Đoạn trích gồm 36 câu theo thể song thất lục bát. Đây là một đoạn trích trong tập Quan Hoài Pen Sáng tác năm 1926.
Tác giả mượn đề tài có thật trong lịch sử, Nguyễn Phi Khanh – Cha của Nguyễn Trãi – bị quân Minh bắt đem về Tàu. Cuộc chia tay đẫm nước mắt giữa hai cha con ở “Chòi Bạc” – một địa phận thuộc tỉnh Lạng Sơn của nước ta giáp với Trung Quốc.
Đoạn trích có thể được chia thành ba phần:
Phần đầu có 8 câu, tác giả gợi lên cảnh chia cắt nơi biên ải. Cảnh chia tay giữa cha con Nguyễn Phi Khanh – Nguyễn Trãi diễn ra thật ảm đạm và thê lương!
Người cha già phải mang theo “chút xác non bước biển khơi”, còn người con ở lại với đất nước trong cảnh “gió thổi mây bay trời nam”.
Tôi trông giống như một đứa trẻ trong tã
Con trai, hãy nhớ lấy lời khuyên của cha.
Trần Tuấn Khải đã mượn lời của một nhân vật lịch sử để nói lên nỗi đau “nước mất, nhà tan”. Tất nhiên, trong hai câu thơ trên, có cả niềm tin vì có tin mới khuyên được.
Phần thứ hai gồm 20 câu, tác giả kể lại qua lời kể của ông cha về dòng dõi Lạc Hồng, về lịch sử lâu đời hàng nghìn năm của dân tộc, như một sắc phong thần:
Thế giới này tách biệt với phương Nam
Nữ chính ngày xưa có chuyện gì vậy?
Lời nói của người cha như bừng bừng lửa giận. Giọng nói ấy trở nên ăn sâu vào trí nhớ về tội ác tày trời của quân xâm lược nhà Minh. Ở mảnh đất tuy có lúc thăng lúc trầm vẫn có những “anh hùng xạ điêu”.
Rõ ràng người cha đã khơi dậy lòng tự tôn, tự tôn dân tộc để con trai cầm bút viết lên tội ác của kẻ thù:
Bốn phương khói lửa mịt mù.
Bao nhiêu thảm họa xương, rừng, sông!
Nơi thành phố bị phá vỡ
Nơi thế giới bỏ lại vợ con anh
Làm cho nó hao mòn …
Hãy cầm gươm để trả cơn thịnh nộ:
Nùng linh khói như khói xây, Song long giang nhường sầu
Con trai của tôi! Càng nói càng đau
Hãy nhờ người hy sinh đàn sau đó!
Lời căn dặn đẫm nước mắt, thổn thức đau thương nhưng đã khơi dậy ý chí chiến đấu, quyết tâm giữ nước.
Phần thứ ba gồm 8 câu, tác giả đã để người cha than thở, nhưng chủ yếu thể hiện niềm tin thiết tha thấu tận tâm can của người con:
Giang san gánh vác sau này, hãy tin anh
Hai từ đồng quê Đó là một bài thơ hay, rất giàu sức gợi. Ý nghĩa sâu xa của nó còn là khơi dậy lòng căm thù giặc Pháp, thể hiện khát vọng tự do của nhân dân Việt Nam.
Ngôn ngữ và hình ảnh trong bài thơ rất trong sáng, giản dị nhưng nhà thơ đã sử dụng những cặp câu thơ lục bát đối nhau và sử dụng những hình ảnh nhân hoá rất táo bạo. Chính vì vậy, ở Á Nam Trần Tuấn Khải mang một phong cách nghệ thuật tưởng như mộc mạc nhưng lại rất độc đáo. Vì vậy, ngay từ thời Pháp thuộc, bài thơ đã làm xúc động lòng người không ngớt.
Bạn thấy bài viết Giỏi Văn – Bài văn: Phân tích nội dung nghệ thuật thể hiện của đoạn trích “Hai chữ nước nhà” có giải quyết đươc vấn đề bạn tìm hiểu không?, nếu không hãy comment góp ý thêm về Giỏi Văn – Bài văn: Phân tích nội dung nghệ thuật thể hiện của đoạn trích “Hai chữ nước nhà” bên dưới để thpttranhungdao.edu.vn có thể chỉnh sửa & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường THPT Trần Hưng Đạo
Chuyên mục: Ngữ Văn
Nguồn: thpttranhungdao.edu.vn
Trả lời