1. Paracetamol là gì?
Như chúng ta đã biết, Paracetamol (Hapacol) là thuốc giảm đau, hạ sốt được dùng để điều trị nhiều bệnh như nhức đầu, đau cơ, viêm khớp, đau lưng, đau răng, cảm lạnh và sốt. Thuốc có tác dụng giảm đau trong các trường hợp viêm khớp nhẹ nhưng không hiệu quả nếu tình trạng viêm, sưng khớp nặng hơn. Đôi khi bác sĩ sẽ kê đơn thuốc Paracetamol cho những mục đích khác không được liệt kê trong hướng dẫn sử dụng. Khi đó, bạn phải làm theo hướng dẫn của bác sĩ. Hãy chắc chắn sử dụng Paracetamol theo hướng dẫn trên bao bì hoặc theo chỉ định của bác sĩ.
Liều Paracetamol tối đa được phép dùng cho người lớn là 4g (4000mg)/ngày. Dùng đúng dạng Paracetamol cho trẻ em nếu bệnh nhân là trẻ em. Lưu ý: Không tự ý sử dụng thuốc cho trẻ dưới 2 tuổi mà không có chỉ định của bác sĩ. Với thuốc dạng lỏng: Dùng thìa hoặc dụng cụ đo chuyên dụng để đo liều lượng. Với viên nhai, hãy nhai kỹ viên thuốc trước khi nuốt.
Để hòa tan Paracetamol: Giữ tay khô khi cầm viên thuốc. Cẩn thận không nuốt hết thuốc mà để thuốc tan trong miệng. Đối với Paracetamol sủi bọt: hòa tan 1 viên sủi bọt với khoảng 150 – 200 ml nước. Đối với Paracetamol dạng bột: Pha với lượng nước vừa đủ khoảng 5-10 mL để bột hòa tan hoàn toàn. Đối với Paracetamol trực tiếp: Cẩn thận không dùng thuốc. Rửa tay kỹ trước hoặc sau khi bôi thuốc và tránh đi vệ sinh hoặc tắm vòi sen sau khi sử dụng thuốc.
Ví dụ, thuốc có hiệu quả khi được sử dụng đúng theo chỉ định của bác sĩ hoặc khuyến cáo trên bao bì thuốc. Cách dùng thuốc Paracetamol 500 mg như sau:
Không dùng Paracetamol 500mg để giảm đau quá 10 ngày đối với người lớn và 5 ngày đối với trẻ em trừ khi có chỉ định của bác sĩ vì đau kéo dài có thể là bệnh lý cần được khám, chẩn đoán. Để tránh quá liều, trẻ em không nên dùng quá 5 liều mỗi ngày trong vòng 24 giờ trừ khi có chỉ định của bác sĩ.
Tuyệt đối không sử dụng Paracetamol 500mg để điều trị cho người bệnh sốt cao trên 39,5 độ C hoặc sốt kéo dài 3 ngày hoặc sốt tái phát. Trường hợp này nên đưa đến bác sĩ, không nên điều trị tại nhà vì dễ dẫn đến nguy hiểm.
2. Công dụng của Paracetamol là gì?
Không sử dụng bất kỳ loại thuốc không kê đơn nào khác để trị ho, cảm lạnh, dị ứng hoặc giảm đau mà không hỏi ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ. Hoạt chất Paracetamol được tìm thấy trong nhiều loại thuốc chính hiệu mà bạn không hề biết, vì vậy nếu sử dụng nhiều loại thuốc cùng nhau, bạn có thể vô tình dùng quá liều Paracetamol.
Đó là lý do tại sao bạn nên đọc nhãn của bất kỳ loại thuốc nào khác mà bạn sử dụng để xem liệu nó có chứa Paracetamol hoặc APAP hay không. Bạn nên tránh uống rượu trong khi dùng thuốc này. Rượu có thể làm tăng nguy cơ tổn thương gan khi dùng Paracetamol. Bạn có thể bảo quản thuốc ở nhiệt độ phòng, tránh tiếp xúc với nhiệt độ và độ ẩm. Thuốc đặt trực tràng có thể được bảo quản ở nhiệt độ phòng hoặc trong tủ lạnh.
Paracetamol là loại thuốc giảm đau, hạ sốt rất phổ biến hiện nay. Nhiều người có thói quen đến hiệu thuốc mua viên sủi Paracetamol để uống khi đau, sốt… mà không lường trước được hậu quả của việc này. Sử dụng Paracetamol không đúng hoặc sai liều có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe cũng như hiệu quả điều trị.
3. Tác dụng phụ của thuốc giảm đau:
Nếu sử dụng lâu dài và với liều lượng lớn sẽ dẫn đến giảm tiểu cầu, bạch cầu và tổng số hồng cầu trong cơ thể. Một trường hợp mất bạch cầu hạt ở bệnh nhân sử dụng Paracetamol. Paracetamol 500 mg tương đối không độc ở liều điều trị, đôi khi các phản ứng như mày đay, ngứa, phù mạch và phản ứng phản vệ hiếm khi xảy ra trong quá trình điều trị.
Một số sản phẩm Paracetamol trên thị trường có chứa sulfit, có thể dẫn đến dị ứng, sốc phản vệ và lên cơn hen suyễn đe dọa tính mạng trong trường hợp quá mẫn cảm với thuốc. Thận trọng khi sử dụng trong trường hợp thiếu máu, hạn chế uống rượu có thể dẫn đến tăng độc tính cho gan của Paracetamol, trong quá trình điều trị nên tránh hoặc hạn chế uống rượu.
Nhìn chung, thuốc an toàn khi sử dụng với liều lượng khuyến cáo. Sử dụng thuốc quá liều khuyến cáo có thể gây nhiễm độc gan, thận với các triệu chứng như nước tiểu sẫm màu, phân màu đất sét, vàng da, vàng mắt và nguy hiểm hơn có thể dẫn đến tử vong.
Khi sử dụng Paracetamol có thể gây phản ứng dị ứng nghiêm trọng, biểu hiện như: phát ban, nổi mẩn da, sưng mặt, sưng môi, sưng lưỡi, sưng họng, khó thở. Nếu gặp các triệu chứng trên, bạn nên ngừng dùng thuốc và thông báo cho bác sĩ.
Hãy hỏi bác sĩ trước khi dùng thuốc có chứa hoạt chất Paracetamol (hoặc thuốc có chứa hoạt chất Paracetamol) cùng với rượu (Ethanol). Điều này có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng ảnh hưởng đến gan. Hãy đến gặp bác sĩ ngay nếu bạn bị sốt, ớn lạnh, đau khớp hoặc sưng tấy, cực kỳ mệt mỏi hoặc suy nhược, chảy máu hoặc bầm tím, phát ban, ngứa da, chán ăn, buồn nôn, nôn, vàng da hoặc lòng trắng mắt.
Người nghiện rượu mãn tính có thể tăng nguy cơ nhiễm độc gan khi điều trị bằng Paracetamol (APAP). Nguy cơ tổn thương gan nghiêm trọng, bao gồm các trường hợp suy gan cấp tính dẫn đến ghép gan và tử vong, đã được báo cáo ở những bệnh nhân sử dụng acetaminophen. Việc sử dụng thuốc cần được cân nhắc thận trọng, đặc biệt ở những bệnh nhân uống rượu 3 lần trở lên trong ngày.
Paracetamol chủ yếu được chuyển hóa ở gan thành dạng không hoạt động. Tuy nhiên, một lượng nhỏ các dạng này được chuyển hóa theo con đường ít hơn thành các chất chuyển hóa có thể gây nhiễm độc gan hoặc methemoglobin huyết.
Bệnh nhân suy gan có thể tăng nguy cơ nhiễm độc do tăng hoạt động của các con đường trao đổi chất nhỏ.
Tương tự như vậy, việc sử dụng quá mức hoặc thường xuyên loại thuốc này có thể làm ứ đọng các men gan quan trọng và dẫn đến tăng chuyển hóa ở các con đường nhỏ. Tổn thương gan nghiêm trọng, bao gồm các trường hợp suy gan cấp tính dẫn đến ghép gan và tử vong, đã được báo cáo ở những bệnh nhân sử dụng thuốc.
Liều tối đa không được vượt quá liều khuyến cáo hàng ngày (4 g/ngày cho người lớn và trẻ em từ 12 tuổi trở lên). Bạn nên đọc tất cả các nhãn thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn để đảm bảo chúng không chứa hoạt chất này hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ nếu bạn không chắc chắn.
4. Nguy cơ quá liều Paracetamol:
Nguyên nhân ngộ độc thuốc giảm đau Paracetamol là do dùng quá liều hoặc lặp lại liều lớn khoảng 7,5-10 g trong 1-2 ngày hoặc do sử dụng thuốc lâu dài. Trường hợp dùng quá liều dẫn đến hoại tử gan, đây là tác dụng độc cấp tính nghiêm trọng do dùng quá liều và có thể dẫn đến tử vong.
Các triệu chứng quá liều thường xảy ra trong vòng 2-3 giờ, bệnh nhân cảm thấy buồn nôn và đau bụng. Trẻ em có xu hướng tạo ra methemoglobin dễ dàng hơn người lớn sau khi dùng paracetamol. Methemoglobin dẫn đến chứng xanh tím ở da, móng tay và màng nhầy, đây là một trong những dấu hiệu ngộ độc cấp tính p-aminophenol.
Khi người bệnh bị ngộ độc nặng có thể dẫn đến mê sảng, suy nhược thần kinh trung ương, hạ thân nhiệt, thở nhanh, mạch yếu, không đều, huyết áp thấp và suy tuần hoàn. Bệnh nhân có thể bị sốc do giãn mạch nặng, co giật, ngạt thở và tử vong. Hôn mê có thể xảy ra trước khi đột tử hoặc sau vài ngày hôn mê.
Dấu hiệu tổn thương gan xuất hiện rõ ràng trong vòng 2 đến 4 giờ. Suy thận cấp cũng xảy ra ở một số bệnh nhân. Sinh thiết gan cho thấy hoại tử trung tâm tiểu thùy ngoại trừ khu vực xung quanh tĩnh mạch cửa. Nếu bệnh nhân không chết, tổn thương gan sẽ lành sau nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng.
Vì vậy, khi sử dụng Paracetamol 500mg, người bệnh không nên dùng quá liều và cần có sự hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo sử dụng tốt nhất và an toàn.
Lưu ý: Mọi thông tin và cách sử dụng thuốc trên website này chỉ mang tính chất tham khảo. Người bệnh không được tự ý áp dụng mà phải được bác sĩ chuyên khoa chỉ định để đạt được kết quả điều trị tốt nhất.
Bạn thấy bài viết Paracetamol là gì? Công dụng như thế nào? Tác dụng phụ? có giải quyết đươc vấn đề bạn tìm hiểu không?, nếu không hãy comment góp ý thêm về Paracetamol là gì? Công dụng như thế nào? Tác dụng phụ? bên dưới để thpttranhungdao.edu.vn có thể chỉnh sửa & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường THPT Trần Hưng Đạo
Chuyên mục: Kiến thức chung
Nguồn: thpttranhungdao.edu.vn
Trả lời