I. Đọc – hiểu văn bản
Câu hỏi 1. Hai bài hát Cảnh khuya và Rằm tháng Giêng Thể thơ nào? Đặc điểm của nó?
– Hai bài thơ Cảnh khuya và Rằm tháng Giêng đều được tuân theo thể tứ tuyệt.
– Đặc điểm:
Số chữ: Mỗi dòng thơ có 7 chữ (bảy chữ)
+ Số dòng: Mỗi bài có 4 dòng thơ (tứ tuyệt)
+ Vần: Chữ cuối dòng 1 – 2 – 4.
Cảnh khuya: xa – hoa – quê hương.
Rằm tháng Giêng: viên thuốc – thiên đường – thuyền.
+ Tạm ngừng:
Cảnh khuya: Câu 1. ¾; Câu 2 + 3: 4/3; Câu 4. 2/5.
Rằm tháng Giêng: Toàn bài 4/3.
Câu 2. Phân tích hai dòng đầu của bài thơ Cảnh khuya Chú ý tới âm thanh và cách nó so sánh.
– Hai câu đầu của bài thơ thiên về tả cảnh – cảnh ở đây rất đẹp, có suối, có trăng, có hoa lá non xanh nước biếc.
– “Tiếng suối trong như tiếng hát xa” – Cảnh mở đầu từ tiếng suối – tiếng suối êm dịu từ xa vọng lại mơ hồ, hư ảo – đồng thời trình bày sự yên ắng của cảnh.
– Cách so sánh trình bày sự tinh tế trong cảm nhận của thi sĩ: tiếng suối như tiếng hát -> tiếng suối trở thành thân thuộc với con người, mang một sức sống tươi trẻ hơn.
– “Bóng trăng lồng cổ thụ bóng lồng” -> Trăng, cây cổ thụ, hoa ba vật cách nhau muôn vàn cao thấp, lớn nhỏ, cũng rất không giống nhau nhưng vẫn “lồng” vào nhau, soi bóng cho nhau, nâng đỡ nhau. khác để vẽ một bức tranh tuyệt vời. Bức tranh đấy do tự nhiên vẽ nên hay do tài năng và xúc cảm tinh tế của tác giả Hồ Chí Minh tạo nên? … Hồ Chí Minh đã thổi hồn vào cảnh rừng đêm Việt Bắc để tạo nên bức tranh. những bức tranh rực rỡ.
Câu 3. Hai câu cuối của bài báo Cảnh khuya Tác giả trình bày tâm trạng gì? Những từ ngữ nào được lặp lại trong hai câu thơ này và có tác dụng như thế nào?
– Đoạn thơ mở ra hai toàn cầu tâm trạng nhân vật, hai khía cạnh của một tâm hồn.
+ Chưa ngủ vì cảnh khuya quá đẹp, mê mải thưởng ngoạn cảnh đẹp và âm thanh tuyệt diệu của cảnh nhưng ko ngủ được -> tâm hồn nghệ sĩ.
+ Chưa ngủ vì thao thức, lo lắng cho vận mệnh non sông -> tâm hồn người lính – đây là ý chính của đoạn thơ.
– Tác dụng của việc lặp lại từ ko ngủ.
+ Trình bày sự hài hòa giữa người và cảnh -> cảnh càng về sau, người càng rõ; Càng thức khuya, người ta càng thấy được sức thu hút của quang cảnh nơi đây.
– Ko ngủ được là vì ko muốn ngủ – chủ động -> dành thời kì để thưởng ngoạn cảnh vật, chăm sóc nước chứ ko phải vì ko ngủ được -> chiều sâu của tâm trạng, tình cảm.
Câu 4. Hãy nhận xét về hình ảnh ko gian và cách mô tả ko gian trong bài Rằm tháng Giêng. Từ ngữ ở câu thứ hai có gì đặc trưng và gợi lên vẻ đẹp của ko gian đêm rằm tháng Giêng như thế nào?
– Nhận xét về ko gian được mô tả trong bài thơ:
+ Rộng lớn: bởi sự khoáng đạt vô bờ bến của sông trời. Đầy trăng, trời trăng, sông trăng và thuyền trăng.
+ Rằm tháng giêng: Nhan đề bài thơ đã nói lên ý nghĩa đó, đây là ngày trăng đẹp nhất “Trăng Chính Viên”: “ngày trăng rằm”, hơn nữa đây là mùa trăng đầu năm đầy trăng sao. đẹp, trong sạch, thiêng liêng trong Rằm tháng Giêng.
+ Tràn đầy sức xuân: sông xuân, nước xuân, trời xuân, vạn vật tràn đầy sức sống.
=> Ngay cả lúc về đêm, quang cảnh nơi đây vẫn rất đẹp và tràn đầy sức sống.
– Sự mô tả:
+ Ko có mô tả cụ thể.
+ Chú ý nói chung toàn cảnh và sự hài hòa giữa các cảnh.
– Nét rực rỡ về ngôn từ của câu thơ thứ hai:
+ Ba từ xuân liên tục: Xuân Giang, Xuân Thủy, Xuân Thiện.
+ Ý nghĩa: trình bày sự tràn đầy sức sống và màu sắc của mùa xuân, tạo cảm giác sức sống đấy đang trỗi dậy, đây là mùa xuân đang trong trạng thái vận động sinh sôi, vững mạnh.
Câu hỏi 5. Bưu kiện Hạt tiêu nguyên bản nhắc tôi nhớ tới những từ ngữ, câu thơ và hình ảnh trong thơ cổ Trung Quốc Ngữ văn 7tập 1?
– Bưu kiện Hạt tiêu nguyên bản của Hồ Chí Minh làm tôi nhớ tới bài thơ Gió đêm bạc của Trương Kế.
Chính tả:
Mặt trăng đầy sương trên bầu trời
Giang Phong như ngọn lửa cho sầu.
Cô Tô thành thị ngoại thành Hàn Sơn
Chúc ngủ ngon bán chung với khách thuyềnBản dịch thơ:
Mặt trăng tỏa sáng trong sương
Lửa chào cây bến, vua ngủ bên hồ.
Thuyền người nào cập bến Cô Tô
Nửa đêm, tôi nghe tiếng chuông chùa Hàn Sơn.
– Đặc trưng là câu: “Dạ bán nguyệt khách thuyền” tương tự với câu “Dạ bán nguyệt lái đò”.
Điểm giống nhau: Cả hai câu thơ đều tả cảnh đêm thanh tĩnh tâm lặng, với hình ảnh con thuyền và dòng sông.
Sự khác lạ:
+ Thuyền của Trương Kế ngừng lại ở bến vắng lặng, chìm dần như thoát ly, gợi nỗi sầu muộn.
+ Con thuyền của Hồ Chí Minh, con thuyền của Cách mệnh, con thuyền chở người lo đời, lo việc nước, truyền lửa niềm tin.
Câu 6. Cảnh khuya và Rằm tháng Giêng được viết trong những năm đầu gian nan của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Hai bài thơ đó đã trình bày tâm hồn và phong thái của Bác như thế nào trong hoàn cảnh đó?
Mặc dù ra đời trong hoàn cảnh non sông hết sức khó khăn, vận mệnh dân tộc nghìn cân treo sợi tóc nhưng hai bài thơ vẫn trình bày phong thái ung dung, ý thức sáng sủa của Bác, đó là:
– Tâm hồn chan hòa với tự nhiên, say mê thưởng thức vẻ đẹp của tự nhiên trong mọi hoàn cảnh.
– Những hình ảnh trong hai bài thơ đều mang đậm vẻ đẹp cổ điển, những hình ảnh thân thuộc của thơ ca cổ phương Đông: con thuyền, dòng sông, ánh trăng, giọng văn khỏe khoắn, trẻ trung.
– Cả hai bài thơ đều trình bày vẻ đẹp vô tư của người chiến sĩ cách mệnh, ngày đêm lo việc nước.
Câu 7. Cả hai bài thơ đều tả cảnh trăng ở chiến khu Việt Bắc. Theo em, cảnh trăng trong mỗi bài có vẻ đẹp riêng như thế nào?
Cả hai bài thơ đều đẹp như tranh vẽ, nhưng mỗi bài lại mang một vẻ đẹp không giống nhau.
– Cảnh khuya Đó là cảnh trăng nghìn núi, trăng giữa núi rừng, một cảnh trăng lung linh, huyền ảo.
– Rằm tháng Giêng là cảnh trăng trên sông, một quang cảnh rộng lớn tràn đầy sức xuân.
II. Thực tiễn
Câu 2. Đọc và chép một số bài thơ, câu thơ của Bác Hồ viết về trăng hoặc tự nhiên.
Chim mệt vào rừng kiếm chỗ ngủ.
Mây trôi nhẹ giữa trời
(Tối – nhật ký trong tù)
Trong tù ko rượu chè hoa lá.
Cảnh đẹp đêm nay khó có thể bỏ qua
Mọi người ngắm mặt trăng chiếu qua cửa sổ
Trăng thập thò thi sĩ ngắm cửa.
(Ngắm trăng – nhật ký trong tù)
Trăng vào cửa sổ hỏi thơ
Quân bận, xin chờ ngày sau.
Bạn thấy bài viết Giỏi Văn – Bài văn: Soạn bài “Cảnh khuya”, “Rằm tháng giêng” (Nguyên tiêu) có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Giỏi Văn – Bài văn: Soạn bài “Cảnh khuya”, “Rằm tháng giêng” (Nguyên tiêu) bên dưới để thpttranhungdao.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường THPT Trần Hưng Đạo
Phân mục: Ngữ Văn
Nguồn: thpttranhungdao.edu.vn
Trả lời