1. “Phong cách Hồ Chí Minh” – Lê Anh Trà.
Nghệ thuật
– Phương thức biểu đạt kết hợp với miêu tả, biểu cảm, nghị luận
– Sử dụng linh hoạt, hiệu quả các phương pháp thuyết minh: so sánh, liệt kê, phân tích
Nội dung
Vẻ đẹp của phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống văn hóa dân tộc với tinh hoa văn hóa nhân loại, giữa thanh lịch và giản dị. Vẻ đẹp phong cách Hồ Chí Minh vừa là vẻ đẹp trí tuệ, vừa là vẻ đẹp giản dị
2. “Đấu tranh cho một thế giới hòa bình” – Garc-si-A-Marx-ket.
Nghệ thuật
– Bố cục rõ ràng, lập luận chặt chẽ, xác thực, dẫn chứng số liệu chính xác, toàn diện
– Bài viết có sức thuyết phục cao vì tâm huyết của tác giả
Nội dung
– Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đang đe dọa loài người và sự sống trên trái đất
– Cuộc chạy đua vũ trang vô cùng tốn kém, cướp đi nhiều điều kiện để phát triển của thế giới, xóa đói, giảm mù chữ, chữa nhiều bệnh tật cho hàng trăm triệu người.
– Đấu tranh vì hoà bình, ngăn chặn và xoá bỏ nguy cơ chiến tranh hạt nhân là nhiệm vụ cấp thiết và cấp bách của toàn nhân loại.
3. “Tuyên bố với thế giới về sự sống còn, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em”
Nghệ thuật
– Bố cục rõ ràng, mạch lạc, chặt chẽ
Nội dung
– Bảo vệ quyền được chăm sóc phát triển của trẻ em là một trong những vấn đề quan trọng, cấp bách và có ý nghĩa toàn cầu. Tuyên bố của Hội nghị cấp cao thế giới về trẻ em đã khẳng định điều đó và cam kết thực hiện các nhiệm vụ toàn diện vì sự sống còn và phát triển của trẻ em, vì tương lai của toàn nhân loại.
4. “Chuyện người con gái Nam Xương” – Nguyễn Dữ
Nghệ thuật
– Có sự kết hợp giữa các phương thức biểu đạt, yếu tố hiện thực và kì ảo
– Xây dựng tình tiết hấp dẫn, bi tráng
– Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật qua ngôn ngữ và hành động qua lời kể của tác giả
Nội dung
Qua câu chuyện về cuộc đời và cái chết đầy bi kịch của Vũ Nương. “Chuyện người con gái Nam Xương” thể hiện niềm thương cảm với số phận nghiệt ngã, đồng thời ngợi ca vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt Nam dưới chế độ phong kiến.
5. “Chị em Thúy Kiều” – Nguyễn Du
Nghệ thuật
– Miêu tả chân dung nhân vật bằng ước lệ tượng trưng
– Ngôn ngữ cô đọng, giàu cảm xúc
– Các phép tu từ như nhân hoá, ẩn dụ, so sánh, tương phản được sử dụng nhuần nhuyễn
– Các từ như danh từ, động từ, trạng ngữ được sử dụng có giá trị biểu đạt, biểu cảm cụ thể
– Các điển tích, điển tích được sử dụng phù hợp, hợp lý nên dù sử dụng ngôn ngữ ước lệ, tượng trưng nhưng chân dung hai em Thúy Kiều vẫn hiện lên sinh động, cụ thể, hấp dẫn người đọc
Nội dung
Đoạn trích đã khắc họa thành công hai bức chân dung đẹp đẽ, hoàn mỹ, khó quên của hai chị em Thúy Kiều. Miêu tả ngoại hình nhưng Nguyễn Du đã giúp người đọc cảm nhận được vẻ đẹp tâm hồn, tính cách, dự báo số phận tương lai của nhân vật. Đồng thời, đoạn trích thể hiện cảm hứng nhân đạo của tác giả: yêu mến, ngợi ca vẻ đẹp lí tưởng của người phụ nữ.
6. “Cảnh ngày xuân” – Nguyễn Du
Nghệ thuật
– Miêu tả cảnh vật tự nhiên, kì công, đặc sắc bằng ngôn ngữ giàu hình ảnh, sáng tạo
– Sử dụng nhiều hình ảnh đắt giá, sáng tạo, nhiều từ gợi tả cảnh và cả tâm trạng con người
Nội dung
– Tả bức tranh thiên nhiên, lễ hội mùa xuân đẹp, trong lành, tươi mới
– Ca ngợi phong tục tập quán của người phương Đông, ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của chị em Thúy Kiều. Đó là cảm hứng nhân văn của Nguyễn Du
7. “Kiều ở lầu Ngưng Bích” – Nguyễn Du
Nghệ thuật
– Miêu tả nội tâm nhân vật bằng ngôn ngữ độc thoại nội tâm
– Nghệ thuật tả cảnh ngụ tình của Nguyễn Du vô cùng điêu luyện. Mỗi câu thơ, mỗi hình ảnh, mỗi ngôn ngữ miêu tả thiên nhiên, miêu tả ngoại cảnh đều mang ý nghĩa và giá trị như một ẩn dụ, tượng trung cho tâm trạng đau khổ và số phận đen tối của một kiếp người trong bể trầm luân. Vòng xoay
Nội dung
Đoạn trích thể hiện một cách sâu sắc và cảm động diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều khi ở lầu Ngưng Bích. Qua đó, hoàn thiện thêm vẻ đẹp, đức hạnh của nàng: Kiều là hiện thân của lòng vị tha, thủy chung, hiếu thảo, giàu đức hi sinh. Đồng thời “Kiều ở lầu Ngưng Bích tiêu biểu cho cảm hứng nhân đạo của Nguyễn Du: tác giả đồng cảm với cảnh ngộ và tâm sự của nàng Kiều.
8. “Hoàng Lê Nhất Thống Chí” – Ngô Gia Văn Phái
Nghệ thuật
– Kể chuyện xen kẽ miêu tả cụ thể, sinh động, gây ấn tượng mạnh
– Ngòi bút đậm chút ngậm ngùi của tác giả bề tôi trung thành với nhà Lê
Nội dung
Bằng góc nhìn lịch sử đúng đắn và lòng tự hào dân tộc, các tác giả của “Hoàng Lê Nhất Thống Chí” đã tái hiện chân thực hình ảnh người anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ qua chiến công đại phá quân Thanh thần tốc, bi kịch thảm bại của tướng quân Thanh và số phận bi thảm của vua tôi Lê Chiêu Thống.
9. “Đồng chí” – Chính Hữu
Nghệ thuật
– Ngôn ngữ thơ giản dị, trong sáng, ngắn gọn, súc tích.
– Hình ảnh thơ gợi tả, gợi hình, giàu ý nghĩa tượng trưng, chi tiết hiện thực có sức khái quát cao
– Lời thơ sâu lắng, tình cảm như lời tâm tình, tha thiết
Nội dung
– Đoạn thơ thể hiện tình đồng chí, đồng đội của người lính trong mọi hoàn cảnh
– Đoạn thơ mở ra một khuynh hướng sáng tạo mới về người lính: khai thác vẻ đẹp bình dị của người lính, không nhấn mạnh cái phi thường.
10. “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” – Phạm Tiến Duật
Nghệ thuật
– Ngôn ngữ thơ giản dị, tràn đầy sức sống của cuộc sống chiến trường, vừa làm giàu nhạc điệu thơ vừa thể hiện chân thực hình ảnh người lính lái xe.
– Bài thơ gần với văn xuôi, đối thoại, khẩu ngữ thông thường nhưng vẫn giàu chất thơ
– Hình ảnh thơ cụ thể nhưng có sức biểu cảm và sức khái quát cao
Nội dung
– “Bài thơ về tiểu đội xe không kính” của Phạm Tiến Duật đã khắc họa một hình ảnh độc đáo: những chiếc xe không kính. Qua đó, bài thơ phản ánh hiện thực cuộc sống chiến tranh gian khổ, ác liệt, nguy hiểm. rủi ro
– Đồng thời, tác giả khắc họa nổi bật hình ảnh những người lính lái xe ở Trường Sơn thời chống Mỹ, với tư thế hào hoa, tinh thần lạc quan, dũng cảm, bất chấp khó khăn, nguy hiểm và ý chí quyết chiến. cách mạng miền Nam
11. “Đoàn thuyền đánh cá” – Huy Cận
Nghệ thuật
– Cảm hứng lãng mạn, bay bổng về thiên nhiên, vũ trụ, con người
– Nhiều hình ảnh thơ đẹp, rực rỡ, tráng lệ do trí tưởng tượng phong phú sáng tạo
– Âm điệu mạnh mẽ, lời ca hào hùng được đánh giá là một bài ca hay.
– Bố cục chặt chẽ, kết cấu đầu cuối tương ứng, đảm bảo sự thống nhất về hình tượng và cảm xúc của bài thơ
Nội dung
– Bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá” thể hiện sự hòa hợp giữa thiên nhiên và người lao động trong công cuộc chinh phục biển cả, góp phần làm giàu đẹp quê hương, đất nước.
– Đồng thời bài thơ thể hiện niềm vui, niềm tự hào của nhà thơ trước đất nước và cuộc đời.
12. “Bếp lửa” – Bằng Việt
Nghệ thuật
– Xây dựng thành công hình ảnh bếp lửa, là điểm tựa gợi cảm xúc hoài niệm, suy tư về Bà.
– Giọng thơ ngọt ngào, sâu lắng, tha thiết
– Đoạn thơ có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa biểu cảm với miêu tả, tự sự và nghị luận, không chỉ giàu cảm xúc mà còn chứa đựng hàng loạt triết lí nhân sinh sâu sắc.
Nội dung
– Bài thơ “Bếp lửa” gợi lại những kỉ niệm cảm động về tình bà cháu, đồng thời thể hiện tình yêu thương, kính trọng của cháu đối với bà, với gia đình, quê hương, đất nước.
13. “Làng” – Kim Lân
Nghệ thuật
– Xây dựng tình huống truyện bất ngờ, căng thẳng, thất thường để thử thách và khẳng định tình yêu làng, yêu nước của ông Hai.
– Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật đặc sắc: diễn biến tâm lí nhân vật ông Hai được miêu tả chi tiết, sinh động.
– Ngôn ngữ kể chuyện giản dị, tự nhiên, mang đậm tính chất truyền miệng thể hiện cá tính của từng nhân vật
Nội dung
– Tình yêu làng và lòng yêu nước, tinh thần kháng chiến của những người nông dân phải rời làng đi tản cư được nhân vật ông Hai trong truyện “Làng” thể hiện một cách chân thực, sâu sắc và cảm động.
14. “Lặng lẽ Sapa” – Nguyễn Thành Long
Nghệ thuật
– Truyện ngắn giàu chất trữ tình, giàu chất thơ
– Xây dựng tình huống truyện đơn giản, tự nhiên, hợp lý
– Có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa tự sự, trữ tình và chính luận
Nội dung
Truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” khắc họa thành công hình ảnh những người lao động bình dị, điển hình là anh thanh niên làm công việc khí tượng một mình trên núi cao. Qua đó truyện khẳng định vẻ đẹp của người dân lao động và ý nghĩa của những công việc thầm lặng
15. “Chiếc lược ngà” – Nguyễn Quang Sáng
Nghệ thuật
– Xây dựng tình huống truyện bất ngờ, tự nhiên, hợp lí
– Xây dựng cốt truyện khá chặt chẽ, lựa chọn nhân vật người kể chuyện phù hợp
– Miêu tả tinh tế, sâu sắc diễn biến tâm lí của nhân vật, đặc biệt đối với nhân vật Thu
– Chọn người kể chuyện độc đáo làm cho câu chuyện trở nên khách quan
– Ngôn ngữ truyện đậm chất Nam Bộ
Nội dung
– Truyện “Chiếc lược ngà” đã thể hiện cảm động, sâu sắc và đẹp đẽ tình cha con giữa cha con ông Sáu trong hoàn cảnh khó khăn của chiến tranh.
– Truyện cũng gợi cho người đọc nhớ và hiểu được những mất mát đau thương mà chiến tranh đã gây ra cho biết bao con người, bao gia đình.
16. “Cố Hương” – Lỗ Tấn
Nghệ thuật
– Truyện ngắn đầy chất hồi ký, trữ tình
– Sử dụng biện pháp so sánh, đối chiếu giữa hiện tại với quá khứ của từng nhân vật
– Sáng tạo hình ảnh giàu ý nghĩa tượng trưng triết lí
Nội dung
Qua lời tự sự về sự trở về của nhân vật “tôi”, những rung cảm của “tôi” trước sự đổi thay của làng quê và những con người nơi quê hương. Tác giả phê phán xã hội phong kiến, lễ giáo phong kiến và đặt ra vấn đề về con đường đi cho người nông dân và toàn xã hội.
xem thêm thông tin chi tiết về Tổng hợp nghệ thuật, nội dung các tác phẩm Văn 9 Kì I
Tổng hợp nghệ thuật, nội dung các tác phẩm Văn 9 Kì I
Hình Ảnh về: Tổng hợp nghệ thuật, nội dung các tác phẩm Văn 9 Kì I
Video về: Tổng hợp nghệ thuật, nội dung các tác phẩm Văn 9 Kì I
Wiki về Tổng hợp nghệ thuật, nội dung các tác phẩm Văn 9 Kì I
Nguồn: Trường THPT Trần Hưng Đạo
Chuyên mục: Ngữ văn