Bộ trưởng Lê Minh Hoan khuyến khích ‘ước mơ lớn, mơ bức tranh toàn cảnh; lồng ghép ứng dụng khoa học công nghệ, du lịch, văn hóa vào giá trị sản phẩm, tạo thương hiệu cạnh tranh cho muối Việt Nam trên thị trường toàn cầu’.
Ngày 13/7, Bộ trưởng Lê Minh Hoan chủ trì cuộc họp về tình hình sản xuất, chế biến, tiêu thụ muối và triển khai thực hiện Đề án Phát triển ngành muối giai đoạn 2021-2030. Tham dự có lãnh đạo Bộ, chủ doanh nghiệp ngành muối, đại diện các tổ chức quốc tế và chuyên gia.
Diện tích giảm, thu nhập thấp, nông dân bỏ nghề
Nghề làm muối truyền thống của Việt Nam có từ lâu đời và là ngành sản xuất quan trọng đối với sự phát triển của đất nước. Từ năm 1955, ngành muối chính thức trở thành ngành kinh tế quốc dân độc lập. Hạt muối tưởng chừng nhỏ bé nhưng để làm nên một hạt muối là cả một quá trình lao động bằng mồ hôi và nước mắt của những người làm muối.
Báo cáo về tình hình phát triển ngành muối, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn Lê Đức Thịnh cho biết, Việt Nam là quốc gia có lợi thế phát triển ngành sản xuất, chế biến muối do có bờ biển dài. 3.200 km với điều kiện tự nhiên thuận lợi cho sản xuất muối.
Mặc dù nhận được sự quan tâm, đầu tư của Chính phủ và doanh nghiệp nhưng ngành sản xuất, chế biến muối hiện gặp nhiều khó khăn: cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ, đồng bộ; diện tích khai thác muối bị suy giảm nghiêm trọng, xuống cấp do không được quy hoạch, bị biển xâm thực; thiếu hợp tác xã diêm dân; hệ thống quản lý còn nhiều hạn chế; cạnh tranh nhập khẩu; tác động biến đổi khí hậu…
Hệ quả là ngành muối ngày càng thu hẹp về quy mô và sản lượng (nguồn cung trong nước giảm từ xấp xỉ 1 triệu tấn năm 2019 xuống dưới 700.000 tấn năm 2022), diêm dân bỏ nghề do thu nhập thấp, sản phẩm muối của Việt Nam không còn. vẫn chưa đủ sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Đưa muối vào dòng chính
Đánh giá về thực trạng ngành muối, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Trần Thanh Nam cho rằng, đời sống và vai trò của diêm dân chưa tương xứng với giá trị chung của ngành.
Thứ trưởng đề xuất định hướng nâng muối trở thành mặt hàng chủ lực, rà soát tiêu chí phân loại “muối công nghiệp”, “muối nhân tạo”. Đồng thời, thay đổi tư duy, nhận thức từ cán bộ đến người dân, lan tỏa văn hóa làng muối thông qua tổ chức các hoạt động văn hóa (lễ hội, triển lãm), phát triển du lịch phục vụ nghề muối và thúc đẩy sản xuất muối thương mại.
Bà Nguyễn Thị Thu Huyền, đại diện Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) cho biết, hiện đang tài trợ cho 185 dự án phát triển bền vững tại 45 tỉnh thành. Bà nhất trí với định hướng xây dựng tổng thể, toàn diện, đồng thời đề xuất thí điểm bảo tồn nghề muối gắn với truyền thống làng nghề. Mục tiêu về một hệ sinh thái muối phúc lợi sẽ được đặt trong khuôn khổ các chương trình bảo vệ an ninh nguồn nước và thích ứng với biến đổi khí hậu do UNDP Việt Nam khởi xướng.
Bà Huyền nhấn mạnh: “Phải lấy nông dân làm gốc, cho họ thấy sức mạnh và quyền lực trên thị trường này”.
Về phía doanh nghiệp, đại diện doanh nghiệp cho biết đã chủ động tìm hiểu thị trường tiêu thụ muối và đã đạt được một số kết quả nhất định trong thời gian qua.
Từ thương hiệu muối dược liệu NanoSalt, ông Hồ Xuân Vinh giới thiệu đề tài khoa học về công nghệ chế biến sâu muối. Dự án này đã cho ra đời những sản phẩm chú trọng đến sức khỏe người tiêu dùng như muối không i-ốt cho người bệnh tuyến giáp, giảm muối cho người cao huyết áp… Tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn do thiếu cơ sở vật chất. chế biến và bảo quản.
Trong khi đó, doanh nghiệp chế biến muối Hồng Dương hiện sở hữu 3 nhà máy hoạt động ổn định và cung cấp tổng sản lượng 200.000 tấn muối. Nhưng doanh nghiệp này cho biết đang gặp khó khăn về máy móc thiết bị khi các ngân hàng không cho vay thế chấp các thiết bị máy móc đặc thù. Hơn nữa, do ảnh hưởng của thời tiết nên sản lượng giảm nhiều, làm muối phải nhập khẩu nguyên liệu từ nước ngoài nên lợi nhuận không lớn.
Đến từ Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại Agritech Việt Nam, ông Lục Mạnh Tùng trình bày quá trình làm việc với đoàn chuyên gia Pháp. Ông cho rằng Việt Nam cần tối ưu hóa và định vị phân khúc thị trường muối thủ công sao cho độc lập, tách biệt khỏi chuỗi sản xuất công nghiệp.
Ngoài ra, ông Tùng cho biết hiện Agritech đang xây dựng đề án 3 giai đoạn, phối hợp với Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn để chuẩn hóa quy trình sản xuất, xây dựng kho muối, bộ chỉ dẫn địa lý, đặc biệt là lấy nông dân làm gốc rễ. .
Mọi người đang vật lộn để giữ công việc của họ
Dù có tầm nhìn bao quát, tổng thể nhưng doanh nghiệp muối hiện thiếu liên kết, chưa tạo cơ chế phối hợp với nông dân. Lợi nhuận chuỗi cung ứng bị tắc nghẽn, mạng lưới sản xuất và chế biến còn manh mún nên nông dân không được hưởng lợi.
TS Ngô Kiều Oanh chia sẻ kinh nghiệm từ những chuyến đi đến vùng khai thác muối. Bà kể chuyện ở Quỳnh Lưu (Nghệ An), khi chính quyền xuống giải tỏa ruộng muối, người dân mới nhận ra sự quý giá của hạt muối, chứa đựng lịch sử hàng trăm năm. Bà tâm huyết, trăn trở với nghề muối truyền thống, trân trọng công lao của những hộ sản xuất muối sạch thủ công nhỏ lẻ.
Theo nữ tiến sĩ, nông dân đang thiếu nhiều thông tin về kỹ thuật hay bối cảnh phát triển nghề muối trên thế giới. Nếu không có cái nhìn toàn diện thì khó có thể tận dụng lợi thế của đường bờ biển dài và các điều kiện tự nhiên (hệ sinh thái nước, đất và không khí). Không có công nghệ thì khó đa dạng hóa sản phẩm muối như chế biến mỹ phẩm, dược liệu, thực phẩm. Nếu không có cách tiếp cận hợp lý thì khó đảm bảo sinh kế, sức khỏe cộng đồng và bảo tồn nguồn muối quý.
Muối là tài nguyên, di sản phi vật thể
Có lẽ những nỗ lực phát triển kinh tế đã bỏ qua giá trị cao nhất của hạt muối, đó là hương vị chứa hồn của biển vàng biển bạc. Hạt muối là biểu tượng của bàn tay lao động cần cù, tấm lưng chịu nắng, chịu gió đã đi sâu vào lịch sử, tâm linh, tiềm thức, thơ ca của người dân Việt Nam.
Hình ảnh những cánh đồng muối trắng đã gây ấn tượng mạnh với bạn bè quốc tế bởi vẻ đẹp thanh bình, dân dã, tạo nên những di sản văn hóa phi vật thể quốc gia gắn liền với tâm hồn dân tộc. Những giá trị này ở đâu trong sản phẩm muối Việt?
Tại buổi gặp mặt, Bộ trưởng Lê Minh Hoan đã bồi hồi nhớ về hương vị quê hương, nhớ về nghề làm mắm, muối gia truyền đặc sản của miền Tây Nam Bộ. Tuy nhiên, việc muối Bạc Liêu được công nhận là di sản không nhiều người biết đến, không tạo niềm tự hào cho địa phương. Bộ trưởng khẳng định không được bỏ nghề truyền thống; tài nguyên muối phong phú và rộng mở, không thể để bộ máy quản lý đơn ngành làm rào cản phát triển kinh tế đa ngành.
Định hướng tương lai ngành muối, Bộ trưởng khuyến khích các nhà lãnh đạo, chuyên gia và doanh nghiệp “hãy mơ lớn, mơ một bức tranh toàn cảnh và theo đuổi tầm nhìn đó; đưa ứng dụng khoa học công nghệ, du lịch, văn hóa vào giá trị sản phẩm, tạo thương hiệu cạnh tranh cho muối Việt”. trên thị trường toàn cầu.
Đồng thời, nhắc nhở việc nghiên cứu chu trình sản phẩm muối trong “ngành công nghiệp xanh” cần xuất phát từ triết lý và tinh hoa vị giác.
Đặc biệt, giá trị dinh dưỡng của muối cần được khai thác triệt để. Cách tiếp cận đa ngành không phải là bán sản phẩm muối mà là bán giá trị dinh dưỡng, gắn với các mục tiêu của Liên hợp quốc về an ninh lương thực và cân bằng dinh dưỡng. Như vậy, truyền thông về muối chính là củng cố giá trị dinh dưỡng, nâng cao sức khỏe người dùng, từ đó đảm bảo sinh kế cho người nông dân.
Nhớ để nguồn bài viết này:
Nghĩ lớn cho hạt muối nhỏ của website thpttranhungdao.edu.vn
Chuyên mục: Phong thủy
Đặt mâm cúng tất niên cuối năm 2022 tại đây: cungtatnien.com
#Nghĩ #lớn #cho #hạt #muối #nhỏ
Trả lời