Xử lý chất thải rắn yêu cầu phải tuân thủ ngặt nghèo thứ tự để đảm kiểm soát an ninh toàn cũng như tiết kiệm chi phí. Tùy theo tính chất của chất thải rắn nhưng sử dụng các phương pháp xử lý không giống nhau. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng tìm hiểu các phương pháp xử lý chất thải rắn được sử dụng phổ thông hiện nay.
Phương pháp xử lý chất thải rắn
1. Mục tiêu xử lý chất thải rắn
Việc thu nhặt và xử lý rác thải giúp bảo vệ môi trường cũng như bảo vệ sức khỏe con người. Các phương pháp xử lý chất thải với các mục tiêu sau:
- Giảm kích thước cũng như trọng lượng để thuận tiện cho việc vận chuyển, giảm diện tích chôn lấp hay kho chứa chờ đúng công nghệ.
- Giảm độc tính trong chất thải để dễ kiểm soát hơn.
- Biến chất thải thành các thành phầm hữu ích khác.
- Hạn chế phát sinh ô nhiễm thứ cấp tác động tới môi trường.
Quản lý chất thải rắn là rất quan trọng để thực hiện theo các bước nhằm vừa xử lý chất thải hiệu quả, hạn chế phát sinh chất thải, vừa tái sử dụng và tái chế chất thải một cách tối ưu. Trong quản lý chất thải rắn, trật tự ưu tiên được sắp xếp như sau: Giảm phát thải → Tái sử dụng → Tái chế → Xử lý → Xử lý.
Đối với điều kiện nước ta hiện nay, các phương pháp thường được sử dụng là chôn lấp và đốt. Việc phân loại chất thải rắn tại nguồn chưa được thực hiện chặt chẽ nên việc tái sử dụng, tái chế chưa được chú trọng, gây thất thoát về kinh tế.
II. Phương pháp xử lý chất thải rắn
Tùy theo công nghệ xử lý nhưng cơ sở vận hành và chi phí sử dụng sẽ không giống nhau. Sau đây là các phương pháp xử lý chất thải phổ thông:
1. Phương pháp chôn lấp chất thải hợp vệ sinh
Trong các phương pháp xử lý chất thải rắn, có nhẽ chôn lấp là cách đơn giản và ít tốn kém nhất ko chỉ ở Việt Nam nhưng còn ở nhiều nước trên toàn cầu.
Chất thải rắn sau lúc thu nhặt sẽ được chuyển tới bãi chôn lấp tập trung. Tại đây chúng sẽ được sơ chế, ép giảm thể tích, sau đó được chôn lấp và lấp đất. Việc chôn lấp hợp vệ sinh sẽ tận dụng quá trình phân hủy sinh vật học của chất rắn để tạo ra thành phầm cuối cùng là các hợp chất hữu cơ như amoni, nitơ, axit hữu cơ và một số khí như metan, cacbonic.
Phương pháp này được vận dụng cho các loại chất thải rắn sau:
- Chất thải đô thị ko được sử dụng để tái chế, tro, xỉ từ lò đốt, chất thải công nghiệp.
- Chất thải nguy hại, chất thải phóng xạ trong bãi chôn lấp được thiết kế đặc trưng cho chất thải nguy hại.
Tuy nhiên, phương pháp này có nhiều nhược điểm như lãng phí đất, gây ô nhiễm đất, phát ra mùi hôi thối, rò rỉ nước thải từ bãi chôn lấp. Vì vậy, phương pháp này ko vận dụng được ở những nước có quỹ đất hạn hẹp. Các bãi chôn lấp rác thải tập trung cũng được sắp đặt tại các vị trí xa khu dân cư để hạn chế tác động tới đời sống sinh hoạt. Việc xử lý chất thải rắn bằng phương pháp chôn lấp tuy dễ thực hiện nhưng việc vận hành còn gặp nhiều khó khăn. Cần kiểm soát chặt chẽ các mục tiêu về mùi, ko khí cũng như nước rò rỉ từ bãi chôn lấp. Đã có nhiều khu xử lý lắp đặt hệ thống thu nhặt khí từ quá trình phân hủy rác, tuy nhiên quy mô ko lớn cần sự quan tâm của các đơn vị quản lý và đầu tư tài chính lớn.
phương pháp mai táng
2. Phương pháp đốt chất thải rắn
Thiêu cháy chất thải được coi là phương pháp phổ thông nhất trên toàn cầu để xử lý chất thải rắn nói chung. Phương pháp này sử dụng nhiệt để thực hiện quá trình oxy hóa với sự có mặt của oxy trong khí quyển. Rác thải được đưa vào lò đốt chuyên dụng với nhiệt độ cao từ 850 tới 1100 độ C. Nhiệt được hỗ trợ từ quá trình đốt cháy nhiên liệu như khí đốt, dầu diesel hoặc năng lượng điện. Thành phầm thu được sau quá trình đốt cháy sẽ là hỗn hợp các chất lúc và thành phần ko cháy được tạo thành tro, xỉ. Các khí được xử lý trước lúc thải ra môi trường và tro cốt được chôn lấp.
Phương pháp này được vận dụng cho tất cả các loại chất thải rắn cháy được, đặc trưng đối với chất thải rắn nguy hại trong công nghiệp và chất thải y tế. Đây là giai đoạn xử lý cuối cùng vận dụng cho một số loại chất thải nhưng các phương pháp khác ko xử lý được…
Hiện nay, ở nước ta, chất thải rắn bệnh viện sẽ được xử lý trong các lò đốt công suất nhỏ được trang bị tại các bệnh viện. Các bệnh viện lớn tuyến trung ương hay tuyến tỉnh thì làm tốt nhưng tuyến dưới (quận, huyện, xã) khó trang bị lò đốt nên việc xử lý rác thải y tế gặp nhiều khó khăn. Đối với chất thải rắn công nghiệp, sử dụng lò đốt công suất lớn hơn. Ko nhiều nhà máy tự trang bị lò đốt nên phần lớn lượng chất thải rắn này sẽ được xử lý thông qua các doanh nghiệp, đơn vị công dụng chuyên xử lý chất thải.
Ưu điểm của phương pháp đốt:
- Xử lý gần như tất cả các chất thải dễ cháy. Giảm kích thước của chất thải tới mức tối thiểu để xử lý chôn lấp, giúp tiết kiệm đất.
- Có thể được sử dụng ở nhiều quốc gia.
- Năng lượng tạo ra trong quá trình đốt rác có thể được tận dụng cho nồi hơi, lò nung hoặc các ngành công nghiệp cần nhiệt và phát điện.
- Là phương pháp tối ưu hiện nay để xử lý triệt để chất thải công nghiệp nguy hại hay chất thải y tế truyền nhiễm.
Phương pháp đốt chất thải rắn
3. Phương pháp ủ sinh vật học
Ủ sinh vật học là hướng đi mới trong xử lý rác thải hướng tới bảo vệ môi trường. Phương pháp này có thể vận dụng cho các chất hữu cơ ko độc hại. Chất thải sẽ được thu nhặt và đổ vào bể ủ sinh vật học. Tại đây quá trình oxy hóa các hợp chất hữu cơ diễn ra trong môi trường hiếu khí được kiểm soát bởi độ ẩm, nhiệt độ và thông gió. Quá trình tự sinh nhiệt bằng quá trình oxy hóa sinh hóa các chất hữu cơ. Thành phầm cuối cùng của quá trình phân hủy là CO2, nước và các hợp chất hữu cơ ổn định như lignin, cellulose, sợi, v.v.
Phương pháp này thường được vận dụng trong ngành chăn nuôi hoặc nông nghiệp với nguồn chất thải hữu cơ phong phú từ chất thải chăn nuôi, sau thu hoạch… Thực tiễn phương pháp này đã được vận dụng từ lâu ở nước ta lúc ông cha ta ủ phân chuồng để bón cho lúa hoặc cây cối. Phân hữu cơ vi sinh là thành phầm tiêu biểu cho quá trình xử lý chất thải rắn bằng phương pháp ủ sinh vật học.
Có rất nhiều ưu điểm của phương pháp này, chẳng hạn như:
- Có thể vận dụng với quy mô nhỏ từ hộ gia đình, trang trại chăn nuôi, trồng trọt tới các nhà máy xử lý chất thải.
- Thân thiết với môi trường đất, vi sinh vật tự nhiên, góp phần bảo vệ môi trường.
- Vật liệu dồi dào, dễ kiếm. Gia công đơn giản, giảm chi phí sản xuất.
- Thành phầm phân hữu cơ chứa nhiều chất dinh dưỡng nhưng phân vô cơ ko có.
Đồng thời, phương pháp ủ sinh vật học cũng còn nhiều hạn chế:
- Nước ta chưa thực hiện phân loại rác tại nguồn nên rác hữu cơ còn lẫn với nhiều loại rác khác khiến việc thu nhặt, phân loại mất nhiều thời kì.
- Quy mô của các công trình ủ sinh vật học thường nhỏ nên khả năng xử lý ko cao.
- Thành phầm phân bón hữu cơ có tác dụng chậm hơn so với thành phầm phân bón vô cơ nên gây lo ngại lúc sử dụng.
- Tiềm tàng nguy cơ mầm bệnh gây bệnh.
Tuy còn nhiều nhược điểm nhưng với xu thế người dân ưa thích thành phầm hữu cơ hiện nay, phương pháp xử lý rác thải sinh vật học bằng phương pháp ủ sinh vật học ngày càng được chú trọng và đầu tư.
Phương pháp ủ sinh vật học
4. Phương pháp tái chế chất thải rắn
Tái chế chất thải rắn là một phần của chiến dịch 3R (Reduce – Reuse – Recycle) nhằm giảm lượng chất thải thải ra môi trường. Đồng thời, việc tái chế rác thải còn giúp tiết kiệm tài nguyên cho non sông như cây cối để làm giấy, quặng tài nguyên để sản xuất kim loại và linh kiện điện tử; xăng dầu để sản xuất polyme, vải… Ngoài ra, tiết kiệm được chi phí nhập khẩu vật liệu từ nước ngoài.
Các loại rác có thể tái chế là quần áo cũ, kim loại, nhựa, giấy, bìa, rác điện tử. Thông qua hoạt động tái chế, các vật liệu trên được chuyển sang các thành phầm khác và được tái sử dụng. Nó được đưa ra một vòng đời mới. Ví dụ Giấy đã qua sử dụng sau lúc thu hồi chuyển về nhà máy có thể tái chế thành giấy bao bì, giấy lụa, giấy in báo. Rác thải điện tử là loại rác thải đang được tái chế rất nhiều tại Việt Nam. Máy tính, tivi, tủ lạnh, điện thoại sẽ bị lột linh kiện điện tử, vỏ kim loại và bán hoặc tu sửa. Phần còn lại chủ yếu được đốt hoặc nghiền nhỏ rồi trộn với hóa chất để tạo ra thành phầm. Tái chế nhựa cũng là một ngành tiềm năng bởi đồ dùng nhựa mang lại nhiều tiện ích trong cuộc sống, mẫu mã đẹp, giá thành rẻ.
Thực tiễn, hoạt động tái chế đã diễn ra từ lâu ở Việt Nam thông qua việc thu nhặt phế liệu rồi chuyển về các làng nghề tái chế. Tuy nhiên, quy mô tại các làng nghề này còn nhỏ, công nghệ thô sơ, lỗi thời nên gây ô nhiễm nghiêm trọng. Với hình thức hoạt động tự phát, công việc quản lý chưa chặt chẽ, khó đưa ra chế tài xử phạt hành vi gây ô nhiễm môi trường. Hơn nữa, quy mô nhỏ nên hiệu suất ko cao, gây lãng phí tài nguyên rác.
Vì vậy, để việc tái chế chất thải rắn đạt hiệu quả cao nhất, cần sự đầu tư bài bản từ cơ sở sản xuất, xây dựng thứ tự tái chế hợp lý, đảm bảo tiêu chuẩn thành phầm tái chế an toàn. Phương pháp tái chế chất thải rắn ở các nước tăng trưởng đã được thực hiện tốt, nhưng ở các nước đang tăng trưởng như Việt Nam thì cần thời kì để thử nghiệm và phát huy tác dụng.
Phương pháp tái chế chất thải rắn
III. Tăng trưởng công nghệ xử lý chất thải rắn
Xử lý chất thải rắn đang là vấn đề cấp bách ko chỉ ở Việt Nam nhưng còn ở nhiều nước trên toàn cầu. Hiện nay, công việc thu nhặt, phân loại và xử lý rác thải trên cả nước còn nhiều bất cập. Mặc dù các phương pháp xử lý nước hiện đại tạo ra ít chất gây ô nhiễm nhưng chúng rất đắt tiền; Đổi lại, phương pháp thủ công giá rẻ ko đạt tiêu chuẩn an toàn.
Hiện nay nước ta đang trong quá trình hội nhập, học hỏi và chuyển giao công nghệ với nhiều nước trên toàn cầu. Nhờ đó, chúng tôi có nhiều thời cơ nghiên cứu và tăng trưởng các công nghệ tiên tiến trong xử lý chất thải rắn. Các giải pháp nghiên cứu tiêu biểu có thể kể tới như:
– Đối với chất thải rắn đô thị:
- Nghiên cứu công nghệ cacbon hóa tạo thành các thành phầm nhiên liệu và vật liệu xử lý ô nhiễm môi trường.
- Nghiên cứu công nghệ đốt plasma tạo thành khí tổng hợp sử dụng để vận hành hệ thống xử lý chất thải.
- Nghiên cứu công nghệ nhiệt phân tạo thành nhiên liệu sử dụng và vận hành hệ thống xử lý chất thải.
- Nghiên cứu sản xuất xúc tác hiệu quả cho quá trình nhiệt phân tạo thành nhiên liệu.
– Đối với chất thải của một số ngành công nghiệp:
- Tái chế bùn đỏ, xỉ quặng thép, chất thải rắn đóng tàu.
- Nghiên cứu tái chế đồng, vàng, kẽm và các kim loại khác từ rác thải điện tử.
– Đối với phế thải nông, lâm, thủy sản:
- Nghiên cứu tái chế phế thải nông nghiệp để sản xuất cồn sinh vật học, dầu diesel sinh vật học.
- Nghiên cứu tái chế thành vật liệu hấp phụ dùng trong công nghiệp hóa chất và môi trường.
- Nghiên cứu tái chế phế thải lâm nghiệp thành vật liệu tấm sử dụng trong xây dựng.
– Đối với chất thải nguy hại khó phân hủy sinh vật học (POPs):
- Nghiên cứu xử lý nước thải thuốc bảo vệ thực vật bằng phương pháp cacbon hóa.
- Nghiên cứu xúc tác phân hủy dioxin, furan trong môi trường đất, nước, ko khí.
Tương tự, qua bài viết trên độc giả đã có cái nhìn tổng quan về các phương pháp xử lý chất thải rắn hiện nay. Để đạt được hiệu quả tốt nhất, công việc xử lý chất thải rắn cần được nghiên cứu kỹ lưỡng, xây dựng thứ tự hợp lý, được đầu tư hiệu quả hợp lý với nền kinh tế quốc dân.
[toggle title=”xem thêm thông tin chi tiết về Các phương pháp xử lý chất thải rắn phổ biến” state=”close”]
Các phương pháp xử lý chất thải rắn phổ thông
Hình Ảnh về: Các phương pháp xử lý chất thải rắn phổ thông
Video về: Các phương pháp xử lý chất thải rắn phổ thông
Wiki về Các phương pháp xử lý chất thải rắn phổ thông
Các phương pháp xử lý chất thải rắn phổ thông -
Xử lý chất thải rắn yêu cầu phải tuân thủ ngặt nghèo thứ tự để đảm kiểm soát an ninh toàn cũng như tiết kiệm chi phí. Tùy theo tính chất của chất thải rắn nhưng sử dụng các phương pháp xử lý không giống nhau. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng tìm hiểu các phương pháp xử lý chất thải rắn được sử dụng phổ thông hiện nay.
Phương pháp xử lý chất thải rắn
1. Mục tiêu xử lý chất thải rắn
Việc thu nhặt và xử lý rác thải giúp bảo vệ môi trường cũng như bảo vệ sức khỏe con người. Các phương pháp xử lý chất thải với các mục tiêu sau:
- Giảm kích thước cũng như trọng lượng để thuận tiện cho việc vận chuyển, giảm diện tích chôn lấp hay kho chứa chờ đúng công nghệ.
- Giảm độc tính trong chất thải để dễ kiểm soát hơn.
- Biến chất thải thành các thành phầm hữu ích khác.
- Hạn chế phát sinh ô nhiễm thứ cấp tác động tới môi trường.
Quản lý chất thải rắn là rất quan trọng để thực hiện theo các bước nhằm vừa xử lý chất thải hiệu quả, hạn chế phát sinh chất thải, vừa tái sử dụng và tái chế chất thải một cách tối ưu. Trong quản lý chất thải rắn, trật tự ưu tiên được sắp xếp như sau: Giảm phát thải → Tái sử dụng → Tái chế → Xử lý → Xử lý.
Đối với điều kiện nước ta hiện nay, các phương pháp thường được sử dụng là chôn lấp và đốt. Việc phân loại chất thải rắn tại nguồn chưa được thực hiện chặt chẽ nên việc tái sử dụng, tái chế chưa được chú trọng, gây thất thoát về kinh tế.
II. Phương pháp xử lý chất thải rắn
Tùy theo công nghệ xử lý nhưng cơ sở vận hành và chi phí sử dụng sẽ không giống nhau. Sau đây là các phương pháp xử lý chất thải phổ thông:
1. Phương pháp chôn lấp chất thải hợp vệ sinh
Trong các phương pháp xử lý chất thải rắn, có nhẽ chôn lấp là cách đơn giản và ít tốn kém nhất ko chỉ ở Việt Nam nhưng còn ở nhiều nước trên toàn cầu.
Chất thải rắn sau lúc thu nhặt sẽ được chuyển tới bãi chôn lấp tập trung. Tại đây chúng sẽ được sơ chế, ép giảm thể tích, sau đó được chôn lấp và lấp đất. Việc chôn lấp hợp vệ sinh sẽ tận dụng quá trình phân hủy sinh vật học của chất rắn để tạo ra thành phầm cuối cùng là các hợp chất hữu cơ như amoni, nitơ, axit hữu cơ và một số khí như metan, cacbonic.
Phương pháp này được vận dụng cho các loại chất thải rắn sau:
- Chất thải đô thị ko được sử dụng để tái chế, tro, xỉ từ lò đốt, chất thải công nghiệp.
- Chất thải nguy hại, chất thải phóng xạ trong bãi chôn lấp được thiết kế đặc trưng cho chất thải nguy hại.
Tuy nhiên, phương pháp này có nhiều nhược điểm như lãng phí đất, gây ô nhiễm đất, phát ra mùi hôi thối, rò rỉ nước thải từ bãi chôn lấp. Vì vậy, phương pháp này ko vận dụng được ở những nước có quỹ đất hạn hẹp. Các bãi chôn lấp rác thải tập trung cũng được sắp đặt tại các vị trí xa khu dân cư để hạn chế tác động tới đời sống sinh hoạt. Việc xử lý chất thải rắn bằng phương pháp chôn lấp tuy dễ thực hiện nhưng việc vận hành còn gặp nhiều khó khăn. Cần kiểm soát chặt chẽ các mục tiêu về mùi, ko khí cũng như nước rò rỉ từ bãi chôn lấp. Đã có nhiều khu xử lý lắp đặt hệ thống thu nhặt khí từ quá trình phân hủy rác, tuy nhiên quy mô ko lớn cần sự quan tâm của các đơn vị quản lý và đầu tư tài chính lớn.
phương pháp mai táng
2. Phương pháp đốt chất thải rắn
Thiêu cháy chất thải được coi là phương pháp phổ thông nhất trên toàn cầu để xử lý chất thải rắn nói chung. Phương pháp này sử dụng nhiệt để thực hiện quá trình oxy hóa với sự có mặt của oxy trong khí quyển. Rác thải được đưa vào lò đốt chuyên dụng với nhiệt độ cao từ 850 tới 1100 độ C. Nhiệt được hỗ trợ từ quá trình đốt cháy nhiên liệu như khí đốt, dầu diesel hoặc năng lượng điện. Thành phầm thu được sau quá trình đốt cháy sẽ là hỗn hợp các chất lúc và thành phần ko cháy được tạo thành tro, xỉ. Các khí được xử lý trước lúc thải ra môi trường và tro cốt được chôn lấp.
Phương pháp này được vận dụng cho tất cả các loại chất thải rắn cháy được, đặc trưng đối với chất thải rắn nguy hại trong công nghiệp và chất thải y tế. Đây là giai đoạn xử lý cuối cùng vận dụng cho một số loại chất thải nhưng các phương pháp khác ko xử lý được…
Hiện nay, ở nước ta, chất thải rắn bệnh viện sẽ được xử lý trong các lò đốt công suất nhỏ được trang bị tại các bệnh viện. Các bệnh viện lớn tuyến trung ương hay tuyến tỉnh thì làm tốt nhưng tuyến dưới (quận, huyện, xã) khó trang bị lò đốt nên việc xử lý rác thải y tế gặp nhiều khó khăn. Đối với chất thải rắn công nghiệp, sử dụng lò đốt công suất lớn hơn. Ko nhiều nhà máy tự trang bị lò đốt nên phần lớn lượng chất thải rắn này sẽ được xử lý thông qua các doanh nghiệp, đơn vị công dụng chuyên xử lý chất thải.
Ưu điểm của phương pháp đốt:
- Xử lý gần như tất cả các chất thải dễ cháy. Giảm kích thước của chất thải tới mức tối thiểu để xử lý chôn lấp, giúp tiết kiệm đất.
- Có thể được sử dụng ở nhiều quốc gia.
- Năng lượng tạo ra trong quá trình đốt rác có thể được tận dụng cho nồi hơi, lò nung hoặc các ngành công nghiệp cần nhiệt và phát điện.
- Là phương pháp tối ưu hiện nay để xử lý triệt để chất thải công nghiệp nguy hại hay chất thải y tế truyền nhiễm.
Phương pháp đốt chất thải rắn
3. Phương pháp ủ sinh vật học
Ủ sinh vật học là hướng đi mới trong xử lý rác thải hướng tới bảo vệ môi trường. Phương pháp này có thể vận dụng cho các chất hữu cơ ko độc hại. Chất thải sẽ được thu nhặt và đổ vào bể ủ sinh vật học. Tại đây quá trình oxy hóa các hợp chất hữu cơ diễn ra trong môi trường hiếu khí được kiểm soát bởi độ ẩm, nhiệt độ và thông gió. Quá trình tự sinh nhiệt bằng quá trình oxy hóa sinh hóa các chất hữu cơ. Thành phầm cuối cùng của quá trình phân hủy là CO2, nước và các hợp chất hữu cơ ổn định như lignin, cellulose, sợi, v.v.
Phương pháp này thường được vận dụng trong ngành chăn nuôi hoặc nông nghiệp với nguồn chất thải hữu cơ phong phú từ chất thải chăn nuôi, sau thu hoạch… Thực tiễn phương pháp này đã được vận dụng từ lâu ở nước ta lúc ông cha ta ủ phân chuồng để bón cho lúa hoặc cây cối. Phân hữu cơ vi sinh là thành phầm tiêu biểu cho quá trình xử lý chất thải rắn bằng phương pháp ủ sinh vật học.
Có rất nhiều ưu điểm của phương pháp này, chẳng hạn như:
- Có thể vận dụng với quy mô nhỏ từ hộ gia đình, trang trại chăn nuôi, trồng trọt tới các nhà máy xử lý chất thải.
- Thân thiết với môi trường đất, vi sinh vật tự nhiên, góp phần bảo vệ môi trường.
- Vật liệu dồi dào, dễ kiếm. Gia công đơn giản, giảm chi phí sản xuất.
- Thành phầm phân hữu cơ chứa nhiều chất dinh dưỡng nhưng phân vô cơ ko có.
Đồng thời, phương pháp ủ sinh vật học cũng còn nhiều hạn chế:
- Nước ta chưa thực hiện phân loại rác tại nguồn nên rác hữu cơ còn lẫn với nhiều loại rác khác khiến việc thu nhặt, phân loại mất nhiều thời kì.
- Quy mô của các công trình ủ sinh vật học thường nhỏ nên khả năng xử lý ko cao.
- Thành phầm phân bón hữu cơ có tác dụng chậm hơn so với thành phầm phân bón vô cơ nên gây lo ngại lúc sử dụng.
- Tiềm tàng nguy cơ mầm bệnh gây bệnh.
Tuy còn nhiều nhược điểm nhưng với xu thế người dân ưa thích thành phầm hữu cơ hiện nay, phương pháp xử lý rác thải sinh vật học bằng phương pháp ủ sinh vật học ngày càng được chú trọng và đầu tư.
Phương pháp ủ sinh vật học
4. Phương pháp tái chế chất thải rắn
Tái chế chất thải rắn là một phần của chiến dịch 3R (Reduce - Reuse - Recycle) nhằm giảm lượng chất thải thải ra môi trường. Đồng thời, việc tái chế rác thải còn giúp tiết kiệm tài nguyên cho non sông như cây cối để làm giấy, quặng tài nguyên để sản xuất kim loại và linh kiện điện tử; xăng dầu để sản xuất polyme, vải... Ngoài ra, tiết kiệm được chi phí nhập khẩu vật liệu từ nước ngoài.
Các loại rác có thể tái chế là quần áo cũ, kim loại, nhựa, giấy, bìa, rác điện tử. Thông qua hoạt động tái chế, các vật liệu trên được chuyển sang các thành phầm khác và được tái sử dụng. Nó được đưa ra một vòng đời mới. Ví dụ Giấy đã qua sử dụng sau lúc thu hồi chuyển về nhà máy có thể tái chế thành giấy bao bì, giấy lụa, giấy in báo. Rác thải điện tử là loại rác thải đang được tái chế rất nhiều tại Việt Nam. Máy tính, tivi, tủ lạnh, điện thoại sẽ bị lột linh kiện điện tử, vỏ kim loại và bán hoặc tu sửa. Phần còn lại chủ yếu được đốt hoặc nghiền nhỏ rồi trộn với hóa chất để tạo ra thành phầm. Tái chế nhựa cũng là một ngành tiềm năng bởi đồ dùng nhựa mang lại nhiều tiện ích trong cuộc sống, mẫu mã đẹp, giá thành rẻ.
Thực tiễn, hoạt động tái chế đã diễn ra từ lâu ở Việt Nam thông qua việc thu nhặt phế liệu rồi chuyển về các làng nghề tái chế. Tuy nhiên, quy mô tại các làng nghề này còn nhỏ, công nghệ thô sơ, lỗi thời nên gây ô nhiễm nghiêm trọng. Với hình thức hoạt động tự phát, công việc quản lý chưa chặt chẽ, khó đưa ra chế tài xử phạt hành vi gây ô nhiễm môi trường. Hơn nữa, quy mô nhỏ nên hiệu suất ko cao, gây lãng phí tài nguyên rác.
Vì vậy, để việc tái chế chất thải rắn đạt hiệu quả cao nhất, cần sự đầu tư bài bản từ cơ sở sản xuất, xây dựng thứ tự tái chế hợp lý, đảm bảo tiêu chuẩn thành phầm tái chế an toàn. Phương pháp tái chế chất thải rắn ở các nước tăng trưởng đã được thực hiện tốt, nhưng ở các nước đang tăng trưởng như Việt Nam thì cần thời kì để thử nghiệm và phát huy tác dụng.
Phương pháp tái chế chất thải rắn
III. Tăng trưởng công nghệ xử lý chất thải rắn
Xử lý chất thải rắn đang là vấn đề cấp bách ko chỉ ở Việt Nam nhưng còn ở nhiều nước trên toàn cầu. Hiện nay, công việc thu nhặt, phân loại và xử lý rác thải trên cả nước còn nhiều bất cập. Mặc dù các phương pháp xử lý nước hiện đại tạo ra ít chất gây ô nhiễm nhưng chúng rất đắt tiền; Đổi lại, phương pháp thủ công giá rẻ ko đạt tiêu chuẩn an toàn.
Hiện nay nước ta đang trong quá trình hội nhập, học hỏi và chuyển giao công nghệ với nhiều nước trên toàn cầu. Nhờ đó, chúng tôi có nhiều thời cơ nghiên cứu và tăng trưởng các công nghệ tiên tiến trong xử lý chất thải rắn. Các giải pháp nghiên cứu tiêu biểu có thể kể tới như:
- Đối với chất thải rắn đô thị:
- Nghiên cứu công nghệ cacbon hóa tạo thành các thành phầm nhiên liệu và vật liệu xử lý ô nhiễm môi trường.
- Nghiên cứu công nghệ đốt plasma tạo thành khí tổng hợp sử dụng để vận hành hệ thống xử lý chất thải.
- Nghiên cứu công nghệ nhiệt phân tạo thành nhiên liệu sử dụng và vận hành hệ thống xử lý chất thải.
- Nghiên cứu sản xuất xúc tác hiệu quả cho quá trình nhiệt phân tạo thành nhiên liệu.
- Đối với chất thải của một số ngành công nghiệp:
- Tái chế bùn đỏ, xỉ quặng thép, chất thải rắn đóng tàu.
- Nghiên cứu tái chế đồng, vàng, kẽm và các kim loại khác từ rác thải điện tử.
- Đối với phế thải nông, lâm, thủy sản:
- Nghiên cứu tái chế phế thải nông nghiệp để sản xuất cồn sinh vật học, dầu diesel sinh vật học.
- Nghiên cứu tái chế thành vật liệu hấp phụ dùng trong công nghiệp hóa chất và môi trường.
- Nghiên cứu tái chế phế thải lâm nghiệp thành vật liệu tấm sử dụng trong xây dựng.
- Đối với chất thải nguy hại khó phân hủy sinh vật học (POPs):
- Nghiên cứu xử lý nước thải thuốc bảo vệ thực vật bằng phương pháp cacbon hóa.
- Nghiên cứu xúc tác phân hủy dioxin, furan trong môi trường đất, nước, ko khí.
Tương tự, qua bài viết trên độc giả đã có cái nhìn tổng quan về các phương pháp xử lý chất thải rắn hiện nay. Để đạt được hiệu quả tốt nhất, công việc xử lý chất thải rắn cần được nghiên cứu kỹ lưỡng, xây dựng thứ tự hợp lý, được đầu tư hiệu quả hợp lý với nền kinh tế quốc dân.
[rule_{ruleNumber}]
[box type=”note” align=”” class=”” text-align: justify;”>Xử lý chất thải rắn đòi hỏi phải tuân thủ nghiêm ngặt quy trình để đảm bảo an toàn cũng như tiết kiệm chi phí. Tùy theo tính chất của chất thải rắn mà sử dụng các phương pháp xử lý khác nhau. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng tìm hiểu các phương pháp xử lý chất thải rắn được sử dụng phổ biến hiện nay.
Phương pháp xử lý chất thải rắn
1. Mục đích xử lý chất thải rắn
Việc thu gom và xử lý rác thải giúp bảo vệ môi trường cũng như bảo vệ sức khỏe con người. Các phương pháp xử lý chất thải với các mục đích sau:
- Giảm kích thước cũng như trọng lượng để thuận tiện cho việc vận chuyển, giảm diện tích chôn lấp hay kho chứa chờ đúng công nghệ.
- Giảm độc tính trong chất thải để dễ kiểm soát hơn.
- Biến chất thải thành các sản phẩm hữu ích khác.
- Hạn chế phát sinh ô nhiễm thứ cấp ảnh hưởng đến môi trường.
Quản lý chất thải rắn là rất quan trọng để thực hiện theo các bước nhằm vừa xử lý chất thải hiệu quả, hạn chế phát sinh chất thải, vừa tái sử dụng và tái chế chất thải một cách tối ưu. Trong quản lý chất thải rắn, thứ tự ưu tiên được sắp xếp như sau: Giảm phát thải → Tái sử dụng → Tái chế → Xử lý → Xử lý.
Đối với điều kiện nước ta hiện nay, các phương pháp thường được sử dụng là chôn lấp và đốt. Việc phân loại chất thải rắn tại nguồn chưa được thực hiện chặt chẽ nên việc tái sử dụng, tái chế chưa được chú trọng, gây thất thoát về kinh tế.
II. Phương pháp xử lý chất thải rắn
Tùy theo công nghệ xử lý mà cơ sở vận hành và chi phí sử dụng sẽ khác nhau. Sau đây là các phương pháp xử lý chất thải phổ biến:
1. Phương pháp chôn lấp chất thải hợp vệ sinh
Trong các phương pháp xử lý chất thải rắn, có lẽ chôn lấp là cách đơn giản và ít tốn kém nhất không chỉ ở Việt Nam mà còn ở nhiều nước trên thế giới.
Chất thải rắn sau khi thu gom sẽ được chuyển đến bãi chôn lấp tập trung. Tại đây chúng sẽ được sơ chế, ép giảm thể tích, sau đó được chôn lấp và lấp đất. Việc chôn lấp hợp vệ sinh sẽ tận dụng quá trình phân hủy sinh học của chất rắn để tạo ra sản phẩm cuối cùng là các hợp chất hữu cơ như amoni, nitơ, axit hữu cơ và một số khí như metan, cacbonic.
Phương pháp này được áp dụng cho các loại chất thải rắn sau:
- Chất thải đô thị không được sử dụng để tái chế, tro, xỉ từ lò đốt, chất thải công nghiệp.
- Chất thải nguy hại, chất thải phóng xạ trong bãi chôn lấp được thiết kế đặc biệt cho chất thải nguy hại.
Tuy nhiên, phương pháp này có nhiều nhược điểm như lãng phí đất, gây ô nhiễm đất, phát ra mùi hôi thối, rò rỉ nước thải từ bãi chôn lấp. Vì vậy, phương pháp này không áp dụng được ở những nước có quỹ đất hạn hẹp. Các bãi chôn lấp rác thải tập trung cũng được bố trí tại các vị trí xa khu dân cư để hạn chế ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt. Việc xử lý chất thải rắn bằng phương pháp chôn lấp tuy dễ thực hiện nhưng việc vận hành còn gặp nhiều khó khăn. Cần kiểm soát chặt chẽ các chỉ tiêu về mùi, không khí cũng như nước rò rỉ từ bãi chôn lấp. Đã có nhiều khu xử lý lắp đặt hệ thống thu gom khí từ quá trình phân hủy rác, tuy nhiên quy mô không lớn cần sự quan tâm của các cấp và đầu tư tài chính lớn.
phương pháp mai táng
2. Phương pháp đốt chất thải rắn
Thiêu đốt chất thải được coi là phương pháp phổ biến nhất trên thế giới để xử lý chất thải rắn nói chung. Phương pháp này sử dụng nhiệt để thực hiện quá trình oxy hóa với sự có mặt của oxy trong khí quyển. Rác thải được đưa vào lò đốt chuyên dụng với nhiệt độ cao từ 850 đến 1100 độ C. Nhiệt được cung cấp từ quá trình đốt cháy nhiên liệu như khí đốt, dầu diesel hoặc năng lượng điện. Sản phẩm thu được sau quá trình đốt cháy sẽ là hỗn hợp các chất khi và thành phần không cháy được tạo thành tro, xỉ. Các khí được xử lý trước khi thải ra môi trường và tro cốt được chôn lấp.
Phương pháp này được áp dụng cho tất cả các loại chất thải rắn cháy được, đặc biệt đối với chất thải rắn nguy hại trong công nghiệp và chất thải y tế. Đây là công đoạn xử lý cuối cùng áp dụng cho một số loại chất thải mà các phương pháp khác không xử lý được…
Hiện nay, ở nước ta, chất thải rắn bệnh viện sẽ được xử lý trong các lò đốt công suất nhỏ được trang bị tại các bệnh viện. Các bệnh viện lớn tuyến trung ương hay tuyến tỉnh thì làm tốt nhưng tuyến dưới (quận, huyện, xã) khó trang bị lò đốt nên việc xử lý rác thải y tế gặp nhiều khó khăn. Đối với chất thải rắn công nghiệp, sử dụng lò đốt công suất lớn hơn. Không nhiều nhà máy tự trang bị lò đốt nên phần lớn lượng chất thải rắn này sẽ được xử lý thông qua các công ty, đơn vị chức năng chuyên xử lý chất thải.
Ưu điểm của phương pháp đốt:
- Xử lý gần như tất cả các chất thải dễ cháy. Giảm kích thước của chất thải đến mức tối thiểu để xử lý chôn lấp, giúp tiết kiệm đất.
- Có thể được sử dụng ở nhiều quốc gia.
- Năng lượng tạo ra trong quá trình đốt rác có thể được tận dụng cho nồi hơi, lò nung hoặc các ngành công nghiệp cần nhiệt và phát điện.
- Là phương pháp tối ưu hiện nay để xử lý triệt để chất thải công nghiệp nguy hại hay chất thải y tế lây nhiễm.
Phương pháp đốt chất thải rắn
3. Phương pháp ủ sinh học
Ủ sinh học là hướng đi mới trong xử lý rác thải hướng tới bảo vệ môi trường. Phương pháp này có thể áp dụng cho các chất hữu cơ không độc hại. Chất thải sẽ được thu gom và đổ vào bể ủ sinh học. Tại đây quá trình oxy hóa các hợp chất hữu cơ diễn ra trong môi trường hiếu khí được kiểm soát bởi độ ẩm, nhiệt độ và thông gió. Quá trình tự sinh nhiệt bằng quá trình oxy hóa sinh hóa các chất hữu cơ. Sản phẩm cuối cùng của quá trình phân hủy là CO2, nước và các hợp chất hữu cơ ổn định như lignin, cellulose, sợi, v.v.
Phương pháp này thường được áp dụng trong ngành chăn nuôi hoặc nông nghiệp với nguồn chất thải hữu cơ phong phú từ chất thải chăn nuôi, sau thu hoạch… Thực tế phương pháp này đã được áp dụng từ lâu ở nước ta khi ông cha ta ủ phân chuồng để bón cho lúa hoặc cây cối. Phân hữu cơ vi sinh là sản phẩm tiêu biểu cho quá trình xử lý chất thải rắn bằng phương pháp ủ sinh học.
Có rất nhiều ưu điểm của phương pháp này, chẳng hạn như:
- Có thể áp dụng với quy mô nhỏ từ hộ gia đình, trang trại chăn nuôi, trồng trọt đến các nhà máy xử lý chất thải.
- Thân thiện với môi trường đất, vi sinh vật tự nhiên, góp phần bảo vệ môi trường.
- Nguyên liệu dồi dào, dễ kiếm. Gia công đơn giản, giảm chi phí sản xuất.
- Sản phẩm phân hữu cơ chứa nhiều chất dinh dưỡng mà phân vô cơ không có.
Đồng thời, phương pháp ủ sinh học cũng còn nhiều hạn chế:
- Nước ta chưa thực hiện phân loại rác tại nguồn nên rác hữu cơ còn lẫn với nhiều loại rác khác khiến việc thu gom, phân loại mất nhiều thời gian.
- Quy mô của các công trình ủ sinh học thường nhỏ nên khả năng xử lý không cao.
- Sản phẩm phân bón hữu cơ có tác dụng chậm hơn so với sản phẩm phân bón vô cơ nên gây lo ngại khi sử dụng.
- Tiềm ẩn nguy cơ mầm bệnh gây bệnh.
Tuy còn nhiều nhược điểm nhưng với xu hướng người dân ưa chuộng sản phẩm hữu cơ hiện nay, phương pháp xử lý rác thải sinh học bằng phương pháp ủ sinh học ngày càng được chú trọng và đầu tư.
Phương pháp ủ sinh học
4. Phương pháp tái chế chất thải rắn
Tái chế chất thải rắn là một phần của chiến dịch 3R (Reduce – Reuse – Recycle) nhằm giảm lượng chất thải thải ra môi trường. Đồng thời, việc tái chế rác thải còn giúp tiết kiệm tài nguyên cho đất nước như cây cối để làm giấy, quặng khoáng sản để sản xuất kim loại và linh kiện điện tử; xăng dầu để sản xuất polyme, vải… Bên cạnh đó, tiết kiệm được chi phí nhập khẩu nguyên liệu từ nước ngoài.
Các loại rác có thể tái chế là quần áo cũ, kim loại, nhựa, giấy, bìa, rác điện tử. Thông qua hoạt động tái chế, các vật liệu trên được chuyển sang các sản phẩm khác và được tái sử dụng. Nó được đưa ra một vòng đời mới. Ví dụ Giấy đã qua sử dụng sau khi thu hồi chuyển về nhà máy có thể tái chế thành giấy bao bì, giấy lụa, giấy in báo. Rác thải điện tử là loại rác thải đang được tái chế rất nhiều tại Việt Nam. Máy tính, tivi, tủ lạnh, điện thoại sẽ bị lột linh kiện điện tử, vỏ kim loại và bán hoặc sửa chữa. Phần còn lại chủ yếu được đốt hoặc nghiền nhỏ rồi trộn với hóa chất để tạo ra sản phẩm. Tái chế nhựa cũng là một ngành tiềm năng bởi đồ dùng nhựa mang lại nhiều tiện ích trong cuộc sống, mẫu mã đẹp, giá thành rẻ.
Thực tế, hoạt động tái chế đã diễn ra từ lâu ở Việt Nam thông qua việc thu gom phế liệu rồi chuyển về các làng nghề tái chế. Tuy nhiên, quy mô tại các làng nghề này còn nhỏ, công nghệ thô sơ, lạc hậu nên gây ô nhiễm nghiêm trọng. Với hình thức hoạt động tự phát, công tác quản lý chưa chặt chẽ, khó đưa ra chế tài xử phạt hành vi gây ô nhiễm môi trường. Hơn nữa, quy mô nhỏ nên hiệu suất không cao, gây lãng phí tài nguyên rác.
Vì vậy, để việc tái chế chất thải rắn đạt hiệu quả cao nhất, cần sự đầu tư bài bản từ cơ sở sản xuất, xây dựng quy trình tái chế hợp lý, đảm bảo tiêu chuẩn sản phẩm tái chế an toàn. Phương pháp tái chế chất thải rắn ở các nước phát triển đã được thực hiện tốt, nhưng ở các nước đang phát triển như Việt Nam thì cần thời gian để thử nghiệm và phát huy tác dụng.
Phương pháp tái chế chất thải rắn
III. Phát triển công nghệ xử lý chất thải rắn
Xử lý chất thải rắn đang là vấn đề cấp bách không chỉ ở Việt Nam mà còn ở nhiều nước trên thế giới. Hiện nay, công tác thu gom, phân loại và xử lý rác thải trên cả nước còn nhiều bất cập. Mặc dù các phương pháp xử lý nước hiện đại tạo ra ít chất gây ô nhiễm nhưng chúng rất đắt tiền; Đổi lại, phương pháp thủ công giá rẻ không đạt tiêu chuẩn an toàn.
Hiện nay nước ta đang trong quá trình hội nhập, học hỏi và chuyển giao công nghệ với nhiều nước trên thế giới. Nhờ đó, chúng tôi có nhiều cơ hội nghiên cứu và phát triển các công nghệ tiên tiến trong xử lý chất thải rắn. Các giải pháp nghiên cứu tiêu biểu có thể kể đến như:
– Đối với chất thải rắn đô thị:
- Nghiên cứu công nghệ cacbon hóa tạo thành các sản phẩm nhiên liệu và vật liệu xử lý ô nhiễm môi trường.
- Nghiên cứu công nghệ đốt plasma tạo thành khí tổng hợp sử dụng để vận hành hệ thống xử lý chất thải.
- Nghiên cứu công nghệ nhiệt phân tạo thành nhiên liệu sử dụng và vận hành hệ thống xử lý chất thải.
- Nghiên cứu sản xuất xúc tác hiệu quả cho quá trình nhiệt phân tạo thành nhiên liệu.
– Đối với chất thải của một số ngành công nghiệp:
- Tái chế bùn đỏ, xỉ quặng thép, chất thải rắn đóng tàu.
- Nghiên cứu tái chế đồng, vàng, kẽm và các kim loại khác từ rác thải điện tử.
– Đối với phế thải nông, lâm, thủy sản:
- Nghiên cứu tái chế phế thải nông nghiệp để sản xuất cồn sinh học, dầu diesel sinh học.
- Nghiên cứu tái chế thành vật liệu hấp phụ dùng trong công nghiệp hóa chất và môi trường.
- Nghiên cứu tái chế phế thải lâm nghiệp thành vật liệu tấm sử dụng trong xây dựng.
– Đối với chất thải nguy hại khó phân hủy sinh học (POPs):
- Nghiên cứu xử lý nước thải thuốc bảo vệ thực vật bằng phương pháp cacbon hóa.
- Nghiên cứu xúc tác phân hủy dioxin, furan trong môi trường đất, nước, không khí.
Như vậy, qua bài viết trên bạn đọc đã có cái nhìn tổng quan về các phương pháp xử lý chất thải rắn hiện nay. Để đạt được hiệu quả tốt nhất, công tác xử lý chất thải rắn cần được nghiên cứu kỹ lưỡng, xây dựng quy trình hợp lý, được đầu tư hiệu quả cân đối với nền kinh tế quốc dân.
[/box]
#Các #phương #pháp #xử #lý #chất #thải #rắn #phổ #biến
[/toggle]
Bạn thấy bài viết Các phương pháp xử lý chất thải rắn phổ thông có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Các phương pháp xử lý chất thải rắn phổ thông bên dưới để thpttranhungdao.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường THPT Trần Hưng Đạo
Phân mục: Kiến thức chung
#Các #phương #pháp #xử #lý #chất #thải #rắn #phổ #biến
Trả lời