Axit photphoric (H3P04) là hóa chất độc hại vào vai trò quan trọng trong nhiều ngành sản xuất, đặc trưng là sản xuất phân bón và thuốc bảo vệ thực vật. Bạn biết gì về hóa chất này? Cùng Trường THPT Trần Hưng Đạo tìm hiểu những thông tin quan trọng về axit photphoric trong bài viết sau nhé!
Khái niệm axit photphoric là gì?
Ý tưởng: Axit photphoric được biết tới với các tên khác như: axit trihydroxodioxidophosphoric, axit photphoric, axit orthophotphoric.
Công thức hóa học: H3PO4.
Cấu trúc phân tửAxit photphoric có 3 phân ly. Cấu trúc phân tử của axit này bao gồm 3 phân tử hydro liên kết với phân tử PO4.
Tính chất vật lý của axit photphoric
Axit photphoric là chất kết tinh trong suốt, tồn tại ở 2 dạng: chất rắn kết tinh ko màu (tan vô hạn trong nước hoặc rượu có cấu trúc tứ diện đều) và chất lỏng trong suốt (ko màu, có vị chua). Thông thường, axit photphoric được sử dụng dưới dạng dung dịch đặc, nhớt, ko màu ở nồng độ 85%.
Axit photphoric ưa nước, dễ nóng chảy, tan vô hạn trong nước theo bất kỳ tỉ lệ nào.
Nhiệt độ nóng chảy: 42,5 độ C
nhiệt độ phân hủy: 213 độ C.
trọng lượng riêng: 1,87 g/cm3
Tính chất hóa học của axit photphoric
Dưới đây là tính chất hóa học đặc trưng của axit photphoric nhưng bạn cần ghi nhớ.
Phân ly thuận nghịch theo 3 bước trong dung dịch
Axit photphoric được axit 3 bước cường độ trung bình. Trong dung dịch nước, H3PO4 sẽ phân ly thuận nghịch theo 3 bước như sau:
Nấc 1: H3PO4 H+ + H2PO4- (Phân ly chính)
Nấc 2: H2PO4- ↔ H+ + HPO4(2-) (Kém phân ly)
Nấc 3: HPO4(2-) ↔ H+ + PO4(3-) (Phân ly rất yếu)
Tương tự trong dung dịch axit photphoric có các ion H+, H2PO4-, HPO4(2-), PO4(3-) và các phân tử H3PO4 ko phân ly.
Axit photphoric có tất cả các tính chất của một axit
Axit photphoric có tất cả các tính chất hóa học của axit, gồm:
Làm quỳ chuyển sang màu đỏ.
Tác dụng với oxit bazơnơi sản xuất các thành phầm muối và nước:
2H3PO4 + 3Na2O → 2Na3PO4 + 3H2O
Tác dụng với cơ sở tạo ra muối và nước (các thành phầm của muối thay đổi theo vận tốc phản ứng, như muối axit, muối trung hòa hoặc hỗn hợp các muối đó).
Ví dụ:
KOH + H3PO4 → KH2PO4 + H2O
2KOH + H3PO4 → K2HPO4 + 2H2O
3KOH + H3PO4 → K3PO4 + 3H2O
Tác dụng với kim loại đứng trước H2tạo muối và giải phóng H2:
Ví dụ: 2H3PO4 + 3Mg → Mg3(PO4)2 + 3H2
Tác dụng với Muối tạo muối mới + axit mới:
Ví dụ: H3PO4 + 3AgNO3 → 3HNO3 + Ag3PO4
Phản ứng nhiệt phân: Ở nhiệt độ 200-250°C và 400-500°C, axit photphoric trình bày tính oxi hóa-khử lúc xảy ra phản ứng thu nhiệt.
2H3PO4 → H4P2O7 + H2O (nhiệt độ từ 200 tới 250 độ C)
H4P2O7 → 2HPO3 + H2O (nhiệt độ từ 400 tới 500 độ C)
Cách điều chế axit photphoric?
Với những ứng dụng quan trọng trong các ngành sản xuất, đâu là cách? axit photphoric đã được tạo ra? Tìm hiểu cách điều chế axit này trong phòng thí nghiệm và trong công nghiệp với Trường THPT Trần Hưng Đạo.
Điều chế axit photphoric trong phòng thí nghiệm
Trong phòng thí nghiệm, axit photphoric được điều chế bằng axit nitric đặc HNO3 oxy hóa photpho Ở nhiệt độ cao:
P + 5HNO3 (rắn) → H3PO4 + 5NO2 + H2O (nhiệt độ)
Sản xuất công nghiệp axit photphoric
Trong công nghiệp, axit photphoric Được sản xuất theo 2 phương pháp: phương pháp khô và phương pháp ướt.
phương pháp ướt (phương pháp khai thác)
Đây là cách sử dụng nó Axit sunfuric đậm đặc phản ứng với quặng phốt phát hoặc apatit:
Ca3(PO4)2 + 3H2SO4 (đậm đặc) → 3CaSO4 (kết tủa) + 2H3PO4 (nhiệt độ)
H3PO4 được tạo thành sau đó được tách ra khỏi kết tủa bằng cách lọc và cô đặc. Tuy nhiên, axit H3PO4 thu được bằng phương pháp này ko tinh khiết. Để thu được axit tinh khiết có nồng độ cao hơn người ta thường dùng phương pháp khô.
phương pháp khô (quá trình nhiệt)
Họ đốt photpho để tạo photpho pentaoxit P2O5, sau đó cho P2O5 tiếp tục phản ứng với nướcthành phầm thu được là H3PO4 tinh khiết.
P → P2O5 → H3PO4
4P + 5O2 → 2P2O5 (nhiệt độ)
P2O5 + 3H2O → 2H3PO4
Xem thêm:
- Muối amoni: Cụ thể lý thuyết và bài tập có lời giải
- Muối photphat: Cụ thể lý thuyết và hướng dẫn giải bài tập
Những ứng dụng nổi trội của axit photphoric
Sau lúc nắm được cấu tạo, tính chất lý hóa và phương pháp điều chế axit photphoricTrong phần này chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu những ứng dụng nổi trội của H3PO4 trong thực tiễn.
Ứng dụng của axit photphoric trong nông nghiệp
Trong nông nghiệp, một lượng lớn Axit photphoric dùng để sản xuất phân bón. H3PO4 đậm đặc có thể chứa tới 70%-75% P2O5 – vật liệu hết sức quan trọng trong điều chế muối photphat, sản xuất phân lân, hợp chất photpho (trong thuốc trừ sâu), thức ăn gia súc, v.v.
Ứng dụng của axit photphoric trong công nghiệp
Axit photphoric đã có những đóng góp quan trọng cho ngành công nghiệp với các ứng dụng tiêu biểu như:
chất phụ giaAxit photphoric là chất phụ gia trong nước giải khát, mứt, thạch, pho mát… Ngoài ra, nó còn có thể tạo mùi thơm, tạo thêm vị ngọt và độ đặm đà cho thực phẩm bằng cách liên kết với Hfcs (xử lý bằng enzym).
chất chống ăn mòn: Đây cũng là chất tẩm gỗ chống cháy và chất chống ăn mòn kim loại. Axit photphoric là vật liệu để sản xuất thủy tinh, gạch men, xử lý nước, công nghiệp xi mạ, sản xuất chất tẩy rửa, v.v.
chất bảo quản: H3PO4 có khả năng làm chậm sự tăng trưởng của vi khuẩn và nấm mốc trong công thức đường nên được dùng làm chất bảo quản.
Sản xuất các thành phầm từ sữa: Axit photphoric cũng được sử dụng để sản xuất các thành phầm từ sữa. Các muối của axit này có khả năng thay đổi độ đạm, độ pH để tăng lên chất lượng thành phầm. Sữa, bơ và phô mai… là những ví dụ tiêu biểu về các thành phầm từ sữa có chứa axit photphoric.
Dược phẩm: Đồng thời H3PO4 còn được dùng trong dược phẩm.
Thận trọng lúc sử dụng axit photphoric
Axit photphoric được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp và nông nghiệp. Tuy nhiên, chúng ta cần khẳng định lại: Axit photphoric là một loại axit độc hại, gây ra nhiều hậu quả nguy hiểm cho sức khỏe nếu sử dụng ko đúng cách.
Axit photphoric rất dễ bay hơi. Bỏng mắt, bỏng giác mạc, suy hô hấp, cháy nổ, kích ứng nguy hiểm… là những triệu chứng nguy hiểm lúc chúng ta xúc tiếp trực tiếp với H3PO4 qua da. Vì vậy, trong quá trình sử dụng axit photphoric, bạn cần Trang bị đầy đủ đồ bảo hộ và kiến thức về cách sử dụng axit này.
H3PO4 là một chất có trong nước giải khát, nó cũng là một trong những nguy cơ làm giảm mật độ xương. Bạn nên làm điều đó Hạn chế uống nước ngọt đóng chai chứa axit này.
H3PO4 có khả năng phản ứng ở nhiệt độ cao rất dễ cháy nổ. Vì vậy, lúc sử dụng xong axit này, bạn cần đậy nắp lọ cẩn thận và Bảo quản chúng ở nơi khô ráoTránh ánh nắng mặt trời.
Không những thế, H3PO4 được sử dụng trong nhiều loại thực phẩm không giống nhau, lượng phốt pho trong những thực phẩm này có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh sỏi thận, tiết niệu,… Vì vậy, hãy đọc kỹ thành phần. phần thức ăn nhanh và Sử dụng hạn chế họ. Đây là một trong những nguy cơ tiềm tàng có thể gây hại cho sức khỏe của bạn.
Bài tập axit photphoric SGK Hóa học 11 có lời giải cụ thể
Để có kiến thức về axit photphoricvà Khỉ vận dụng những lý thuyết đã học ở trên vào thực hành giải một số bài tập cơ bản về axit photphoric trong SGK Hóa học 11 sau đây.
Giải bài 1 trang 53 SGK Hóa học 11
Viết các phương trình hóa học dưới dạng phân tử và ion thu gọn cho phản ứng giữa axit photphoric với lượng dư:
một. Cái túi ; b. Ca(OH)2 ; c. K2CO3
Câu trả lời:
Các chất lấy dư, muối thu được là muối trung hòa:
một. 2H3PO4 + 3BaO → Ba3(PO4)2 + 3H2O
Phương trình phân tử giống phương trình ion thu gọn
b. 2H3PO4 + 3Ca(OH)2 → Ca3(PO4)2 + 6H2O
2H3PO4 + 3Ca2+ + 6OH- → Ca3(PO4)2 + 6H2O
c. 2H3PO4 + 3K2CO3 → 2K3PO4 + 3H2O + 3CO2↑
2H3PO4 + 3CO32- → 2PO43- + 3H2O + CO2↑
Giải bài 2 SGK Hóa 11 trang 53
Nêu những điểm giống nhau và không giống nhau về tính chất hóa học giữa axit nitric và axit photphoric. Đưa ra các phản ứng hóa học để minh họa?
Câu trả lời:
Tính chất chung: Đều có tính axit
Đổi màu chất chỉ thị: Quỳ chuyển sang màu đỏ.
Phản ứng với bazơ, oxit bazơ ko có tính khử (nguyên tố có số oxi hóa cao nhất):
3NaOH + H3PO4 → Na3PO4 + 3H2O
Fe2O3 + 6HNO3 → 2Fe(NO3)3 + 3H2O
Phản ứng với một số muối của axit yếu, ko có tính khử:
2HNO3 + CaCO3 → Ca(NO3)2 + H2O + CO2↑
2H3PO4 + 3Na2SO3 → 2Na3PO4 + 3H2O + 3SO2↑
tài sản không giống nhau:
Giải bài 3 SGK trang 54 Hóa học 11
Phương trình điện ly tổng cộng của H3PO4 trong dung dịch là:
H3PO4 3H+ + PO43-
Lúc cho HCl vào dung dịch:
A. Các thăng bằng trên dịch chuyển theo chiều thuận.
B. Thăng bằng trên dịch chuyển theo chiều nghịch.
C. Thăng bằng trên ko bị dịch chuyển.
D. nồng độ PO43- tăng.
Câu trả lời: Đáp án B
Thêm HCl làm tăng nồng độ H+ trong dung dịch. Theo nguyên tắc dịch chuyển thăng bằng thì thăng bằng dịch chuyển theo chiều làm giảm nồng độ H+
⇒ thăng bằng dịch chuyển theo chiều nghịch.
Giải bài 4 trang 54 SGK Hóa học 11
a) Lập các phương trình hóa học sau:
một. H3PO4 + K2HPO4 →
1 nốt ruồi 1mol
b. H3PO4 + NaOH →
1 nốt ruồi 1mol
c. H3PO4 + Ca(OH)2 →
2mol 1mol
d. H3PO4 + Ca(OH)2 →
2mol 3mol
Câu trả lời:
một. H3PO4 + K2HPO4 → 2KH2PO4
1 nốt ruồi 1mol
b. H3PO4 + Ca(OH)2 → CaHPO4 + 2H2O
1 nốt ruồi 1mol
c. 2H3PO4 + Ca(OH)2 → Ca(H2PO4)2 + 2H2O
2mol 1mol
d. 2H3PO4 + 3Ca(OH)2 → Ca3(PO4)2 + 6H2O
2mol 3mol
Axit photphoric là một trong những bài học quan trọng trong chương trình hóa học THPT. Hi vọng bài viết này sẽ giúp các bạn nắm vững những kiến thức cơ bản nhất về H3PO4. Các em đừng quên vận dụng vào giải bài tập thực hành Hóa học để thuần thục bài học này nhé. Con khỉ Chúc bạn thành công trong học tập!
[toggle title=”xem thêm thông tin chi tiết về Axit photphoric (H3PO4) là gì? Cấu tạo phân tử, tính chất, ứng dụng và phương pháp điều chế” state=”close”]
Axit photphoric (H3PO4) là gì? Cấu tạo phân tử, tính chất, ứng dụng và phương pháp điều chế
Hình Ảnh về: Axit photphoric (H3PO4) là gì? Cấu tạo phân tử, tính chất, ứng dụng và phương pháp điều chế
Video về: Axit photphoric (H3PO4) là gì? Cấu tạo phân tử, tính chất, ứng dụng và phương pháp điều chế
Wiki về Axit photphoric (H3PO4) là gì? Cấu tạo phân tử, tính chất, ứng dụng và phương pháp điều chế
Axit photphoric (H3PO4) là gì? Cấu tạo phân tử, tính chất, ứng dụng và phương pháp điều chế -
Axit photphoric (H3P04) là hóa chất độc hại vào vai trò quan trọng trong nhiều ngành sản xuất, đặc trưng là sản xuất phân bón và thuốc bảo vệ thực vật. Bạn biết gì về hóa chất này? Cùng Trường THPT Trần Hưng Đạo tìm hiểu những thông tin quan trọng về axit photphoric trong bài viết sau nhé!
Khái niệm axit photphoric là gì?
Ý tưởng: Axit photphoric được biết tới với các tên khác như: axit trihydroxodioxidophosphoric, axit photphoric, axit orthophotphoric.
Công thức hóa học: H3PO4.
Cấu trúc phân tửAxit photphoric có 3 phân ly. Cấu trúc phân tử của axit này bao gồm 3 phân tử hydro liên kết với phân tử PO4.
Tính chất vật lý của axit photphoric
Axit photphoric là chất kết tinh trong suốt, tồn tại ở 2 dạng: chất rắn kết tinh ko màu (tan vô hạn trong nước hoặc rượu có cấu trúc tứ diện đều) và chất lỏng trong suốt (ko màu, có vị chua). Thông thường, axit photphoric được sử dụng dưới dạng dung dịch đặc, nhớt, ko màu ở nồng độ 85%.
Axit photphoric ưa nước, dễ nóng chảy, tan vô hạn trong nước theo bất kỳ tỉ lệ nào.
Nhiệt độ nóng chảy: 42,5 độ C
nhiệt độ phân hủy: 213 độ C.
trọng lượng riêng: 1,87 g/cm3
Tính chất hóa học của axit photphoric
Dưới đây là tính chất hóa học đặc trưng của axit photphoric nhưng bạn cần ghi nhớ.
Phân ly thuận nghịch theo 3 bước trong dung dịch
Axit photphoric được axit 3 bước cường độ trung bình. Trong dung dịch nước, H3PO4 sẽ phân ly thuận nghịch theo 3 bước như sau:
Nấc 1: H3PO4 H+ + H2PO4- (Phân ly chính)
Nấc 2: H2PO4- ↔ H+ + HPO4(2-) (Kém phân ly)
Nấc 3: HPO4(2-) ↔ H+ + PO4(3-) (Phân ly rất yếu)
Tương tự trong dung dịch axit photphoric có các ion H+, H2PO4-, HPO4(2-), PO4(3-) và các phân tử H3PO4 ko phân ly.
Axit photphoric có tất cả các tính chất của một axit
Axit photphoric có tất cả các tính chất hóa học của axit, gồm:
Làm quỳ chuyển sang màu đỏ.
Tác dụng với oxit bazơnơi sản xuất các thành phầm muối và nước:
2H3PO4 + 3Na2O → 2Na3PO4 + 3H2O
Tác dụng với cơ sở tạo ra muối và nước (các thành phầm của muối thay đổi theo vận tốc phản ứng, như muối axit, muối trung hòa hoặc hỗn hợp các muối đó).
Ví dụ:
KOH + H3PO4 → KH2PO4 + H2O
2KOH + H3PO4 → K2HPO4 + 2H2O
3KOH + H3PO4 → K3PO4 + 3H2O
Tác dụng với kim loại đứng trước H2tạo muối và giải phóng H2:
Ví dụ: 2H3PO4 + 3Mg → Mg3(PO4)2 + 3H2
Tác dụng với Muối tạo muối mới + axit mới:
Ví dụ: H3PO4 + 3AgNO3 → 3HNO3 + Ag3PO4
Phản ứng nhiệt phân: Ở nhiệt độ 200-250°C và 400-500°C, axit photphoric trình bày tính oxi hóa-khử lúc xảy ra phản ứng thu nhiệt.
2H3PO4 → H4P2O7 + H2O (nhiệt độ từ 200 tới 250 độ C)
H4P2O7 → 2HPO3 + H2O (nhiệt độ từ 400 tới 500 độ C)
Cách điều chế axit photphoric?
Với những ứng dụng quan trọng trong các ngành sản xuất, đâu là cách? axit photphoric đã được tạo ra? Tìm hiểu cách điều chế axit này trong phòng thí nghiệm và trong công nghiệp với Trường THPT Trần Hưng Đạo.
Điều chế axit photphoric trong phòng thí nghiệm
Trong phòng thí nghiệm, axit photphoric được điều chế bằng axit nitric đặc HNO3 oxy hóa photpho Ở nhiệt độ cao:
P + 5HNO3 (rắn) → H3PO4 + 5NO2 + H2O (nhiệt độ)
Sản xuất công nghiệp axit photphoric
Trong công nghiệp, axit photphoric Được sản xuất theo 2 phương pháp: phương pháp khô và phương pháp ướt.
phương pháp ướt (phương pháp khai thác)
Đây là cách sử dụng nó Axit sunfuric đậm đặc phản ứng với quặng phốt phát hoặc apatit:
Ca3(PO4)2 + 3H2SO4 (đậm đặc) → 3CaSO4 (kết tủa) + 2H3PO4 (nhiệt độ)
H3PO4 được tạo thành sau đó được tách ra khỏi kết tủa bằng cách lọc và cô đặc. Tuy nhiên, axit H3PO4 thu được bằng phương pháp này ko tinh khiết. Để thu được axit tinh khiết có nồng độ cao hơn người ta thường dùng phương pháp khô.
phương pháp khô (quá trình nhiệt)
Họ đốt photpho để tạo photpho pentaoxit P2O5, sau đó cho P2O5 tiếp tục phản ứng với nướcthành phầm thu được là H3PO4 tinh khiết.
P → P2O5 → H3PO4
4P + 5O2 → 2P2O5 (nhiệt độ)
P2O5 + 3H2O → 2H3PO4
Xem thêm:
- Muối amoni: Cụ thể lý thuyết và bài tập có lời giải
- Muối photphat: Cụ thể lý thuyết và hướng dẫn giải bài tập
Những ứng dụng nổi trội của axit photphoric
Sau lúc nắm được cấu tạo, tính chất lý hóa và phương pháp điều chế axit photphoricTrong phần này chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu những ứng dụng nổi trội của H3PO4 trong thực tiễn.
Ứng dụng của axit photphoric trong nông nghiệp
Trong nông nghiệp, một lượng lớn Axit photphoric dùng để sản xuất phân bón. H3PO4 đậm đặc có thể chứa tới 70%-75% P2O5 - vật liệu hết sức quan trọng trong điều chế muối photphat, sản xuất phân lân, hợp chất photpho (trong thuốc trừ sâu), thức ăn gia súc, v.v.
Ứng dụng của axit photphoric trong công nghiệp
Axit photphoric đã có những đóng góp quan trọng cho ngành công nghiệp với các ứng dụng tiêu biểu như:
chất phụ giaAxit photphoric là chất phụ gia trong nước giải khát, mứt, thạch, pho mát… Ngoài ra, nó còn có thể tạo mùi thơm, tạo thêm vị ngọt và độ đặm đà cho thực phẩm bằng cách liên kết với Hfcs (xử lý bằng enzym).
chất chống ăn mòn: Đây cũng là chất tẩm gỗ chống cháy và chất chống ăn mòn kim loại. Axit photphoric là vật liệu để sản xuất thủy tinh, gạch men, xử lý nước, công nghiệp xi mạ, sản xuất chất tẩy rửa, v.v.
chất bảo quản: H3PO4 có khả năng làm chậm sự tăng trưởng của vi khuẩn và nấm mốc trong công thức đường nên được dùng làm chất bảo quản.
Sản xuất các thành phầm từ sữa: Axit photphoric cũng được sử dụng để sản xuất các thành phầm từ sữa. Các muối của axit này có khả năng thay đổi độ đạm, độ pH để tăng lên chất lượng thành phầm. Sữa, bơ và phô mai… là những ví dụ tiêu biểu về các thành phầm từ sữa có chứa axit photphoric.
Dược phẩm: Đồng thời H3PO4 còn được dùng trong dược phẩm.
Thận trọng lúc sử dụng axit photphoric
Axit photphoric được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp và nông nghiệp. Tuy nhiên, chúng ta cần khẳng định lại: Axit photphoric là một loại axit độc hại, gây ra nhiều hậu quả nguy hiểm cho sức khỏe nếu sử dụng ko đúng cách.
Axit photphoric rất dễ bay hơi. Bỏng mắt, bỏng giác mạc, suy hô hấp, cháy nổ, kích ứng nguy hiểm... là những triệu chứng nguy hiểm lúc chúng ta xúc tiếp trực tiếp với H3PO4 qua da. Vì vậy, trong quá trình sử dụng axit photphoric, bạn cần Trang bị đầy đủ đồ bảo hộ và kiến thức về cách sử dụng axit này.
H3PO4 là một chất có trong nước giải khát, nó cũng là một trong những nguy cơ làm giảm mật độ xương. Bạn nên làm điều đó Hạn chế uống nước ngọt đóng chai chứa axit này.
H3PO4 có khả năng phản ứng ở nhiệt độ cao rất dễ cháy nổ. Vì vậy, lúc sử dụng xong axit này, bạn cần đậy nắp lọ cẩn thận và Bảo quản chúng ở nơi khô ráoTránh ánh nắng mặt trời.
Không những thế, H3PO4 được sử dụng trong nhiều loại thực phẩm không giống nhau, lượng phốt pho trong những thực phẩm này có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh sỏi thận, tiết niệu,… Vì vậy, hãy đọc kỹ thành phần. phần thức ăn nhanh và Sử dụng hạn chế họ. Đây là một trong những nguy cơ tiềm tàng có thể gây hại cho sức khỏe của bạn.
Bài tập axit photphoric SGK Hóa học 11 có lời giải cụ thể
Để có kiến thức về axit photphoricvà Khỉ vận dụng những lý thuyết đã học ở trên vào thực hành giải một số bài tập cơ bản về axit photphoric trong SGK Hóa học 11 sau đây.
Giải bài 1 trang 53 SGK Hóa học 11
Viết các phương trình hóa học dưới dạng phân tử và ion thu gọn cho phản ứng giữa axit photphoric với lượng dư:
một. Cái túi ; b. Ca(OH)2 ; c. K2CO3
Câu trả lời:
Các chất lấy dư, muối thu được là muối trung hòa:
một. 2H3PO4 + 3BaO → Ba3(PO4)2 + 3H2O
Phương trình phân tử giống phương trình ion thu gọn
b. 2H3PO4 + 3Ca(OH)2 → Ca3(PO4)2 + 6H2O
2H3PO4 + 3Ca2+ + 6OH- → Ca3(PO4)2 + 6H2O
c. 2H3PO4 + 3K2CO3 → 2K3PO4 + 3H2O + 3CO2↑
2H3PO4 + 3CO32- → 2PO43- + 3H2O + CO2↑
Giải bài 2 SGK Hóa 11 trang 53
Nêu những điểm giống nhau và không giống nhau về tính chất hóa học giữa axit nitric và axit photphoric. Đưa ra các phản ứng hóa học để minh họa?
Câu trả lời:
Tính chất chung: Đều có tính axit
Đổi màu chất chỉ thị: Quỳ chuyển sang màu đỏ.
Phản ứng với bazơ, oxit bazơ ko có tính khử (nguyên tố có số oxi hóa cao nhất):
3NaOH + H3PO4 → Na3PO4 + 3H2O
Fe2O3 + 6HNO3 → 2Fe(NO3)3 + 3H2O
Phản ứng với một số muối của axit yếu, ko có tính khử:
2HNO3 + CaCO3 → Ca(NO3)2 + H2O + CO2↑
2H3PO4 + 3Na2SO3 → 2Na3PO4 + 3H2O + 3SO2↑
tài sản không giống nhau:
Giải bài 3 SGK trang 54 Hóa học 11
Phương trình điện ly tổng cộng của H3PO4 trong dung dịch là:
H3PO4 3H+ + PO43-
Lúc cho HCl vào dung dịch:
A. Các thăng bằng trên dịch chuyển theo chiều thuận.
B. Thăng bằng trên dịch chuyển theo chiều nghịch.
C. Thăng bằng trên ko bị dịch chuyển.
D. nồng độ PO43- tăng.
Câu trả lời: Đáp án B
Thêm HCl làm tăng nồng độ H+ trong dung dịch. Theo nguyên tắc dịch chuyển thăng bằng thì thăng bằng dịch chuyển theo chiều làm giảm nồng độ H+
⇒ thăng bằng dịch chuyển theo chiều nghịch.
Giải bài 4 trang 54 SGK Hóa học 11
a) Lập các phương trình hóa học sau:
một. H3PO4 + K2HPO4 →
1 nốt ruồi 1mol
b. H3PO4 + NaOH →
1 nốt ruồi 1mol
c. H3PO4 + Ca(OH)2 →
2mol 1mol
d. H3PO4 + Ca(OH)2 →
2mol 3mol
Câu trả lời:
một. H3PO4 + K2HPO4 → 2KH2PO4
1 nốt ruồi 1mol
b. H3PO4 + Ca(OH)2 → CaHPO4 + 2H2O
1 nốt ruồi 1mol
c. 2H3PO4 + Ca(OH)2 → Ca(H2PO4)2 + 2H2O
2mol 1mol
d. 2H3PO4 + 3Ca(OH)2 → Ca3(PO4)2 + 6H2O
2mol 3mol
Axit photphoric là một trong những bài học quan trọng trong chương trình hóa học THPT. Hi vọng bài viết này sẽ giúp các bạn nắm vững những kiến thức cơ bản nhất về H3PO4. Các em đừng quên vận dụng vào giải bài tập thực hành Hóa học để thuần thục bài học này nhé. Con khỉ Chúc bạn thành công trong học tập!
[rule_{ruleNumber}]
[box type=”note” align=”” class=”” docs-internal-guid-e372d11e-7fff-8c0b-3df1-cf421edbd2c4″>Axit photphoric (H3P04) là hóa chất độc hại đóng vai trò quan trọng trong nhiều ngành sản xuất, đặc biệt là sản xuất phân bón và thuốc bảo vệ thực vật. Bạn biết gì về hóa chất này? Cùng Trường THPT Trần Hưng Đạo tìm hiểu những thông tin quan trọng về axit photphoric trong bài viết sau nhé!
Định nghĩa axit photphoric là gì?
Ý tưởng: Axit photphoric được biết đến với các tên khác như: axit trihydroxodioxidophosphoric, axit photphoric, axit orthophotphoric.
Công thức hóa học: H3PO4.
Cấu trúc phân tửAxit photphoric có 3 phân ly. Cấu trúc phân tử của axit này bao gồm 3 phân tử hydro liên kết với phân tử PO4.
Tính chất vật lý của axit photphoric
Axit photphoric là chất kết tinh trong suốt, tồn tại ở 2 dạng: chất rắn kết tinh không màu (tan vô hạn trong nước hoặc rượu có cấu trúc tứ diện đều) và chất lỏng trong suốt (không màu, có vị chua). Thông thường, axit photphoric được sử dụng dưới dạng dung dịch đặc, nhớt, không màu ở nồng độ 85%.
Axit photphoric ưa nước, dễ nóng chảy, tan vô hạn trong nước theo bất kỳ tỷ lệ nào.
Nhiệt độ nóng chảy: 42,5 độ C
nhiệt độ phân hủy: 213 độ C.
trọng lượng riêng: 1,87 g/cm3
Tính chất hóa học của axit photphoric
Dưới đây là tính chất hóa học đặc trưng của axit photphoric mà bạn cần ghi nhớ.
Phân ly thuận nghịch theo 3 bước trong dung dịch
Axit photphoric được axit 3 bước cường độ trung bình. Trong dung dịch nước, H3PO4 sẽ phân ly thuận nghịch theo 3 bước như sau:
Nấc 1: H3PO4 H+ + H2PO4- (Phân ly chính)
Nấc 2: H2PO4- ↔ H+ + HPO4(2-) (Kém phân ly)
Nấc 3: HPO4(2-) ↔ H+ + PO4(3-) (Phân ly rất yếu)
Như vậy trong dung dịch axit photphoric có các ion H+, H2PO4-, HPO4(2-), PO4(3-) và các phân tử H3PO4 không phân ly.
Axit photphoric có tất cả các tính chất của một axit
Axit photphoric có tất cả các tính chất hóa học của axit, gồm:
Làm quỳ chuyển sang màu đỏ.
Tác dụng với oxit bazơnơi sản xuất các sản phẩm muối và nước:
2H3PO4 + 3Na2O → 2Na3PO4 + 3H2O
Tác dụng với cơ sở tạo ra muối và nước (các sản phẩm của muối thay đổi theo tốc độ phản ứng, như muối axit, muối trung hòa hoặc hỗn hợp các muối đó).
Ví dụ:
KOH + H3PO4 → KH2PO4 + H2O
2KOH + H3PO4 → K2HPO4 + 2H2O
3KOH + H3PO4 → K3PO4 + 3H2O
Tác dụng với kim loại đứng trước H2tạo muối và giải phóng H2:
Ví dụ: 2H3PO4 + 3Mg → Mg3(PO4)2 + 3H2
Tác dụng với Muối tạo muối mới + axit mới:
Ví dụ: H3PO4 + 3AgNO3 → 3HNO3 + Ag3PO4
Phản ứng nhiệt phân: Ở nhiệt độ 200-250°C và 400-500°C, axit photphoric thể hiện tính oxi hóa-khử khi xảy ra phản ứng thu nhiệt.
2H3PO4 → H4P2O7 + H2O (nhiệt độ từ 200 đến 250 độ C)
H4P2O7 → 2HPO3 + H2O (nhiệt độ từ 400 đến 500 độ C)
Cách điều chế axit photphoric?
Với những ứng dụng quan trọng trong các ngành sản xuất, đâu là cách? axit photphoric đã được tạo ra? Tìm hiểu cách điều chế axit này trong phòng thí nghiệm và trong công nghiệp với Trường THPT Trần Hưng Đạo.
Điều chế axit photphoric trong phòng thí nghiệm
Trong phòng thí nghiệm, axit photphoric được điều chế bằng axit nitric đặc HNO3 oxy hóa photpho Ở nhiệt độ cao:
P + 5HNO3 (rắn) → H3PO4 + 5NO2 + H2O (nhiệt độ)
Sản xuất công nghiệp axit photphoric
Trong công nghiệp, axit photphoric Được sản xuất theo 2 phương pháp: phương pháp khô và phương pháp ướt.
phương pháp ướt (phương pháp khai thác)
Đây là cách sử dụng nó Axit sunfuric đậm đặc phản ứng với quặng phốt phát hoặc apatit:
Ca3(PO4)2 + 3H2SO4 (đậm đặc) → 3CaSO4 (kết tủa) + 2H3PO4 (nhiệt độ)
H3PO4 được tạo thành sau đó được tách ra khỏi kết tủa bằng cách lọc và cô đặc. Tuy nhiên, axit H3PO4 thu được bằng phương pháp này không tinh khiết. Để thu được axit tinh khiết có nồng độ cao hơn người ta thường dùng phương pháp khô.
phương pháp khô (quá trình nhiệt)
Họ đốt photpho để tạo photpho pentaoxit P2O5, sau đó cho P2O5 tiếp tục phản ứng với nướcsản phẩm thu được là H3PO4 tinh khiết.
P → P2O5 → H3PO4
4P + 5O2 → 2P2O5 (nhiệt độ)
P2O5 + 3H2O → 2H3PO4
Xem thêm:
- Muối amoni: Chi tiết lý thuyết và bài tập có lời giải
- Muối photphat: Chi tiết lý thuyết và hướng dẫn giải bài tập
Những ứng dụng nổi bật của axit photphoric
Sau khi nắm được cấu tạo, tính chất lý hóa và phương pháp điều chế axit photphoricTrong phần này chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu những ứng dụng nổi bật của H3PO4 trong thực tế.
Ứng dụng của axit photphoric trong nông nghiệp
Trong nông nghiệp, một lượng lớn Axit photphoric dùng để sản xuất phân bón. H3PO4 đậm đặc có thể chứa tới 70%-75% P2O5 – nguyên liệu cực kỳ quan trọng trong điều chế muối photphat, sản xuất phân lân, hợp chất photpho (trong thuốc trừ sâu), thức ăn gia súc, v.v.
Ứng dụng của axit photphoric trong công nghiệp
Axit photphoric đã có những đóng góp quan trọng cho ngành công nghiệp với các ứng dụng tiêu biểu như:
chất phụ giaAxit photphoric là chất phụ gia trong nước giải khát, mứt, thạch, pho mát… Ngoài ra, nó còn có thể tạo mùi thơm, tạo thêm vị ngọt và độ đậm đà cho thực phẩm bằng cách kết hợp với Hfcs (xử lý bằng enzym).
chất chống ăn mòn: Đây cũng là chất tẩm gỗ chống cháy và chất chống ăn mòn kim loại. Axit photphoric là nguyên liệu để sản xuất thủy tinh, gạch men, xử lý nước, công nghiệp xi mạ, sản xuất chất tẩy rửa, v.v.
chất bảo quản: H3PO4 có khả năng làm chậm sự phát triển của vi khuẩn và nấm mốc trong công thức đường nên được dùng làm chất bảo quản.
Sản xuất các sản phẩm từ sữa: Axit photphoric cũng được sử dụng để sản xuất các sản phẩm từ sữa. Các muối của axit này có khả năng thay đổi độ đạm, độ pH để nâng cao chất lượng sản phẩm. Sữa, bơ và phô mai… là những ví dụ điển hình về các sản phẩm từ sữa có chứa axit photphoric.
Dược phẩm: Đồng thời H3PO4 còn được dùng trong dược phẩm.
Thận trọng khi sử dụng axit photphoric
Axit photphoric được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp và nông nghiệp. Tuy nhiên, chúng ta cần khẳng định lại: Axit photphoric là một loại axit độc hại, gây ra nhiều hậu quả nguy hiểm cho sức khỏe nếu sử dụng không đúng cách.
Axit photphoric rất dễ bay hơi. Bỏng mắt, bỏng giác mạc, suy hô hấp, cháy nổ, kích ứng nguy hiểm… là những triệu chứng nguy hiểm khi chúng ta tiếp xúc trực tiếp với H3PO4 qua da. Vì vậy, trong quá trình sử dụng axit photphoric, bạn cần Trang bị đầy đủ đồ bảo hộ và kiến thức về cách sử dụng axit này.
H3PO4 là một chất có trong nước giải khát, nó cũng là một trong những nguy cơ làm giảm mật độ xương. Bạn nên làm điều đó Hạn chế uống nước ngọt đóng chai chứa axit này.
H3PO4 có khả năng phản ứng ở nhiệt độ cao rất dễ cháy nổ. Vì vậy, khi sử dụng xong axit này, bạn cần đậy nắp lọ cẩn thận và Bảo quản chúng ở nơi khô ráoTránh ánh nắng mặt trời.
Bên cạnh đó, H3PO4 được sử dụng trong nhiều loại thực phẩm khác nhau, lượng phốt pho trong những thực phẩm này có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh sỏi thận, tiết niệu,… Vì vậy, hãy đọc kỹ thành phần. phần thức ăn nhanh và Sử dụng hạn chế họ. Đây là một trong những nguy cơ tiềm ẩn có thể gây hại cho sức khỏe của bạn.
Bài tập axit photphoric SGK Hóa học 11 có lời giải chi tiết
Để có kiến thức về axit photphoricvà Khỉ vận dụng những lý thuyết đã học ở trên vào thực hành giải một số bài tập cơ bản về axit photphoric trong SGK Hóa học 11 sau đây.
Giải bài 1 trang 53 SGK Hóa học 11
Viết các phương trình hóa học dưới dạng phân tử và ion thu gọn cho phản ứng giữa axit photphoric với lượng dư:
một. Cái túi ; b. Ca(OH)2 ; c. K2CO3
Câu trả lời:
Các chất lấy dư, muối thu được là muối trung hòa:
một. 2H3PO4 + 3BaO → Ba3(PO4)2 + 3H2O
Phương trình phân tử giống phương trình ion thu gọn
b. 2H3PO4 + 3Ca(OH)2 → Ca3(PO4)2 + 6H2O
2H3PO4 + 3Ca2+ + 6OH- → Ca3(PO4)2 + 6H2O
c. 2H3PO4 + 3K2CO3 → 2K3PO4 + 3H2O + 3CO2↑
2H3PO4 + 3CO32- → 2PO43- + 3H2O + CO2↑
Giải bài 2 SGK Hóa 11 trang 53
Nêu những điểm giống nhau và khác nhau về tính chất hóa học giữa axit nitric và axit photphoric. Đưa ra các phản ứng hóa học để minh họa?
Câu trả lời:
Tính chất chung: Đều có tính axit
Đổi màu chất chỉ thị: Quỳ chuyển sang màu đỏ.
Phản ứng với bazơ, oxit bazơ không có tính khử (nguyên tố có số oxi hóa cao nhất):
3NaOH + H3PO4 → Na3PO4 + 3H2O
Fe2O3 + 6HNO3 → 2Fe(NO3)3 + 3H2O
Phản ứng với một số muối của axit yếu, không có tính khử:
2HNO3 + CaCO3 → Ca(NO3)2 + H2O + CO2↑
2H3PO4 + 3Na2SO3 → 2Na3PO4 + 3H2O + 3SO2↑
tài sản khác nhau:
Giải bài 3 SGK trang 54 Hóa học 11
Phương trình điện ly tổng cộng của H3PO4 trong dung dịch là:
H3PO4 3H+ + PO43-
Khi cho HCl vào dung dịch:
A. Các cân bằng trên chuyển dịch theo chiều thuận.
B. Cân bằng trên chuyển dịch theo chiều nghịch.
C. Cân bằng trên không bị dịch chuyển.
D. nồng độ PO43- tăng.
Câu trả lời: Đáp án B
Thêm HCl làm tăng nồng độ H+ trong dung dịch. Theo nguyên tắc chuyển dịch cân bằng thì cân bằng chuyển dịch theo chiều làm giảm nồng độ H+
⇒ cân bằng chuyển dịch theo chiều nghịch.
Giải bài 4 trang 54 SGK Hóa học 11
a) Lập các phương trình hóa học sau:
một. H3PO4 + K2HPO4 →
1 nốt ruồi 1mol
b. H3PO4 + NaOH →
1 nốt ruồi 1mol
c. H3PO4 + Ca(OH)2 →
2mol 1mol
d. H3PO4 + Ca(OH)2 →
2mol 3mol
Câu trả lời:
một. H3PO4 + K2HPO4 → 2KH2PO4
1 nốt ruồi 1mol
b. H3PO4 + Ca(OH)2 → CaHPO4 + 2H2O
1 nốt ruồi 1mol
c. 2H3PO4 + Ca(OH)2 → Ca(H2PO4)2 + 2H2O
2mol 1mol
d. 2H3PO4 + 3Ca(OH)2 → Ca3(PO4)2 + 6H2O
2mol 3mol
Axit photphoric là một trong những bài học quan trọng trong chương trình hóa học THPT. Hi vọng bài viết này sẽ giúp các bạn nắm vững những kiến thức cơ bản nhất về H3PO4. Các em đừng quên áp dụng vào giải bài tập thực hành Hóa học để thành thạo bài học này nhé. Con khỉ Chúc bạn thành công trong học tập!
[/box]
#Axit #photphoric #H3PO4 #là #gì #Cấu #tạo #phân #tử #tính #chất #ứng #dụng #và #phương #pháp #điều #chế
[/toggle]
Bạn thấy bài viết Axit photphoric (H3PO4) là gì? Cấu tạo phân tử, tính chất, ứng dụng và phương pháp điều chế có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Axit photphoric (H3PO4) là gì? Cấu tạo phân tử, tính chất, ứng dụng và phương pháp điều chế bên dưới để thpttranhungdao.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường THPT Trần Hưng Đạo
Phân mục: Giáo dục
#Axit #photphoric #H3PO4 #là #gì #Cấu #tạo #phân #tử #tính #chất #ứng #dụng #và #phương #pháp #điều #chế
Trả lời