Trong chương trình vật lý lớp 7, chúng ta sẽ tìm hiểu về gương cầu lồi và gương cầu lõm. Mỗi loại gương đều có những đặc điểm riêng cũng như công dụng và ứng dụng không giống nhau. Trong bài viết dưới đây, Trường THPT Trần Hưng Đạo sẽ tổng hợp những kiến thức cần thiết nhất về phản xạ lõm để các bạn tự học, tự nghiên cứu và vận dụng tốt vào cuộc sống hàng ngày.
Gương cầu lõm là gì?
Gương cầu lõm hay còn được gọi với cái tên khác là gương cầu kì. Bề mặt của gương bao gồm một phần hình cầu hơi lõm về phía sau. Mặt phản xạ của gương sẽ là mặt lõm của quả cầu, đối diện với nguồn sáng.
Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lõm
Khác với gương cầu lồi, tính chất ảnh của vật tạo bởi gương cầu lõm cũng sẽ khác, phụ thuộc vào vị trí và khoảng cách tương đối của vật thật với tâm và tiêu điểm của gương.
Thực hiện thí nghiệm sau để quan sát rõ hơn ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lõm:
Trước hết, chúng ta cần sẵn sàng một chiếc gương cầu lõm và một cây nến.
Sau đó, đặt cây nên gần bề mặt gương lõm. Lúc soi gương ta thấy ảnh ảo (ko hứng được trên màn) lớn hơn vật.
Vận chuyển dần ngọn nến ra xa gương cho tới lúc chúng ta ko còn nhìn thấy ảnh nữa.
Bình luận:
Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lõm có thể là ảnh thật hoặc ảo
Lúc đặt vật lại gần gương thì ảnh ta thu được là ảnh ảo, lớn hơn vật và ko hứng được trên màn.
Lúc dời vật ra xa gương cầu lõm thì dùng một màn chắn đặt trước gương. Ta thấy lúc vận chuyển ngọn nến tới vị trí thích hợp thì trên màn thu được ảnh. Lúc này ảnh tạo bởi gương cầu lõm là ảnh thật, ngược chiều với vật.
Phản xạ ánh sáng trên gương cầu lõm
Chiếu chùm tia sáng song song vào mặt một gương cầu lõm ta sẽ thu được chùm tia sáng phản xạ tụ hội trước gương tại một điểm.
Tại vị trí thích hợp, chiếu một nguồn sáng lên mặt gương cầu lõm ta thu được chùm sáng phản xạ song song.
Phần kết luận:
Gương cầu lõm biến chùm tia tới phân kỳ thành chùm tia phản xạ song song.
Gương cầu lõm biến chùm tia tới song song thành chùm tia phản xạ tụ hội tại một điểm.
Ta có thể dùng gương cầu lõm để thu ánh sáng mặt trời để tụ hội: Dùng gương phẳng để tụ hội ánh sáng lên một gương cầu lõm. Chiếc gương lõm này sẽ tụ hội và phản xạ ánh sáng, đốt nóng lò và sau đó, con người sẽ thu năng lượng mặt trời.
Cách vẽ ảnh tạo bởi gương cầu lõm
Chúng ta có thể coi mỗi vùng trên gương cầu lõm là một gương phẳng nhỏ. Vận dụng định luật phản xạ ánh sáng ta suy ra cách vẽ ảnh tạo bởi gương cầu lõm như sau:
Trước tiên, vẽ ảnh của điểm sáng S tạo bởi gương cầu lõm: Từ một điểm S cho trước, vẽ hai tia tới (SK, SI) bất kỳ về phía gương cầu lõm (vẽ nét liền nét).
Vận dụng định luật phản xạ ánh sáng để vẽ tia phản xạ tương ứng (vẽ nét liền mảnh).
Sau lúc đã vẽ xong tia phản xạ, thực hiện kéo dài tia phản xạ (đường nét đứt).
Giao điểm kéo dài của hai tia phản xạ là ảnh ảo S’.
Công thức gương cầu lõm
Dưới đây là công thức tính gương cầu lõm nhưng mà các em cần nắm được để vận dụng vào giải bài tập và tính toán các thông số trong thực tiễn.
Công thức tính tiêu cự F với khoảng cách d từ gương tới vật và khoảng cách f từ gương tới ảnh:
1d+1f= 1F
Có 2 trường hợp:
Trường hợp 1: F < d, lúc d < 0, F < 0 và f < 0 sẽ cho ảnh thật.
Trường hợp 2: F > d, lúc d < 0, F < 0 và f < 0 sẽ cho ảnh ảo.
Trong công thức về gương cầu lõm, khoảng cách d từ vật tới gương luôn dương. Lúc thông số F < 0: nếu f 0 sẽ thu được ảnh thật.
Từ công thức này ta rút ra được cách vẽ ảnh ảo của một vật qua gương cầu lõm chuẩn xác, tức là với thông số f < 0 thì ta sẽ vẽ được ảnh ảo.
Tuy nhiên, có một công thức nhưng mà bạn cũng cần chú ý:
f= R2
Trong đó: R là bán kính cong của gương, F là tiêu cự của gương
Ứng dụng của gương cầu lõm
Gương cầu lõm có nhiều ứng dụng trong thực tiễn cuộc sống. Bạn có thể thấy gương cầu lõm được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như y tế, giao thông, thiên văn vũ trụ,…
Trong cõi đời
Sử dụng như một chiếc gương để cạo râu và trang điểm
Lúc nhìn gần qua gương cầu lõm, ảnh sẽ phản xạ trên gương lớn và rõ nét. Do đó, đối với những người có nhu cầu cạo râu, trang điểm, chăm sóc da, bạn có thể dễ dàng nhìn thấy hình ảnh phóng to của da một cách rõ ràng. Điều này cho phép bạn nhìn thấy và cạo râu theo cùng độ dài cũng như trang điểm đều trên toàn thể da mặt, mang lại cho bạn vẻ ngoài như ý muốn một cách dễ dàng.
Dùng làm đèn pha oto
Người ta ứng dụng tính chất phát ra chùm sáng mạnh của gương cầu lõm để thiết kế đèn pha của xe cơ giới. Chúng có khả năng tụ hội nguồn sáng từ đèn điện để tạo ra chùm sáng mạnh chiếu xuống đường, giúp người lái quan sát rõ ràng đoạn đường xe chạy, tránh những tai nạn ko đáng có.
Xem thêm: Tổng hợp: Gương phẳng là gì? Nêu tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng? (+ Giải BT Vật Lý 7)
kính hiển vi
Bạn có thể tìm thấy một chiếc gương lõm gần đế kính hiển vi. Đặc trưng, gương cầu lõm trong trường hợp này có thể quay mọi hướng chứ ko cố định. Người ta dùng gương cầu lõm trong kính hiển vi với tác dụng thu ánh sáng từ đèn để chiếu vào tiêu bản cần phân tích. Qua đó ta có thể nhìn rõ, cụ thể mẫu vật qua kính lúp.
Tuy nhiên, cần xem xét ko được hướng gương lõm về phía ánh sáng mặt trời vì gương sẽ tụ hội ánh sáng mặt trời. Trong lúc đó, cường độ ánh sáng này quá mạnh và có thể tác động tới thị giác của người nhìn qua ống kính.
Trong lĩnh vực thiên văn học
Tương tự như hình thức hoạt động của kính hiển vi, gương cầu lõm cũng được thiết kế đồng thời với kính thiên văn. Nhưng khác ở chỗ, thay vì chiếu ánh sáng vào mẫu vật cần phân tích, gương lõm của viễn kính sẽ thu ánh sáng và chiếu ánh sáng từ các vì sao trong vũ trụ lên một mặt gương phẳng. Kết quả là, những người sử dụng kính thiên văn sẽ có thể nhìn thấy các ngôi sao thông qua các thấu kính nhưng mà mắt thường ko thể nhìn thấy được.
Giải bài tập vật lý 7 bài 8 gương cầu lõm
Dưới đây là một số câu hỏi trắc nghiệm giúp các bạn củng cố lại kiến thức và ghi nhớ bài hiệu quả hơn.
Câu hỏi 1: Ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lõm có tính chất nào sau đây?
A. To bằng vật.
B. Lớn hơn vật.
C. Nhỏ hơn nhiều so với vật.
D. Nhỏ hơn ảnh tạo bởi gương cầu lồi.
Đáp án: BỎ
câu 2: Chiếu một chùm tia sáng song song vào mặt một gương cầu lõm, ta thu được chùm tia phản xạ có tính chất nào sau đây?
A. Song song.
B. Tụ hội.
C. Phân kì.
D. Ko truyền theo đường thẳng.
Đáp án: BỎ
câu 3: Vì sao trên oto người ta ko dùng gương cầu lõm để quan sát ảnh ảo của các vật phía sau oto rõ hơn?
A. Vì ảnh ko rõ nét.
B. Vì vật phải ở rất gần gương thì mới cho ảnh ảo.
C. Vì ảnh ảo nhỏ hơn vật nhiều lần.
D. Vì ảnh ảo nằm cách xa gương ở phía sau mắt.
Đáp án: BỎ
câu 4: Trong ba loại gương (gương phẳng, gương cầu lồi, gương lõm) gương nào cho ảnh ảo của cùng một vật lớn hơn? Sắp xếp theo trật tự tăng dần từ trái qua phải.
A. Gương phẳng, gương cầu lõm, gương cầu lồi.
B. Gương lõm, gương cầu lồi, gương phẳng.
C. Gương cầu lõm, gương phẳng, gương cầu lồi.
D. Gương cầu lồi, gương phẳng, gương cầu lõm.
Trả lời: DỄ DÀNG
Câu 5: Vì sao đèn pin có thể chiếu ánh sáng đi xa nhờ có chóa đèn?
A. Vì gương phản xạ ánh sáng lại
B. Vì gương cho ảnh ảo rõ nét hơn.
C. Vì là gương cầu lõm cho chùm tia phản xạ song song
D. Vì nhờ có gương ta nhìn rõ vật ở xa.
Câu trả lời:
Câu 6: Đâu là điểm phản xạ của gương cầu lõm?
A. Mặt trong của chỏm cầu
B. Mặt ngoài của chỏm cầu
C. Mặt phẳng giống như gương phẳng
D. A, B, C đều đúng
Trả lời: A
câu 7: Loại gương nào xảy ra lúc ánh sáng bị phản xạ?
A. Gương phẳng
B. Gương cầu lồi
C. Gương cầu lõm
D. Cả ba loại gương trên
Trả lời: DỄ DÀNG
Câu 8: Chọn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau:
A. Gương cầu lõm luôn cho ảnh ảo
B. Gương cầu lõm có thể cho cả ảnh thật và ảnh ảo. Ảnh ảo của một vật qua gương cầu lõm lớn hơn vật
C. Vì gương cầu lõm cho ảnh lớn hơn vật nhưng vẫn nhỏ hơn gương cầu lồi
D. Vì vùng nhìn thấy của gương cầu lồi lớn hơn vùng nhìn thấy của gương cầu lõm cùng kích thước nên gương cầu lồi luôn cho ảnh ảo nhỏ hơn vật.
Đáp án: BỎ
Câu 9: Vì sao người ta lắp gương cầu lồi nhưng mà ko lắp gương lõm ở góc đường có khúc cua hẹp mặc dù gương cầu lõm vẫn có thể cho ảnh ảo lớn hơn vật như gương cầu lồi?
A. Vì gương cầu lồi cho ảnh rõ nét hơn
B. Vì gương cầu lồi luôn cho ảnh ảo
C. Vì gương cầu lõm cho ảnh lớn hơn vật nhưng vẫn nhỏ hơn gương cầu lồi
D. Vì bề rộng vùng nhìn thấy của gương cầu lồi lớn hơn của gương cầu lõm cùng kích thước nên gương cầu lồi luôn cho ảnh ảo nhỏ hơn vật.
Trả lời: DỄ DÀNG
câu hỏi 10: Chọn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau
A. Gương cầu lõm cho ảnh nhỏ hơn vật, nhưng vật càng đặt xa vật thì ảnh càng lớn
B. Gương cầu lõm cho ảnh lớn hơn vật, nhưng vật càng đặt xa vật thì kích thước ảnh càng nhỏ.
C. Nếu dịch chuyển vật ra xa gương cầu lõm một khoảng lớn hơn bán kính của gương thì gương cầu lõm cho ảnh thật nhỏ hơn vật và ngược chiều vật.
D. Ảnh qua gương cầu lõm luôn ảo
Câu trả lời:
phần kết
Dưới đây là tóm tắt những gì bạn cần biết về phản xạ lõm nhưng mà độc giả có thể tham khảo. Hi vọng qua bài viết các bạn đã tích lũy được nhiều thông tin hữu ích, hiểu được tính chất, ứng dụng của gương cầu lõm để vận dụng tốt trong học tập cũng như đời sống thực tiễn. Bạn có thể tham khảo thêm các bài viết tại website https://monkey.edu.vn/ba-me-can-biet/Giao-duc/kien-thuc-co-ban/
[toggle title=”xem thêm thông tin chi tiết về Tổng hợp kiến thức gương cầu lõm vật lý 7″ state=”close”]
Tổng hợp tri thức gương cầu lõm vật lý 7
Hình Ảnh về: Tổng hợp tri thức gương cầu lõm vật lý 7
Video về: Tổng hợp tri thức gương cầu lõm vật lý 7
Wiki về Tổng hợp tri thức gương cầu lõm vật lý 7
Tổng hợp tri thức gương cầu lõm vật lý 7 -
Trong chương trình vật lý lớp 7, chúng ta sẽ tìm hiểu về gương cầu lồi và gương cầu lõm. Mỗi loại gương đều có những đặc điểm riêng cũng như công dụng và ứng dụng không giống nhau. Trong bài viết dưới đây, Trường THPT Trần Hưng Đạo sẽ tổng hợp những kiến thức cần thiết nhất về phản xạ lõm để các bạn tự học, tự nghiên cứu và vận dụng tốt vào cuộc sống hàng ngày.
Gương cầu lõm là gì?
Gương cầu lõm hay còn được gọi với cái tên khác là gương cầu kì. Bề mặt của gương bao gồm một phần hình cầu hơi lõm về phía sau. Mặt phản xạ của gương sẽ là mặt lõm của quả cầu, đối diện với nguồn sáng.
Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lõm
Khác với gương cầu lồi, tính chất ảnh của vật tạo bởi gương cầu lõm cũng sẽ khác, phụ thuộc vào vị trí và khoảng cách tương đối của vật thật với tâm và tiêu điểm của gương.
Thực hiện thí nghiệm sau để quan sát rõ hơn ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lõm:
Trước hết, chúng ta cần sẵn sàng một chiếc gương cầu lõm và một cây nến.
Sau đó, đặt cây nên gần bề mặt gương lõm. Lúc soi gương ta thấy ảnh ảo (ko hứng được trên màn) lớn hơn vật.
Vận chuyển dần ngọn nến ra xa gương cho tới lúc chúng ta ko còn nhìn thấy ảnh nữa.
Bình luận:
Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lõm có thể là ảnh thật hoặc ảo
Lúc đặt vật lại gần gương thì ảnh ta thu được là ảnh ảo, lớn hơn vật và ko hứng được trên màn.
Lúc dời vật ra xa gương cầu lõm thì dùng một màn chắn đặt trước gương. Ta thấy lúc vận chuyển ngọn nến tới vị trí thích hợp thì trên màn thu được ảnh. Lúc này ảnh tạo bởi gương cầu lõm là ảnh thật, ngược chiều với vật.
Phản xạ ánh sáng trên gương cầu lõm
Chiếu chùm tia sáng song song vào mặt một gương cầu lõm ta sẽ thu được chùm tia sáng phản xạ tụ hội trước gương tại một điểm.
Tại vị trí thích hợp, chiếu một nguồn sáng lên mặt gương cầu lõm ta thu được chùm sáng phản xạ song song.
Phần kết luận:
Gương cầu lõm biến chùm tia tới phân kỳ thành chùm tia phản xạ song song.
Gương cầu lõm biến chùm tia tới song song thành chùm tia phản xạ tụ hội tại một điểm.
Ta có thể dùng gương cầu lõm để thu ánh sáng mặt trời để tụ hội: Dùng gương phẳng để tụ hội ánh sáng lên một gương cầu lõm. Chiếc gương lõm này sẽ tụ hội và phản xạ ánh sáng, đốt nóng lò và sau đó, con người sẽ thu năng lượng mặt trời.
Cách vẽ ảnh tạo bởi gương cầu lõm
Chúng ta có thể coi mỗi vùng trên gương cầu lõm là một gương phẳng nhỏ. Vận dụng định luật phản xạ ánh sáng ta suy ra cách vẽ ảnh tạo bởi gương cầu lõm như sau:
Trước tiên, vẽ ảnh của điểm sáng S tạo bởi gương cầu lõm: Từ một điểm S cho trước, vẽ hai tia tới (SK, SI) bất kỳ về phía gương cầu lõm (vẽ nét liền nét).
Vận dụng định luật phản xạ ánh sáng để vẽ tia phản xạ tương ứng (vẽ nét liền mảnh).
Sau lúc đã vẽ xong tia phản xạ, thực hiện kéo dài tia phản xạ (đường nét đứt).
Giao điểm kéo dài của hai tia phản xạ là ảnh ảo S'.
Công thức gương cầu lõm
Dưới đây là công thức tính gương cầu lõm nhưng mà các em cần nắm được để vận dụng vào giải bài tập và tính toán các thông số trong thực tiễn.
Công thức tính tiêu cự F với khoảng cách d từ gương tới vật và khoảng cách f từ gương tới ảnh:
1d+1f= 1F
Có 2 trường hợp:
Trường hợp 1: F < d, lúc d < 0, F < 0 và f < 0 sẽ cho ảnh thật.
Trường hợp 2: F > d, lúc d < 0, F < 0 và f < 0 sẽ cho ảnh ảo.
Trong công thức về gương cầu lõm, khoảng cách d từ vật tới gương luôn dương. Lúc thông số F < 0: nếu f 0 sẽ thu được ảnh thật.
Từ công thức này ta rút ra được cách vẽ ảnh ảo của một vật qua gương cầu lõm chuẩn xác, tức là với thông số f < 0 thì ta sẽ vẽ được ảnh ảo.
Tuy nhiên, có một công thức nhưng mà bạn cũng cần chú ý:
f= R2
Trong đó: R là bán kính cong của gương, F là tiêu cự của gương
Ứng dụng của gương cầu lõm
Gương cầu lõm có nhiều ứng dụng trong thực tiễn cuộc sống. Bạn có thể thấy gương cầu lõm được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như y tế, giao thông, thiên văn vũ trụ,…
Trong cõi đời
Sử dụng như một chiếc gương để cạo râu và trang điểm
Lúc nhìn gần qua gương cầu lõm, ảnh sẽ phản xạ trên gương lớn và rõ nét. Do đó, đối với những người có nhu cầu cạo râu, trang điểm, chăm sóc da, bạn có thể dễ dàng nhìn thấy hình ảnh phóng to của da một cách rõ ràng. Điều này cho phép bạn nhìn thấy và cạo râu theo cùng độ dài cũng như trang điểm đều trên toàn thể da mặt, mang lại cho bạn vẻ ngoài như ý muốn một cách dễ dàng.
Dùng làm đèn pha oto
Người ta ứng dụng tính chất phát ra chùm sáng mạnh của gương cầu lõm để thiết kế đèn pha của xe cơ giới. Chúng có khả năng tụ hội nguồn sáng từ đèn điện để tạo ra chùm sáng mạnh chiếu xuống đường, giúp người lái quan sát rõ ràng đoạn đường xe chạy, tránh những tai nạn ko đáng có.
Xem thêm: Tổng hợp: Gương phẳng là gì? Nêu tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng? (+ Giải BT Vật Lý 7)
kính hiển vi
Bạn có thể tìm thấy một chiếc gương lõm gần đế kính hiển vi. Đặc trưng, gương cầu lõm trong trường hợp này có thể quay mọi hướng chứ ko cố định. Người ta dùng gương cầu lõm trong kính hiển vi với tác dụng thu ánh sáng từ đèn để chiếu vào tiêu bản cần phân tích. Qua đó ta có thể nhìn rõ, cụ thể mẫu vật qua kính lúp.
Tuy nhiên, cần xem xét ko được hướng gương lõm về phía ánh sáng mặt trời vì gương sẽ tụ hội ánh sáng mặt trời. Trong lúc đó, cường độ ánh sáng này quá mạnh và có thể tác động tới thị giác của người nhìn qua ống kính.
Trong lĩnh vực thiên văn học
Tương tự như hình thức hoạt động của kính hiển vi, gương cầu lõm cũng được thiết kế đồng thời với kính thiên văn. Nhưng khác ở chỗ, thay vì chiếu ánh sáng vào mẫu vật cần phân tích, gương lõm của viễn kính sẽ thu ánh sáng và chiếu ánh sáng từ các vì sao trong vũ trụ lên một mặt gương phẳng. Kết quả là, những người sử dụng kính thiên văn sẽ có thể nhìn thấy các ngôi sao thông qua các thấu kính nhưng mà mắt thường ko thể nhìn thấy được.
Giải bài tập vật lý 7 bài 8 gương cầu lõm
Dưới đây là một số câu hỏi trắc nghiệm giúp các bạn củng cố lại kiến thức và ghi nhớ bài hiệu quả hơn.
Câu hỏi 1: Ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lõm có tính chất nào sau đây?
A. To bằng vật.
B. Lớn hơn vật.
C. Nhỏ hơn nhiều so với vật.
D. Nhỏ hơn ảnh tạo bởi gương cầu lồi.
Đáp án: BỎ
câu 2: Chiếu một chùm tia sáng song song vào mặt một gương cầu lõm, ta thu được chùm tia phản xạ có tính chất nào sau đây?
A. Song song.
B. Tụ hội.
C. Phân kì.
D. Ko truyền theo đường thẳng.
Đáp án: BỎ
câu 3: Vì sao trên oto người ta ko dùng gương cầu lõm để quan sát ảnh ảo của các vật phía sau oto rõ hơn?
A. Vì ảnh ko rõ nét.
B. Vì vật phải ở rất gần gương thì mới cho ảnh ảo.
C. Vì ảnh ảo nhỏ hơn vật nhiều lần.
D. Vì ảnh ảo nằm cách xa gương ở phía sau mắt.
Đáp án: BỎ
câu 4: Trong ba loại gương (gương phẳng, gương cầu lồi, gương lõm) gương nào cho ảnh ảo của cùng một vật lớn hơn? Sắp xếp theo trật tự tăng dần từ trái qua phải.
A. Gương phẳng, gương cầu lõm, gương cầu lồi.
B. Gương lõm, gương cầu lồi, gương phẳng.
C. Gương cầu lõm, gương phẳng, gương cầu lồi.
D. Gương cầu lồi, gương phẳng, gương cầu lõm.
Trả lời: DỄ DÀNG
Câu 5: Vì sao đèn pin có thể chiếu ánh sáng đi xa nhờ có chóa đèn?
A. Vì gương phản xạ ánh sáng lại
B. Vì gương cho ảnh ảo rõ nét hơn.
C. Vì là gương cầu lõm cho chùm tia phản xạ song song
D. Vì nhờ có gương ta nhìn rõ vật ở xa.
Câu trả lời:
Câu 6: Đâu là điểm phản xạ của gương cầu lõm?
A. Mặt trong của chỏm cầu
B. Mặt ngoài của chỏm cầu
C. Mặt phẳng giống như gương phẳng
D. A, B, C đều đúng
Trả lời: A
câu 7: Loại gương nào xảy ra lúc ánh sáng bị phản xạ?
A. Gương phẳng
B. Gương cầu lồi
C. Gương cầu lõm
D. Cả ba loại gương trên
Trả lời: DỄ DÀNG
Câu 8: Chọn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau:
A. Gương cầu lõm luôn cho ảnh ảo
B. Gương cầu lõm có thể cho cả ảnh thật và ảnh ảo. Ảnh ảo của một vật qua gương cầu lõm lớn hơn vật
C. Vì gương cầu lõm cho ảnh lớn hơn vật nhưng vẫn nhỏ hơn gương cầu lồi
D. Vì vùng nhìn thấy của gương cầu lồi lớn hơn vùng nhìn thấy của gương cầu lõm cùng kích thước nên gương cầu lồi luôn cho ảnh ảo nhỏ hơn vật.
Đáp án: BỎ
Câu 9: Vì sao người ta lắp gương cầu lồi nhưng mà ko lắp gương lõm ở góc đường có khúc cua hẹp mặc dù gương cầu lõm vẫn có thể cho ảnh ảo lớn hơn vật như gương cầu lồi?
A. Vì gương cầu lồi cho ảnh rõ nét hơn
B. Vì gương cầu lồi luôn cho ảnh ảo
C. Vì gương cầu lõm cho ảnh lớn hơn vật nhưng vẫn nhỏ hơn gương cầu lồi
D. Vì bề rộng vùng nhìn thấy của gương cầu lồi lớn hơn của gương cầu lõm cùng kích thước nên gương cầu lồi luôn cho ảnh ảo nhỏ hơn vật.
Trả lời: DỄ DÀNG
câu hỏi 10: Chọn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau
A. Gương cầu lõm cho ảnh nhỏ hơn vật, nhưng vật càng đặt xa vật thì ảnh càng lớn
B. Gương cầu lõm cho ảnh lớn hơn vật, nhưng vật càng đặt xa vật thì kích thước ảnh càng nhỏ.
C. Nếu dịch chuyển vật ra xa gương cầu lõm một khoảng lớn hơn bán kính của gương thì gương cầu lõm cho ảnh thật nhỏ hơn vật và ngược chiều vật.
D. Ảnh qua gương cầu lõm luôn ảo
Câu trả lời:
phần kết
Dưới đây là tóm tắt những gì bạn cần biết về phản xạ lõm nhưng mà độc giả có thể tham khảo. Hi vọng qua bài viết các bạn đã tích lũy được nhiều thông tin hữu ích, hiểu được tính chất, ứng dụng của gương cầu lõm để vận dụng tốt trong học tập cũng như đời sống thực tiễn. Bạn có thể tham khảo thêm các bài viết tại website https://monkey.edu.vn/ba-me-can-biet/Giao-duc/kien-thuc-co-ban/
[rule_{ruleNumber}]
[box type=”note” align=”” class=”” docs-internal-guid-6516c3e2-7fff-8681-7061-6e4707805327″>
Trong chương trình vật lý lớp 7, chúng ta sẽ tìm hiểu về gương cầu lồi và gương cầu lõm. Mỗi loại gương đều có những đặc điểm riêng cũng như công dụng và ứng dụng khác nhau. Trong bài viết dưới đây, Trường THPT Trần Hưng Đạo sẽ tổng hợp những kiến thức cần thiết nhất về phản xạ lõm để các bạn tự học, tự nghiên cứu và vận dụng tốt vào cuộc sống hàng ngày.
Gương cầu lõm là gì?
Gương cầu lõm hay còn được gọi với cái tên khác là gương cầu kì. Bề mặt của gương bao gồm một phần hình cầu hơi lõm về phía sau. Mặt phản xạ của gương sẽ là mặt lõm của quả cầu, đối diện với nguồn sáng.
Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lõm
Khác với gương cầu lồi, tính chất ảnh của vật tạo bởi gương cầu lõm cũng sẽ khác, phụ thuộc vào vị trí và khoảng cách tương đối của vật thật với tâm và tiêu điểm của gương.
Tiến hành thí nghiệm sau để quan sát rõ hơn ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lõm:
Đầu tiên, chúng ta cần chuẩn bị một chiếc gương cầu lõm và một cây nến.
Sau đó, đặt cây nên gần bề mặt gương lõm. Khi soi gương ta thấy ảnh ảo (không hứng được trên màn) lớn hơn vật.
Di chuyển dần ngọn nến ra xa gương cho đến khi chúng ta không còn nhìn thấy ảnh nữa.
Bình luận:
Ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lõm có thể là ảnh thật hoặc ảo
Khi đặt vật lại gần gương thì ảnh ta thu được là ảnh ảo, lớn hơn vật và không hứng được trên màn.
Khi dời vật ra xa gương cầu lõm thì dùng một màn chắn đặt trước gương. Ta thấy khi di chuyển ngọn nến đến vị trí thích hợp thì trên màn thu được ảnh. Lúc này ảnh tạo bởi gương cầu lõm là ảnh thật, ngược chiều với vật.
Phản xạ ánh sáng trên gương cầu lõm
Chiếu chùm tia sáng song song vào mặt một gương cầu lõm ta sẽ thu được chùm tia sáng phản xạ hội tụ trước gương tại một điểm.
Tại vị trí thích hợp, chiếu một nguồn sáng lên mặt gương cầu lõm ta thu được chùm sáng phản xạ song song.
Phần kết luận:
Gương cầu lõm biến chùm tia tới phân kỳ thành chùm tia phản xạ song song.
Gương cầu lõm biến chùm tia tới song song thành chùm tia phản xạ hội tụ tại một điểm.
Ta có thể dùng gương cầu lõm để thu ánh sáng mặt trời để hội tụ: Dùng gương phẳng để hội tụ ánh sáng lên một gương cầu lõm. Chiếc gương lõm này sẽ hội tụ và phản xạ ánh sáng, đốt nóng lò và sau đó, con người sẽ thu năng lượng mặt trời.
Cách vẽ ảnh tạo bởi gương cầu lõm
Chúng ta có thể coi mỗi vùng trên gương cầu lõm là một gương phẳng nhỏ. Áp dụng định luật phản xạ ánh sáng ta suy ra cách vẽ ảnh tạo bởi gương cầu lõm như sau:
Trước tiên, vẽ ảnh của điểm sáng S tạo bởi gương cầu lõm: Từ một điểm S cho trước, vẽ hai tia tới (SK, SI) bất kỳ về phía gương cầu lõm (vẽ nét liền nét).
Vận dụng định luật phản xạ ánh sáng để vẽ tia phản xạ tương ứng (vẽ nét liền mảnh).
Sau khi đã vẽ xong tia phản xạ, tiến hành kéo dài tia phản xạ (đường nét đứt).
Giao điểm kéo dài của hai tia phản xạ là ảnh ảo S’.
Công thức gương cầu lõm
Dưới đây là công thức tính gương cầu lõm mà các em cần nắm được để vận dụng vào giải bài tập và tính toán các thông số trong thực tế.
Công thức tính tiêu cự F với khoảng cách d từ gương đến vật và khoảng cách f từ gương đến ảnh:
1d+1f= 1F
Có 2 trường hợp:
Trường hợp 1: F < d, khi d < 0, F < 0 và f < 0 sẽ cho ảnh thật.
Trường hợp 2: F > d, khi d < 0, F < 0 và f < 0 sẽ cho ảnh ảo.
Trong công thức về gương cầu lõm, khoảng cách d từ vật đến gương luôn dương. Khi tham số F < 0: nếu f 0 sẽ thu được ảnh thật.
Từ công thức này ta rút ra được cách vẽ ảnh ảo của một vật qua gương cầu lõm chính xác, tức là với tham số f < 0 thì ta sẽ vẽ được ảnh ảo.
Bên cạnh đó, có một công thức mà bạn cũng cần chú ý:
f= R2
Trong đó: R là bán kính cong của gương, F là tiêu cự của gương
Ứng dụng của gương cầu lõm
Gương cầu lõm có nhiều ứng dụng trong thực tế cuộc sống. Bạn có thể thấy gương cầu lõm được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như y tế, giao thông, thiên văn vũ trụ,…
Trong cõi đời
Sử dụng như một chiếc gương để cạo râu và trang điểm
Khi nhìn gần qua gương cầu lõm, ảnh sẽ phản xạ trên gương lớn và rõ nét. Do đó, đối với những người có nhu cầu cạo râu, trang điểm, chăm sóc da, bạn có thể dễ dàng nhìn thấy hình ảnh phóng to của da một cách rõ ràng. Điều này cho phép bạn nhìn thấy và cạo râu theo cùng độ dài cũng như trang điểm đều trên toàn bộ da mặt, mang lại cho bạn vẻ ngoài như ý muốn một cách dễ dàng.
Dùng làm đèn pha ô tô
Người ta ứng dụng tính chất phát ra chùm sáng mạnh của gương cầu lõm để thiết kế đèn pha của xe cơ giới. Chúng có khả năng hội tụ nguồn sáng từ bóng đèn để tạo ra chùm sáng mạnh chiếu xuống đường, giúp người lái quan sát rõ ràng đoạn đường xe chạy, tránh những tai nạn không đáng có.
Xem thêm: Tổng hợp: Gương phẳng là gì? Nêu tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng? (+ Giải BT Vật Lý 7)
kính hiển vi
Bạn có thể tìm thấy một chiếc gương lõm gần đế kính hiển vi. Đặc biệt, gương cầu lõm trong trường hợp này có thể quay mọi hướng chứ không cố định. Người ta dùng gương cầu lõm trong kính hiển vi với tác dụng thu ánh sáng từ đèn để chiếu vào tiêu bản cần phân tích. Qua đó ta có thể nhìn rõ, chi tiết mẫu vật qua kính lúp.
Tuy nhiên, cần lưu ý không được hướng gương lõm về phía ánh sáng mặt trời vì gương sẽ hội tụ ánh sáng mặt trời. Trong khi đó, cường độ ánh sáng này quá mạnh và có thể ảnh hưởng đến thị giác của người nhìn qua ống kính.
Trong lĩnh vực thiên văn học
Tương tự như cách thức hoạt động của kính hiển vi, gương cầu lõm cũng được thiết kế cùng lúc với kính thiên văn. Nhưng khác ở chỗ, thay vì chiếu ánh sáng vào mẫu vật cần phân tích, gương lõm của kính viễn vọng sẽ thu ánh sáng và chiếu ánh sáng từ các vì sao trong vũ trụ lên một mặt gương phẳng. Kết quả là, những người sử dụng kính thiên văn sẽ có thể nhìn thấy các ngôi sao thông qua các thấu kính mà mắt thường không thể nhìn thấy được.
Giải bài tập vật lý 7 bài 8 gương cầu lõm
Dưới đây là một số câu hỏi trắc nghiệm giúp các bạn củng cố lại kiến thức và ghi nhớ bài hiệu quả hơn.
Câu hỏi 1: Ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lõm có tính chất nào sau đây?
A. To bằng vật.
B. Lớn hơn vật.
C. Nhỏ hơn nhiều so với vật.
D. Nhỏ hơn ảnh tạo bởi gương cầu lồi.
Đáp án: BỎ
câu 2: Chiếu một chùm tia sáng song song vào mặt một gương cầu lõm, ta thu được chùm tia phản xạ có tính chất nào sau đây?
A. Song song.
B. Hội tụ.
C. Phân kì.
D. Không truyền theo đường thẳng.
Đáp án: BỎ
câu 3: Tại sao trên ô tô người ta không dùng gương cầu lõm để quan sát ảnh ảo của các vật phía sau ô tô rõ hơn?
A. Vì ảnh không rõ nét.
B. Vì vật phải ở rất gần gương thì mới cho ảnh ảo.
C. Vì ảnh ảo nhỏ hơn vật nhiều lần.
D. Vì ảnh ảo nằm cách xa gương ở phía sau mắt.
Đáp án: BỎ
câu 4: Trong ba loại gương (gương phẳng, gương cầu lồi, gương lõm) gương nào cho ảnh ảo của cùng một vật lớn hơn? Sắp xếp theo thứ tự tăng dần từ trái qua phải.
A. Gương phẳng, gương cầu lõm, gương cầu lồi.
B. Gương lõm, gương cầu lồi, gương phẳng.
C. Gương cầu lõm, gương phẳng, gương cầu lồi.
D. Gương cầu lồi, gương phẳng, gương cầu lõm.
Trả lời: DỄ DÀNG
Câu 5: Vì sao đèn pin có thể chiếu ánh sáng đi xa nhờ có chóa đèn?
A. Vì gương phản xạ ánh sáng lại
B. Vì gương cho ảnh ảo rõ nét hơn.
C. Vì là gương cầu lõm cho chùm tia phản xạ song song
D. Vì nhờ có gương ta nhìn rõ vật ở xa.
Câu trả lời:
Câu 6: Đâu là điểm phản xạ của gương cầu lõm?
A. Mặt trong của chỏm cầu
B. Mặt ngoài của chỏm cầu
C. Mặt phẳng giống như gương phẳng
D. A, B, C đều đúng
Trả lời: A
câu 7: Loại gương nào xảy ra khi ánh sáng bị phản xạ?
A. Gương phẳng
B. Gương cầu lồi
C. Gương cầu lõm
D. Cả ba loại gương trên
Trả lời: DỄ DÀNG
Câu 8: Chọn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau:
A. Gương cầu lõm luôn cho ảnh ảo
B. Gương cầu lõm có thể cho cả ảnh thật và ảnh ảo. Ảnh ảo của một vật qua gương cầu lõm lớn hơn vật
C. Vì gương cầu lõm cho ảnh lớn hơn vật nhưng vẫn nhỏ hơn gương cầu lồi
D. Vì vùng nhìn thấy của gương cầu lồi lớn hơn vùng nhìn thấy của gương cầu lõm cùng kích thước nên gương cầu lồi luôn cho ảnh ảo nhỏ hơn vật.
Đáp án: BỎ
Câu 9: Tại sao người ta lắp gương cầu lồi mà không lắp gương lõm ở góc đường có khúc cua hẹp mặc dù gương cầu lõm vẫn có thể cho ảnh ảo lớn hơn vật như gương cầu lồi?
A. Vì gương cầu lồi cho ảnh rõ nét hơn
B. Vì gương cầu lồi luôn cho ảnh ảo
C. Vì gương cầu lõm cho ảnh lớn hơn vật nhưng vẫn nhỏ hơn gương cầu lồi
D. Vì bề rộng vùng nhìn thấy của gương cầu lồi lớn hơn của gương cầu lõm cùng kích thước nên gương cầu lồi luôn cho ảnh ảo nhỏ hơn vật.
Trả lời: DỄ DÀNG
câu hỏi 10: Chọn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau
A. Gương cầu lõm cho ảnh nhỏ hơn vật, nhưng vật càng đặt xa vật thì ảnh càng lớn
B. Gương cầu lõm cho ảnh lớn hơn vật, nhưng vật càng đặt xa vật thì kích thước ảnh càng nhỏ.
C. Nếu dịch chuyển vật ra xa gương cầu lõm một khoảng lớn hơn bán kính của gương thì gương cầu lõm cho ảnh thật nhỏ hơn vật và ngược chiều vật.
D. Ảnh qua gương cầu lõm luôn ảo
Câu trả lời:
phần kết
Dưới đây là tóm tắt những gì bạn cần biết về phản xạ lõm mà bạn đọc có thể tham khảo. Hi vọng qua bài viết các bạn đã tích lũy được nhiều thông tin hữu ích, hiểu được tính chất, ứng dụng của gương cầu lõm để vận dụng tốt trong học tập cũng như đời sống thực tế. Bạn có thể tham khảo thêm các bài viết tại website https://monkey.edu.vn/ba-me-can-biet/Giao-duc/kien-thuc-co-ban/
[/box]
#Tổng #hợp #kiến #thức #gương #cầu #lõm #vật #lý
[/toggle]
Bạn thấy bài viết Tổng hợp tri thức gương cầu lõm vật lý 7 có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Tổng hợp tri thức gương cầu lõm vật lý 7 bên dưới để thpttranhungdao.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường THPT Trần Hưng Đạo
Phân mục: Giáo dục
#Tổng #hợp #kiến #thức #gương #cầu #lõm #vật #lý
Trả lời