I. Các kiểu văn bản đã học trong chương trình
Câu hỏi 1: Các kiểu văn bản trên không giống nhau ở hai điểm chính: Phương thức biểu đạt và hình thức biểu đạt.
Đặc thù:
– Tự sự: trình diễn sự việc
– Mô tả: nhân vật là người, sự vật, hiện tượng và biểu thị đặc điểm của chúng.
– Thuyết minh: Cần trình diễn nhân vật thuyết minh cần làm rõ về thực chất bên trong và nhiều mặt có tính khách quan.
– Tranh luận: Bộc bạch ý kiến
– Biểu cảm: bộc lộ trực tiếp hoặc gián tiếp tình cảm, xúc cảm.
– Hành chính: Văn bản mang tính chất hành chính – công vụ.
Câu 2: Mỗi kiểu văn bản thích hợp với mục tiêu riêng, có thế mạnh riêng, thích hợp với những hoàn cảnh giao tiếp không giống nhau. Do đó, các kiểu văn bản ko thể hoán đổi cho nhau.
Câu 3: Trong một văn bản cụ thể, các phương thức biểu đạt có thể được liên kết với nhau để tạo hiệu quả giao tiếp cao nhất. Sự liên kết sẽ phát huy thế mạnh của từng phương pháp trong những mục tiêu và nội dung cụ thể.
Câu 4:
một. Các thể loại văn học được học: thơ, truyện dài, hồi ký, tiểu thuyết chương hồi, truyện ngắn, ca dao, câu đố, phóng sự,…
b. Mỗi thể loại có phương thức biểu đạt riêng, thích hợp với đặc điểm của nó.
Ví dụ:
– Truyện ngắn có phương thức biểu đạt là tự sự (kể lại sự việc)…
Thơ chủ yếu là biểu cảm.
Tuy nhiên, ở các thể loại đó có thể liên kết nhiều phương thức biểu đạt không giống nhau để tăng hiệu quả.
c. Trong các tác phẩm như thơ, truyện, kịch có thể sử dụng yếu tố nghị luận.
Ví dụ: Trong đoạn trích Thuý Kiều báo thù, trả thùNguyễn Du đã sử dụng giải pháp lập luận qua lập luận tố cáo của Thiến Thư:
– Là phụ nữ, ghen tuông là chuyện phổ biến.
– Thiến Thư cũng đối xử tốt với Kiều, lúc Kiều bỏ trốn chàng ko đuổi theo.
– Thiến Thư và Kiều có chung một chồng => đều là nạn nhân của cơ chế đa thê
– Thiến Thư vô tình gây ra nỗi đau cho Kiều, giờ chỉ có thể trông cậy vào lòng bao dung của nàng.
=> Cách lập luận chặt chẽ, logic khiến Kiều ko nỡ xử phạt.
* Trong văn tự sự, yếu tố nghị luận là yếu tố phụ, mục tiêu là làm cho bài thơ thêm thâm thúy. Yếu tố này được sử dụng lúc người viết muốn người nghe suy nghĩ về một vấn đề nào đó, thường được diễn tả dưới dạng lập luận, làm cho câu chuyện mang tính triết lý hơn.
Câu 5:
* Giống: Yếu tố tự sự (kể chuyện) giữ vai trò chủ đạo.
* Khác:
– Văn bản tự sự:
+ Phương thức biểu đạt chính: trình diễn sự việc.
+ Tính nghệ thuật: trình bày qua tình tiết – nhân vật – sự việc – kết cấu.
– Thể loại tự sự: Nhiều chủng loại (Truyện ngắn, tiểu thuyết, kịch…)
Câu 6:
một. Phong cách văn biểu cảm và thể loại trữ tình
– Giống: yếu tố tình cảm, tình cảm vào vai trò chi phối
– Khác:
Văn biểu cảm: Bộc lộ cảm tưởng về một nhân vật (văn xuôi)
+ Tác phẩm trữ tình: đời sống tình cảm của chủ thể trước những vấn đề cuộc sống (thơ).
b. Đặc điểm của thể loại văn học trữ tình:
– Bộc lộ xúc cảm trực tiếp.
– Trong tác phẩm trữ tình, người đứng ra bộc lộ xúc cảm được gọi là nhân vật trữ tình.
– Tác phẩm trữ tình thường ngắn gọn
– Ca từ của tác phẩm trữ tình là lời của xúc cảm nên giàu sức biểu cảm.
Câu 7:
Tác phẩm nghị luận vẫn cần có các yếu tố thuyết minh, mô tả, tự sự. Tuy nhiên, những yếu tố đó chỉ là yếu tố phụ, góp phần làm cho bài lập luận thêm sinh động, thuyết phục.
Trong bài văn nghị luận: yếu tố nghị luận là yếu tố chính, làm rõ và nổi trội nội dung cần nói đến. Các yếu tố trên chỉ vào vai trò bổ sung cho nhau, có thể giảng giải một cơ sở nào đó của vấn đề (câu tường thuật), nêu các sự kiện cho vấn đề (câu tường thuật)…
II. Tập làm văn trong chương trình ngữ văn THCS
Câu hỏi 1: Phần Văn học và tập làm văn có mối quan hệ mật thiết với nhau. Nếu nắm vững những kiến thức, kỹ năng của phần Tập làm văn thì sẽ có khả năng đọc hiểu tốt và trái lại. Các đoạn văn (hoặc đoạn trích) trong phần Văn học là những biểu thị cụ thể, sinh động về phong cách văn bản và phương thức biểu đạt.
Câu 2: Nội dung phần Tiếng Việt liên quan chặt chẽ với phần Văn học và Tập làm văn. Cần nắm chắc kiến thức và có kỹ năng vận dụng về từ ngữ, câu, đoạn văn để khai thác nghệ thuật sử dụng tiếng nói trong văn bản (hoặc đoạn trích) cũng như viết và nói tốt.
Câu 3: Ý nghĩa của các biểu thức:
– Phương thức mô tả, tự sự giúp làm bài văn tự sự, mô tả hay, sinh động, thu hút.
– Yếu tố lập luận, thuyết minh: giúp tư duy logic, thuyết phục về một vấn đề.
– Biểu cảm: giúp có xúc cảm thâm thúy, chân thực hơn lúc viết.
III. Tiêu điểm kiểu văn bản
Xem kỹ bảng tổng kết các kiểu văn bản và phương thức biểu đạt ở mục (I) để nắm vững kiến thức và định hướng kỹ năng về:
– Văn bản thuyết minh
– Văn bản tự sự
– Văn bản nghị luận
Đối với mỗi loại văn bản cần chú ý những điểm sau:
– Mục tiêu biểu đạt của kiểu văn bản đó là gì?
– Nêu đặc điểm nội dung của kiểu văn bản đó?
– Các phương thức thường dùng trong kiểu văn bản?
– Nét rực rỡ về tiếng nói, cách diễn tả, bố cục của phong cách văn bản?
Đặc thù chú ý tới kiểu văn nghị luận, nhất là nghị luận văn học.
Bạn thấy bài viết Giỏi Văn – Bài văn: Soạn bài: Tổng kết phần tập làm văn có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Giỏi Văn – Bài văn: Soạn bài: Tổng kết phần tập làm văn bên dưới để thpttranhungdao.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường THPT Trần Hưng Đạo
Phân mục: Ngữ Văn
Nguồn: thpttranhungdao.edu.vn