Để hiểu lực ma sát là gì, trước tiên bạn cần biết khái niệm lực ma sát. Vậy lực ma sát là gì? Lực ma sát là gì? Có những loại lực ma sát nào? Nêu đặc điểm của lực ma sát? Nêu vai trò của lực ma sát? Nêu công thức tính lực ma sát? Ứng dụng của lực ma sát trong đời sống là gì?
Tất cả sẽ được TTmobile trả lời ngay dưới đây, các bạn hãy chú ý theo dõi nhé.
Khái niệm lực ma sát là gì?
Để hiểu lực ma sát là gì trước tiên chúng ta cùng nhau tìm hiểu về lực ma sát là gì nhé!
Ma sát là gì?
Ma sát trong vật lý là một loại lực cản, xảy ra giữa các bề mặt của vật chất. Lực này có xu thế chống lại sự thay đổi vị trí tương đối giữa hai bề mặt vật liệu.
Nói một cách dễ hiểu hơn:
Ma sát là lực chống lại chuyển động của một vật do các vật xúc tiếp với nó tạo ra.
Lực ma sát là gì?
Ma sát là lực chống lại chuyển động của vật này so với vật khác. Lực này xảy ra giữa các bề mặt xúc tiếp của các nhân vật. Nó phụ thuộc vào bề mặt xúc tiếp và độ lớn của áp suất ko phụ thuộc vào diện tích xúc tiếp và vận tốc của vật.
Có những loại lực ma sát nào?
Trong vật lý, có ba loại lực ma sát. Cụ thể là: ma sát trượt, ma sát lăn và ma sát nghỉ.
1 – Lực ma sát trượt
Lực ma sát trượt là gì?
Ma sát trượt là lực ma sát sinh ra lúc một vật chuyển động trượt trên một bề mặt. Là bề mặt tác dụng lên vật tại điểm xúc tiếp một lực ma sát trượt để cản trở chuyển động của vật trên bề mặt đó.
Lực ma sát trượt luôn ngược chiều chuyển động.
Ví dụ về lực ma sát trượt:
Lực ma sát trượt trên đàn violon là lúc kéo các dây đàn, giữa chúng xuất hiện lực ma sát trượt làm cho dây dao động và phát ra âm thanh.
Đặc điểm của lực ma sát trượt
– Có chỗ trên vật sát bề mặt xúc tiếp.
Có phương song song với mặt xúc tiếp.
– Có phương ngược với phương chuyển động so với mặt xúc tiếp.
Công thức tính lực ma sát trượt
Công thức tính lực ma sát trượt như sau:
Fmst = t N
Bên trong:
Fmst: độ lớn lực ma sát trượt (N)
µt: hệ số ma sát trượt
N: Độ lớn áp suất (phản lực) (N).
2 – Lực ma sát nghỉ
Lực ma sát nghỉ là gì?
Lực ma sát tĩnh là lực giữ cho một vật ko bị trượt lúc chịu tác dụng của một lực khác.
Ví dụ lực ma sát nghỉ
Lực ma sát tĩnh giữ cho thùng hàng ko bị trượt xuống khỏi xe.
Đặc điểm của lực ma sát nghỉ:
– Có độ lớn (độ lớn) thay đổi theo lực tác dụng lên vật có xu thế làm cho vật chuyển đổi chuyển động.
– Luôn có tác dụng giữ vật ở trạng thái thăng bằng lúc có lực tác dụng vào vật.
– Điểm đặt trên vật sát mặt xúc tiếp.
– Hướng: song song với bề mặt xúc tiếp.
– Hướng: ngược chiều với phương (hợp lực) của ngoại lực (các ngoại lực và thành phần của ngoại lực song song với mặt xúc tiếp F → t hay phương chuyển động của vật.
– Độ lớn của lực ma sát nghỉ: Fmsn
Bên trong:
Ft: độ lớn của ngoại lực (thành phần ngoại lực) song song với mặt xúc tiếp μn
Fmsn: Độ lớn lực ma sát nghỉ (N).
ma sát nghỉ tối đa
FmsnMax=μnN (μn>μt)
Bên trong:
FmsnMax: lực ma sát cực đại (N)
μn: hệ số ma sát tĩnh
μt: hệ số ma sát trượt
Chú ý:
Trong trường hợp có nhiều lực tác dụng lên một vật thì Ft là độ lớn của hợp lực của các ngoại lực và thành phần của ngoại lực song song với mặt xúc tiếp.
3 – Lực ma sát lăn
Lực ma sát lăn là gì?
Lực ma sát lăn là lực cản trở sự lăn của vật tròn hay nói cách khác là cản trở chuyển động lăn.
Độ lớn của lực ma sát lăn nhỏ hơn các lực ma sát động khác.
Ví dụ về lực ma sát lăn
Lực ma sát lăn ở bánh xe đạp là lực cản lại chuyển động của vật lăn trên mặt phẳng của bánh xe đạp.
Đặc điểm của lực ma sát lăn
Lúc một vật thể lăn lên trên một vật thể khác, một vị trí xúc tiếp xảy ra và chuyển động lăn bị cản trở. Do đó, ma sát lăn có đặc điểm giống ma sát trượt.
- Có chỗ trên vật sát bề mặt xúc tiếp.
- Có phương song song với mặt xúc tiếp.
Có phương ngược với phương chuyển động so với mặt xúc tiếp.
Xem thêm bài viết:
- Lực nén cực đại của lò xo là bao nhiêu? 5 bài tập để nén tối đa
- Tiềm năng là gì? Công thức tính thế năng và 5 ví dụ về thế năng dễ hiểu nhất
Vai trò của lực ma sát
Dựa vào khái niệm lực ma sát là gì ta có thể thấy được vai trò của lực ma sát như sau:
- Lực ma sát giúp giữ các vật ở đúng vị trí trong ko gian.
Ví dụ: Ma sát giúp ta giữ chặt đồ vật, ma sát giúp giữ đinh trên tường, ma sát giúp sách ở trên giá sách, v.v. - Nhờ lực ma sát lăn hoặc trượt nhưng vật lúc lăn hoặc trượt sẽ ngừng lại.
Ví dụ: Phanh của xe đạp, oto, xe máy giúp xe ngừng lại - Lực ma sát giữ cho vật chuyển động quanh góc ko bị trượt.
- Trong trường hợp lực ma sát trên bề mặt nhẵn quá nhỏ, người đang vận chuyển dễ bị trượt và ngã.
- Lực ma sát giữa các vật sinh nhiệt.
- Lực ma sát tuy có nhiều ưu điểm nhưng nó cũng có hai mặt song song như: Ma sát sinh nhiệt và làm mòn các bộ phận chuyển động. Theo thời kì, những bộ phận này hao mòn nhanh hơn theo thời kì.
Lực ma sát là gì – TTmobile
Ứng dụng của lực ma sát trong đời sống
Lực ma sát được ứng dụng rất nhiều trong đời sống hàng ngày như:
– Sơn mài
– Kỹ thuật đánh bóng.
– Phanh xe máy, xe đạp, oto.
– Vào thời cổ điển, ma sát được sử dụng để tạo ra nhiệt trên các dụng cụ đánh lửa. Do đó, nhờ lực ma sát trượt nhưng người ta chế tạo ra que diêm.
3 cách để giảm ma sát
Cách 1: Chuyển ma sát trượt thành ma sát lăn.
Ví dụ: Trong vòng bi:
Chuyển đổi ma sát trượt thành ma sát lăn, giúp giảm đáng kể lực ma sát, giảm khả năng mài mòn.
Cách 2: Giảm ma sát tĩnh.
Ví dụ: Thông thường lúc tàu chạy thì đầu máy sẽ quay trái lại, điều này giúp đầu máy kéo từng toa và chỉ chịu lực ma sát tĩnh của từng toa chứ ko chịu lực ma sát tĩnh của cả đoàn tàu.
Cách 3: Thay đổi bề mặt vật liệu hoặc vật liệu
Thay đổi bề mặt xúc tiếp sẽ giúp giảm ma sát đáng kể.
Ví dụ: Có thể sử dụng chất bôi trơn như mỡ bôi trơn trên bề mặt rắn để giảm hệ số ma sát đồng thời giảm khả năng mài mòn của vật thể.
Phân biệt ma sát trượt và ma sát lăn
Lực ma sát trượt và lực ma sát lăn đều có tác dụng cản trở chuyển động của vật. Vậy đặc điểm nào phân biệt lực ma sát trượt với lực ma sát lăn?
Đặc trưng | Ma sát trượt | Ma sát lăn |
cường độ | cường độ to hơn lực ma sát lăn nhưng ít hơn lực ma sát nghỉ. | cường độ ít hơn lực ma sát trượt và lực ma sát nghỉ. |
Xuất hiện lúc | Mục tiêu trượt trên bề mặt của một vật thể khác. | Mục tiêu lăn trên bề mặt của một vật thể khác. |
Tóm tắt
Trên đây là những san sẻ về lực ma sát là gì? 3 loại ma sát với những ứng dụng và vai trò rất cụ thể. Hi vọng từ những san sẻ của bài viết sẽ giúp bạn có thêm nhiều kiến thức có ích. Chúc các bạn vui vẻ và thông minh Vật lý.
Xin tâm thành cảm ơn các bạn đã quan tâm và đọc tin.
Bạn thấy bài viết Lực ma sát là gì? 3 loại lực ma sát, đặc điểm và công thức tính chuẩn có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Lực ma sát là gì? 3 loại lực ma sát, đặc điểm và công thức tính chuẩn bên dưới để thpttranhungdao.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường THPT Trần Hưng Đạo
Phân mục: Hỏi đáp
Nguồn: thpttranhungdao.edu.vn
Trả lời