Lịch sử văn học rất lạ. Có những thi sĩ, lúc người ta nhớ tới một bài thơ, một bài thơ đã làm nên dung mạo của thi sĩ. Nhưng gương mặt đó “sáng nhất” trong số những gương mặt thơ cùng thời. Chẳng hạn như trường hợp Thôi Hiệu của Trung Quốc được dịch thành tôi và Hàn Mặc Tử của Việt Nam. Bưu kiện Cần cẩu dài của Thôi Hiệu, vẻ đẹp nên thơ, tình ta thấu hiểu, ta say đắm. Còn Đây thôn Vĩ Dạ Hình như ta chưa hiểu hết cái đẹp và còn phong túc, chưa người nào tìm được chìa khóa “mở lối vào” ta vẫn mê, vẫn say, phải chăng Hàn Mặc Tử đã hai lần làm thơ, hai lần? có tài? Phải chăng thi sĩ Chế Lan Viên đã linh cảm lúc Hàn Mặc Tử vừa mất?
“Trong tương lai, những nét tầm thường chuẩn mực đó sẽ mất tích, và những gì còn lại trong vòng thời kì này là Hàn Mặc Tử”.
Sau một thời kì dài ko dạy học trò, mới đây, có nhẽ vì “chất say” của bài thơ nhưng mà người làm sách giáo khoa ko cưỡng lại được, đành phải đưa vào chương trình học của học trò. Mặc dù những người làm sách giáo khoa có vẻ chưa hiểu lắm về bài thơ ở trường phổ thông, nhưng “cái mặt viết chữ” ở lớp 11 được cho là “… một mẫu mã đẹp của những người có thực chất nhân hậu, tốt bụng”. … lững thững đi lại trong vườn cây ăn trái, sau rặng tre thôn Vĩ Dạ “. Soạn văn lớp 12 năm 1995, thầy Lê Trí Viễn cho rằng đó là gương mặt của chủ sở hữu” vườn người nào “…
Còn dòng đầu của bài thơ: “Sao anh ko về chơi thôn Vĩ”. Nhiều người, trong đó có tôi, vẫn hiểu câu nói của người nào là “vì sao anh ko quay lại?” thậm chí có người giảng giải rằng đó là lỗi của chủ sở hữu “vườn người nào” đã trách thi sĩ “sao anh ko về chơi?”. Nếu đó là sự thực! Ngay sau đó, người đã nhìn thấy “… mặt trời đang tỏa sáng, mặt trời đang chiếu sáng” và cũng:
Vườn người nào xanh như ngọc
Có lẽ nào “cô đó”, chủ sở hữu của “khu vườn của người nào” “quảng cáo” rằng khu vườn của cô đó “xanh như ngọc”? Ko có lý do gì cả. Sau đó, đoạn tiếp theo với một cặp câu thơ:
Thuyền người nào cập bến sông trăng
Đêm nay tiếp tục chở trăng
Thật quyến rũ! Nhưng thuyền ở đâu? Sông trăng ở đâu? Bí mật vẫn hoàn toàn bí mật. “Đây thôn Vĩ Dạ” đẹp nhưng ko có lối vào…
Rồi tình cờ vào một buổi chiều buồn, lúc đang ngồi nghĩ về “Ngày xửa ngày xưa” trong đời, tôi chợt lẩm nhẩm: lâu rồi ko gặp em. Nhưng đã lâu rồi, sao anh ko về thăm quê em “chốn đó”! Thế là những kỉ niệm xưa từ bến đò bên kia sông Hồng, rồi bóng cây phượng vĩ che bóng mát, rồi gương mặt xinh xẻo của cô gái nhưng mà tôi quen biết bỗng chốc… vụt qua trước mặt như thể tôi có thể chạm vào. . , có thể truy cập…
Một liên tưởng khiến tôi phải hét lên “chiếc chìa khóa” để vào toàn cầu thơ, để vào “Đây thôn Vĩ Dạ”. Hàn Mặc Tử có thể tự vấn, tự trách mình: “Sao anh ko về chơi thôn Vĩ (quê em) và“ Đây thôn Vĩ Dạ ”chợt xuất hiện trong“ giấc mơ ”, cảnh cũng xuất hiện như thể”. xúc động “, chạm vào em như vừa mới! Trước mặt thi sĩ” … mặt trời ló rạng, mặt trời ló rạng “. Trong nắng mới đó,” vườn người nào “đã thu hút mọi tâm trí. Trong ánh mắt của thi sĩ lúc này “khu vườn đó” đẹp nhất.
“Vườn của người nào?” Vườn nhà người đó, vườn… nhà nàng: “xanh tươi như ngọc” trong xanh tới mức thiêng liêng, tới nỗi đàn ông chỉ dám lững thững đi chơi, ngắm nhìn, và ngưỡng mộ! Khoảnh khắc tâm hồn thi sĩ thăng hoa tới cao trào, thi sĩ như thấy “mình” đang nhìn, đang nhìn “vườn người nào” ngày đó, bên bờ giậu. Tôi nhìn thấy một vài chiếc “lá tre” đang che mất “mặt mũi trám” của tôi. Ra ngoài ngắm nhìn, chiêm ngưỡng qua “vườn” nhà dân, bị mấy “lá tre” chắn ngang thì cũng đáng lắm. Ôi câu thơ: “Lá tre che mặt chữ điền” thật tài hoa chính “lá trúc” đã làm nên sức quyến rũ của câu thơ. Tới hiện giờ tôi mới có thể kiên cố rằng: “khuôn mặt chữ điền kia” chính là khuôn mặt của thi sĩ họ Hán. Thi sĩ với “khuôn mặt chữ điền” đó có tài nhìn thấy: “Vườn người nào mướt quá, xanh như ngọc” nhưng thiệt thà quá, dát quá, ko dám vào. Đứng mãi… rồi bạn phải quay lại, phải ko…! Lúc quay đầu bước qua một bậc thềm “vườn người nào”, cảm giác xa cách ập tới ngay tức khắc:
Gió theo gió, mây theo mây.
Yêu… ra đi trắng tay… thất vọng… còn buồn hơn:
Mặt nước buồn hoa đung đưa
Còn về bàn trắng tay, cảnh vật trước mặt như vô hồn, chỉ còn lại “bông hoa ngô đồng” vô tri vẫn đang “rung rinh” như nhịp đập “vô vọng” của trái tim thi sĩ lúc này vẫn đập, vẫn chưa quên.
Đời người người nào cũng biết, thuở đầu yêu… say cũng chỉ vì người. Nó tới “khu vườn của cô đó” chỉ để nói tới “cô đó”. Từ chiêm nghiệm về “khu vườn” hơn là trầm tư của “nàng” vượt rào để ra về. Trái tim thi sĩ dường như đã để lại trong “vườn người nào”, ra đi với một nỗi lòng “vô vọng”. Nhưng tình yêu đớn đau ko dễ dàng chấp nhận sự “vô vọng” của thất bại, để rồi lúc những kỉ niệm cháy bỏng, quang cảnh xuất hiện “đong đầy” lại càng đẹp hơn xưa nhưng ko có em. Có phải vì em ko, em ko phải của anh? Khát khao cháy bỏng, khát khao tới mức muốn “cướp đoạt”. Em chỉ là của anh, em là của anh! Trong tâm tưởng của thi sĩ, một “sông trăng” và một “con thuyền” xuất hiện trong vòng ko, như một sự cứu rỗi cho thi sĩ.
Chỉ có ánh trăng- dòng sông trăng mới có khả năng chảy đi bất kỳ nơi đâu để tìm “nàng” (bạn) ở bất kỳ đâu và đưa “nàng” về với thi sĩ:
Thuyền người nào cập bến sông trăng
Đêm nay tiếp tục chở trăng
“Sông trăng” – dòng sông của những ước mơ trong phút chốc cháy bỏng của thi sĩ như đang sống cùng nó. Dòng sông như “có thực”, câu thơ mộng mơ đó đẹp tới say đắm lòng người ngay cả lúc ko hiểu.
“Mộng” đạt tới cao độ rồi phải trở về toàn cầu thực mặc dù câu thơ tiếp theo là “vẫn đang mơ”:
Mo Khách đường xa, khách đường dài
Nhưng thi sĩ đã phần nào tỉnh ngộ để nhìn thấy:
Áo sơ mi của tôi quá trắng để nhìn thấy
Qua “vườn” để nói em “… như ngọc” nay qua “áo trắng” (áo em trắng quá) để nói em cao, ko biết em có với được ko? Nhất là nơi anh ở rất xa em! Với anh (vì khoảng cách) ngay cả hình bóng của anh cũng mờ trong sương mù.
Sương mù ở đây là sương mù
Thi sĩ nghĩ vậy! Đoán điều đó và thở dài
Bất kỳ người nào biết sự táo tợn?
Yêu chúng tôi. Nhưng tôi ko biết mọi người có yêu tôi ko? Tình yêu đơn phương ko bao giờ dẫn tới nỗi buồn, điều đó thật kỳ quặc trong cuộc sống. Nhưng đối với Hàn Mặc Tử: “Nỗi buồn” đã được thổi hồn thành bài thơ tuyệt tác, và “Đây thôn Vĩ Dạ” nơi có “vườn người nào” đã trở thành chốn bất hủ. Là một trong những ngôi làng đẹp nhất trong các làng quê Việt Nam.
Bạn thấy bài viết Giỏi Văn – Bài văn: Một chìa khoá để vào bài thơ “Đây thôn Vỹ Dạ” của Hàn Mặc Tử có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Giỏi Văn – Bài văn: Một chìa khoá để vào bài thơ “Đây thôn Vỹ Dạ” của Hàn Mặc Tử bên dưới để thpttranhungdao.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường THPT Trần Hưng Đạo
Phân mục: Ngữ Văn
Nguồn: thpttranhungdao.edu.vn
Trả lời