưng tổng thể những người cần ta giúp sức. Sự Bố thí nầy là chiêu thức trừ được tham lam.
Phật dạy phải DẠY TÂM mình. Ý nói rằng: Ta nên suy nghĩ để tìm thấy cái hại của sự tham lam và đặc ân của sự ko tham lam. Những pháp làm cho tâm ta xa được sự tham lam là Tri túc, Tự túc, Bố thí. Đức Phật dạy chúng ta nên quán tưởng cho thấy các bậc vua chúa giàu có tột độ, nhưng lúc chết ko đem gì theo được. Tài sản nhưng nhưng ta đã có chỉ cho ta vui sống trong kiếp nầy thôi; nếu nói tới vị lai thì của nầy là của thừa, ko dùng vào đâu được nếu ta ko biết phương pháp mang theo, thì chẳng ích chi cho đời ta cả. Chỉ có cách Bố thí mới đem về của vị lai được.
Tóm lại giải pháp duy nhất của sự diệt tham lam là Bố thí. Vì vậy nên trong 30 pháp Ba-la-mật của chư Phật, Bố thí là hạnh tiền phong, nhưng nhưng chư Bồ tát thường hành. Vậy tất cả chúng ta là đồ đệ Phật muốn giải thoát, nên cố hành theo hạnh nầy trước nhất.
[toggle title=”Thông tin thêm” state=”close”]
Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn
Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn –
TAM ĐỘC VÀ PHÁP ĐỐI TRỊMAHA THONGKHAM MEDHIVONGS
Giải về Tham Lam
Lobha: Tham, là gì?
Tham là muốn được của người khác về cho mình bằng cách phi pháp như trộm cắp, cướp bóc, sang đoạt, gian lận, cưỡng bách v.v … Nếu tất cả chúng ta muốn hiểu rõ THAM là gì, thì tất cả chúng ta nên tìm biết trong bước đầu của lòng tham là gì. Bước đầu của lòng tham là RATIUA. Tôi tin chắc rằng mỗi người của tất cả chúng ta hiểu tiếng Tham ko giống nhau. Có vị hiểu rằng : muốn giàu có phú quí là Tham, vì lẽ đông người ta nghĩ vậy, nên chi lúc chư Đại đức thuyết pháp dạy người dứt bỏ lòng tham, người thường ko thích nghe và có người phản đối rằng : Chư Đại-đức dạy người lười biếng ko lo làm ăn, đó là nguyên do làm cho quê nhà ngày càng đi tới chổ thoái hóa và diệt vong. Quan niệm về lòng tham tương tự là sai trái đáng tiếc. Theo Phật dạy sự khởi đầu của lòng tham là ưa, thích. Sự ưa, thích nầy ko làm hại cho bản thân người ưa thích và người ở gần bên. Vì người ưa thích làm lụng để lấy tiền, chớ ko làm gì tới kẻ khác để lấy tiền làm giàu cho bản thân mình. Tương tự chưa gọi là Tham được. Nếu đem lòng tham ví với những trạng thái của trái xoài chín và nếu phân tích trạng thái của trái xoài chín, thì người ta thấy có 7 quá trình :
1. Hườm hườm2. Vừa chín3. Chín đều4. Chín mùi.5. Chín thâm kim6. Chín úng7. Chín rục có dòi.
Người ăn xoài hoàn toàn có thể ăn bốn thứ xoài từ hườm hườm cho tới xoài chín mùi thì thật là vô hại, bằng ăn ba thứ sau sẽ có hại cho sức khỏe thể chất. Lòng tham cũng có tuần tự tiến triển như chín mùi của trái xoài. Có thứ lòng tham cũng ko hại, nhưng ta ko biết ngăn đón nó, thì nó lại mang tới sự tai hại cho ta. Như tôi đã nói khởi đầu của của lòng tham là sự ưa thích, nếu ta ko biết ngăn nó, nó sẽ đi lần tới thèm khát và thèm khát tội vạ, rồi tới tham. Chư đại-đức thường dạy ko nên tham lam và nên ngăn ngừa chứng tham lam. Ý chư Đại đức dạy rằng nên trông coi tâm ta, đừng để nó đi quá cái mức ưa thích tới nơi tham lam thái quá, rồi gây ra tội vạ. Vì trong lúc tâm người đi tới quá trình tham thì nó lại tìm mưu nầy kế kia để thỏa mãn nhu cầu, bất luận là phải làm một điều gì, dầu có trái với pháp lý chăng nữa cũng vẫn cứ làm. Đây tôi xin phân ra từng tiến trình của lòng tham và xin tuần tự lý giải :
1. RATI: Ưa.2. ICCHĀ: Ưa Thích.3. MAHICCHĀ: Ham.4. PÀPICCHÀ: Thèm khát tội vạ.5. LOBHA: Tham.6. ABHIJĀ: Tham lam.7. ABHIJĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá.
1. – RATI : ưa. Lúc mình trông thấy một vật gì hay nghe một tiếng gì thỏa mãn nhu cầu, thì mình thấy ưa vật đấy hay tiếng đấy. Sự ưa đấy Phạn ngữ gọi là RATI. Rati nầy có ở trong lòng của mọi người, từ giàu có tới nghèo túng. Nhưng sự ưa đấy ko gọi là tham, ko gọi là ác. 2. – ICCHĀ : thích. Thích tức là muốn được vật gì nhưng nhưng mình đã ưa, mình cầu cho được mình mong mỏi. Lòng mong cầu nầy ko có gì ác bằng cướp đoạt trẹo với lẽ đạo, hay luật đời, vì lúc tâm còn trong vòng tốt đẹp, như muốn học giỏi thao tác nhiều để được tiền, siêng năng làm cho ra tiền bằng cách chánh mạng và chánh nghiệp. Hạng ICCHÀ nầy ko gọi là tham được. Vì nếu ko thành công xuất sắc thì đó chẳng qua là sự hiểu nhầm thôi, chưa gây ra tội vạ. 3. – MAHICCHĀ : Thèm khát. Thời đoạn này là tiến trình khởi đầu đi vào tội vạ, nếu ta ko dùng trí tuệ kềm hãm hay trừ nó ngay lúc phát sanh. Nhưng đây cũng chưa hẳn là đi tới nơi phá giới hay là phi pháp. Nó chỉ làm giảm mất phẩm hạnh thanh cao của mình thôi, vì lúc người ta thèm khát, thường làm những chuyện chướng mắt, ko lịch sự và trang nhã. Ta hoàn toàn có thể thấy người thèm khát đấy trong nhiều trường hợp như trong bữa ăn, lúc người thèm khát thấy món ăn nào ngon và hợp mồm mình, thì ko còn nghĩ tới người quanh mình, ăn lấy ăn để, tương tự làm giảm mất trị giá của mình. Chúng ta còn thường thấy nơi sum sê sắm đồ bằng ” Bông ” hay là lúc gặp tuồng hát hay, kẻ tới sau nhưng nhưng chen lấn vào trước, ko nghĩ tới người đã đứng đợi từ trước. Hạng người thèm khát nầy chỉ biết thủ lợi cho mình thôi, ko nghĩ tới người nào hết, nhưng họ cũng ko làm hại người nào. Đây là sơ khởi của lòng tham, nếu người đấy ko biết giữ mình hay thay thế tu sửa mình, thì họ sẽ đi tới chỗ tham ko còn là bao xa. Người nhưng nhưng có lòng thèm khát nầy, ví như người thổi khủng hoảng bong bóng, lúc họ thổi khủng hoảng bong bóng càng lúc càng lớn, thì cái khủng hoảng bong bóng lại từ từ che toàn thể những sự vật trước mặt họ : họ chỉ thấy cái khủng hoảng bong bóng đấy thôi. Người thèm khát cũng vậy, cứ để tâm theo đà đấy nhưng nhưng đi mãi mãi, thì lại đi tới tham. Nếu có người hỏi : ” Vậy người muốn làm giàu và ham nhiều, hai người nầy có giống nhau ko ? ” Ko giống nhau được. Vì người muốn làm giàu chỉ lo siêng năng thao tác có lợi nhiều cho giàu, ko gian lận để làm giàu, thì cái giàu đấy ko hề gọi là ham nhiều được. Còn ham nhiều có tức là có gian lận. Làm giàu do nơi cần mẫn và chánh nghiệp đấy do nơi RATI ( ưa ) chớ ko phải do nơi thèm khát. Còn thèm khát là sự làm lòng người bôn chôn nóng tính muốn được của về cho mình, mặc dầu là ko vi phạm sai pháp, nhưng ko trọn vẹn trong sáng, vì bộc bạch ra bên ngoài cho người trông thấy : đó là tuyến đường mở màn đi sâu vào tội vạ là lòng tham. Ví dụ như hai người đi bộ cùng đi tới một nơi chỉ định là từ Hồ Chí Minh đi Vũng Tàu. Một người thì đi ko quay quồng vội vã vội vã, đi vừa phải với sức mình. Còn một người thì đi vội vã vội vã cho mau, vậy nhưng nhưng vẫn còn thấy chậm, rồi chạy lúp xúp, nhưng cũng chẳng thỏa mãn nhu cầu, cố chạy cho mau để tới chỗ. Cách đi của người nầy ko đem lại hiệu quả tốt đẹp nhưng nhưng trái lại làm cho mệt và nhiều lúc phải bệnh, vì sự làm quá sức. Người nầy cũng như người ham nhiều, còn người kia là người muốn làm giàu, khác với nhau cũng như RATI ( thích ) và MAHICCHÀ ko giống nhau vậy. 4. – PĀPICCHĀ : thèm khát tội vạ, hay thèm khát một cách sâu xa ti tiện. Ko biết tội vạ và trái với lao lý. Một lúc tâm người đi tới chỗ thèm khát sâu xa ti tiện thì ko còn nghĩ tới sự khen chê khinh bỉ của thế nhơn. Người có tâm đấy chỉ biết tuân theo khát vọng của mình thôi, ko còn bối rối gì hết. Mặc dầu chuyện làm đấy so với pháp lý là vô tội, nhưng ko khỏi mồm đời phê phán và người đời khinh bỉ, ví dụ tiêu biểu như chuyện làm của nhiều người nịnh hót bề trên để được chở che thao tác ít nhưng nhưng hưởng lợi nhiều. Chúng ta đừng nghĩ rằng : việc làm quấy, ý tưởng thông minh xấu nhưng nhưng ta giấu che ko người nào biết : tổng thể những sự tâm lý và sự hành vi nhưng nhưng mình cho là thật kín, cũng có ngày lộ ra, vì đó là việc làm hay là sự tâm lý cũng có tác động tác động tới đời ta, ko sớm thì muộn đều lộ liễu cho người thấy. Tâm tất cả chúng ta xấu xa ti tiện hằng tìm kiếm những điều xấu xa tội vạ. Tâm tất cả chúng ta hoàn toàn có thể ví như con lằng xanh. Con lằng xanh thích những cái gì nhưng nhưng người đời nhờm gớm. Tâm ta cũng có thiên hướng thích những điều nhờm gớm tương tự, nên bực tri thức nhận thấy rõ nó, như ta thấy rõ con lằng xanh. 5. – LOBHA : tham, là thèm khát mãnh liệt trong lòng mình và muốn chiếm của kẻ khác, hoặc cưỡng bách để đem về cho mình hay trộm cắp v.v… Tóm lại là dùng phương tiện đi lại nào cũng được miễn đem vật mình đã thích về cho mình. Hạng người thèm khát nầy ko màng tội vạ so với pháp lý và cũng ko sợ quả của luân hồi. Lòng tham ko đo lường và thống kê, hoặc tưởng tượng ra thế nầy thế nọ được. Muốn dễ nhận thức, tôi xin ví dụ như thế nầy : Có người muốn được một trăm nghìn đồng để làm một công nghiệp gì. Người cố rất là làm lụng khó khăn vất vả để có đủ số tiền cần dùng vào việc đấy. Người nầy ko gọi là tham nhưng nhưng gọi là ưa-thích. Còn một người khác chỉ cần một nghìn đồng thôi, nhưng nhưng lại đi lường gạt hay làm một chuyện gì bất chánh để có số tiền thì người đấy gọi là người tham. Vậy thèm khát một cách phi pháp, bất chánh, mặc dầu một xu nhỏ cũng gọi là tham. Tham là một Ác-pháp, một phiền não, là xuất xứ làm cho tâm ta nhơ đục, tội vạ ; và cũng vì nó nhưng nhưng luân hồi. Lòng tham tới tiến trình nầy là hiện thân của tội ác. 6. – ABHIJHĀ : tham lam, tham quá sức ; lòng tham quá sức nầy hoàn toàn có thể khiến người ta làm tội ác được. 7. – ABHIJHÀVISAMALOBHA : Tham lam thái quá, tức là lòng tham đã đi tới tột độ, ko còn chỗ nào cao hơn. Lòng tham nầy làm cho lòng người mờ tối, ko còn nhận thấy phải trái, dám giết mổ mổ người cướp của miễn đoạt cho được mới nghe. Lòng tham của con người tới mức độ nầy, thì ko còn giải pháp nào chặn lại được. Trên đây bảy quá trình của lòng tham đã được lý giải riêng rẽ, dưới đây xin thuyết minh những điểm khác lạ giữa những tiến trình :
1.- LOBHA: Tham. Người tham của hạng nầy là người muốn được của người khác bằng mọi cách, nhưng ngoại trừ cướp và giết mổ mổ người. Lòng tham nầy lại còn phân biệt được của quyến thuộc cha mẹ, và người có ơn; tức là dầu tham nhưng ko lấy của những hạng kể trên.
2.- ABHIJHĀ: Tham lam. Lòng tham lam nầy sanh lên ko còn phân biệt là của người nào, và trên phương diện nào hoặc là cướp bóc v.v… nhưng còn chưa dám lấy của cha mẹ.
3.- ABHIJHĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá. Lòng tham nầy ko còn nghĩ tới là của người nào cả, mặc dầu của đấy là của cha mẹ cũng chẳng từ, miễn sao về cho mình là được.
* Đức Phật dạy tất cả chúng ta nên học cho biết rõ nguyên do sanh lên lòng tham, cốt để tất cả chúng ta thấy rõ hình dáng và nơi phát sanh để dễ cho tất cả chúng ta dập tắt được, hay tất cả chúng ta ngăn ngừa ko cho nó sanh lên. Đức Thế Tôn biết tất cả chúng ta có nền tảng tu hành ko giống nhau, nên Ngài ko dạy chúng sanh nào cũng phải xuống tóc. Ngài có dạy cả hai giải pháp là cho hai hạng người. Hạng căn nguyên cao dầy thì xuống tóc bỏ cả tài, tình, danh, lợi, hầu giải thoát khỏi biển luân hồi. Còn mạng căn nguyên thấp kém thì lo tu tại gia. Đức Phật dạy cho người tu tại gia nên tu theo những pháp là : 1. – Siêng năng lo thao tác cho có tiền tài. Việc làm ko phải buộc phải là làm nghề này nghề nọ, nhưng phải là nghề chân chánh. 2. – Biết giữ lấy của mình đã có và xài ko phung phí.
3.- Có bạn lành (xin xem 38 Pháp An lành).
4.- Đối với vợ con phải thành thật tức là ko ngoại tình. Đối với con một lòng thương yêu và coi ngó săn sóc (xin xem 38 Pháp An lành).
5. – Xa những người lười biếng, giải đãi hay bỏ phế việc làm làm ăn. 6. – Ko nên để tới đỗi thiếu thốn đi vay nợ. Phải có Tam qui và Ngũ giới. Đây là sơ lược của người tại gia cư sĩ phải thực hành thực tiễn theo. Theo giải thuật trên đây thì tất cả chúng ta thấy rằng Đức Phật ko cấm người tại gia cư sĩ làm giàu, nhưng Ngài cấm người tại gia cư sĩ làm giàu trên xương máu kẻ khác, như đầu tư mạnh, chợ đen v.v … Nếu đồ đệ Phật ko lo làm ăn, toàn là nghèo nàn hết, thì Phật giáo ko hề vĩnh cửu được, trái lại nếu giàu có thì dễ bố thí giúp sức chư Tăng. Nếu tổng thể phật tử đều phong phú thì chúng sanh bớt khổ, vì tổng thể đồ đệ Phật đều học rành hai tiếng Bố Thí, Từ Bi. Đức Phật biết rõ đã là chúng sanh lòng còn phiền não, thì ko sao chạy khỏi sự ưa thích, vì đó là một phiền não nằm sâu trong tâm chúng sanh, Phật gọi là thụy miên phiền não. Vì vậy nên Ngài dạy cho tất cả chúng ta biết rõ phiền não đấy và dạy cách chặn lại. Ngài hiểu rằng lòng tham là tai hại ko nhỏ, nên Ngài dạy giải pháp ngăn ngừa.
QUẢ CỦA LÒNG THAM LAM
Người tham thì bạn hữu xa lánh, tới nơi nào cũng ko người nào thích làm bạn, ko người nào muốn giúp sức, làm ăn thường bị thất bại vì thiếu tin tưởng hay bè bạn ko người nào chỉ cho chỗ lợi hại. Người đời ko người nào là ko ghét người THAM. Con người đã gọi là tham lam thì chắc như đinh bị nhiều người thù ghét, nếu hoàn toàn có thể người khác cũng dám sát hại để trả thù vì cướp bóc hay lường gạt hoặc cưỡng bách người ta. Hạng người nầy sau lúc chết chắc như đinh bị sanh vào Địa ngục hay Ngạ quỷ, hoặc súc sanh.
PHÁP ĐỐI TRỊ VỚI THAM
Trong đoạn trước tất cả chúng ta đã thấy lòng tham lam phát sanh lên tuần tự theo bảy trật tự tiến độ. Dưới đây là pháp đối trị để ngăn ngừa và diệt trừ. 1. – RATI : Ưa. Pháp đối trị của ưa là SANTOSA : Tri-túc. Lúc thấy trong tâm mình muốn một vật gì nhưng nhưng ta đã có, mặc dầu ta ko cố ý cướp đoạt của đấy, nhưng ta nên biết rằng đây là bước tiền phong để đi tới tham. Vậy ta phải biết tri-túc, tức là tự mình toại nguyện với những gì nhưng nhưng mình đã có, đừng thèm khát. Đây là pháp ngăn ko cho ” ưa ” đi thêm một bước nữa. 2. – ICCHÀ : Thích. Pháp đối trị của thích là HIRI : Hổ-thẹn, tội vạ. Vì sao hổ thẹn, tội vạ lại trị được cái thích ? Đức Phật thường dạy : con người luân hồi tỉ như người còn đang đi lạc trong rừng đầy nguy hại và khổ sở ; nhưng nhưng sự ưa thích là nhân làm cho con người phải luân hồi khổ. Người nào thấy mình còn ưa thích món nầy vật nọ, nhưng nhưng thấy thẹn với lòng mình bởi còn ham trầm luân trong biển khổ mới là Môn sinh của đấng vô thượng và trọn vẹn tỉnh ngộ, ráng noi theo gương giải thoát của Ngài, dứt hết mọi ham mê theo trầm luân. Người đấy dứt bỏ được sự ưa thích bằng sự hổ thẹn tội vạ. 3. – MAHICCHÀ : Thèm khát. Pháp đối trị của thèm khát là CÀGA : dứt bỏ, ý nói dứt bỏ sự tham muốn bằng cách bố thí. Thí ” dứt bỏ ” có hai ý nghĩa ko giống nhau là : a. – Lúc người có trí tuệ nhìn lại tâm mình, thấy mình thèm khát một vật chi, liền tâm lý tới vô thường khổ não và vô ngã. Người có trí tuệ hằng nghĩ rằng : người càng có của nhiều, càng ham mê và muốn được thêm mãi, vì lòng ham của con người ko có biên giới, mặc dầu hiện giờ được món đấy ko phạm vào điều cấm của Phật, ko trẹo với pháp lý với chánh quyền, nhưng của đó là một nhân làm cho lòng mình nặng lo. Lúc càng có của nhiều càng sợ mất hay sợ tai hại càng nhiều cho của đó, ví như ta có một cái nhà ta lo cho một cái nhà này thôi, nếu có hai cái thì lo hai cái, tức nhiên phải nặng hơn nhiều. Đức Phật ví tất cả chúng ta còn sanh trong luân hồi ko khác nào người đi trên chiếc xuồng nhỏ và trong đêm u tối giữa bể khơi thay vì lo lèo lái lái vào bờ cho mau trái lại còn lo vớt những đồ vật bỏ lên thuyền mình cho nhiều. Người đi trên chiếc xuồng đấy là bản thân ta ; còn biển đó là biển luân hồi ; đêm hôm chính là Vô-minh ; còn những của nhưng nhưng ta vớt như tài, tình, danh, lợi, là đồ của chư thánh nhơn đã vứt bỏ vì thấy đáng ghê sợ. Lúc người đã tỉnh ngộ về Ngũ trần thì ko dám thèm khát gia tài chi nữa, mới dứt bỏ được phiền não. b. – ” Dứt bỏ ” có ý nói là trong lúc ta đã có nhiều tài sản, thấy rằng ta chết ko đem vật gì theo ta được, có chăng chỉ tội và phước, ta liền đem của tiền mình có ra bố thí cho người nghèo, hoặc giúp vào việc từ thiện, hay trợ giúp người tu. Người dứt bỏ như vầy là người đánh ngay vào lòng thèm khát và lòng thèm khát chắc như đinh sẽ bị vượt mặt. 4. – PĀPICCHĀ : Thèm khát tới độ mù quáng. Sự thèm khát này đi tới chỗ gọi là Ác pháp, vì lúc sự thèm khát đi tới nơi đây tức nhiên con người dám trộm cắp, hay lường gạt. Vì vậy nên đức Phật dạy pháp trừ ngay Ác pháp này là Chánh-mạng, tức là nuôi mạng chân chánh, ko hại người, đem quyền lợi cho mình. Pháp thứ 5, 6 và 7 là tham, tham lam, và tham lam thái quá, chỉ có sự Bố thí mới dứt trừ nó được.
PHƯƠNG PHÁP TRỪ THAM
Muốn trừ tham Đức Phật dạy Bố thí. Bố thí có tức là đem của mình đã có cho kẻ khác, như cho người nghèo túng, hay giúp vào việc phước thiện, hay tạo điều kiện cho người bị tai nạn đáng tiếc như lụt bão, hay hỏa thiến. Bố thí có một ý nghĩa tổng quát là : Hỗ trợ kẻ khác với tấm lòng từ bi và ko nghĩ tới sự trả ơn của người thọ lãnh của Bố thí đấy. Sự đem ra cho, là pháp đối trị của tham. Vì tham muốn thâu vào, còn Bố thí lại phát ra. Tham lam là lòng muốn thêm mãi mãi ko biết tới những độ nào cho đủ. Vì tham lam nên lòng người hay biến hóa, lo ngại mất của, dám sang đoạt tài sản của bạn lành hay của quyến thuộc cha mẹ. Sở dĩ con người tham lam, vì con người từ lúc sanh ra cho tới lớn lên chỉ học lấy một tiếng Thâu thôi, ko học tiếng Xuất, thế cho nên lòng tham đấy đã quen rồi, thật khó nhưng nhưng bỏ được. Đức Thế Tôn biết rõ lòng chúng sanh là vậy, nên người tu Phật tiếng học tiền phong là Bố thí hay xuất của mình ra cho, tuỳ tiện theo của mình đã có. Nếu có nhiều, cho nhiều, có ít cho ít. Ban sơ ko hề đem ra cho người nào được, nên Đức Phật dạy về phước và sự an vui ở thiên đường, chúng sanh có bố thí có phước sanh được về thiên đường an vui như thế nầy thế nọ. Sau Ngài lại dạy lòng từ bi, thương hại chúng sanh, đem của ra cho tổng thể người nào ví dụ tiêu biểu, ko còn có giai cấp biên giới, tức là Bố thí ko phải chọn chư Tăng hay người tu nhưng nhưng tổng thể những người cần ta giúp sức. Sự Bố thí nầy là chiêu thức trừ được tham lam.
Phật dạy phải DẠY TÂM mình. Ý nói rằng: Ta nên suy nghĩ để tìm thấy cái hại của sự tham lam và đặc ân của sự ko tham lam. Những pháp làm cho tâm ta xa được sự tham lam là Tri túc, Tự túc, Bố thí. Đức Phật dạy chúng ta nên quán tưởng cho thấy các bậc vua chúa giàu có tột độ, nhưng lúc chết ko đem gì theo được. Tài sản nhưng nhưng ta đã có chỉ cho ta vui sống trong kiếp nầy thôi; nếu nói tới vị lai thì của nầy là của thừa, ko dùng vào đâu được nếu ta ko biết phương pháp mang theo, thì chẳng ích chi cho đời ta cả. Chỉ có cách Bố thí mới đem về của vị lai được.
Tóm lại giải pháp duy nhất của sự diệt tham lam là Bố thí. Vì vậy nên trong 30 pháp Ba-la-mật của chư Phật, Bố thí là hạnh tiền phong, nhưng nhưng chư Bồ tát thường hành. Vậy tất cả chúng ta là đồ đệ Phật muốn giải thoát, nên cố hành theo hạnh nầy trước nhất.
[rule_{ruleNumber}]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_3_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_1_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_2_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_2_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_3_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_1_plain]
[/toggle]
Nguồn:thpttranhungdao.edu.vn
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_2_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_2_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_3_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
Có phải bạn đang tìm kiếm chủ đề về => Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn phải ko? Nếu đúng tương tự thì mời bạn xem nó ngay tại đây. Xem thêm các câu hỏi là gì? khác tại đây => Là gì?
TAM ĐỘC VÀ PHÁP ĐỐI TRỊMAHA THONGKHAM MEDHIVONGS
Giải về Tham Lam
Lobha: Tham, là gì?
Tham là muốn được của người khác về cho mình bằng cách phi pháp như trộm cắp, cướp bóc, sang đoạt, gian lận, cưỡng bách v.v … Nếu tất cả chúng ta muốn hiểu rõ THAM là gì, thì tất cả chúng ta nên tìm biết trong bước đầu của lòng tham là gì. Bước đầu của lòng tham là RATIUA. Tôi tin chắc rằng mỗi người của tất cả chúng ta hiểu tiếng Tham ko giống nhau. Có vị hiểu rằng : muốn giàu có phú quí là Tham, vì lẽ đông người ta nghĩ vậy, nên chi lúc chư Đại đức thuyết pháp dạy người dứt bỏ lòng tham, người thường ko thích nghe và có người phản đối rằng : Chư Đại-đức dạy người lười biếng ko lo làm ăn, đó là nguyên do làm cho quê nhà ngày càng đi tới chổ thoái hóa và diệt vong. Quan niệm về lòng tham tương tự là sai trái đáng tiếc. Theo Phật dạy sự khởi đầu của lòng tham là ưa, thích. Sự ưa, thích nầy ko làm hại cho bản thân người ưa thích và người ở gần bên. Vì người ưa thích làm lụng để lấy tiền, chớ ko làm gì tới kẻ khác để lấy tiền làm giàu cho bản thân mình. Tương tự chưa gọi là Tham được. Nếu đem lòng tham ví với những trạng thái của trái xoài chín và nếu phân tích trạng thái của trái xoài chín, thì người ta thấy có 7 quá trình :
1. Hườm hườm2. Vừa chín3. Chín đều4. Chín mùi.5. Chín thâm kim6. Chín úng7. Chín rục có dòi.
Người ăn xoài hoàn toàn có thể ăn bốn thứ xoài từ hườm hườm cho tới xoài chín mùi thì thật là vô hại, bằng ăn ba thứ sau sẽ có hại cho sức khỏe thể chất. Lòng tham cũng có tuần tự tiến triển như chín mùi của trái xoài. Có thứ lòng tham cũng ko hại, nhưng ta ko biết ngăn đón nó, thì nó lại mang tới sự tai hại cho ta. Như tôi đã nói khởi đầu của của lòng tham là sự ưa thích, nếu ta ko biết ngăn nó, nó sẽ đi lần tới thèm khát và thèm khát tội vạ, rồi tới tham. Chư đại-đức thường dạy ko nên tham lam và nên ngăn ngừa chứng tham lam. Ý chư Đại đức dạy rằng nên trông coi tâm ta, đừng để nó đi quá cái mức ưa thích tới nơi tham lam thái quá, rồi gây ra tội vạ. Vì trong lúc tâm người đi tới quá trình tham thì nó lại tìm mưu nầy kế kia để thỏa mãn nhu cầu, bất luận là phải làm một điều gì, dầu có trái với pháp lý chăng nữa cũng vẫn cứ làm. Đây tôi xin phân ra từng tiến trình của lòng tham và xin tuần tự lý giải :
1. RATI: Ưa.2. ICCHĀ: Ưa Thích.3. MAHICCHĀ: Ham.4. PÀPICCHÀ: Thèm khát tội vạ.5. LOBHA: Tham.6. ABHIJĀ: Tham lam.7. ABHIJĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá.
1. – RATI : ưa. Lúc mình trông thấy một vật gì hay nghe một tiếng gì thỏa mãn nhu cầu, thì mình thấy ưa vật đấy hay tiếng đấy. Sự ưa đấy Phạn ngữ gọi là RATI. Rati nầy có ở trong lòng của mọi người, từ giàu có tới nghèo túng. Nhưng sự ưa đấy ko gọi là tham, ko gọi là ác. 2. – ICCHĀ : thích. Thích tức là muốn được vật gì nhưng nhưng mình đã ưa, mình cầu cho được mình mong mỏi. Lòng mong cầu nầy ko có gì ác bằng cướp đoạt trẹo với lẽ đạo, hay luật đời, vì lúc tâm còn trong vòng tốt đẹp, như muốn học giỏi thao tác nhiều để được tiền, siêng năng làm cho ra tiền bằng cách chánh mạng và chánh nghiệp. Hạng ICCHÀ nầy ko gọi là tham được. Vì nếu ko thành công xuất sắc thì đó chẳng qua là sự hiểu nhầm thôi, chưa gây ra tội vạ. 3. – MAHICCHĀ : Thèm khát. Thời đoạn này là tiến trình khởi đầu đi vào tội vạ, nếu ta ko dùng trí tuệ kềm hãm hay trừ nó ngay lúc phát sanh. Nhưng đây cũng chưa hẳn là đi tới nơi phá giới hay là phi pháp. Nó chỉ làm giảm mất phẩm hạnh thanh cao của mình thôi, vì lúc người ta thèm khát, thường làm những chuyện chướng mắt, ko lịch sự và trang nhã. Ta hoàn toàn có thể thấy người thèm khát đấy trong nhiều trường hợp như trong bữa ăn, lúc người thèm khát thấy món ăn nào ngon và hợp mồm mình, thì ko còn nghĩ tới người quanh mình, ăn lấy ăn để, tương tự làm giảm mất trị giá của mình. Chúng ta còn thường thấy nơi sum sê sắm đồ bằng ” Bông ” hay là lúc gặp tuồng hát hay, kẻ tới sau nhưng nhưng chen lấn vào trước, ko nghĩ tới người đã đứng đợi từ trước. Hạng người thèm khát nầy chỉ biết thủ lợi cho mình thôi, ko nghĩ tới người nào hết, nhưng họ cũng ko làm hại người nào. Đây là sơ khởi của lòng tham, nếu người đấy ko biết giữ mình hay thay thế tu sửa mình, thì họ sẽ đi tới chỗ tham ko còn là bao xa. Người nhưng nhưng có lòng thèm khát nầy, ví như người thổi khủng hoảng bong bóng, lúc họ thổi khủng hoảng bong bóng càng lúc càng lớn, thì cái khủng hoảng bong bóng lại từ từ che toàn thể những sự vật trước mặt họ : họ chỉ thấy cái khủng hoảng bong bóng đấy thôi. Người thèm khát cũng vậy, cứ để tâm theo đà đấy nhưng nhưng đi mãi mãi, thì lại đi tới tham. Nếu có người hỏi : ” Vậy người muốn làm giàu và ham nhiều, hai người nầy có giống nhau ko ? ” Ko giống nhau được. Vì người muốn làm giàu chỉ lo siêng năng thao tác có lợi nhiều cho giàu, ko gian lận để làm giàu, thì cái giàu đấy ko hề gọi là ham nhiều được. Còn ham nhiều có tức là có gian lận. Làm giàu do nơi cần mẫn và chánh nghiệp đấy do nơi RATI ( ưa ) chớ ko phải do nơi thèm khát. Còn thèm khát là sự làm lòng người bôn chôn nóng tính muốn được của về cho mình, mặc dầu là ko vi phạm sai pháp, nhưng ko trọn vẹn trong sáng, vì bộc bạch ra bên ngoài cho người trông thấy : đó là tuyến đường mở màn đi sâu vào tội vạ là lòng tham. Ví dụ như hai người đi bộ cùng đi tới một nơi chỉ định là từ Hồ Chí Minh đi Vũng Tàu. Một người thì đi ko quay quồng vội vã vội vã, đi vừa phải với sức mình. Còn một người thì đi vội vã vội vã cho mau, vậy nhưng nhưng vẫn còn thấy chậm, rồi chạy lúp xúp, nhưng cũng chẳng thỏa mãn nhu cầu, cố chạy cho mau để tới chỗ. Cách đi của người nầy ko đem lại hiệu quả tốt đẹp nhưng nhưng trái lại làm cho mệt và nhiều lúc phải bệnh, vì sự làm quá sức. Người nầy cũng như người ham nhiều, còn người kia là người muốn làm giàu, khác với nhau cũng như RATI ( thích ) và MAHICCHÀ ko giống nhau vậy. 4. – PĀPICCHĀ : thèm khát tội vạ, hay thèm khát một cách sâu xa ti tiện. Ko biết tội vạ và trái với lao lý. Một lúc tâm người đi tới chỗ thèm khát sâu xa ti tiện thì ko còn nghĩ tới sự khen chê khinh bỉ của thế nhơn. Người có tâm đấy chỉ biết tuân theo khát vọng của mình thôi, ko còn bối rối gì hết. Mặc dầu chuyện làm đấy so với pháp lý là vô tội, nhưng ko khỏi mồm đời phê phán và người đời khinh bỉ, ví dụ tiêu biểu như chuyện làm của nhiều người nịnh hót bề trên để được chở che thao tác ít nhưng nhưng hưởng lợi nhiều. Chúng ta đừng nghĩ rằng : việc làm quấy, ý tưởng thông minh xấu nhưng nhưng ta giấu che ko người nào biết : tổng thể những sự tâm lý và sự hành vi nhưng nhưng mình cho là thật kín, cũng có ngày lộ ra, vì đó là việc làm hay là sự tâm lý cũng có tác động tác động tới đời ta, ko sớm thì muộn đều lộ liễu cho người thấy. Tâm tất cả chúng ta xấu xa ti tiện hằng tìm kiếm những điều xấu xa tội vạ. Tâm tất cả chúng ta hoàn toàn có thể ví như con lằng xanh. Con lằng xanh thích những cái gì nhưng nhưng người đời nhờm gớm. Tâm ta cũng có thiên hướng thích những điều nhờm gớm tương tự, nên bực tri thức nhận thấy rõ nó, như ta thấy rõ con lằng xanh. 5. – LOBHA : tham, là thèm khát mãnh liệt trong lòng mình và muốn chiếm của kẻ khác, hoặc cưỡng bách để đem về cho mình hay trộm cắp v.v… Tóm lại là dùng phương tiện đi lại nào cũng được miễn đem vật mình đã thích về cho mình. Hạng người thèm khát nầy ko màng tội vạ so với pháp lý và cũng ko sợ quả của luân hồi. Lòng tham ko đo lường và thống kê, hoặc tưởng tượng ra thế nầy thế nọ được. Muốn dễ nhận thức, tôi xin ví dụ như thế nầy : Có người muốn được một trăm nghìn đồng để làm một công nghiệp gì. Người cố rất là làm lụng khó khăn vất vả để có đủ số tiền cần dùng vào việc đấy. Người nầy ko gọi là tham nhưng nhưng gọi là ưa-thích. Còn một người khác chỉ cần một nghìn đồng thôi, nhưng nhưng lại đi lường gạt hay làm một chuyện gì bất chánh để có số tiền thì người đấy gọi là người tham. Vậy thèm khát một cách phi pháp, bất chánh, mặc dầu một xu nhỏ cũng gọi là tham. Tham là một Ác-pháp, một phiền não, là xuất xứ làm cho tâm ta nhơ đục, tội vạ ; và cũng vì nó nhưng nhưng luân hồi. Lòng tham tới tiến trình nầy là hiện thân của tội ác. 6. – ABHIJHĀ : tham lam, tham quá sức ; lòng tham quá sức nầy hoàn toàn có thể khiến người ta làm tội ác được. 7. – ABHIJHÀVISAMALOBHA : Tham lam thái quá, tức là lòng tham đã đi tới tột độ, ko còn chỗ nào cao hơn. Lòng tham nầy làm cho lòng người mờ tối, ko còn nhận thấy phải trái, dám giết mổ mổ người cướp của miễn đoạt cho được mới nghe. Lòng tham của con người tới mức độ nầy, thì ko còn giải pháp nào chặn lại được. Trên đây bảy quá trình của lòng tham đã được lý giải riêng rẽ, dưới đây xin thuyết minh những điểm khác lạ giữa những tiến trình :
1.- LOBHA: Tham. Người tham của hạng nầy là người muốn được của người khác bằng mọi cách, nhưng ngoại trừ cướp và giết mổ mổ người. Lòng tham nầy lại còn phân biệt được của quyến thuộc cha mẹ, và người có ơn; tức là dầu tham nhưng ko lấy của những hạng kể trên.
.u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c { padding:0px; margin: 0; padding-top:1em!important; padding-bottom:1em!important; width:100%; display: block; font-weight:bold; background-color:inherit; border:0!important; border-left:4px solid #1ABC9C!important; box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -moz-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -o-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); -webkit-box-shadow: 0 1px 2px rgba(0, 0, 0, 0.17); text-decoration:none; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:active, .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:hover { opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; text-decoration:none; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c { transition: background-color 250ms; webkit-transition: background-color 250ms; opacity: 1; transition: opacity 250ms; webkit-transition: opacity 250ms; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c .ctaText { font-weight:bold; color:#16A085; text-decoration:none; font-size: 16px; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c .postTitle { color:#1ABC9C; text-decoration: underline!important; font-size: 16px; } .u12b2fa61307974cecbde68c82f45cb2c:hover .postTitle { text-decoration: underline!important; } Xem thêm: Pan Trong Thẻ Atm Là Gì – Phân Biệt Số Thẻ Atm Và Số Tài Khoản Ngân Hàng2.- ABHIJHĀ: Tham lam. Lòng tham lam nầy sanh lên ko còn phân biệt là của người nào, và trên phương diện nào hoặc là cướp bóc v.v… nhưng còn chưa dám lấy của cha mẹ.
3.- ABHIJHĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá. Lòng tham nầy ko còn nghĩ tới là của người nào cả, mặc dầu của đấy là của cha mẹ cũng chẳng từ, miễn sao về cho mình là được.
* Đức Phật dạy tất cả chúng ta nên học cho biết rõ nguyên do sanh lên lòng tham, cốt để tất cả chúng ta thấy rõ hình dáng và nơi phát sanh để dễ cho tất cả chúng ta dập tắt được, hay tất cả chúng ta ngăn ngừa ko cho nó sanh lên. Đức Thế Tôn biết tất cả chúng ta có nền tảng tu hành ko giống nhau, nên Ngài ko dạy chúng sanh nào cũng phải xuống tóc. Ngài có dạy cả hai giải pháp là cho hai hạng người. Hạng căn nguyên cao dầy thì xuống tóc bỏ cả tài, tình, danh, lợi, hầu giải thoát khỏi biển luân hồi. Còn mạng căn nguyên thấp kém thì lo tu tại gia. Đức Phật dạy cho người tu tại gia nên tu theo những pháp là : 1. – Siêng năng lo thao tác cho có tiền tài. Việc làm ko phải buộc phải là làm nghề này nghề nọ, nhưng phải là nghề chân chánh. 2. – Biết giữ lấy của mình đã có và xài ko phung phí.
3.- Có bạn lành (xin xem 38 Pháp An lành).
4.- Đối với vợ con phải thành thật tức là ko ngoại tình. Đối với con một lòng thương yêu và coi ngó săn sóc (xin xem 38 Pháp An lành).
5. – Xa những người lười biếng, giải đãi hay bỏ phế việc làm làm ăn. 6. – Ko nên để tới đỗi thiếu thốn đi vay nợ. Phải có Tam qui và Ngũ giới. Đây là sơ lược của người tại gia cư sĩ phải thực hành thực tiễn theo. Theo giải thuật trên đây thì tất cả chúng ta thấy rằng Đức Phật ko cấm người tại gia cư sĩ làm giàu, nhưng Ngài cấm người tại gia cư sĩ làm giàu trên xương máu kẻ khác, như đầu tư mạnh, chợ đen v.v … Nếu đồ đệ Phật ko lo làm ăn, toàn là nghèo nàn hết, thì Phật giáo ko hề vĩnh cửu được, trái lại nếu giàu có thì dễ bố thí giúp sức chư Tăng. Nếu tổng thể phật tử đều phong phú thì chúng sanh bớt khổ, vì tổng thể đồ đệ Phật đều học rành hai tiếng Bố Thí, Từ Bi. Đức Phật biết rõ đã là chúng sanh lòng còn phiền não, thì ko sao chạy khỏi sự ưa thích, vì đó là một phiền não nằm sâu trong tâm chúng sanh, Phật gọi là thụy miên phiền não. Vì vậy nên Ngài dạy cho tất cả chúng ta biết rõ phiền não đấy và dạy cách chặn lại. Ngài hiểu rằng lòng tham là tai hại ko nhỏ, nên Ngài dạy giải pháp ngăn ngừa.
QUẢ CỦA LÒNG THAM LAM
Người tham thì bạn hữu xa lánh, tới nơi nào cũng ko người nào thích làm bạn, ko người nào muốn giúp sức, làm ăn thường bị thất bại vì thiếu tin tưởng hay bè bạn ko người nào chỉ cho chỗ lợi hại. Người đời ko người nào là ko ghét người THAM. Con người đã gọi là tham lam thì chắc như đinh bị nhiều người thù ghét, nếu hoàn toàn có thể người khác cũng dám sát hại để trả thù vì cướp bóc hay lường gạt hoặc cưỡng bách người ta. Hạng người nầy sau lúc chết chắc như đinh bị sanh vào Địa ngục hay Ngạ quỷ, hoặc súc sanh.
PHÁP ĐỐI TRỊ VỚI THAM
Trong đoạn trước tất cả chúng ta đã thấy lòng tham lam phát sanh lên tuần tự theo bảy trật tự tiến độ. Dưới đây là pháp đối trị để ngăn ngừa và diệt trừ. 1. – RATI : Ưa. Pháp đối trị của ưa là SANTOSA : Tri-túc. Lúc thấy trong tâm mình muốn một vật gì nhưng nhưng ta đã có, mặc dầu ta ko cố ý cướp đoạt của đấy, nhưng ta nên biết rằng đây là bước tiền phong để đi tới tham. Vậy ta phải biết tri-túc, tức là tự mình toại nguyện với những gì nhưng nhưng mình đã có, đừng thèm khát. Đây là pháp ngăn ko cho ” ưa ” đi thêm một bước nữa. 2. – ICCHÀ : Thích. Pháp đối trị của thích là HIRI : Hổ-thẹn, tội vạ. Vì sao hổ thẹn, tội vạ lại trị được cái thích ? Đức Phật thường dạy : con người luân hồi tỉ như người còn đang đi lạc trong rừng đầy nguy hại và khổ sở ; nhưng nhưng sự ưa thích là nhân làm cho con người phải luân hồi khổ. Người nào thấy mình còn ưa thích món nầy vật nọ, nhưng nhưng thấy thẹn với lòng mình bởi còn ham trầm luân trong biển khổ mới là Môn sinh của đấng vô thượng và trọn vẹn tỉnh ngộ, ráng noi theo gương giải thoát của Ngài, dứt hết mọi ham mê theo trầm luân. Người đấy dứt bỏ được sự ưa thích bằng sự hổ thẹn tội vạ. 3. – MAHICCHÀ : Thèm khát. Pháp đối trị của thèm khát là CÀGA : dứt bỏ, ý nói dứt bỏ sự tham muốn bằng cách bố thí. Thí ” dứt bỏ ” có hai ý nghĩa ko giống nhau là : a. – Lúc người có trí tuệ nhìn lại tâm mình, thấy mình thèm khát một vật chi, liền tâm lý tới vô thường khổ não và vô ngã. Người có trí tuệ hằng nghĩ rằng : người càng có của nhiều, càng ham mê và muốn được thêm mãi, vì lòng ham của con người ko có biên giới, mặc dầu hiện giờ được món đấy ko phạm vào điều cấm của Phật, ko trẹo với pháp lý với chánh quyền, nhưng của đó là một nhân làm cho lòng mình nặng lo. Lúc càng có của nhiều càng sợ mất hay sợ tai hại càng nhiều cho của đó, ví như ta có một cái nhà ta lo cho một cái nhà này thôi, nếu có hai cái thì lo hai cái, tức nhiên phải nặng hơn nhiều. Đức Phật ví tất cả chúng ta còn sanh trong luân hồi ko khác nào người đi trên chiếc xuồng nhỏ và trong đêm u tối giữa bể khơi thay vì lo lèo lái lái vào bờ cho mau trái lại còn lo vớt những đồ vật bỏ lên thuyền mình cho nhiều. Người đi trên chiếc xuồng đấy là bản thân ta ; còn biển đó là biển luân hồi ; đêm hôm chính là Vô-minh ; còn những của nhưng nhưng ta vớt như tài, tình, danh, lợi, là đồ của chư thánh nhơn đã vứt bỏ vì thấy đáng ghê sợ. Lúc người đã tỉnh ngộ về Ngũ trần thì ko dám thèm khát gia tài chi nữa, mới dứt bỏ được phiền não. b. – ” Dứt bỏ ” có ý nói là trong lúc ta đã có nhiều tài sản, thấy rằng ta chết ko đem vật gì theo ta được, có chăng chỉ tội và phước, ta liền đem của tiền mình có ra bố thí cho người nghèo, hoặc giúp vào việc từ thiện, hay trợ giúp người tu. Người dứt bỏ như vầy là người đánh ngay vào lòng thèm khát và lòng thèm khát chắc như đinh sẽ bị vượt mặt. 4. – PĀPICCHĀ : Thèm khát tới độ mù quáng. Sự thèm khát này đi tới chỗ gọi là Ác pháp, vì lúc sự thèm khát đi tới nơi đây tức nhiên con người dám trộm cắp, hay lường gạt. Vì vậy nên đức Phật dạy pháp trừ ngay Ác pháp này là Chánh-mạng, tức là nuôi mạng chân chánh, ko hại người, đem quyền lợi cho mình. Pháp thứ 5, 6 và 7 là tham, tham lam, và tham lam thái quá, chỉ có sự Bố thí mới dứt trừ nó được.
PHƯƠNG PHÁP TRỪ THAM
Muốn trừ tham Đức Phật dạy Bố thí. Bố thí có tức là đem của mình đã có cho kẻ khác, như cho người nghèo túng, hay giúp vào việc phước thiện, hay tạo điều kiện cho người bị tai nạn đáng tiếc như lụt bão, hay hỏa thiến. Bố thí có một ý nghĩa tổng quát là : Hỗ trợ kẻ khác với tấm lòng từ bi và ko nghĩ tới sự trả ơn của người thọ lãnh của Bố thí đấy. Sự đem ra cho, là pháp đối trị của tham. Vì tham muốn thâu vào, còn Bố thí lại phát ra. Tham lam là lòng muốn thêm mãi mãi ko biết tới những độ nào cho đủ. Vì tham lam nên lòng người hay biến hóa, lo ngại mất của, dám sang đoạt tài sản của bạn lành hay của quyến thuộc cha mẹ. Sở dĩ con người tham lam, vì con người từ lúc sanh ra cho tới lớn lên chỉ học lấy một tiếng Thâu thôi, ko học tiếng Xuất, thế cho nên lòng tham đấy đã quen rồi, thật khó nhưng nhưng bỏ được. Đức Thế Tôn biết rõ lòng chúng sanh là vậy, nên người tu Phật tiếng học tiền phong là Bố thí hay xuất của mình ra cho, tuỳ tiện theo của mình đã có. Nếu có nhiều, cho nhiều, có ít cho ít. Ban sơ ko hề đem ra cho người nào được, nên Đức Phật dạy về phước và sự an vui ở thiên đường, chúng sanh có bố thí có phước sanh được về thiên đường an vui như thế nầy thế nọ. Sau Ngài lại dạy lòng từ bi, thương hại chúng sanh, đem của ra cho tổng thể người nào ví dụ tiêu biểu, ko còn có giai cấp biên giới, tức là Bố thí ko phải chọn chư Tăng hay người tu nhưng nhưng tổng thể những người cần ta giúp sức. Sự Bố thí nầy là chiêu thức trừ được tham lam.
Phật dạy phải DẠY TÂM mình. Ý nói rằng: Ta nên suy nghĩ để tìm thấy cái hại của sự tham lam và đặc ân của sự ko tham lam. Những pháp làm cho tâm ta xa được sự tham lam là Tri túc, Tự túc, Bố thí. Đức Phật dạy chúng ta nên quán tưởng cho thấy các bậc vua chúa giàu có tột độ, nhưng lúc chết ko đem gì theo được. Tài sản nhưng nhưng ta đã có chỉ cho ta vui sống trong kiếp nầy thôi; nếu nói tới vị lai thì của nầy là của thừa, ko dùng vào đâu được nếu ta ko biết phương pháp mang theo, thì chẳng ích chi cho đời ta cả. Chỉ có cách Bố thí mới đem về của vị lai được.
Tóm lại giải pháp duy nhất của sự diệt tham lam là Bố thí. Vì vậy nên trong 30 pháp Ba-la-mật của chư Phật, Bố thí là hạnh tiền phong, nhưng nhưng chư Bồ tát thường hành. Vậy tất cả chúng ta là đồ đệ Phật muốn giải thoát, nên cố hành theo hạnh nầy trước nhất.
[toggle title=”Thông tin thêm” state=”close”]
Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn
Giải về Tham lam – thpttranhungdao.edu.vn –
TAM ĐỘC VÀ PHÁP ĐỐI TRỊMAHA THONGKHAM MEDHIVONGS
Giải về Tham Lam
Lobha: Tham, là gì?
Tham là muốn được của người khác về cho mình bằng cách phi pháp như trộm cắp, cướp bóc, sang đoạt, gian lận, cưỡng bách v.v … Nếu tất cả chúng ta muốn hiểu rõ THAM là gì, thì tất cả chúng ta nên tìm biết trong bước đầu của lòng tham là gì. Bước đầu của lòng tham là RATIUA. Tôi tin chắc rằng mỗi người của tất cả chúng ta hiểu tiếng Tham ko giống nhau. Có vị hiểu rằng : muốn giàu có phú quí là Tham, vì lẽ đông người ta nghĩ vậy, nên chi lúc chư Đại đức thuyết pháp dạy người dứt bỏ lòng tham, người thường ko thích nghe và có người phản đối rằng : Chư Đại-đức dạy người lười biếng ko lo làm ăn, đó là nguyên do làm cho quê nhà ngày càng đi tới chổ thoái hóa và diệt vong. Quan niệm về lòng tham tương tự là sai trái đáng tiếc. Theo Phật dạy sự khởi đầu của lòng tham là ưa, thích. Sự ưa, thích nầy ko làm hại cho bản thân người ưa thích và người ở gần bên. Vì người ưa thích làm lụng để lấy tiền, chớ ko làm gì tới kẻ khác để lấy tiền làm giàu cho bản thân mình. Tương tự chưa gọi là Tham được. Nếu đem lòng tham ví với những trạng thái của trái xoài chín và nếu phân tích trạng thái của trái xoài chín, thì người ta thấy có 7 quá trình :
1. Hườm hườm2. Vừa chín3. Chín đều4. Chín mùi.5. Chín thâm kim6. Chín úng7. Chín rục có dòi.
Người ăn xoài hoàn toàn có thể ăn bốn thứ xoài từ hườm hườm cho tới xoài chín mùi thì thật là vô hại, bằng ăn ba thứ sau sẽ có hại cho sức khỏe thể chất. Lòng tham cũng có tuần tự tiến triển như chín mùi của trái xoài. Có thứ lòng tham cũng ko hại, nhưng ta ko biết ngăn đón nó, thì nó lại mang tới sự tai hại cho ta. Như tôi đã nói khởi đầu của của lòng tham là sự ưa thích, nếu ta ko biết ngăn nó, nó sẽ đi lần tới thèm khát và thèm khát tội vạ, rồi tới tham. Chư đại-đức thường dạy ko nên tham lam và nên ngăn ngừa chứng tham lam. Ý chư Đại đức dạy rằng nên trông coi tâm ta, đừng để nó đi quá cái mức ưa thích tới nơi tham lam thái quá, rồi gây ra tội vạ. Vì trong lúc tâm người đi tới quá trình tham thì nó lại tìm mưu nầy kế kia để thỏa mãn nhu cầu, bất luận là phải làm một điều gì, dầu có trái với pháp lý chăng nữa cũng vẫn cứ làm. Đây tôi xin phân ra từng tiến trình của lòng tham và xin tuần tự lý giải :
1. RATI: Ưa.2. ICCHĀ: Ưa Thích.3. MAHICCHĀ: Ham.4. PÀPICCHÀ: Thèm khát tội vạ.5. LOBHA: Tham.6. ABHIJĀ: Tham lam.7. ABHIJĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá.
1. – RATI : ưa. Lúc mình trông thấy một vật gì hay nghe một tiếng gì thỏa mãn nhu cầu, thì mình thấy ưa vật đấy hay tiếng đấy. Sự ưa đấy Phạn ngữ gọi là RATI. Rati nầy có ở trong lòng của mọi người, từ giàu có tới nghèo túng. Nhưng sự ưa đấy ko gọi là tham, ko gọi là ác. 2. – ICCHĀ : thích. Thích tức là muốn được vật gì nhưng nhưng mình đã ưa, mình cầu cho được mình mong mỏi. Lòng mong cầu nầy ko có gì ác bằng cướp đoạt trẹo với lẽ đạo, hay luật đời, vì lúc tâm còn trong vòng tốt đẹp, như muốn học giỏi thao tác nhiều để được tiền, siêng năng làm cho ra tiền bằng cách chánh mạng và chánh nghiệp. Hạng ICCHÀ nầy ko gọi là tham được. Vì nếu ko thành công xuất sắc thì đó chẳng qua là sự hiểu nhầm thôi, chưa gây ra tội vạ. 3. – MAHICCHĀ : Thèm khát. Thời đoạn này là tiến trình khởi đầu đi vào tội vạ, nếu ta ko dùng trí tuệ kềm hãm hay trừ nó ngay lúc phát sanh. Nhưng đây cũng chưa hẳn là đi tới nơi phá giới hay là phi pháp. Nó chỉ làm giảm mất phẩm hạnh thanh cao của mình thôi, vì lúc người ta thèm khát, thường làm những chuyện chướng mắt, ko lịch sự và trang nhã. Ta hoàn toàn có thể thấy người thèm khát đấy trong nhiều trường hợp như trong bữa ăn, lúc người thèm khát thấy món ăn nào ngon và hợp mồm mình, thì ko còn nghĩ tới người quanh mình, ăn lấy ăn để, tương tự làm giảm mất trị giá của mình. Chúng ta còn thường thấy nơi sum sê sắm đồ bằng ” Bông ” hay là lúc gặp tuồng hát hay, kẻ tới sau nhưng nhưng chen lấn vào trước, ko nghĩ tới người đã đứng đợi từ trước. Hạng người thèm khát nầy chỉ biết thủ lợi cho mình thôi, ko nghĩ tới người nào hết, nhưng họ cũng ko làm hại người nào. Đây là sơ khởi của lòng tham, nếu người đấy ko biết giữ mình hay thay thế tu sửa mình, thì họ sẽ đi tới chỗ tham ko còn là bao xa. Người nhưng nhưng có lòng thèm khát nầy, ví như người thổi khủng hoảng bong bóng, lúc họ thổi khủng hoảng bong bóng càng lúc càng lớn, thì cái khủng hoảng bong bóng lại từ từ che toàn thể những sự vật trước mặt họ : họ chỉ thấy cái khủng hoảng bong bóng đấy thôi. Người thèm khát cũng vậy, cứ để tâm theo đà đấy nhưng nhưng đi mãi mãi, thì lại đi tới tham. Nếu có người hỏi : ” Vậy người muốn làm giàu và ham nhiều, hai người nầy có giống nhau ko ? ” Ko giống nhau được. Vì người muốn làm giàu chỉ lo siêng năng thao tác có lợi nhiều cho giàu, ko gian lận để làm giàu, thì cái giàu đấy ko hề gọi là ham nhiều được. Còn ham nhiều có tức là có gian lận. Làm giàu do nơi cần mẫn và chánh nghiệp đấy do nơi RATI ( ưa ) chớ ko phải do nơi thèm khát. Còn thèm khát là sự làm lòng người bôn chôn nóng tính muốn được của về cho mình, mặc dầu là ko vi phạm sai pháp, nhưng ko trọn vẹn trong sáng, vì bộc bạch ra bên ngoài cho người trông thấy : đó là tuyến đường mở màn đi sâu vào tội vạ là lòng tham. Ví dụ như hai người đi bộ cùng đi tới một nơi chỉ định là từ Hồ Chí Minh đi Vũng Tàu. Một người thì đi ko quay quồng vội vã vội vã, đi vừa phải với sức mình. Còn một người thì đi vội vã vội vã cho mau, vậy nhưng nhưng vẫn còn thấy chậm, rồi chạy lúp xúp, nhưng cũng chẳng thỏa mãn nhu cầu, cố chạy cho mau để tới chỗ. Cách đi của người nầy ko đem lại hiệu quả tốt đẹp nhưng nhưng trái lại làm cho mệt và nhiều lúc phải bệnh, vì sự làm quá sức. Người nầy cũng như người ham nhiều, còn người kia là người muốn làm giàu, khác với nhau cũng như RATI ( thích ) và MAHICCHÀ ko giống nhau vậy. 4. – PĀPICCHĀ : thèm khát tội vạ, hay thèm khát một cách sâu xa ti tiện. Ko biết tội vạ và trái với lao lý. Một lúc tâm người đi tới chỗ thèm khát sâu xa ti tiện thì ko còn nghĩ tới sự khen chê khinh bỉ của thế nhơn. Người có tâm đấy chỉ biết tuân theo khát vọng của mình thôi, ko còn bối rối gì hết. Mặc dầu chuyện làm đấy so với pháp lý là vô tội, nhưng ko khỏi mồm đời phê phán và người đời khinh bỉ, ví dụ tiêu biểu như chuyện làm của nhiều người nịnh hót bề trên để được chở che thao tác ít nhưng nhưng hưởng lợi nhiều. Chúng ta đừng nghĩ rằng : việc làm quấy, ý tưởng thông minh xấu nhưng nhưng ta giấu che ko người nào biết : tổng thể những sự tâm lý và sự hành vi nhưng nhưng mình cho là thật kín, cũng có ngày lộ ra, vì đó là việc làm hay là sự tâm lý cũng có tác động tác động tới đời ta, ko sớm thì muộn đều lộ liễu cho người thấy. Tâm tất cả chúng ta xấu xa ti tiện hằng tìm kiếm những điều xấu xa tội vạ. Tâm tất cả chúng ta hoàn toàn có thể ví như con lằng xanh. Con lằng xanh thích những cái gì nhưng nhưng người đời nhờm gớm. Tâm ta cũng có thiên hướng thích những điều nhờm gớm tương tự, nên bực tri thức nhận thấy rõ nó, như ta thấy rõ con lằng xanh. 5. – LOBHA : tham, là thèm khát mãnh liệt trong lòng mình và muốn chiếm của kẻ khác, hoặc cưỡng bách để đem về cho mình hay trộm cắp v.v… Tóm lại là dùng phương tiện đi lại nào cũng được miễn đem vật mình đã thích về cho mình. Hạng người thèm khát nầy ko màng tội vạ so với pháp lý và cũng ko sợ quả của luân hồi. Lòng tham ko đo lường và thống kê, hoặc tưởng tượng ra thế nầy thế nọ được. Muốn dễ nhận thức, tôi xin ví dụ như thế nầy : Có người muốn được một trăm nghìn đồng để làm một công nghiệp gì. Người cố rất là làm lụng khó khăn vất vả để có đủ số tiền cần dùng vào việc đấy. Người nầy ko gọi là tham nhưng nhưng gọi là ưa-thích. Còn một người khác chỉ cần một nghìn đồng thôi, nhưng nhưng lại đi lường gạt hay làm một chuyện gì bất chánh để có số tiền thì người đấy gọi là người tham. Vậy thèm khát một cách phi pháp, bất chánh, mặc dầu một xu nhỏ cũng gọi là tham. Tham là một Ác-pháp, một phiền não, là xuất xứ làm cho tâm ta nhơ đục, tội vạ ; và cũng vì nó nhưng nhưng luân hồi. Lòng tham tới tiến trình nầy là hiện thân của tội ác. 6. – ABHIJHĀ : tham lam, tham quá sức ; lòng tham quá sức nầy hoàn toàn có thể khiến người ta làm tội ác được. 7. – ABHIJHÀVISAMALOBHA : Tham lam thái quá, tức là lòng tham đã đi tới tột độ, ko còn chỗ nào cao hơn. Lòng tham nầy làm cho lòng người mờ tối, ko còn nhận thấy phải trái, dám giết mổ mổ người cướp của miễn đoạt cho được mới nghe. Lòng tham của con người tới mức độ nầy, thì ko còn giải pháp nào chặn lại được. Trên đây bảy quá trình của lòng tham đã được lý giải riêng rẽ, dưới đây xin thuyết minh những điểm khác lạ giữa những tiến trình :
1.- LOBHA: Tham. Người tham của hạng nầy là người muốn được của người khác bằng mọi cách, nhưng ngoại trừ cướp và giết mổ mổ người. Lòng tham nầy lại còn phân biệt được của quyến thuộc cha mẹ, và người có ơn; tức là dầu tham nhưng ko lấy của những hạng kể trên.
2.- ABHIJHĀ: Tham lam. Lòng tham lam nầy sanh lên ko còn phân biệt là của người nào, và trên phương diện nào hoặc là cướp bóc v.v… nhưng còn chưa dám lấy của cha mẹ.
3.- ABHIJHĀVISAMALOBHA: Tham lam thái quá. Lòng tham nầy ko còn nghĩ tới là của người nào cả, mặc dầu của đấy là của cha mẹ cũng chẳng từ, miễn sao về cho mình là được.
* Đức Phật dạy tất cả chúng ta nên học cho biết rõ nguyên do sanh lên lòng tham, cốt để tất cả chúng ta thấy rõ hình dáng và nơi phát sanh để dễ cho tất cả chúng ta dập tắt được, hay tất cả chúng ta ngăn ngừa ko cho nó sanh lên. Đức Thế Tôn biết tất cả chúng ta có nền tảng tu hành ko giống nhau, nên Ngài ko dạy chúng sanh nào cũng phải xuống tóc. Ngài có dạy cả hai giải pháp là cho hai hạng người. Hạng căn nguyên cao dầy thì xuống tóc bỏ cả tài, tình, danh, lợi, hầu giải thoát khỏi biển luân hồi. Còn mạng căn nguyên thấp kém thì lo tu tại gia. Đức Phật dạy cho người tu tại gia nên tu theo những pháp là : 1. – Siêng năng lo thao tác cho có tiền tài. Việc làm ko phải buộc phải là làm nghề này nghề nọ, nhưng phải là nghề chân chánh. 2. – Biết giữ lấy của mình đã có và xài ko phung phí.
3.- Có bạn lành (xin xem 38 Pháp An lành).
4.- Đối với vợ con phải thành thật tức là ko ngoại tình. Đối với con một lòng thương yêu và coi ngó săn sóc (xin xem 38 Pháp An lành).
5. – Xa những người lười biếng, giải đãi hay bỏ phế việc làm làm ăn. 6. – Ko nên để tới đỗi thiếu thốn đi vay nợ. Phải có Tam qui và Ngũ giới. Đây là sơ lược của người tại gia cư sĩ phải thực hành thực tiễn theo. Theo giải thuật trên đây thì tất cả chúng ta thấy rằng Đức Phật ko cấm người tại gia cư sĩ làm giàu, nhưng Ngài cấm người tại gia cư sĩ làm giàu trên xương máu kẻ khác, như đầu tư mạnh, chợ đen v.v … Nếu đồ đệ Phật ko lo làm ăn, toàn là nghèo nàn hết, thì Phật giáo ko hề vĩnh cửu được, trái lại nếu giàu có thì dễ bố thí giúp sức chư Tăng. Nếu tổng thể phật tử đều phong phú thì chúng sanh bớt khổ, vì tổng thể đồ đệ Phật đều học rành hai tiếng Bố Thí, Từ Bi. Đức Phật biết rõ đã là chúng sanh lòng còn phiền não, thì ko sao chạy khỏi sự ưa thích, vì đó là một phiền não nằm sâu trong tâm chúng sanh, Phật gọi là thụy miên phiền não. Vì vậy nên Ngài dạy cho tất cả chúng ta biết rõ phiền não đấy và dạy cách chặn lại. Ngài hiểu rằng lòng tham là tai hại ko nhỏ, nên Ngài dạy giải pháp ngăn ngừa.
QUẢ CỦA LÒNG THAM LAM
Người tham thì bạn hữu xa lánh, tới nơi nào cũng ko người nào thích làm bạn, ko người nào muốn giúp sức, làm ăn thường bị thất bại vì thiếu tin tưởng hay bè bạn ko người nào chỉ cho chỗ lợi hại. Người đời ko người nào là ko ghét người THAM. Con người đã gọi là tham lam thì chắc như đinh bị nhiều người thù ghét, nếu hoàn toàn có thể người khác cũng dám sát hại để trả thù vì cướp bóc hay lường gạt hoặc cưỡng bách người ta. Hạng người nầy sau lúc chết chắc như đinh bị sanh vào Địa ngục hay Ngạ quỷ, hoặc súc sanh.
PHÁP ĐỐI TRỊ VỚI THAM
Trong đoạn trước tất cả chúng ta đã thấy lòng tham lam phát sanh lên tuần tự theo bảy trật tự tiến độ. Dưới đây là pháp đối trị để ngăn ngừa và diệt trừ. 1. – RATI : Ưa. Pháp đối trị của ưa là SANTOSA : Tri-túc. Lúc thấy trong tâm mình muốn một vật gì nhưng nhưng ta đã có, mặc dầu ta ko cố ý cướp đoạt của đấy, nhưng ta nên biết rằng đây là bước tiền phong để đi tới tham. Vậy ta phải biết tri-túc, tức là tự mình toại nguyện với những gì nhưng nhưng mình đã có, đừng thèm khát. Đây là pháp ngăn ko cho ” ưa ” đi thêm một bước nữa. 2. – ICCHÀ : Thích. Pháp đối trị của thích là HIRI : Hổ-thẹn, tội vạ. Vì sao hổ thẹn, tội vạ lại trị được cái thích ? Đức Phật thường dạy : con người luân hồi tỉ như người còn đang đi lạc trong rừng đầy nguy hại và khổ sở ; nhưng nhưng sự ưa thích là nhân làm cho con người phải luân hồi khổ. Người nào thấy mình còn ưa thích món nầy vật nọ, nhưng nhưng thấy thẹn với lòng mình bởi còn ham trầm luân trong biển khổ mới là Môn sinh của đấng vô thượng và trọn vẹn tỉnh ngộ, ráng noi theo gương giải thoát của Ngài, dứt hết mọi ham mê theo trầm luân. Người đấy dứt bỏ được sự ưa thích bằng sự hổ thẹn tội vạ. 3. – MAHICCHÀ : Thèm khát. Pháp đối trị của thèm khát là CÀGA : dứt bỏ, ý nói dứt bỏ sự tham muốn bằng cách bố thí. Thí ” dứt bỏ ” có hai ý nghĩa ko giống nhau là : a. – Lúc người có trí tuệ nhìn lại tâm mình, thấy mình thèm khát một vật chi, liền tâm lý tới vô thường khổ não và vô ngã. Người có trí tuệ hằng nghĩ rằng : người càng có của nhiều, càng ham mê và muốn được thêm mãi, vì lòng ham của con người ko có biên giới, mặc dầu hiện giờ được món đấy ko phạm vào điều cấm của Phật, ko trẹo với pháp lý với chánh quyền, nhưng của đó là một nhân làm cho lòng mình nặng lo. Lúc càng có của nhiều càng sợ mất hay sợ tai hại càng nhiều cho của đó, ví như ta có một cái nhà ta lo cho một cái nhà này thôi, nếu có hai cái thì lo hai cái, tức nhiên phải nặng hơn nhiều. Đức Phật ví tất cả chúng ta còn sanh trong luân hồi ko khác nào người đi trên chiếc xuồng nhỏ và trong đêm u tối giữa bể khơi thay vì lo lèo lái lái vào bờ cho mau trái lại còn lo vớt những đồ vật bỏ lên thuyền mình cho nhiều. Người đi trên chiếc xuồng đấy là bản thân ta ; còn biển đó là biển luân hồi ; đêm hôm chính là Vô-minh ; còn những của nhưng nhưng ta vớt như tài, tình, danh, lợi, là đồ của chư thánh nhơn đã vứt bỏ vì thấy đáng ghê sợ. Lúc người đã tỉnh ngộ về Ngũ trần thì ko dám thèm khát gia tài chi nữa, mới dứt bỏ được phiền não. b. – ” Dứt bỏ ” có ý nói là trong lúc ta đã có nhiều tài sản, thấy rằng ta chết ko đem vật gì theo ta được, có chăng chỉ tội và phước, ta liền đem của tiền mình có ra bố thí cho người nghèo, hoặc giúp vào việc từ thiện, hay trợ giúp người tu. Người dứt bỏ như vầy là người đánh ngay vào lòng thèm khát và lòng thèm khát chắc như đinh sẽ bị vượt mặt. 4. – PĀPICCHĀ : Thèm khát tới độ mù quáng. Sự thèm khát này đi tới chỗ gọi là Ác pháp, vì lúc sự thèm khát đi tới nơi đây tức nhiên con người dám trộm cắp, hay lường gạt. Vì vậy nên đức Phật dạy pháp trừ ngay Ác pháp này là Chánh-mạng, tức là nuôi mạng chân chánh, ko hại người, đem quyền lợi cho mình. Pháp thứ 5, 6 và 7 là tham, tham lam, và tham lam thái quá, chỉ có sự Bố thí mới dứt trừ nó được.
PHƯƠNG PHÁP TRỪ THAM
Muốn trừ tham Đức Phật dạy Bố thí. Bố thí có tức là đem của mình đã có cho kẻ khác, như cho người nghèo túng, hay giúp vào việc phước thiện, hay tạo điều kiện cho người bị tai nạn đáng tiếc như lụt bão, hay hỏa thiến. Bố thí có một ý nghĩa tổng quát là : Hỗ trợ kẻ khác với tấm lòng từ bi và ko nghĩ tới sự trả ơn của người thọ lãnh của Bố thí đấy. Sự đem ra cho, là pháp đối trị của tham. Vì tham muốn thâu vào, còn Bố thí lại phát ra. Tham lam là lòng muốn thêm mãi mãi ko biết tới những độ nào cho đủ. Vì tham lam nên lòng người hay biến hóa, lo ngại mất của, dám sang đoạt tài sản của bạn lành hay của quyến thuộc cha mẹ. Sở dĩ con người tham lam, vì con người từ lúc sanh ra cho tới lớn lên chỉ học lấy một tiếng Thâu thôi, ko học tiếng Xuất, thế cho nên lòng tham đấy đã quen rồi, thật khó nhưng nhưng bỏ được. Đức Thế Tôn biết rõ lòng chúng sanh là vậy, nên người tu Phật tiếng học tiền phong là Bố thí hay xuất của mình ra cho, tuỳ tiện theo của mình đã có. Nếu có nhiều, cho nhiều, có ít cho ít. Ban sơ ko hề đem ra cho người nào được, nên Đức Phật dạy về phước và sự an vui ở thiên đường, chúng sanh có bố thí có phước sanh được về thiên đường an vui như thế nầy thế nọ. Sau Ngài lại dạy lòng từ bi, thương hại chúng sanh, đem của ra cho tổng thể người nào ví dụ tiêu biểu, ko còn có giai cấp biên giới, tức là Bố thí ko phải chọn chư Tăng hay người tu nhưng nhưng tổng thể những người cần ta giúp sức. Sự Bố thí nầy là chiêu thức trừ được tham lam.
Phật dạy phải DẠY TÂM mình. Ý nói rằng: Ta nên suy nghĩ để tìm thấy cái hại của sự tham lam và đặc ân của sự ko tham lam. Những pháp làm cho tâm ta xa được sự tham lam là Tri túc, Tự túc, Bố thí. Đức Phật dạy chúng ta nên quán tưởng cho thấy các bậc vua chúa giàu có tột độ, nhưng lúc chết ko đem gì theo được. Tài sản nhưng nhưng ta đã có chỉ cho ta vui sống trong kiếp nầy thôi; nếu nói tới vị lai thì của nầy là của thừa, ko dùng vào đâu được nếu ta ko biết phương pháp mang theo, thì chẳng ích chi cho đời ta cả. Chỉ có cách Bố thí mới đem về của vị lai được.
Tóm lại giải pháp duy nhất của sự diệt tham lam là Bố thí. Vì vậy nên trong 30 pháp Ba-la-mật của chư Phật, Bố thí là hạnh tiền phong, nhưng nhưng chư Bồ tát thường hành. Vậy tất cả chúng ta là đồ đệ Phật muốn giải thoát, nên cố hành theo hạnh nầy trước nhất.
[rule_{ruleNumber}]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_3_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_1_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_2_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_2_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_3_plain]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[rule_1_plain]
[/toggle]
Nguồn:thpttranhungdao.edu.vn
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[/toggle]
Nguồn:thpttranhungdao.edu.vn
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[/box]
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
[/toggle]
Bạn thấy bài viết Giải về Tham lam – Luật Hoàng Phi có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Giải về Tham lam – Luật Hoàng Phi bên dưới để thpttranhungdao.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường THPT Trần Hưng Đạo
Phân mục: Là gì?
#Giải #về #Tham #lam #Luật #Hoàng #Phi
Trả lời