Ca dao Việt Nam là kho tàng văn học vô giá, ngoài nội dung trình bày tình yêu quê hương non sông, ca dao Việt Nam còn trình bày niềm thương cảm thâm thúy đối với những số phận xấu số của con người. nông dân trong xã hội phong kiến. Qua những câu ca dao đó, ta cảm thu được nỗi thống khổ nhưng người nông dân trong xã hội bấy giờ phải chịu đựng, đồng thời cảm thu được sự tố cáo của nhân dân về cơ chế thối nát tàn bạo. thường là cuộc sống của mọi người.
Nông dân là nhân vật chịu nhiều thiệt thòi nhất trong các từng lớp xã hội. Họ chỉ biết làm việc một nắng hai sương, làm việc vần vật suốt ngày ko ngừng nghỉ, thân phận của một người nông dân hèn mọn, nhỏ nhỏ như thân cò, con kiến, con ba ba, con hạc …
Quốc gia non trẻ chật vật một mình
Thân cò lên xuống thác ghềnh nay đây mai đó.
Con cò trong ca dao mang hình ảnh người nông dân lẻ loi, vô vọng. Cuộc đời vất vả của con cò được mô tả bằng hình ảnh đối lập: một mình hiên tai ngược xuôi thác ghềnh, vượt bao gian lao, nguy hiểm. Một thân một mình cò con phải đương đầu với những trở ngại quá lớn. Công việc khó khăn đó kéo dài: “hiện giờ” ko phải ngày một ngày hai. Những hình ảnh tương phản, nơi hiểm trở, ao, thác, ghềnh, biển cho thấy con cò đã phải trải qua nhiều nơi, nhiều cảnh, một mình, nó lẻ loi, vất vả tới mức tiều tụy. Cuộc sống lồi lõm được mô tả khá sinh động và ấn tượng.
Người nông dân trong xã hội ngày nay đều chung số phận, quả là trăm người, trăm cảnh. Ngoài tính danh là cò, vạc còn có kiến, rùa, sếu …
Tình trạng của con rùa thật đáng thương
Xuống sông đeo đá, lên chùa đeo bia.
Thương hại cho số phận của con tằm
Ko kiếm đủ ăn thì phải nằm.
Thương hại những con kiến nhỏ
Ăn ko hết thì phải kiếm mồi.
Tôi ngậm ngùi để hạc tránh mây
Chim chán bay rồi biết mấy ngày rồi
Thương hại cái cuốc trên bầu trời
Dù có người khóc ra máu cũng ko người nào nghe.
Mọi sự vật đều được so sánh với cùng một nỗi khổ và cần được thông cảm và thương xót. Có một nhóm các bài dân ca mở đầu bằng cụm từ “Giỗ Tổ”. Mỗi lần “khốn khổ” là nói tới một con vật có hoàn cảnh không giống nhau nhưng cùng chung số phận là người nông dân vất vả. Điều đó càng làm nổi trội niềm thương cảm, xót xa cho cuộc đời khốn khó của bao người lao động. Nỗi xót xa của người nông dân được trình bày qua những hình ảnh ẩn dụ lạ mắt. Thương con rùa “xuống sông đeo đá lên chùa đeo bia” là thương người nông dân với kiếp sống đầy luẩn quẩn của một kẻ tôi tớ. Thương con tằm là thương thân phận bị vắt kiệt sức lực để phục vụ người khác. Thương những chú kiến nhỏ nhỏ là thấy thương cho con người nhỏ nhỏ cả đời phải vất vả kiếm ăn. Yêu con hạc là yêu cuộc sống phiêu bạt, khổ sở, mỏi mệt, ko có tương lai (biết đâu là ngày đó). Thương con cuốc là thương những thân phận thấp hèn, dù có kêu than tới kiệt quệ cũng chẳng người nào động lòng, xót thương… Nỗi xót xa dường như cứ muốn kéo dài mãi qua hình ảnh những con vật nhỏ nhỏ, tội nghiệp. Mỗi con vật, mỗi nỗi khổ, mỗi hoàn cảnh đáng thương không giống nhau tạo nên sự khổ đau nhiều mặt của thân phận người lao động.
Trên đây chỉ là một số câu ca dao viết về người nông dân, những người nông dân phải chịu nhiều cực khổ. Chúng ta càng thương xót đồng bào khó khăn, chúng ta càng căm thù những thế lực đen tối giày đạp lên quyền sống, quyền hạnh phúc của họ. Vì vậy, ko chỉ tiếc thương cho những người nông dân trong xã hội phong kiến, ca dao còn gợi lên sự căm giận đối với xã hội đầy bất công đó:
Người nào lấp đầy bể kia,
Để ao kia cạn cho con gầy?
Sử dụng đại từ thông tục “Người nào”, bài hát đã hướng mũi tên tấn công xã hội phong kiến mục nát đã bức hại thân phận nhỏ nhỏ của người nông dân. Xã hội đó đã làm bể đầy, ao khô, làm đổi đời con cò, khiến thân cò thêm khốn khó, tiều tụy hơn. Câu hỏi tu từ đã gián tiếp tố cáo xã hội phong kiến bất công đó.
Yêu và hận là hai dòng xúc cảm ko nguôi lúc đọc những câu ca dao viết về thân phận người nông dân trong xã hội phong kiến. Đọc những câu ca dao để mỗi chúng ta sống với tấm lòng của ông cha ta cách đây hàng nghìn năm. Đọc những câu ca dao để mỗi chúng ta biết sống có ích cho ngày hôm nay.
Tục ngữ Việt Nam rất phong phú và nhiều chủng loại, phản ánh mọi mặt của đời sống con người. Ca dao đã góp phần phản ánh chân thực cuộc sống của con người và lên án xã hội thối nát đã đẩy con người xuống đáy xã hội, một xã hội cần phải thải trừ.
Bạn thấy bài viết Giỏi Văn – Bài văn: Phát biểu cảm tưởng về số phận người nông dân trong xã hội phong kiến được trình bày qua những bài ca dao nhưng em đã được học và đọc thêm có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Giỏi Văn – Bài văn: Phát biểu cảm tưởng về số phận người nông dân trong xã hội phong kiến được trình bày qua những bài ca dao nhưng em đã được học và đọc thêm bên dưới để thpttranhungdao.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường THPT Trần Hưng Đạo
Phân mục: Ngữ Văn
Nguồn: thpttranhungdao.edu.vn
Trả lời