Hà Giang cùng lúc sở hữu hai di sản nhưng cũng là địa phương có tỷ lệ hộ nghèo cao nhất cả nước. Đâu là cách giúp người dân sống trong di sản thoát nghèo?
Theo kết quả rà soát năm 2022, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều tỉnh Hà Giang giảm 5,17%, vượt chỉ tiêu tỉnh giao 3%, vượt chỉ tiêu Chính phủ đề ra. Bằng các giải pháp đồng bộ, các cấp, ngành, địa phương trong tỉnh đã thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội, hỗ trợ giảm nghèo bền vững.
Tổng số hộ tại thời điểm rà soát là 189.615 hộ; số hộ nghèo đa chiều là 94.727 hộ, chiếm 49,95%. Một số huyện làm tốt công tác giảm nghèo đa chiều là Mèo Vạc, Vị Xuyên, Bắc Quang, Quang Bình; 3 huyện không đạt mục tiêu giảm nghèo theo nghị quyết của tỉnh là Yên Minh, Hoàng Su Phì và Bắc Mê.
Đó là con số trong báo cáo. Nhưng, tại xã Khâu Vai, huyện Mèo Vạc, toàn xã có gần 1.500 hộ dân thì có tới hơn 900 hộ nghèo, tương đương hơn 64%.
Tôi khá bất ngờ khi nghe thông tin từ chị Linh Thị Vi, phó chủ tịch xã. Còn khái niệm “nghèo đa chiều” cứ băn khoăn mãi. Nữ lãnh đạo xã 41 tuổi giải thích: Chúng tôi xem xét nhiều tiêu chí như thu nhập, diện tích canh tác, thiếu tư liệu sản xuất, khó tiếp cận thông tin, nhà ở, chế độ chính sách…
Hóa ra nghèo đa chiều là như vậy. Người nghèo đa chiều trên mảnh đất đầy di sản – điều mà nhiều địa phương thèm muốn, khát khao, bởi đó là nguồn lực, là tiềm năng, là giá trị không thể thay thế để phát triển kinh tế xanh, “kinh tế không khói”: du lịch. Từ núi đá đến miền sơn cước, 6/11 huyện, thành phố của Hà Giang nằm trong vùng lõi của vùng di sản, nhiều năm qua các thế hệ lãnh đạo Hà Giang đã nỗ lực đưa địa phương thoát nghèo, rũ bỏ danh hiệu “nghèo nhất tỉnh nhưng, cụm từ ấy dường như vẫn gắn bó với Hà Giang, như một “dấu hiệu định danh”.
Tôi chợt nhớ đến hình ảnh con gà mẹ bị trói hai chân, ủ rũ bên cây sào trước nhà anh Lầu Mí Mùa, thôn Làng Chải, xã Cán Chu Phìn. Đàn gà con thơ thẩn bên mẹ. Xung quanh gà mẹ buồn bã, hơn chục người lớn nhỏ, trai gái, già trẻ xúm lại. Khi trời nhá nhem tối, cô bé bế gà mẹ vào nhà, cẩn thận đặt vào chiếc hộp gỗ. Lẽ ra, đàn gà là tài sản quý giá của gia đình Mua, phải trông chừng cẩn thận.
Đọc những con số mà thấy sốt ruột cho Hà Giang. Cũng như việc hai huyện Đồng Văn – Mèo Vạc chia Cổng trời Mã Pí Lèng làm ranh giới, Đồng Văn thu hai con số một năm vài chục tỷ đồng/năm thì Mèo Vạc thu hơn 100 tỷ/năm. . So với Mèo Vạc, Đồng Văn thuận lợi hơn đủ đường: địa hình bằng phẳng hơn, nhiều danh lam thắng cảnh, là trung tâm của Công viên địa chất toàn cầu nhưng thu ngân sách chưa bằng một nửa. Nguyên nhân, Mèo Vạc có nhiều công trình thủy điện, mỗi năm đóng góp ngân sách lớn hơn. Đó là lý do Mèo Vạc nhỉnh hơn “gã láng giềng” dù các yếu tố khác vẫn kém hơn rất nhiều.
Làm sao để người dân sống trong vùng di sản, vùng đất di sản thoát nghèo?
Dọc hành trình, tôi gặp rất nhiều người, từ anh Hoàng Văn Hùng, người Nùng ở Khâu Vai chấp nhận cho người khác nhổ cỏ hại cá lồng anh nuôi trên sông Nho Quế, cố gắng vượt qua hủ tục để làm homestay. ; hay như Lý Văn Tình, chàng trai thôn Tráng Kim (xã Cán Tỷ) dựng chòi tre dưới chân cổng trời Quản Bạ để làm điểm dừng chân cho khách, bán cà phê, quà vặt; Mùa Mí Vàng, thôn Lao Xá (xã Sủng Là) phá bỏ chuồng bò kiên cố bằng bê tông cốt thép, xây mới hơn 200 triệu đồng để có không gian phù hợp với nhà cổ; Cả làng Lô Lô dưới chân Lũng Cú rủ nhau làm du lịch… Đâu đâu cũng đồn thổi kế mưu sinh, thoát nghèo, học nhau làm giàu… Nhưng tất cả những mô hình đó dường như vẫn chưa đi đến đâu. chưa đến tận gốc. gốc rễ, chưa giải quyết triệt để bài toán vừa dễ vừa khó nhiều năm nay vẫn bỏ ngỏ ở Hà Giang…
Một giáo viên mầm non của Hoàng Su Phì thật thà kể: các trường đều được giao chỉ tiêu xã hội hóa, tức là kêu gọi sự hỗ trợ, đóng góp của xã hội, của các Mạnh Thường Quân, các nhóm từ thiện… để các cháu có quần áo, cơm ăn, sách vở, chăn màn. , hay xây dựng phòng học… Trường nào chưa hoàn thành sẽ bị đánh giá, xếp loại không hoàn thành nhiệm vụ!!!
Từ bao giờ, tâm lý trông chờ, thụ động, ỷ lại đã ăn sâu vào nếp nghĩ, trở thành phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ – tất nhiên không phải ngành, lĩnh vực nào cũng có nhưng nó đã tạo ra một tâm lý duy trì cản trở sự quyết tâm, dám làm. dám nghĩ, dám làm, vượt khó, tự cứu mình?
Hà Giang nên tận dụng xóa nghèo
Câu hỏi nhức nhối đó của chị Nguyễn Thị Thanh Thu, Ủy viên BCH Hội Nông nghiệp số Việt Nam, Giám đốc Công ty CP Đầu tư Bagico – một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, và hơn hết, chị Thật là một người yêu mảnh đất Hà Giang. đến nỗi đau đáu, thẳng thắn: “Tôi không tìm được lý do vì sao ai đó phải nghèo, nhất là ở địa phương có nhiều thế mạnh, lợi thế, có nhiều di sản như Hà Giang”.
Mới đây, chị Thức có chuyến công tác dài ngày tại huyện Xín Mần (tỉnh Hà Giang). Chị đã gặp gỡ, chia sẻ với lãnh đạo huyện để “quyên góp” giúp người dân thoát nghèo, từ chính nguồn lực của địa phương.
Mấu chốt để giải quyết vấn đề này, theo bà Thục là phát triển nông nghiệp gắn với du lịch nông thôn. “Tôi nói với lãnh đạo địa phương, với địa hình miền núi hiểm trở, đường sá xa xôi, trình độ văn hóa của người dân thấp như hiện nay…, họ không mong công nghiệp phát triển, không nhà đầu tư nào dám lên vùng núi khó khăn này mở khu công nghiệp. nhà máy.
Điều cần làm là tập trung vào thế mạnh cây con tại chỗ, nâng tầm sản phẩm để có thương hiệu, từ đó nâng cao thu nhập cho người dân. Cùng với phát triển nông nghiệp, kết hợp phát triển du lịch nông thôn, du lịch nghỉ dưỡng và khám phá. Cùng với những danh lam thắng cảnh, di sản…, nền nông nghiệp bản địa chính là điều níu chân du khách”.
Bà Thục nói và nhấn mạnh quan điểm: “Tôi không tìm ra lý do để Hà Giang nghèo, người dân vùng di sản nghèo”.
Bà cho rằng, du lịch Hà Giang hiện nay manh mún, tự phát, chưa thành hướng đi. Con số hàng triệu lượt khách du lịch đến với Hà Giang mỗi năm, phần lớn là dân phượt – những người đi – xem – khám phá để thỏa trí tò mò. Đối tượng đó, chỉ làm giàu cho một nhóm nhỏ mở quán ăn, gắn biển “Ba lô gạo” như bên dưới và gắn biển “Xe chở cơm”; Mở chỗ ở, hay điểm dừng check-in như Panorama mà lâu nay báo chí nói đến.
Còn đại đa số người dân bản địa sống trong vùng di sản, họ không được hưởng lợi gì từ việc đất đai được phong tặng di sản, danh lam thắng cảnh. Họ vẫn nghèo, cho dù quê hương của họ có được công nhận là di sản hay không.
Lấy Xín Mần làm ví dụ, bà Thức phân tích: địa phương này có nhiều giống cây trồng, vật nuôi đặc sản, được chọn lọc qua nhiều năm để trở thành thương hiệu, như cây hồng, mận huyết, chè… H. ‘Giống bò Mông to khỏe, khỏe, chịu rét tốt, chịu được địa hình dốc, hiểm trở… Nếu để người dân sản xuất tự phát, manh mún theo mô hình hộ cá thể thì khi có nhu cầu sẽ dừng lại. cuộc sống của họ đạt đến ngưỡng mà họ mong đợi. Họ không có nhu cầu làm giàu, nhu cầu sản xuất quy mô lớn.
“Nếu lấy lý do kinh tế khó khăn, không đủ tiềm lực để làm trang trại kiểu mẫu thì sao không tập hợp lại. 10 hộ sẽ có 10 con bò Mông, nhưng 100 hộ, 1.000 hộ sẽ có HTX nuôi hàng nghìn con. Giống bò Mông khỏe, thịt thơm ngon, giá trị thương phẩm lớn, tốt hơn nhiều so với giống ngoại nhập.
Với các loại cây đặc hữu như chè, hồng, mận máu…, áp dụng khoa học kỹ thuật, chiết cành, tạo gốc, ghép cành… sẽ rút ngắn thời gian cho thu hoạch thay vì trồng cây con. Khoa học công nghệ hiện nay cho phép chúng ta rút ngắn thời gian mà vẫn đảm bảo chất lượng sản phẩm.
Không biết thì đi học. Học ở trường, ở lớp, học trên mạng xã hội, học lẫn nhau. Điều cần thiết là cung cấp kiến thức cho mọi người. Bây giờ, tôi thấy cần một cuộc cách mạng tiếp theo, đó là cuộc cách mạng để “xóa sổ công nghệ”, bà Thục nói.
Về tổng thể vấn đề, bà Thục phân tích: cần có quy hoạch chiến lược nhìn xa trông rộng. Vấn đề thiếu nước, chúng tôi đã có phương án giữ nước bằng bạt; trồng tre ven chân núi, chân đồi để giữ nước. Giống tre bụi bản địa chịu hạn tốt, sống khỏe, ba năm mới cho thu hoạch, vừa bảo vệ môi trường, giữ nước mà vẫn khai thác được giá trị kinh tế. Lá tre không có tinh dầu, chóng tàn, cải tạo đất. Quy hoạch phân vùng cây trồng, vật nuôi, tiến tới phát triển du lịch làng nghề gắn với nông nghiệp, nông thôn để tạo thành chuỗi liên kết, chu trình…
Cuối tháng 4 vừa qua, bà Thục đã “quy hoạch” cho huyện Xín Mần về hướng phát triển du lịch Trước đó, bà Thục được biết đến với những dự án hiệu quả về du lịch gắn với nông nghiệp. nông nghiệp, nông thôn các tỉnh như Ninh Thuận; Tam Đường (Lai Châu); Trùng Khánh, Quảng Uyên (Cao Bằng); Đà Bắc, Mai Châu (Hòa Bình); Vân Hồ (Sơn La).
So với các địa phương khác, Xín Mần (Hà Giang) có phong cảnh đẹp, hoang sơ, vị trí trung tâm, nhiều danh lam thắng cảnh, có cửa khẩu tiềm năng (Cốc Pài) thông thương với Trung Quốc. Có tiềm năng lớn về du lịch nông nghiệp, các đặc sản nông nghiệp phong phú, phù hợp với du lịch chăm sóc sức khỏe và trị liệu. Nếu phát triển du lịch gắn với nông nghiệp sẽ bổ sung phần còn thiếu của tuyến du lịch Đông – Tây Bắc; Cao Bằng – Hà Giang – Lào Cai – Lai Châu – Yên Bái. Trong tương lai, địa phương này sẽ là điểm thay thế và cạnh tranh cho Sapa, nơi đang bị du lịch hóa, nghiền nát và quy hoạch.
Vậy nên làm gì khi du lịch Xín Mần? Theo bà Thục, cần thu hút nhà đầu tư có tâm, có tầm; có quy hoạch du lịch chuẩn duy nhất; có những sản phẩm du lịch đặc thù để giữ người ở lại chứ không thu hút người ở. Và, một điều quan trọng nữa, là cân bằng lợi ích giữa các bên: người dân – du khách – nhà đầu tư và chính quyền. Phát triển bền vững, không phát triển nóng và kiểm soát chặt chẽ việc phát triển du lịch.
Đối với cây chè cổ thụ Xín Mần, bà Thục cho rằng, cần xây dựng chuỗi liên kết chế biến, tiêu thụ chè chất lượng cao gắn với du lịch trải nghiệm; nghiên cứu bảo tồn và phát triển vùng chè cổ thụ Xín Mần, trong đó có hướng “trẻ hóa cây chè”, bảo tồn cây chè cổ thụ bằng cách chặt/chiết cành chè cổ thụ để mở rộng diện tích chè tập trung sản xuất năng lượng. năng suất chất lượng cao; xây dựng mô hình du lịch trải nghiệm văn hóa chè với các hộ tham gia chuỗi để họ vừa tự làm du lịch homestay, vừa đón du khách tham gia trải nghiệm sản xuất chè, vừa cung cấp chè nguyên liệu cho chuỗi…
“Tôi không thấy lý do gì để bất cứ ai phải nghèo. Với một vùng đất giàu tiềm năng như Hà Giang mà người dân còn nghèo thì tội cho chúng tôi”, ông Thức nói.
Có lẽ, suy nghĩ ấy cũng là nỗi đau lương tâm của những người yêu mảnh đất Hà Giang!
Nhớ để nguồn bài viết này:
Hướng đi nào giúp người dân thoát nghèo? của website thpttranhungdao.edu.vn
Chuyên mục: Phong thủy
Đặt mâm cúng tất niên cuối năm 2022 tại đây: cungtatnien.com
#Hướng #đi #nào #giúp #người #dân #thoát #nghèo
Trả lời