Quãng đường di chuyển hơn 200km từ TP.Lai Châu, tỉnh Lai Châu đến TP.Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên như gần hơn khi bác tài xế bật cho chúng tôi nghe những bài hát về Tây Bắc trong suốt hành trình. Đúng rồi, vì lên Tây Bắc mà chưa xem diễn xướng thì còn gì tuyệt hơn là nghe hát dân ca Thái.
Các thành viên Đội văn nghệ Hồng Léc Cang, xã Thanh Chân, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên biểu diễn Xòe Thái. (Hình ĐÃ ĐĂNG KÝ).
Và chúng tôi càng háo hức hơn với chuyến về với bản Hồng Lếch Cang, xã Thanh Chân, huyện Điện Biên, nơi mà tất cả đều có dịp thưởng thức những nét đặc sắc của một Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. kiểu.
Yêu từ chiếc áo đến bài hát và vũ điệu
Chỉ cách thành phố Điện Biên Phủ khoảng 11km nhưng đường vào bản Hồng Lệch Cảng khá khó đi. Hôm chúng tôi đến, trời không mưa nhưng do khô ráo nên con đường đang thi công càng bụi bặm và gập ghềnh hơn. Công việc di chuyển vất vả chỉ dừng lại khi xe đưa chúng tôi đến nhà văn hóa.
Trên sân nhà văn hóa, chín cô gái Thái duyên dáng trong bộ trang phục truyền thống, đầu quấn những chiếc khăn thêu hoa văn sặc sỡ, vai đeo quai (vật mang theo khi đi làm) với nụ cười rạng rỡ. biểu diễn các động tác múa mô tả các hoạt động thường ngày như bắt cá, gieo hạt, trồng cây hay tắm suối. Trong ánh nắng chiều xuyên qua từng cột nhà sàn, giữa bốn bề cây cối xanh tươi và không gian yên tĩnh chỉ có tiếng chim hót véo von, như thể đây là một thước phim quay chậm chứ không phải một buổi tập của đội văn nghệ. . Phiên bản Hồng Lệ Cảng.
Và ở đó, một lần nữa chúng tôi được nghe lại bài hát Điện Biên mừng xuân mới qua phần thể hiện của Nghệ sĩ Ưu tú Hồng Liên, được ông biểu diễn trên đường từ thành phố Lai Châu về thành phố Điện Biên. Biên Phủ từ đêm hôm trước. Lời bài hát rộn ràng theo giai điệu dân ca Thái mang đến nhiều cảm xúc về con người Điện Biên và không khí vui xuân giữa mùa hoa ban không thể thích hợp hơn. Có lẽ vì thế mà những bước nhảy của các cô gái làng Hồng Lệch Càng ngày càng nhịp nhàng, uyển chuyển, làm say đắm và mê hoặc chúng tôi.
Sau điệu múa, chị Vi Thị Định, đội trưởng đội văn nghệ thôn Hồng Lệ Càng cất cao tiếng gọi: Không xòe không cây ngô/ Không xòe không lúa nở/ Không xòe, trai gái không đôi. , xin mời quý vị khách quý, chúng ta cùng ra ngoài sân nắm tay nhau ôm thật chặt.
Chỉ cần xem điệu múa xòe với những động tác nhẹ nhàng, uyển chuyển và uyển chuyển. Nghệ nhân Tòng Trung Chiến, người gắn bó với đội văn nghệ Hồng Lệch Cảng từ năm 2007 và hiện là Phó Chủ nhiệm Câu lạc bộ văn hóa dân tộc Thái tỉnh Điện Biên, vừa giải thích cho chúng tôi, đó là điệu múa “kham khen”. Nó có nghĩa là nắm tay nhau. Đây là điệu múa Xòe cơ bản trong nghệ thuật múa dân gian của người Thái, được hình thành trong quá trình lao động từ thuở sơ khai. Khi săn thú, mỗi khi có cuộc vui trong gia đình, cộng đồng đều nắm tay nhau nhảy quanh bếp lửa.
Đây cũng là những động tác cơ bản đầu tiên làm tiền đề để phát triển thành những điệu múa xòe tiếp theo và thành những tác phẩm múa dân gian đặc sắc. Ngoài ra, điệu xòe còn có ý nghĩa thể hiện sự gắn kết cộng đồng khi có niềm vui cùng nhau nhảy múa và khi gặp khó khăn, hoạn nạn, cộng đồng vẫn nắm tay nhau vượt qua.
Khi tất cả các thành viên của nhóm văn nghệ Hồng Lệ Cảng về chân nhà sàn, bà Vi Thị Định cho biết thêm, Xòe Thái có xòe vòng, xòe lễ, xòe diễn xướng, với 6 điệu múa cơ bản: Khấu khăn. . tân lẩu (nâng khăn mời rượu), phá xí (thêm bốn), tân hôn (tiến lùi), nhôm khăn (tung khăn), tụm đầu (vỗ vòng), ngọa khăn ( nắm tay nhau thành vòng tròn) ).
Xuất phát từ 6 điệu xòe cơ bản, đến nay, người Thái ở Tây Bắc nói chung và tỉnh Điện Biên nói riêng đã phát triển thành 36 điệu xòe. Tuy nhiên, điệu múa “khăn quàng” được nhiều người yêu thích vì già trẻ, trai gái không phân biệt tuổi tác đều có thể múa được và điệu múa Xòe này phù hợp trong mọi sinh hoạt văn hóa của cộng đồng.
Tuy nhiên, thiết nghĩ Xòe luôn gắn liền với sinh hoạt và văn hóa của người Thái không có nghĩa là đồng bào dân tộc Thái không nỗ lực gìn giữ, bảo tồn và phát huy các giá trị nghệ thuật. Đội văn nghệ Hồng Lệ Cảng được thành lập năm 2002 cũng chính vì mục đích đó, bởi bản thân chị Vi Thị Định cũng như nhiều chị em khác trong thôn đã ý thức được rằng, nếu yêu văn hóa, văn nghệ của cộng đồng thì phải ý thức và có trách nhiệm với nó. giữ gìn và bảo tồn bản sắc văn hóa của dân tộc Thái, trong đó có xoè, để giới trẻ biết đến xo, các điệu múa cổ và rộng hơn là các loại hình văn hóa dân gian của người Thái. .
Thật khâm phục và khâm phục bởi năm 2002, bởi Thị Đình mới 24 tuổi và phải 20 năm sau, Xòe Thái mới được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, nhưng lúc bấy giờ, cô gái trẻ này mới hiểu được tầm quan trọng của di sản quốc gia. bản sắc văn hóa và của Xòe. Có thể thấy, vì Thị Đình đã ý thức được việc gìn giữ, biểu diễn, đưa các điệu múa, điệu hát đến với mọi người, để mọi người biết đến Xòe và văn hóa của người Thái.
Nhớ lại những ngày đầu tiên ấy, giọng Vi Thị Định không khỏi nghẹn ngào, xúc động. Do cuộc sống lúc bấy giờ còn nhiều khó khăn nên hai chị em vừa phải tuyên truyền cho bà con trong làng, vừa phải động viên nhau sau những ngày lao động vất vả, để buổi tối ai cũng tập trung tập luyện. Lúc đó, chính nhờ sự quan tâm của lãnh đạo ngành văn hóa địa phương đã giúp họ có thêm động lực và quyết tâm.
Vì Thị Định tâm sự: Ở đời, nếu thế hệ của chị không làm được thì thế hệ sau sẽ không biết đến văn hóa dân tộc và mọi thứ sẽ mai một dần. Liệu lúc đó họ có còn coi mình là người Thái không? Bản thân cô trước đây không thích mặc nó đến trường, trước đây cô hiểu rằng, đây là trang phục truyền thống của dân tộc mình và bây giờ, cô mặc nó cả ngày và không cảm thấy khó chịu khi yêu và trân trọng văn hóa. hóa học này.
Cũng như dân ca Thái, trước đây Vi Thị Định nghe dân ca Thái không hiểu gì nhưng từ khi tham gia đội văn nghệ và được đào tạo bài bản, em dần hiểu ra bản sắc văn hóa của từng dân tộc, từng vùng miền. vùng miền và thêm yêu, thêm quyết tâm gìn giữ, bảo tồn văn hóa của dân tộc Thái.
May mắn thay, làng Hồng Lệ Cảng không chỉ có một chị Vi Thị Định.
Nỗ lực của cả cộng đồng
Thực ra, sự tồn tại của đội văn nghệ Hồng Lệ Cảng hơn 20 năm qua là một điều đáng trân trọng, bởi thế hệ này đều nỗ lực truyền lại văn hóa dân tộc Thái cho thế hệ sau. Từ những người ban đầu gắn bó với đội như Vi Thị Định, Vi Thị Bình… đến những bạn trẻ sinh năm 1992 như Lương Thị Thương. Ngay cả chị Vi Thị Bình cũng tham gia đội văn nghệ Hồng Lệ Cảng từ những ngày đầu, dù con chị mới mấy tháng tuổi, cuộc sống còn nhiều khó khăn và như chị tâm sự, nếu không có sự hỗ trợ, giúp đỡ của chồng và gia đình chồng chị đã không được như ý. có khả năng gắn bó với đội hơn 20 năm.
Điều đáng nói, đội văn nghệ Hồng Lệ Cảng nhiều năm nay hoạt động không có kinh phí cố định, tất cả đều là xã hội hóa, như việc cả hội góp tiền mua cho mỗi thành viên một bộ trang phục và một ông chủ. , nhưng họ vẫn cố gắng duy trì số lượng thành viên như cũ và tinh thần, ý thức tập luyện.
Tuy nhiên, chúng tôi vẫn trăn trở, nếu không có tình yêu và niềm đam mê với văn hóa dân tộc, với những làn điệu Xòe, Thái thì làm sao họ có thể duy trì hoạt động của đội văn nghệ trước áp lực cuộc sống? cuộc sống, trước những thay đổi nhanh chóng của xã hội. Ban đầu, đội văn nghệ Hồng Lệ Cảng có sáu thành viên nam, nhưng do thu nhập bấp bênh nên tất cả đều rút lui để tập trung lo kinh tế cho gia đình.
Và như Vi Thị Định chia sẻ, ngoài khó khăn về tài chính còn có khó khăn về thời gian. Thôn Hồng Lệch Cang có 84 hộ dân, nhưng được chia thành 3 cụm, công việc chính của họ vẫn là lên nương, đi rừng, ban ngày đi làm rẫy, ban đêm mới rảnh rỗi để hành nghề. Để giữ nề nếp của đội, tất cả phải thu xếp việc nhà, phải được sự đồng ý của gia đình. Riêng Thị Định với tư cách là đội trưởng còn phải đi vận động, giải thích, phân tích để mọi người trong thôn hiểu trách nhiệm giữ gìn bản sắc văn hóa vì ai cũng bận làm ăn, ai sẽ giữ? lan tỏa văn hóa đến cộng đồng.
Điều đó nói rằng, cho đến nay, đội văn nghệ Hồng Lệ Cảng chỉ có 10 thành viên. Phần vì thanh niên ai cũng muốn đi làm xa, phần vì các thành viên hiện tại chỉ nghĩ đơn giản rằng, thiếu người này thì gọi người khác thay thế, không nhất thiết phải thường xuyên sinh hoạt cùng đội. . Bất ngờ, một chuyên viên làm việc trong Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Sơn La nói với chúng tôi rằng, mỗi người con gái Thái đều được mẹ sinh ra từ trong bụng mẹ, chúng tôi hiểu vì sao Hạ nói riêng và nền văn hóa Thái lại có sức sống mãnh liệt như vậy.
Tuy nhiên, để bảo tồn và phát huy giá trị của nghệ thuật Xòe Thái, không chỉ Điện Biên mà các tỉnh Tây Bắc rất cần sự quan tâm của các cấp, các ngành. Khó khăn lớn nhất vẫn là kinh phí hoạt động, để các CLB, đội văn nghệ mua sắm trang phục, trang thiết bị, đạo cụ, mời nghệ nhân về truyền dạy, kinh phí đi lại do chưa có. vùng sâu vùng xa.
Trở ngại là vậy, nhưng từ khi biết tỉnh Yên Bái bắt đầu làm hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận Xôi Thái, tỉnh Điện Biên cũng lập tức tổ chức đào tạo, truyền dạy các loại xôi cổ truyền. Theo nghệ nhân Tòng Trung Chiến, ngoài tài liệu của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Điện Biên, những tài liệu về Xôi mà họ có được đều dựa trên những ghi chép, kinh nghiệm từ những người lớn tuổi. Tất cả những điều này là tiền đề cho việc lưu trữ, bảo quản sau này hoặc phục vụ cho những lần về cơ sở triển khai công tác huấn luyện, giảng dạy.
Ngoài ra, với tư cách là Phó Chủ nhiệm CLB Văn hóa Thái, bản thân nghệ nhân Tống Trung Chiến rất vui mừng và tự hào khi loại hình sinh hoạt văn hóa cộng đồng độc đáo nhất của dân tộc Thái được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Nghĩa là, Xòe Thái không chỉ là tài sản của dân tộc Thái mà còn là của nhân loại, điều này càng thôi thúc những người như ông phải giữ gìn và phát huy giá trị của nghệ thuật Xòe Thái.
Và đó cũng là lý do để người nghệ nhân sinh năm 1959 ấp ủ ý tưởng xây dựng một câu lạc bộ chuyên sâu, bảo tồn Xòe Thái. Cuối tháng 12/2022, Câu lạc bộ bảo tồn Xòe Thái ra đời với sự quan tâm giúp đỡ của lãnh đạo tỉnh và đặc biệt là sự ủng hộ của cộng đồng dân tộc Thái trên địa bàn tỉnh.
Mục tiêu của Câu lạc bộ Bảo tồn Xoè Thái là tổ chức các hoạt động nghiên cứu, bảo tồn, phát huy và quảng bá nghệ thuật Xòe Thái; truyền dạy cho thế hệ trẻ học tập và tham gia, trước hết tập trung ở thành phố Điện Biên Phủ, vùng lòng chảo Điện Biên, sau đó mở rộng ra các huyện và các đối tượng về di sản văn hóa Thái như thành lập các câu lạc bộ ở các huyện để truyền dạy loại hình nghệ thuật này cho học sinh từ tiểu học trở lên .
Rời Hồng Lệch Cảng với bao niềm vui và hy vọng ở những con người như nghệ nhân Tống Trung Chiến, những cô gái Vi Thị Định, Vi Thị Bình… chúng tôi như được nhìn thấy “vòng tròn quay mãi, quay mãi” như trong bài thơ “Đêm”. Xô” của tác giả Lương Văn Tố, khi: Tiếng trống, tiếng chiêng vang vọng/ Như đôi cánh hân hoan bay cao/ Cả “Khương” xứ Mường bỗng nghiêng ngả/ Cùng vòng đu quay say đắm/ Đôi chân thon thả đã quen đường nương/ Đôi chân bè đạp đường ruộng/ Cùng nhau ẩn nấp/ “Khăm xiên” trên đường đi/ Vạn vật rung chuyển, cả rừng hoa chao đảo/ Thanh gỗ trên mặt trống/ Cuốn như giông, như sấm sét…
[toggle title=”xem thêm thông tin chi tiết về Tình yêu với xòe Tây Bắc” state=”close”]
Tình yêu với xòe Tây Bắc
Hình Ảnh về: Tình yêu với xòe Tây Bắc
Video về: Tình yêu với xòe Tây Bắc
Wiki về Tình yêu với xòe Tây Bắc
Tình yêu với xòe Tây Bắc -
Quãng đường di chuyển hơn 200km từ TP.Lai Châu, tỉnh Lai Châu đến TP.Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên như gần hơn khi bác tài xế bật cho chúng tôi nghe những bài hát về Tây Bắc trong suốt hành trình. Đúng rồi, vì lên Tây Bắc mà chưa xem diễn xướng thì còn gì tuyệt hơn là nghe hát dân ca Thái.
Các thành viên Đội văn nghệ Hồng Léc Cang, xã Thanh Chân, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên biểu diễn Xòe Thái. (Hình ĐÃ ĐĂNG KÝ).
Và chúng tôi càng háo hức hơn với chuyến về với bản Hồng Lếch Cang, xã Thanh Chân, huyện Điện Biên, nơi mà tất cả đều có dịp thưởng thức những nét đặc sắc của một Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. kiểu.
Yêu từ chiếc áo đến bài hát và vũ điệu
Chỉ cách thành phố Điện Biên Phủ khoảng 11km nhưng đường vào bản Hồng Lệch Cảng khá khó đi. Hôm chúng tôi đến, trời không mưa nhưng do khô ráo nên con đường đang thi công càng bụi bặm và gập ghềnh hơn. Công việc di chuyển vất vả chỉ dừng lại khi xe đưa chúng tôi đến nhà văn hóa.
Trên sân nhà văn hóa, chín cô gái Thái duyên dáng trong bộ trang phục truyền thống, đầu quấn những chiếc khăn thêu hoa văn sặc sỡ, vai đeo quai (vật mang theo khi đi làm) với nụ cười rạng rỡ. biểu diễn các động tác múa mô tả các hoạt động thường ngày như bắt cá, gieo hạt, trồng cây hay tắm suối. Trong ánh nắng chiều xuyên qua từng cột nhà sàn, giữa bốn bề cây cối xanh tươi và không gian yên tĩnh chỉ có tiếng chim hót véo von, như thể đây là một thước phim quay chậm chứ không phải một buổi tập của đội văn nghệ. . Phiên bản Hồng Lệ Cảng.
Và ở đó, một lần nữa chúng tôi được nghe lại bài hát Điện Biên mừng xuân mới qua phần thể hiện của Nghệ sĩ Ưu tú Hồng Liên, được ông biểu diễn trên đường từ thành phố Lai Châu về thành phố Điện Biên. Biên Phủ từ đêm hôm trước. Lời bài hát rộn ràng theo giai điệu dân ca Thái mang đến nhiều cảm xúc về con người Điện Biên và không khí vui xuân giữa mùa hoa ban không thể thích hợp hơn. Có lẽ vì thế mà những bước nhảy của các cô gái làng Hồng Lệch Càng ngày càng nhịp nhàng, uyển chuyển, làm say đắm và mê hoặc chúng tôi.
Sau điệu múa, chị Vi Thị Định, đội trưởng đội văn nghệ thôn Hồng Lệ Càng cất cao tiếng gọi: Không xòe không cây ngô/ Không xòe không lúa nở/ Không xòe, trai gái không đôi. , xin mời quý vị khách quý, chúng ta cùng ra ngoài sân nắm tay nhau ôm thật chặt.
Chỉ cần xem điệu múa xòe với những động tác nhẹ nhàng, uyển chuyển và uyển chuyển. Nghệ nhân Tòng Trung Chiến, người gắn bó với đội văn nghệ Hồng Lệch Cảng từ năm 2007 và hiện là Phó Chủ nhiệm Câu lạc bộ văn hóa dân tộc Thái tỉnh Điện Biên, vừa giải thích cho chúng tôi, đó là điệu múa “kham khen”. Nó có nghĩa là nắm tay nhau. Đây là điệu múa Xòe cơ bản trong nghệ thuật múa dân gian của người Thái, được hình thành trong quá trình lao động từ thuở sơ khai. Khi săn thú, mỗi khi có cuộc vui trong gia đình, cộng đồng đều nắm tay nhau nhảy quanh bếp lửa.
Đây cũng là những động tác cơ bản đầu tiên làm tiền đề để phát triển thành những điệu múa xòe tiếp theo và thành những tác phẩm múa dân gian đặc sắc. Ngoài ra, điệu xòe còn có ý nghĩa thể hiện sự gắn kết cộng đồng khi có niềm vui cùng nhau nhảy múa và khi gặp khó khăn, hoạn nạn, cộng đồng vẫn nắm tay nhau vượt qua.
Khi tất cả các thành viên của nhóm văn nghệ Hồng Lệ Cảng về chân nhà sàn, bà Vi Thị Định cho biết thêm, Xòe Thái có xòe vòng, xòe lễ, xòe diễn xướng, với 6 điệu múa cơ bản: Khấu khăn. . tân lẩu (nâng khăn mời rượu), phá xí (thêm bốn), tân hôn (tiến lùi), nhôm khăn (tung khăn), tụm đầu (vỗ vòng), ngọa khăn ( nắm tay nhau thành vòng tròn) ).
Xuất phát từ 6 điệu xòe cơ bản, đến nay, người Thái ở Tây Bắc nói chung và tỉnh Điện Biên nói riêng đã phát triển thành 36 điệu xòe. Tuy nhiên, điệu múa “khăn quàng” được nhiều người yêu thích vì già trẻ, trai gái không phân biệt tuổi tác đều có thể múa được và điệu múa Xòe này phù hợp trong mọi sinh hoạt văn hóa của cộng đồng.
Tuy nhiên, thiết nghĩ Xòe luôn gắn liền với sinh hoạt và văn hóa của người Thái không có nghĩa là đồng bào dân tộc Thái không nỗ lực gìn giữ, bảo tồn và phát huy các giá trị nghệ thuật. Đội văn nghệ Hồng Lệ Cảng được thành lập năm 2002 cũng chính vì mục đích đó, bởi bản thân chị Vi Thị Định cũng như nhiều chị em khác trong thôn đã ý thức được rằng, nếu yêu văn hóa, văn nghệ của cộng đồng thì phải ý thức và có trách nhiệm với nó. giữ gìn và bảo tồn bản sắc văn hóa của dân tộc Thái, trong đó có xoè, để giới trẻ biết đến xo, các điệu múa cổ và rộng hơn là các loại hình văn hóa dân gian của người Thái. .
Thật khâm phục và khâm phục bởi năm 2002, bởi Thị Đình mới 24 tuổi và phải 20 năm sau, Xòe Thái mới được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, nhưng lúc bấy giờ, cô gái trẻ này mới hiểu được tầm quan trọng của di sản quốc gia. bản sắc văn hóa và của Xòe. Có thể thấy, vì Thị Đình đã ý thức được việc gìn giữ, biểu diễn, đưa các điệu múa, điệu hát đến với mọi người, để mọi người biết đến Xòe và văn hóa của người Thái.
Nhớ lại những ngày đầu tiên ấy, giọng Vi Thị Định không khỏi nghẹn ngào, xúc động. Do cuộc sống lúc bấy giờ còn nhiều khó khăn nên hai chị em vừa phải tuyên truyền cho bà con trong làng, vừa phải động viên nhau sau những ngày lao động vất vả, để buổi tối ai cũng tập trung tập luyện. Lúc đó, chính nhờ sự quan tâm của lãnh đạo ngành văn hóa địa phương đã giúp họ có thêm động lực và quyết tâm.
Vì Thị Định tâm sự: Ở đời, nếu thế hệ của chị không làm được thì thế hệ sau sẽ không biết đến văn hóa dân tộc và mọi thứ sẽ mai một dần. Liệu lúc đó họ có còn coi mình là người Thái không? Bản thân cô trước đây không thích mặc nó đến trường, trước đây cô hiểu rằng, đây là trang phục truyền thống của dân tộc mình và bây giờ, cô mặc nó cả ngày và không cảm thấy khó chịu khi yêu và trân trọng văn hóa. hóa học này.
Cũng như dân ca Thái, trước đây Vi Thị Định nghe dân ca Thái không hiểu gì nhưng từ khi tham gia đội văn nghệ và được đào tạo bài bản, em dần hiểu ra bản sắc văn hóa của từng dân tộc, từng vùng miền. vùng miền và thêm yêu, thêm quyết tâm gìn giữ, bảo tồn văn hóa của dân tộc Thái.
May mắn thay, làng Hồng Lệ Cảng không chỉ có một chị Vi Thị Định.
Nỗ lực của cả cộng đồng
Thực ra, sự tồn tại của đội văn nghệ Hồng Lệ Cảng hơn 20 năm qua là một điều đáng trân trọng, bởi thế hệ này đều nỗ lực truyền lại văn hóa dân tộc Thái cho thế hệ sau. Từ những người ban đầu gắn bó với đội như Vi Thị Định, Vi Thị Bình… đến những bạn trẻ sinh năm 1992 như Lương Thị Thương. Ngay cả chị Vi Thị Bình cũng tham gia đội văn nghệ Hồng Lệ Cảng từ những ngày đầu, dù con chị mới mấy tháng tuổi, cuộc sống còn nhiều khó khăn và như chị tâm sự, nếu không có sự hỗ trợ, giúp đỡ của chồng và gia đình chồng chị đã không được như ý. có khả năng gắn bó với đội hơn 20 năm.
Điều đáng nói, đội văn nghệ Hồng Lệ Cảng nhiều năm nay hoạt động không có kinh phí cố định, tất cả đều là xã hội hóa, như việc cả hội góp tiền mua cho mỗi thành viên một bộ trang phục và một ông chủ. , nhưng họ vẫn cố gắng duy trì số lượng thành viên như cũ và tinh thần, ý thức tập luyện.
Tuy nhiên, chúng tôi vẫn trăn trở, nếu không có tình yêu và niềm đam mê với văn hóa dân tộc, với những làn điệu Xòe, Thái thì làm sao họ có thể duy trì hoạt động của đội văn nghệ trước áp lực cuộc sống? cuộc sống, trước những thay đổi nhanh chóng của xã hội. Ban đầu, đội văn nghệ Hồng Lệ Cảng có sáu thành viên nam, nhưng do thu nhập bấp bênh nên tất cả đều rút lui để tập trung lo kinh tế cho gia đình.
Và như Vi Thị Định chia sẻ, ngoài khó khăn về tài chính còn có khó khăn về thời gian. Thôn Hồng Lệch Cang có 84 hộ dân, nhưng được chia thành 3 cụm, công việc chính của họ vẫn là lên nương, đi rừng, ban ngày đi làm rẫy, ban đêm mới rảnh rỗi để hành nghề. Để giữ nề nếp của đội, tất cả phải thu xếp việc nhà, phải được sự đồng ý của gia đình. Riêng Thị Định với tư cách là đội trưởng còn phải đi vận động, giải thích, phân tích để mọi người trong thôn hiểu trách nhiệm giữ gìn bản sắc văn hóa vì ai cũng bận làm ăn, ai sẽ giữ? lan tỏa văn hóa đến cộng đồng.
Điều đó nói rằng, cho đến nay, đội văn nghệ Hồng Lệ Cảng chỉ có 10 thành viên. Phần vì thanh niên ai cũng muốn đi làm xa, phần vì các thành viên hiện tại chỉ nghĩ đơn giản rằng, thiếu người này thì gọi người khác thay thế, không nhất thiết phải thường xuyên sinh hoạt cùng đội. . Bất ngờ, một chuyên viên làm việc trong Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Sơn La nói với chúng tôi rằng, mỗi người con gái Thái đều được mẹ sinh ra từ trong bụng mẹ, chúng tôi hiểu vì sao Hạ nói riêng và nền văn hóa Thái lại có sức sống mãnh liệt như vậy.
Tuy nhiên, để bảo tồn và phát huy giá trị của nghệ thuật Xòe Thái, không chỉ Điện Biên mà các tỉnh Tây Bắc rất cần sự quan tâm của các cấp, các ngành. Khó khăn lớn nhất vẫn là kinh phí hoạt động, để các CLB, đội văn nghệ mua sắm trang phục, trang thiết bị, đạo cụ, mời nghệ nhân về truyền dạy, kinh phí đi lại do chưa có. vùng sâu vùng xa.
Trở ngại là vậy, nhưng từ khi biết tỉnh Yên Bái bắt đầu làm hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận Xôi Thái, tỉnh Điện Biên cũng lập tức tổ chức đào tạo, truyền dạy các loại xôi cổ truyền. Theo nghệ nhân Tòng Trung Chiến, ngoài tài liệu của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Điện Biên, những tài liệu về Xôi mà họ có được đều dựa trên những ghi chép, kinh nghiệm từ những người lớn tuổi. Tất cả những điều này là tiền đề cho việc lưu trữ, bảo quản sau này hoặc phục vụ cho những lần về cơ sở triển khai công tác huấn luyện, giảng dạy.
Ngoài ra, với tư cách là Phó Chủ nhiệm CLB Văn hóa Thái, bản thân nghệ nhân Tống Trung Chiến rất vui mừng và tự hào khi loại hình sinh hoạt văn hóa cộng đồng độc đáo nhất của dân tộc Thái được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Nghĩa là, Xòe Thái không chỉ là tài sản của dân tộc Thái mà còn là của nhân loại, điều này càng thôi thúc những người như ông phải giữ gìn và phát huy giá trị của nghệ thuật Xòe Thái.
Và đó cũng là lý do để người nghệ nhân sinh năm 1959 ấp ủ ý tưởng xây dựng một câu lạc bộ chuyên sâu, bảo tồn Xòe Thái. Cuối tháng 12/2022, Câu lạc bộ bảo tồn Xòe Thái ra đời với sự quan tâm giúp đỡ của lãnh đạo tỉnh và đặc biệt là sự ủng hộ của cộng đồng dân tộc Thái trên địa bàn tỉnh.
Mục tiêu của Câu lạc bộ Bảo tồn Xoè Thái là tổ chức các hoạt động nghiên cứu, bảo tồn, phát huy và quảng bá nghệ thuật Xòe Thái; truyền dạy cho thế hệ trẻ học tập và tham gia, trước hết tập trung ở thành phố Điện Biên Phủ, vùng lòng chảo Điện Biên, sau đó mở rộng ra các huyện và các đối tượng về di sản văn hóa Thái như thành lập các câu lạc bộ ở các huyện để truyền dạy loại hình nghệ thuật này cho học sinh từ tiểu học trở lên .
Rời Hồng Lệch Cảng với bao niềm vui và hy vọng ở những con người như nghệ nhân Tống Trung Chiến, những cô gái Vi Thị Định, Vi Thị Bình… chúng tôi như được nhìn thấy “vòng tròn quay mãi, quay mãi” như trong bài thơ “Đêm”. Xô” của tác giả Lương Văn Tố, khi: Tiếng trống, tiếng chiêng vang vọng/ Như đôi cánh hân hoan bay cao/ Cả “Khương” xứ Mường bỗng nghiêng ngả/ Cùng vòng đu quay say đắm/ Đôi chân thon thả đã quen đường nương/ Đôi chân bè đạp đường ruộng/ Cùng nhau ẩn nấp/ “Khăm xiên” trên đường đi/ Vạn vật rung chuyển, cả rừng hoa chao đảo/ Thanh gỗ trên mặt trống/ Cuốn như giông, như sấm sét…
[rule_{ruleNumber}]
[box type=”note” align=”” class=”” bm_y bm_K” style=”text-align: justify;”>Quãng đường di chuyển hơn 200km từ TP.Lai Châu, tỉnh Lai Châu đến TP.Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên như gần hơn khi bác tài xế bật cho chúng tôi nghe những bài hát về Tây Bắc trong suốt hành trình. Đúng rồi, vì lên Tây Bắc mà chưa xem diễn xướng thì còn gì tuyệt hơn là nghe hát dân ca Thái.
Các thành viên Đội văn nghệ Hồng Léc Cang, xã Thanh Chân, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên biểu diễn Xòe Thái. (Hình ĐÃ ĐĂNG KÝ).
Và chúng tôi càng háo hức hơn với chuyến về với bản Hồng Lếch Cang, xã Thanh Chân, huyện Điện Biên, nơi mà tất cả đều có dịp thưởng thức những nét đặc sắc của một Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. kiểu.
Yêu từ chiếc áo đến bài hát và vũ điệu
Chỉ cách thành phố Điện Biên Phủ khoảng 11km nhưng đường vào bản Hồng Lệch Cảng khá khó đi. Hôm chúng tôi đến, trời không mưa nhưng do khô ráo nên con đường đang thi công càng bụi bặm và gập ghềnh hơn. Công việc di chuyển vất vả chỉ dừng lại khi xe đưa chúng tôi đến nhà văn hóa.
Trên sân nhà văn hóa, chín cô gái Thái duyên dáng trong bộ trang phục truyền thống, đầu quấn những chiếc khăn thêu hoa văn sặc sỡ, vai đeo quai (vật mang theo khi đi làm) với nụ cười rạng rỡ. biểu diễn các động tác múa mô tả các hoạt động thường ngày như bắt cá, gieo hạt, trồng cây hay tắm suối. Trong ánh nắng chiều xuyên qua từng cột nhà sàn, giữa bốn bề cây cối xanh tươi và không gian yên tĩnh chỉ có tiếng chim hót véo von, như thể đây là một thước phim quay chậm chứ không phải một buổi tập của đội văn nghệ. . Phiên bản Hồng Lệ Cảng.
Và ở đó, một lần nữa chúng tôi được nghe lại bài hát Điện Biên mừng xuân mới qua phần thể hiện của Nghệ sĩ Ưu tú Hồng Liên, được ông biểu diễn trên đường từ thành phố Lai Châu về thành phố Điện Biên. Biên Phủ từ đêm hôm trước. Lời bài hát rộn ràng theo giai điệu dân ca Thái mang đến nhiều cảm xúc về con người Điện Biên và không khí vui xuân giữa mùa hoa ban không thể thích hợp hơn. Có lẽ vì thế mà những bước nhảy của các cô gái làng Hồng Lệch Càng ngày càng nhịp nhàng, uyển chuyển, làm say đắm và mê hoặc chúng tôi.
Sau điệu múa, chị Vi Thị Định, đội trưởng đội văn nghệ thôn Hồng Lệ Càng cất cao tiếng gọi: Không xòe không cây ngô/ Không xòe không lúa nở/ Không xòe, trai gái không đôi. , xin mời quý vị khách quý, chúng ta cùng ra ngoài sân nắm tay nhau ôm thật chặt.
Chỉ cần xem điệu múa xòe với những động tác nhẹ nhàng, uyển chuyển và uyển chuyển. Nghệ nhân Tòng Trung Chiến, người gắn bó với đội văn nghệ Hồng Lệch Cảng từ năm 2007 và hiện là Phó Chủ nhiệm Câu lạc bộ văn hóa dân tộc Thái tỉnh Điện Biên, vừa giải thích cho chúng tôi, đó là điệu múa “kham khen”. Nó có nghĩa là nắm tay nhau. Đây là điệu múa Xòe cơ bản trong nghệ thuật múa dân gian của người Thái, được hình thành trong quá trình lao động từ thuở sơ khai. Khi săn thú, mỗi khi có cuộc vui trong gia đình, cộng đồng đều nắm tay nhau nhảy quanh bếp lửa.
Đây cũng là những động tác cơ bản đầu tiên làm tiền đề để phát triển thành những điệu múa xòe tiếp theo và thành những tác phẩm múa dân gian đặc sắc. Ngoài ra, điệu xòe còn có ý nghĩa thể hiện sự gắn kết cộng đồng khi có niềm vui cùng nhau nhảy múa và khi gặp khó khăn, hoạn nạn, cộng đồng vẫn nắm tay nhau vượt qua.
Khi tất cả các thành viên của nhóm văn nghệ Hồng Lệ Cảng về chân nhà sàn, bà Vi Thị Định cho biết thêm, Xòe Thái có xòe vòng, xòe lễ, xòe diễn xướng, với 6 điệu múa cơ bản: Khấu khăn. . tân lẩu (nâng khăn mời rượu), phá xí (thêm bốn), tân hôn (tiến lùi), nhôm khăn (tung khăn), tụm đầu (vỗ vòng), ngọa khăn ( nắm tay nhau thành vòng tròn) ).
Xuất phát từ 6 điệu xòe cơ bản, đến nay, người Thái ở Tây Bắc nói chung và tỉnh Điện Biên nói riêng đã phát triển thành 36 điệu xòe. Tuy nhiên, điệu múa “khăn quàng” được nhiều người yêu thích vì già trẻ, trai gái không phân biệt tuổi tác đều có thể múa được và điệu múa Xòe này phù hợp trong mọi sinh hoạt văn hóa của cộng đồng.
Tuy nhiên, thiết nghĩ Xòe luôn gắn liền với sinh hoạt và văn hóa của người Thái không có nghĩa là đồng bào dân tộc Thái không nỗ lực gìn giữ, bảo tồn và phát huy các giá trị nghệ thuật. Đội văn nghệ Hồng Lệ Cảng được thành lập năm 2002 cũng chính vì mục đích đó, bởi bản thân chị Vi Thị Định cũng như nhiều chị em khác trong thôn đã ý thức được rằng, nếu yêu văn hóa, văn nghệ của cộng đồng thì phải ý thức và có trách nhiệm với nó. giữ gìn và bảo tồn bản sắc văn hóa của dân tộc Thái, trong đó có xoè, để giới trẻ biết đến xo, các điệu múa cổ và rộng hơn là các loại hình văn hóa dân gian của người Thái. .
Thật khâm phục và khâm phục bởi năm 2002, bởi Thị Đình mới 24 tuổi và phải 20 năm sau, Xòe Thái mới được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, nhưng lúc bấy giờ, cô gái trẻ này mới hiểu được tầm quan trọng của di sản quốc gia. bản sắc văn hóa và của Xòe. Có thể thấy, vì Thị Đình đã ý thức được việc gìn giữ, biểu diễn, đưa các điệu múa, điệu hát đến với mọi người, để mọi người biết đến Xòe và văn hóa của người Thái.
Nhớ lại những ngày đầu tiên ấy, giọng Vi Thị Định không khỏi nghẹn ngào, xúc động. Do cuộc sống lúc bấy giờ còn nhiều khó khăn nên hai chị em vừa phải tuyên truyền cho bà con trong làng, vừa phải động viên nhau sau những ngày lao động vất vả, để buổi tối ai cũng tập trung tập luyện. Lúc đó, chính nhờ sự quan tâm của lãnh đạo ngành văn hóa địa phương đã giúp họ có thêm động lực và quyết tâm.
Vì Thị Định tâm sự: Ở đời, nếu thế hệ của chị không làm được thì thế hệ sau sẽ không biết đến văn hóa dân tộc và mọi thứ sẽ mai một dần. Liệu lúc đó họ có còn coi mình là người Thái không? Bản thân cô trước đây không thích mặc nó đến trường, trước đây cô hiểu rằng, đây là trang phục truyền thống của dân tộc mình và bây giờ, cô mặc nó cả ngày và không cảm thấy khó chịu khi yêu và trân trọng văn hóa. hóa học này.
Cũng như dân ca Thái, trước đây Vi Thị Định nghe dân ca Thái không hiểu gì nhưng từ khi tham gia đội văn nghệ và được đào tạo bài bản, em dần hiểu ra bản sắc văn hóa của từng dân tộc, từng vùng miền. vùng miền và thêm yêu, thêm quyết tâm gìn giữ, bảo tồn văn hóa của dân tộc Thái.
May mắn thay, làng Hồng Lệ Cảng không chỉ có một chị Vi Thị Định.
Nỗ lực của cả cộng đồng
Thực ra, sự tồn tại của đội văn nghệ Hồng Lệ Cảng hơn 20 năm qua là một điều đáng trân trọng, bởi thế hệ này đều nỗ lực truyền lại văn hóa dân tộc Thái cho thế hệ sau. Từ những người ban đầu gắn bó với đội như Vi Thị Định, Vi Thị Bình… đến những bạn trẻ sinh năm 1992 như Lương Thị Thương. Ngay cả chị Vi Thị Bình cũng tham gia đội văn nghệ Hồng Lệ Cảng từ những ngày đầu, dù con chị mới mấy tháng tuổi, cuộc sống còn nhiều khó khăn và như chị tâm sự, nếu không có sự hỗ trợ, giúp đỡ của chồng và gia đình chồng chị đã không được như ý. có khả năng gắn bó với đội hơn 20 năm.
Điều đáng nói, đội văn nghệ Hồng Lệ Cảng nhiều năm nay hoạt động không có kinh phí cố định, tất cả đều là xã hội hóa, như việc cả hội góp tiền mua cho mỗi thành viên một bộ trang phục và một ông chủ. , nhưng họ vẫn cố gắng duy trì số lượng thành viên như cũ và tinh thần, ý thức tập luyện.
Tuy nhiên, chúng tôi vẫn trăn trở, nếu không có tình yêu và niềm đam mê với văn hóa dân tộc, với những làn điệu Xòe, Thái thì làm sao họ có thể duy trì hoạt động của đội văn nghệ trước áp lực cuộc sống? cuộc sống, trước những thay đổi nhanh chóng của xã hội. Ban đầu, đội văn nghệ Hồng Lệ Cảng có sáu thành viên nam, nhưng do thu nhập bấp bênh nên tất cả đều rút lui để tập trung lo kinh tế cho gia đình.
Và như Vi Thị Định chia sẻ, ngoài khó khăn về tài chính còn có khó khăn về thời gian. Thôn Hồng Lệch Cang có 84 hộ dân, nhưng được chia thành 3 cụm, công việc chính của họ vẫn là lên nương, đi rừng, ban ngày đi làm rẫy, ban đêm mới rảnh rỗi để hành nghề. Để giữ nề nếp của đội, tất cả phải thu xếp việc nhà, phải được sự đồng ý của gia đình. Riêng Thị Định với tư cách là đội trưởng còn phải đi vận động, giải thích, phân tích để mọi người trong thôn hiểu trách nhiệm giữ gìn bản sắc văn hóa vì ai cũng bận làm ăn, ai sẽ giữ? lan tỏa văn hóa đến cộng đồng.
Điều đó nói rằng, cho đến nay, đội văn nghệ Hồng Lệ Cảng chỉ có 10 thành viên. Phần vì thanh niên ai cũng muốn đi làm xa, phần vì các thành viên hiện tại chỉ nghĩ đơn giản rằng, thiếu người này thì gọi người khác thay thế, không nhất thiết phải thường xuyên sinh hoạt cùng đội. . Bất ngờ, một chuyên viên làm việc trong Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Sơn La nói với chúng tôi rằng, mỗi người con gái Thái đều được mẹ sinh ra từ trong bụng mẹ, chúng tôi hiểu vì sao Hạ nói riêng và nền văn hóa Thái lại có sức sống mãnh liệt như vậy.
Tuy nhiên, để bảo tồn và phát huy giá trị của nghệ thuật Xòe Thái, không chỉ Điện Biên mà các tỉnh Tây Bắc rất cần sự quan tâm của các cấp, các ngành. Khó khăn lớn nhất vẫn là kinh phí hoạt động, để các CLB, đội văn nghệ mua sắm trang phục, trang thiết bị, đạo cụ, mời nghệ nhân về truyền dạy, kinh phí đi lại do chưa có. vùng sâu vùng xa.
Trở ngại là vậy, nhưng từ khi biết tỉnh Yên Bái bắt đầu làm hồ sơ đề nghị UNESCO công nhận Xôi Thái, tỉnh Điện Biên cũng lập tức tổ chức đào tạo, truyền dạy các loại xôi cổ truyền. Theo nghệ nhân Tòng Trung Chiến, ngoài tài liệu của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Điện Biên, những tài liệu về Xôi mà họ có được đều dựa trên những ghi chép, kinh nghiệm từ những người lớn tuổi. Tất cả những điều này là tiền đề cho việc lưu trữ, bảo quản sau này hoặc phục vụ cho những lần về cơ sở triển khai công tác huấn luyện, giảng dạy.
Ngoài ra, với tư cách là Phó Chủ nhiệm CLB Văn hóa Thái, bản thân nghệ nhân Tống Trung Chiến rất vui mừng và tự hào khi loại hình sinh hoạt văn hóa cộng đồng độc đáo nhất của dân tộc Thái được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Nghĩa là, Xòe Thái không chỉ là tài sản của dân tộc Thái mà còn là của nhân loại, điều này càng thôi thúc những người như ông phải giữ gìn và phát huy giá trị của nghệ thuật Xòe Thái.
Và đó cũng là lý do để người nghệ nhân sinh năm 1959 ấp ủ ý tưởng xây dựng một câu lạc bộ chuyên sâu, bảo tồn Xòe Thái. Cuối tháng 12/2022, Câu lạc bộ bảo tồn Xòe Thái ra đời với sự quan tâm giúp đỡ của lãnh đạo tỉnh và đặc biệt là sự ủng hộ của cộng đồng dân tộc Thái trên địa bàn tỉnh.
Mục tiêu của Câu lạc bộ Bảo tồn Xoè Thái là tổ chức các hoạt động nghiên cứu, bảo tồn, phát huy và quảng bá nghệ thuật Xòe Thái; truyền dạy cho thế hệ trẻ học tập và tham gia, trước hết tập trung ở thành phố Điện Biên Phủ, vùng lòng chảo Điện Biên, sau đó mở rộng ra các huyện và các đối tượng về di sản văn hóa Thái như thành lập các câu lạc bộ ở các huyện để truyền dạy loại hình nghệ thuật này cho học sinh từ tiểu học trở lên .
Rời Hồng Lệch Cảng với bao niềm vui và hy vọng ở những con người như nghệ nhân Tống Trung Chiến, những cô gái Vi Thị Định, Vi Thị Bình… chúng tôi như được nhìn thấy “vòng tròn quay mãi, quay mãi” như trong bài thơ “Đêm”. Xô” của tác giả Lương Văn Tố, khi: Tiếng trống, tiếng chiêng vang vọng/ Như đôi cánh hân hoan bay cao/ Cả “Khương” xứ Mường bỗng nghiêng ngả/ Cùng vòng đu quay say đắm/ Đôi chân thon thả đã quen đường nương/ Đôi chân bè đạp đường ruộng/ Cùng nhau ẩn nấp/ “Khăm xiên” trên đường đi/ Vạn vật rung chuyển, cả rừng hoa chao đảo/ Thanh gỗ trên mặt trống/ Cuốn như giông, như sấm sét…
[/box]
#Tình #yêu #với #xòe #Tây #Bắc
[/toggle]
Bạn thấy bài viết Tình yêu với xòe Tây Bắc có giải quyết đươc vấn đề bạn tìm hiểu không?, nếu không hãy comment góp ý thêm về Tình yêu với xòe Tây Bắc bên dưới để thpttranhungdao.edu.vn có thể chỉnh sửa & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường THPT Trần Hưng Đạo
Chuyên mục: Địa lý
#Tình #yêu #với #xòe #Tây #Bắc
Trả lời