Cảm nhận đoạn trích Trao duyên trong Truyện Kiều (Nguyễn Du) bao gồm dàn ý cụ thể cùng 15 bài văn mẫu hay nhất do thầy cô trường Cmm.edu.vn soạn sẽ giúp những em có thêm nhiều gợi ý mới lạ để hoàn thành tốt bài tập làm văn của mình trở thành sinh động, đẹp nhất.
Đề bài: Cảm nhận đoạn trích Trao duyên trong Truyện Kiều (Nguyễn Du)
Cảm nhận đoạn trích Trao duyên trong Truyện Kiều (Nguyễn Du)
Dàn ý cảm nhận Trao duyên trong Truyện Kiều của Nguyễn Du
1. Mở bài
– Giới thiệu tác giả Nguyễn Du và Truyện Kiều
– Giới thiệu đoạn trích Trao duyên
2. Thân bài
a. Lời nhờ cậy trao duyên của Thúy Kiều (12 câu thơ đầu)
* Bốn câu đầu: Lời nhờ cậy của Thúy Kiều
– Những từ ngữ “cậy”, “chịu” trong lời nói và hành động “lạy”, “thưa” làm cho lời nhờ cậy trở thành vô cùng tha thiết.
– “Cậy” vừa mang theo sự khẩn cầu thiết tha vừa vô hình tạo ra sức nặng.
– Kiều sử dụng lời nói, hành động của người chịu ơn để nói với Thúy Vân.
=> Cách xử sự của Kiều vẫn trình bày sự sắc sảo, thông minh khôn khéo và tế nhị.
* Tám câu tiếp: Sự thuyết phục của Thúy Kiều
– 4 câu thơ tiếp: Thúy Kiều Kể về mối tình với chàng Kim
+ Quạt ước” và “chén thề” là những hình ảnh ước lệ tượng trưng gợi nhắc những kỉ niệm tình yêu xinh tươi với chàng Kim.
– 4 câu thơ sau: Lí do Kiều quyết định trao duyên
+ Biến cố gia đình ập tới, Kiều buộc phải từ bỏ tình yêu để làm tròn chữ hiếu
+ Thúy Vân vẫn còn trẻ, còn cả tương lai phía trước
+ Kiều mong Thúy Vân thấu hiểu và đồng ý lời thỉnh cầu của mình. Thậm chí, Thúy Kiều nhắc tới cả tình thân ruột thịt và cái chết.
=> Thúy Kiều là người sắc sảo tinh tế, hiếu thảo, trọng tình nghĩa.
b. Thúy Kiều trao kỉ vật và dặn dò Thúy Vân (14 câu thơ tiếp theo)
* Sáu câu đầu: Thúy Kiều trao kỉ vật cho Thúy Vân
– Tất cả những kỉ vật như “chiếc vành”, “bức tờ mây”, “phím đàn”, “mảnh hương nguyền” đều là minh chứng cho một đoạn tình cảm sâu nặng.
– Hai từ “của chung” trình bày sự bối rối, ngập ngừng, cho thấy tâm trạng của Kiều lúc trao lại kỉ vật cho em.
– Sự tranh chấp, xung đột: Lí trí thì chỉ cách bảo dứt khoát trao đi nhưng tình cảm thì lại ko thể.
* Tám câu thơ tiếp: Lời dặn dò của Kiều
– Kiều nhường nhịn như có dự cảm về thế cuộc mình và cái chết: hiu hiu gió, hồn, nát thân liễu ý trung nhân, dạ đài, người thác oan
=> Trình bày sự đớn đau, vô vọng của Kiều và tấm lòng thủy chung của nàng. Ngay cả lúc chết đi vẫn hướng về Kim Trọng
c. thực tiễn xót xa và lời nhắn gửi tới chàng Kim (tám câu thơ cuối)
– Dù do tình cảnh ép buộc, nàng vẫn cảm thấy mình là người có lỗi, mình là người đã cô phụ chàng Kim. – – Tiếng gọi Kim Trọng chứa lên tha thiết và nghẹn ngào. Cả đoạn thơ như những tiếng than rứt ruột.
=> Kiều quên đi nỗi đau của mình nhưng nghĩ nhiều tới người khác
d. Thẩm định nghệ thuật
– Cách sử dụng thể thơ lục bát thuần thục, thông minh
– những thành ngữ dân gian
– Khẳng định tài năng của Nguyễn Du
3. Kết bài
Nói chung lại trị giá nội dung và nghệ thuật của đoạn trích
Sơ đồ tư duy cảm nhận đoạn trích Trao duyên
Sơ đồ tư duy cảm nhận đoạn trích Trao duyên
15 Bài mẫu Cảm nhận đoạn trích Trao duyên trong Truyện Kiều lớp 10 hay nhất
Cảm nhận đoạn trích Trao duyên – Mẫu 1
Nguyễn Du là thi sĩ lỗi lạc của nền văn học Việt Nam. Thông qua tuyệt bút “Truyện Kiều”, tác giả đã tái tạo đầy trung thực hình ảnh một xã hội phong kiến cuối thế kỉ XVIII, đầu thế kỉ XIX mục nát, bất công đã chèn lấn, đùn đẩy con người tới bước đường cùng. “Trao duyên” là một trong những đoạn trích rực rỡ trong truyện Kiều, tuy chỉ là một trích đoạn ngắn nhưng đã phần nào trình bày được diễn biến tâm lí phức tạp, sự xâu xé trong tâm trạng của nàng Kiều trong đêm cậy nhờ Thúy Vân trả ân tình cho chàng Kim.
Sau lúc bị thằng bán tơ hãm hại, gia đình gặp biến cố, Thúy Kiều đã quyết định bán mình cho Mã Giám Sinh để cứu cha và em trai bị bắt giam. Đặt chữ hiếu lên trên cũng có nghĩa Thúy Kiều phải từ bỏ mối tình đẹp còn đang dang dở với Kim Trọng. Ko thể thực hiện lời thề nguyền lứa đôi, Thúy Kiều nhờ Thúy Vân thay mình hoàn thành lời hứa với Kim Trọng dẫu trong lòng có bao đớn đau, xót xa:
“Cậy em em có chịu lờiNgồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưaGiữa đường đứt gánh tương tưKeo loan chắp mối tơ thừa mặc em”
Xét về địa vị trong gia đình, Thúy Kiều là chị, người có vai vế cao hơn so với Thúy Vân. Tuy nhiên, lúc trao duyên, Thúy Kiều đã sử dụng những từ “cậy”, “chịu” và có những hành động “lạy”, “thưa” làm cho lời nhờ cậy càng trở thành tha thiết; ko khí của cuộc trò chuyện vì vậy cũng nghiêm túc, thiêng liêng hơn. Thúy Kiều sử dụng từ “cậy” nhưng ko phải từ “nhờ” vừa tạo ra sự tha thiết trong lời nói vừa tạo ra sức nặng khiến Thúy Vân khó có thể từ chối. Thúy Kiều muốn Thúy Vân thay mình bù đắp cho chàng Kim nhưng cũng hiểu rằng tương tự sẽ bất công, thiệt thòi cho Vân nên đã có những hành động trọng thể, trái với nghi lễ: quỳ, lạy.
Quyết định trao duyên cho Thúy Vân ko chỉ trình bày sự tin tưởng tuyệt đối của Thúy Kiều với em nhưng qua những hành động trọng thể còn cho thấy Thúy Kiều thực sự đã coi Thúy Vân như ân nhân, người đã trợ giúp mình trong cơn nguy nan. Những lời nói của Thúy Kiều với Thúy Vân lúc trao duyên đều vô cùng dứt khoát, mạnh mẽ “Keo loan chắp mối tơ thừa mặc em”, tuy nhiên đằng sau sự vô tư, mạnh mẽ đó lại là nỗi đau thấu tâm tư bởi với Thúy Kiều, mối tình với Kim Trọng đâu phải mối tình trăng gió thoáng qua nhưng là mối tình khắc cốt ghi tâm.Sau lúc thuyết phục em bằng những lời lẽ và hành động sắc sảo, khiến em ko thể từ chối, Thúy Kiều đã có những tâm tư đầy thiết tha về mối tình dang dở của mình với chàng Kim:
“Kể từ lúc gặp chàng KimKhi ngày quạt ước, lúc đêm chén thềSự đâu sóng gió bất kìHiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai”
Kiều đã kể cho em về cuộc gặp mặt và đính ước cùng chàng Kim. Những hình ảnh ước lệ “quạt ước”, “chén thề” một lần nữa làm sống dậy những kỉ niệm tình yêu xinh tươi, sâu đậm với chàng Kim nhưng cũng gợi ra bao đớn đau, xót xa của thực tiễn lúc hiện thực trái ngang đã chia rẽ tình yêu lứa đôi. Kim Trọng về quê chịu tang chú, Thúy Kiều chấp nhận bán mình cứu cha, đặt chữ hiếu lên trên chữ tình làm cho tơ duyên ko thể vẹn tròn “Hiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai”.
“Ngày xuân em hãy còn dàiXót tình máu mủ thay lời nước nonChị dù thịt nát xương mònNgậm cười hoàng tuyền vẫn còn thơm lây”
Thúy Kiều mang những tâm tư, nỗi đau từ tận đáy lòng để thổ lộ cùng Thúy Vân chỉ kỳ vọng Vân có thể thấu hiểu và đồng ý với yêu cầu của mình. Để lời yêu cầu có thêm sức nặng, Thúy Kiều đã nhắc tới tình máu mủ và cả cái chết, thế mới thấy ước nguyện trao duyên của Thúy Kiều tha thiết, đớn đau tới nhường nào. “Thịt nát xương mòn”, “ngậm cười hoàng tuyền” ko chỉ là những lí lẽ thuyết phục khiến Thúy Vân ko thể từ chối nhưng còn là những dự cảm ko lành của Thúy Kiều về tương lai, số phận của mình.
Qua lời trao duyên của Thúy Kiều, ta có thể thấy được sự sắc sảo, thông minh, khôn khéo nhưng thấu tình trong lời thuyết phục của nàng. Để hoàn thành nghi tiết của việc trao duyên, Thúy Kiều đã trao lại cho Thúy Vân những kỉ vật tình yêu của mình với Kim Trọng:
“Chiếc vành với bức tờ mâyDuyên này thì giữ, vật này của chungDù em nên vợ nên chồngXót người bạc phận ắt lòng chẳng quênMất người còn chút của tinPhím đàn với mảnh hương nguyền ngày xưa”
Những kỉ vật tình yêu “chiếc vành”, “bức tờ mây”, “phím đàn”, “mảnh hương nguyền” gợi ra đoạn tình cảm sâu nặng, thiêng liêng của mối tình Kim – Kiều. Vì nó gắn với tình yêu, những nguyện thề thiêng liêng nên lúc trao lại cho Thúy Vân, Kiều lại có chút xót xa, ko lỡ. tới đây, ta có thể thấy được sự tranh chấp giữa lí trí và tình cảm của nàng Kiều. nếu như như những câu thơ trên, Kiều trình bày sự dứt khoát, mạnh mẽ đầy khôn khéo lúc trao lời thì tới lúc trao kỉ vật lại trình bày rõ sự tiếc nuối, xót xa. Lời nói như uất nghẹn, như chực trào nức nở đã trình bày nỗi đau rứt ruột của người con gái trước những ngang trái của thế cuộc.
Chấp nhận trao duyên cũng là chấp nhận chặt đứt mối quan hệ với chàng Kim. Sau lúc trao lại những kỉ vật cho Thúy Vân, trong nỗi đớn đau cùng cực, Thúy Kiều thờ thẫn như người vừa đánh rơi vong linh, chỉ còn lại những độc thoại đớn đau cùng một tâm trí tuyệt vọng, túng quẫn:
“Ôi Kim lang! Hỡi Kim LangThôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây”
Đoạn trích “Trao duyên” đã giúp ta hiểu rõ hơn về tài năng mô tả tâm lí nhân vật bậc thầy của đại thi hào Nguyễn Du, đặc trưng trong việc khắc họa tâm trạng đớn đau, xót xa của nàng Kiều lúc quyết định trao duyên, đoạn tuyệt mối tình xinh tươi, thiêng liêng với chàng Kim. Cũng qua đây, tác giả lên án xã hội phong kiến bất công, đồng thời phân trần sự đồng cảm của mình với số phận thống khổ, ngang trái của con người, nhất là người phụ nữ trong xã hội xưa.
Cảm nhận đoạn trích Trao duyên – Mẫu 2
Nhắc tới văn học Việt Nam, ngay cả bằng hữu quốc tế, ko người nào ko biết tới “Truyện Kiều” của đại thi hào Nguyễn Du. 3245 câu thơ lục bát, mỗi câu đều thấm vào lòng người, rung động cả thời kì. “Trao duyên” là một trong những đoạn trích rực rỡ trong truyện Kiều. Đoạn trích đã tái tạo thành công diễn biến tâm lí phức tạp và sự xâu xé tâm trạng của Kiều trong đêm cậy nhờ Thúy Vân trả ân tình cho chàng Kim.
Thúy Kiều và Kim Trọng gặp nhau, trai tài gái sắc đem lòng cảm mến. Một đêm trăng thanh đã định ra lời thề nguyền. Song Kim Trọng phải về quê chịu tang chú ruột. Biến cố cũng bất thần ập tới với gia đình Thúy Kiều. Để cứu cha và em trai, Kiều buộc phải bán mình cho Mã Giám Sinh. Vì làm tròn chữ hiếu, nàng đành phải từ bỏ mối tình tốt đẹp với Kim Trọng. Lời thề nguyền trước đó ko bao lâu, Kiều ko thể thực hiện được. Vào đêm trước ngày theo Mã Giám Sinh, Thúy Kiều quyết định nhờ cậy Thúy Vân thay mình trả tình nghĩa cho Kim Trọng.
“Cậy em em có chịu lờiNgồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưaGiữa đường đứt gánh tương tưKeo loan chắp mối tơ thừa mặc em”
Trong gia đình Vương ông, Thúy Kiều là chị, Thúy Vân là em. Kiều vốn có vai vế cao hơn so với Thúy Vân. Nhưng lúc trao duyên, từ hành động tới cử chỉ, Thúy Kiều đều tự hạ mình để khẩn cầu em. Những từ ngữ “cậy”, “chịu” trong lời nói và hành động “lạy”, “thưa” làm cho lời nhờ cậy trở thành vô cùng tha thiết. Ko khí cuộc trò chuyện từ đó cũng trở thành nghiêm túc, thiêng liêng hơn. Ko phải “nhờ” nhưng là “cậy”. “Cậy” vừa mang theo sự khẩn cầu thiết tha vừa vô hình tạo ra sức nặng. Dù muốn em thay mình tiếp nối mối duyên với Kim Trọng. Song Thúy Kiều vẫn hiểu rằng như thế là bất công với Thúy Vân. Những lời nói và hành động trái với vai vế nghi lễ, chứa đầy sự trọng thể do vậy mới xuất hiện.
Là chị, nhưng Kiều ko đứng ở vị trí của người chị nhưng sử dụng tư thế của người chịu ơn để nói với Thúy Vân. Lời nhờ cậy ngỏ ra vẫn còn dè dặt, ko bắt ép nhưng “mặc em” quyết định. Tình yêu với Kim Trọng ko phải mờ nhạt thoáng qua nhưng là khắc cốt ghi tâm. Từ bỏ, Kiều phải chịu đựng nỗi đau tan tành cõi lòng. Nhưng ngay cả trong hoàn cảnh đó, cách xử sự của Kiều vẫn trình bày sự sắc sảo, thông minh khôn khéo và tế nhị.
Để thuyết phục Thúy Vân, Kiều đã nói về tình cảnh buộc phải của mình và mối tình dang dở với chàng Kim:
“Kể từ lúc gặp chàng KimKhi ngày quạt ước, lúc đêm chén thềSự đâu sóng gió bất kìHiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai”
“Quạt ước” và “chén thề” là những hình ảnh ước lệ tượng trưng gợi nhắc những kỉ niệm tình yêu xinh tươi với chàng Kim. Đồng thời cũng như một lưỡi dao sắc, gợi bao đớn đau, xót xa của hiện thực. Tình yêu lứa đôi bị chia cắt, dang dở.
“Ngày xuân em hãy còn dàiXót tình máu mủ thay lời nước nonChị dù thịt nát xương mònNgậm cười hoàng tuyền vẫn còn thơm lây”
Trong sâu thẳm tâm hồn người con gái tài sắc vẹn toàn là những tâm tư và nỗi đau khắc cốt ghi tâm. Từng câu từng chữ đều thăm thẳm đớn đau xé lòng. Kiều mong Thúy Vân thấu hiểu và đồng ý lời thỉnh cầu của mình. Thậm chí, Thúy Kiều nhắc tới cả tình thân ruột thịt và cái chết. ước nguyện trao duyên quả thực tha thiết, xót xa khôn xiết. “Thịt nát xương mòn”, “ngậm cười hoàng tuyền” đều là những lí lẽ thuyết phục khiến Thúy Vân ko thể từ chối. Ngoài ra cũng như mang theo nhưng dự cảm ko lành của nàng về tương lai, số phận thảm kịch nhiều sóng gió.
Sau lúc thuyết phục em bằng lời lẽ khôn khéo, thấu tình đạt lí, Thúy Kiều đã trao lại cho Thúy Vân những kỉ vật tình yêu của mình với Kim Trọng, hoàn thành nghi tiết trao duyên:
“Chiếc vành với bức tờ mâyDuyên này thì giữ, vật này của chungDù em nên vợ nên chồngXót người bạc phận ắt lòng chẳng quênMất người còn chút của tinPhím đàn với mảnh hương nguyền ngày xưa”
Tất cả những kỉ vật như “chiếc vành”, “bức tờ mây”, “phím đàn”, “mảnh hương nguyền” đều là minh chứng cho một đoạn tình cảm sâu nặng, minh chứng cho một mối tình xinh tươi mang tên Kim – Kiều. Dù dang dở, dù thuộc về quá khứ, nó vẫn vô cùng thiêng liêng với Kiều, trao lại cho em, lòng nàng ko thể nén được nỗi xót xa, ko nỡ. Đây chính là thời khắc lí trí và tình cảm của nàng xảy ra tranh chấp.
Hai từ “của chung” trình bày sự bối rối, ngập ngừng, cho thấy tâm trạng của Kiều lúc trao lại kỉ vật cho em. Lí trí thì chỉ cách bảo dứt khoát trao đi nhưng tình cảm thì lại ko thể. nếu như như trước đó, Kiều tỏ ra đầy dứt khoát, khôn khéo trong lời nói. Thì tới đây, câu từ đều thấm đượm sự tiếc nuối, xót xa. Từng lời nói như nghẹn lại, trực trào nức nở, mang nặng nỗi đau xé ruột xé gan của người con gái lần đầu rung động trước những ngang trái thế cuộc.
“ngày mai dù có bao giờĐốt lò hương đó, so tơ phím này,Trông ra ngọn cỏ lá câyThấy hiu hiu gió thì hay chị về.Hồn còn mang nặng lời thềNát thân liễu ý trung nhân, đền nghì trúc mai.Dạ đài cách mặt khuất lờiRưới xin chén nước cho người thác oan”
Kiều nhường nhịn như có dự cảm về thế cuộc mình và cái chết. Nàng tự nhận mình bạc phận, nghĩ tới cả tình cảnh mình chết đi. Dù phải tới một toàn cầu khác, dù ko thể trở lại cuộc sống thông thường và số phận mỏng mảnh. Kiều vẫn ko hề thanh thoát nhưng còn nặng lòng hơn với tơ duyên, canh cánh vẫy vùng trong sự bất lực thác oan, đớn đau.
Chấp nhận trao duyên cũng là chấp nhận từ bỏ đoạn tình cảm tốt đẹp này, cắt đứt mối liên hệ với chàng Kim. Vậy nên, lúc trao kỉ vật cho Thúy Vân, vong linh của nàng nhường nhịn như cũng đánh rơi. Nỗi đớn đau bấy giờ ko kìm nén nỗi nhưng trào dâng trong tâm trí tuyệt vọng, túng quẫn:
“Hiện giờ trâm gãy gương tanKể sao cho xiết muôn vàn ân ái!Trăm nghìn gửi lạy tình quân,Tơ duyên ngắn ngủi có ngần đó thôiPhận sao phận bạc như vôi!đành rằng nước chảy hoa trôi lỡ làngÔi Kim lang! Hỡi Kim LangThôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây”
Dù do tình cảnh ép buộc, dù do sóng gió tai ương bất thần ập tới. Nàng vẫn cảm thấy mình là người có lỗi, mình là người đã cô phục chàng Kim. Tiếng gọi Kim Trọng chứa lên tha thiết và nghẹn ngào. Cả đoạn thơ như những tiếng than rứt ruột. Mọi thảm kịch, mọi khổ đau và tình cảm sâu nặng của Thúy Kiều nhường nhịn như đã lên tới đỉnh điểm. Song, chúng ta vẫn nghe thấy trong đó cả tiếng lòng thông cảm của tác giả và sự trân trọng cô gái trọng tình nghĩa.
“Trao duyên” là bức tranh tái tạo thảm kịch tình yêu tan vỡ muôn vàn xót xa của Thúy Kiều. từ đó tác giả đã làm bật lên được vẻ đẹp của Thúy Kiều: thủy chung da diết nhưng cũng sắc sảo mặn nhưng. Đồng thời, đại thi hào Nguyễn Du cũng trình bày được tài năng mô tả tâm lí nhân vật bậc thầy. Ko chỉ là tấm lòng đồng cảm xót thương, Nguyễn Du còn nhường nhịn như hóa thân thành nhân vật để tự trải lòng. Nội tâm Thúy Kiều nhờ đó được tái tạo vô cùng toàn diện. Đằng sau tất cả những điều đó là một tấm lòng nhân hậu, ý thức nhân đạo và con mắt nhìn thấu sáu cõi của Nguyễn Du.
Có thể nói, đoạn trích là sự phối hợp hài hòa giữa thể thơ lục bát và những giải pháp tu từ. Đặc trưng qua những thành ngữ dân gian, tiếng nói bình dân và tiếng nói không thừa nhận học, Nguyễn Du đã khắc họa thành công tâm trạng đớn đau dằn vặt của Kiều lúc trao duyên. Từ đó làm vượt trội hình ảnh người con gái trọng tình trọng nghĩa. Đoạn trích ko chỉ làm vượt trội tài năng mô tả tâm lí nhân vật bậc thầy của đại thi hào Nguyễn Du. Nhưng còn trình bày cả tấm lòng nhân đạo thâm thúy, tình mến thương và sự thông cảm của Nguyễn Du dành cho nhân vật.
Đoạn trích “Trao duyên” với những trị giá về nội dung và nghệ thuật đó thực sự đã mang tới cho chúng ta cái nhìn trung thực hơn về thời đại. Thời đại đồng tiền có thể giày đạp số phận con người, băng hoại đạo đức và đầy rẫy bất công. Để rồi rất nhiều năm qua đi, người ta vẫn nhớ mãi tác phẩm mang đầy trị giá nhân đạo “Truyện Kiều”.
Cảm nhận đoạn trích Trao duyên – Mẫu 3
Truyện Kiều là một tác phẩm bất hủ của Nguyễn Du nói riêng và nền văn học nước nhà nói chung. Đoạn “Trao duyên” trích trong tác phẩm là đoạn rực rỡ khắc họa thành công dòng tâm trạng của Thuý Kiều lúc ngậm ngùi trao duyên cho em gái Thuý Vân.
Theo mạch truyện, ước nguyện kết duyên trăm năm của Thúy Kiều và Kim Trọng chưa được bao lâu thì tai biến xảy tới với gia đình Kiều. Ko đành lòng trước sự khổ sở nhưng cha và em phải gánh chịu, Kiều quyết định bán mình để cứu gia đình. Mọi việc nhường nhịn như đã xong xuôi, Kiều thức trắng đêm nghĩ tới chàng Kim và tình yêu mặn nồng cùng chàng, vừa day dứt vừa tiếc nuối, Kiều đành cậy nhờ em gái kết duyên với Kim. Đoạn trích từ câu 723 tới câu 756 của tác phẩm:
Thuý Kiều mở lời với em:
“Cậy em em có chịu lời,Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa.”
Cả cử chỉ và lời nói của Kiều đều chung một niềm trông mong, nhờ cậy. Hành động “lạy” em của Kiều đã đặt Thúy Vân vào tình huống khó có thể từ chối đồng thời cũng là tín hiệu cho thấy việc nhưng Kiều sắp nói với Vân đây là vô cùng hệ trọng:
“Giữa đường đứt gánh tương tưKeo loan chắp mối tơ thừa mặc em”
Thành ngữ “đứt gánh tương tư” được tác giả vận dụng trình bày có ý chỉ tình yêu dang dở của Kiều -Kim. Tình cảm của hai người vừa mới chớm nở, chưa kịp tới ngày viên mãn thì đành ‘đứt gánh”, sóng gió ập tới. Chấp nhận dở dang, Kiều ngậm ngùi trong khổ đau trao lại cho em mối “tơ thừa”. Kiều hiểu được sự thiệt thòi của Vân lúc nhận chắp mối duyên với Kim Trọng, bởi dù với Kiều đó là tình yêu đẹp thì với Vân đó chỉ là mối “tơ thừa” nhưng thôi. Hai từ mặc em được tác giả đặt cuối câu cho thấy Kiều đang đặt hết kỳ vọng vào Vân, mong Vân thay mình làm vẹn tròn nghĩa nặng với chàng Kim.
Lời đã nói ra nhưng nào dễ trút đi những nỗi niềm trong tâm trí. Dằn lòng mình, Kiều tâm tư với em những kỉ niệm đẹp của mối tình với Kim:
“Kể từ lúc gặp chàng Kim,Lúc ngày quạt ước lúc đêm chén thề.”
Điệp từ “lúc” được sử dụng như càng khẳng định tình cảm sắt son của Kiều và Kim Trọng. Họ đã gặp mặt, hứa hò, cùng nhau ước nguyện, uống chén rượu giao bôi. Đang sống trong những kỉ niệm đẹp, Kiều lại trở về với hiện thực phũ phàng, đắng cay:
“Sự đâu sóng gió bất kì,Hiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai.”
Cơn sóng gió ập tới bất thần khiến Kiều và gia đình lâm vào nguy biến. Giữa chữ hiếu với gia đình và chữ tình với Kim Trọng, nàng đã lựa chọn chữ hiếu- bán mình để cứu cha và em. Nhưng vẹn đạo làm con, nàng đành buông tay với mối tình dang dở, trở thành kẻ phụ tình. Nàng nghĩ về tình yêu với chàng Kim, ko muốn Kim phải chịu sự khổ đau như mình đang gặm nhấm, đành nhờ cậy Vân. Để thuyết phục em thêm, Kiều thủ thỉ:
“Ngày xuân em hãy còn dài,Xót tình máu mủ thay lời nước non.Chị dù thịt nát xương mòn,Ngậm cười hoàng tuyền hãy còn thơm lây.”
Bốn câu thơ thốt lên bằng tất cả niềm kỳ vọng, sự mong cầu, bốn câu thơ như là một lời cầu xin tha thiết tự tận đáy lòng của Kiều. Sự thông minh của Kiều là khôn khéo lấy thú vui của mình được “thơm lây” nơi hoàng tuyền nhằm khiến Thúy Vân có ko muốn cũng ko thể từ chối. Hơn nữa, với Vân, những tháng ngày thanh xuân còn dài, Vân còn tuổi xanh, còn thời kì còn với Kiều thì bán thân coi như là kết thúc tuổi xanh, chôn vùi thanh xuân của mình. Những lý do của Kiều đưa ra vừa hợp lẽ, hợp tình khiến Vân nào thể ko nhận lời nhờ cậy từ người chị đáng thương.
Lúc trao “chút của tin” – chiếc vành với bức tờ mây, Thúy Kiều nhớ tới đêm thề nguyền trong quá khứ, vừa tiếc thương vừa xót xa khôn nguôi, Kiều ngậm ngùi với nỗi đớn đau tột cùng:
“ngày mai dù có bao giờĐốt lò hương đó, so tơ phím nàyTrông ra ngọn cỏ lá cây,Thấy hiu hiu gió thì hay chị về.”
Trao kỷ vật cho em nhưng lòng đau như cắt, tranh chấp trong nội tâm nàng lên tới đỉnh điểm, tay muốn trao nhưng lòng ko nỡ. Đó là sự tranh chấp giữa thân phận và tư cách, giữa lí trí và tình cảm nơi Kiều. có nhẽ với nàng lúc này đây, tình chưa cạn nhưng đành phải dứt là nỗi đau khôn xiết, sống nhưng ko có được hạnh phúc thì khác gì ko tồn tại, vì vậy nhưng cái chết cứ sợ hãi trong tâm trí nàng.
Sáu câu cuối đoạn trích là lời độc thoại đầy thổn thức của Kiều. Nàng như quên hẳn mình đang trò chuyện với Vân nhưng sống trong tâm trạng của chính mình, lời day dứt thốt lên trong nỗi tự ti phụ tình:
“Trăm nghìn gửi lạy tình quân,Tơ duyên ngắn ngủi có ngần đó thôi.Phận sao, phận bạc như vôi?đành rằng nước chảy hoa trôi lỡ làng”.
Kiều gửi trăm nghìn lạy cho tình quân của mình là hành động tạ từ tha thiết, thật tình, là cái cúi chào tạm biệt trong nỗi đau chia ly. Tơ duyên tưởng sẽ lâu dài, bền đẹp nào ngờ “ngắn ngủi” giữa đoạn đường. Kiều trách phận mình bạc như vôi trầu, như hoa chảy bèo trôi giữa dòng, đành chấp nhận tình lỡ làng, xa vắng. Thành ngữ “bạc như vôi” chứa lên trong tiếng đau thương rỉ máu của Kiều nghe sao xót xa, bi người nào tới phẫn cực.
“Ôi Kim lang! Hỡi Kim lang!Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!”
tới cuối cùng, Kiều vẫn nghĩ cho người khác. Nỗi đau nhưng nàng đang chịu vô bờ nhưng vẫn tự trách mình là kẻ phụ tình, lo lắng cho ý trung nhân. Những gọi Kim Lang chứa lên trong tha thiết càng tô đậm thêm trái tim nhân hậu, trọng nghĩa trọng tình của Thuý Kiều.
Đoạn trích “Trao duyên” tuy ko quá dài là một đoạn tích vô cùng rực rỡ. từ đó là thấy được vẻ đẹp của một tấm lòng thuỷ chung, son sắt, thấu hiểu nỗi đớn đau xâu xé tâm tư của người con gái trong tình yêu và cảm thu được tính nhân văn cao cả trong từng tứ thơ nhưng Nguyễn Du thông minh nên.
Cảm nhận đoạn trích Trao duyên – Mẫu 4
Đoạn trích “Trao duyên” trong tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du là một đoạn trích vô cùng xúc động, trình bày tâm trạng xót xa, của nàng Thúy Kiều lúc muốn trao lại tình cảm của mình với Kim Trọng nhường lại cho em gái của mình là Thúy Vân để bán mình chuộc cha và em trai đang bị giam trong ngục tù.
Tâm trạng đớn đau Thúy Kiều lúc phải từ bỏ mối lương duyên trời định của mình, từ bỏ những kỉ niệm ngọt ngào vẫn còn in đậm thâm thúy trong tâm tư của nàng.
Mối tình Thúy Kiều và Kim Trọng là một mối tình vô cùng xứng đôi vừa lứa trình bày một mối tình “Trai tài gái sắc” vô cùng viên mãn, nhưng vì tai biến của gia đình nên Thúy Kiều quyết định bán mình, hy sinh thân mình để gia đình cô được bình yên trở lại. Hành động “bán mình chuộc cha” trình bày sự xâu xé trong tim của Thúy Kiều trước bên hiếu, bên tình vô cùng đớn đau.
Đoạn trích “Trao duyên” được trình bày qua hình ảnh vô cùng ngược đời, lúc Thúy Kiều làm chị nhưng lại quỳ lạy em mình là Thúy Vân, lúc cô rơi vào tình thế là người phải nhờ cậy em mình. Những câu thơ trình bày sự đau xót tận tình trí của người con gái hiền lương, đoan trang, hiếu thuận Thúy Kiều.
Cậy em, em có chịu lời,Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa.Giữa đường đứt gánh tương tư,Keo loan chắp mối tơ thừa mặc em
Những câu nói như “cậy em” rồi thì “ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa” trình bày sự nhờ vả vô cùng cấp thiết khẩn khoản của nàng Thúy Kiều dành cho em gái của mình là Thúy Vân, nên nàng mới tỏ vẻ vô cùng thật tâm, trình bày một việc vô cùng quan trọng của nàng muốn nhờ cậy em gái của mình. Bởi tơ duyên là việc thỉnh thoảng thật sự rất khó nhờ vả.
Trong hai câu thơ tiếp theo Thúy Kiều khởi đầu hồi ức lại mối tơ duyên đang độ xuân thì tươi đẹp của mình với chàng Kim Trọng, trình bày sự ko nỡ của người con gái lúc phải từ bỏ tơ duyên của mình.
Thúy Kiều đau xót lúc nghĩ tới Kim Trọng lúc rồi đây lúc mãn tang chú, chàng quay lại tìm nàng nhưng nàng đã đi xa mãi mãi, phiêu dạt tới phương trời nào nàng cũng ko biết trước được tương lai của mình. Nhưng nàng yêu Kim Trọng nên lúc nghĩ tới việc làm chàng thống khổ thất vọng vì mất người yêu thì trái tim nàng vô cùng đớn đau.
Thúy Kiều biết Thúy Vân ko hề yêu Kim Trọng và trái lại Kim Trọng cũng ko có ý tình gì với em gái mình. Nhưng nàng lại muốn gắn kết se duyên cho hai người nhưng nàng mến thương. Vì Kim Trọng là chàng trai vô cùng tuấn tú, có học vấn biết lễ tức là người tốt. Thúy Vân hiền ngoan thục nữ hai người thành một vài thì Thúy Kiều có ra đi cũng yên lòng.
Chính vì vậy, Thúy Kiều đã kể lại những tình cảm trong lòng mình dành cho Kim Trọng như những lời tâm tư giữa hai chị em gái với nhau để Thúy Vân hiểu được ngọn ngành.
Kể từ lúc gặp chàng KimKhi ngày quạt ước, lúc đêm chén thềSự đâu sóng gió bất kìHiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai
Xã hội phong kiến thực sự vô cùng tàn nhẫn bất công với những cô gái đoan trang tiết hạnh như Thúy Kiều và nhiều người con gái khác. Cuộc sống gia đình nàng đang êm ấm bình yên nhưng lại bị sóng gió ập tới khiến gia đình cô tan tành, gia biến, nhìn cha và em trai bị bắt vào ngục thân làm chị cả Thúy Kiều ko thể nào đứng nhìn nhưng phải nghĩ cách để cứu cha và em trai của mình.
Trình bày một người con gái vô cùng hiếu thuận, có trái tim nhân hậu luôn hy sinh vì người khác. Việc trao duyên cho em là Thúy Vân trình bày việc Thúy Kiều là người luôn biết nghĩ cho người khác, lo lắng vẹn toàn mọi việc. Cô ko chỉ nghĩ tới cha mẹ, người thân trong gia đình nhưng còn thương Kim Trọng người thân của mình.
Ngày xuân em hãy còn dàiXót tình máu mủ thay lời nước nonChị dù thịt nát xương mònNgậm cười hoàng tuyền hãy còn thơm lây
Thúy Kiều mong Thúy Vân nghĩ tình chị em trong gia đình những người thân máu mủ ruột già nhưng thương cho phận của chị mình, thương cho nỗi khổ nhưng Thúy Kiều đang phải gánh chịu nhưng chấp nhận lời đề xuất của mình. Thúy Kiều cũng nói rõ rằng nếu như Thúy Vân chấp nhận lời đề xuất của mình thì dù thịt nát xương tan nơi xa xôi nàng cũng ngậm cười.
Trong đoạn trích “Trao duyên” Thúy Kiều đã mang kỷ vật hứa ước định tình của mình với Kim Trọng trao cho Thúy Vân trình bày một tấm chân tình mối tình tình chị duyên em từ nay đã được để lại cho Thúy Vân. Thúy Vân sẽ thay chị mình là Thúy Kiều săn sóc lo lắng mến thương người yêu của chị là Kim Trọng một hành động vô cùng nhân văn tình người của Thúy Kiều dành cho Kim Trọng.
Chiếc trâm với bức tờ mâyDuyên này thì giữ, vật này của chungngày mai dù có bao giờ,Đốt lò hương đó, so tơ phím này.Trông ra ngọn cỏ lá cây,Thấy hiu hiu gió thì hay chị về.Hồn còn mang nặng lời thề,Nát thân liễu ý trung nhân, đền nghì trúc mai
Kỷ vật của Thúy Kiều là một chiếc trâm và một bức tờ mây, trình bày ước vật hứa ước của nàng Thúy Kiều với Kim Trọng đã từng nguyện thề sẽ hy vọng nhau bên nhau trọn đời. Nhưng nay mọi thứ chỉ là kỷ niệm tồn tại trong trí tưởng ký ức của Thúy Kiều. Nàng đã trao lại những kỷ niệm của mình cho Thúy Vân trình bày việc dứt tình kiên quyết ra đi của nàng.
Dù chia tay nhưng trong tâm hồn của Thúy Kiều vẫn luôn nhớ tới Kim Trọng vẫn nặng lời thề nàng đã hứa với chàng. Chính vì vậy, Thúy Kiều đã đớn đau thốt lên rằng “Ôi kim lang hỡi kim lang thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây”
Trăm nghìn gửi lạy tình quân,Tơ duyên ngắn ngủi có ngần đó thôiPhận sao phận bạc như vôi!đành rằng nước chảy hoa trôi lỡ làngÔi Kim lang! Hỡi Kim lang!Thôi thôi! Thiếp đã phụ chàng từ đây
Thúy Kiều đã gửi tới người yêu của mình trăm lời xin lỗi lúc phụ tình của chàng, ko giữ trọn vẹn lời thề nguyên là người bội bạc phụ tình trước. Nhưng hoàn cảnh gia đình nàng làm cho Thúy Kiều ko có sự lựa lựa chọn nào khác.
Nghệ thuật so sánh rực rỡ của Nguyễn Du lúc so sánh phận của mình với vôi một thứ trắng bạc, có sức làm phai nhạt mài mòn nhiều thứ.
Đoạn trích “Trao duyên” là một đoạn tích vô cùng hay trình bày tính nhân văn của nó nói lên tâm trạng xâu xé của Thúy Kiều lúc phải lựa lựa chọn bên hiếu và tình, nàng đã lựa chọn chữ hiếu, nhưng vô cùng xót xa lúc nghĩ tới tơ duyên của mình.
tơ duyên của người con gái nặng lời thề nhưng nay phải thành người bội bạc phụ tình người đàn ông mình đã hứa ước, nàng thấy xót xa lúc ko giữ được lời thề hôm nào với Kim Trọng.
Cảm nhận đoạn trích Trao duyên – Mẫu 5
Đại thi hào Nguyễn Du (1765- 1820) tên tự là Tố Như là một thiên tài văn học, niềm tự hào của dân tộcViệt Nam. Truyện Kiều là một tuyệt tác của Nguyễn Du, bài thơ như tiếng khóc người nào oán của người phụ nữ trong xã hội phong kiến đầy rẫy những thối nát, bất công. Đoạn trích “Trao duyên” đã nói lên nỗi lòng đau xót của Thúy Kiều lúc phải trao mối tình mặn nồng giữa nàng và Kim Trọng cho Thúy Vân, cũng là phần mở đầu cho thế cuộc đầy thống khổ của Thúy Kiều. Và rực rỡ nhất có nhẽ là 12 câu thơ đầu. Chỉ 12 câu nhưng sao như tiếng nấc uất nghẹn ngào.
“Cậy em em có chịu lời
Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa”
Thúy Kiều đã sử dụng những lời lẽ chân tình, thuần phác để nói chuyện với Thúy Vân. Từ “cậy” được sử dụng thật rực rỡ, là “cậy” chứ ko phải “nhờ”, người được “cậy” khó lòng từ chối. Thúy Kiều đã đặt hết niềm tin tưởng của mình vào Thúy Vân và Thúy Vân ko thể thoái thác được và phải “chịu lời”. Kiều đã đặt Vân lên vị trí cao hơn, hạ mình xuống như để van nài, kêu xin. Ko có người chị nào lại xưng hô với em mình bằng những từ ngữ tôn kính chỉ sử dụng với bề trên như “thưa, lạy”. Kiều muốn chuẩnbị tâm lí cho Vân để đón nhận một chuyện hệ trọng nhưng nàng sẵn sàng nhờ cậy em bởi nàng hiểu rằng việcmà nàng sắp nói ra đây là rất khó khăn với Vân và cũng là một việc rất tế nhị:
“Hở môi ra những thẹn thùng
Đề lòng thì phụ tấm lòng với người nào”
Từng từ được thốt ra đều được nhân vật cân nhắc tỉ mỉ, lựa chọn lựa, Nguyễn Du đã sử dụng những từ ngữ rất “đắt”. Cái hay, cái sắc của từ ngữ cũng chính là cái tinh tế trong toàn cầu nội tâm nhưng Nguyễn Du muốndiễn tả. Sự lựa chọn lựa chuẩn xác đó cho ta thấy Kiều đã suy nghĩ rất nhiều, rất kĩ rồi mới quyết định trao mối nhân duyên nhưng nàng đã từng mong ước sẽ “đơm hoa kết trái”, mối nhân duyên nhưng nàng mong ước sẽđược lâu bền lại cho Thúy Vân:
“Giữa đường đứt gánh tương tư
Keo loan chắp mối tơ thừa mặc em”
“Gánh tương tư” là của chị, tình yêu sâu nặng là của chị nhưng giờ giữa đường lại “đứt gánh” còn đâu. Tơduyên là của chị, lúc tới với em nó đã là “tơ từa”. Chị hiểu em tuổi còn trẻ có thể chưa biết tới tình yêu. Đáng lẽ em còn thừa hưởng bao mật ngọt của tình yêu nhưng xin em hãy xót người chị bạc phận này màđáp nghĩa cùng chàng Kim. Ôi! Lời của Kiều thật thống thiết. Cái băn khoăn của Kiều là băn khoăn cho Kim Trọng phải lỡ làng nhân duyên. Cái ray rứt của Kiều là ray rứt cho Thúy Vân phải “chắp mối tơ thừa” của mình. Từ “mặc” sử dụng ở đây ko phải là mặc kệ em, mặc cho ra sao thì ra nhưng tức là Kiều muốn phó thác, uỷ thác trách nhiêm lại cho Thúy Vân, tin tưởng tuyệt đối vào sự cậy nhờ của mìnhnơi Vân.
“Kể từ lúc gặp chàng Kim
Lúc ngày hứa ước lúc đêm chén thề”
Từ “lúc” được lặp lại ba lần như muốn nhấn mạnh tình cảm nhưng Kiều dành cho Kim Trọng nào đâu phải tình cảm một sớm một chiều. Những kỉ niệm đẹp giữa nàng và Kim Trọng như sống lại trong những câu thơ “ngày hứa ước, đêm chén thề”. Câu thơ ẩn chứa những tình cảm ngọt ngào, những thú vui nhưng cũng nghe như tiếng nấc nghẹn của Thúy Kiều, những kỉ niệm đẹp đó sẽ kết thúc, chỉ còn lại chuỗi ngày bi thương tiếp sau.”Sự đâu sóng gió bất kìHiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai” “Sóng gió bất kì” là lúc Kim Trọng về quê chịu tang chú, gia đình Kiều bị mắc oan, cha và em Kiều bị bắt, Kiều phải bán mình chuộc cha và em. Những biến cố xảy ra liên tục, đẩy Kiều vào chỗ tuyệt vọng, là người chị cả, Kiều phải hi sinh bản thân mình để gia đình được sum vầy, êm ấm, bởi lẽ: “Có ba trăm lạng việc này mới xuôi”.Chữ Hiếu là một phạm trù đạo đức trong nho giáo, vì hiếu con người ta phải dẹp bỏ tình riêng, là một quan niệm đạo đức rộng rãi của người xưa. Và Kiều cũng thế, nàng ko bao giờ cho phép mình trở thành người con bất hiếu. Nàng đã chôn vùi tình cảm riêng tư để báo hiếu cho cha mẹ:
“Nỗi riêng riêng những sững sờ
Dầu chong trắng đĩa lệ tràn thấm khăn”
Lúc đã quyết định bán thân chuộc cha và em, Kiều lại nhớ tới Kim Trọng, nàng tự thấy mình là người phản bội, ko xứng đáng với chàng:
“Thề hoa chưa ráo chén vàng
Lỗi thề thôi đã phụ phàng với hoa”
Ở đời, phàm, người ta thường hi sinh tất cả mọi thứ vì tình yêu. Là người người nào chẳng khát khao được gắn bóvới người mình yêu. Và ở người con gái đa sầu đa cảm như Kiều thì khát vọng đó lại càng mạnh mẽ gấp bội, vì tình yêu nàng đã từng vượt qua cả lễ giáo p hong kiến khắc khe nhất để “xăm xăm băng lối vườn khuya một mình”. Vậy nhưng giờ Kiều lại đành lòng vứt bỏ, thật đớn đau xiết bao! Nhưng vì:
“Duyên hội ngộ, đức cù lao
Bên tình bên hiếu bên nào nặng hơn?”
có nhẽ chỉ có những người con gái mang trong mình trái tim bao dung như Thuý Kiều mới đủ sức mạnh để làm những việc tưởng chừng khó khăn nhất như thế! Sợ chưa thuyết phục được em, Kiều đã sử dụng hết phép tắc, sự tỉnh táo nhất của lí trí để trải lòng cùng em:
“Ngày xuân em hãy còn dài
Xót tình máu mủ thay lời nước non”
Đúng vậy, Thúy Vân còn trẻ, còn nhiều thời kì vun vén cho tình cảm riêng tư nên xin hãy nhận lời chị kết duyên cùng chàng Kim. Để thêm thuyết phục và Vân ko thể từ chối, Kiều đã đem “tình máu mủ” ra để cầu xin Vân. “Máu chảy ruột mềm” còn gì thiêng liêng hơn tình chị em gắn bó, ruột thịt. Em hãy giúp chị thay “lời nước non” cùng chàng. Kiều cũng đã đặt mình vào địa vị của Vân, phải kết duyên cùng người mình ko quen biết, nhưng còn là người yêu của chị mình, ta có thể cảm nhận ở đây Thúy Vân là người thiệt thòi nhất…Tuổi của Kiều và Vân xấp xỉ nhau “xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê” thế nhưng đối với Kiều giờ đây, tuổi xuân của nàng đã kết thúc. Khoảng thời kì xuân xanh xinh tươi giữa nàng và Kim Trọng nay chỉ còn là những kỉ niệm nhưng ko có tương lai. “Trao duyên” cho em, nghe thật kì lạ nhưng trong hoàn cảnh củaKim,Vân, Kiều thì đây là một việc ko khó hiểu trong xã hội phong kiến ngày xưa. Những dòng nước mắt ko thể chảy ra nhưng cứ âm ỉ, phảng phất trong từng câu, từng chữ… Nỗi đớn đau tới xé lòng nhưng vẫn phải dằn xuống, kìm nén để nói những lời trao duyên cho em. Thât đau xót thay! Chữ• Tình đối với Kiều vô cùng quan trọng, thế nhưng nàng lại từ bỏ nó để làm tròn chữ Hiếu. Mất đi tình yêu đối với nàng là mất đi tất cả. Nói tới đây Kiều tưởng như thế cuộc mình đã kết thúc, ko còn gì để luyến tiếc, níu giữ:
“Chị dù thịt nát xương mòn
Ngậm cười hoàng tuyền hãy còn thơm lây.”
Bản thân phải hi sinh, Kiều ko đắn đo thiệt hơn, nhưng lúc nhờ cậy tới em gái thì đó là một cái ơn lớn• đối với nàng. Cho nên lời nhờ cậy của Kiều thật thiết tha, lời cảm tạ của Kiều thật thâm thúy, cảm động. Xét về ngôn từ thì lời nói của Kiều tha thiết nhưng vẫn đúng mực, kêu nài nhưng vẫn chí nghĩa chí tình. Nhờ cậy thì vịn tới tình máu mủ ruột thịt. Cảm tạ thì đề cao ơn nghĩa của Thúy Vân và nói tới sự bạc phận của mình. Kiều quả thực là người “sắc sảo mặn nhưng”.Kiều đã hi sinh tất cả, kể cả thế cuộc nàng đang độ xuân xanh vì gia đình.
Thuý Vân dù có vô tư tới đâu cũng có thể hiểu nỗi đau và sự hi sinh quá lớn của chị nên kiên cố rằng nàng ko thể khước từ và chỉngậm ngùi đồng ý nhận duyên từ chị. có nhẽ vì vậy nên ngay từ đầu chúng ta ko nghe một lời hội thoại nào của Vân nhưng chỉ nghe những lời thuyết phục, van nài và bộc bạch nơi Kiều. Vân đã chấp thuận.Lúc trao duyên cho em xong, Kiều đã nghĩ tới cái chết: “thịt nát xương mòn, ngậm cười hoàng tuyền”.
thế cuộc nàng sau lúc báo đáp ơn nghĩa sinh thành thì coi như kết thúc. Bởi lẽ mất đi tình yêu là nàng đã mất tất cả, mất kỳ vọng, mất định hướng, vong linh nàng như tê dại và đông cứng trước ngưỡng cửa của thế cuộc đầy u tối ở ngày mai.Xã hội phong kiến thối nát đã chia rẽ tình yêu lứa đôi, làm tan vỡ hạnh phúc gia đình, giày đạp lên số phậncủa người phụ nữ, những con người xinh đẹp, tài hoa.”đớn đau thay phận phụ nữ/hỡi ơi thân đó biết là mấy thân!” kiếp số của họ: “Trăm năm trong cõi người ta/ Chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau”
Qua đoạn trích “Trao duyên”, ta nhận thấy Nguyễn Du thật sự là một bậc đại tài trong việc thấu hiểu từngkhía cạnh tinh tế nhất của tâm tư con người. Chính sự thấu hiểu thâm thúy đó cùng với nghệ thuật sử dụng từ điêu luyện, đã khiến tác phẩm của Nguyễn Du tồn tại như một trị giá vĩnh cửu vượt qua tất cả thử thách khó tính của thời kì, để lại ấn tượng mạnh mẽ trong lòng nhân vật tiếp thu, đã làm cho triệu vạn người phải rơi nước mắt than khóc cho số phận nàng Kiều:
“Tiếng thơ người nào động đất trời
Nghe như nước non vọng lời nghìn thu
nghìn năm sau nhớ Nguyễn Du
Tiếng thương như tiếng mẹ ru những ngày”
(Kính gửi cụ Nguyễn Du – Tố Hữu)
Hay như Mộng Liên Đường cũng đã từng nhận xét: “Nguyễn Du viết Truyện Kiều như có máu rỏ lên đầu ngọn bút, nước mắt thấm qua tờ giấy”, quả thực ko ngoa chút nào!
Cảm nhận đoạn trích Trao duyên – Mẫu 6
Mối tình đầu bao giờ cũng là mối tình khó quên nhất, mối tình đó luôn dang dở nhưng những kỉ niệm, xúc cảm của nó sẽ in đậm mãi trong tâm trí của con người. Thúy Kiều và mối tình với Kim Trọng cũng vậy, sau lúc quyết định bán mình chuộc cha Thúy Kiều ko thể trọn duyên với chàng Kim nên nàng quyết định trao duyên cho Thúy Vân, nhờ em gái thay mình chắp mối tơ thừa này.
Bốn câu thơ đầu trình bày tư thế, hình ảnh Kiều lúc nhờ vả Thúy Vân nối duyên với người yêu của mình:
Cậy em, em có chịu lời,Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa.Giữa đường đứt gánh tương tư,Keo loan chắp mối tơ thừa mặc em
Lời nói “cậy em”, “ngồi lên cho chị” phối hợp với hành động “lạy” và “thưa” trình bày sự nhờ vả khẩn khoản của Thúy Kiều. Nàng là chị nhưng lại hành động tương tự, nói năng như thế ắt hẳn nàng đang có một việc hết sức quan trọng muốn nhờ em gái mình. Mối tình kia đang độ đẹp thì bống dưng vì tai biến gia đình nhưng đứt gánh giữa đường. Mặc dù biết Thúy Vân và chàng Kim ko hề yêu nhau nhưng Thúy Kiều mong Vân có thể sử dụng “keo loan” nhưng “chắp mối tơ thừa”. Rõ ràng câu thơ đã trình bày sự chắp nối gượng gạo gập ép, sự nhờ vả nhưng như ép buộc người bị nhờ vả.
Nhờ rồi nàng kể lể về hoàn cảnh của gia đình và của mình. Chàng Kim là mối tình đầu của Thúy Kiều, hai người đã gặp mặt, đã thương yêu nhau và cũng đã thề nguyền sống chết:
Kể từ lúc gặp chàng KimKhi ngày quạt ước, lúc đêm chén thềSự đâu sóng gió bất kìHiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai
Xã hội phong kiến đầy rãy những bất công kia đã làm cho nàng phải chịu thống khổ. Cha nàng bị bọn xấu vu vạ và nàng là người con có hiếu nên phải lựa chọn bán thân để chuộc cha. Chữ hiếu đã tròn thì cũng đồng nghĩa chữ tình kia ko vẹn.
Nàng tự xét thấy Thúy Vân vẫn còn đang trẻ và cũng là người duy nhất nàng có thể tin tưởng và yên tâm nếu như gửi lại mối tình này:
Ngày xuân em hãy còn dàiXót tình máu mủ thay lời nước nonChị dù thịt nát xương mònNgậm cười hoàng tuyền hãy còn thơm lây
Kiều mong Vân xót tình chị em máu mủ ruột già nhưng đồng ý chuyện bén duyên với chàng Kim thay chị. Mai này dẫu Thúy Kiều ko còn trên đời này nữa, thậm chí là thịt nát xương tan chốn người thì cũng sẽ vui lòng lúc Vân chấp nhận mối tơ duyên này.
Nói đoạn Kiều lấy ra những kỉ vật tình yêu của nàng và Kim Trọng để trao cho Thúy Vân. Trao đi thì sẽ ko còn là của mình nữa nhưng nàng vẫn mong Thúy Vân có thể coi đó là của chung của ba người:
Chiếc trâm với bức tờ mâyDuyên này thì giữ, vật này của chungngày mai dù có bao giờ,Đốt lò hương đó, so tờ phím này.Trông ra ngọn cỏ lá cây,Thấy hiu hiu gió thì hay chị về.Hồn còn mang nặng lời thề,Nát thân liễu ý trung nhân, đền nghì trúc mai
Kỉ vật là chiếc trâm và bức tờ mây, đó là kỉ vật tình yêu của hai người lúc mới gặp mặt và quen nhau. ngày mai nếu như đốt lò hương nhưng thấy gió hiu hiu trên cây lá thì Vân hãy hay là Kiều về. Bởi dẫu có chết đi thì hồn kia vẫn mang nặng những lời thề nguyền với chàng Kim Trọng. tương tự có thể thấy Kiều đã hoàn toàn nghĩ tới cái chết sau lúc quyết định bán mình chuộc cha và trao duyên cho em gái.
Nàng nhớ tới chàng Kim, nàng gọi chàng bằng tiếng lòng thương nhớ, quặn đau và như lời xin lỗi:
Trăm nghìn gửi lạy tình quân,Tơ duyên ngắn ngủi có ngần đó thôiPhận sao phận bạc như vôi!đành rằng nước chảy hoa trôi lỡ làngÔi Kim lang! Hỡi Kim lang!Thôi thôi! Thiếp đã phụ chàng từ đây
Nàng lạy trăm nghìn cái gửi cho tình quân của mình như trình bày lời xin lỗi thật tình cũng như cái cúi chào tạm biệt trước lúc chia ly. Tơ duyên tưởng chừng sẽ cùng nhau đi tới cùng trời cuối đất vậy nhưng ngắn ngủi có ngần đó thôi. Nghệ thuật so sánh thân phận bội nghĩa như vôi nhấn mạnh vào sự tủi phận của nàng Kiều.
Đoạn trích trao duyên quả là một đoạn trích hay và giàu ý nghĩa. Nó ko những nói lên được tâm trạng, hoàn cảnh của Thúy Kiều nhưng nó còn trình bày được khuân mặt xã hội phong kiến đầy những bất công. tơ duyên của người con gái vì vậy nhưng lỡ làng, phụ tình. Dù nàng có đi đâu, có ở đâu thì nàng cũng vẫn nhớ về Kim Trọng và mối tình cùng chàng.
Cảm nhận đoạn trích Trao duyên – Mẫu 7
Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du là bức tranh xã hội phong kiến thối nát với những bất công đày đọa con người, đặc trưng là với người phụ nữ. Nhân vật chính trong tác phẩm là Vương Thuý Kiều – một cô gái vừa tròn tuổi cập kê, nhan sắc và tài năng vẹn toàn. Trong một lần đi chơi xuân, nàng đã tình cờ gặp mặt và bén duyên cùng Kim Trọng – chàng công tử hào hoa phong nhã. Hai người đã cùng nhau đính ước và thề nguyền dưới trăng. Thế nhưng, sóng gió gia đình ập tới, khiến nàng buộc lòng phải bán mình cứu cha và em trai. Vậy nên, vào đêm trước ngày ra đi, Thuý Kiều đã cậy nhờ người em gái của mình trả nghĩa cho Kim Trọng. Đoạn trích Trao duyên đã thuật lại diễn biến của đêm trao duyên đó đồng thời cũng diễn tả tâm trạng xâu xé của Thuý Kiều lúc phải trao đi mối tình sâu đậm.
Đoạn trích Trao duyên nằm ở đoạn đầu phần hai Gia biến và xiêu dạt trong tác phẩm, từ câu 723 tới câu 734 của tác phẩm Truyện Kiều. Sau đêm thề nguyền hứa ước cùng nhau, Kim Trọng phải về quê để chịu tang chú. Đúng lúc đó, gia đình Kiều gặp gia biến, cha và em trai nàng bị bắt vào ngục. Để cứu được cha và em, nàng phải “bán mình” lấy bốn trăm lạng vàng. Thế nhưng, nhớ tới mối tình đầu sâu nặng với chàng Kim cùng lời hứa thề dưới trăng hôm đó, Kiều ko muốn phụ tấm lòng của tình quân, vậy nên, nàng đã cậy nhờ Thuý Vân – em gái của mình thay mình kết duyên, trả nghĩa cho Kim Trọng để giữ đúng lời hứa thề của hai người.
Chuyện tình yêu của Kiều và Kim Trọng là câu chuyện tình trong bí mật, chuyện riêng của Kiều, Thuý Vân cũng ko hề hay biết. Thế nhưng giờ đây, lúc nàng tâm tư với em chuyện tình cảm của mình thì lại là lời ngỏ để em thay mình trả nghĩa, nên duyên cùng người yêu của mình. Chỉ vậy thôi, nghe cũng xót xa, đớn đau vô cùng! Thuý Kiều đã mở lời với em gái mình trong sự e ngại, lấp lửng, “rào trước đón sau”:
“Cậy em, em có chịu lờiNgồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa”.
Vốn là chị, là bậc bề trên với Thuý Vân, thế nhưng, mỗi lời nói, hành động của Kiều lúc này lại như là một kẻ bề dưới đang khẩn cầu em gái mình. trước tiên, Kiều mở lời bằng hai tiếng “cậy em”. “Cậy em” chứ ko phải “nhờ em”, một từ “cậy” thôi nhưng mang sức nặng vô cùng, mang trong đó là sự tha thiết vô hạn của nàng. Thuý Kiều “cậy” nhờ em gái, ko biết em có “chịu lời” hay ko, nhưng câu nói của nàng như có một sức nặng làm cho Thuý Vân khó có thể từ chối. Tiếp đó, Kiều còn sử dụng hành động “lạy rồi sẽ thưa” để tỏ bày sự kính cẩn đối với Vân. Đây là hành động thất thường, mang tính trọng thể, nghiêm túc vô cùng. Bởi Kiều là chị sao có thể quỳ lạy với em gái mình? Thế nhưng, nếu như xét ở trường hợp này thì điều đó cũng là lẽ thường tình bởi Kiều đã xem Vân như ân nhân của mình, là người cứu vớt duy nhất cho tình yêu của đời nàng. Em gái cũng là nơi duy nhất nhưng Kiều có thể gửi gắm tấm chân tình và bằng hành động, lời nói như thế, Thuý Vân sẽ khó lòng có thể từ chối lời nhờ cậy của chị gái mình. Ở đây, người đọc có thể thấy được sự khôn khéo, sự tinh tế trong cách nói chuyện của Kiều, có thể thấy, nàng quả là một người con gái vô cùng thông minh, sắc sảo, dù trong lòng nàng đang bị xâu xé bởi bao nhiêu nỗi đau, nàng vẫn tỏ ra là một người thiếu nữ vẹn toàn.
Sau lúc phân trần tấm lòng mình với sự thành kính với em gái, Kiều lại tiếp tục kể cho em nghe về mối tình đầu của mình:
“Giữa đường đứt gánh tương tưKeo loan chắp mối tơ thừa mặc em”
Chuyện tình cảm của nàng với chàng Kim vốn là một câu chuyện tình yêu tuyệt đẹp, nàng tài sắc còn chàng thì hào hoa. Thế nhưng, sóng gió đã làm cho câu chuyện tình yêu vừa chớm nở đó phải vụt tắt, phải “đứt gánh tương tư” giữa chặng đường tuổi xuân. Mặc dù có nỗi khổ riêng và vô cùng thống khổ nhưng việc nàng phụ Kim Trọng là một sự thực ko thể chối cãi, thế nên Kiều đành nhờ Vân “chắp mối tơ thừa” này thay cho nàng. Lúc thấy Thuý Vân còn đang ngờ ngạc, chưa hiểu mọi sự thì Kiều lại lên tiếng kể về mối tình của mình, mong em gái sẽ hiểu cho lý do nhưng nàng làm tương tự nhưng chấp nhận mối duyên nhưng Kiều trao gửi:
“Kể từ lúc gặp chàng Kim ,Lúc ngày quạt ước, lúc đêm chén thề.Sự đâu sóng gió bất kỳ,Hiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai?Ngày xuân em hãy còn dài,Xót tình máu mủ, thay lời nước non.Chị dù thịt nát xương mòn,Ngậm cười hoàng tuyền hãy còn thơm lây”
Nàng kể về tình yêu của mình, từ lúc gặp mặt cho tới lúc hứa thề, tất cả đều đẹp như mơ. có nhẽ trong khoảnh khắc này, Kiều cũng đã mỉm cười hạnh phúc, bởi nàng đã có những phút giây tươi đẹp kế bên người mình mến thương. Thế nhưng, càng hạnh phúc bao nhiêu thì nàng lại càng đớn đau bấy nhiêu bởi “sự đâu sóng gió bất kì”. Sóng gió ập tới quá bất thần làm cho nàng buộc lòng phải rời xa tình yêu đầu thắm thiết, nàng chẳng có cách nào vẹn toàn cả chữ hiếu và chữ tình. Vậy nên, nàng buộc lòng phải phụ tình Kim Trọng, nhưng Kiều là người hiểu đạo nghĩa, cũng là người con gái thấu tình đạt lý, nên trong giờ phút này, mặc dù đau xót, nhưng chỉ có em gái là người có thể giúp nàng san sẻ tâm tình cũng như trả nghĩa cho Kim Trọng. Kiều viện tới lý do rằng “ngày xuân em hãy còn dài” tức là thanh xuân của Vân còn đang rực rỡ, Vân hãy vì nàng nhưng nhận lấy mối duyên này. Được như thế thì dù có chết, Kiều cũng “ngậm cười” nơi hoàng tuyền. Những câu nói mang đầy những nỗi tủi hờn, những niềm đau xót và cả dự cảm về một tương lai chẳng lành đầy oan trái của Kiều như thế làm sao một người làm em như Vân lại có thể từ chối đây?
Tình yêu là những lời hứa thề, là những kỉ niệm và kỉ vật trao cho nhau. Kỷ vật là thứ nhưng mỗi lúc nhớ người yêu, ta thường hay đem ra ngắm để “nhìn vật nhưng nhớ người”. Thế nhưng, giờ đây, Kiều đã quyết định trao đi tình yêu của mình, nên nàng cũng đành phải trao đi kỷ vật tình yêu nhưng nàng trân trọng vô cùng:
“Chiếc vành với bức tờ mâyDuyên này thì giữ, vật này của chung.Dù em nên vợ nên chồng,Xót người mệnh bạc ắt lòng chẳng quên!Mất người còn chút của tin,Phím đàn với mảnh hương nguyền ngày xưa.”
Trao đi kỷ vật tình yêu cũng là trao đi hết tất cả những gì còn lại của mối duyên này. Điều này cho thấy Kiều ko chỉ trao duyên cho Vân vì chút nợ ân tình với Kim Trọng nhưng còn là trao đi bằng cả sự trân trọng tình yêu của mình. Nàng luôn giữ những kỷ vật này bằng sự nâng niu, trân quý thiêng liêng, nhưng giờ đây lúc đã nhờ cậy em gái trả nghĩa cho tình quân của mình, nàng muốn trao cả tín vật tình yêu của nàng cho trọn vẹn, mặc dù trong lòng nàng thống khổ và xâu xé bao nhiêu. “Chiếc vành với bức tờ mây”, “phím đàn với mảnh hương nguyền”, tất cả nàng đều trao lại cho em trong sự nuối tiếc, day dứt, dằn vặt. Chẳng vậy nhưng Kiều dặn em rằng: “Duyên này thì giữ, vật này của chung”. Nàng trao duyên, trao đi tín vật tình yêu, thế nhưng trong lòng nàng là biết bao sự xâu xé. tơ duyên giờ là của Vân, thế nhưng tín vật này là của chung ba người. Phải chăng, Kiều nuối tiếc, trằn trọc, thống khổ và xâu xé vô cùng trước nỗi đau phải trao đi tình yêu, nàng vẫn còn muốn giữ lại cho mình chút gì đó về mối tình đậm sâu này chăng?
Hơn thế, Kiều còn dặn dò em gái đừng quên mình, quên người chị “bạc phận” này, lúc nhìn những kỷ vật này, hãy nhớ tới nàng. Những lời nói chứa đầy sự âm u, sự thê lương, như lời dặn dò của một người sắp rời xa thế gian. Ẩn chứa trong đó nhường nhịn như là sự dự cảm ko lành của Kiều về thế cuộc sóng gió của mình phía trước, sự vô vọng với số phận của chính mình.
mặc dù Kiều ra đi là để theo chồng, thế nhưng, những câu nói của Kiều lại như một lời dặn dò em gái trước lúc nàng rời xa toàn cầu này:
“ngày mai dù có bao giờ,Đốt lò hương đó, so tơ phím này.Trông ra ngọn cỏ gió cây,Thấy hiu hiu gió, thì hay chị về.Hồn còn mang nặng lời thề,Nát thân liễu ý trung nhân đền nghì trúc mai.Dạ đài cách mặt, khuất lời,Rảy xin chén nước cho người thác oan.”
Những câu nói của Kiều chứa đầy nỗi vô vọng mặc dù nàng chỉ đang bán thân làm lẽ cho người. có nhẽ bởi vì với nàng, tuổi xuân đã kết thúc, bao nhiêu mong ước, khát khao đều bị chôn vùi. Nhớ về số phận của Đạm Tiên nhưng nàng đã vô tình bắt gặp trong tiết thanh minh, nàng càng có dự cảm ko lành cho số phận của mình. Trong tâm nàng, tất cả mọi kỳ vọng vụt tắt, chỉ còn nỗi đau mất đi tình yêu, sự u tối lúc nhìn về tương lai phía trước, có nhẽ những điều đó đã khiến nàng nghĩ về cái chết nhiều hơn là một cuộc sống thông thường. Thế nhưng, dù là trong thống khổ, trong dự cảm chẳng lành như thế, Kiều vẫn mang Vân có được một cuộc sống yên bình, hạnh phúc, và dù nàng có ở toàn cầu bên kia, nàng cũng chỉ xin Vân “rảy xin chén nước” cho người chị bạc phận này. Từng lời nói của Kiều có thể cho thấy nàng là người con gái hết sức thấu hiểu lí lẽ, hết sức thông minh, vẹn toàn mọi sự, dù trong thống khổ, xót xa, xâu xé vì phải trao tình yêu của mình, nàng cũng ko hề oán trách, ko hề tức giận.
Tất cả những điều cần dặn dò, Kiều đã dặn lại hết cho Vân. Sau đó, Vân rời đi, còn lại mình Kiều trong căn phòng, giờ đây, mọi xúc cảm trong tâm nàng mới bùng lên thật mạnh mẽ. Những nỗi đớn đau, xót xa giờ đây mới được bộc lộ ra thật rõ ràng, vỡ òa trong tức tưởi:
“Hiện giờ trâm gãy bình tan,Kể làm sao xiết muôn vàn ân ái!Trăm nghìn gửi lạy tình quânTơ duyên ngắn ngủi có ngần đó thôi.Phân sao phận bạc như vôi?đành rằng nước chảy hoa trôi lỡ làng.Ôi Kim Lang! Hỡi Kim lang!Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!”
Kiểu hiểu tình vậy nhưng mình đang phải đương đầu, nàng chấp nhận số phận rằng nàng và Kim Trọng phải rời xa nhau “trâm gãy bình tan”, nàng phải phụ lòng chàng. Vốn tưởng là một chuyện tình đẹp như mơ với đôi trai tài gái sắc, thế nhưng chỉ vì một cơn sóng gió đã phá huỷ tất cả mọi kỳ vọng của nàng. Những phút giây hạnh phúc chỉ là chút “tơ duyên ngắn ngủi”, đành gửi lại tình quân của mình. Trái tim Kiều quặn thắt trong đớn đau, những giọt nước mắt xót xa cho mối duyên tình vừa chớm đành rằng bạc phận lìa đời. Đứng giữa bên hiếu bên tình, Kiều cũng chỉ đành “trăm nghìn gửi lạy tình quân”, mặc dù nàng vô cùng tiếc nuối cũng vô cùng hổ thẹn và xấu hổ lúc đã bội ước với chàng. Dù đã nhờ cậy Thúy Vân trả duyên cho Kim Trọng, nhưng Kiều vẫn cảm thấy có lỗi vô cùng. Chỉ từng đó thôi cũng có thể thấy tình cảm nhưng nàng dành cho Kim Trọng thâm thúy và thắm thiết tới nhường nào, với nàng, tình yêu đó vô cùng thiêng liêng và quý giá, phải trao đi là sự tiếc nuối, đớn đau nhất trong đời của nàng.
nếu như như từ đầu tới giờ, ta chưa từng thấy Kiều có một câu oán trách số phận trước mặt Vân thì giờ đây Kiều lên tiếng oán trách số phận mình:
“Phân sao phận bạc như vôi?đành rằng nước chảy hoa trôi lỡ làng.”
Nàng oán trách nhưng cũng đành bất lực trước sự ngang trái của xã hội, của số phận mình. Một cô gái tài sắc vẹn toàn như nàng nhưng giờ đây cũng đành xót xa, buông xuôi số phận trong tuyệt vọng, thống khổ và tủi nhục lúc phải làm phận thiếp lẽ cho người, phải tự tay cắt đi mối nhân duyên xinh tươi. Nỗi đau xót vô bờ đó cùng với nỗi đau uất ức khỉ phải chia phôi Kim Trọng đã khiến nàng phải thốt lên trong vô vọng:
“Ôi Kim Lang! Hỡi Kim lang!Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!”
Tiếng kêu thảm thương đó là lời mở đầu cho chuỗi mười lăm năm xiêu dạt trong biến cố, lênh đênh vô định của thế cuộc người con gái mang tên Vương Thuý Kiều.
Đoạn trích Trao duyên là trích đoạn mở đầu của cuộc sống xiêu dạt của Thuý Kiều sau này. Bằng tài năng sử dụng ngôn từ của mình, Nguyễn Du đã trình bày cho chúng ta hình ảnh của một Thuý Kiều thông minh, sắc sảo hơn người qua từng câu nói thuyết phục em gái lúc trao duyên, đồng thời cũng làm rõ tâm trạng xâu xé phức tạp của nàng lúc buộc phải trao đi mối duyên đầu. từ đó, ta hiểu được tình cảm sâu đậm của Kiều dành cho Kim Trọng cũng như những dự cảm ko lành cho tương lai của mình. Đoạn trích cũng làm vượt trội tấm lòng nhân đạo của Nguyễn Du lúc ông đã thông cảm với số phận thảm kịch của người phụ nữ trong xã hội cũ và trân trọng những phẩm chất đáng quý của họ.
Cảm nhận đoạn trích Trao duyên – Mẫu 8
Truyện Kiều đỉnh cao trong đời thơ Nguyễn Du cũng là đỉnh cao của văn học Việt Nam, tác phẩm để lại những trị giá thâm thúy về cả nội dung và nghệ thuật. thế cuộc nàng Kiều trải qua biết bao truân chuyên, biến cố, phải trải qua biết bao khoảnh khắc đau lòng nhưng có nhẽ đau lòng nhất chính là khoảnh khắc trao duyên cho em. Toàn thể suy nghĩ tâm trạng của nàng được tái tạo trung thực, đầy đủ qua đoạn trích Trao duyên.
Trao duyên được trích trong phần gia biến và xiêu dạt, sau lúc gia đình gặp cơn tai biến, Kiều phải bán mình cho Mã Giám Sinh với giá vàng ngoài bốn trăm để lo cho cha và em thoát nạn. Đêm cuối cùng trước lúc phải đồng hành Mã Giám Sinh, Thúy Kiều đã trò chuyện với em là Thúy Vân vào trao duyên mình cho em với Kim Trọng. Để thuyết phục em đồng ý thay mình trả nghĩa cho chàng Kim, Thúy Kiều nhờ cậy hết sức thật tình:
Cậy em em có chịu lời
Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa.
Thúy Kiều đã sử dụng ngôn từ hết sức tinh tế, hết sức thận trọng để đạt được hiệu quả cao nhất. Ngoài ra, nàng cũng rất hiểu cho tình thế của Thúy Vân, đây là câu chuyện rất đột ngột với Thúy Vân, đó là chuyện ko phải dễ dàng có thể chấp nhận. Là cậy chứ ko phải bất từ ngữ nào khác, cậy gửi gắm sự tin tưởng, sự trông mong tha thiết của Kiều với em. Chịu lời – nhận làm một việc với thái độ miễn cưỡng, nàng hiểu cho tình cảm của Thúy Vân lúc phải nghe những điều mình sẵn sàng thổ lộ. Cặp từ lạy, thưa thoạt nhìn có vẻ phi lí trong lễ giáo phong kiến vì chị làm sao có thể lạy, thưa với em. Nhưng nó lại là hợp lý trong tư thế người cậy nhờ và kẻ được nhờ cậy. Cách sử dụng từ của Kiều đã đặt Thúy Vân vào tình thế khó có thể từ chối trước những điều ngang trái, nghịch cảnh sắp nói.
Để thuyết phục em, Kiều đã đưa ra lí lẽ về tình thế ngang trái của bản thân: “Kể từ lúc gặp chàng Kim/ Lúc ngày quạt ước, lúc đêm chén thề/ Sự đâu sóng gió bất kì/ Hiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai”. Nhắc lại chuyện tình cảm của mình và Kim Trọng hẳn lòng Kiều cũng nhói đau, hàng loạt hình ảnh trình bày hình ảnh tình yêu lứa đôi được nói tới: quạt ước – tặng quạt để ngỏ ý hứa ước trăm năm, chén thề – uống rượu thề nguyền trung thủy. Những lời hứa thề sắt son, những tưởng cả hai sẽ thừa hưởng hạnh phúc mãi mãi nào ngờ gia đình gặp biến cố khiến tơ duyên lỡ làng. Hai câu thơ sau đã chỉ rõ nguyên nhân khiến Thúy Kiều phải bội ước. Gia đình gặp biến cố lớn, là chị cả trong gia đình, Thúy Kiều lúc này bị đặt giữa tranh chấp: chuyện gia đình và chuyện tình cảm, lựa chọn chữ hiếu thì nàng bội tình nghĩa, lời hứa thề với Kim Trọng, nhưng nếu như trọn chữ tình thì lại trở thành kẻ đại bất hiếu. Và cuối cùng nàng đã quyết định: “Làm con trước phải đền ơn sinh thành”.
Trong đớn đau, dằn vặt nàng vẫn hết sức khả năng, tĩnh tâm để đưa ra cách khắc phục phù thống nhất: “Keo loan chắp mối tơ thừa mặc em”. Keo loan được làm từ máu của con chim loan, sử dụng keo loan để chắp vá cho mối duyên của em và Kim Trọng. Hai chữ “tơ thừa” như nhấn mạnh vào nỗi đớn đau của Thúy Kiều nhưng đồng thời cho thấy sự tội nghiệp của nàng Vân. Biết bao đớn đau, biết bao tủi hờn trong chuyện tơ duyên này. Kiều luôn tỏ ra là người rất thông thuộc tâm lí và tình thế của Thúy Vân, nếu như ở trên là mặc em, sắp như uỷ thác, thì câu thơ dưới lại như một lời mong mỏi, tha thiết:
“Ngày xuân em hãy còn dài
Xót tình máu mủ thay lời nước non”.
Thúy Kiều mong Vân vì tình chị em ruột thịt nhưng em có thể trả nghĩa cho Kim Trọng thay mình, nếu tương tự:
“Chị dù thịt nát xương mòn
Ngậm cười hoàng tuyền hãy còn thơm lây”.
Trong nàng bao giờ cũng vậy, luôn có dự cảm ko lành cho tương lai của chính mình. Đồng thời với lập luận tương tự kiến Vân ko nỡ từ chối lời đề xuất của mình. Bằng lối lập luận chặt chẽ, sắc sảo vừa cho thấy sự thông minh của Thúy Kiều, vừa thực hiện được mục tiêu khiến Vân trả nghĩa cho Kim Trong cho nàng. Sau lời nhờ cậy em, Thúy Kiều khởi đầu trao kỉ vật cho Thúy Vân và dặn dò chuyện tương lai. Từng kỉ vật lúc xưa của nàng và Kim Trọng đều được nâng niu, giữ gìn, mỗi kỉ vật gắn liền với một niềm hạnh phúc nhưng cả thế cuộc này nàng sẽ ko bao giờ quên. Là chiếc vành nhưng Kim Trọng đã trao cho Thúy Kiều, là bức tờ mây – thư từ với những lời mến thương họ dành cho nhau.
Nhưng đó đâu phải đã hết họ còn có chung những kỉ niệm “phím đàn với mảnh hương nguyền ngày xưa” và giờ đây Thúy Kiều trao lại hết cho em, nàng trao kỉ vật cũng đồng nghĩa với việc trao duyên. Nhưng lúc nàng trao kỉ vật vẫn có sự tranh chấp, xâu xé giữa lí trí và tình cảm: lí trí thì nàng muốn trao hết cho em, nhưng tình cảm nhường nhịn như ko muốn: “Duyên này thì giữ, vật này của chung”, nàng vừa muốn trao, vừa muốn giữ, giữ lại một tẹo gì đó cho bản thân. Tâm lí này cũng thật dễ hiểu, bởi trong tình yêu nhu cầu sở hữu rất cao, mấy người nào có đủ dũng khí để trao duyên, vậy nhưng, Kiều đã phải làm, nên hành động muốn giữ lại một tẹo của chung cho mình là hoàn toàn dễ hiểu và hợp quy luật tâm lí.
Đồng thời nàng cũng mong họ có cuộc sống êm đềm, hạnh phúc nhưng lại cũng muôn họ ko bao giờ quên mình: “Xót người mệnh bạc ắt lòng chẳng quên”. Thúy Kiều rõ ràng có sự ích kỉ, yếu mềm nhưng chính trong đó lại thấy tình cảm nàng dành cho Kim Trọng rất sâu nặng và trong khoảnh khắc trao duyên này nàng rất đớn đau, mất mát, hụt hẫng. Trao kỉ vật đớn đau, xót xa bao nhiêu thì những lời dặn dò chuyện ngày mai càng quặn thắt bấy nhiêu:
“ngày mai dù có bao giờ
Đốt lò hương đó so tơ phím này”.
Sau này, mỗi lúc đốt hương, đánh đàn, vong linh của nàng sẽ trở về, lúc đó nàng chỉ mong Thúy Vân hãy rưới giọt nước để tẩy oan cho chị “rưới xin giọt nước cho người thác oan”. Ta thấy rằng ở bất kỳ đâu trong Kiều cũng luôn mang thèm khát hạnh phúc, sum họp: Hồn còn mang nặng lời thề/ Nát thân liễu ý trung nhân, đền ghì trúc mai. Dù nàng có bị vùi dập thịt nát xương mòn nhưng lòng vẫn nặng lời thề với Kim Trọng. Bởi vậy lúc Kim Trọng và Thúy Vân thừa hưởng hạnh phúc thì Thúy Kiều cũng sẽ trở về để chung hưởng hạnh phúc đó. tranh chấp này đã cho thấy sự tiếc nuối và thống khổ của nàng Kiều đồng thời cho thấy tình cảm sâu nặng nàng dành cho Kim Trọng. Tám câu thơ cuối, nàng Kiều trở về với thực tiễn đớn đau, xót xa: tình yêu dang dở, tan vỡ, mãi mãi ko thể hàn gắn.
“Hiện giờ trâm gãy gương tan
Tơ duyên ngắn ngủi có ngần đó thôi”
Thành ngữ “trâm gãy gương tan” là sự tan vỡ trong tình yêu cũng là sự tan tành trong cõi lòng Thúy Kiều. Nàng thức tỉnh nỗi đau thân phận:
“Phận sao phận bạc như vôi
đành rằng nước chảy hoa trôi lỡ làng
Ôi Kim lang, hỡi Kim lang
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây”
Hai từ ôi, hỡi trong câu thơ sáu chữ đã cho thấy lời gọi tha thiết, khắc khoải và nỗi đau tới tột cùng của Kiều. Cấu kết là lời nhận tội, tự trách của Thúy Kiều “Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây”.
Bằng nghệ thuật mô tả nội tâm rực rỡ, sự phối hợp linh hoạt những phương thức tiếng nói đã diễn tả tâm trạng, xúc cảm của Thúy Kiều lúc trao duyên cho em. Đoạn trích cho thấy thảm kịch tình yêu và thảm kịch thân phận của người phụ nữ hồng nhan, bạc phận trong xã hội phong kiến, đồng thời trân trọng, ngợi ca vẻ đẹp của Thúy Kiều.
Cảm nhận đoạn trích Trao duyên – Mẫu 9
Nguyễn Du là đại thi hào của dân tộc Việt Nam. Ông sống trong thời đoạn lịch sử đầy bão táp , cái xã hội bị đồng tiền chi phối. Trong cái xã hội đó Nguyễn Du đã chứng kiến rất nhiều cảnh bất công cũng như cái xã hội thối nát bấy giờ. Ông có thông cảm thâm thúy với nỗi xấu số của người phụ nữ lúc bấy giờ. Ông viết ra rất nhiều tác phẩm nổi tiếng để nói thay cho tấm lòng đầy người nào oán, đáng thương với người phụ nữ xấu số. Trong đó có tuyệt bút “Truyện Kiều” trong truyện có đoạn trích “Trao duyên” mang âm hưởng thảm kịch của sự đứt đoạn một tình yêu đẹp. Đoạn trích mô tả tình cảnh trớ trêu của Kiều lúc phải trao duyên cho em. Đồng thời làm rõ diễn biến tâm trạng thống khổ vô vọng của nàng lúc tình yêu tan vỡ, mình phải buộc phụ lòng Kim Trọng
Sau đêm thề nguyền giữa Kim Trọng và Thúy Kiều, Kim Trọng phải về hộ tang chú ở Liễu Dương. Tai nạn ập tới với gia đình Thúy Kiều, Kiều phải buộc bán thân để chuộc cha và em. Đêm trước ngày theo Mã Giám Sinh, Kiều đã nhờ cậy Vân thay mình trả nghĩa cho Kim Trọng.
Đem tình yêu của mình cho người khác là một cùng cực chẳng đã, vì Kiều ko thể làm khác hơn vì đã lỡ hứa hứa với chàng Kim. Chuyện vợ chồng là chuyện trăm năm, trao duyên trong hoàn cảnh Thúy Kiều là một truyện khó nói và tế nhị vì Vân chưa biết gì về mối tình của Kiều và chàng Kim. Bốn câu thơ trình bày tư thế, hình ảnh Kiều lúc nhờ Vân nối duyên với người yêu mình:
“Cậy em, em có chịu lời,Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa.Giữa đường đứt gánh tương tư,Keo loan chắp mối tơ thừa mặc em.”
Những điều Kiều sắp nói với vân thực sự quan trong và thiêng liêng. Đó là “cậy, lạy, thưa” trình bày niềm tin chỉ có Vân là người nhưng Kiều tin tưởng nhất. “Cậy” có sức nặng của niềm tin. Ở đây tác giả sử dụng “chịu lời” chứ ko phải nhận lời là bắt người mình tin phải nghe theo và khó lòng từ chối. “Ngồi lên, lạy, thưa” là những thái độ của bề trên, những người có ơn với mình.
Từ những câu thơ trên ta trông thấy dù trong hoàn cảnh tan tành thì Kiều vẫn sử dụng những lời lẽ đoan trang tế nhị trình bày sự nhờ vả khẩn khoản của Kiều.
Kiều đớn đau lúc tâm tư với em về mối tình của mình. Hình ảnh “quạt ước, chén thề” điệp từ “lúc” diễn tả tình cảm gắn bó thân thiết, thâm thúy. “Đứt gánh tương tư” là sự mỏng mảnh, tan vỡ đột ngột, bất thần. Kiều xin em chắp nối tơ thừa của mình trả nghĩa cho Kim Trọng. “Mặc em” là phó mặc, ủy thác vừa có ý mong muốn vừa có ý ép buộc Vân phải nhận lời với mình:
“Kể từ lúc gặp chàng Kim ,Lúc ngày quạt ước, lúc đêm chén thề.Sự đâu sóng gió bất kỳ,Hiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai”
Trong cái xã hội phong kiến đầy rẫy sự bất công làm cho nàng phải chịu khổ. Cha nàng bị kẻ gian hãm hại phận làm con nàng phải bán mình chuộc cha. Chữ hiếu làm tròn thì đồng nghĩa với chữ tình kia ko vẹn
Nàng tự thấy Thúy Vân vẫn đang còn trẻ và là người duy nhất nàng tin tưởng được nên yên tâm gửi lại mối tình này cho em:
“Ngày xuân em hãy còn dài,Xót tình máu mủ, thay lời nước non.Chị dù thịt nát xương mòn,Ngậm cười hoàng tuyền hãy còn thơm lây.”
Kiều mong Vân xốt tình chị em máu mủ ruột già nhưng đồng ý chuyện mình bén duyên với Kim Trọng. Mai mốt Kiều ko còn trên đời nữa thì cũng vui lòng lúc Vân chấp nhận mối tơ duyên này.
tới đây Kiều lại đưa ra những kỉ vật tình yêu giữa nàng với Kim Trọng để trao cho Vân. Trao đi tì sẽ ko còn là của mình nữa nhưng Kiều vẫn mong em coi đó là kỉ vật của ba người:
“Chiếc trâm với bức tờ mâyDuyên này thì giữ, vật này của chung.Dù em nên vợ nên chồng,Xót người mệnh bạc ắt lòng chẳng quên!Mất người còn chút của tin,Phím đàn với mảnh hương nguyền ngày xưa.ngày mai dù có bao giờ,Đốt lò hương đó, so tơ phím này.Trông ra ngọn cỏ gió cây,Thấy hiu hiu gió, thì hay chị về.Hồn còn mang nặng lời thề,Nát thân liễu ý trung nhân đền nghì trúc mai.”
Chiếc vành, bức tờ mây gợi tình cảm sâu nặng, lời thề ước thiêng liêng của Kim-Kiều. Phím đàn, mảnh hương nguyền trở thành ngày xưa, quá khứ. Những kỷ vật quý giá thiêng liêng chứng minh cho tình yêu đẹp. Trao kỷ vật đó là tranh chấp giữa hoàn cảnh buộc phải và nội tâm của Kiều khẳng định giữa tình cảm và lý trí , tư cách và thân phận của Kiều. Tâm trạng của Kiều chứa đầy tranh chấp giữa hành động và lời nói, lý trí và tình cảm
“Trăm nghìn gửi lạy tình quânTơ duyên ngắn ngủi có ngần đó thôi.Phân sao phận bạc như vôi?đành rằng nước chảy hoa trôi lỡ làng.Ôi Kim Lang! Hỡi Kim lang!Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!”
Kiều tưởng tượng ra viễn cảnh đối lập nhau. Một bên là Thúy Vân và kim Trọng sum họp và một bên là oan hồn bạc phận của nàng. Dù nàng có chết thì mối tình của nàng với chàng Kim vẫn còn nặng. Trong lúc này thì sự bối rối, sự oan của mình làm cho Kiều ko còn nghĩ tới mình đang nói chuyện cho mình nghe. Kiều tiên lượng trước cảnh tượng oan trái, xót xa đang đợi mình phía trước.
Tình yêu mất xem như kiều đã chết, cái chết trống vắng lúc ko có tình yêu, đó là cái chết tâm hồn. Tiếng nói thương xót cho thân phận của con người thiết tha với tình yêu. Chuyển từ hội thoại với em sang độc thoại nội tâm. Trao kỷ vật nhưng lòng thổn thức, đau lòng
Nàng lạy trăm nghìn cái gửi cho tình quân của mình như trình bày lời xin lỗi thật tình cũng như cái cúi chào tạm biệt trước lúc chia ly. Tơ duyên tưởng chừng sẽ cùng nhau đi tới cùng trời cuối đất nhưng nhưng ngắn ngủi có ngần đó thôi
Đoạn trích trao duyên quả là một đoạn trích hay và giàu ý nghĩa. Nó ko chỉ nói lên được tâm trạng của Thúy Kiều nhưng còn trình bày được khuân mặt xã hội phong kiến đầy những bất công. tơ duyên của người con gái vì vậy nhưng lỡ làng. Dù nàng có đi đâu thì nàng cũng vẫn nhớ về mối tình cùng chàng Kim Trọng.
Cảm nhận đoạn trích Trao duyên – Mẫu 10
Truyện Kiều của Nguyễn Du là một trong những tuyệt bút vượt trội góp phần làm nên dung mạo, ghi lại sự tăng trưởng tới đỉnh cao của của văn học trung đại Việt Nam. Tác phẩm với 3254 câu thơ lục bát viết về thế cuộc chìm nổi của người con gái tài sắc nhưng bạc phận Thúy Kiều. Nhiều đoạn trích của thi phẩm được đưa vào chương trình SGK để dạy và học trong nhà trường, Trao duyên là một trong những đoạn trích tương tự. Trích đoạn đã tái tạo lại thảm kịch tình yêu đầy đớn đau Thúy Kiều, từ đó trình bày sự trân trọng, đồng cảm của tác giả Nguyễn Du với tơ duyên dang dở và thế cuộc đầy sóng gió của nàng Kiều. Mười hai câu đầu đoạn trích đã trình bày rõ điều đó.
Thúy Kiều và Kim Trọng tình cờ gặp nhau, họ đem lòng cảm mến và dành cho nhau tình cảm đặc trưng. Vượt qua những quy định của lễ giáo phong kiến, Kiều “xăm xăm băng lối vườn khuya một mình” để tới họp mặt, kết tóc thề nguyện cùng Kim Trọng. Tình yêu của họ là nhân duyên tiền định, vốn sẵn xinh tươi và có thể lâu dài, thế nhưng, phận đời trớ trêu, dòng người xô đẩy, Kiều đành ngậm ngùi quyết định “trao” lại mối duyên của mình cho Thuý Vân. Sau một đêm trắng suy nghĩ, Kiều đau xót nhờ cậy em:
“Cậy em em có chịu lời,Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa.”
“Cậy” ở đây là cậy nhờ, là lời thỉnh cầu, trông mong được trợ giúp. Từ “cậy” chứa đựng cả niềm kỳ vọng, tin tưởng của người nhờ vả vào người được nhờ. Từ “chịu” trình bày sự tha thiết, Kiều như đang van nài, cầu xin em, đặt Thuý Vân vào tình thế khó lòng từ chối. Hành động “lạy”, “thưa” phối hợp cùng lời nói của Kiều cho thấy được sự khôn khéo, thật tình của nàng lúc nhờ cậy em. Kiều là chị, Vân là em, lẽ thường thì chị chẳng lạy thưa em bao giờ nhưng trong tình cảnh này Kiều lại làm tương tự lại mang ý nghĩa vô cùng thâm thúy bởi lúc này Kiều đang là người nhờ vả, đang chịu ơn em. Nàng ko muốn phụ tấm chân tình của Kim Trọng nhưng cũng hiểu rằng việc trao lại mối duyên dang dở sẽ mang tới sự khó xử, thiệt thòi cho Thúy Vân.
Tình yêu vốn là tình cảm thiêng liêng, lúc yêu chẳng người nào muốn san sẻ tình yêu của mình cho người khác, thế nên hành động trao duyên của Thúy Kiều cũng ko hề dễ dàng. Nàng mở lời cậy nhờ em, mong em nhận lời, nàng tâm tư cùng Vân:
“Giữa đường đứt gánh tương tưKeo loan chắp mối tơ thừa mặc emKể từ lúc gặp chàng KimKhi ngày quạt ước lúc đêm chén thề.”
Trong nỗi đau xót của tình yêu đứt gánh, keo loan ngỡ trăm năm vậy nhưng đành nhớ em “chắp mối”. Hai tiếng “mặc em” chứa lên là cả sự tin tưởng, phó mặc cho Vân, mong cầu Vân sẽ cùng chàng Kim kết lại keo loan bền chặt đó. Trong nỗi đau san sẻ tình yêu, bao kỉ niệm tươi đẹp của khoảng thời kì hạnh phúc ùa về trong tâm trí. Điệp từ “lúc” phối hợp với những cụm động từ “gặp chàng Kim”, “quạt ước”, “chén thề” cho thấy tình yêu bền chặt, thắm thiết của Kiều- Kim. Nhưng hiện thực phũ phàng, trêu ngươi, tình yêu đành dang dở vì sóng gió ập tới với gia đình nàng. Kiều đớn đau bởi tình yêu tan vỡ, thân phận trớ trêu:
“Sự đâu sóng gió bất kìHiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai”
Để trọn đạo làm con, Kiều buộc phải bán mình chuộc cha và em, giữ gìn ấm êm gia đình. Giữa chữ tình và chữ hiếu, Kiều lựa chọn chữ hiếu bởi công lao dưỡng dục nghìn nặng trăm sâu, Kiều nào thể dứt bỏ. Nàng ko đành lòng lựa lựa chọn hạnh phúc riêng nhưng quay lưng với biến cố của gia đình. Bởi vậy nhưng nàng đớn đau khôn nguôi, tình yêu xinh tươi vừa chớm nở đây thôi lại vội vã vỡ tan, trái tim nàng như rỉ máu vì tình yêu tan vỡ, xót xa, đớn đau vô cùng. Cậy nhờ Vân thay mình trả nghĩa cho Kim Trọng cũng là để lòng nàng được với chút bận tâm lúc đang trong nỗi tự ti của một kẻ phụ tình. nồng nhiệt thuyết phục Vân, nàng mong em gái mình có thể hiểu và chấp nhận lời thỉnh cầu, dẫu biết điều đó thật khó cho Vân:
“Ngày xuân em hãy còn dàiXót tình máu mủ thay lời nước nonChị dù thịt nát xương mònNgậm cười hoàng tuyền hãy còn thơm lây”
Bằng sự thông minh, suy nghĩ thấu đáo của mình, Kiều đã khôn khéo đưa ra ba phép tắc để thuyết phục Vân. Trước hết là Vân có thanh xuân, Vân còn trẻ, Vân sẽ có thời kì để cùng Kim Trọng tìm hiểu nhưng kết tóc se duyên trong đoạn thế cuộc còn lại. Hơn nữa, Kiều và Vân lại là chị em ruột thịt, Vân nào có thể đành lòng nhìn chị khổ đau, dằn vặt trong tự ti tội tình phụ tình tình yêu. Cuối cùng, nàng nói về cái chết của bản thân, một thú vui tìm thấy trong nỗi đau của cái chết “Ngậm cười hoàng tuyền hãy còn thơm lây”, nếu như được Vân chấp thuận thì dù có phải chết, Kiều cũng an lòng nhưng nhắm mắt nhắm mũi xuôi tay. Từng lời lẽ của Thuý Kiều thốt ra đều hợp lẽ, hợp tình, Kiều dằn lòng gặm nhấm nỗi đau thương, chịu thua thiệt về bản thân mình, chỉ mong Vân giúp mình cùng Kim Trọng kết duyên để bù đắp cho người mình thương. tự ti tội tình nhường nhịn như đang phong toả lấy tâm trí và trái tim nhỏ nhỏ nơi Kiều. Lời nhờ cậy và thuyết phục Vân của Thuý Kiều thật cảm động, thật tình , tha thiết biết bao.
Bằng 12 câu thơ lục bát cùng cách sử dụng ngôn từ tinh tế, lựa chọn lựa, Nguyễn Du đã khắc hoạ thành công thảm kịch tình yêu và tâm trạng đớn đau của Thuý Kiều trong cơn nguy nan của số phận.
Cảm nhận đoạn trích Trao duyên – Mẫu 11
Nguyễn Du – thi sĩ nhân đạo chủ nghĩa của văn học Việt Nam, tác giả của thi phẩm đã đi sâu và luôn tồn tại trong tiềm thức người đọc lúc nhắc tới ông: “Truyện Kiều”. Truyện Kiều là sáng tác chữ Nôm rực rỡ từ nội dung tới nghệ thuật nhưng ấn tượng nhất đối với tôi đó chính là đoạn trích “Trao duyên” nằm trong tác phẩm nghệ thuật này.
Nhan đề đoạn trích là “Trao duyên” nhưng trớ trêu thay đây ko phải là cảnh trao duyên thơ mộng của nam nữ như trong ca dao xưa ta vẫn thường gặp. Có đọc mới hiểu, trao duyên ở đây tức là gửi gắm tình cảm, duyên phận của mình cho một người khác, nhờ người khác chắp tiếp nối tình cảm dở dang của mình. Như trong sự trao duyên của Kiều, hoàn cảnh thật ngang trái, đắng cay!
“Cậy em em có chịu lời,Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa”
Một sự nhún nhường sắp như van vỉ, nàng phải lạy em mình như lạy một vị ân nhân, một bậc bề trên. Ko phải là “nhờ” nhưng là “cậy”, từ ” cậy” mang bao nhiêu sự thiêng liêng, lòng tin tưởng kèm với “lạy” và “thưa”, tất cả gộp lại tạo nên sự thay bậc đổi ngôi giữa hai chị em. Và điều đó trở thành thật tài tình, Nguyễn Du như đọc thấu được nỗi lòng nhân vật.
“Giữa đường đứt gánh tương tư,Keo loan chắp mối tơ thừa mặc em.”
“Gánh tương tư” thật đâu có nhẹ nhõm gì. Nhưng gánh nặng vật chất thì còn có thể san sẻ, nhờ người khác giúp được chứ “gánh tương tư” nhưng nhờ người khác giúp la điều hiếm thấy xưa nay….Chắc hẳn nàng đã ở trong một tình cảnh khó khăn ko còn cách nào khác là phải nhờ tới em “chắp mối tơ thừa”. Từ đầu tới cuối đoạn thơ ko hề thấy lời nói của Thúy Vân vì trên hết tình máu mủ người nào nỡ từ chối nhau?. Trong tình cảnh bi thương của mình, Thúy Kiều ko chỉ trao duyên nhưng còn trao cả nỗi đau của mình cho em gái
“Kể từ lúc gặp chàng Kim,Lúc ngày quạt ước lúc đêm chén thề.Sự đâu sóng gió bất kì,Hiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai”
Thúy Kiều ko chỉ trao duyên nhưng còn trao cả nỗi đau của mình cho em gái.
Tình cảm Kiều Kim sâu nặng là thế, mặn nhưng là thế, “ngày quạt ước”, “đêm chén thề” hỏi sao nàng Kiều ko khỏi đớn đau, tê tái. Lòng nàng như nghìn kim đâm, rỉ máu xót xa lay động sâu tâm hồn người đọc. Nhưng lúc sóng gió gia đình tới, cha bị bắt đi, nay chữ “hiếu” với chữ “tình” ko thể song song… Quyết định lựa chọn chữ “hiếu” bán mình chuộc cha là hy sinh chữ “tình”, coi như vong linh nàng đã mất đi một nửa…Qua lời Thúy Kiều, Nguyễn Du đay nghiến cả một xã hội. Hiếu-tình là hai trị giá ý thức ko thể đặt lên bàn cân được. Một xã hội bắt con người phải lựa lựa chọn những trị giá ko thể lựa lựa chọn được thì xã hội đó là một xã hội tàn bạo
“Ngày xuân em hãy còn dài,Xót tình máu mủ thay lời nước non.Chị dù thịt nát xương mòn,Ngậm cười hoàng tuyền hãy còn thơm lây.”
Hai chị em đều “xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê” vậy nhưng nàng nói ngày xuân em hãy còn dài, đớn đau biết chừng nào!. Thuyết phục em thật khôn khéo bằng tình chị em, tình máu mủ ruột thịt, Thúy Kiều vô hình chung đã khiến Thúy Vân ko thể nào từ chối. Lời lẽ của nàng là vì lo cho Kim Trọng, mong sao chàng Kim có được hạnh phúc trong tan vỡ. Trong thống khổ vô vọng nàng còn biết lo cho hạnh phúc của người khác, chẳng lo rằng mình có thể sẽ trải qua bao nhiêu đắng cay tới “thịt nát xương mòn”. Thật là một cô gái có đức hy sinh lớn lao. từ đó Nguyễn Du đã trình bày trị giá nhân đạo đáng trân trọng ở Kiều…
“Chiếc vành với bức tờ mây,Duyên này thì giữ vật này của chung.Dù em nên vợ nên chồng,Xót người mệnh bạc ắt lòng chẳng quên.”
Trao kỉ vật của mình và chàng Kim cho em, thật sự lòng nàng vẫn cắn rứt lời thề nguyền đêm trăng của mình và Kim Trọng. Nguyễn Du sử dụng hai hình ảnh đối lập “nên vợ nên chồng”, “người mệnh bạc” để gợi nỗi thương tâm, băn khoăn, đau xót của Kiều.
Toàn thể đoạn trích là lời thoại của Kiều nói với Thúy Vân. Tuy nhiên, có lúc, Kiều chuyển nhân vật như đang nói với Kim Trọng chứ ko còn nói với Thúy Vân nữa. Ý nghĩa sự chuyển đổi nhân vật cho thấy khả năng Nguyễn Du nắm bắt một cách tinh tế quy luật diễn biến tâm trạng của nhân vật, đồng thời cho thấy khả năng mô tả nội tâm nhân vật của Nguyễn Du. Ngoài ra ta có thể thấy được trị giá nhân đạo thâm thúy của Nguyễn Du đối với nàng Kiều trong từng lời nói…
Đoạn trích “Trao duyên” thật sự đã làm rung động trái tim của ko chỉ riêng tôi nhưng hẳn đã đi vào lòng ko ít những độc giả lúc xem “Truyện Kiều”.
Cảm nhận đoạn trích Trao duyên – Mẫu 12
Đoạn trích trình bày được tình yêu nồng nàn, mãnh liệt và tha thiết của Thúy Kiều dành cho Kim Trọng: nỗi thống khổ xót ca, vô vọng, tâm trạng thảm kịch của Thúy Kiều trong đêm trao duyên và phẩm chất cao đẹp, giàu đức hi sinh của Thúy Kiều. Qua đoạn trích Nguyễn Du đã trình bày tấm lòng nhân ái thâm thúy của ông trước những khổ đau xấu số của con người.
Đoạn trích cũng là một minh chứng cho tài năng nghệ thuật bậc thầy của Nguyễn Du trong việc mô tả diễn biến tâm lí nhân vật. Tâm lí nhân vật được mô tả sinh động, thâm thúy với diễn biến tâm lí phong phú và phức tạp đầy tranh chấp.
Sau đêm thề nguyền với Thúy Kiều, Kim Trọng thu được tin chú mất và phải về chịu tang chú ở Liễu Dương. Tai họa ập tới với gia đình Thúy Kiều. Bị thằng bán tơ vu vạ, cha và em bị bắt đánh đập tàn nhẫn. Kiều buộc phải bán mình để chuộc cha và em. Mọi việc đã tạm thu xếp xong xuôi nhưng mối tình nàng với Kim Trọng bị lỡ làng. Trong đêm cuối cùng ở lại nhà, nàng đã nhờ cậy Thúy Vân thay mình nối duyên với Kim Trọng.
Đoạn trích Trao duyên có thể chia làm 2 đoạn:
Đoạn 1: 10 câu đầu: Thúy Kiều trao duyên nhờ cậy Thúy Vân trả nghĩa cho Kim Trọng
Đoạn 2: Phần còn lại: Diễn biến tâm trạng Thúy Kiều sau lúc trao duyên.
Nội dung đoạn trích: Đoạn trích mô tả thái độ của Thúy Kiều lúc nhờ cậy Thúy Vân trả nghĩa cho Kim Trọng đồng thời mô tả diễn biến tâm trạng thống khổ, vô vọng đầy thảm kịch của Thúy Kiều lúc tình yêu tan vỡ.
Đem tình yêu của mình trao cho người khác là một chuyện cùng cực chẳng đã. Trong cảnh tai biến của gia đình, Kiều ko còn cách lựa lựa chọn nào khác. Chuyện vợ chồng, nhân duyên là chuyện hệ trọng của cả đời người. Trao duyên là chuyện tế nhị, khó nói nhưng Kiều đã lựa chọn cách xử sự thông minh và khôn khéo để Thúy Vân buộc phải chấp nhân lời thỉnh cầu của nàng.
Ngay từ đầu, Kiều đã lựa lựa chọn cho những lời lẽ thuyết phục Thúy Vân “Cậy em, em có chịu lời / Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa “. Lời nhờ cậy được nói với giọng điệu tha thiết, trọng thể, báo hiệu một chuyện ko thông thường. Lời lẽ vừa trông cậy vừa nài ép. Nguyễn Du sử dụng từ rất chuẩn xác và rất tinh tế. “Cậy” chứ ko phải là nhờ vì từ “cậy” ngoài ý nhờ còn hàm chứa kỳ vọng tha thiết của người đi nhờ, người được nhờ là chỗ dựa ý thức, là chỗ trông đợi, tin tưởng duy nhất người đi nhờ. “Chịu lời” chứ ko phải là nhận lời. Nhận lời là tự nguyện còn “chịu lời” là nghe lời một cách miễn cưỡng, cùng cực chẳng đã. Kiều hiểu tình thế khó khăn, tế nhị của Vân bởi Vân ko yêu Kim Trọng. Tình cảnh đó khiến Vân chỉ có thể “chịu lời” chứ ko thể nhận lời được một cách dễ dàng. nếu như nghe lời chị, lấy người yêu chị làm chồng, Vân phải chịu thiệt thòi, hi sinh. có nhẽ vì vậy nhưng Kiều đã xáo trộn cả trật tự trong mối quan hệ chị em, mời em “Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa”. Kiều trọng thể nhưng nhún nhường, Nàng tự hạ mình rất thấp để cầu khấn van xin em. Kiều ko đứng ở tư thế của người chị nhưng đứng ở tư thế của người chịu ơn để nói với Thúy Vân. Kiều chưa chính thức yêu cầu Vân trợ giúp nhưng mới ngỏ lời một cách dè dặt sau đó “mặc em” quyết định. Dù trong cảnh tan tành cõi lòng, bối rồi thống khổ nhất, cách xử sự của Kiều vẫn trình bày sự sắc sảo, thông minh khôn khéo và tế nhị
Để thuyết phục em, Kiều đã nói về mối tình cà tình cảnh khó xử của mình. Lời kể của Kiều ngắn gọn, nói chung nhưng rõ ràng có đầy đủ cá lí, sự, tình. “Kể từ lúc gặp chàng Kim/ lúc ngày quạt ước, lúc đêm chén thề/ Sự đâu sóng gió bất kì/ Hiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai.” Lời tường thuật của Kiều nồng nàn, tha thiết, bộc lộ nỗi đớn đau, xót xa. Tình yêu của Kiều và Kim Trọng đang ở độ nồng thắm nhất và hai người đã có những kỉ niệm thắm thiết, sâu nặng. Sự “sóng gió bất kì” ập tới gia đình khiến Kiều phải hi sinh tình riêng để trả hiếu cho cha, “làm con trước phải đền ơn sinh thành.” Hoàn cảnh buộc phải Kiều đã phải hi sinh chữ “tình” để làm tròn chữ “hiếu”. Cách nói này của Thúy Kiều cốt để Thúy Vân thấy được sự hi sinh của Kiều nhưng thương nàng, nhưng chấp nhận lời thỉnh cầu của nàng. “Ngày xuân em hãy còn dài / Xót tình máu mủ, thay lời nước non”. Kiều biết em còn trẻ, còn nhiều thời cơ để có tình yêu và hạnh phúc riêng mình nhưng nàng cầu xin em hãy vì tình máu mủ nhưng thay chị nối tơ duyên với Kim Trọng để chị có thể thanh thoát ra đi. Lời cầu khẩn tha thiết như thế làm sao Vân có thể khước từ?
Sau lúc nói với Thúy Vân, Kiều trao lại những kỉ vật cho em: “Chiếc vành với bức tờ mây / Duyên này thì giữ vật này của chung”. “Bức tờ mây” là tờ giấy có trang trí hoa văn ghi lời thề thủy chung của Kim, Kiều. “Chiếc vành” – đồ trang sức của phụ nữ, Kim Trọng đã trao cho Thúy Kiều để làm tin. Đó là những kỉ vật thiêng liêng của tình yêu. Sự xuất hiện của những kỉ vật này làm sống dậy tình yêu nồng nàn, tha thiết của Kiều với Kim Trọng khiến nàng xót xa, nuối tiếc, đớn đau. Lời nói của nàng trở thành bối rối. Duyên đã trao nhưng kỉ vật tình yêu thì nhường nhịn như Kiều vẫn muón giữ lại. Hai tiếng “của chung” thật xót xa đớn đau. Duyên của chị, chị đã trao lại cho em nhưng kỉ vật tình yêu thì vẫn có phần chị ở trong đó. Lí trí của nàng thì tìm cách để thuyết phục Thúy Vân, trao cho em mối tơ duyên ngắn ngủi của mình nhưng tình yêu tha thiết, mãnh liệt thâm thúy với Kim Trọng lại khiến nàng như muốn níu giữ lại tình yêu đó, kỉ vật đó. Tâm trạng đầy tranh chấp đó của Kiều đã bộc lộ tình yêu tha thiết, sâu nặng của nàng với Kim Trọng.
Sau lúc đã trao duyên, tức là Kiều đã lo chu đáo cho Kim Trọng, để người mình mến thương ko phải chịu cảnh “vì ta mật thiết cho người dở dang” lẽ ra Kiều có thể thanh thoát, yên lòng để ngày mai ra đi theo Mã Giám Sinh, nhưng thực tiễn, Kiều ko hề thanh thoát. Ý thức tình yêu đã tuột khỏi tay, ý thức mình đã mất Kim Trọng khiến nàng thấy hối tiếc, xót xa, đớn đau tới tột cùng. Mất Kim Trọng Kiều chỉ còn tưởng tới cái chết. Tâm trạng của Kiều đầy tranh chấp. Nàng đã từng bước thuyết phục Thúy Vân, nếu như em lấy Kim Trọng thì dẫu chị có chết cũng được “ngận cười hoàng tuyền” vậy nhưng giờ đây nàng thấy tương lai của mình thật là thê thảm. Nàng tưởng tượng ra tương lai, Thúy Vân và Kim Trọng nên vợ, nên chồng còn nàng chỉ còn là một tâm hồn ma oan trái vật vờ theo gió. Hồn ma đó vẫn mang nặng lời thề chưa trả được. Tiếng nói của trái tim đau đơn đã lấn áp cả lí trí. Nỗi đau đơn này khiến Kiều như đã trở thành mê lẫn. Trong phút chốc, nàng quên Thúy Vân đang ngồi trước mặt, chứa lời nói với mình, khóc cho mình, khóc cho mối tình mình đã dày công vun đặp nhưng sao ngắn ngủi “Hiện giờ trâm gãy gương tan.”.khóc cho “tơ duyên ngắn ngủi”, khóc cho”phận bạc như vôi” của mình. toàn cầu thực trong mắt Kiều đã nhòa thành toàn cầu ảo, lời nói của Kiều như lời nói của cõi âm vọng về trần thế.
Trong đoạn thơ, một loạt những hình ảnh ước lệ đã được thi sĩ sử dụng để diễn tả sự vỡ vạc, tan tác, chia phôi, ko thể cứu vãn nổi tình yêu của Kiều. Kiều ý thức rất rõ về sự mất mát đó và nàng đã đớn đau khôn xiết. Tình yêu với nàng là tất cả. Trao duyên tức là tình đã mất. Mất tình yêu Kim Trọng nàng coi mình đã chết.
than khóc, xót ca cho mình, Kiều mong ước thu được sự thông cảm từ phía Kim Trọng: “Mất người con chút của tin / Phím đàn với mảnh hương nguyền ngày xưa” . Trao lại kỉ vật cho em, nàng kỳ vọng lúc Kim Trọng trở lại, tuy ko gặp nàng nữa nhưng những kỉ vật của tình yêu nhưng nàng trao cho Thúy Vân sẽ là bằng cớ nói với chàng tình yêu thủy chung của nàng. Hoàn cảnh khách quan đã xô đẩy nàng phải từ bỏ tỉnh yêu với Kim Trọng chứ bản thân nàng ko muốn vi phạm lời thề với chàng: “Phím đàn”, “mảnh hương nguyền” – những kỉ vật đó gắn liền với đêm thề nguyền thiêng liêng của hai người trong phút chôc đã trở thành quá khứ xa xôi. Tình yêu của hai người tha thiết thế làm sao có thể kể hết “muôn vàn ân ái”. Từ độc thoại nội tâm, Kiều chuyển sang tâm tư với người yên đang vắng mặt. “Trăm nghìn gửi lạy tình quân/ Tơ duyên ngắn ngủi có ngần đó thôi!”. Bao nhiêu đớn đau, nuối tiếc, xót xa trong lời giã biẹt với người yêu vắng mặt. Nàng đớn đau oán trách số mệnh “bạc như vôi”, đớn đau cho thân phận “nước chảy hoa trôi lỡ làng” của mình và đớn đau, xót xa thay cho Kim Trọng. Hình ảnh Kim Trọng hiện lên choáng ngợp trong tâm hồn Kiều. Nàng thốt lên nỗi đớn đau, vô vọng vì thấy mình đã phụ Kim Trọng: “Ôi Kim lang! Hỡi Kim lang! Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!” Từ “phụ làm rõ vẻ đẹp cao thượng, giàu đức hi sinh của Kiều. Nàng đã làm việc có thể chăm lo cho Kim Trọng vậy nhưng giờ đây nàng vẫn cho mình có lỗi, mình đã phụ tình Kim Trọng. Tiếng khóc đó làm rõ hơn vẻ đẹp và đức hi sinh cao quý của Kiều. thảm kịch tình yêu tan vỡ lên tới đỉnh điểm. Tuy nhờ Thúy Vân trả nghĩa cho Kim Trọng nhưng tình yêu thâm thúy, mãnh liệt đối với kim Trọng lại khiến Kiều đớn đau xót xa chứ ko hề thanh thoát. Điều đó đã trình bày Kiều ko chỉ là một người con hiếu thảo nhưng là một cô gái tha thiết, mãnh liệt trong tình yêu.
***************
Trên đây là 12 bài mẫu Cảm nhận đoạn trích Trao duyên trong Truyện Kiều của Nguyễn Du lớp 10 do thầy cô soạn. Kỳ vọng sẽ giúp những em học trò lớp 10 có thêm nhiều ý tưởng để hoàn thành tốt bài cảm nhận của mình sao cho hay và đẹp nhất.
Đăng bởi: Cmm.edu.vn
Phân mục: Giáo Dục
Bản quyền bài viết thuộc trường THPT thành Phố Sóc Trăng. Mọi hành vi sao chép đều là gian lận!
Nguồn san sẻ: Trường Cmm.edu.vn (thptsoctrang.edu.vn)
Nhớ để nguồn bài viết này: Cảm nhận đoạn trích Trao duyên trong Truyện Kiều (15 Mẫu) của website thpttranhungdao.edu.vn
Phân mục: Là ai?
#Cảm #nhận #đoạn #trích #Trao #duyên #trong #Truyện #Kiều #Mẫu
Trả lời