Hoạt động tích cực trên thị trường văn học Pháp và Việt Nam, nhà văn Thuận vừa cho ra mắt cuốn tiểu thuyết mới nhất của mình với tựa đề ‘Cây lau’. Điều đặc biệt là tác phẩm này đã được phát hành bằng hai thứ tiếng, ở hai thị trường gần như đồng thời.
Một năm thành công
Năm vừa qua có thể nói là khoảng thời gian vô cùng bận rộn của nhà văn, dịch giả Thuận. Trong nước, chị giới thiệu bản dịch của ba nhà văn nổi tiếng của Pháp là những người tuyệt vọng (Minh Trần Huy), Một gia đình Do Thái (Camille de Toledo) và Serotonin (Michel Houellebecq). tiểu thuyết nước ngoài khu phố Tàu Bản dịch tiếng Anh của Nguyễn An Lý cũng được New Directions Publishers và Tilted Axis Press xuất bản tại các thị trường nói tiếng Anh.
Bản dịch trên cũng đạt giải PEN tiếng Anh 2019, lọt vào danh sách Top những cuốn sách hay nhất do các trang phê bình nổi tiếng bình chọn như: Thời báo New York và LitHub. Như vậy, sau gần 18 năm, một trong những tiểu thuyết hay nhất của Thuận đã có ba phiên bản bằng ba thứ tiếng, góp phần giới thiệu một chân dung lạ và khác của văn học Việt Nam đương đại.
Nhà văn Thuận. Ảnh: New Directions Publishing.
Với cây lau, chúng ta thấy rằng dấu ấn cay đắng cay đắng sẽ còn trở lại, cùng với dòng nỗ lực điều tra tâm lý và những ám ảnh mà người Việt đã – đang mắc phải. trưởng cây lau Và khu phố Tàu Cả hai đều đề cập đến một địa điểm đóng vai trò quan trọng trong hai cuốn tiểu thuyết, đều được nhìn từ góc độ của một người phụ nữ, với những mối quan hệ phức tạp trong gia đình, tình cảm, văn hóa cũng như xã hội. .
Nhà văn Nhật Bản đoạt giải Nobel Văn học 1994 Kenzaburo Oe trước khi qua đời vào đầu tháng 3 năm nay cũng cho biết các tác phẩm của ông phần lớn là tự phái sinh. Khi viết một tác phẩm mới, ông sẽ xây dựng trên những tác phẩm cũ nhưng phát triển nó trên một góc độ mới, từ đó sự quen thuộc dần mất đi, chỉ còn lại một tác phẩm mới. Với cây lauchúng ta thấy dường như Thuận cũng đang làm điều tương tự, khi công việc này dường như bắt nguồn từ khu phố Tàu.
Cuốn tiểu thuyết xoay quanh một người phụ nữ lớn lên trong một gia đình trí thức, trung lưu, sống ở giữa Pháp và Việt Nam. Cô được cha ủng hộ đi học tiến sĩ văn chương ở Pháp nhưng lại chán học. Thế là cô trở về Việt Nam, tìm lại những đổi thay cũng như đi sâu vào nỗi ám ảnh của chính cha mình, để hiểu tại sao ông lại khao khát cô lấy được tấm bằng văn chương đến thế. Sự “đình trệ” đó bắt đầu từ đâu và liệu có thể khắc phục được không?
chứng tích chiến tranh
Cùng bối cảnh, cùng cốt truyện…tuy nhiên cây lau Và khu phố Tàu đưa ra những quan điểm hoàn toàn khác về sự khác biệt giữa các thế hệ. Trong cuốn sách trước, Thuận viết về những bậc cha mẹ có lẽ đã chịu ảnh hưởng rất lâu và sâu sắc của Nho giáo, khi họ muốn con cái được sống xa hoa, hoặc có sự nghiệp riêng… Và để làm được điều đó, họ sẽ không làm gì cả, từ xếp hàng chờ nấu đậu hũ đến óc heo hấp, từ đạp xe đến pha nước chanh… để mời được người bạn ngoại quốc mà cả hai vô cùng thèm muốn. Tôi muốn kết hôn với con tôi.
Điều tương tự, nhưng trong cây lau, Thuận đi sâu hơn vào vết thương sọ não sau chiến tranh. Văn học chiến tranh có thể quen thuộc với những chia ly, những mất mát về vật chất… nhưng những di chứng mà nó để lại, những ám ảnh về tư tưởng… thường ít được nhắc đến. Nếu như những cựu chiến binh phương Tây tham chiến có thể mắc phải “hội chứng Việt Nam” thì những người dân trong nước đã phải chịu bao nhiêu cay đắng cũng sẽ bị ảnh hưởng, người ta gọi đó là “kỳ vọng”.
Trong tác phẩm này, cha của nhân vật chính muốn cô đi lấy bằng văn học. Từ Sài Gòn anh sống, anh “kiểm soát” căn hộ ở Paris như một “nhà tù”, và cô là tù nhân trong không gian đó.
Cô thừa nhận, nhân vật chính cũng không hiểu rõ về cha mình, khi bên trong thân hình gầy gò ấy là một sự lạc quan vượt bậc, với những kế hoạch được tính toán kỹ lưỡng, dù cô có là ai và đi đâu thì mọi chuyện cũng sẽ như vậy.
Tiểu thuyết Sậy. Ảnh Minh Anh.
Những kỳ vọng này, nhìn kỹ hơn, là những ảnh hưởng Nho giáo giống như khu phố Tàu, nhưng nhìn xa hơn, đó còn là nỗi sợ hãi hoàn toàn vô hình xuất phát từ kinh nghiệm chiến tranh. Đó là nỗi sợ hãi bị kiểm soát, những mưu mô mà một từ tiếng Việt có thể hại ta, và cả những lựa chọn sai lầm, có thể đưa cả một con người chìm trong tội lỗi…
Bởi vậy, cảm giác lạ lùng khi đọc những cuốn sách viết bằng tiếng Pháp, ước mơ lấy cho con gái mình tấm bằng tiến sĩ văn học và cô lập con trên đất nước đó… là một biểu hiện khác của sự trả thù, xé toạc bức màn từng được tạo ra bởi những con chữ đã giam cầm và bóp nghẹt cả một thế hệ.
Nhưng nhân vật đó không thể thoát khỏi sự kỳ vọng đó. Không rõ vô tình hay hữu ý mà những tác phẩm do Thuận dịch như Người cha thầm lặng (Đoàn Bùi) hoặc những người tuyệt vọng (Minh Trần Huy)… đều xoay quanh những gia đình cũng như những người cha vô cùng phức tạp. SỐNG cây lau, Thật là tiến thoái lưỡng nan, tôi nên sống cho mình hay sống cho anh ấy? Người ta sẽ làm gì khi thấy tóc cha đã bạc chỉ sau một đêm, khi nhìn thấy cha mình trong bộ quần áo thùng thình… người ta sẽ làm gì?
Ranh giới vô hình
Ngoài khoảng cách thế hệ kể trên, những nghiên cứu sâu rộng về văn hóa của hai quốc gia thường xuất hiện trong bài viết của Thuận. Nếu như khu phố Tàu đã từng rất gần với thời kỳ chiến tranh biên giới phía Bắc, sau đó cây lau hiện đại hơn và tiệm cận hơn, với một thế giới đa văn hóa, nơi mà sự pha trộn và hòa hợp khó phân biệt và tách rời nhau.
Trong cuốn tiểu thuyết này, cô nhìn tâm hồn người Việt dưới những góc nhìn rất khác. Cô nhìn thấy “căn bệnh kinh niên” của hai dân tộc, giữa hai bờ bi quan – lạc quan, hy vọng – thất vọng… không ngừng đấu tranh với nhau. Trong các câu văn, ta thấy Thuấn còn bày tỏ những ý kiến khác về sự áp bức, mất cân bằng, khi hai lực lượng dù là ai cũng không thể đạt đến sự bình đẳng.
SỐNG cây lauP. là một nhân vật hoàn toàn ẩn danh giống như Thủy trong Phố người Hoa. Anh xuất hiện trong tác phẩm này chỉ với những lời tự sự hay những giấc mơ đau đớn giằng xé. Anh là hiện thân của những ẩn ức, như “kẻ ngoại đạo” với cái tên rất nữ tính mà Houellebecq châm biếm một cách hài hước. Serotonin. Ký ức ẩn giấu đó cũng đã biến thành ảo ảnh (tưởng tượng) có tính cha truyền con nối, đầy uất ức gây đổ vỡ.
Như một tài sản thừa kế truyền lại cho con cháu, thế hệ già trong hai tác phẩm bị ngăn cách bởi những mộng tưởng chưa được bộc lộ, vốn đã bị dòng chảy của lịch sử bóp nghẹt. Đến thế hệ sau, đó là sự ngăn cách về văn hóa, nhưng tình yêu xưa không còn dựa trên sự bình đẳng, đó là giới tính và giai cấp, thẻ xanh và hộ chiếu, sang hèn và cứu tinh… Tất cả đều bị tước bỏ quyền tranh luận của chính mình.
Vẫn viết theo dòng suy nghĩ như Phố Tàu, Reed không có ranh giới của quá trình chuyển đổi. Mọi thứ cứ lặng lẽ trôi đi, rồi hòa vào nhau thành một dòng chính. Với những câu chuyện xảy ra bên lề, Thuận thêm vào cốt truyện chung một cách tiếp cận gần như đa nghĩa, từ đó nhân lên thành hiện tượng phổ quát.
Chẳng hạn, trong câu chuyện Lena và André – chàng trai Pháp và cô gái Nga kết hôn với nhau, Thuận đã nhìn nhận riêng về hôn nhân, rằng nếu không giải quyết được tình trạng kìm nén văn hóa thì sẽ ra sao? Ghen tuông, ngoại tình rồi cái kết là gia đình tan nát?
Cũng như chế độ độc tài, một phụ nữ ngoại quốc gây tai nạn thì phải thay đổi cách xử lý để tránh bị chỉ trích? Và trong cùng một hoàn cảnh, những người thân yêu của chúng ta sẽ đến với chúng ta bằng tình yêu, hay trách nhiệm?
*
Như câu đầu tiên đến từ Pascal: “Con người chỉ là một cây sậy, yếu ớt nhất trong tất cả, nhưng nó là một cây sậy biết suy nghĩ.” Với cây lau, vẫn giọng điệu lạnh lùng và chua chát, Thuận đã đi sâu vào tâm lý rất thầm kín nhưng phổ quát của người Việt, không chỉ từ thời hậu chiến như rễ sâu trong lòng đất, mà cả trong thời kỳ đa văn hóa như ngày nay, khi gió bốn phương làm cho lau sậy đung đưa, qua đó cho thấy một sự hỗn loạn khó điều hòa. Một cuộc khảo sát tâm lý rất công phu.
[toggle title=”xem thêm thông tin chi tiết về Sậy: Rễ ngậm lịch sử, bốn bề gió lay” state=”close”]
Sậy: Rễ ngậm lịch sử, bốn bề gió lay
Hình Ảnh về: Sậy: Rễ ngậm lịch sử, bốn bề gió lay
Video về: Sậy: Rễ ngậm lịch sử, bốn bề gió lay
Wiki về Sậy: Rễ ngậm lịch sử, bốn bề gió lay
Sậy: Rễ ngậm lịch sử, bốn bề gió lay -
Hoạt động tích cực trên thị trường văn học Pháp và Việt Nam, nhà văn Thuận vừa cho ra mắt cuốn tiểu thuyết mới nhất của mình với tựa đề 'Cây lau'. Điều đặc biệt là tác phẩm này đã được phát hành bằng hai thứ tiếng, ở hai thị trường gần như đồng thời.
Một năm thành công
Năm vừa qua có thể nói là khoảng thời gian vô cùng bận rộn của nhà văn, dịch giả Thuận. Trong nước, chị giới thiệu bản dịch của ba nhà văn nổi tiếng của Pháp là những người tuyệt vọng (Minh Trần Huy), Một gia đình Do Thái (Camille de Toledo) và Serotonin (Michel Houellebecq). tiểu thuyết nước ngoài khu phố Tàu Bản dịch tiếng Anh của Nguyễn An Lý cũng được New Directions Publishers và Tilted Axis Press xuất bản tại các thị trường nói tiếng Anh.
Bản dịch trên cũng đạt giải PEN tiếng Anh 2019, lọt vào danh sách Top những cuốn sách hay nhất do các trang phê bình nổi tiếng bình chọn như: Thời báo New York và LitHub. Như vậy, sau gần 18 năm, một trong những tiểu thuyết hay nhất của Thuận đã có ba phiên bản bằng ba thứ tiếng, góp phần giới thiệu một chân dung lạ và khác của văn học Việt Nam đương đại.
Nhà văn Thuận. Ảnh: New Directions Publishing.
Với cây lau, chúng ta thấy rằng dấu ấn cay đắng cay đắng sẽ còn trở lại, cùng với dòng nỗ lực điều tra tâm lý và những ám ảnh mà người Việt đã - đang mắc phải. trưởng cây lau Và khu phố Tàu Cả hai đều đề cập đến một địa điểm đóng vai trò quan trọng trong hai cuốn tiểu thuyết, đều được nhìn từ góc độ của một người phụ nữ, với những mối quan hệ phức tạp trong gia đình, tình cảm, văn hóa cũng như xã hội. .
Nhà văn Nhật Bản đoạt giải Nobel Văn học 1994 Kenzaburo Oe trước khi qua đời vào đầu tháng 3 năm nay cũng cho biết các tác phẩm của ông phần lớn là tự phái sinh. Khi viết một tác phẩm mới, ông sẽ xây dựng trên những tác phẩm cũ nhưng phát triển nó trên một góc độ mới, từ đó sự quen thuộc dần mất đi, chỉ còn lại một tác phẩm mới. Với cây lauchúng ta thấy dường như Thuận cũng đang làm điều tương tự, khi công việc này dường như bắt nguồn từ khu phố Tàu.
Cuốn tiểu thuyết xoay quanh một người phụ nữ lớn lên trong một gia đình trí thức, trung lưu, sống ở giữa Pháp và Việt Nam. Cô được cha ủng hộ đi học tiến sĩ văn chương ở Pháp nhưng lại chán học. Thế là cô trở về Việt Nam, tìm lại những đổi thay cũng như đi sâu vào nỗi ám ảnh của chính cha mình, để hiểu tại sao ông lại khao khát cô lấy được tấm bằng văn chương đến thế. Sự “đình trệ” đó bắt đầu từ đâu và liệu có thể khắc phục được không?
chứng tích chiến tranh
Cùng bối cảnh, cùng cốt truyện…tuy nhiên cây lau Và khu phố Tàu đưa ra những quan điểm hoàn toàn khác về sự khác biệt giữa các thế hệ. Trong cuốn sách trước, Thuận viết về những bậc cha mẹ có lẽ đã chịu ảnh hưởng rất lâu và sâu sắc của Nho giáo, khi họ muốn con cái được sống xa hoa, hoặc có sự nghiệp riêng… Và để làm được điều đó, họ sẽ không làm gì cả, từ xếp hàng chờ nấu đậu hũ đến óc heo hấp, từ đạp xe đến pha nước chanh... để mời được người bạn ngoại quốc mà cả hai vô cùng thèm muốn. Tôi muốn kết hôn với con tôi.
Điều tương tự, nhưng trong cây lau, Thuận đi sâu hơn vào vết thương sọ não sau chiến tranh. Văn học chiến tranh có thể quen thuộc với những chia ly, những mất mát về vật chất... nhưng những di chứng mà nó để lại, những ám ảnh về tư tưởng... thường ít được nhắc đến. Nếu như những cựu chiến binh phương Tây tham chiến có thể mắc phải “hội chứng Việt Nam” thì những người dân trong nước đã phải chịu bao nhiêu cay đắng cũng sẽ bị ảnh hưởng, người ta gọi đó là “kỳ vọng”.
Trong tác phẩm này, cha của nhân vật chính muốn cô đi lấy bằng văn học. Từ Sài Gòn anh sống, anh “kiểm soát” căn hộ ở Paris như một “nhà tù”, và cô là tù nhân trong không gian đó.
Cô thừa nhận, nhân vật chính cũng không hiểu rõ về cha mình, khi bên trong thân hình gầy gò ấy là một sự lạc quan vượt bậc, với những kế hoạch được tính toán kỹ lưỡng, dù cô có là ai và đi đâu thì mọi chuyện cũng sẽ như vậy.
Tiểu thuyết Sậy. Ảnh Minh Anh.
Những kỳ vọng này, nhìn kỹ hơn, là những ảnh hưởng Nho giáo giống như khu phố Tàu, nhưng nhìn xa hơn, đó còn là nỗi sợ hãi hoàn toàn vô hình xuất phát từ kinh nghiệm chiến tranh. Đó là nỗi sợ hãi bị kiểm soát, những mưu mô mà một từ tiếng Việt có thể hại ta, và cả những lựa chọn sai lầm, có thể đưa cả một con người chìm trong tội lỗi…
Bởi vậy, cảm giác lạ lùng khi đọc những cuốn sách viết bằng tiếng Pháp, ước mơ lấy cho con gái mình tấm bằng tiến sĩ văn học và cô lập con trên đất nước đó… là một biểu hiện khác của sự trả thù, xé toạc bức màn từng được tạo ra bởi những con chữ đã giam cầm và bóp nghẹt cả một thế hệ.
Nhưng nhân vật đó không thể thoát khỏi sự kỳ vọng đó. Không rõ vô tình hay hữu ý mà những tác phẩm do Thuận dịch như Người cha thầm lặng (Đoàn Bùi) hoặc những người tuyệt vọng (Minh Trần Huy)… đều xoay quanh những gia đình cũng như những người cha vô cùng phức tạp. SỐNG cây lau, Thật là tiến thoái lưỡng nan, tôi nên sống cho mình hay sống cho anh ấy? Người ta sẽ làm gì khi thấy tóc cha đã bạc chỉ sau một đêm, khi nhìn thấy cha mình trong bộ quần áo thùng thình… người ta sẽ làm gì?
Ranh giới vô hình
Ngoài khoảng cách thế hệ kể trên, những nghiên cứu sâu rộng về văn hóa của hai quốc gia thường xuất hiện trong bài viết của Thuận. Nếu như khu phố Tàu đã từng rất gần với thời kỳ chiến tranh biên giới phía Bắc, sau đó cây lau hiện đại hơn và tiệm cận hơn, với một thế giới đa văn hóa, nơi mà sự pha trộn và hòa hợp khó phân biệt và tách rời nhau.
Trong cuốn tiểu thuyết này, cô nhìn tâm hồn người Việt dưới những góc nhìn rất khác. Cô nhìn thấy “căn bệnh kinh niên” của hai dân tộc, giữa hai bờ bi quan - lạc quan, hy vọng - thất vọng... không ngừng đấu tranh với nhau. Trong các câu văn, ta thấy Thuấn còn bày tỏ những ý kiến khác về sự áp bức, mất cân bằng, khi hai lực lượng dù là ai cũng không thể đạt đến sự bình đẳng.
SỐNG cây lauP. là một nhân vật hoàn toàn ẩn danh giống như Thủy trong Phố người Hoa. Anh xuất hiện trong tác phẩm này chỉ với những lời tự sự hay những giấc mơ đau đớn giằng xé. Anh là hiện thân của những ẩn ức, như “kẻ ngoại đạo” với cái tên rất nữ tính mà Houellebecq châm biếm một cách hài hước. Serotonin. Ký ức ẩn giấu đó cũng đã biến thành ảo ảnh (tưởng tượng) có tính cha truyền con nối, đầy uất ức gây đổ vỡ.
Như một tài sản thừa kế truyền lại cho con cháu, thế hệ già trong hai tác phẩm bị ngăn cách bởi những mộng tưởng chưa được bộc lộ, vốn đã bị dòng chảy của lịch sử bóp nghẹt. Đến thế hệ sau, đó là sự ngăn cách về văn hóa, nhưng tình yêu xưa không còn dựa trên sự bình đẳng, đó là giới tính và giai cấp, thẻ xanh và hộ chiếu, sang hèn và cứu tinh… Tất cả đều bị tước bỏ quyền tranh luận của chính mình.
Vẫn viết theo dòng suy nghĩ như Phố Tàu, Reed không có ranh giới của quá trình chuyển đổi. Mọi thứ cứ lặng lẽ trôi đi, rồi hòa vào nhau thành một dòng chính. Với những câu chuyện xảy ra bên lề, Thuận thêm vào cốt truyện chung một cách tiếp cận gần như đa nghĩa, từ đó nhân lên thành hiện tượng phổ quát.
Chẳng hạn, trong câu chuyện Lena và André – chàng trai Pháp và cô gái Nga kết hôn với nhau, Thuận đã nhìn nhận riêng về hôn nhân, rằng nếu không giải quyết được tình trạng kìm nén văn hóa thì sẽ ra sao? Ghen tuông, ngoại tình rồi cái kết là gia đình tan nát?
Cũng như chế độ độc tài, một phụ nữ ngoại quốc gây tai nạn thì phải thay đổi cách xử lý để tránh bị chỉ trích? Và trong cùng một hoàn cảnh, những người thân yêu của chúng ta sẽ đến với chúng ta bằng tình yêu, hay trách nhiệm?
*
Như câu đầu tiên đến từ Pascal: “Con người chỉ là một cây sậy, yếu ớt nhất trong tất cả, nhưng nó là một cây sậy biết suy nghĩ.” Với cây lau, vẫn giọng điệu lạnh lùng và chua chát, Thuận đã đi sâu vào tâm lý rất thầm kín nhưng phổ quát của người Việt, không chỉ từ thời hậu chiến như rễ sâu trong lòng đất, mà cả trong thời kỳ đa văn hóa như ngày nay, khi gió bốn phương làm cho lau sậy đung đưa, qua đó cho thấy một sự hỗn loạn khó điều hòa. Một cuộc khảo sát tâm lý rất công phu.
[rule_{ruleNumber}]
[box type=”note” align=”” class=”” bm_h bm_J” style=”text-align: justify;”>Hoạt động tích cực trên thị trường văn học Pháp và Việt Nam, nhà văn Thuận vừa cho ra mắt cuốn tiểu thuyết mới nhất của mình với tựa đề ‘Cây lau’. Điều đặc biệt là tác phẩm này đã được phát hành bằng hai thứ tiếng, ở hai thị trường gần như đồng thời.
Một năm thành công
Năm vừa qua có thể nói là khoảng thời gian vô cùng bận rộn của nhà văn, dịch giả Thuận. Trong nước, chị giới thiệu bản dịch của ba nhà văn nổi tiếng của Pháp là những người tuyệt vọng (Minh Trần Huy), Một gia đình Do Thái (Camille de Toledo) và Serotonin (Michel Houellebecq). tiểu thuyết nước ngoài khu phố Tàu Bản dịch tiếng Anh của Nguyễn An Lý cũng được New Directions Publishers và Tilted Axis Press xuất bản tại các thị trường nói tiếng Anh.
Bản dịch trên cũng đạt giải PEN tiếng Anh 2019, lọt vào danh sách Top những cuốn sách hay nhất do các trang phê bình nổi tiếng bình chọn như: Thời báo New York và LitHub. Như vậy, sau gần 18 năm, một trong những tiểu thuyết hay nhất của Thuận đã có ba phiên bản bằng ba thứ tiếng, góp phần giới thiệu một chân dung lạ và khác của văn học Việt Nam đương đại.
Nhà văn Thuận. Ảnh: New Directions Publishing.
Với cây lau, chúng ta thấy rằng dấu ấn cay đắng cay đắng sẽ còn trở lại, cùng với dòng nỗ lực điều tra tâm lý và những ám ảnh mà người Việt đã – đang mắc phải. trưởng cây lau Và khu phố Tàu Cả hai đều đề cập đến một địa điểm đóng vai trò quan trọng trong hai cuốn tiểu thuyết, đều được nhìn từ góc độ của một người phụ nữ, với những mối quan hệ phức tạp trong gia đình, tình cảm, văn hóa cũng như xã hội. .
Nhà văn Nhật Bản đoạt giải Nobel Văn học 1994 Kenzaburo Oe trước khi qua đời vào đầu tháng 3 năm nay cũng cho biết các tác phẩm của ông phần lớn là tự phái sinh. Khi viết một tác phẩm mới, ông sẽ xây dựng trên những tác phẩm cũ nhưng phát triển nó trên một góc độ mới, từ đó sự quen thuộc dần mất đi, chỉ còn lại một tác phẩm mới. Với cây lauchúng ta thấy dường như Thuận cũng đang làm điều tương tự, khi công việc này dường như bắt nguồn từ khu phố Tàu.
Cuốn tiểu thuyết xoay quanh một người phụ nữ lớn lên trong một gia đình trí thức, trung lưu, sống ở giữa Pháp và Việt Nam. Cô được cha ủng hộ đi học tiến sĩ văn chương ở Pháp nhưng lại chán học. Thế là cô trở về Việt Nam, tìm lại những đổi thay cũng như đi sâu vào nỗi ám ảnh của chính cha mình, để hiểu tại sao ông lại khao khát cô lấy được tấm bằng văn chương đến thế. Sự “đình trệ” đó bắt đầu từ đâu và liệu có thể khắc phục được không?
chứng tích chiến tranh
Cùng bối cảnh, cùng cốt truyện…tuy nhiên cây lau Và khu phố Tàu đưa ra những quan điểm hoàn toàn khác về sự khác biệt giữa các thế hệ. Trong cuốn sách trước, Thuận viết về những bậc cha mẹ có lẽ đã chịu ảnh hưởng rất lâu và sâu sắc của Nho giáo, khi họ muốn con cái được sống xa hoa, hoặc có sự nghiệp riêng… Và để làm được điều đó, họ sẽ không làm gì cả, từ xếp hàng chờ nấu đậu hũ đến óc heo hấp, từ đạp xe đến pha nước chanh… để mời được người bạn ngoại quốc mà cả hai vô cùng thèm muốn. Tôi muốn kết hôn với con tôi.
Điều tương tự, nhưng trong cây lau, Thuận đi sâu hơn vào vết thương sọ não sau chiến tranh. Văn học chiến tranh có thể quen thuộc với những chia ly, những mất mát về vật chất… nhưng những di chứng mà nó để lại, những ám ảnh về tư tưởng… thường ít được nhắc đến. Nếu như những cựu chiến binh phương Tây tham chiến có thể mắc phải “hội chứng Việt Nam” thì những người dân trong nước đã phải chịu bao nhiêu cay đắng cũng sẽ bị ảnh hưởng, người ta gọi đó là “kỳ vọng”.
Trong tác phẩm này, cha của nhân vật chính muốn cô đi lấy bằng văn học. Từ Sài Gòn anh sống, anh “kiểm soát” căn hộ ở Paris như một “nhà tù”, và cô là tù nhân trong không gian đó.
Cô thừa nhận, nhân vật chính cũng không hiểu rõ về cha mình, khi bên trong thân hình gầy gò ấy là một sự lạc quan vượt bậc, với những kế hoạch được tính toán kỹ lưỡng, dù cô có là ai và đi đâu thì mọi chuyện cũng sẽ như vậy.
Tiểu thuyết Sậy. Ảnh Minh Anh.
Những kỳ vọng này, nhìn kỹ hơn, là những ảnh hưởng Nho giáo giống như khu phố Tàu, nhưng nhìn xa hơn, đó còn là nỗi sợ hãi hoàn toàn vô hình xuất phát từ kinh nghiệm chiến tranh. Đó là nỗi sợ hãi bị kiểm soát, những mưu mô mà một từ tiếng Việt có thể hại ta, và cả những lựa chọn sai lầm, có thể đưa cả một con người chìm trong tội lỗi…
Bởi vậy, cảm giác lạ lùng khi đọc những cuốn sách viết bằng tiếng Pháp, ước mơ lấy cho con gái mình tấm bằng tiến sĩ văn học và cô lập con trên đất nước đó… là một biểu hiện khác của sự trả thù, xé toạc bức màn từng được tạo ra bởi những con chữ đã giam cầm và bóp nghẹt cả một thế hệ.
Nhưng nhân vật đó không thể thoát khỏi sự kỳ vọng đó. Không rõ vô tình hay hữu ý mà những tác phẩm do Thuận dịch như Người cha thầm lặng (Đoàn Bùi) hoặc những người tuyệt vọng (Minh Trần Huy)… đều xoay quanh những gia đình cũng như những người cha vô cùng phức tạp. SỐNG cây lau, Thật là tiến thoái lưỡng nan, tôi nên sống cho mình hay sống cho anh ấy? Người ta sẽ làm gì khi thấy tóc cha đã bạc chỉ sau một đêm, khi nhìn thấy cha mình trong bộ quần áo thùng thình… người ta sẽ làm gì?
Ranh giới vô hình
Ngoài khoảng cách thế hệ kể trên, những nghiên cứu sâu rộng về văn hóa của hai quốc gia thường xuất hiện trong bài viết của Thuận. Nếu như khu phố Tàu đã từng rất gần với thời kỳ chiến tranh biên giới phía Bắc, sau đó cây lau hiện đại hơn và tiệm cận hơn, với một thế giới đa văn hóa, nơi mà sự pha trộn và hòa hợp khó phân biệt và tách rời nhau.
Trong cuốn tiểu thuyết này, cô nhìn tâm hồn người Việt dưới những góc nhìn rất khác. Cô nhìn thấy “căn bệnh kinh niên” của hai dân tộc, giữa hai bờ bi quan – lạc quan, hy vọng – thất vọng… không ngừng đấu tranh với nhau. Trong các câu văn, ta thấy Thuấn còn bày tỏ những ý kiến khác về sự áp bức, mất cân bằng, khi hai lực lượng dù là ai cũng không thể đạt đến sự bình đẳng.
SỐNG cây lauP. là một nhân vật hoàn toàn ẩn danh giống như Thủy trong Phố người Hoa. Anh xuất hiện trong tác phẩm này chỉ với những lời tự sự hay những giấc mơ đau đớn giằng xé. Anh là hiện thân của những ẩn ức, như “kẻ ngoại đạo” với cái tên rất nữ tính mà Houellebecq châm biếm một cách hài hước. Serotonin. Ký ức ẩn giấu đó cũng đã biến thành ảo ảnh (tưởng tượng) có tính cha truyền con nối, đầy uất ức gây đổ vỡ.
Như một tài sản thừa kế truyền lại cho con cháu, thế hệ già trong hai tác phẩm bị ngăn cách bởi những mộng tưởng chưa được bộc lộ, vốn đã bị dòng chảy của lịch sử bóp nghẹt. Đến thế hệ sau, đó là sự ngăn cách về văn hóa, nhưng tình yêu xưa không còn dựa trên sự bình đẳng, đó là giới tính và giai cấp, thẻ xanh và hộ chiếu, sang hèn và cứu tinh… Tất cả đều bị tước bỏ quyền tranh luận của chính mình.
Vẫn viết theo dòng suy nghĩ như Phố Tàu, Reed không có ranh giới của quá trình chuyển đổi. Mọi thứ cứ lặng lẽ trôi đi, rồi hòa vào nhau thành một dòng chính. Với những câu chuyện xảy ra bên lề, Thuận thêm vào cốt truyện chung một cách tiếp cận gần như đa nghĩa, từ đó nhân lên thành hiện tượng phổ quát.
Chẳng hạn, trong câu chuyện Lena và André – chàng trai Pháp và cô gái Nga kết hôn với nhau, Thuận đã nhìn nhận riêng về hôn nhân, rằng nếu không giải quyết được tình trạng kìm nén văn hóa thì sẽ ra sao? Ghen tuông, ngoại tình rồi cái kết là gia đình tan nát?
Cũng như chế độ độc tài, một phụ nữ ngoại quốc gây tai nạn thì phải thay đổi cách xử lý để tránh bị chỉ trích? Và trong cùng một hoàn cảnh, những người thân yêu của chúng ta sẽ đến với chúng ta bằng tình yêu, hay trách nhiệm?
*
Như câu đầu tiên đến từ Pascal: “Con người chỉ là một cây sậy, yếu ớt nhất trong tất cả, nhưng nó là một cây sậy biết suy nghĩ.” Với cây lau, vẫn giọng điệu lạnh lùng và chua chát, Thuận đã đi sâu vào tâm lý rất thầm kín nhưng phổ quát của người Việt, không chỉ từ thời hậu chiến như rễ sâu trong lòng đất, mà cả trong thời kỳ đa văn hóa như ngày nay, khi gió bốn phương làm cho lau sậy đung đưa, qua đó cho thấy một sự hỗn loạn khó điều hòa. Một cuộc khảo sát tâm lý rất công phu.
[/box]
#Sậy #Rễ #ngậm #lịch #sử #bốn #bề #gió #lay
[/toggle]
Bạn thấy bài viết Sậy: Rễ ngậm lịch sử, bốn bề gió lay có giải quyết đươc vấn đề bạn tìm hiểu không?, nếu không hãy comment góp ý thêm về Sậy: Rễ ngậm lịch sử, bốn bề gió lay bên dưới để thpttranhungdao.edu.vn có thể chỉnh sửa & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường THPT Trần Hưng Đạo
Chuyên mục: Địa lý
#Sậy #Rễ #ngậm #lịch #sử #bốn #bề #gió #lay
Trả lời