Bài 1: Kiên trì qua ngày, ăn bất cứ thứ gì bạn muốn
Hơn 3 giờ chiều, dưới gầm cầu vượt Linh Xuân, người đàn ông lái chiếc xe kéo tự chế chở đồ ăn nhìn quanh tìm chỗ đỗ xe. Những người bán hàng rong, người bán vé số, người đi xe máy chở thùng nước mát… mắt đảo quanh tìm chỗ đứng trước khi công nhân tan sở.
Xe cộ trên quốc lộ bắt đầu đông đúc, di chuyển chậm rãi qua các ngã tư đèn đỏ đèn xanh, khu chế xuất vừa mới xế chiều. Hàng nghìn công nhân đổ ra khỏi cổng, người dân mặc đồng phục màu xanh, quần jeans, áo phông, khaki, sơ mi vải… đủ loại, xách theo túi nilon đựng thức ăn thừa, chai nước rỗng, từ từ bước ra. Về.
Một số người thỉnh thoảng dừng lại bên những chiếc xe chở cà chua, cải rổ, bầu, bí… Một số công nhân đến “quầy” tôm sú, cá bơn, thịt lợn, thịt gà. Nhiều “cửa hàng” bơ, chuối, cam, quýt, chôm chôm, dưa hấu, bưởi, mận… ít khách. Tiếng ga xe máy, tiếng còi xe, tiếng người bán, tiếng người mua, tiếng mặc cả buồn bã của phiên chợ chiều!
Công nhân thưa thớt trong giờ tan ca. |
“Luộc thêm rau cũng được”
Chị Trang, 39 tuổi, quê Hà Tĩnh, dừng xe trước xe đẩy bán gà rán nước mắm, chỉ tay hỏi: “Miếng này bao nhiêu tiền?”.
– “Nửa con gà bảy mươi mà chỉ bán rẻ sáu mươi thôi” – cô bán hàng đáp.
– “Cái này thì sao?”
– “Bảy vạn con gà tre nguyên con”.
– “Cắt bỏ phần đùi gà của tôi đi, ở nhà vẫn còn đồ ăn.”
“Vậy, lấy ba mươi.”
Người bán cho gà vào túi nilon đựng rau, quất, muối… đưa cho chị Trang và nhận lại tiền. Việc mua bán diễn ra nhanh chóng. Bà Trang vào Sài Gòn gần 20 năm, lấy chồng rồi thuê phòng trọ để ở và làm thợ đóng giày ở khu chế xuất Linh Trung. Cô có nhiều năm kinh nghiệm làm việc nên được giữ lại sau đợt cắt giảm nhân sự gần đây.
“Chồng tôi cũng là công nhân. Trước đây nguồn hàng nhiều, chúng tôi phải làm tăng ca liên tục nên lương mỗi tháng khoảng 15 triệu đồng. Cũng không nhiều nhưng cũng đủ lo cho cả gia đình. Bây giờ, chồng tôi cũng là công nhân. Hai vợ chồng chỉ đi làm từ sáng đến chiều rồi về, công ty không có đơn hàng nên không còn làm thêm giờ, lương công nhân không nhiều, tăng ca thêm chút nữa, nếu không có tăng ca thì có. không phải làm thêm giờ, chỉ là tiền.
Ở nhà có bốn miệng ăn, tháng nào cũng thiếu ăn. Có thêm hai đứa con, tiền ăn, học phí, quần áo và mọi thứ khác đều tiêu tốn vài triệu đồng. Mùa hè tôi thấy người ta đưa con đi chơi chỗ này chỗ kia, còn con tôi ở nhà, tôi thấy có lỗi nên đành chấp nhận. Nhưng may thay, tôi vẫn còn việc làm nhưng nhiều người ở khu chung cư đã bị cắt giảm nhân sự, tất cả đều đã về quê”, giọng Trang buồn bã.
Bữa ăn của công nhân cạn dần trong “bão”…thất nghiệp. |
– “Anh thuê nhà ở đâu và giá bao nhiêu?”, tôi hỏi.
– “Nhà tôi thuê gần thôn Vàng, Dĩ An, nơi có nhiều công nhân sinh sống. Phòng của cô rộng 24m2, giá 1,8 triệu/tháng, có gác xép. Ở đó cũng có những phòng rẻ hơn, nhưng trong gia đình bốn người của chúng tôi, chúng tôi không thể có được một căn phòng nhỏ hơn nên chúng tôi cố gắng tiết kiệm tiền”, cô trả lời.
– “Tối nay cả nhà sẽ ăn cơm với đùi gà rán phải không?”?
Cô suy nghĩ một lúc: “Luộc thêm rau cũng được. Thôi, cậu đi đây.” Cuộc trò chuyện của chúng tôi kết thúc như thế.
“Đầu tiên chọn tốt, bây giờ chọn rẻ”
Tôi thường đi ngang qua khu chế xuất Linh Trung nhưng khung cảnh phiên chợ chiều nay khiến tôi ngỡ ngàng. Nó khác xa với những gì tôi từng thấy hay nghe về một khu chợ tự phát ồn ào và đông đúc vào cuối ngày. Sau một trận dịch, sự ồn ào của quá khứ được thay thế bằng sự im lặng đến đáng sợ. “Một phần vì gần đây cán bộ phường dọn dẹp nhiều, còn lại là công nhân hết tiền…”, Minh, 30 tuổi, quê Thanh Hóa, nói.
Minh mua một chiếc máy kéo tự chế chở đầy trái cây để bán. Trên xe có đủ loại, từ chôm chôm, vải thiều, dưa hấu, bưởi đến mận Hà Nội. Xe điện dừng lại bên đường trước khu chế xuất. Vẻ ngoài của chàng trai trẻ trông già hơn tuổi đôi mươi, làn da đen sạm vì nắng Sài Gòn, cánh tay phải có một điểm hình “rồng phượng”.
“Tôi vào đây từ năm 2009. Lúc còn trẻ, tôi không biết suy nghĩ nên chơi bời nhiều, giờ đã có vợ con và phải lao động vất vả. Ở tuổi của tôi, tôi phải lăn lộn và làm chứ không phải xin ai cho. Tôi đã bán trái cây được 5 năm. Bốn giờ sáng, tôi ra chợ đầu mối lấy hàng rồi lái xe đi bán đến chín, mười giờ tối để lo cho con cho vợ nghỉ ngơi. Mình đi nắng cả ngày nên da đen, thấy không…”, Minh mỉm cười nhưng có vẻ không vui.
Trái cây được coi là mặt hàng không cần thiết để làm hài lòng người có thu nhập thấp. |
Khách hàng của Minh đều là công nhân, thu nhập thấp nên chất lượng trái cây cũng tương đương, vỏ bưởi vàng mềm, chôm chôm nhỏ, nhiều chỗ sậm màu… Giá mỗi xe trái cây theo Minh khoảng 5- 6 triệu đồng. Năm ngoái một chiếc xe bán khoảng hai ngày là hòa vốn, ngày thứ ba, ngày thứ tư bao nhiêu thì lãi bấy nhiêu, còn lại thì bỏ đi vì héo úa. Hiện nay, mỗi chiếc xe Minh phải bán ba, bốn ngày mới thu hồi được vốn đầu tư.
“Anh đứng nói chuyện với em suốt mà chẳng thấy ai mua cả, cô đơn quá. Năm ngoái trong mùa dịch người ta mua nhiều nên chắc sợ nên ăn cho no. Bây giờ người ta hết tiền nên không dám mua nữa, còn tôi cũng không bán được nhiều. Trước đây tôi chỉ làm việc đến khuya vì công nhân vẫn phải làm thêm giờ. Họ đã về nhà lúc bảy hoặc tám giờ, và ca tối không có việc làm.
Minh đưa ra ví dụ mận Hà Nội có giá 25.000 đồng/kg và 30.000 đồng/kg. Trước đây người ta luôn chọn loại 30.000 đồng/kg vì giá tốt hơn gấp mấy lần loại 25.000 đồng/kg. Nhưng hiện nay không còn ai mua loại 30.000 đồng/kg, công nhân chỉ mua loại 25.000 đồng/kg. Người ta khó chọn được loại rẻ thay vì ngon như trước nên mình cũng phải bán loại rẻ hơn. Trước đây chiều nào người ta cũng tụ tập đông đúc, nhưng bây giờ người ta đi thẳng về nhà. Cuộc sống bây giờ thật tuyệt vời. Ai cũng tằn tiện, không dám ăn uống, làm sao mua hoa quả được?”.
Không chỉ Minh, những người bán rau quả khác cũng kể câu chuyện tương tự. Chợ chiều đã buồn nhưng những câu chuyện ở chợ chiều còn buồn hơn. Từng dòng công nhân rời đi, ít người dám ghé qua mua bán. Vợ chồng Tiến bày những chiếc giỏ nhựa đựng 034 quả bơ để bán cho công nhân, giá 20.000 đồng/kg. Vợ bán hàng, chồng giúp việc và trông chừng bóng dáng của lực lượng trật tự đô thị.
– “Anh mua quả bơ này rồi bán lại à?”, tôi hỏi.
– “Bơ nhà trồng đấy anh ạ. Mẹ em từ Đăk Lăk xuống nên bán rẻ cho công nhân, nhưng đắt quá không ai mua được”, Tiến nói.
“Vậy việc buôn bán thế nào?”
– “Tôi xem rồi hỏi có ai mua không. Bây giờ, mỗi ngày tôi bán rất nhiều 40-50 kg, bằng 1/10 ngày hôm trước. Giống như người thợ mua trước đó, chỉ có hai quả, nhưng trước đây người ta mua một, hai ký, giờ công nhân không dám ăn vặt nữa, để dành tiền mua món chính”.
Nói xong, Tiến nhanh chóng xách giỏ bơ đan bằng tre chạy đi. Minh khởi động xe rời đi. Các “quầy hàng” tôm, cá, rau củ quả di động, người này giục người kia khẩn trương dọn dẹp. Xe thành phố đi kiểm tra lại. Khu chế xuất Linh Trung chỉ có vài công nhân ra về, vắng vẻ vào cuối ngày. Trời tối rồi…!
Nhớ để nguồn bài viết này: https://nguoiquansat.vn/cong-nhan-trong-vong-xoay-suy-thoai-88202.html
Chuyên mục: Kiến thức chung
Trả lời