Sau lúc ra tù, hình ảnh Chí Phèo được mô tả hoàn toàn biến chất từ một con người nghèo, lương thiện trở thành con quỷ của làng Vũ Đại. Cùng chúng tôi theo dõi diễn biến tâm trạng của Chí trong những mẫu phân tích nhân vật Chí Phèo sau lúc ra tù để hiểu hơn về sự gian ác, thối nát của cơ chế phong kiến xưa đã giày đạp những thân phận nghèo khổ.
Dàn ý phân tích Chí Phèo sau lúc ra tù
Mở bài:
– Giới thiệu nhà văn Nam Cao – nhà văn của nông dân và tác phẩm Chí Phèo – bức tranh xã hội rộng lớn với những xung đột giai cấp quyết liệt.
– Nhân vật Chí Phèo bị xã hội tàn phá về tâm hồn hủy diệt cả nhân tính rồi phủ nhận trị giá, tư cách làm người, đặc thù là sau lúc ra tù đã để lại suy nghĩ cho người đọc.
Thân bài phân tích nhân vật Chí Phèo sau lúc ra tù
*Tóm tắt truyện, hoàn cảnh của nhân vật
Truyện ngắn của Nam Cao ko đi vào nạn sưu thuế, cướp đoạt ruộng đất, nạn tô tức, quan tham lại, thiên tai địch họa … nhưng mà nhà văn đi vào một phương diện hoàn toàn khác. Đó là thực dân tiếp tay cho cường hào đẩy anh canh điền hiền lành vào tù, để làm thịt chết phần người trong con người Chí, biến anh thành Chí Phèo, biến một người nông dân thành con quỷ dữ.
Nỗi thống khổ ghê ghớm của Chí Phèo ko phải ở chỗ tất cả những gì người nông dân cố cùng này có được là một con số ko: ko nhà ko cửa, ko cha ko mẹ, ko tấc đất cắm dùi, cả đời ko hề biết tới một bàn tay chăm sóc của phụ nữ nếu ko gặp Thị Nở nhưng mà chính ở chỗ anh bị cả xã hội ruồng rẫy, chối bỏ, rạch nát cả khuôn mặt người, cướp đi vong linh con người để bị loại khỏi xã hội nhân loại, sống kiếp sống tối tăm của thú vật.
*Hình ảnh Chí Phèo sau lúc ra tù
+ Mô tả cụ thể ngoại hình: “Trông tặc như thằng săng đá! Cái đầu thì trọc lốc, cái răng cạo trắng hớn, cái mặt thì đen nhưng mà rất cơng cơng, hai mắt gườm gườm trông gớm chết!” ; “Cái ngực phanh, đầy những nét chạm trổ rồng phượng với một ông tướng cầm chùy, cả hai cánh tay cũng thế. Trông gớm chết!”
+ Nhân tính: Chí thay đổi từ một người hiền như đất bỗng trở thành hung hãn, liều lĩnh, khinh thường phép luật. Cả lời nói và hành động đều giống một tên đầu bò chính hiệu
+ Hành động:
Hắn vừa đi vừa chửi. Bao giờ cũng thế, cứ rượu xong là hắn chửi.
Vừa ra tù hôm trước, “hôm sau đã thấy ngồi ở chợ uống rượu với thịt chó suốt từ trưa tới xế chiều”; “xách một cái vỏ chai tới cổng nhà Bá Kiến, gọi tận tục danh ra nhưng mà chửi”
Thỉnh thoảng lại “ngật ngà ngật ngưỡng” tuyên bố tới nhà cụ Bá để “đòi nợ”
⇒ Rõ ràng, Chí Phèo từ lúc đi tù về đã biến chất cả về nhân hình lẫn nhân tính.
*Quá trình Chí Phèo tha hóa
+ Chí Phèo từ việc hung hăng tới nhà Bá Kiến, tuyên bố “liều chết với bố con nhà mày” nhưng lão thì chỉ cần mấy câu nói ngọt xớt, chuỗi cười và mấy hào nhưng mà Chí đã trở thành tay sai của lão.
+ Chí ngày càng hung hãn, tai ngược và triền miên say: “Hắn ăn trong lúc say, ngủ trong lúc say, thức dậy vẫn còn say. Và lúc say, hắn làm bất kỳ thứ gì nhưng mà người khác sai hắn làm. Chí đã phá nát bao nhiêu gia đình, bao nhiêu hạnh phúc, làm chảy máu và nước mắt bao nhiêu người dân lương thiện” => Trở thành xa lạ với tất cả mọi người, người nào cũng hoảng sợ, kinh hãi vì sự hoành hành của con quỷ dữ làng Vũ Đại
⇒ Ngòi bút hiện thực tỉnh táo của Nam Cao đã vạch ra rằng những người nông dân khốn khổ phải giành lấy sự tồn tại sinh vật bằng việc bán cả phẩm giá, trở thành lực lượng phá hoại mù quáng, dễ dàng bị bọn thống trị thâm độc lợi dụng.
*Quá trình thức tỉnh của Chí Phèo
+ Tình huống: Trong một đêm say “rười rượi những trăng”, Chí Phèo thấy “bứt rứt”, “ngứa ngáy” đã xông tới người phụ nữ khốn khổ “dại khờ đã nằm ềnh ệch nhưng mà ngủ ngay gần nhà hắn”. Nếu như lúc đầu, Thị Nở khơi dậy bản năng của gã đàn ông thì sau đó nhờ vào sự chăm sóc giản dị, chân tình, mộc mạc đã làm thức dậy thực chất lương thiện trong hắn.
+ Tâm trạng lúc thức tỉnh
- Chí Phèo tỉnh dậy muộn và lòng “bâng khuâng. Lần trước nhất sau bao nhiêu năm Chí Phèo mới lại nghe tiếng chim hót vui vẻ, tiếng cười nói của những người đi chợ, tiếng anh thuyền chài gõ mái chèo đổ cá…”. .
- Chí nhớ về ước ao thời còn trẻ: “ước ao một gia đình nho nhỏ. Chồng cuốc mướn cày thuê, vợ dệt vải…” rồi nhìn thấy hiện thực đáng buồn “đói rét và ốm đau, và cô độc, cái này còn đáng sợ hơn đói rét và ốm đau”
- Bát cháo hành của Thị Nở với hương vị của tình mến thương tâm thành, của hạnh phúc giản dị nhưng mà có thật lần trước nhất tới với Chí Phèo. Hắn xúc động tới mắt “như ươn ướt”, “ôi sao nhưng mà hắn hiền, người nào bảo đó là cái thằng Chí Phèo vẫn đập đầu, rạch mặt nhưng mà đâm chém người?”
=> Chí Phèo như trở lại với con người thật của mình, trở lại là anh thanh niên hiền lành từng ước mong cuộc sống chân phương, đơn sơ, bình dị.
⇒ Tình người tâm thành làm sống lại trong Chí Phèo thực chất xinh xắn của người nông dân lâu nay bị che lấp, vùi dập nhưng ko bao giờ vụt tắt. Tình yêu đã thức tỉnh và vong linh anh trở về. Rõ ràng tình yêu của Thị Nở không những đã thức tỉnh anh nhưng mà còn hé mở tuyến đường trở lại làm người, trở lại cuộc đời với tất cả bồn chồn, kỳ vọng.
*Thảm kịch bị cự tuyệt
+ Sự xuất hiện của bà cô cũng chính là lễ giáo phong kiến đã đè nặng trong tâm tưởng con người. Cánh cửa mới chớm hé đã vội đóng sầm lại. Ước mơ giản dị tới tội nghiệp của Chí Phèo là được sống bình yên bên người phụ nữ xấu “ma chê quỷ hờn” cũng ko thành.
+ Lúc hiểu ra xã hội ko xác nhận mình, Chí vật vã trong đớn đau, “hắn càng uống thì càng tỉnh ra. Có thể nói tuy say nhưng Chí có một điểm tỉnh:“hắn ôm mặt khóc rưng rức”, “lại uống … lại uống … uống tới say mềm người”. Hôm nay, Chí Phèo đớn đau vì vô vọng càng thấm thía hơn tội ác của quân địch, đã tới gặp Bá Kiến “trợn mắt, chỉ tay vào mặt”, dõng dạc đòi quyền làm người, đòi lại khuôn mặt người đã bị vàm nát của mình.
+ Ngay sau lúc quân địch phải đền tội là cái chết của Chí Phèo. Chí chọn cái chết lúc nhận thức phẩm giá đã trở về , ko thể chấp nhận trở lại kiếp sống thú vật. Chí Phèo chết trên ngưỡng cửa trở về cuộc sống, chết trong tâm trạng thảm kịch đớn đau. Trước kia, để bám lấy sự sống, Chí phải từ bỏ phẩm giá của mình; giờ đây lúc ý thức phẩm giá trở về thì Chí phải đổi lại bằng cả mạng sống.
⇒ Ý thức phẩm giá còn mạnh hơn cái chết. Chí Phèo như là một thảm kịch của số phận, thảm kịch của con người bị từ chối quyền làm người. Khát vọng của Chí đã bị đã bị xã hội từ chối, điều này cũng dễ hiểu vì xã hội đã quen nhìn Chí trong bộ dạng quỹ dữ, ko thể chấp nhận một Chí hiện lên với tư thế con người.
Kết bài phân tích nhân vật Chí Phèo sau lúc ra tù
Lời nói cuối cùng của Chí Phèo đầy gang thép, chất chứa những phẫn nộ và âm điệu bi thống đầy ám ảnh khiến người đọc sững sờ, day dứt ko thôi: “Người nào cho tao lương thiện?” Chính nó đã đặt ra câu hỏi day dứt, “một câu hỏi lớn ko lời hồi đáp” rằng làm sao để con người được sống cuộc sống con người? Đó cũng là câu hỏi bứt thiết trong mọi sáng tác của Nam Cao trước Cách mệnh khiến nhiều sáng tác của ông thuộc vào những trang hay nhất của nền văn xuôi Việt Nam.
Phân tích nhân vật Chí Phèo sau lúc ra tù
Chí Phèo là một trong những tác phẩm nổi tiếng, có độ rộng rãi với công chúng rất lớn. Tác phẩm này mang trị giá hiện thực và trị giá nhân đạo to lớn, nhất là thông qua cách mô tả nhân vật Chí Phèo, sự chuyển biến về tâm lý và con người của Chí sau lúc ra tù mang tới nhiều điều khiến con người ta phải suy nghĩ.
Qúa trình chuyển biến về tâm lý cũng như con người của Chí sau lúc ra tù chính là bản cáo trạng gang thép đối với cơ chế phong kiến đầy rẫy những con người bạc ác, tham lam, vô nhân đạo đã biến một con người lương thiện trở thành bất nghĩa, tiếp tay cho bọn chúng làm ra những điều gian ác. Chí Phèo đã bị lợi dụng, bị đầy đọa, bị những thế lực tàn bạo giày đạp lên hạnh phúc, quyền sống và phẩm giá nhưng mà ko hay, tới lúc ngộ thu được thì đã quá quá muộn
Chí Phèo vốn là người nông dân lương thiện, khỏe mạnh, là “một thằng hiền như đất”. Là một con người có lòng tự trọng cao thượng, Chí đã nhiều lần bị bà ba vợ Bá Kiến gợi tình, bắt anh ta làm những việc ko chân chính và điều đó khiến anh ta thấy “nhục, chứ chẳng thấy mến thương gì”. Với bản tính lương thiện, cùng với số phận trái ngang từ nhỏ, ko cha, ko mẹ, bị trao tay ko biết qua tay biết bao nhiêu người khiến Chí Phèo chỉ mang trong mình ước mơ giản dị: “Có một gia đình nho nhỏ, chồng cuốc mướn cày thuê, vợ dệt vải”, nuôi một con lợn để làm vốn liếng. “Khá giả thì sắm năm ba sào ruộng làm”. Ước mơ bình dị đó của Chí Phèo thật đáng thương lúc bị tên cường hào Bá Kiến ngăn chặn, chỉ vì ghen tuông tuông mù quáng nhưng mà Bá Kiến rắp tâm bỏ tù Chí, rồi nhà tù xã hội thực dân phong kiến trở thành “con quỷ dữ làng Vũ Đại”.
Chí Phèo sống một cuộc đời ko biết tới tương lai, hắn trở thành một phương tiện áp bức nhân dân, chuyên đi đòi nợ dân cho Bá Kiến, tất cả những điều Chí Phèo cần là tiền để sắm rượu, ko tiền để sắm rượu là hắn sẵn sàng rạch mặt ăn vạ để có tiền. Bá Kiến năm được thóp của Chí Phèo, suy tính, giật giây Chí Phèo làm việc cho mình, vất vài đồng tiền lẻ vào mồm Chí, biến Chí thành nô lệ trung thành.
Cuộc đời Chí lại được sang trang lúc hắn gặp được Thị Nở. Đằng sau cái hình thức xấu xí và tính khí “dở hơi” còn ẩn chứa một trái tim nhân hậu, một người phụ nữa rất giàu tình thương. Lúc Chí Phèo bị ốm, Thị Nở đã chăm sóc tận tình…Thị đã mang tới cho Chí một bát cháo hành ấm nóng tình người giúp đánh thức dậy nhân tính của Chí Phèo, thay đổi cuộc đời Chí. Cuộc gặp mặt của hai kẻ khốn khổ đã tạo nên sự đồng cảm và Chí Phèo nhận thấy rằng, hắn co thể mang ước mơ trở lại.
Trong tâm hồn Chí hiện thời thấy chút nhẹ nhõm và thanh thản, thiên lương đâu đó trở về và Chí muốn trở lại với cuộc sống lương thiện. Chí muốn có được cuộc sống của người lương thiện, có hạnh phúc lứa đôi vợ chồng. Nam Cao bộc bạch niềm thông cảm thâm thúy với nỗi khổ đó, Chí Phèo xứng đáng có một vé quay lại cuộc sống xã hội với mọi người. Nam Cao lên tiếng phê phán gay gắt những thế lực tàn bạo đã gây nên tấn thảm kịch đau thương cho người nông dân lương thiện và ở thái độ trân trọng, nâng niu những nét đẹp người nông dân.
Chí Phèo, từ một con người lương thiện bị những kẻ ác, những kẻ vô nhân đạo đẩy xuống địa ngục, để rồi nhờ tình yêu trong sáng, thân thiện của Thị Nở đã giúp Chí thức tỉnh, nhưng cánh cửa hạnh phúc mới chỉ le lói chút ánh sáng đã đóng sập lại, đớn đau, mất kỳ vọng, Chí trong cơn say làm liều nhưng say nhưng mà lại tìm được đúng quân địch đã làm hại mình, đã đẩy mình xuống vực thẳm.
Chí Phèo trải qua biết bao thời kì nhưng ý thức và những trị giá nhưng mà nó đem lại tới nay vẫn làm cho người ta thấy thấm thía mãi. Trị giá nhân đạo và hiện thực của tác phẩm chưa bao giờ xa vắng thực tiễn. Nhà văn Nam Cao đã có công rất lớn trong việc phản ánh chân thực và thâm thúy số phận của nhân vật Chí Phèo, một đại điện tiêu biểu cho số phận người nông dân trong xã hội cũ. Tác phẩm làm cho người ta xúc động vô cùng và cũng có trị giá tố cáo mạnh mẽ.
Phân tích cuộc đời Chí Phèo sau lúc ra tù
Nam Cao viết văn từ những năm 30 của thế kỉ XX nhưng tới năm 1941 ông mới khẳng định vị trí của mình trong nền văn học nước nhà bằng truyện ngắn Chí Phèo. Ông là nhà văn hiện thực xuất sắc tràn đầy ý thức nhân đạo, chuyên viết về hai đề tài: người trí thức nghèo sống mòn mỏi, thất vọng trong xã hội cũ và người nông dân bị bần hàn hóa, lưu manh hóa trước Cách mệnh tháng Tám. Chí Phèo là tuyệt bút của Nam Cao, thuộc đề tài người nông dân nghèo. Tác phẩm viết về tấm thảm kịch của nhân vật Chí Phèo. Thảm kịch của Chí Phèo gồm hai thảm kịch tiếp nối nhau. Trước hết là thảm kịch tha hóa từ một người lương thiện trở thành kẻ bất nghĩa, thậm chí thành quỷ dữ. Tiếp nối là thảm kịch bị từ chối làm người lương thiện. Đoạn mô tả từ buổi tối sau lúc gặp Thị Nở tới lúc kết thúc cuộc đời thuộc thảm kịch từ chối quyền làm người.
Chí Phèo nguyên là một đứa trẻ khốn khổ, bị bỏ rơi trong cái lò gạch cũ bỏ ko. Năm hai mươi tuổi, hắn làm canh điền cho nhà lí Kiến. Đây là một canh điền khỏe mạnh, nhưng hiền lành như đất, ko những hiền lành anh ta còn nhút nhát, chính Bá Kiến lúc đó là lí Kiến đã tận mắt chứng kiến cảnh Chí Phèo vừa bóp đùi cho bà Ba vừa run run. Anh ta cũng có những ước mơ rất giản dị và lương thiện như trăm nghìn người nông dân khác là có một gia đình nho nhỏ. Chồng cuốc mướn cày thuê. Vợ dệt vải. Chúng lại bỏ một con lợn nuôi để làm vốn liếng. Khá giả thì sắm thì sắm năm ba sào ruộng làm. Ở một xã hội tầm thường, những con người như thế hoàn toàn có thể sống một cách lương thiện và yên ổn. Nhưng chỉ vì ghen tuông tuông vu vơ, bá Kiến đã nhẫn tâm đẩy người thanh niên hiền lành, chất phác đó vào tù. Nhà tù thực dân đã tiếp tay cho tên cường hào, sau 7- 8 năm đã biến một nông dân hiền lành, khỏe mạnh, lương thiện và tự trọng thành con quỷ dữ của làng Vũ Đại. Từ đây, Chí Phèo bị cướp đi cả nhân hình lẫn nhân tính. Chí Phèo đã bị cướp mất hình hài của con người: Cái đầu thì trọc lốc, cái răng cạo trắng hớn, cái mặt thì đen và rất cơng cơng, hai mắt gờm gờm… Cái ngực phanh, đầy những nét chạm trổ… Ko những thế tính cách Chí cũng khác hẳn lúc xưa. Chí ko còn là một anh canh điền ngày xưa nhưng mà hiện thời Chí là một thằng liều mình. Hắn có thể làm tất cả mọi việc như một thằng đầu bò chính cống: kêu làng, rạch mặt ăn vạ, đập phá, đâm chém…
Cứ tưởng Chí Phèo mãi mãi sống kiếp thú vật, rồi sẽ kết thúc bằng cách vùi xác ở một bờ bụi nào đó nhưng bằng tài năng và nhất là bằng trái tim nhân đạo của một nhà văn lớn, Nam Cao đã để Chí Phèo trở về sống kiếp người một cách tự nhiên. Dưới ngòi bút sắc sảo của chủ nghĩa hiện thực, quá trình thức tỉnh lương tâm, nhân tính của một con người bị tha hóa, lỡ lầm đã diễn ra ko hề đơn giản, một chiều, dễ dàng nhưng mà do hoàn cảnh khá đặt biệt. Trong một lần say rượu ko tầm thường đã vô tình đưa Chí Phèo tới gặp thị Nở – một người phụ nữ xấu xí và quá lứa lỡ thời. Lần say rượu đặc thù đó cùng với trận ốm thập tử nhất sinh đã khiến Chí Phèo có những chuyển đổi mạnh mẽ về cả tâm lí lẫn sinh lí. Thêm nữa, chút tình thương yêu mộc mạc, cử chỉ giản dị tâm thành của thị Nở đã đốt cháy lên ngọn lửa lương tri còn sót lại nơi đáy sâu tâm hồn Chí, đánh thức thực chất lương thiện vốn có bên trong con người lỡ lầm. Lúc đầu, thị chỉ lôi cuốn Chí vì đơn giản thị là phụ nữ, còn Chí là thằng đàn ông say rượu. Hai người ân ái với nhau thế rồi nửa đêm Chí Phèo đau bụng nôn mửa. Thị Nở dìu Chí Phèo vào nhà và đi nhặt nhạnh tất cả những manh chiếu rách đắp cho hắn. Sáng hôm sau, Chí Phèo tỉnh dậy lúc trời đã sáng từ lâu. Và kể từ lúc mãn hạn tù trở về đây là lần trước nhất con quỷ dữ của làng Vũ Đại hết say và hoàn toàn tỉnh táo. Chí thấy mồm đắng, tay chân uể oải và lòng mơ hồ buồn. Lâu lắm hắn mới cảm nhận cuộc sống đời thường với những cảnh sắc, âm yên bình dị: tiếng cười nói của những người đi chợ, tiếng anh thuyền chài đuổi cá, tiếng chim hót…Những tiếng thân thuộc đó hôm nào chả có. Nhưng hôm nay hắn mới nghe thấy, vì chỉ tới hôm nay hắn mới hoàn toàn tỉnh táo, các giác quan mới hoạt động tầm thường. Những âm thanh đó chính là tiếng gọi thiết tha của cuộc sống và đã lay động sâu xa tâm hồn Chí Phèo… Lúc tỉnh táo, Chí Phèo nhìn lại cuộc đời của mình cả trong quá khứ, ngày nay, tương lai. Trước hết, hắn nhớ lại những ngày rất xa xôi hắn ước mong có một gia đình nho nhỏ. Chồng cuốc mướn cày thuê. Vợ dệt vải. Chúng lại bỏ một con lợn để làm vốn liếng. Khá giả thì sắm năm sào ruộng làm. Ước mong của Hắn thật nhỏ nhỏ và giản dị nhưng suốt ba năm qua nó vẫn chưa trở thành hiện thực. Thì ra, những ước mơ tốt đẹp của Chí Phèo ko hề bị mất đi nhưng mà nó chỉ chìm sâu vào một góc tối tăm nào đó của tâm hồn Chí. Hiện nay của hắn thật đáng buồn. Buồn vì Chí Phèo thấy mình đã già đã sang cái dốc bên kia cuộc đời, có thể đã hư hỏng nhiều thế nhưng mà hắn vẫn đang cô độc. Tương lai của hắn lại đáng buồn hơn, bởi hắn có quá nhiều sự xấu số đói rét ốm đau và cô độc. Đối với Chí, cô độc còn đáng sợ hơn nhiều đói rét và ốm đau. Từ lúc đi tù về, Chí bao giờ cũng say, say vô tận. Giờ đây lần trước nhất hắn tỉnh táo suy nghĩ nhận thấy tình trạng bi đát, vô vọng của cuộc đời mình.
Đúng lúc Chí đang vẩn vơ nghĩ mãi thì Thị Nở mang một nồi cháo hành còn nóng nguyên vào. Việc làm này của Thị Nở đã khiến Chí rất ngạc nhiên và xúc động tới mức trào nước mắt bởi vì đây là lần đầu tên trong đời hắn được một người phụ nữ cho. Hắn thấy cháo hành của thị Nở ko như bát cháo hành tầm thường nhưng mà trong đó còn hàm chứa tình mến thương tâm thành của thị dành cho hắn. Và tương tự, cũng có nghĩa hàm chứa cả hạnh phúc lứa đôi nhưng mà lần trước nhất Chí cảm thu được. Còn đối với Thị Nở, đây là bát cháo hành tự nguyện, bát cháo hành đem cho, đem tặng, bát cháo hành tình yêu, mở đầu cho hạnh phúc gia đình. Một mặt, bát cháo hành trình bày tình cảm tràn đầy nhân đạo của nhà văn. Mặt khác, nó cũng trình bày tài năng nghệ thuật mô tả, phân tích tâm lí nhân vật của Nam Cao. Nếu như ban sơ, người phụ nữ xấu xí, quá lứa lỡ thời, lại dở hơi đó chỉ khơi lại cái bản năng ở Chí Phèo thì sau đó điều kì diệu đã xảy ra, sự săn sóc đầy ân tình và mến thương mộc mạc của Thị Nở đã làm thức dậy thực chất lương thiện tiềm tàng trong con người Chí Phèo. Bát cháo hành của Thị Nở là món quà quý giá nhất nhưng mà lần trước nhất Chí cảm hận được trong đời mình. Hắn ăn và nhận thấy rằng cháo hành rất ngon. Hương vị cháo hành hay hương vị của tình mến thương tâm thành cảm động, của hạnh phúc giản dị nhưng mà có thật, lần trước nhất tới với Chí Phèo?
Lúc ăn bát cháo hành, Chí Phèo trở lại là anh canh điền ngày xưa và thấm thía nỗi đau của con người biết tự trọng lúc bị vợ Bá Kiến sai làm những việc nhục nhã. Điều này chứng tỏ một lần nữa Chí Phèo có bản tính tốt lành, nhưng cái bản tính này trước đây bị lấp đi tới nay mới có dịp được trình bày, bởi vì Chí Phèo vốn là người nông dân lương thiện có bản tính tốt đẹp. Mặc dù bị xã hội gian ác – đại diện là bá Kiến và nhà tù thực dân dẫu có ra sức hủy diệt bản tính đó nhưng nó vẫn lặng lẽ sống trong đáy sâu tâm hồn Chí Phèo, ngay cả lúc nhân vật này tưởng chừng đã trở thành quỷ dữ. Lúc gặp Thị Nở và cảm thu được tình yêu mộc mạc tâm thành của thị trong lúc yếu ớt và lẻ loi, lại trong hoàn cảnh vừa qua một trận ốm thì thực chất đó có dịp hồi sinh và nó đã hồi sinh. Từ đây, Chí sống đúng với con người thật của mình: khát khao tình thương và muốn trở thành những người lương thiện.
Tuyến đường trở lại làm người lương thiện vừa mở ra trước mắt Chí Phèo đã bị đóng sầm lại. Sự mong ước được sống hiền lương của Chí Phèo một lần nữa lại ko thành sự thực. Thị Nở ko thể giúp gì thêm cho hắn, bởi lẽ bà cô thị kiên quyết ngăn cản mối tình này. Bà ko thể đồng ý cho cháu bà đâm đầu đi lấy thằng Chí Phèo – con quỷ dữ của làng Vũ Đại, lâu nay nay chỉ có một nghề rạch mặt ăn vạ, hắn mãi mãi chỉ là con quỷ dữ, ko bao giờ có thể làm người. Cách nhìn nhận của bà cô thị cũng chính là cách nhìn của mọi người làng Vũ Đại lâu nay đối với Chí. Tất cả quen coi anh là quỷ dữ mất rồi. Nên hôm nay lương tri anh thức tỉnh, vong linh người của anh đã trở về nhưng nào có người nào nhìn thấy? Cho nên Chí Phèo thực sự rơi vào một thảm kịch ý thức vô cùng đớn đau – thảm kịch bị cự tuyệt làm người lương thiện. Các kỳ vọng được sống với Thị Nở, sâu xa hơn là kỳ vọng được trở lại với cuộc đời lương thiện như một đóm lửa vừa mới được nhóm lên thì đã bị ngay một gáo nước lạnh dội vào cho tắt ngấm. Mặc dù, lúc nghe những lời bà cô mắng thì thị Nở thấy lộn rột nhưng cũng phải nghe theo. Và thị đã tức giận nói lại với Chí Phèo tất cả những lời của bà cô. Điều này khiến Chí ngẩn người vì thất vọng nhưng nhưng này có nhẽ hắn chưa vô vọng vì lúc đó hắn lại như hít thấy hơi cháo hành. Chí ngẩn người ra vì đắng cay, đau xót trước một sự thực phũ phàng: mọi người đã cự tuyệt, ko chấp nhận, dứt khoát ko con hắn là một con người. Mùi cháo hành vẫn thoang thoảng đâu đây khiến hắn lại càng thêm đau xót, thấm thía. Hắn thấy rõ mọi tuyến đường đều đang đóng chặt trước mặt hắn. Lúc thị ra về, hắn đuổi theo thị, nắm lấy tay nhưng thị gạt ra. Điều đó chứng tỏ Chí xoành xoạch khát khao tình yêu, thiết tha tới với Thị Nở, tới với cuộc đời lương thiện. Từ đây, Chí đã thấm thía thâm thúy thảm kịch của con người sinh ra làm người nhưng ko được làm người. Chí vật vả, đớn đau và vô vọng. Thật là lạ lúc thấy Chí ôm mặt khóc rưng rức. Những giọt nước mắt đớn đau, hối hận nhưng đã quá muộn màng. Ko còn cách nào khác, Chí lại tìm tới rượu. Nhưng vì ý thức đã trở về, lần uống rượu này của Chí khác biết bao nhiêu lần uống rượu trước. Hắn càng uống lại càng tỉnh ra, hắn ko ngửi thấy mùi rượu nhưng mà chỉ nghe thoang thoảng mùi cháo hành, càng uống càng thấm thía nỗi đau vô hạn của thân phận.
Trong cơn khủng hoảng và thất vọng, Chí Phèo lại càng thấm thía hơn tội ác của kẻ đã cướp đi của mình cả khuôn mặt và vong linh con người. Chí đã xách dao ra đi. Hành động muốn đi trả thù của Chí rất dữ dội, quyết liệt khiến Chí đi đén một hành động đâm chết cả nhà nó. Nhưng nó là người nào? Tiềm thức méc bảo Chí đó là Bá Kiến. Trước đó, Chí ko định tới nhà bá Kiến nhưng mà định tới nhà Thị Nở để đâm chết thị và bà cô thị cho lại gan nhưng cuối cùng Chí lại quên tới nhà Thị Nở nhưng mà tới nhà bá Kiến. Lúc tới nhà bá kiến, Chí trợn mắt chỉ tay vào mặt lão, gang thép kết tội tên cáo già này đòi làm người lương thiện, đòi một khuôn mặt lành lẽ. Câu hỏi cuối cùng của Chí Phèo: Người nào cho tao lương thiện? là câu hỏi chất chứa niềm phẫn uất, đớn đau, còn làn day dứt người đọc: làm thế nào để con người sống cuộc sống con người trong cái xã hội tàn bạo, ngột ngạt, vùi dập nhân tính đó? Thế rồi, Chí đâm chết quân địch. Hành động của Chí đã vượt khỏi suy nghĩ của tên địa chủ nổi tiếng khôn ngoan, gian hùng. Đây là cách hành động của người say ko theo dự kiến ban sơ, nhưng trong sâu thẳm tâm hồn, Chí mù mờ hiểu ra nguyên nhân sâu xa đâu phải vì Thị Nở hay bà cô thị nhưng mà cái kẻ làm ra Chí như thế này chính là Bá Kiến. Tới đòi quyền làm người lương thiện là phải đòi nơi lão bá, ko đòi được thì phải trả thù. Tuy làm tay sai cho Bá Kiến nhưng ngọn lửa căm hờn vẫn âm ỉ cháy trong con người Chí Phèo. Lúc Chí Phèo đã thức tỉnh thì hắn hiểu ra xuất xứ thảm kịch của mình nên ngọn lửa căm hờn càng bùng lên dữ dội. Do vây, Chí Phèo đâm chết bá Kiến ko hẳn vì say rượu nhưng mà chính vì mối thù đã bừng cháy. Cái chết của Chí chứng tỏ Chí khát khao trở về cuộc sống lương thiện. Vì vậy cái chết của Chí Phèo có ý nghĩa tố cáo mạnh mẽ cái xã hội thực dân nửa phong kiến ko những đẩy người dân lương thiện vào tuyến đường bần hàn hóa, lưu manh hóa nhưng mà còn đẩy họ vào cái chết.
Với nhân vật Chí Phèo, Nam Cao đã đặt ra thảm kịch của người nông dân trước cách mệnh: đó là thảm kịch con người sinh ra là người nhưng mà ko được làm người. Đồng thời qua nhân vật Chí Phèo, Nam Cao đã hai lần tố cáo cái xã hội thực dân phong kiến: xã hội đó cướp đi những gì Chí Phèo có và đã cướp những gì Chí Phèo muốn. Điều này trình bày sự thông cảm thâm thúy của Nam Cao với khát vọng lương thiện trong con người và sự thất vọng của những khát vọng trong hiện thực xã hội đó. Ngoài ra, tác phẩm còn đặt ra một vấn đề nhân sinh mang tính triết lí thâm thúy: làm thế nào để con người sống đúng tức là người trong cái xã hội tàn bạo phi nhân tính đương thời. Với thành công của truyện ngắn này, Nam Cao đã trở thành cây bút văn xuôi hàng đầu của nền văn học hiên thực 1930 – 1945.
Phân tích hình tượng Chí Phèo sau lúc ra tù
Là một nhà văn luôn băn khoăn trằn trọc giữa cách sống và cách viết, Nam Cao đã từng tuyên bố “Sống đã rồi hãy viết”. Một nhà văn muốn viết được nhân đạo trước hết phải biết sống cho mình vì cuộc đời quyết định tới ngòi bút. Nam Cao luôn nhìn cuộc đời bằng đôi mắt của tình yêu và đôi mắt của lòng nhân ái. Với cách nhìn cuộc đời tương tự, Nam Cao khởi đầu cầm bút sáng tác. Trước Cách Mạng, Nam Cao viết cả hai đề tài, đề tài người nông dân và những người trí thức phong kiến. Ở đề tài nông dân hay nhất, tiêu biểu nhất phải nói tới sáng tác trước nhất của Nam Cao là tác phẩm Chí Phèo. Vong hồn của câu chuyện là nhân vật cùng tên được nhà văn khắc họa với một tấn thảm kịch bị cự tuyệt quyền làm người: Sinh ra là người nhưng mà ko được làm người, suốt đời khát khao lương thiện, cuối cùng trở thành kẻ bất nghĩa. Thông qua thảm kịch bị khước từ quyền làm người của gã nông dân Chí, ngòi bút Nam Cao trình bày là một ngòi bút nhân đạo, nhân văn, thâm thúy và cao cả.
Người ta hay nói thảm kịch là một hoàn cảnh bi thương, bi thương hoặc bi đát nào đấy, điều này ko chuẩn xác. Thảm kịch thường được hiểu là sự khát vọng chân chính, cháy bỏng và mạnh mẽ của một con người nhưng mà ko có điều kiện thực hiện trên đời, cuối cùng người mang nó bị đẩy vào kết trái của một thảm kịch. Thảm kịch là cuộc đọ trán dằng dai, ko nhân nhượng giữa thiện và ác, giữa ánh sáng và bóng tối, giữa cao thượng và xấu xa, giữa tốt đẹp và phi đạo đức cuộc sống thường nhật, thương thay, thảm kịch ko xảy ra giữa những lực lượng xã hội đấu trán với nhau, nhưng mà trái lại nó là lực lượng ý thức trong đời sống nội tâm của một con người, ví như nhân vật Chí Phèo trong tác phẩm cùng tên của nhà văn Nam Cao, cả đời hắn khát khao lương thiện, cuối cùng trở thành kẻ bất nghĩa, sinh ra là người nhưng ko được làm người, để rồi hắn chết trên tuyến đường trở về lương thiện.
Cuộc đời con người là một chuỗi vân tụ liên hoàn nhưng mà chúng ta ko thể nào phân biệt hay chia cắt được. Tuy nhiên cuộc đời của họ được định hình bởi nhiều điều kiện, hoàn cảnh. Ở những điều kiện phức tạp, hoàn cảnh khó khăn, thực chất con người mới được trình bày bởi nói như H.Balzac: “Thực chất của con người luôn bị bánh xe của số phận chi phối, và lúc rơi vào bão táp, cho dù tốt hay là xấu, tự nó bộc lộ.” Cuộc đời Chí Phèo từ lúc sinh ra tới lúc mất đi được phân thành hai chặng đường: chặng đường trước nhất từ lúc Chí sinh ra tới năm hai mươi tuổi và sau lúc ra tù.
Lai lịch Chí Phèo được vẽ ra trong truyện là một đứa trẻ xám ngắt, được bọc bằng một tấm váy nằm kế bên lò gạch cũ, được người thả ống lươn mang về trong một buổi sớm tinh sương. Lớn lên, Chí Phèo được nuôi nấng bởi những con người nghèo khổ đưa Chí Phèo đi ăn ở hết nhà này cho tới nhà kia, từ bà goá mù cho tới ông Phó Cối. Quá khứ đó ko biến Chí Phèo trở thành một đứa trẻ hư hỏng, trái lại, tới năm hai mươi tuổi, lúc đã bị hắn ngăn điền cho nhà lí Kiến, Chí Phèo vẫn giữ nguyên thực chất của một người nông dân thuần phác. Cũng như biết bao người nông dân làng Vũ Đại, Chí Phèo mong muốn có được một cuộc sống bình dị bởi ước mong của một con người phần nào bộc lộ bản tính của kẻ đó. Ở đây, Chí Phèo ước mơ có một cuộc sống nho nhỏ, chồng cuốc mướn cày thuê, vợ dệt vải. Chúng lại bỏ con lợn để nuôi, khá giả sắm năm ba sào ruộng cấy. Ước mong đó chứng minh rằng hắn là một người nông dân thuần phác, thậm chí làng Vũ Đại còn gọi hắn là kẻ “hiền như cục đất”. Ta còn thấy Chí phèo là một người trong sáng và trọng trách lúc làm phu điền cho nhà lí Kiến, nhưng một lần bị bà Ba Kiến kêu lên bóp chân, Chí Phèo mới thấy nhục ko thấy yêu. Trái tim của Chí Phèo hai mươi tuổi vẫn còn là gỗ đá, Chí Phèo đã nhận diện được đâu là tình yêu thực sự và đâu là sự bệnh thiến. Bị kêu “chỉ cho bà ba quỷ quái hắn mới thấy sợ chớ yêu đương gì”. Tương tự, rõ ràng, ở đây ta có quyền khẳng định hắn là một người nông dân thuần phác, là người lương thiện và yêu hắn dự nhưng xã hội đó ko cho phép Chí Phèo sống đúng với bản tính quê mùa chất phác của hắn.Chí Phèo đang sống trong cái xã hội nhưng mà “phận người cơm vãi cơm rơi – Biết đâu nẻo đất phương trời nhưng mà đi”, trong cái xã hội nhưng mà cạm bẫy người giăng giăng như thế thì những người hiền lành như Chí Phèo bao giờ cũng phải chịu thiệt Chỉ một cơn ghen tuông tuông xa xăm, Chí Phèo đã bị Bá Kiến đẩy vào địa ngục, con người xảo quyệt này sẵn sàng giày đạp lên cuộc đời kẻ khác ko tiếc thương, ko ghê tay.
Từ khi đây, Chí Phèo bước sang một trạng thái khác, một cuộc sống khác. Nhân đây cũng phải nói về cái nhà tù, đây là nhà tù thực dân, đồng lõa với lão Bá tha hóa Chí Phèo. Nhà tù này có thực chất xã hội trái hoàn toàn với thực chất chính trị của một nhà tù nhưng mà nhân loại đang kì vọng. Nhà tù này chỉ thu nhận tù nhân lúc hắn ta còn trẻ như cục đất, vô ăn năn, tập huấn tới lúc thành con quỷ dữ mới thả họ ra. Nhà tù này tiếp tay cho lão Bá tha hóa Chí Phèo, nhà tù này đã biến hắn Chí ” lành như cục đất ” giờ đây thành tù. .. hãy nghe Nam Cao mô tả dung mạo của Chí Phèo lúc ra tù: “Cái đầu cạo trọc lóc, cái răng cạo trắng hớn, cái mặt thì đen nhưng mà rất tinh xảo, hai mắt gườm gườm, ngực và tay chạm trổ đầy những hình thù rồng phượng, có cả một ông tướng cầm chùy. Trông Chí Phèo đặc như một tên săng đá “. Hình ảnh này đã làm tái tạo một Chí Phèo khác hoàn toàn, thay thế hắn nông dân thuần phác ngày xưa giờ đây là một Chí Phèo sinh ra làm người nhưng ko được làm người, hiền lành chất phác là thế giờ đây trở thành con quỷ dữ của làng Vũ Đại.
Đây là thảm kịch trước nhất của Chí Phèo vì thảm kịch là khát vọng cháy bỏng, bản năng của một con người nhưng ko có điều kiện thực hiện trên thực tiễn, Chí Phèo cả đời khát khao lương thiện nhưng giờ đây thành kẻ xấu xa mất rồi, thành con quỷ dữ mất rồi. Hình ảnh của Chí uống rượu vừa đi vừa chửi bới hết sức buồn cười, phải chăng đằng sau vẻ lãm khùng của hắn là tiếng gào thét vô vọng của nỗi khát khao được giao tiếp với đồng loại. Trong cơn say hắn nhìn thấy những nỗi đau tột cùng của một con người bị xã hội ruồng bỏ. “Hắn thèm nghe người ta chửi, đánh hắn có tức là ko biết hắn là người”. Thế nhưng hắn vẫn chửi, xung quanh hắn hắn là sự yên lặng đáng sợ, hắn đánh xong thì nói: “Nhà có ba con chó dữ với một thằng say rượu”. Hắn đã bị tước quyền làm thịt người vĩnh viễn. Thực chất của Chí ko phải là kẻ hung hăng, nát rượu. Lúc còn sống hắn đã “ước ao có một mái gia đình nho nhỏ, chồng cày thuê cuốc mướn vợ làm vải nuôi heo”. Ước mong của hắn chỉ bình dị bằng sức lao động chân chính, cái hạnh phúc giản đơn nhưng ấm áp tình người nhưng mà người nào cũng có được nhưng với Chí thì quá đỗi xa vời. Giờ đây, hắn muốn tồn tại trong cái Làng Vũ Đại “đầy bọn ăn thịt người ko tiếc thương” thì hắn phải trộm cắp, cướp giật, ăn vạ, muốn thế hắn phải có gan, phải khoẻ, rồi hắn uống rượu cho say như hủ sâu, như thế hắn sẽ làm “bất kỳ điều gì người ta cần hắn cả”, xã hội đã băm nát khuôn mặt người của hắn để hắn ko còn được gọi là con người nhưng mà “người nào cũng sợ mỗi lần hắn đi qua”.
Trong cơn say rượu, Chí đã gặp Thị Nở và họ đã ăn nằm với nhau …. Sau lúc tỉnh cơn say, hắn thu được sự mến thương, chăm sóc của Thị Nở làm cho trong sâu xa tâm hồn hắn lay động một tia chớp lóe sáng trong cuộc đời tối tăm dài dằn dặt của hắn và hắn nhìn thấy được tình trạng bi thương của số phận mình. “Hắn mơ hồ thấy rằng sẽ có một lúc nhưng mà người ta ko thể liều lĩnh được nữa, bấy giờ mới nguy”, hắn tủi thân vì hắn nhìn thấy sự trơ trọi của chính mình. Đó những hối hận lúc Chí Phèo hiểu ra hắn đã làm quá nhiều điều tội vạ, khốn nổi lúc gây ra những điều này Chí triền miên trong những cơn say nên nào biết gì! Tình yêu của Thị Nở làm cho hắn “bổng thèm lương thiện”, bát cháo hành đã đưa Chí rẽ vào bước ngoặt mới, bát cháo hành là biểu tượng của sự thông cảm, mến thương giữa những con người cùng tình cảnh, nó mãi mãi đi vào văn học với tư cách là biểu tượng của chủ nghĩa nhân đạo. Hắn cảm động quá! cảm động vì lần trước nhất hắn được ăn một thứ ngon như thế. Hơn nữa muốn có cơm ăn, rượu uống chí phải dọa, cướp giật. lần trước nhất có người tự nguyện cho hắn ăn, đặc thù hơn đó lại là phụ nữ nên con quỷ dữ đã mềm ra thành từng giọt nước mắt. Cùng với những giọt nước mắt là Chí nghe được tiếng chim hót buổi sáng, tiếng gõ mái chèo của người thuyền chài đuổi cá trên sông, tiếng trò chuyện của những người đi chợ sớm. Cái đẹp của tự nhiên, cái đẹp của lao động chứa chan tình người, tất cả thật đơn sơ nhưng cũng thật thân thiện thân thiết, những âm thanh này ngày nào cũng có nhưng đây là lần trước nhất Chí cảm thu được. Giọt nước mắt của Chí cùng những âm thanh buổi sáng đã làm nên một Chí Phèo khác hẳn, có tức là hắn chắn điền lương thiện năm nào đã sống lại. Đây là lần trước nhất Chí tỉnh và lần trước nhất nhận thức được tội vạ, sự hối hận muộn màng nhưng dù sao cũng đáng ghi nhận. Đó là biểu lộ của sự làm lành “hắn muốn làm hòa với mọi người biết bao”. Chí mong muốn được mọi người bỏ qua cho tất cả. Thị Nở sẽ giúp hắn làm loại từ đầu, niềm khát khao mới người làm sao!
Tình yêu của Thị Nở làm cho hắn thức tỉnh và mở đường cho hắn trở lại làm người, nhưng thật trớ trêu, bà cô Thị Nở đã đóng sầm cánh cửa lại, bà ko cho cháu bà “đi lấy một thằng ăn vạ”. Cách nhìn của bà cũng chính là cách nhìn của Làng Vũ Đại, vong linh của Chí vừa trở về thì bị cự tuyệt, ko người nào nhìn thấy. Khát vọng của Chí đã bị đã bị xã hội từ chối, điều này cũng dễ hiểu vì xã hội quen nhìn Chí trong bộ dạng quỹ dữ, ko thể chấp nhận một Chí Phèo hiện lên với tư thế con người.
Sự từ chối của xã hội đầy thành kiến, xã hội ko khoan dung bao dung đón đứa con lạc loài trở về vòng tay tập thể, hoàn cảnh đặt Chí trước 2 tuyến đường để lựa chọn: “hoặc sống làm quỷ dữ hoặc chết để khẳng định trị giá làm người”. Thực chất Chí chỉ có một tuyến đường để đi, lúc trị giá làm người thức tỉnh thì chí ko thể làm quỹ dữ, đó chính là thảm kịch thân phận con người ko được quyền làm người.
Sự từ chối của Thị Nở đã đóng sập cánh cửa hoàn lương của Chí. Lúc này hắn đã uống rất nhiều rượu “càng uống càng tỉnh ra” để thấm thía thân phận mình “hắn ôm mặt khóc rưng rức”. Trong cơn say Hắn xách dao ra đi, hắn lảm nhảm tới nhà Thị Nở để đâm chém nhưng bước chân lại tìm đi tìm “kẻ gây ra tình trạng vô vọng cho đời mình”. Thực trạng này yêu cầu chúng ta phải xác định Chí say hay tỉnh? Nếu bảo hắn tỉnh thì ko thuyết phục vì ý thức của hắn ko còn khả năng điều khiển hành vi, bảo hắn say cũng ko thỏa đáng vì người say ko thể biết đòi lương thiện “tao muốn làm người lương thiện” và biết rất rõ ko người nào cho hắn lương thiện, nghịch lý này là rượu đã làm cho toàn cầu ý thức hắn mụ mị đi, nhưng một bộ phận nhưng mà rượu ko thể làm tê liệt được là ý thức làm người, cho nên hành động đòi lương thiện là vô cùng tỉnh táo vì vậy Chí đã làm thịt Bá Kiến và tự hủy diệt mình.
Cái kết thúc thật rùng rợn vì máu chảy nhưng cũng thật nhân văn vì tội ác đã được trừng trị và trị giá làm người được khẳng định. Một Chí Phèo tỉnh đã làm thịt chết một Chí Phèo say. Chí Phèo bằng xương, bằng thịt đã chết nhưng còn lại trong lọng người đọc là Chí Phèo đòi quyền sống, đang dõng dạc đòi làm người lương thiện. Tương tự, lúc ý thức phẩm giá đã trở về, Chí Phèo ko chấp thuận sống như trước nữa. Và Chí Phèo chết trong thảm kịch đớn đau, chết trên ngưỡng cửa trở về cuộc sống. Đây ko thể là hành động lưu manh nhưng mà là sự vùng lên vô vọng của người nông dân lúc thức tỉnh cuộc sống.
Chí Phèo – một tấn thảm kịch của một người nông dân nghèo bị tha hóa trong xã hội cũ, một con người tiêu biểu. Ở cuối tác phẩm, “đột nhiên thị thoáng thấy xuất hiện một cái lò gạch cũ bỏ ko, xa nhà cửa, và vắng người qua lại…”, cụ thể đó muốn nói với chúng ta rằng, một ngày gần đây thôi, Thị Nở lại bụng mang dạ chửa vượt cạn giữa đồng ko mông quạnh, giữa con mắt thờ ơ của người dân làng Vũ Đại, lai một Chí Phèo con xuất hiện. Điều này chứng tỏ rằng “Chí Phèo” ko phải là thảm kịch của một con người nhưng mà là thảm kịch của người nông dân tồn tại trong lòng nông thôn trước Cách mệnh tháng Tám. Mang đậm trị giá tố cáo rất cao, lên án giai cấp phong kiến thống trị tha hóa, những thảm kịch tương tự sẽ còn tiếp tục.
Trên đây là bài viết của Luật Minh Khuê về chủ đề Phân tích nhân vật Chí Phèo sau lúc ra tù lựa chọn hay nhất. Kỳ vọng những nội dung trên đây đã mang lại cho bạn nhiều thông tin có lợi.
Phân tích tâm trạng Chí Phèo sau lúc ra tù
Đề tài về người nông dân vốn là một nguồn cảm hứng vô tận cho các nhà văn. Đặc trưng là vấn đề quyền sống, quyền làm người của con người giữa xã hội cũ đầy rối ren. Tuy nhiên ko phải khép lại đầy thất vọng như “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố, hay bi quan như cái chết trong “Lão Hạc”, với chủ nghĩa nhân văn và lòng nhân đạo Nam Cao đã tạo nên một tuyệt bút mang tên “Chí Phèo”. Đây có thể coi là một bài ca về lương thiện và khát vọng sống mãnh liệt của con người trong xã hội cũ. Và bước ngoặt của nhân vật Chí Phèo sau lúc ra tù khiến người đọc suy ngẫm biết bao nhiêu.
Nam Cao được biết tới là một cây viết xuất sắc của trào lưu văn học hiện thực phê phán (1930 – 1945) một nhà văn đề cao quyền sống của con người và mang trong mình chủ nghĩa nhân đạo thâm thúy.
Chí Phèo chính là đứa con ý thức mang đậm yếu tố nhân văn nhưng mà nhà văn muốn gửi gắm lúc sinh tiền. Chí là đại diện cho từng lớp lao động khốn khổ đang chịu sự dày vò áp bức tới cùng cực của xã hội. Sự thay đổi về tư cách con người Chí cũng chính là do bàn tay của thế lực phong kiến nhưng mà ra.
Chí Phèo chẳng biết xuất thân từ đâu, cũng chẳng người nào biết người nào đã sinh ra gã. Chỉ biết hắn được một người bán cối nhặt được ở cái lò gạch cũ đầu làng. Hắn lớn lên như cỏ dại, Chí cũng từng có một thời tuổi xanh đẹp đấy chứ. Gã trai mới hơn hai mươi tuổi đầu, đẹp mã non nớt đi làm thuê cho nhà Bá Kiến. Chí đã từng ước mong về một mái nhà nhưng mà ở đó vợ dệt vải, ươm tơ chồng cày ruộng. Ôi cái ước mơ rất tầm thường và cũng rất đời đấy những tưởng đã thành hiện thực thì ôi thôi những biến cố khởi đầu ập tới với cuộc đời Chí. Nó như một dấu chấm hết cho cái tư cách rất con người của gã.
Chỉ vì ghen tuông tuông mù quáng, nhưng mà Bá Kiến nhỡ đẩy Chí Phèo vào tù. Và sau mấy năm ăn cơm tù thực chất con người gã trai thơ ngây lương thiện ngày nào đã bị tha hóa một cách ko ngờ.
Sau những ngày ở tù là những cơn say triền miên tới vô tận của Chí. Chí chẳng bao giờ tỉnh vì hắn chỉ biết tới rượu, dường như chỉ rượu mới mang tới cho hắn khoái cảm mạnh mẽ để tiếp tục sống. Hết rượu hắn lại tới ăn vạ Bá Kiến, nào thì rạch mặt cho máu chảy lênh láng nào là vừa đi vừa chửi… Hắn chửi cho hả dạ chửi cho sướng cái mồm, chán thì chửi cha chửi mẹ chửi người đã sinh ra gã và đẩy gã tới cái nước khốn cùng này. Nhưng sâu trong tâm trí hắn biết người trực tiếp đẩy hắn tới cái bờ vực thẳm này chẳng người nào khác đó chính là Bá Kiến. Thế nên hắn chỉ biết tìm tới Bá Kiến để thỏa mãn những cơn say. Cực chẳng đã Bá Kiến đành thuê hắn làm tay sai chuyên đi đòi nợ thuê cho mình. Và như thế cái vòng quanh quẩn của sự bất nghĩa cứ bao trùm lấy hắn.
Những tưởng cuộc đời của Chí mãi mãi sẽ là những ngày say xỉn vô tận tới quên trời đất, là những bài ca chửi ko có hồi kết thế nhưng một cuộc gặp mặt định mệnh đã làm thay đổi cuộc đời gã. Cho gã biết thế nào là “tư cách” và “lương thiện”
Có thể gọi cuộc gặp mặt giữa Chí Phèo và Thị Nở là ánh sáng cuộc đời hắn cũng phải nhưng mà là bước hụt sâu vào tối tăm cũng ko sai. Nhưng chính sự gặp mặt đó đã khiến con người Chí có những thay đổi đáng để chúng ta suy ngẫm.
Chí gặp Thị vào một đêm trăng thanh gió mát và như thường lệ Chí lại say. Và cái đứa con gái xấu ma chê quỷ hờn xấu nhất cái làng Vũ Đại đó đã dìu Chí vào lều. Đắp lại cho y cái manh chiếu rách và cũng từ cái đêm định mệnh đó Chí đã thành con người khác.
Sáng dậy Chí như trở thành một con người khác. Lần trước nhất Chí tỉnh sau bao ngày dài chìm đắm trong cơn say. Y lắng tai cái nhịp đập của cuộc sống của con người sao nhưng mà thân yêu tới thế, tiếng mấy chị bán hàng rong kể chuyện rau dưa muối cà, tiếng mái chèo khua vào nhau như thức tỉnh con người gã. Lần trước nhất hắn nhớ hắn cũng từng có ước mơ bình dị như thế một gia đình tầm thường chồng cấy cày, vợ dệt vải. Hình ảnh Thị Nở bưng bát cháo hành vào chính là một bước ngoặt khiến Chí khát khao lương thiện và tính người.
Lần trước nhất Chí cảm thu được trên đời này hóa ra vẫn còn có ý trung nhân hắn quan tâm hắn. Cũng là lần trước nhất hắn được ăn món ăn ngon tới thế nó ko phải là cao lương mĩ vị chỉ là một bát cháo trắng thêm vài cọng hành với vài hạt muối nhưng nó chứa đựng cả tình thương. Dẫu rằng nó tới từ cái người phụ nữ đen đúa xấu nhất làng bấy giờ. Thế nhưng với Chí chưa bao giờ hắn thấy Thị Nở đẹp như lúc này, Thị đẹp quá, vẻ đẹp rất đỗi lương thiện nhưng mà hắn hằng ước ao. Phải chăng đó chính là vẻ đẹp của sự tỉnh ngộ của lương tri tình người.
Để Chí Phèo một kẻ đã từng nghĩ mình mãi mãi ở bên cái dốc kia của lương thiện bỗng “hồi sinh” và khát sống, khát khao lương thiện hơn bao giờ hết. Đây cũng chính là một dụng ý nghệ thuật, một khát vọng nhân đạo nhưng mà Nam Cao gửi gắm vào trong tác phẩm của mình.
Thế nhưng dường như cái chạm chân tới lương thiện của Chí mới vừa hé mở đã bị đóng lại bởi những thành kiến trớ trêu của xã hội. Tới cả người phụ nữ xấu đắng xấu cay, nhà lại có mả hủi như Thị Nở nhưng mà cũng chẳng thèm lấy Chí bởi bị bà cô ngăn cản. Chẳng người nào lại gắn bó với một kẻ suốt ngày chỉ biết rạch mặt ăn vạ như Chí. Và thế là như một vòng luẩn quẩn, lương thiện chẳng hồi sinh được bao lâu lại chết yểu. Cuộc đời Chí lại rơi vào một hố đen của sự túng quẫn, của sự kì thị và tự kết liễu bằng cái chết.
Ko phải tới Chí Phèo Nam Cao mới bộc lộ được tuyên ngôn nhân đạo trong văn học của mình. Nhưng mà từ trước tới nay các tác phẩm của ông luôn nhắm tới tình mến thương con người với con người. Chí Phèo chính là đại diện cho một từng lớp con người dưới sự giày xéo của thế lực phong kiến. Hiện thân của Chí cùng những diễn biến tâm lí của gã chính là sự khát sống, khát lương thiện nhưng mà người nào cũng từng ước ao.
Tham khảo thêm một số bài văn hay phân tích tác phẩm Chí Phèo của Nam Cao:
Bạn thấy bài viết Những bài văn mẫu lớp 11: Phân tích nhân vật Chí Phèo sau lúc ra tù (hay, ngắn gọn) có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Những bài văn mẫu lớp 11: Phân tích nhân vật Chí Phèo sau lúc ra tù (hay, ngắn gọn) bên dưới để thpttranhungdao.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường THPT Trần Hưng Đạo
Phân mục: Soạn Văn 11
Nguồn: thpttranhungdao.edu.vn
#Những #bài #văn #mẫu #lớp #Phân #tích #nhân #vật #Chí #Phèo #sau #lúc #tù #hay #ngắn #gọn