Trân trọng giới thiệu sách ‘Lịch sử Việt Nam (Từ tiền sử tới năm 2007)’ của PGS TS Cao Văn Liên do NXB Thanh niên ấn hành.
Đây là một công trình nghiên cứu khoa học diễn tả ngắn gọn, dễ hiểu, súc tích và hấp dẫn mô tả lịch sử Việt Nam từ xã hội nguyên thủy, phát triển lên xã hội nô lệ, xã hội phong kiến, xã hội cận đại và hiện đại. Tác phẩm mang lại tri thức hàn lâm cũng như tri thức phổ thông cho bạn đọc về lịch sử kinh tế, xã hội, chính trị và quân sự trong quá trình dựng nước và giữ nước kiên cường bất khuất của dân tộc Việt Nam. Qua đó bồi dưỡng hệ thống trị thức lịch sử, lòng yêu nước và chủ nghĩa anh hùng của ông cha cho thế hệ ngày nay.
Xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.
Giống như lịch sử toàn cầu, lịch sử Việt Nam cũng bất đầu từ xã hội nguyên thủy (tiền sử-Lịch sử trước hết). Theo qui luật chung, xã hội nguyên thủy là hình thái kinh tế xã hội buộc tất cả các dân tộc, tất cả quốc gia lớn, nhỏ trên toàn cầu phải đi qua. Xã hội nguyên thủy Việt Nam trải qua hàng chục vạn năm, là quảng thời kì cần thiết cho một loài vượn đặc thù ở Đông Nam châu Á chuyển trở thành Vượn -Người. Rồi từ Vượn-Người tiến hóa lên Người-Vượn (yếu tố người đã nhiều hơn). Người -Vượn trở nên người Nê-Ang-đéc tan (người Tinh khôn) và cuối cùng thành Người-Hiện -Đại (Hô-Mô-Sa-Piêng). Quá trình tiến hóa từ vượn thành người đã hoàn thành sau một thời kì dài gần triệu năm.
Dấu vết của sự tiến hóa từ vượn thành người ở Việt Nam còn tìm thấy nhờ khảo cổ học, một bộ môn tìm đọc lịch sử bằng hiện vật dưới lòng đất. Các nhà khảo cổ học đã tìm thấy răng Người Vượn ở Lạng Sơn, hang Thẩm ồm (Nghệ An). Lúc còn là Vượn thì tổ tiên của nhân loại sống thành từng bầy. Cho nên sau lúc tiến hóa thành người hiện đại (Hômôsapiêng) con người vẫn sống theo bầy. Một bầy người khoảng từ 10, 20 tới 30 người. Đời sống của họ hết sức thấp kém. Họ trú ngụ trong các hang động, chưa có quần áo, kiếm ăn chủ yếu bằng phương thức hái lượm, thu nhặt. Hôn nhân được thực hiện ngay trong bầy với nhau (tạp hôn), dụng cụ lao động bằng đá ko được chế tạo cho đúng với hình dáng và tác dụng của dụng cụ (thời đại đồ đá cũ). Hình dạng hòn đá như thế nào thì họ cầm lên sử dụng tương tự. Ở thời kỳ bầy người chưa có văn hóa, chưa có phong tục, tập quán, chưa có tôn giáo. Bầy người sống dựa vào hang đá, lùm cây, đi dọc bờ suối, bờ sông tìm kiếm thức ăn bằng cách hái lượm và săn bắt.
Di chỉ khảo cổ học minh chứng cho thời đại đồ đá cũ là Núi Đọ (Thiệu Hóa – Thanh Hóa). Thời kỳ bầy người, xã hội nhân loại chưa tạo nên một cách hoàn chỉnh nhưng đang trên đường manh nha những yếu tố của nó. Xã hội là sự tổng hòa các mối quan hệ (Các Mác). Ở tập thể bầy người các mối quan hệ chưa nhiều và còn thủng thẳng. Di tích núi Đọ là thuộc thời kỳ tổ chức xã hội đang tạo nên, cách ngày nay hàng mấy chục vạn năm .
Sau thời kì hàng mấy chục vạn năm tiến hóa, người nguyên thủy Việt Nam bước sang một tập thể mới cao hơn: thời kỳ Công xã thị tộc. Cơ sở của Công xã thị tộc là dựa trên quan hệ cùng huyết thống, máu mủ ruột rà. Thị tộc trước hết là thị tộc mẫu quyền (mẫu hệ). Gọi là thị tộc mẫu quyền vì người phụ nữ vào vai trò quan trọng trong nền kinh tế hái lượm nên họ giữ vai trò quản lý thị tộc: phân công lao động, phân phối thức ăn. Gọi là cơ chế mẫu hệ vì hôn nhân theo cơ chế ngoại tộc hôn với hình thức tạp hôn, cùng thị tộc là anh em nên ko được hôn nhân với nhau, tập thể nữ của thị tộc này phải hôn nhân với tập thể nam thị tộc kia và trái lại. Hình thức hôn nhân này làm cho con chỉ biết có mẹ nên phải mang họ của thị tộc mẹ (mẫu hệ). Thời kỳ thị tộc mẫu quyền xã hội nhân loại đã tạo nên, xuất hiện nền văn hóa, phong tục tập quán, tôn giáo với hình thức Tô tem giáo, Bái vật giáo (Vạn vật hữu linh-cho rằng sinh vật và động vật tất cả đều có vong hồn). Con người tìm ra lửa. Lửa làm cho chất lượng cuộc sống con người thay đổi, con người được sưởi ấm, ăn chín uống sôi, xúc tiến thêm sự tiến hóa của con người về trí tuệ và thể lực. Việc tìm ra lửa là cuộc cách mệnh trước hết trong cuộc sống con người nguyên thủy. Phương tiện sử dụng trong thời kỳ mẫu hệ thuộc thời đại đồ đá giữa (đá được chế tạo) và đồ đá mới (đá được chế tạo tinh xảo). Di chỉ dụng cụ của thời kỳ thị tộc mẫu hệ được các nhà khảo cổ học phát hiện ở Hang Hùm (Yên Bái), hang Thung Lang (Ninh Bình). Qua hiện vật ở các di chỉ đã tìm thấy dấu vết con người cùng những động vật cổ hóa thạch. Chứng cớ lịch sử này còn tìm thấy ở di chỉ Bầu Tró (Đồng Hới – Quảng Bình) và được phân bố khắp ba miền Bắc-Trung-Nam của quốc gia. Có thể thấy công xã thị tộc mẫu hệ Việt Nam có trình kinh độ tế tăng trưởng cao. Con người đã biết nghề nông nghiệp, nghề chăn nuôi, nghề thủ công nghiệp. Ra đời nghề dệt vải, làm đồ gốm, chế tạo dụng cụ sản xuất như rìu, cuốc (Văn hóa Hòa Bình, Bắc Sơn). Người nguyên thủy Việt Nam còn biết nghề đánh cá (Văn hóa Quỳnh Văn-Quỳnh Lưu-Nghệ An). Chủ sở hữu các nền văn hóa trên đã biết nuôi chó, trồng các cây ăn quả, cây có củ, rau, đậu, dưa. “Việt Nam và Đông Nam Á nói chung là trung tâm tăng trưởng cây trồng của toàn cầu”. Tương tự thời kỳ thị tộc mẫu hệ, cư dân cổ Việt Nam đã có mặt hầu khắp các địa bàn miền núi, đồng bằng và miền duyên hải. Công xã thị tộc mẫu hệ là đỉnh cao của xã hội nguyên thủy. Thời kỳ này cách ngày nay khoảng 3- 4 vạn năm.
Kế bên thị tộc, trong thời kỳ này còn có tập thể người liên kết rộng rãi hơn: Bộ lạc. Bộ lạc là sự liên minh giữa hai hay nhiều Thị tộc sống thân thiện nhau, có quan hệ giao lưu mật thiết với nhau trên nhiều lĩnh vực hôn nhân, kinh tế, gần nhau về địa bàn trú ngụ. Đứng đầu Bộ lạc là Tù trưởng do những thành viên Bộ lạc bầu nên một cách dân chủ.
Thời đoạn cuối cùng của xã hội nguyên thủy Việt Nam là tập thể thị tộc Phụ quyền (Phụ hệ). Thời kỳ này kinh tế tăng trưởng, các ngành nghề mới ra đời và được tăng cường, đàn ông vào vai trò chính trong sản xuất nên nắm vai trò quản lý thị tộc-phụ quyền. Trong thị tộc đã tạo nên những gia đình lớn nhiều vợ, nhiều chồng chung nhau, con sinh ra đã biết mặt cha nên con phải mang họ của thị tộc cha-phụ hệ. Thời kỳ này cách ngày nay khoảng 4000 năm. Phương tiện sản xuất tăng trưởng mạnh mẽ và phong phú. Ngoài đồ đá mới, cư dân Việt Nam còn có dụng cụ bằng đồng và bằng sắt, chế tạo cung tên (súng của thời kỳ nguyên thủy và cả của thời kỳ xã hội nô lệ và phong kiến). Sự tăng trưởng của dụng cụ sản xuất làm cho năng suất lao động tăng lên, thành phầm dư thừa. Trong hoàn cảnh đó chỉ cần một người đàn ông và một người phụ nữ sống với nhau vẫn có thể lao động dư thừa. Xã hội xuất hiện gia đình một chồng một vợ. Các gia đình cướp đoạt tư liệu sản xuất, ruộng đất của Công xã thị tộc làm của riêng. Xã hội xuất hiện cơ chế tư hữu. Cơ chế tư hữu về tư liệu sản xuất làm cho xã hội xuất hiện giàu nghèo: xuất hiện giai cấp. Cơ chế tư hữu và giai cấp làm cho xã hội cộng sản nguyên thủy tan rã, nhân loại bước vào xã hội có giai cấp trước hết là xã hội chiếm hữu nô lệ. Theo cách nói của F. AngGhen thì người Việt Nam đã từ thời đại mọi rợ (Nguyên thủy) bước sang thời đại văn minh (xã hội có giai cấp, có nhà nước). Các di chỉ khảo cổ học ở Vĩnh Phúc, Phú Thọ tương ứng với thời kỳ này là Phùng Nguyên (đầu thời đại đồng thau), Đồng Đậu (giữa thời đại đồng thau), Gò Mun (thời đại đồng thau phát đạt), Đông Sơn (Thanh Hóa) cuối thời đại đồng thau và buớc sang thời đại đồ sắt .
Cũng như lịch sử toàn cầu, xã hội cộng sản nguyên thủy chiếm một thời kì dài nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Đây là thời kỳ thơ ấu của dân tộc cho nên là thời kỳ đặt nền tảng cho toàn thể tính cách, truyền thống, văn hóa nông nghiệp, làng xã của con người Việt Nam. Trên cơ sở vững chắc đó dân tộc ta bước vào xã hội văn minh với biết bao thử thách hiểm nghèo qua các thời đại nhưng vẫn vững vàng tồn tại thắng lợi và tăng trưởng.
LỜI NHÀ XUẤT BẢN
Cho tới hiện tại (năm 2007), khoa học lịch sử Việt Nam đã tiến những bước dài, đạt được nhiều thành tựu to lớn trong việc nghiên cứu lịch sử dân tộc. Thành tựu rực rỡ đó trình bày qua nhiều tác phẩm sử học với nhiều thể loại của các học giả trên cả nước được xuất bản, in ấn. Tuy nhiên. để có những cuốn lịch sử nói chung, ngắn gọn, giải quyết được nhu cầu của những người chuyên lịch sử cũng như những người ko chuyên, giúp quý độc giả nắm được những nét cơ bản của lịch sử dân tộc cũng là một nhu cầu thực tiễn. Cuốn “Lịch sử Việt Nam” ra đời với ý tưởng phục vụ nhu cầu tương tự của quý độc giả.
Lịch sử là những sự kiện xẩy ra trong khứ có thể là rất xa xưa, cách ngày nay hàng triệu năm, cũng có thể là những sự kiện mới xẩy ra ngày hôm qua. Các sự kiện lịch sử bao trùm hồ hết các lĩnh vực trong đời sống xã hội như kinh tế, chính trị, văn hoá, quân sự. Khoa học nghiên cứu các sự kiện lịch sử được gọi là khoa học lịch sử (sử học). Nghiên cứu các sự kiện lịch sử, khoa học lịch sử nhằm rút ra thực chất, qui luật và những kinh nghiệm của lịch sử để giúp chúng ta hiểu quá khứ, hiểu quy luật, giúp chúng ta hành động đúng quy luật khách quan để thu được thắng lợi trong cải tạo xã hội, xúc tiến lịch sử đi lên. Sử học vì thế mang tính giai cấp. Giai cấp nào cũng sử dụng sử học phục vụ cho giai cấp và cho dân tộc mình.
Việt Nam là một quốc gia có lịch sử lâu đời. Quá trình đó được chia làm 5 thời kỳ lớn:
THƠI KY TIÊN SƯ: Là thời kỳ xã hội nguyên thuỷ, chiếm thời kì trong khoảng thời gian dài hàng chục vạn năm trong lịch sử Việt Nam.
THƠI KY CÔ ĐAI: Là thời kỳ xã hội chiếm hữu nô lệ, với những nhà nước trước hết Văn Lang và Âu lạc(Khoảng 1500 tr.c.n tới 179 tr.c.n).
THƠI KY TRUNG ĐAI: Là lịch sử xã hội phong kiến, kéo dài từ 179 tr.c.n tới năm 1858, trong đó có ba thời kỳ nhỏ: Thời kỳ Bắc thuộc từ 179 tr.c.n tới 938, nước ta bị phong kiến Trung quốc xâm lược thống trị, áp bức, bóc lột, cũng là thời kỳ xã hội Âu Lạc bước vào trục đường phong kiến hoá. Giai cấp phong kiến Việt Nam ra đời, vững mạnh lãnh đạo nhân dân đấu tranh giành độc lập dân tộc. Với thắng lợi Bặch Đằng năm 938, nhân dân ta kết thúc một nghìn năm Bắc thuộc, mở ra một thời đại mới độc lập dân tộc. Thời kỳ từ năm 939 tới năm 1527 là thời kỳ xây dựng tăng trưởng quốc gia phong kiến tập quyền mọi mặt kinh tế, chính trị, văn hoá, quân sự. Trên cơ sở đó, dân tộc ta đã nhiều lần lập nên những võ công hiển hách, đánh bại những cuộc xâm lược của nhà Tống (981,1076-1077), đánh bại ba cuộc xâm lược của đế quốc Nguyên – Mông(1258,1285,1287-1288). Thời kỳ từ 1527 tới 1858 là thời kỳ khủng hoảng toàn diện của cơ chế phong kiến. Giai cấp phong kiến đã trở thành phản động, chỉ biết tới quyền lợi của dòng tộc, của tập đoàn, ko biết tới quyền lợi dân tộc, lao vào cuộc đấu tranh tranh giành quyền lực, gây nội chiến tương tàn, núi xương sông máu, phá vỡ sự thống nhất quốc gia.Nhà nước phong kiến còn ra sức cướp bóc nông dân, đẩy họ vào bước đường cùng. Tranh chấp giữa nông dân và phong kiến vô cùng gay gắt dẫn tới các thế kỷ XVI, XVII, XVIII nông dân liên tục nổi dậy. Đỉnh cao của khởi nghĩa nông dân là phong trào Tây Sơn. Phong trào này đã lật đổ các tập đoàn phong kiến, lập lại nền thống nhất quốc gia, đánh bại các thế lực ngoại xâm (Xiêm,Thanh) bảo vệ trọn vẹn lãnh thổ chủ quyền độc lập của tổ quốc. Năm 1802 phong trào Tây Sơn thất bại, Vương triều Nguyễn được thiết lập. Cơ chế phong kiến phản động tiếp tục nắm quyền thống trị giam hãm quốc gia trong vòng lỗi thời, suy yếu, tạo ra khả năng mất nước trước sự xâm lược của chủ nghĩa tư bản Phương Tây.
THƠI KY CẬN ĐAI:(1858-1945): Là thời kỳ Pháp xâm lược nước ta và biến Việt Nam thành nước thuộc địa nửa phong kiến. Nhân dân ta ko ngừng đấu tranh chống thực dân Pháp nhằm giải phóng dân tộc. Nhưng mọi phong trào của nông dân, của các tư nhân phong kiến yêu nước lãnh đạo, của xu thế tư sản đều thất bại. Chỉ tới lúc Chủ Tịch Hồ Chí Minh tìm được trục đường cứu nước đúng mực, giải phóng dân tộc bằng trục đường cách mệnh vô sản, trục đường của chủ nghĩa Mác – Lê nin, cách mệnh dân tộc dân chủ do giai cấp vô sản lãnh đạo thì cách mệnh tháng Tám năm 1945 mới thắng lợi. Cách mệnh tháng tám 1945 là bước nhảy vọt trong tiến trình lịch sử dân tộc, kết thúc thời kỳ thuộc địa nửa phong kiến, mở ra thời kỳ độc lập, tự do, dân chủ, cộng hoà.
THƠI KY HIỆN ĐAI:1945 tới nay: Thời kỳ đấu tranh bảo vệ nền độc lập dân tộc, bảo vệ chính quyền nhân dân với thiết chế dân chủ, cộng hoà.Từ 1946 tới 1954, nhân dân ta đã đánh bại cuộc tái xâm lược của thực dân Pháp, giải phóng miến Bắc. Từ 1954 đến1975, nhân dân ta đánh bại trận đấu tranh xâm lược của Mỹ, giải phóng miền Nam, thống nhất tổ quốc, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội bằng sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hoá hiện đại hoá quốc gia với mục tiêu đưa dân tộc ta tiến kịp các dân tộc tiên tiến trên toàn cầu .
“Lịch sử Việt Nam” với cách tiếp cận mới, ngắn gọn, rõ ràng ,chính xác, tính nói chung cao và nhiều tư liệu mới, đặc thù là thời kỳ lịch sử từ 1986 tới 2007 .”Lịch sử Việt Nam ” phục vụ tất cả quý độc giả ở mọi trình độ không giống nhau, từ nghiên cứu, giảng dạy ,học tập cho tới những người ko chuyên lịch sử nhưng thích thú và muốn tìm hiểu lịch sử dân tộc một cách nhanh chóng và rõ ràng . Xin trân trọng giới thiệu với quý độc giả tập sách nhỏ này nhưng mang sức nặng của toàn thể lịch sử dân tộc từ tiền sử cho tới ngày nay .
NXB Thanh Niên
xem thêm thông tin chi tiết về Lịch sử Việt Nam (Từ tiền sử đến năm 2007) – Kỳ 1 – Tác giả: PGS, TS Cao Văn Liên
Lịch sử Việt Nam (Từ tiền sử tới năm 2007) – Kỳ 1 – Tác giả: PGS, TS Cao Văn Liên
Hình Ảnh về: Lịch sử Việt Nam (Từ tiền sử tới năm 2007) – Kỳ 1 – Tác giả: PGS, TS Cao Văn Liên
Video về: Lịch sử Việt Nam (Từ tiền sử tới năm 2007) – Kỳ 1 – Tác giả: PGS, TS Cao Văn Liên
Wiki về Lịch sử Việt Nam (Từ tiền sử tới năm 2007) – Kỳ 1 – Tác giả: PGS, TS Cao Văn Liên
Lịch sử Việt Nam (Từ tiền sử tới năm 2007) – Kỳ 1 – Tác giả: PGS, TS Cao Văn Liên -
Trân trọng giới thiệu sách ‘Lịch sử Việt Nam (Từ tiền sử tới năm 2007)’ của PGS TS Cao Văn Liên do NXB Thanh niên ấn hành.
Đây là một công trình nghiên cứu khoa học diễn tả ngắn gọn, dễ hiểu, súc tích và hấp dẫn mô tả lịch sử Việt Nam từ xã hội nguyên thủy, phát triển lên xã hội nô lệ, xã hội phong kiến, xã hội cận đại và hiện đại. Tác phẩm mang lại tri thức hàn lâm cũng như tri thức phổ thông cho bạn đọc về lịch sử kinh tế, xã hội, chính trị và quân sự trong quá trình dựng nước và giữ nước kiên cường bất khuất của dân tộc Việt Nam. Qua đó bồi dưỡng hệ thống trị thức lịch sử, lòng yêu nước và chủ nghĩa anh hùng của ông cha cho thế hệ ngày nay.
Xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.
Giống như lịch sử toàn cầu, lịch sử Việt Nam cũng bất đầu từ xã hội nguyên thủy (tiền sử-Lịch sử trước hết). Theo qui luật chung, xã hội nguyên thủy là hình thái kinh tế xã hội buộc tất cả các dân tộc, tất cả quốc gia lớn, nhỏ trên toàn cầu phải đi qua. Xã hội nguyên thủy Việt Nam trải qua hàng chục vạn năm, là quảng thời kì cần thiết cho một loài vượn đặc thù ở Đông Nam châu Á chuyển trở thành Vượn -Người. Rồi từ Vượn-Người tiến hóa lên Người-Vượn (yếu tố người đã nhiều hơn). Người -Vượn trở nên người Nê-Ang-đéc tan (người Tinh khôn) và cuối cùng thành Người-Hiện -Đại (Hô-Mô-Sa-Piêng). Quá trình tiến hóa từ vượn thành người đã hoàn thành sau một thời kì dài gần triệu năm.
Dấu vết của sự tiến hóa từ vượn thành người ở Việt Nam còn tìm thấy nhờ khảo cổ học, một bộ môn tìm đọc lịch sử bằng hiện vật dưới lòng đất. Các nhà khảo cổ học đã tìm thấy răng Người Vượn ở Lạng Sơn, hang Thẩm ồm (Nghệ An). Lúc còn là Vượn thì tổ tiên của nhân loại sống thành từng bầy. Cho nên sau lúc tiến hóa thành người hiện đại (Hômôsapiêng) con người vẫn sống theo bầy. Một bầy người khoảng từ 10, 20 tới 30 người. Đời sống của họ hết sức thấp kém. Họ trú ngụ trong các hang động, chưa có quần áo, kiếm ăn chủ yếu bằng phương thức hái lượm, thu nhặt. Hôn nhân được thực hiện ngay trong bầy với nhau (tạp hôn), dụng cụ lao động bằng đá ko được chế tạo cho đúng với hình dáng và tác dụng của dụng cụ (thời đại đồ đá cũ). Hình dạng hòn đá như thế nào thì họ cầm lên sử dụng tương tự. Ở thời kỳ bầy người chưa có văn hóa, chưa có phong tục, tập quán, chưa có tôn giáo. Bầy người sống dựa vào hang đá, lùm cây, đi dọc bờ suối, bờ sông tìm kiếm thức ăn bằng cách hái lượm và săn bắt.
Di chỉ khảo cổ học minh chứng cho thời đại đồ đá cũ là Núi Đọ (Thiệu Hóa – Thanh Hóa). Thời kỳ bầy người, xã hội nhân loại chưa tạo nên một cách hoàn chỉnh nhưng đang trên đường manh nha những yếu tố của nó. Xã hội là sự tổng hòa các mối quan hệ (Các Mác). Ở tập thể bầy người các mối quan hệ chưa nhiều và còn thủng thẳng. Di tích núi Đọ là thuộc thời kỳ tổ chức xã hội đang tạo nên, cách ngày nay hàng mấy chục vạn năm .
Sau thời kì hàng mấy chục vạn năm tiến hóa, người nguyên thủy Việt Nam bước sang một tập thể mới cao hơn: thời kỳ Công xã thị tộc. Cơ sở của Công xã thị tộc là dựa trên quan hệ cùng huyết thống, máu mủ ruột rà. Thị tộc trước hết là thị tộc mẫu quyền (mẫu hệ). Gọi là thị tộc mẫu quyền vì người phụ nữ vào vai trò quan trọng trong nền kinh tế hái lượm nên họ giữ vai trò quản lý thị tộc: phân công lao động, phân phối thức ăn. Gọi là cơ chế mẫu hệ vì hôn nhân theo cơ chế ngoại tộc hôn với hình thức tạp hôn, cùng thị tộc là anh em nên ko được hôn nhân với nhau, tập thể nữ của thị tộc này phải hôn nhân với tập thể nam thị tộc kia và trái lại. Hình thức hôn nhân này làm cho con chỉ biết có mẹ nên phải mang họ của thị tộc mẹ (mẫu hệ). Thời kỳ thị tộc mẫu quyền xã hội nhân loại đã tạo nên, xuất hiện nền văn hóa, phong tục tập quán, tôn giáo với hình thức Tô tem giáo, Bái vật giáo (Vạn vật hữu linh-cho rằng sinh vật và động vật tất cả đều có vong hồn). Con người tìm ra lửa. Lửa làm cho chất lượng cuộc sống con người thay đổi, con người được sưởi ấm, ăn chín uống sôi, xúc tiến thêm sự tiến hóa của con người về trí tuệ và thể lực. Việc tìm ra lửa là cuộc cách mệnh trước hết trong cuộc sống con người nguyên thủy. Phương tiện sử dụng trong thời kỳ mẫu hệ thuộc thời đại đồ đá giữa (đá được chế tạo) và đồ đá mới (đá được chế tạo tinh xảo). Di chỉ dụng cụ của thời kỳ thị tộc mẫu hệ được các nhà khảo cổ học phát hiện ở Hang Hùm (Yên Bái), hang Thung Lang (Ninh Bình). Qua hiện vật ở các di chỉ đã tìm thấy dấu vết con người cùng những động vật cổ hóa thạch. Chứng cớ lịch sử này còn tìm thấy ở di chỉ Bầu Tró (Đồng Hới – Quảng Bình) và được phân bố khắp ba miền Bắc-Trung-Nam của quốc gia. Có thể thấy công xã thị tộc mẫu hệ Việt Nam có trình kinh độ tế tăng trưởng cao. Con người đã biết nghề nông nghiệp, nghề chăn nuôi, nghề thủ công nghiệp. Ra đời nghề dệt vải, làm đồ gốm, chế tạo dụng cụ sản xuất như rìu, cuốc (Văn hóa Hòa Bình, Bắc Sơn). Người nguyên thủy Việt Nam còn biết nghề đánh cá (Văn hóa Quỳnh Văn-Quỳnh Lưu-Nghệ An). Chủ sở hữu các nền văn hóa trên đã biết nuôi chó, trồng các cây ăn quả, cây có củ, rau, đậu, dưa. “Việt Nam và Đông Nam Á nói chung là trung tâm tăng trưởng cây trồng của toàn cầu”. Tương tự thời kỳ thị tộc mẫu hệ, cư dân cổ Việt Nam đã có mặt hầu khắp các địa bàn miền núi, đồng bằng và miền duyên hải. Công xã thị tộc mẫu hệ là đỉnh cao của xã hội nguyên thủy. Thời kỳ này cách ngày nay khoảng 3- 4 vạn năm.
Kế bên thị tộc, trong thời kỳ này còn có tập thể người liên kết rộng rãi hơn: Bộ lạc. Bộ lạc là sự liên minh giữa hai hay nhiều Thị tộc sống thân thiện nhau, có quan hệ giao lưu mật thiết với nhau trên nhiều lĩnh vực hôn nhân, kinh tế, gần nhau về địa bàn trú ngụ. Đứng đầu Bộ lạc là Tù trưởng do những thành viên Bộ lạc bầu nên một cách dân chủ.
Thời đoạn cuối cùng của xã hội nguyên thủy Việt Nam là tập thể thị tộc Phụ quyền (Phụ hệ). Thời kỳ này kinh tế tăng trưởng, các ngành nghề mới ra đời và được tăng cường, đàn ông vào vai trò chính trong sản xuất nên nắm vai trò quản lý thị tộc-phụ quyền. Trong thị tộc đã tạo nên những gia đình lớn nhiều vợ, nhiều chồng chung nhau, con sinh ra đã biết mặt cha nên con phải mang họ của thị tộc cha-phụ hệ. Thời kỳ này cách ngày nay khoảng 4000 năm. Phương tiện sản xuất tăng trưởng mạnh mẽ và phong phú. Ngoài đồ đá mới, cư dân Việt Nam còn có dụng cụ bằng đồng và bằng sắt, chế tạo cung tên (súng của thời kỳ nguyên thủy và cả của thời kỳ xã hội nô lệ và phong kiến). Sự tăng trưởng của dụng cụ sản xuất làm cho năng suất lao động tăng lên, thành phầm dư thừa. Trong hoàn cảnh đó chỉ cần một người đàn ông và một người phụ nữ sống với nhau vẫn có thể lao động dư thừa. Xã hội xuất hiện gia đình một chồng một vợ. Các gia đình cướp đoạt tư liệu sản xuất, ruộng đất của Công xã thị tộc làm của riêng. Xã hội xuất hiện cơ chế tư hữu. Cơ chế tư hữu về tư liệu sản xuất làm cho xã hội xuất hiện giàu nghèo: xuất hiện giai cấp. Cơ chế tư hữu và giai cấp làm cho xã hội cộng sản nguyên thủy tan rã, nhân loại bước vào xã hội có giai cấp trước hết là xã hội chiếm hữu nô lệ. Theo cách nói của F. AngGhen thì người Việt Nam đã từ thời đại mọi rợ (Nguyên thủy) bước sang thời đại văn minh (xã hội có giai cấp, có nhà nước). Các di chỉ khảo cổ học ở Vĩnh Phúc, Phú Thọ tương ứng với thời kỳ này là Phùng Nguyên (đầu thời đại đồng thau), Đồng Đậu (giữa thời đại đồng thau), Gò Mun (thời đại đồng thau phát đạt), Đông Sơn (Thanh Hóa) cuối thời đại đồng thau và buớc sang thời đại đồ sắt .
Cũng như lịch sử toàn cầu, xã hội cộng sản nguyên thủy chiếm một thời kì dài nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Đây là thời kỳ thơ ấu của dân tộc cho nên là thời kỳ đặt nền tảng cho toàn thể tính cách, truyền thống, văn hóa nông nghiệp, làng xã của con người Việt Nam. Trên cơ sở vững chắc đó dân tộc ta bước vào xã hội văn minh với biết bao thử thách hiểm nghèo qua các thời đại nhưng vẫn vững vàng tồn tại thắng lợi và tăng trưởng.
LỜI NHÀ XUẤT BẢN
Cho tới hiện tại (năm 2007), khoa học lịch sử Việt Nam đã tiến những bước dài, đạt được nhiều thành tựu to lớn trong việc nghiên cứu lịch sử dân tộc. Thành tựu rực rỡ đó trình bày qua nhiều tác phẩm sử học với nhiều thể loại của các học giả trên cả nước được xuất bản, in ấn. Tuy nhiên. để có những cuốn lịch sử nói chung, ngắn gọn, giải quyết được nhu cầu của những người chuyên lịch sử cũng như những người ko chuyên, giúp quý độc giả nắm được những nét cơ bản của lịch sử dân tộc cũng là một nhu cầu thực tiễn. Cuốn “Lịch sử Việt Nam” ra đời với ý tưởng phục vụ nhu cầu tương tự của quý độc giả.
Lịch sử là những sự kiện xẩy ra trong khứ có thể là rất xa xưa, cách ngày nay hàng triệu năm, cũng có thể là những sự kiện mới xẩy ra ngày hôm qua. Các sự kiện lịch sử bao trùm hồ hết các lĩnh vực trong đời sống xã hội như kinh tế, chính trị, văn hoá, quân sự. Khoa học nghiên cứu các sự kiện lịch sử được gọi là khoa học lịch sử (sử học). Nghiên cứu các sự kiện lịch sử, khoa học lịch sử nhằm rút ra thực chất, qui luật và những kinh nghiệm của lịch sử để giúp chúng ta hiểu quá khứ, hiểu quy luật, giúp chúng ta hành động đúng quy luật khách quan để thu được thắng lợi trong cải tạo xã hội, xúc tiến lịch sử đi lên. Sử học vì thế mang tính giai cấp. Giai cấp nào cũng sử dụng sử học phục vụ cho giai cấp và cho dân tộc mình.
Việt Nam là một quốc gia có lịch sử lâu đời. Quá trình đó được chia làm 5 thời kỳ lớn:
THƠI KY TIÊN SƯ: Là thời kỳ xã hội nguyên thuỷ, chiếm thời kì trong khoảng thời gian dài hàng chục vạn năm trong lịch sử Việt Nam.
THƠI KY CÔ ĐAI: Là thời kỳ xã hội chiếm hữu nô lệ, với những nhà nước trước hết Văn Lang và Âu lạc(Khoảng 1500 tr.c.n tới 179 tr.c.n).
THƠI KY TRUNG ĐAI: Là lịch sử xã hội phong kiến, kéo dài từ 179 tr.c.n tới năm 1858, trong đó có ba thời kỳ nhỏ: Thời kỳ Bắc thuộc từ 179 tr.c.n tới 938, nước ta bị phong kiến Trung quốc xâm lược thống trị, áp bức, bóc lột, cũng là thời kỳ xã hội Âu Lạc bước vào trục đường phong kiến hoá. Giai cấp phong kiến Việt Nam ra đời, vững mạnh lãnh đạo nhân dân đấu tranh giành độc lập dân tộc. Với thắng lợi Bặch Đằng năm 938, nhân dân ta kết thúc một nghìn năm Bắc thuộc, mở ra một thời đại mới độc lập dân tộc. Thời kỳ từ năm 939 tới năm 1527 là thời kỳ xây dựng tăng trưởng quốc gia phong kiến tập quyền mọi mặt kinh tế, chính trị, văn hoá, quân sự. Trên cơ sở đó, dân tộc ta đã nhiều lần lập nên những võ công hiển hách, đánh bại những cuộc xâm lược của nhà Tống (981,1076-1077), đánh bại ba cuộc xâm lược của đế quốc Nguyên – Mông(1258,1285,1287-1288). Thời kỳ từ 1527 tới 1858 là thời kỳ khủng hoảng toàn diện của cơ chế phong kiến. Giai cấp phong kiến đã trở thành phản động, chỉ biết tới quyền lợi của dòng tộc, của tập đoàn, ko biết tới quyền lợi dân tộc, lao vào cuộc đấu tranh tranh giành quyền lực, gây nội chiến tương tàn, núi xương sông máu, phá vỡ sự thống nhất quốc gia.Nhà nước phong kiến còn ra sức cướp bóc nông dân, đẩy họ vào bước đường cùng. Tranh chấp giữa nông dân và phong kiến vô cùng gay gắt dẫn tới các thế kỷ XVI, XVII, XVIII nông dân liên tục nổi dậy. Đỉnh cao của khởi nghĩa nông dân là phong trào Tây Sơn. Phong trào này đã lật đổ các tập đoàn phong kiến, lập lại nền thống nhất quốc gia, đánh bại các thế lực ngoại xâm (Xiêm,Thanh) bảo vệ trọn vẹn lãnh thổ chủ quyền độc lập của tổ quốc. Năm 1802 phong trào Tây Sơn thất bại, Vương triều Nguyễn được thiết lập. Cơ chế phong kiến phản động tiếp tục nắm quyền thống trị giam hãm quốc gia trong vòng lỗi thời, suy yếu, tạo ra khả năng mất nước trước sự xâm lược của chủ nghĩa tư bản Phương Tây.
THƠI KY CẬN ĐAI:(1858-1945): Là thời kỳ Pháp xâm lược nước ta và biến Việt Nam thành nước thuộc địa nửa phong kiến. Nhân dân ta ko ngừng đấu tranh chống thực dân Pháp nhằm giải phóng dân tộc. Nhưng mọi phong trào của nông dân, của các tư nhân phong kiến yêu nước lãnh đạo, của xu thế tư sản đều thất bại. Chỉ tới lúc Chủ Tịch Hồ Chí Minh tìm được trục đường cứu nước đúng mực, giải phóng dân tộc bằng trục đường cách mệnh vô sản, trục đường của chủ nghĩa Mác – Lê nin, cách mệnh dân tộc dân chủ do giai cấp vô sản lãnh đạo thì cách mệnh tháng Tám năm 1945 mới thắng lợi. Cách mệnh tháng tám 1945 là bước nhảy vọt trong tiến trình lịch sử dân tộc, kết thúc thời kỳ thuộc địa nửa phong kiến, mở ra thời kỳ độc lập, tự do, dân chủ, cộng hoà.
THƠI KY HIỆN ĐAI:1945 tới nay: Thời kỳ đấu tranh bảo vệ nền độc lập dân tộc, bảo vệ chính quyền nhân dân với thiết chế dân chủ, cộng hoà.Từ 1946 tới 1954, nhân dân ta đã đánh bại cuộc tái xâm lược của thực dân Pháp, giải phóng miến Bắc. Từ 1954 đến1975, nhân dân ta đánh bại trận đấu tranh xâm lược của Mỹ, giải phóng miền Nam, thống nhất tổ quốc, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội bằng sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hoá hiện đại hoá quốc gia với mục tiêu đưa dân tộc ta tiến kịp các dân tộc tiên tiến trên toàn cầu .
“Lịch sử Việt Nam” với cách tiếp cận mới, ngắn gọn, rõ ràng ,chính xác, tính nói chung cao và nhiều tư liệu mới, đặc thù là thời kỳ lịch sử từ 1986 tới 2007 .”Lịch sử Việt Nam ” phục vụ tất cả quý độc giả ở mọi trình độ không giống nhau, từ nghiên cứu, giảng dạy ,học tập cho tới những người ko chuyên lịch sử nhưng thích thú và muốn tìm hiểu lịch sử dân tộc một cách nhanh chóng và rõ ràng . Xin trân trọng giới thiệu với quý độc giả tập sách nhỏ này nhưng mang sức nặng của toàn thể lịch sử dân tộc từ tiền sử cho tới ngày nay .
NXB Thanh Niên
[rule_{ruleNumber}]
#Lịch #sử #Việt #Nam #Từ #tiền #sử #tới #năm #Kỳ #Tác #giả #PGS #Cao #Văn #Liên
Bạn thấy bài viết Lịch sử Việt Nam (Từ tiền sử tới năm 2007) – Kỳ 1 – Tác giả: PGS, TS Cao Văn Liên có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Lịch sử Việt Nam (Từ tiền sử tới năm 2007) – Kỳ 1 – Tác giả: PGS, TS Cao Văn Liên bên dưới để thpttranhungdao.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường THPT Trần Hưng Đạo
Phân mục: Địa lý
#Lịch #sử #Việt #Nam #Từ #tiền #sử #tới #năm #Kỳ #Tác #giả #PGS #Cao #Văn #Liên