Thơ văn yêu nước và cách mệnh đầu thế kỉ XX đã khắc họa thành công nhiều nhân vật người hùng nhưng mà bài thơ Vào nhà ngục của Quảng Đông cảm tác là một trong những tác phẩm tiêu biểu. Bài thơ đã cho ta những cảm nhận xinh xắn về chí sĩ yêu nước Phan Bội Châu.
Sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh nước mất nhà tan, cùng cực, Phan Bội Châu rất đau lòng. Tấm lòng yêu nước, thương dân đã thôi thúc thâm thúy người thanh niên Phan Văn San quyết tâm tìm đường cứu nước. Cuộc đời hoạt động cách mệnh đầy gieo neo, bão táp, đầy bất trắc, nguy hiểm ko làm anh nản lòng nhưng mà càng nung đúc khả năng người hùng trong anh. Và đây là một bức tranh tuyệt đẹp về người người hùng đó:
Vẫn là một thiên tài, vẫn phong cách
Nếu mỏi chân thì đi tù.
Đã vô gia cư trong bốn biển,
Một kẻ đắc tội khác giữa năm châu.
Nắm chặt tay đối tác kinh tế,
Há mồm cười hận.
Thân tồn tại, còn nghiệp
Bao nhiêu nguy hiểm sợ hãi.
(Cảm tưởng trong nhà tù Quảng Đông)
Bài thơ được viết lúc Phan Bội Châu bị chính quyền Quảng Đông bắt giam năm 1913, trước đó, năm 1912, ông bị chính quyền thực dân Pháp kết án xử tử vắng mặt. Vì vậy, lúc bị các sứ quân Quảng Đông bắt giam và định giao nộp cho thực dân Pháp, ông cho rằng mình khó thoát chết. Bài thơ cũng có thể coi là những lời tâm huyết cuối cùng của ông.
Càng đọc bài thơ, ta càng khâm phục tư thế dũng cảm của người chiến sĩ cách mệnh lúc rơi vào chốn ngục tù hiểm nghèo. Đứng trước ngưỡng cửa của cái chết, Phan Bội Châu vẫn rất trơ trẽn:
Vẫn là một thiên tài, vẫn phong cách
Nếu mỏi chân thì đi tù.
Phong thái uy nghiêm, tự tin tương tự, thật thoải mái và bình yên. Bị bắt đã trở thành một người chủ động ngừng lại và ngơi nghỉ trên hành trình chạy trốn dài ngày. Cười tự hào giữa song sắt nhà tù, bất chấp xiềng xích và xiềng xích, đã tạc nên một người hùng đứng trên mọi gông xiềng và đày cửa ải của quân thù, cảm thấy hoàn toàn tự do và bình yên về ý thức. Chúa.
Trong lúc mỉm cười tự hào trên gông xiềng xiềng xích, Phan Bội Châu trở về với thực tại đắng cay:
Đã vô gia cư trong bốn biển,
Một kẻ đắc tội khác giữa năm châu.
Đã gần 10 năm kể từ ngày Phan Bội Châu ra đi tìm đường cứu nước. 10 năm trôi dạt nơi đất khách quê người, ko một mái ấm gia đình, bao nhiêu vất vả về vật chất, đắng cay về ý thức! Thêm vào đó là sự truy đuổi, truy sát của quân thù. Hoàn cảnh của người chí sĩ yêu nước quả là một thảm kịch lớn, khiến người đọc ko khỏi xót xa. Nhưng đằng sau thảm kịch của một tư nhân là thảm kịch của cả một dân tộc, một non sông. Nước ko còn thì nhà ko còn! Lúc bấy giờ, ko chỉ Phan Bội Châu, nhưng mà nhiều nhà cách mệnh khác như Phan Châu Trinh, Nguyễn Ái Quốc cũng lâm vào cảnh khách phiêu bạt năm châu, bị truy lùng khắp năm châu. Đọc hai câu thơ, ta chợt thấy tầm vóc của người tù yêu nước bỗng trở thành lạ thường. Nỗi đau của Phan Bội Châu trở thành nỗi đau lớn của một người người hùng, nỗi đau của cả một non sông.
Tới đây mới thấy hết được chí khí người hùng của Phan Bội Châu. Trong hoàn cảnh khắc nghiệt của kẻ ko nhà, kẻ tội vạ, anh vẫn giữ được ý thức hào hiệp.
Và người người hùng hào kiệt đấy vẫn có khí phách và ý chí cao cả:
Nắm chặt tay đối tác kinh tế,
Há mồm cười hận.
Một bức tranh đẹp lãng mạn! Tham vọng làm kinh tế toàn cầu (lo việc nước, cứu đời) đã đưa người chiến sĩ cách mệnh Phan Bội Châu từ một người tù nhỏ nhỏ bỗng lớn lên trở thành một hình tượng phi thường, thần thánh.
Nhìn lại cuộc đời Phan Bội Châu, hoài bão cứu nước, cứu đời đã được ông ấp ủ từ lúc còn là thanh niên Phan Văn San:
Lễ hội Phùng Xuân, thật may mắn, thật dễ dàng
Giữ quả địa cầu vừa với một em nhỏ
Phá vỡ hai cánh của vũ trụ,
Mang mùa xuân tới vẽ trên núi non non sông.
Khát vọng đấy, ý chí lớn lao đấy ko hề suy giảm kể cả lúc anh vào trại giam. Kế cận cái chết nhưng anh vẫn ngạo nghễ cười nhạo trước mọi thủ đoạn tàn bạo của quân thù.
Ý thức cách mệnh sáng sủa đã tạo nên sức mạnh để anh vượt lên hoàn cảnh, giữ vững ý chí đấu tranh sắt đá:
Thân tồn tại, còn nghiệp
Bao nhiêu nguy hiểm sợ hãi.
Ý chí của con người đứng trên cái chết. Quân địch có thể giam cầm, khủng bố những người cách mệnh nhưng ko thể lay chuyển được ý thức, ko thể đánh gục được ý chí của họ. Sau này, nhà cách mệnh Nguyễn Ái Quốc – Hồ Chí Minh đã khẳng định:
Thân thể đang trong quá trình chuyển dạ
Ý thức ở bên ngoài
Muốn có một sự nghiệp tuyệt vời
Ý thức phải cao hơn
(Trích Nhật ký trong tù)
Đọc xong bài thơ, khép lại trang sách, những hình ảnh tuyệt vời về nhà cách mệnh lớn lao của dân tộc với những hoài bão cao cả, với khí phách kiên cường và lòng yêu nước cháy bỏng vẫn còn in sâu trong tâm trí người đọc. , tạo nên sự khâm phục và ngưỡng mộ thâm thúy.
Bạn thấy bài viết Giỏi Văn – Bài văn: Phân tích hình tượng người người hùng Phan Bội Châu trong bài thơ “Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác” có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Giỏi Văn – Bài văn: Phân tích hình tượng người người hùng Phan Bội Châu trong bài thơ “Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác” bên dưới để thpttranhungdao.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường THPT Trần Hưng Đạo
Phân mục: Ngữ Văn
Nguồn: thpttranhungdao.edu.vn
Trả lời