Dàn ý cuộc hội thoại giữa hồn Trương Ba và Đế Thích – Mẫu số 1
I. Mở bài
– Giới thiệu về Lưu Quang Vũ, tác phẩm Hồn Trương Ba da hàng thịt: Lưu Quang Vũ là một hiện tượng của sân khấu kịch trường những năm tám mươi của thế kỉ XX, là một trong những nhà soạn kịch tài năng nhất của nền văn học Việt Nam. Một trong những tác phẩm xuất sắc của ông là vở Hồn Trương Ba, da hàng thịt.
– Dẫn dắt giới thiệu nội dung cần phân tích: Nổi trội trong tác phẩm là cuộc hội thoại giữa Hồn Trương Ba với Đế Thích.
II. Thân bài
1. Hoàn cảnh dẫn tới cuộc hội thoại
Sau cuộc hội thoại với xác hàng thịt và những người thân trong gia đình, Trương Ba nhìn thấy ko thể tiếp tục sống bên ngoài một đằng, bên trong một nẻo. Chính vì vậy, ông đã tới bên cột nhà, lấy một nén hương châm lửa, thắp lên, Đế Thích xuất hiện.
2. Diễn biến cuộc hội thoại
– Trương Ba nói với Đế Thích ước vọng được sống trọn vẹn: “Tôi muốn được là tôi vẹn toàn”. Nhưng Đế Thích nói rằng ko thể thỏa mãn được ý muốn của Trương Ba vì xác của Trương Ba đã tan rữa trong bùn đất; Đế Thích khuyên Trương Ba nên chấp nhận hoàn cảnh thực tại vì toàn cầu vốn ko trọn vẹn.
– Trương Ba thẳng thắn chỉ ra sai trái của Đế Thích (chỉ nghĩ tới việc cho Trương Ba được sống tiếp, chứ ko nghĩ tới phải sống như thế nào); trình diễn quan niệm của mình về ý nghĩa của cuộc sống và dứt khoát xin trả lại thể xác cho anh hàng thịt.
– Đế Thích muốn sửa sai bằng một giải pháp khác là cho hồn Trương Ba nhập vào xác cu Tị và đưa ra những lí lẽ để thuyết phục Trương Ba. Trương Ba tưởng tượng thấy bao nhiêu rối rắm lúc phải sống nhờ trong thể xác cu Tị (chị Lụa, cái Gái sẽ nghĩ như thế nào, lý trưởng lại tới sách nhiễu…)
– Trương Ba từ chối được sống lại trong thể xác của cu Tí; yêu cầu Đế Thích sửa sai bằng một việc làm đúng, đó là cho cu Tị được sống lại. Đế Thích cuối cùng đã thuận theo đề xuất của Trương Ba, làm phép cho anh hàng thịt, cu Tị sống lại và Trương Ba thì chết hẳn.
3. Ý nghĩa của cuộc hội thoại
- Sự sống đáng quý nhưng ko thể sống bằng bất kỳ giá nào.
- Sự sống chỉ có ý nghĩa và con người chỉ thấy thanh thản lúc sống là chính mình, hài hòa giữa bên ngoài và bên trong, sự thống nhất giữa vong hồn và thể xác.
- Mọi sự chắp vá, gượng gạo ép chỉ mang lại lại khổ đau cho bản thân và người xung quanh.
III. Kết bài
Khẳng định lại trị giá của cuộc hội thoại giữa Hồn Trương Ba và Đế Thích cũng như đoạn trích Hồn Trương Ba, da hàng thịt.
Dàn ý cuộc hội thoại giữa hồn Trương Ba và Đế Thích – Mẫu số 2
I. Mở bài
Giới thiệu chung về Lưu Quang Vũ, tác phẩm Hồn Trương Ba, da hàng thịt. Dẫn dắt giới thiệu tới nội dung cần phân tích: cuộc hội thoại giữa hồn Trương Ba và Đế Thích.
II. Thân bài
1. Hoàn cảnh dẫn tới cuộc hội thoại
Sau ba tháng ngụ cư trong xác hàng thịt, Trương Ba ngày càng trở thành xa lạ với chính mình và với người thân, bị người thân nghi ngờ, xa lánh. Trong tâm trạng đớn đau, ngán ngẩm trước cuộc sống ko thật là mình, trước cái chỗ ở ko phải của mình, Hồn Trương Ba khát khao tách xa, rời khỏi thể xác thô lỗ: “Ta chỉ muốn rời xa mi tức khắc!”.
2. Diễn biến cuộc hội thoại
– Trương Ba nêu rõ ước vọng muốn được là mình trọn vẹn. Đế Thích ko thể thỏa mãn được ý muốn của Trương Ba vì xác của Trương Ba đã tan rữa trong bùn đất; Đế Thích khuyên Trương Ba nên chấp nhận hoàn cảnh thực tại vì toàn cầu vốn ko trọn vẹn.
– Trương Ba thẳng thắn chỉ ra sai trái của Đế Thích; trình diễn quan niệm của mình về ý nghĩa của cuộc sống và dứt khoát xin trả lại thể xác cho anh hàng thịt.
– Đế Thích muốn sửa sai bằng một giải pháp khác là cho hồn Trương Ba nhập vào xác cu Tị và đưa ra những lí lẽ để thuyết phục Trương Ba. Trương Ba tưởng tượng thấy bao nhiêu rối rắm lúc phải sống nhờ trong thể xác cu Tị.
– Trương Ba kiên quyết từ chối tái sinh trong thân thể non nớt của cu Tị, ko chấp nhận cảnh sống giả tạo; kêu gọi Đế Thích sửa sai bằng một việc làm đúng, đó là cho cu Tị được sống lại. Đế Thích cuối cùng đã thuận theo đề xuất của Trương Ba, làm phép cho anh hàng thịt, cu Tị sống lại và Trương Ba thì chết hẳn.
3. Ý nghĩa cuộc hội thoại
– Ý nghĩa của triết lý “hãy sống là chính mình” nhưng mà tác Lưu Quang Vũ muốn trình bày: Muốn sống đúng là chính mình thì mỗi chúng ta cần phải biết hài hoà giữa việc chăm lo cho vong hồn cũng như biết quý trọng và chăm sóc cho những nhu cầu thiết yếu của thể xác. Một loại chỉ biết trau chuốt vẻ ngoài và chạy theo những thèm muốn vật chất nhưng mà ko chăm lo cho đời sống tâm hồn.
=> Thông qua xác và hồn Lưu Quang Vũ nêu cao tư tưởng phải sống là chính mình đó mới chính là hạnh phúc thật sự của con người.
– Vong linh và thể xác là hai mặt tồn tại ko thể thiếu trong một con người, cả hai đều đáng trân trọng. Một cuộc sống thực thụ chân chính phải có sự hài hòa giữa vong hồn và thể xác
– Tác giả một mặt phê phán những dục vọng tầm thường, sự dung tục của con người, mặt khác ông vạch ra quan niệm phiến diện, xa vắng thực tiễn lúc khinh thường trị giá vật chất và những nhu cầu của thể xác.
– Con người cần có sự ý thức thắng lợi bản thân, chống lại những nghịch cảnh số phận, chống lại sự giả tạo để bảo vệ quyền sống thực thụ và khát vọng hoàn thiện tư cách.
III. Kết bài
Lưu Quang Vũ đã trình bày những tình huống truyện lạ mắt, qua những tranh chấp thâm thúy xuất hiện nhưng mà khắc họa rõ nét khát vọng sống là chính mình của nhân vật Hồn Trương Ba.
Dàn ý cuộc hội thoại giữa hồn Trương Ba và Đế Thích – Mẫu số 3
1. Mở bài
Giới thiệu về tác giả Lưu Quang Vũ cũng như tác phẩm tiêu biểu: Hồn Trương Ba, da hàng thịt.
2. Thân bài
* Trương Ba đã tự nhìn thấy: Con người sống cần có sự hài hòa giữa thể xác và tâm hồn, cần được sống là chính mình và cần phải sống có ý nghĩa.
* Ý kiến khác lạ giữa Trương Ba và Đế Thích:
– Đế Thích: “Ông chỉ nghĩ đơn giản là cho tôi sống nhưng sống như thế nào thì ông chẳng cần biết”.
– Trương Ba:
- Ko được bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo được: “Tôi muốn được là tôi trọn vẹn”.
- “Ko thể sống với bất kỳ giá nào được. Có những cái giá quá đắt, ko thể trả được tâm hồn tôi lại trở lại thanh thản, trong sáng như xưa”.
– Hành động mang tính bước ngoặt của Trương Ba: Trả lại xác cho anh hàng thịt còn Trương Ba sẽ chết.
– Phép thử của Đế Thích: Trương Ba sẽ nhập vào xác cu Tị.
– Kết quả: Trương Ba đã yêu cầu Đế Thích để cho cu Tị sống còn mình thì chết.
3. Kết bài
Khẳng định lại trị giá của cuộc hội thoại giữa Trương Ba và Đế Thích.
Phân tích Cuộc hội thoại giữa Hồn Trương Ba và Đế Thích
“Được sống làm người là vô cùng quý giá. Nhưng được sống là mình, sống trọn vẹn những trị giá mình có, sống trong sự hài hòa tự nhiên còn quý giá hơn”. Bằng trái tim nhạy cảm của một thi sĩ, bằng trí tuệ sắc sảo của một triết nhân, Lưu Quang Vũ qua đoạn trích trong vở kịch “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” đã làm nổi trội được một triết lý nhân sinh rất giàu ý nghĩa nhân văn “Ko thể bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo được. Tôi muốn được là tôi trọn vẹn”
Lưu Quang Vũ (1948 – 1988) quê gốc Đà Nẵng, sinh tại Phú Thọ trong một gia đình trí thức (bố là nhà viết kịch Lưu Quang Thuận) nên thiên hướng và năng khiếu nghệ thuật của Lưu Quang Vũ đã bộc lộ ngay từ nhỏ. Ông đã từng làm thơ và viết truyện ngắn. Từ năm 1978 tới 1988, ông là chỉnh sửa viên Tạp chí “Sân khấu” và mở đầu sáng tác kịch nói – Vở kịch đầu tay là “Sáng mãi tuổi 17”. Và sau đó, một nguồn lực thông minh đột khởi, mạnh mẽ, phong phú đã bùng cháy dưới ngòi bút Lưu Quang Vũ. Với những vở kịch chấn động dư luận như: “Nàng Si – ta”, “Lời nói điêu cuối cùng”, “Lời thề thứ 9”, “Tôi và chúng ta”…, Lưu Quang Vũ ko chỉ trở thành một hiện tượng đặc thù của sân khấu kịch những năm 80 của thế kỉ 20, nhưng mà còn được coi là một trong những nhà soạn kịch tài năng nhất của nền nghệ thuật Việt Nam hiện đại. Ông tạ thế trong một tai nạn oto thảm khốc (1988), giữa lúc tài năng đang nổ.
“Hồn Trương Ba, da hàng thịt” (Viết năm 1981, nhưng tới năm 1984 mới ra mắt công chúng), là một trong những vở kịch rực rỡ nhất của Lưu Quang Vũ đã công diễn nhiều lần trên sân khấu trong và ngoài nước. Từ một tình tiết dân gian, Lưu Quang Vũ đã xây dựng thành một vở kịch nói hiện đại, đặt ra nhiều vấn đề mới mẻ, có ý nghĩa triết lý và nhân văn thâm thúy.
Trương Ba bị đẩy vào một nghịch lý đầy trớ trêu, trớ trêu: vong hồn mình phải trú ngụ nhờ trong thể xác anh hàng thịt, “một thể xác kềnh càng thô lỗ”. Từ đây tâm hồn Trương Ba đành phải chiều theo một số nhu cầu tự nhiên của xác anh hàng thịt.
Vong linh vốn nhân hậu, trong sạch và bản tính thẳng thắn của Trương Ba xưa kia, nay vì sống mượn, gá lắp và lệ thuộc nên không những đã ko sai khiến được xác anh hàng thịt thô phàm, nhưng mà trái lại, còn bị cái xác thịt đó điều khiển, dần dần bị nhiễm độc, bị tha hóa bởi những cái tầm thường đầy thèm muốn vật chất thấp kém của xác thịt anh đồ tể như “thèm ăn ngon, thèm rượu thịt…”
Ý thức được điều đó, hồn Trương Ba dằn vặt, khổ đau và quyết định chống lại bằng cách tách ra khỏi xác anh hàng thịt để tồn tại độc lập, ko lệ thuộc vào thể xác. Xác anh hàng thịt biết rõ những nỗ lực đó là vô ích, nên đã cười mỉa mai, nhạo báng hồn Trương Ba, tuyên bố về sức mạnh âm u, đui mù mù gớm ghê của mình, hơn nữa còn ve vãn hồn Trương Ba thỏa hiệp, vì “cả hai đã hòa vào nhau làm một rồi!”
Trước những phép tắc “ti tiện ” và đớn hèn ko thể chấp thu được của xác hàng thịt, Trương Ba đã nổi nóng, đã khinh bỉ, đã quở mắng xác hàng thịt là hèn kém, nhưng đồng thời cũng ngậm ngùi chua chát, thấm thía cái nghịch cảnh đầy thảm kịch nhưng mà mình đã lâm vào và đành nhập trở lại xác hàng thịt trong nỗi vô vọng. Từ đó đi tới giải pháp “chung sống hòa bình” mang tên “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” bằng “trò chơi tâm hồn”. Luật chơi là hồn cứ việc nghĩ mình cao khiết, thánh thiện, thẳng thắn, làm điều gì xấu, thì cứ việc đổ tội cho xác để được thanh thản. Bù lại hồn sẽ làm đủ mọi việc để thỏa mãn những thèm khát tầm thường của thể xác.
Tuy Trương Ba được trả lại cuộc sống nhưng là cuộc sống đáng hổ thẹn, vì phải sống chung với sự dung tục và bị sự dung tục tầm thường đồng hóa, ngự trị, lấn lướt và dần dần sẽ tàn phá những gì trong sạch, đẹp tươi cao quý trong con người.
Đời sống con người đâu chỉ gói gọn trong những nhu cầu bản năng thuần túy? Và cũng đừng bỏ bễ thể xác để chỉ biết tới một thứ vong hồn chung chung trừu tượng, ko thuộc về một người nào cả trên cõi đời này. Cuộc đấu tranh giữa vong hồn và xác thịt là cuộc đấu tranh giữa đạo đức và tội vạ, giữa khát vọng, hoài bão cao cả với dục vọng, thèm muốn tầm thường, giữa phần “người” và phần “con” luôn diễn ra hàng ngày, hàng giờ trong mỗi con người. “Hai hình tượng hồn Trương Ba và xác thịt ở đây, do đó mang ý nghĩa ẩn dụ: một bên đại diện cho sự trong sạch, nhân hậu, thẳng thắn và khát vọng sống thanh cao, xứng đáng với danh nghĩa con người và một bên là sự tầm thường, dung tục”. Từ đó khẳng định: giữa vong hồn và thể xác, giữa tính cách và ngoại hình là sự thống nhất, trọn vẹn.
Cuộc hội thoại giữa Trương Ba và người thân (vợ, con dâu, cháu gái) càng làm cho ông khổ đau hơn.
Trước sự thực phũ phàng, đau lòng: Trương Ba ko còn giữ được đời sống riêng nguyên vẹn, trong sạch, thẳng thắn nhưng mà đang bị cái thể xác đó lấn lướt, làm tha hóa, dần dần trở thành xa lạ với mọi người, từ người vợ giàu mến thương, tới người con dâu hiếu thảo đầy thông cảm thương xót Trương Ba, tới đứa cháu gái hồn nhiên, thẳng thắn, trong trắng đều ko thừa nhận Trương Ba và đã trả lời Trương Ba bằng những câu nói thấm đẫm nước mắt xót đau, tuyệt vọng.
Biết mình tương tự trong con mắt người thân, Trương Ba đã đi tới một phản kháng quyết liệt: “Ko cần cái đời sống do mày mang lại!”
Gặp lại Đế Thích, Trương Ba trình bày thái độ kiên quyết từ chối, ko chấp nhận cái cảnh trớ trêu đầy tính bi hài của mình : “ Bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo được”. Trương Ba thẳng thắn chỉ ra sai trái của Đế Thích bằng những lời trách cứ, phê phán gay gắt: “Sống nhờ… đã là chuyện ko nên, đằng này tới cái thân tôi cũng phải nhờ anh hàng thịt. Ông chỉ nghĩ đơn giản là cho tôi sống, nhưng sống như thế nào, thì ông chẳng cần biết. Ko thể sống với bất kỳ giá nào…” Đây quả là một sự “bừng ngộ” một cuộc cách mệnh lớn lao trong nhận thức của Trương Ba về sự sống và hạnh phúc .
Trương Ba trả lại xác cho anh hàng thịt, chấp nhận cái chết để vong hồn được trong sạch, thanh cao. Là con người, Trương Ba “vẫn rất ham sống” nhưng kiên quyết “Ko nhập vào hình thù người nào nữa… Hãy để cho tôi được chết hẳn”. Hồn Trương Ba hóa thân vào các sự vật thân yêu, tồn tại vĩnh viễn kế bên những ý trung nhân yêu mình như màu xanh bất tử của cây cối.
Qua các màn hội thoại nói trên, toát lên vẻ đẹp tâm hồn của con người trong cuộc đấu tranh chống lại sự dung tục, giả tạo để bảo vệ quyền được sống trọn vẹn hợp với lẽ tự nhiên cùng sự hoàn thiện tư cách con người “Ko thể bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo được. Tôi muốn được là tôi trọn vẹn”.
Ý nghĩa nhân văn, chất thơ của triết lý tràn đầy ý thức sáng sủa của Lưu Quang Vũ là ở chỗ đó. Vở kịch vang lên bài ca thắng lợi về cái Thiện, cái Đẹp của sự sống thực thụ. “Được sống làm người quý giá thật, nhưng được sống đúng là mình, sống trọn vẹn những trị giá mình vốn có và theo đuổi còn gì quý giá hơn. Sự sống chỉ thực sự có ý nghĩa lúc con người được sống tự nhiên với sự hài hòa giữa thể xác và tâm hồn ”.
Cám ơn bạn đã ghé thăm Website của Trường Trường THPT Trần Hưng Đạo
Phân mục: Giáo dục
Trả lời