Vài tuần sau lúc phương Tây khước từ các đề xuất “đảm kiểm soát an ninh ninh châu Âu” do Nga thông báo, bao gồm nội dung NATO ngừng mở rộng về phía Đông, ngày 24/2/2022, Moscow mở chiến dịch quân sự đặc thù nhưng mà theo Tổng thống Putin là nhằm mục tiêu “phi quân sự hóa” và “phi phát xít hóa” Ukraine. Tới nay, Nga duy trì quyền kiểm soát Lugansk, một nửa diện tích Donetsk, phần lớn hai tỉnh Kherson, Zaporizhzhia, đồng thời tuyên bố sáp nhập 4 khu vực theo kết quả một cuộc trưng cầu dân ý.
Hơn 10 tháng xung đột, nỗ lực hòa giải Nga-Ukraine chưa đạt kết quả đáng kể, trong bối cảnh Kiev và phương Tây đặt cược vào khả năng phản công của quân đội Ukraine trên chiến trường; còn Moscow nhất quyết ko rút quân chừng nào những yêu cầu đảm kiểm soát an ninh ninh của họ chưa được phục vụ. Ko chỉ gây thiệt hại nặng nề về người cho Nga-Ukraine, cuộc xung đột đã kéo theo các giải pháp trừng trị qua lại giữa Nga- phương Tây, tác động nặng nề tới tình hình an ninh, chính trị, kinh tế toàn cầu.
Bà Eva Kaili bị mất chức Phó chủ tịch Nghị viện châu Âu vì dính tới bê bối tham nhũng. Ảnh: Reuters.
Lúc người dân Liên minh châu Âu (EU) đang gồng mình thắt lưng buộc bụng vì cuộc khủng hoảng năng lượng khiến vật giá tăng chóng mặt, bê bối tham nhũng, rửa tiền tài các thành viên cấp cao Nghị viện châu Âu, trong đó nhân vật chính là cựu Phó Chủ tịch Nghị viện Eva Kaili chẳng khác gì một quả bom phát nổ. Cụ thể, bà Eva Kaili cùng 3 người khác bị bắt tại Brussels hôm 9/12/2022 với cáo buộc nhận hối lộ từ Qatar để đổi lấy việc tìm cách gây tác động tới Nghị viện châu Âu theo hướng có lợi cho nước này. Tổng số tiền mặt nhưng mà cảnh sát Bỉ thu giữ trong các cuộc khám xét văn phòng và nhà riêng của những người liên quan lên tới 1 triệu Euro.
Vụ bê bối đã làm tổn hại nghiêm trọng tới bất kỳ nền tảng đạo đức nào nhưng mà Nghị viện Châu Âu tuyên bố trong quá khứ. Chủ tịch Nghị viện châu Âu Roberta Metsola cam kết sẽ thực hiện cải cách sâu rộng để làm trong sạch cơ quan lập pháp của EU. Về phần mình, Qatar lại phủ nhận các cáo buộc sai trái trong một bài đăng trên Twitter của Bộ Ngoại giao. Cơ quan này nêu rõ: “Bất kỳ mối liên hệ nào của Chính phủ Qatar với các tuyên bố được đưa ra là vô căn cứ”.
Sau lúc Nga thực hiện chiến dịch quân sự tại Ukraine, Thụy Điển và Phần Lan đã quyết định từ bỏ thế trung lập, nộp đơn xin gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Ngày 5/7/2022, tại Brussels (Bỉ), 30 nước thành viên NATO đã ký Nghị định thư kết nạp Thụy Điển và Phần Lan – một động thái mở rộng được coi là quan trọng nhất của liên minh kể từ giữa những năm 1990.
Hiện nay, ngoại trừ Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ, 28/30 thành viên NATO đã thông qua đơn xin gia nhập của Helsinki và Stockholm. Dự kiến, Budapest sẽ thông qua vấn đề trên trong chương trình nghị sự tại phiên họp trước nhất của năm mới vào 2/2023. Về phía Thổ Nhĩ Kỳ, hồi đầu tháng 11/2022, Tổng thống Erdogan tuyên bố Ankara sẽ ko chấp thuận Phần Lan và Thụy Điển gia nhập liên minh nếu ko thực hiện các bước đi cần thiết trong việc khắc phục các yêu cầu của Ankara về trục xuất, dẫn độ nghi phạm khủng bố và tháo dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí.
Việc Phần Lan và Thụy Điển chính thức gia nhập NATO sẽ tạo ra thay đổi lớn cho cấu trúc an ninh châu Âu.
2022 có nhẽ là năm nhưng mà nước Anh phải đương đầu với loạt biến cố chính trị nghiêm trọng nhất trong lịch sử hiện đại của nước này. Trong vòng 2 tháng, xứ sở sương mù trải qua 3 đời Thủ tướng. Nguyên nhân trực tiếp dẫn tới tình trạng trên là bởi hơn 50 thành viên trong Chính phủ của ông Boris Johnson nhất tề từ nhiệm hồi tháng 7, nhằm phản đối chuỗi bê bối như vô tận dưới thời ông. Bà Liz Truss, người kế nhiệm ông Johnson trong 45 ngày sau đó cũng từ nhiệm vì sức ép quá lớn và còn bị chỉ trích làm giảm sự ủng hộ của đảng Thủ cựu cầm quyền bởi kế hoạch cải cách thuế ko được người dân nhất trí.
Người đảm đương ghế Thủ tướng Anh hiện nay là cựu Bộ trưởng Tài chính Rishi Sunak, một người gốc Á. Tiếp quản tổ quốc lúc tỉ lệ lạm phát đạt kỉ lục ở mức 15%, ông Sunak được kỳ vọng sẽ vận dụng những kinh nghiệm tài chính – kinh tế dày dặn để giúp nước Anh sớm trở lại đường đua. Cũng trong năm 2022, Nữ đế Anh Elizabeth II từ trần ở tuổi 96 sau 70 năm trị vì. Thái tử Charles lên kế vị, trở thành Vua Charles III.
Tối 29/10/2022, thảm kịch giẫm đạp kinh hoàng đã xảy ra tại quận Itaewon, Seoul, Hàn Quốc lúc hàng chục nghìn người đổ về đây tham gia lễ hội Halloween và chen lấn, xô đẩy nhau trong một con hẻm dốc, hẹp. Vụ việc trở thành thảm kịch giẫm đạp chết chóc nhất lịch sử Hàn Quốc với 158 người thiệt mạng, trong đó có 26 người nước ngoài. Trước đó, tối 1/10/2022, một vụ giẫm đạp và xô xát đã xảy ra tại sân vận động Kanjuruhan ở Malang Indonesia khiến hơn 130 người đã thiệt mạng và hàng trăm người bị thương, biến đây trở thành thảm kịch tồi tệ nhất lịch sử bóng đá.
Hai thảm kịch giẫm đạp xảy ra chỉ trong vòng một tháng với mức độ nghiêm trọng chưa từng có đã bộc lộ lỗ hổng của lực lượng công dụng hai nước trong kiểm soát đám đông và phản ứng với sự cố, đồng thời gióng lên hồi chuông cảnh báo về nguy cơ tiềm tàng đối với an ninh, an toàn sự kiện hậu COVID-19.
Đại hội lần thứ XX của Đảng Cộng sản Trung Quốc có ý nghĩa đặc thù đối với hành trình tăng trưởng của tổ quốc Trung Quốc. Diễn ra từ ngày 16 tới 22/10/2022, Đại hội XX đã đề xuất tầm nhìn lớn, mang tính chiến lược và những bước đi, cách làm cụ thể, để đưa Trung Quốc tới mục tiêu cơ bản là hoàn thành hiện đại hóa vào năm 2035 và trở thành cường quốc xã hội chủ nghĩa hiện đại, giàu mạnh, dân chủ, văn minh, hài hòa, tươi đẹp vào giữa thế kỷ XXI.
Tại Đại hội XX, ông Tập Cận Bình đã được bầu lại làm Tổng Bí thư nhiệm kỳ thứ ba liên tục. Đại hội đã thông qua văn kiện quan trọng là báo cáo chính trị, vạch ra tuyến đường tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ 2 toàn cầu trong thời kì tới, trong đó khẳng định nhiệm vụ trọng tâm hiện nay của Đảng Cộng sản Trung Quốc là kết đoàn, dẫn dắt nhân dân các dân tộc trên cả nước hoàn thành xây dựng cường quốc xã hội chủ nghĩa hiện đại, thực hiện mục tiêu phấn đấu “100 năm thứ hai”, xúc tiến hiện đại hóa kiểu Trung Quốc.
Đại hội lần thứ XX của Đảng Cộng sản Trung Quốc diễn ra từ ngày 16 tới 22/10/2022. Ảnh: Reuters.
Triều Tiên liên tục thực hiện các vụ phóng tên lửa trong năm nay. Ảnh: KCNA.
Bán đảo Triều Tiên trải qua năm 2022 ko có sự nhượng bộ, lúc Triều Tiên tăng thêm tần suất các vụ phóng thử tên lửa và bắn đạn pháo, còn Mỹ – Hàn Quốc và liên minh Mỹ – Nhật Bản – Hàn Quốc liên tục thực hiện các cuộc tập trận quy mô lớn.
Kể từ vụ phóng tên lửa trước nhất hồi tháng 1, tính tới trung tuần tháng 12/2022, Triều Tiên đã phóng ít nhất 65 tên lửa đạn đạo. Triều Tiên nhiều lần khẳng định các vụ phóng tên lửa và nã pháo là nhằm đáp trả các cuộc tập trận do Mỹ, Hàn Quốc và Nhật Bản thực hiện. Trên thực tiễn, năm 2022 chứng kiến sự tăng thêm các cuộc tập trận quân sự chung của liên minh Mỹ – Hàn và Mỹ – Hàn – Nhật. Các hoạt động quân sự nêu trên khiến nguy cơ xung đột leo thang luôn kế cận, trong lúc các đối tác liên tục chỉ trích lẫn nhau làm tăng thêm căng thẳng tại khu vực Đông Bắc Á.
Iran đương đầu một cuộc khủng hoảng chính trị nghiêm trọng nhất nhiều năm, lúc làn sóng biểu tình quy mô lớn bùng lên khắp nước này từ tháng 9/2022 liên quan tới cái chết của cô Mahsa Amini, 22 tuổi, người bị “cảnh sát đạo đức” Iran bắt giữ vì mặc y phục ko đúng quy tắc ở thủ đô Tehran. Đầu tháng 12/2022, Iran quyết định giải thể các đơn vị “cảnh sát đạo đức”, nhưng chưa làm tình hình lắng dịu đáng kể. Tới nay, các vụ bạo loạn trong biểu tình đã khiến hơn 300 người, bao gồm viên chức an ninh, thiệt mạng.
Viện dẫn tình hình bất ổn xung quanh các cuộc biểu tình ở Iran, Mỹ và châu Âu gần đây công bố một loạt giải pháp trừng trị mới chống Iran, kéo theo các giải pháp đáp trả từ Tehran, đồng thời kéo lùi triển vọng cứu vãn thỏa thuận hạt nhân 2015, có tên gọi chính thức là Kế hoạch Hành động Toàn diện chung (JCPOA) – văn kiện pháp lý ngăn Iran tăng trưởng vũ khí hạt nhân.
Người biểu tình tràn xuống kín một tuyến đường ở Iran hồi tháng 10/2022. Ảnh: GettyImages.
Nguồn: BBC – Getty Images.
Cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ tại Mỹ chính thức diễn ra ngày 8/11/2022 và đảng Cộng hòa giành thắng lợi tại Hạ viện với xa cách mỏng manh, trong lúc đảng Dân chủ củng cố quyền kiểm soát tại Thượng viện với 51 ghế. Với việc kiểm soát được Hạ viện, đảng Cộng hòa có thêm quyền lực để tác động tới chương trình nghị sự của Tổng thống Joe Biden, cũng như có thể mở các cuộc khảo sát liên quan tới chính quyền và gia đình ông chủ Nhà Trắng. Dù vậy, đảng Dân chủ vẫn kiểm soát Thượng viện, đồng nghĩa với việc hai năm còn lại trong nhiệm kỳ của ông Biden dễ dàng hơn, lúc họ có khả năng thông qua các đề cử tư pháp do ông khởi xướng, cũng như bác các dự luật do Hạ viện thông qua.
Giới quan sát nhận định, kết quả bầu cử giữa kỳ cũng có thể là cơ sở để Tổng thống Biden củng cố vị thế của mình trong đảng Dân chủ, dập tắt những tiếng nói hoài nghi về tuổi tác và khả năng lãnh đạo của ông, cũng như là nguồn động lực xúc tiến ông tái tranh cử vào năm 2024. Tuy nhiên, cuộc bầu cử giữa kỳ có thể tác động tới chính sách đối ngoại của Mỹ, trình bày rõ nhất trong chính sách ủng hộ Ukraine. Lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Hạ viện Kevin McCarthy thậm chí đã tuyên bố ông có thể chặn bất kỳ khoản trợ giúp bổ sung nào cho Ukraine nếu trở thành chủ tịch Hạ viện vào năm tới. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, phe Cộng hòa sẽ ko tức khắc cắt giảm trợ giúp cho Ukraine, bởi đông đảo cử tri Mỹ vẫn ủng hộ nỗ lực hỗ trợ Kiev đối đầu Moscow.
Bước ra khỏi hai năm hứng chịu tác động nặng nề của COVID-19, toàn cầu năm 2022 chứng kiến tình trạng lạm phát phi mã, giá nhiên liệu leo thang, với nguyên nhân ko chỉ bởi tác động của xung đột Ukraine, nhưng mà còn do việc vận dụng thiếu linh hoạt các gói kích thích kinh tế và việc chuỗi cung ứng toàn cầu bị đứt gãy. Hiện nay, giải pháp chính được các nước vận dụng để giảm lạm phát là tăng lãi suất, trong đó, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) đã 7 lần tăng lãi trong năm 2022, đưa lãi suất cơ bản lên 4,25-4,5%. Tuy nhiên, cách này được cho là ko thể khắc phục tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng và gây khó cho tất cả các nước, doanh nghiệp phụ thuộc vào các khoản vay, đẩy nền kinh tế toàn cầu vào nguy cơ suy thoái.
Kế bên những thử thách mới, toàn cầu cũng đương đầu các vấn đề “cũ” nhưng chưa hết nóng như các hình thái thời tiết cực đoan do chuyển đổi khí hậu. Hội nghị thượng đỉnh khí hậu của Liên Hợp Quốc (COP) 27 tại Hy Lạp kết thúc bằng một thỏa thuận về bồi thường cho các nước nghèo chịu tổn thất vì chuyển đổi khí hậu, nhưng chưa có bước ngoặt nào về cắt giảm khí phát thải.
xem thêm thông tin chi tiết về 10 sự kiện thế giới nổi bật năm 2022
10 sự kiện toàn cầu nổi trội năm 2022
Hình Ảnh về: 10 sự kiện toàn cầu nổi trội năm 2022
Video về: 10 sự kiện toàn cầu nổi trội năm 2022
Wiki về 10 sự kiện toàn cầu nổi trội năm 2022
10 sự kiện toàn cầu nổi trội năm 2022 -
Vài tuần sau lúc phương Tây khước từ các đề xuất “đảm kiểm soát an ninh ninh châu Âu” do Nga thông báo, bao gồm nội dung NATO ngừng mở rộng về phía Đông, ngày 24/2/2022, Moscow mở chiến dịch quân sự đặc thù nhưng mà theo Tổng thống Putin là nhằm mục tiêu “phi quân sự hóa” và “phi phát xít hóa” Ukraine. Tới nay, Nga duy trì quyền kiểm soát Lugansk, một nửa diện tích Donetsk, phần lớn hai tỉnh Kherson, Zaporizhzhia, đồng thời tuyên bố sáp nhập 4 khu vực theo kết quả một cuộc trưng cầu dân ý.
Hơn 10 tháng xung đột, nỗ lực hòa giải Nga-Ukraine chưa đạt kết quả đáng kể, trong bối cảnh Kiev và phương Tây đặt cược vào khả năng phản công của quân đội Ukraine trên chiến trường; còn Moscow nhất quyết ko rút quân chừng nào những yêu cầu đảm kiểm soát an ninh ninh của họ chưa được phục vụ. Ko chỉ gây thiệt hại nặng nề về người cho Nga-Ukraine, cuộc xung đột đã kéo theo các giải pháp trừng trị qua lại giữa Nga- phương Tây, tác động nặng nề tới tình hình an ninh, chính trị, kinh tế toàn cầu.
Bà Eva Kaili bị mất chức Phó chủ tịch Nghị viện châu Âu vì dính tới bê bối tham nhũng. Ảnh: Reuters.
Lúc người dân Liên minh châu Âu (EU) đang gồng mình thắt lưng buộc bụng vì cuộc khủng hoảng năng lượng khiến vật giá tăng chóng mặt, bê bối tham nhũng, rửa tiền tài các thành viên cấp cao Nghị viện châu Âu, trong đó nhân vật chính là cựu Phó Chủ tịch Nghị viện Eva Kaili chẳng khác gì một quả bom phát nổ. Cụ thể, bà Eva Kaili cùng 3 người khác bị bắt tại Brussels hôm 9/12/2022 với cáo buộc nhận hối lộ từ Qatar để đổi lấy việc tìm cách gây tác động tới Nghị viện châu Âu theo hướng có lợi cho nước này. Tổng số tiền mặt nhưng mà cảnh sát Bỉ thu giữ trong các cuộc khám xét văn phòng và nhà riêng của những người liên quan lên tới 1 triệu Euro.
Vụ bê bối đã làm tổn hại nghiêm trọng tới bất kỳ nền tảng đạo đức nào nhưng mà Nghị viện Châu Âu tuyên bố trong quá khứ. Chủ tịch Nghị viện châu Âu Roberta Metsola cam kết sẽ thực hiện cải cách sâu rộng để làm trong sạch cơ quan lập pháp của EU. Về phần mình, Qatar lại phủ nhận các cáo buộc sai trái trong một bài đăng trên Twitter của Bộ Ngoại giao. Cơ quan này nêu rõ: “Bất kỳ mối liên hệ nào của Chính phủ Qatar với các tuyên bố được đưa ra là vô căn cứ”.
Sau lúc Nga thực hiện chiến dịch quân sự tại Ukraine, Thụy Điển và Phần Lan đã quyết định từ bỏ thế trung lập, nộp đơn xin gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Ngày 5/7/2022, tại Brussels (Bỉ), 30 nước thành viên NATO đã ký Nghị định thư kết nạp Thụy Điển và Phần Lan – một động thái mở rộng được coi là quan trọng nhất của liên minh kể từ giữa những năm 1990.
Hiện nay, ngoại trừ Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ, 28/30 thành viên NATO đã thông qua đơn xin gia nhập của Helsinki và Stockholm. Dự kiến, Budapest sẽ thông qua vấn đề trên trong chương trình nghị sự tại phiên họp trước nhất của năm mới vào 2/2023. Về phía Thổ Nhĩ Kỳ, hồi đầu tháng 11/2022, Tổng thống Erdogan tuyên bố Ankara sẽ ko chấp thuận Phần Lan và Thụy Điển gia nhập liên minh nếu ko thực hiện các bước đi cần thiết trong việc khắc phục các yêu cầu của Ankara về trục xuất, dẫn độ nghi phạm khủng bố và tháo dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí.
Việc Phần Lan và Thụy Điển chính thức gia nhập NATO sẽ tạo ra thay đổi lớn cho cấu trúc an ninh châu Âu.
2022 có nhẽ là năm nhưng mà nước Anh phải đương đầu với loạt biến cố chính trị nghiêm trọng nhất trong lịch sử hiện đại của nước này. Trong vòng 2 tháng, xứ sở sương mù trải qua 3 đời Thủ tướng. Nguyên nhân trực tiếp dẫn tới tình trạng trên là bởi hơn 50 thành viên trong Chính phủ của ông Boris Johnson nhất tề từ nhiệm hồi tháng 7, nhằm phản đối chuỗi bê bối như vô tận dưới thời ông. Bà Liz Truss, người kế nhiệm ông Johnson trong 45 ngày sau đó cũng từ nhiệm vì sức ép quá lớn và còn bị chỉ trích làm giảm sự ủng hộ của đảng Thủ cựu cầm quyền bởi kế hoạch cải cách thuế ko được người dân nhất trí.
Người đảm đương ghế Thủ tướng Anh hiện nay là cựu Bộ trưởng Tài chính Rishi Sunak, một người gốc Á. Tiếp quản tổ quốc lúc tỉ lệ lạm phát đạt kỉ lục ở mức 15%, ông Sunak được kỳ vọng sẽ vận dụng những kinh nghiệm tài chính – kinh tế dày dặn để giúp nước Anh sớm trở lại đường đua. Cũng trong năm 2022, Nữ đế Anh Elizabeth II từ trần ở tuổi 96 sau 70 năm trị vì. Thái tử Charles lên kế vị, trở thành Vua Charles III.
Tối 29/10/2022, thảm kịch giẫm đạp kinh hoàng đã xảy ra tại quận Itaewon, Seoul, Hàn Quốc lúc hàng chục nghìn người đổ về đây tham gia lễ hội Halloween và chen lấn, xô đẩy nhau trong một con hẻm dốc, hẹp. Vụ việc trở thành thảm kịch giẫm đạp chết chóc nhất lịch sử Hàn Quốc với 158 người thiệt mạng, trong đó có 26 người nước ngoài. Trước đó, tối 1/10/2022, một vụ giẫm đạp và xô xát đã xảy ra tại sân vận động Kanjuruhan ở Malang Indonesia khiến hơn 130 người đã thiệt mạng và hàng trăm người bị thương, biến đây trở thành thảm kịch tồi tệ nhất lịch sử bóng đá.
Hai thảm kịch giẫm đạp xảy ra chỉ trong vòng một tháng với mức độ nghiêm trọng chưa từng có đã bộc lộ lỗ hổng của lực lượng công dụng hai nước trong kiểm soát đám đông và phản ứng với sự cố, đồng thời gióng lên hồi chuông cảnh báo về nguy cơ tiềm tàng đối với an ninh, an toàn sự kiện hậu COVID-19.
Đại hội lần thứ XX của Đảng Cộng sản Trung Quốc có ý nghĩa đặc thù đối với hành trình tăng trưởng của tổ quốc Trung Quốc. Diễn ra từ ngày 16 tới 22/10/2022, Đại hội XX đã đề xuất tầm nhìn lớn, mang tính chiến lược và những bước đi, cách làm cụ thể, để đưa Trung Quốc tới mục tiêu cơ bản là hoàn thành hiện đại hóa vào năm 2035 và trở thành cường quốc xã hội chủ nghĩa hiện đại, giàu mạnh, dân chủ, văn minh, hài hòa, tươi đẹp vào giữa thế kỷ XXI.
Tại Đại hội XX, ông Tập Cận Bình đã được bầu lại làm Tổng Bí thư nhiệm kỳ thứ ba liên tục. Đại hội đã thông qua văn kiện quan trọng là báo cáo chính trị, vạch ra tuyến đường tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ 2 toàn cầu trong thời kì tới, trong đó khẳng định nhiệm vụ trọng tâm hiện nay của Đảng Cộng sản Trung Quốc là kết đoàn, dẫn dắt nhân dân các dân tộc trên cả nước hoàn thành xây dựng cường quốc xã hội chủ nghĩa hiện đại, thực hiện mục tiêu phấn đấu “100 năm thứ hai”, xúc tiến hiện đại hóa kiểu Trung Quốc.
Đại hội lần thứ XX của Đảng Cộng sản Trung Quốc diễn ra từ ngày 16 tới 22/10/2022. Ảnh: Reuters.
Triều Tiên liên tục thực hiện các vụ phóng tên lửa trong năm nay. Ảnh: KCNA.
Bán đảo Triều Tiên trải qua năm 2022 ko có sự nhượng bộ, lúc Triều Tiên tăng thêm tần suất các vụ phóng thử tên lửa và bắn đạn pháo, còn Mỹ – Hàn Quốc và liên minh Mỹ – Nhật Bản – Hàn Quốc liên tục thực hiện các cuộc tập trận quy mô lớn.
Kể từ vụ phóng tên lửa trước nhất hồi tháng 1, tính tới trung tuần tháng 12/2022, Triều Tiên đã phóng ít nhất 65 tên lửa đạn đạo. Triều Tiên nhiều lần khẳng định các vụ phóng tên lửa và nã pháo là nhằm đáp trả các cuộc tập trận do Mỹ, Hàn Quốc và Nhật Bản thực hiện. Trên thực tiễn, năm 2022 chứng kiến sự tăng thêm các cuộc tập trận quân sự chung của liên minh Mỹ – Hàn và Mỹ – Hàn – Nhật. Các hoạt động quân sự nêu trên khiến nguy cơ xung đột leo thang luôn kế cận, trong lúc các đối tác liên tục chỉ trích lẫn nhau làm tăng thêm căng thẳng tại khu vực Đông Bắc Á.
Iran đương đầu một cuộc khủng hoảng chính trị nghiêm trọng nhất nhiều năm, lúc làn sóng biểu tình quy mô lớn bùng lên khắp nước này từ tháng 9/2022 liên quan tới cái chết của cô Mahsa Amini, 22 tuổi, người bị “cảnh sát đạo đức” Iran bắt giữ vì mặc y phục ko đúng quy tắc ở thủ đô Tehran. Đầu tháng 12/2022, Iran quyết định giải thể các đơn vị “cảnh sát đạo đức”, nhưng chưa làm tình hình lắng dịu đáng kể. Tới nay, các vụ bạo loạn trong biểu tình đã khiến hơn 300 người, bao gồm viên chức an ninh, thiệt mạng.
Viện dẫn tình hình bất ổn xung quanh các cuộc biểu tình ở Iran, Mỹ và châu Âu gần đây công bố một loạt giải pháp trừng trị mới chống Iran, kéo theo các giải pháp đáp trả từ Tehran, đồng thời kéo lùi triển vọng cứu vãn thỏa thuận hạt nhân 2015, có tên gọi chính thức là Kế hoạch Hành động Toàn diện chung (JCPOA) – văn kiện pháp lý ngăn Iran tăng trưởng vũ khí hạt nhân.
Người biểu tình tràn xuống kín một tuyến đường ở Iran hồi tháng 10/2022. Ảnh: GettyImages.
Nguồn: BBC – Getty Images.
Cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ tại Mỹ chính thức diễn ra ngày 8/11/2022 và đảng Cộng hòa giành thắng lợi tại Hạ viện với xa cách mỏng manh, trong lúc đảng Dân chủ củng cố quyền kiểm soát tại Thượng viện với 51 ghế. Với việc kiểm soát được Hạ viện, đảng Cộng hòa có thêm quyền lực để tác động tới chương trình nghị sự của Tổng thống Joe Biden, cũng như có thể mở các cuộc khảo sát liên quan tới chính quyền và gia đình ông chủ Nhà Trắng. Dù vậy, đảng Dân chủ vẫn kiểm soát Thượng viện, đồng nghĩa với việc hai năm còn lại trong nhiệm kỳ của ông Biden dễ dàng hơn, lúc họ có khả năng thông qua các đề cử tư pháp do ông khởi xướng, cũng như bác các dự luật do Hạ viện thông qua.
Giới quan sát nhận định, kết quả bầu cử giữa kỳ cũng có thể là cơ sở để Tổng thống Biden củng cố vị thế của mình trong đảng Dân chủ, dập tắt những tiếng nói hoài nghi về tuổi tác và khả năng lãnh đạo của ông, cũng như là nguồn động lực xúc tiến ông tái tranh cử vào năm 2024. Tuy nhiên, cuộc bầu cử giữa kỳ có thể tác động tới chính sách đối ngoại của Mỹ, trình bày rõ nhất trong chính sách ủng hộ Ukraine. Lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Hạ viện Kevin McCarthy thậm chí đã tuyên bố ông có thể chặn bất kỳ khoản trợ giúp bổ sung nào cho Ukraine nếu trở thành chủ tịch Hạ viện vào năm tới. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, phe Cộng hòa sẽ ko tức khắc cắt giảm trợ giúp cho Ukraine, bởi đông đảo cử tri Mỹ vẫn ủng hộ nỗ lực hỗ trợ Kiev đối đầu Moscow.
Bước ra khỏi hai năm hứng chịu tác động nặng nề của COVID-19, toàn cầu năm 2022 chứng kiến tình trạng lạm phát phi mã, giá nhiên liệu leo thang, với nguyên nhân ko chỉ bởi tác động của xung đột Ukraine, nhưng mà còn do việc vận dụng thiếu linh hoạt các gói kích thích kinh tế và việc chuỗi cung ứng toàn cầu bị đứt gãy. Hiện nay, giải pháp chính được các nước vận dụng để giảm lạm phát là tăng lãi suất, trong đó, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) đã 7 lần tăng lãi trong năm 2022, đưa lãi suất cơ bản lên 4,25-4,5%. Tuy nhiên, cách này được cho là ko thể khắc phục tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng và gây khó cho tất cả các nước, doanh nghiệp phụ thuộc vào các khoản vay, đẩy nền kinh tế toàn cầu vào nguy cơ suy thoái.
Kế bên những thử thách mới, toàn cầu cũng đương đầu các vấn đề “cũ” nhưng chưa hết nóng như các hình thái thời tiết cực đoan do chuyển đổi khí hậu. Hội nghị thượng đỉnh khí hậu của Liên Hợp Quốc (COP) 27 tại Hy Lạp kết thúc bằng một thỏa thuận về bồi thường cho các nước nghèo chịu tổn thất vì chuyển đổi khí hậu, nhưng chưa có bước ngoặt nào về cắt giảm khí phát thải.
[rule_{ruleNumber}]
#sự #kiện #thế #giới #nổi #bật #năm
Bạn thấy bài viết 10 sự kiện toàn cầu nổi trội năm 2022 có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về 10 sự kiện toàn cầu nổi trội năm 2022 bên dưới để thpttranhungdao.edu.vn có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho độc giả nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website Trường THPT Trần Hưng Đạo
Phân mục: Địa lý
#sự #kiện #thế #giới #nổi #bật #năm